Извори на сообраќај

Извор (Source)

Говор (Voice) Податоци (Data)

Пакетски Канали
Видео
FTP WWW E-Mail
VoIP CBR

CBR VBR

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Единици за мерење сообраќај
• Сообраќајни единици за говор со комутација на кола (класична
телефонија - POTS)
– Ерланг (Erlang) = сообраќај на еден канал во времетраење од еден час.
Оваа единица за говорен сообраќај е дефинирана од ITU.
• Примери за интензитет на телефонски сообраќај по корисник:
– Резиденцијални корисници: 0,08-0,1 Erlang/претплатник
– Мобилни корисници: 10-50 mErlang/корисник
• Сообраќајни единици за податочен сообраќај
– Просечна брзина (average rate), во бити/секунда
– Врвна брзина (peak rate), во бити/секунда
– Избувливост (burstiness) = врвна брзина / просечна брзина
• Примери за интензитет на податошен сообраќај:
– Корпоративен e-mail: просечно 10 пратени и примени пораки по вработен
– Веб (WWW): просечно пристап до 40 веб страници по корисник на ден
– Пристап до бази на податоци: 50 queries + 5 updates по ден по корисник

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Модел за податочен сообраќај
• Однос врвна/просечна брзина (Peak-To-Mean Ratio): P/m
• Активност на извор (Source Activity Ratio - SAR)
– Дел од времето кога агрегатниот сообраќаен извор е активен

SAR = tactive /  ttotal

Peak
P Mean

Активен Неактивен m

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Merewa na Internet soobra}aj- prv del

Dneven Internet soobra}aj (dial-up) Nedelen Internet soobra}aj (dial-up)

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Merewa na Internet soobra}aj- vtor del

 Merewata poka`uvaat deka Internet

soobra}ajot zna~itelno se razlikuva od
POTS (Plain Old Telephone System)
soobra}ajot.
 Karakterot na Internet soobra}ajot denes se
dol`i na dominatnata uloga na TCP i
posebno na WWW (World Wide Web).
 Internet e “`iv” 24 ~asa vo denot.
 Internet soobra}ajot ima ednakov volumen
na soobra}aj i vo rabotnite denovi i vo tekot
na vikendot.
 Vo razli~ni sredini mo`e se bele`at razli~ni
karakteristiki na Internet soobra}ajot.

Mese~en Internet soobra}aj

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Мерења на сообраќај
• Варијации на сообраќајот:
• Сезонски варијации (Seasonal Variations)
• Дневни варијации (Daily Variations)
• Варијации во текот на период од денот (Hourly Variations)
• Варијации на интервали помали од еден час (Within Hour Variations)
• Денови исклучоци (пример: Нова година)

• Семплирање на сообраќај: примероци од сообраќај на еквидистантни

временски интервали.
• Пример за Интернет (IP) сообраќај: се акумулира сообраќајот (во број на бити
или бајти) во еднакви временски интервали (на пример: на секои 10 msec)

• Важни параметри од мерење на сообраќајот

• Средна вредност
• Стандардна варијација
• Корелација

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Референтен сообраќај
Главен сообраќаен час - ГСЧ (Busy Hour): Еден или неколку изразени
интензитети на сообраќај (peaks) во текот на еден ден

Главни сезони (Busy Seasons): Една или неколку временски интервали во

текот на годината со поголем интензитет на сообраќај од просечниот.

BSBH( Busy Season Busy Hour): најоптеретениот час во најоптерената недела

во текот на годината.

Временски константен ГСЧ (TCBH - Time Consistent BH): за метода на

мерење на сообраќај каде што се претпоставува дека ГСЧ е во исто време во
денот во подолг временски период (пример: три месеци).

Неколку примери за референтни сообраќајни оптоварувања:

• ABSBH: Average Busy Season BH: просек од 20-на BH мерења во годината
• 10HDBH: Просек од 10 најголеми интензитети од BSBH мерењата
• HDBH: Highest Day BH: проценка на најголемото оптоварување од BSBH
мерењата.

