1 Децимален начин е начин на запишување на броеви со користење на Запишете ја вредноста на секоја месните вредности десетинки, стотинки, илјадинки итн од подвлчените цифри Д Е , 1 1 10 100 a) 0, 68 1 3 , 5 8 b) 0, 07 1 десетка има вредност 10 c) 1,302 3 единици имаат вредност 3 d) 32, 61 5 5 десетинки имаат вредност e) 403,128 10 8 8 стотинки имаат вредност 100 2 Дџецималите (децималните бреови) можат да се прикажат и на бројна Кои броеви се претставени со права буквите A, B, C, D прикажани на бројната права
3 Можете да ја искористите бројната права за да споредите два За секој од бројните парови
децимални броеви запишете го поголемиот број a) 0,3 0,5 b) 0,3 0, 29 c) 3 1, 6 0, 25 < 0,8 d) 0,93 1 0,25 е по лево на бројната оска од 0,8 4 Кога множиме со степени на 10 (декадни единици) сите цифри од Пресметајте бројот се придвижуваат во лево онолку нули колку шти имаме во a) 8, 6 ⋅10 декадната единица b) 2, 6 ⋅1000 c) 12,5 ⋅100 2, 42 ⋅10 =24, 2 d) 1, 045 ⋅100 2, 41 ⋅100 =241 e) 0, 07 ⋅1000 2, 41 ⋅1000 =2410 f) 0,3 ⋅10 5 Кога делиме со степени со основа 10 (декадни единици) сите цифри од Пресметајте: бројот се движат во десно за онолку места колку што нули има во a) 4, 6 :10 декадната единица b) 232, 6 :1000 c) 91,3 :100 321, 7 :10 = 32,17 d) 5,3 :100 321, 7 :100 = 3, 217 e) 12 :1000 321, 7 :1000 = 0,3217 f) 15, 21:10 6 Броевите можат да се заокружат со користење на следното правило ’’ Заокружете ги броевите како ако наредната цифра е 5 или поголема заокружуваме нагоре што е прикажано (разгледуваната цифра се зголемува за еден), а ако е 4 или помала a) 431 на најблиска 10ка тогаш заокружуваме надолу (цифрата останува иста)’’ b) 2, 489 на една децимала - Заокружи го бројот 48 653 на најблиска стотка (на десеттинки) Цифрата која се наоѓа во колоната на десетки e 5 па затоа се c) 92146 на најблиска 100 ка заокружува нагоре, односно d) 12,975 на најблизок цел c 48653 ≈ 48700 број - Заокружи го бројот 12, 432 на едно децимално место (на e) 574516 на најблиска 1000 ка десетинки) Цифрата која се наоѓа на второто децимално место (стотинките) е 3 па затоа се заокружува надолу, односно 1 10 12, 432 ≈ 12, 4 7 Негативни броеви се броевите кои се помали од нула Запишете го помалиот број од следните бројни парови a) 6 −3 Негативни Позитивни b) 8 −9 Броевите кои се наоѓаат десно од било кој број секогаш се поголеми од c) −2 4 него d) −3 −5 На пример: −1 > −2 3 > −5 8 Со помош на бројната права можеме да собирама и одземаме броеви Со користење на бројната права да се пресмета a) −3 + 4 b) −4 − 2 c) −6 + 2 d) 3 − 5 e) 4 − 7
9 Собирање негативни броеви е исто како и одземање на позитивен број Пресметај те
На пример a) 2 + ( −3) −2 + ( −3) =−2 − 3 =−5 b) 3 + ( −2 ) c) −3 + ( −2 ) d) −5 + ( −6 ) e) 3 + ( −4 ) + ( −5 ) f) −4 + 3 + ( −5 ) 10 а) Одземање на негативен број е исто како и додавање на позитивен Пресметај број, a) 3 − ( −2 ) На пример: b) 2 − ( −3) 6 − ( −2 ) = 6 + 2 = 8 c) −4 − ( −5 ) −5 − ( −4 ) =−5 + 4 =−1 b) По комплицираните собирања и одземања се прават на ист начин d) −3 − ( −7 ) На пример: e) 3 + ( −2 ) − ( −4 ) −3 + ( −5 ) − ( −4 ) f) −4 + ( −3) − ( −5 ) =−3 − 5 + 4 =−8 + 4 = −4
11 - Комутативниот закон ни кажува дека при множењето и Препишете и дополнете
собирањето не е битен редоследот по кој се прават операциите, a) 14 ⋅ 8 = 8 ⋅ = 112 на пример 2 ⋅ 8 = 8 ⋅ 2 = 16 2 + 8 = 8 + 2 = 10 63 + 12 + 37 - Асоцијативниот закон ни кажува дека при собирање и множење b) =63 + + на три или повеќе броеви броевите може да се групираат (да се формираат парови) на били кој начин, на пример = 1 + 7 + 3 = 8 + 3 = 11 или =1 + 10 =11 18 ⋅ ( 3 + 10 ) - Дистрибутивниот закон ни кажува дека кога збир се множи со некој број, секој од собироците (членовите во збирот) може да = 18 ⋅ + 18 ⋅ се поможи со бројот а потоа д асе соберат така добиените c) = + збирови, на пример = 2 ⋅ ( 7 + 3) =2 ⋅10 =20 2 ⋅ ( 7 + 3) = 2 ⋅ 7 + 2 ⋅ 3 812 ⋅13 = 10556 или = 14 + 6 d) ⇒ 10556 :13 = = 20 и 10556 : = - Множењето и делењето се инверзни операции една на друга. Ако 5 ⋅ 8 =40 тогаш 40 : 5 = 8 и 40 : 8 = 5 2173 − 496 = 1677 - Собирањето и одземањето се инверзни операции една на друга Ако 20 + 15 = 35 тогаш 35 − 15 = 20 и 35 − 20 = 15 e) ⇒ 1677 496 = 2173 и 2173 = 496 12 ЗСКДМСО ни ко кажува редоследот во кој што треба да ги правиме Пресметајте: операциите: a) 19 − 3 ⋅ 5 Прво ЗАГРАДИТЕ b) 10 + 16 : 4 Второ КВАДРАТИ, КОРЕНИ c) 3 ⋅ 5 + 121:11 Трето МНОЖЕЊЕ И ДЕЛЕЊЕ (имаат исто значење, па не е битно која d) −14 + ( 8 − 3) ⋅15 операција е прва) Четврто СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ (имаат исто значење, па не е битно e) ( 21 + 19 ) : 5 + 4 која операција се работи прво) f) 21 − 7 ⋅ 3 + 1 Пример: 20 − 2 ⋅ 4 − (10 − 3) = 20 − 2 ⋅ 4 − 7 = 20 − 8 − 7 = 12 − 7 =5