You are on page 1of 197

Prof.Dr.

Sezgin ALSAN Lojik Devreler 1


http://sezginalsan.angelfire.com/index.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 2


http://ww2.iticu.edu.tr/ogr/salsan/LojikDevreler.htm

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 3


Başarı Değerlendirme Ölçütleri
Vize sınavı %20 (9-14 Nisan 2012 arasında)

Ödev 1 %10 (4 Nisan 2012)


Hareket, ses ve ışıklı bir oyuncağın analizi

Ödev 2 %10 (23 Mayıs 2012)


Electronics Workbench ortamında tasarım

Kısa sınav 1 %5 (14 Mart 2012)

Kısa sınav 2 %5 (16 Mayıs 2012)

Final sınavı %50 (28 Mayıs – 8 Haziran 2012)

Derse %70 devam, her ders denetlenecektir.

Ödev formatı : kapak sayfası + 5…10 sayfa konu + 1 sayfa sizin kendi yorumunuz
Ödev sayfaları dosya içine yada poşet içine konulmadan sadece sol orta kenardan
2 adet tel zımba ile birleştirilecektir.
Gecikmelerde -%1/gün uygulanacaktır.

ftp://muhogr:muh948@ftp.iticu.edu.tr/
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 4
Sayısal Örneksel
Digital Analog

Fiziksel değişkenin
niteliği Sayısal Analog

Elektronik Analog to
deteksiyon Digital
Algılama-Sensor Sayısal Converter Analog

Elektriksel işaret
Signal Sayısal Analog

Elektronik Digital to
değerlendirme Sayısal ölçme Analog Analog ölçme

Process Converter

Elektronik gösterge Sayısal Analog


Display gösterge gösterge
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 5
Basınç
Duyarlık
Basınç elemanı

Teget
(hız) Tepe değer

Analog
Samlpe and
türev alma
hold Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 6
Genlik
Analog işaret
(analog signal) Eşik seviyesi
(threshold level)

Zaman

Sayısal işaret
(digital signal)
t

Comparator circuit
Analog input Digital output

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 7


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 8
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 9
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 10
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 11
Dalga şekillerinin Osiloskop ekranında ölçülmesi

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 12


CW
A

ACW

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 13


Dönüş yönü sayıcısı

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 14


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 15
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 16
0 0 0 0 0 0 0 0
Pure
Gray Binary
Code Code

0 1 0 0 0 1 1 1

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler


ASCII table Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 18
Excel ortamında ASCII table

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 19


http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 20
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 21
George Boole
(2 November 1815 – 8 December 1864) was
an English mathematician and
philosopher.
As the inventor of Boolean logic
the basis of modern digital
computer logic
Boole is regarded in hindsight as a
founder of the field of
computer science.
http://www.electronics-tutorials.ws/sitemap/sitemap.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 22


http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 23
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 24
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 25
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 26
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 27
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 28
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 29
American National Standards Institute

DIN Deutsches Institut für Normung

International Electrotechnical
Commission

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 30


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 31
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 32
A+B
Q = A.B

A.B
Q = A+B
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 33
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 34
+B
AO

Logic comparator

A O+B

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 35


SORU: 2 adet 4 bit’lik sayının birbirine
eşit olmasını belirleyen devre

A0
B0

A1
B1 A=B

A2
B2

A3
B3

SORU: 8 bit’lik bir sayının 159(10)’a eşit olduğunu belirleyen


devreyi tasarlayın
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 36
A7 A6 A5 A4 A3 A2 A1 A0
0 1 2 4 9 19 39 79 159
1 0 0 1 1 1 1 1  

A7

A6

A5

A4
A = 159 (10)
A3
A2
A1
A0

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 37


8 telli Adres
adres çözümleme-1
bilgisi
Adres
çözümleme-2

Adres
çözümleme-3

255 daireli bina için zil


otomasyonu
Tuş Takımı
Tasarımı yapılacaktır

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 38


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 39
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 40
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 41
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 42
NAND , NOR kapısı kullanarak inverter yapılması