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Две основни дистрибуции
Експоненцијално време на пристигнување (Exponential Inter arrival
time):
Просечно пристигнување на повици во сек : 
Веројатност да нема повик за време ‘t’ : P0 (t) = e -t

Експоненцијално времетраење на повик :

P(>t) = e –t/tm
tm : Просечно времетраење на повик (Average Holding Time)

Поисонов (Poisson) процес на доаѓање на повиците:

(t)j e -t
Pj(t) =
j!
8

 P (t) = 1
i
i=0
Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 Однос на референтниот сообраќај, GoS и
капацитетот

Сообраќај
GoS HDBH
Контролер
GoS ABSBH
 ABSBH  HDBH

Зафатеност()

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Voved vo Internet soobra}aj
 Tradicionalnata teorija na soobra}aj vo telekomunikaciskite sistemi e
zasnovana na govorniot soobra}aj, kade {to raspredelbata na resursite e
deterministi~ka.

 IP soobra}ajot ima dve fundamentalni razliki:

 zavzemaweto na resursite e dinami~ko (na paketsko nivo, a ne na nivo na
vrska)
 nema eksplicitna poddr{ka za obezbeduvawe na odreden kvantitet na
mre`ni resursi.
 Vakvata ednostavnost na IP mre`ite ovozmo`uva razli~nite tipovi na
soobra}aj: govor, video, audio i podatoci, da se prenesuvaat preku ista mre`a,
bez potreba da se gradi paralelna mre`na infrastruktura za sekoj tip na
soobra}aj.

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

Statisti~ki karakteristiki na IP soobra}ajot
 Vo sporedba so govorot, podato~niot soobra}aj se karakterizira so mnogu pomala
predvidlivost i mnogu pogolema izbuvlivost.
 Podato~niot soobra}aj se karakterizira so razli~no vremetraewe na komunikaciskite vrski,
od mnogu kratki do mnogu dolgi, so razli~na izbuvlivost, so razli~ni kapacitivni
pobaruvawa, od mnogu mali do mnogu golemi, i so razli~ni QoS pobaruvawa zaradi
heterogenosta na tipovi na informacii i aplikacii.

Segment od TCP traga (agregaten soobra}aj) Segment od WWW traga(agregaten soobra}aj)

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Primeri na soobra}ajni sekvenci

Edine~ni www vrski so pomal i pogolem intenzitet na

soobra}aj, soodvetno VBR video sekvenci

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Na-sebe-sli~na priroda na IP soobra}ajot
 Prirodata na odreden tip na soobra}aj se odreduva soglasno statisti~kite pokazateli i
vremenskata dinami~nost.
 Kaj tradicionalnite Puasonovi procesi (Poisson processes), koi {to uspe{no se koristat za
dizajnirawe na tradicionalnite govorni telekomunikaciski mre`i, so zgolemuvawe na periodot
na akumulacija na agregatniot soobra}aj doa|a do izramnuvawe na vremenskata kriva i
namaluvawe na izbuvlivosta.
 Internet soobra}ajot poka`uva svojstva karakteristi~ni za t.n. na-sebe-sli~ni procesi (self-
similar processes), pa velime deka ima na-sebe-sli~na priroda ili fraktalna priroda.
 Karakteristiki na na-sebe-sli~nite procesi:

 Sli~en izgled na vremenskata kriva za razli~ni vremenski

intervali na nabquduvawe (akumulacija)
 Zavisnosta na procesot vo podolg vremenski interval (LRD-
Long Range Dependent) i distribucija so dolga opa{ka (long-
tailed distribution)
 Bavno opa|a~ka varijansa (slowly decaying variance).

Sporedba na sintetiziran puasonov soobra}aj so ista

sredna vrednost i ista varijansa kako na izmeren
Internet soobra}aj

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Na-sebe-sli~ni procesi
 Neka X e stacionaren slu~aen proces vo po{iroka smisla (wide-sense stationary), definiran so
vremenska serija na vrednosti X={Xt; t=0,1,2,...}, so sredna vrednost na primerocite =E{Xt},
varijansata 2=E{(Xt-)2}, i avtokorelaciona funkcija r(k)=E{(Xt-)(Xt+k-)}, k=0,1,2,…
 Procesite koi dosega se koristea za dizajnirawe na telekomunikaciskite sistemi, se
karakteriziraa so kratka vremenska zavisnost, koja {to mo`e da se izrazi so relacijata (0 < a <
1):
k

r (k ) ~ a , k(m) 
Analiti~ki, m-akumulirana vremenska sekvenca X }e bide definirana so izrazot:

