Сојуз на математичари на Макединија

ЕСЕНСКА МАТЕМАТИЧКА ШКОЛА 2019

ЛИНЕАРНИ РАВЕНКИ

Проф. д-р Соња Геговска-Зајкова

 Тест број 1

1. Кој од дадениве изрази е точно бројно равенство, а кој е равенка?

a) 3  2  4  20 : 5  7 б) 3x  1  2 x  1 за x  2
в) 4  3  2  (4)  1 г) 4 x  5  3x  2

2. Реши ги следниве равенки:

a) 15 : (2  3 x)  3
б) 5 x  1  x  4  x  2 x  18
в) 3( x  1)  x  3x  2  ( x  5)
Реши ги равенките:

3(2  3x)  4(6 x  11)  7  x(10  32 :8)

6a) 12
 32   36  8x  : 5  144
6б)
 2400 :  25x  175 : 6  58 : 20  3
6в)   120  x  100 : 2  200  : 250 : 25  1
6г)  16000  9   900  50 x   4  : 50  80  6  20
 1600  4  (250  30 x)  3 : 20  35  8  70 x
 Општ облик линеарна равенка со една непозната

а  x  b, a, b  
b
а  0, единствено решение x
a
а  b  0, бесконечно многу решенија

а  0, b  0, нема решение
Колку решенија имаат следниве равенки:

5a)
7 x  2  2 x  2  9 x
5б)
7 x  3  2 x  2  9 x

5в) 7 x  2  2 x  2

5г) 6(k  7)  4k  2

5д) 9( z  8)  9 z  73

5ѓ) 3( z  41)  3z  123

7. Пополни ги празните крукчиња, така што ќе составиш
равенка која има бесконечно многу решенија:

11x  x  4
11x  x  4  2 x
11x 7  x  4
Во една сала треба да се замени осветлувањето, така
што ќе бидат поставени плафонски светилки со лед
сијалици. За да биде салата осветлена, треба да бидат
вклучени 60 сијалици. На пазарот има плафонски
светилки со 3, 4, 5 и 6 лед сијалици. Инвеститорот сака
во салата да бидат поставени плафонски светилки со
еднаков број лед сијалици. Колку плафонски светилки
треба да бидат поставени во салата?
12. Колкава е вредноста на параметарот а, ако 2 е
решение на равенката: .

a) 2a  x  6

3a  ( x  4)  5
б)
13. За која вредност на параметарот а равенката

8 x  3a  5  2a  5 x  16
има решение x  3.
14. Во равенката
mx  11  6,
определи ја вредноста на параметарот m, така
што таа да биде еквивалентна со равенката
3x  10  7.
15. Дадени се равенките:

3( x  2)  2 x  а и 7 x  2(a  6)  5 x  2.
а) Определи ја непознатата x, ако а  3.

б) Определи ја вредноста на параметарот a, ако

x  1.
16. а) За која вредност на параметарот a,

равенката а  x  1 нема решение?

б) За која вредност на параметарот a,

равенката 0  x  а  7 има решение?

в) За која вредност на параметарот a,

равенката  а  2   x  2 x  1 нема решение?

17. Дискутирај го решението на следниве равенки
со непозната x , во зависност од параметарот a:

а) (а  4  5) x  1  3а  2а,
б) (4а  3) x  6а  (3а  4) x.
18. Дискутирај го решението на следниве равенки
со непозната x , во зависност од параметрите a и b:

а) а(5  x)  bx  8
б) аx  bx  4 x  8
в) a(b  x)  45 x  67

г) a(4  x)  bx  17
 Дропки и децимални броеви

Дропка е количникот на два броја

а
, a, b  , b  0.
b
b – именител, на колку делови е поделено целото
а – броител, колку такви делови од целото се земени

Дали природните броеви се дропки?

Дали може бројот 5 да се запише како дропка со

именител 4?
Дропки и децимални броеви

Правилна дропка ако а  b

а
 1, a, b  
b
Неправилна дропка ако а  b

Мешан број – содржи цело и правилна дропка

Еднаквост на дропки

Проширување и скратување на дропки

Операции со дропки
Реши ги равенките:
3 25 35
9в)  x
5 10 10
x 3 x 1
9г)  
4 2 3
3x  1 x  2 x  2
9ѓ)  
4 3 6
x 5 3  2x 6 y  5
9е) 2 
7 2 14
 Дропки и децимални броеви

Децимална дропка – именителот е декадна единица

3 1 5
2 15
10 10 100
Децимален број
3 1 5
 0,3 2  2,1 15  15,05
10 10 100
Дали еден природен број може да се запише како
децимален број?

Операции со децимални броеви

Реши ги равенките:

10а) 2  1, 25 f  10  2,75 f

10б) 4 x  5  2  3, 25 x

10д) 1, 4 x  2,8  0, 7 x  4, 2
1
10ѓ) 5  x  8   4,5 x  5 
3
 2
10е) 0, 6  0,5 x    2, 25  5,3 x
 3
 Примена на линеарните равенки

Решавање проблеми од секојдневниот живот:

Анализа на проблемот
Определување познати и непознати величини
Определување на врските меѓу познатите и
непознатите величини
По 12 години, Ана ќе биде три пати постара отколку
што била пред 6 години.

Колку години има Ана сега?

Матеј учествува на еден квиз, на кој треба да
одгови на 10 прашања.

За секој точен одговор, тој добива 5 поени, а за

секој неточен, губи 2 поени.

На колку прашања Матеј дал точен одговор, ако

вкупно освоил 29 поени?
Во еден кафез има зајаци и фазани.

Тие заедно имаат 35 глави и 94 нозе.

Колку зајаци и колку фазани има во кафезот?

 2
Првиот ден Ивана прочитала од една книга, а
вториот ден уште 23 страници. 5

Останало да прочита уште половина од книгата.

Колку страници има книгата што ја читала Ивана?

Цифрата на единиците на еден двоцифрен број е 4.

Ако тој број се намали за 9, се добива број што ги

содржи истите цифри, но во обратен редослед.

Кој е тој број?

Велосипедист и моторциклист патуваат од Скопје
до Тетово.

Велосипедистот тргнува од Скопје и се движи со

брзина 20 km/h, а два часа подоцна од Скопје поаѓа
и моторциклистот, кој се движи со брзина 50 km/h.

После колку време моторциклистот ќе го стигне

велосипедистот?
Еден базен се полни од две цевки.

Ако се отвори само првата цевка, базенот ќе се

наполни за 4 часа, а ако се отвори само втората
цевка, тој ќе се наполни за 6 часа.

За колку часа ќе се наполни базенот, ако се отворат

двете цевки?