A
A

A
A

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 43


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 44
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 45
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 46
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 47
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 48
A
SINAV SORUSU

A.B+C

A+B.C

A.C+B

(B+C).A

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 49


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 50
Çıkış(tn) =f(Girişler(tn))
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 51
AB

S1 S0
2 adet
1 bit’lik
sayı

1 adet 2 bit’lik sayı


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 52
S1 S0

1 adet
3 adet 2 bit’lik sayı
1 bit’lik
sayı

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 53


3 adet 1 adet
1 bit’lik sayı 2 bit’lik sayı

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 54


S4

4-bit ripple
carry adder

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 55


Truth table
X-Y The truth table for the half
subtractor is given below ]

X Y B D

0 0 0 0

0 1 1 1

1 0 0 1

1 1 0 0

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 56


A 4-bit ripple carry adder-subtractor based on a 4-bit bit
adder that performs two's complement on A when D = 1 to
yield S = B − A

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 57


An adder-subtractor

http://www.cs.uiowa.edu/~jones/assem/notes/08arith.shtml

http://www.cs.uiowa.edu/~jones/assem/notes/ Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 58


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 59
SINAV SORUSU
Verilen 2 adet iki bitlik sayıya göre (A1, A0 ve B1, B0
gibi) A<B olması durumunu belirleyen devreyi
tasarlayın (%20)

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 60


SN54LS181, SN54S181 SN74LS181, SN74S181
ARITHMETIC LOGIC UNITS/FUNCTION GENERATORS

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 61


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 62
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 63
2 line to 4 line Decoder

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 64


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 65
SINAV SORUSU
4 girişli-1 çıkışlı MULTIPLEXER devvresini SADECE
NOR lojik kapıları kullanılarak tasarlayın devreyi
çizin, Doğruluk tablosunu yapın ve devrenin
kullanım özelliklerini ve yeteneklerini anlatın.

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 66


http://www.electronics-tutorials.ws/combination/comb_2.html
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 67
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 68
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 69
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 70
http://medusa.unimet.edu.ve/sistemas/bpis03/labchipshtm.htm
TTL devreler kataloğu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 71


Vacuum Tube

Nixie Tubes

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 72


BCD to Seven Segment Decoder

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 73


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 74
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 75
5x7 dot matrix
display

The method of drive for multiplexed


displays is essentially a time division
multiplexing Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 76
http://www.oppod.com/products/59.html Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 77
Scanning a 4x4 Keypad
This circuit is accompanied with a program which
demonstrates the scanning of a 4x4 matrix
keyboard.

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 78


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 79
DM74184/DM74185A
BCD-to-Binary and
Binary-to-BCD
Converters

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 80


PC Keyboard Schematic

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 81


PC Keyboard Schematic

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 82


Motorola 6800 development board Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 83
Motorola 6800 development board Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 84
CMS-8GP32
A Motorola MC68HC908GP32 Microcontroller Board

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 85


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 86
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 87
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 88
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 89
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 90
Karnaugh map

The reflected binary


code, also known as
Gray code after Frank
Gray, is a binary numeral
system where two
successive values differ in
only one bit

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 91


A 0 1
m A B NAND
B 0 2 0

0 1
  1  1
2
1 3 3
1  
1  
F(A,B) = A.B + A.B + A.B
m0 m1 m2

A+B
B.(A+A) + A.(B+B) = A +B

F(A,B) = A . B

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 92


XOR devresi tasarımı

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 93


Emniyet kemeri problemi.1
K: kontak anatharı etkin =1
EK : emniyet kemeri takılı =1
S: sürücü yerinde =1 F(A,B,C)= B.C+A.B.C

K EK S

m A B C Alarm

0 0 0 0 0  

1 0 0 1 0  

2 0 1 0 1  

3 0 1 1 0  
1 1
4 1 0 0 0  

5 1 0 1 1  
1
6 1 1 0 1  

7 1 1 1 0   "Sum of Products"
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 94
Emniyet kemeri problemi.2
V: Hız yüksek =1
EK : emniyet kemeri takılı =1
S: sürücü yerinde =1 F(A,B,C)= ?