1 km

( m)
 X e sekvenca na primeroci vo kojaX {to
(m)
k 
sekoj element X i se dobiva so sobirawe na primerocite
m m:
od originalnata sekvenca vo blokovi so dol`ina i  km  m 1

 Vremenskata sekvenca e na-sebe sli~na ako novodobienata sekvenca so sobirawe na

(m)
X ( m ) sekvenca
primerocite od originalnata vremenska  1,2ista
{ X k ; kima ,...}avtokorelaciona funkcija za site
vrednosti na m.
 Proces {to ima dolga avtokorelacija (LRD– Long Range Dependent) se veli e onoj ~ija {to
avtokorelaciona funkcija ne mo`e da se sumira, i mo`e da se pretstavi so izrazot (0<<1):

r (k ) ~ k   , k  
Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 H (Hurst-ov) parametar
 Procesot X ima fraktalna priroda opi{ana so parametarot H=1-/2 ako agregatniot proces X(m)
ima ista avtokorelacija kako procesot X, odnosno:

r ( m ) (k )  r (k ); k  0,1,2,...; m  0,1,2,...
 Ako R(n) e opsegot na vrednostite na eksperimentalnite podatoci za procesot koj se opi{uva,
S(n) e standardnata devijacija na primerocite, a H se narekuva Hurst parametar, toga{:
E  R(n) / S (n)  cn H ,...n  
 Vrednostite za ovoj parametar za na-sebe sli~nite procesi sekoga{ se nao|aat vo opsegot 0.5 <
H<1
 Presmetkata se vr{i soglasno na slednata relacija (Xi e empiriskata sekvenca na primeroci):

R( n) max(0, W1 , W2 ,..., Wn )  min(0,W1 , W2 ,..., Wn )


S ( n) S ( n)
H parametarot se opredeluva so linearna  regresija za procenka, po {to H parametarot mo`e da
n

Wk    X i   k X ( n),.....k  1,2,..., n
se izrazi so slednata relacija:  i 1 

log E[ R (n) / S (n)]

H
log(n)

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Statisti~ki karakteristiki na
soobra}ajni sekvenci

Korelacioni koeficienti na TCP sekvenca Korelacioni koeficienti na edine~na WWW

sekvenca

Korelacioni koeficienti na WWW sekvenca Korelacioni koeficienti na VBR video

sekvenca
Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 Statisti~ki parametri na
soobra}ajni sekvenci
Statisti~ki parametri na soobra}ajnite sekvenci

S r edna Vr vna
P/M
S ekvenc a br zi na br zi na
(peak/mean)
CoV Vrednosti na H (Hurst) parametarot za
(mean rate) (peak rate) soobra}ajnite sekvenci
10,184
tcptrace1 (1~as) 2,103 Mbit/s 4,84 0,741 H (Hurst)
Mbit/s S ekvenc a
par amet ar
tcptrace1 (10 mi n) 2,174 Mbit/s 9,344 Mbit/s 4,30 0,713
tcptrace1 0,97
10,576
tcptrace2 (1 ~as) 1,007 Mbit/s 10,50 1,255 tcptrace2 0,93
Mbit/s
wwwtrace1 0,88
tcptrace2 (10 mi n) 0,812 Mbit/s 9,344 Mbit/s 11,51 1,373
wwwtrace2 0,85
wwwtrace1 (1 ~as) 0,338 Mbit/s 6,552 Mbit/s 19,38 1,887
singlewww1 0,68
wwwtrace1 (10 mi n) 0,410 Mbit/s 5,936 Mbit/s 14,47 1,685
wwwtrace2 (1 ~as) 0,096 Mbit/s 8,192 Mbit/s 84,86 3,695 singlewww2 0,77

wwwtrace2 (10 mi n) 0,086 Mbit/s 6,554 Mbit/s 76,29 3,550 vbrvideo1 0,98

singlewww1 (10 mi n) 4,67 kbit/s 2,458 Mbit/s 526,16 14,616 vbrvideo2 0,95

singlewww2 (10 mi n) 24,14 kbit/s 3,686 Mbit/s 152,69 8,529

vbrvideo1 1,412 Mbit/s 6,212 Mbit/s 4,40 0,575
vbrvideo2 1,564 Mbit/s 8,605 Mbit/s 5,50 0,785