V EK S

m A B C Alarm

0 0 0 0 0  

1 0 0 1 0  

2 0 1 0 1  

3 0 1 1 0  
1 1
4 1 0 0 1  

5 1 0 1 1  
1
6 1 1 0 1  

7 1 1 1 0   "Sum of Products"
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 95
Emniyet kemeri problemi.1

F(A,B,C)= B.C+A.B.C

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 96


Emniyet kemeri problemi.1
AND-OR

AND-OR "Sum of Products"

F(A,B,C)= B.C+A.B.C

NAND-NAND

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 97


3 hakem problemi

F(A,B,C)=≥2/3

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 98


3 hakem problemi F(A,B,C)=≥2/3

1 1 1

F(A,B,C)= AB + BC + AC

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 99


Banka
kasasının
açılması onayı
Memur. Memur.
Müdür Md.Yrd. 1 2
m A B C D Onay
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 1 0
2 0 0 1 0 0
3 0 0 1 1 0
4 0 1 0 0 0
5 0 1 0 1 0
6 0 1 1 0 0
7 0 1 1 1 1
8 1 0 0 0 0
9 1 0 0 1 1
10 1 0 1 0 1
11 1 0 1 1 1
12 1 1 0 0 1
13 1 1 0 1 1
14 1 1 1 0 1
15 1 1 1 1 1
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 100
Banka
F(A.B.C.D)=Σm(7,9,10,11,12,13,14,15) kasasının
B açılması onayı
Mem Mem
ABCD A A Müdür Md.Yrd. ur.1 ur.2

m A B C D Onay
0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 1 0

1 2 0 0 1 0 0
C 3 0 0 1 1 0
4 0 1 0 0 0
1 1
5 0 1 0 1 0
D
6 0 1 1 0 0
1 1 1 7 0 1 1 1 1
C 8 1 0 0 0 0
1 1 9 1 0 0 1 1
10 1 0 1 0 1
11 1 0 1 1 1
12 1 1 0 0 1
F(A,B,C,D)= B.C.D + A.D + A.C + A.B 13 1 1 0 1 1
14 1 1 1 0 1
15 1 1 1 1 1
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 101
Banka kasasının
açılması onayı

F(A,B,C,D)= B.C.D + A.D + A.C + A.B


"Sum of Products"

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 102


"Sum of Products"

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 103


B
ABCD A A

1 1
C
1 1
D
1
C
1 1 1

F(A,B,C,D)= B.C.D + A.C + A.B


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 104
F(A,B,C,D)= B.C.D + A.C + A.B

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 105


m A B C D Onay

0 0 0 0 0

1 0 0 0 1

2 0 0 1 0

3 0 0 1 1

4 0 1 0 0

5 0 1 0 1

6 0 1 1 0

7 0 1 1 1

8 1 0 0 0

9 1 0 0 1

10 1 0 1 0

11 1 0 1 1

12 1 1 0 0

13 1 1 0 1

14 1 1 1 0

15 1 1 1 1
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 106
m A B C D Onay