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Internet i klasi~nite telekomunikaciski mre`i
 Klasi~nata teletrafi~na teorija e zasnovana na koristeweto na Puasonoviot proces za
modelirawe na momentite na doa|awe na povicite.
 Procesite od tipot na Puasonoviot koi se opi{uvaat so mal broj parametri se od ogromno zna~ewe za
soobra}ajnoto modelirawe i mre`noto dimenzionirawe.
 Isto taka, i vo Internet, momentite na zapo~nuvaweto na sesiite (komunikaciskite vrski), kako
{to se FTP sesii i web surfawe, imaat eksponencijalna distribucija i mo`at dobro da se opi{uvaat
so Puasonoviot proces.
 Govorniot soobra}aj e predvidliv i homogen, {to rezultira{e vo kreiraweto na mre`ite so
komutacija na kola (circuit switched networks), kade {to sekoj povik koj e prifaten dobiva
ednakov kapacitet od odreden link.
 Vo paketskite mre`i, kako {to e Internet denes, celiot kapacitet e dostapen na site dojdovni
potoci.
 Prifa}aweto na sekoj paket vo mre`ata mo`e da vodi kon zagu{uvawe vo mre`nite jazli
(ruterite) i pomali performansi za prethodno vospostavenite vrski.
 Mehanizmi za izbegnuvawe na zagu{uvaweto (congestion avoidance kaj TCP)
 Na paketsko nivo, vremenskite intervali me|u posledovatelnite doa|awa na paketi vo nekoj
jazol vo mre`ata naj~esto ne ja sledat eksponencijalnata raspredelba. Glavna pri~ina za ova e
na sebe sli~nata priroda na agregatniot Internet soobra}aj denes.

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Modelirawe na IP soobra}ajot
 Opi{uvaweto na Internet soobra}ajot mo`e da se podeli na:
 nivo na komunikaciska vrska (sesija)
 paketsko nivo
 Modeliraweto na momentite na zapo~nuvaweto na sesiite vo Internet mo`e da se modelira so
puasonovata raspredelba:
(t ) k t
P( X  k )  e ,k  0
k!
 Postojat pove}e pristapi za modelirawe na Internet soobra}ajot na paketsko nivo:
 markovi modulirani procesi
 Pareto (Pareto) model
 histogram modeli itn.
 Ne postoi soliden opis na Internet soobra}ajot zaradi heterogenosta na Internet vo sekoj
pogled, od aspekt na topologijata na mre`ata, protokolite i aplikaciite.
 Analizite za iskoristenosta na redicite na ~ekawe vo sistemot (toa se baferite vo ruterite vo
Internet mre`ata) vo zavisnost od H parametarot poka`uvaat deka iskoristenosta se namaluva
so zgolemuvawe na vrednosta na H parametarot.

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Soobra}ajni modeli
 Markovi modulirani procesi:
 Za eden slu~aen proces {Xk}, k=1,2,... so mno`estvo na sostojbi S={1,2,...} velime deka e
Markov proces ako za sekoe n i za site sostojbi i1, i2, ..., kade {to inS, e zadovolena
slednata relacija:
P[ X n | X n 1  in 1 , X n 1  in  2 ,..., X 1  i1 ]  P[ X n  in | X n 1  in 1 ]
 Markovite verigi se koristat i zaedno so drugi ~estopati koristeni procesi pri statisti~kite
analizi kako {to se:
 markov moduliran puasonov proces (MMPP– Markov Modulated Poisson Process) ili
 markov moduliran bernuliev proces (MMBP– Markov Modulated Bernoulli Process).
 Pareto model:
 Pareto modelot ~estopati e koristen za modelirawe na procesi koi imaat dolga memorija,
kako {to e Internet soobra}aj ili VBR video soobra}aj.
 Klasi~nata Pareto distribucija e dadena sorelacijata:
a
F ( x)  P[ X  x ]  1    , a  0,   0, x  a
 x
 Parametarot a (shape parameter) go opredeluva oblikot na Pareto distribucijata.
 Za da mo`eme da gi opfatime momentite na doa|awe na paketi potrebno e da se napravi
modifikacija na osnovnata Pareto distribucija so cel da se opfatat site pozitivni vremenski
momenti t ≥ 0:
p ( x)  a a x  a 1
 Povrzanost me|u a (shape) i H (Hurst) parametrite:

a  3  2H

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи

 Модел за NRT пакетски сообраќај
 Кај NRT (Non-Real Time) пакетскиот сообраќај (пример: WWW) разликуваме
модели на сообраќај на ниво на:
 пакетска сесија (packet session) и
 пакетски повик (packet call)
Npc
Модели:
 Доаѓање на сесија: Poisson
 Број на пакетски повици во time
сесија Npc: геометриска Sd Dpc

N pc  Geom(  Npc ) Модел на пакетска сесија

 Време на читање меѓу Size distribution
последователни пакетски повици Startphase Endphase Startphase Endphase
Dpc: геометриска Dpc  Geom(  Dpc )
 Големина на пакетски повик Sd:
Парето  f x  x    k1 , x  k

time

 x TCP Slow start


 F  x  1   k  , x  k
 x  
 x
 
 k
k  m   
  m  ,  1
  Модел на NRT (Non-Real Time) сообраќај
  1

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 Ефективен опсег (Effective Bandwidth)
Ефективен опсег: дефиниран од Hui во 1988 и проширен од
Frank Kelly од Cambridge во 1995 за широкопојасен инжинеринг
Поток 1
Врвна брзина 1
Врвна брзина 2
Поток 2
Проток

Средна вредност 1

Средна вредност 2

Time
Прашање: Кој е економски опсегот кој може да го носи даден поток?
1. [средна брзина #1+ средна брзина #2] ќе предизвика блокирање
2. [врвна брзина#1 + врвна брзина#2} => предимензионираност
Ефективниот опсег ја дефинира искористеноста на капацитетот која
соодветно ја претставува трговијата меѓу изворите од различни типови,
земајќи ги во предвид соодветните вредности на нивните променливи
статистички карактеристики и побарувањата за квалитет на сервисот.
Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 Пресметка на ефективниот опсег
Едноставна формула за ефективен опсег (Jim Roberts, COST224 Editor)
Ефективен опсег: d = 1.2 m + 602/c (Ploss = 10 –9), каде што
m: средна брзина на изворот
2: варијанса на брзината на изворот
c: капацитет на линкот
Ploss: веројатност за загуби

Ако варијансата е непозната, тогаш 2 = m(h-m), каде што h е peak rate.

Ефективен опсег со Hurst параметар:
CA(n) = nm + ((H) - 2ln)1/H B –(1-H)/H (nm2) 1/(2H)
(H) = HH(1-H)1-H
n: број на FBM (Fractal Brownian Motion) хомогени извори
H: Hurst параметар
: P(Q>B), веројатност редот на чекање Q > големината на баферот B
B: големина на бафер

Ефективен опсег по извор = CA(n)/n

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи
 Мрежа за говорни сервиси: квалитет (quality)
Communication Speed Accuracy Availability Reliability Security Flexibility &
Functions Simplicity
Response % Correct No. of Hrs in a % service attempt Ease of use &
Tech. Sales & Planning Time Confidentiality options
Info year service Av. successful
Order Comp. Ease of use &
Provisioning % Correct 7/24 Staff % optimal Confidentiality
Time options
availability provisioning
Technical Quality No of digits
Dial Tone % blocked
Connection Delay % No response % outage % cross dialed
% wrong No. of Alternate
Establishment Post Dial numbers connect
Delay Routes
Drop
User Talking Propagation MOS Score % call cut-off Cross talks
Outs
Delay
Connection
Release % Correct
Release
Time
Billing % Correct Understandable
% Late Frequency Fraud
/Options
Customer Response 7/24 Staff
Knowledge
Management Time availability
Repair 7/24 Staff Confidentiality Ease of use &
Repair Time % Correct Robust options
availability
Response Ease of use &
Knowledge 7/24 Staff Confidentiality
Technical Support Time availability
options

Проф. д-р Тони Јаневски, Дизајн и моделирање на телекомуникациски мрежи