0 0 0 0 0

1 0 0 0 1

2 0 0 1 0

3 0 0 1 1

4 0 1 0 0

5 0 1 0 1

6 0 1 1 0

7 0 1 1 1

8 1 0 0 0

9 1 0 0 1

10 1 0 1 0

11 1 0 1 1

12 1 1 0 0

13 1 1 0 1

14 1 1 1 0

15 1 1 1 1
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 107
m A B C D

0 0 0 0 0

1 0 0 0 1

2 0 0 1 0

3 0 0 1 1

4 0 1 0 0

5 0 1 0 1

6 0 1 1 0

7 0 1 1 1

8 1 0 0 0

9 1 0 0 1

10 1 0 1 0

11 1 0 1 1

12 1 1 0 0

13 1 1 0 1

14 1 1 1 0

15 1 1 1 1

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 108


A>B
   A1 A0  B1  B0  A  B   
m A B C D      

0 0 0 0 0      

1 0 0 0 1      

2 0 0 1 0      

3 0 0 1 1      

4 0 1 0 0      

5 0 1 0 1      

6 0 1 1 0      

7 0 1 1 1      

8 1 0 0 0      

9 1 0 0 1      

10 1 0 1 0      

11 1 0 1 1      

12 1 1 0 0      

13 1 1 0 1      

14 1 1 1 0      

15 1 1 1 1      
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 109
               

m A B C D      

0 0 0 0 0      

1 0 0 0 1      

2 0 0 1 0      

3 0 0 1 1      

4 0 1 0 0      

5 0 1 0 1      

6 0 1 1 0      

7 0 1 1 1      

8 1 0 0 0      

9 1 0 0 1      

10 1 0 1 0      

11 1 0 1 1      

12 1 1 0 0      

13 1 1 0 1      

14 1 1 1 0      

15 1 1 1 1      

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 110


m A B C  

0 0 0 0  

1 0 0 1  

2 0 1 0  

3 0 1 1  

4 1 0 0  

5 1 0 1  

6 1 1 0  

7 1 1 1  

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 111


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 112
Geri besleme

Çıkış(tn)=f(Girişler(tn,tn-1,tn-2,….))
Devrenin çıkışına geçmişinin de katkısı olabilir.
Devre içinde bellek oluşur.
http://www.gitam.edu/eresource/comp/gvr/

http://www.cs.princeton.edu/courses/archive/spr
05/cos126/lectures/11.pdf
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 113
Astable - A free-running multivibrator that has NO stable states
but switches continuously between two states this action
produces a train of square wave pulses at a fixed frequency.
 
Monostable - A one-shot multivibrator that has only ONE stable
state and is triggered externally with it returning back to its first
stable state.
 
Bistable - A flip-flop that has TWO stable states that produces a
single pulse either positive or negative in value.

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 114


Monostable - A one-shot multivibrator that has only ONE stable
state and is triggered externally with it returning back to its first
stable state..
 

Monostable

input

output

retriggerable
output

watchdog timer
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 115
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 116
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 117
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 118
Astable - A free-running multivibrator that has NO stable states
but switches continuously between two states this action
produces a train of square wave pulses at a fixed frequency.

Astable

input

output

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 119


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 120
http://www.electronics-tutorials.ws/waveforms/555_oscillator.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 121


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 122
http://www.electronics-tutorials.ws/logic/logic_1.html
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 123
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 124
http://www.electronics-tutorials.ws/sitemap/sitemap.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 125


R.C = 1 k .100 nF = 1.103.0,1F = 103.0,1.10-6 =
10-4 s = 0,1 ms = 100 s
Ölçülen periyod : 81,2 s
Hesaplanan frekans F=1/81,2 s = 12,3 KHz
Ampirik olarak tanımlanan frekans F = 1,23/RC

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 126


Crystal
oscillator

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 127


Bistable - A flip-flop that has TWO stable states that produces a
single pulse either positive or negative in value.

Bistable

1 2 3 4 5 6 7
input

output

1 2 3

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 128


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 129
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 130
http://www.electronics-tutorials.ws/sequential/seq_3.html Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 131
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 132
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 133
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 134
Function Table

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 135


Function Table

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 136


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 137
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 138
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 139
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 140
Gated D latch truth table

E/C D Q Q Comment
0 X Qprev Qprev No change
1 0 0 1 Reset
1 1 1 0 Set

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 141


D type Flip Flop Chip 74374

http://www.interfacebus.com/ic-functional-schematic-block-diagrams.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 142


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 143
Q Q

Q Q

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 144


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 145
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 146
tn tn+1 t

J K Qn+1

0 0 Qn hold
0 1 0
1 0 1

1 1 Qn toggle

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 147


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 148
Pulse trigger Edge-triggered

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 149


preset

Data PRESETABLE
clear

Load

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 150


data
clock

clock

clock

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 151


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 152
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 153
7493 4 bit binary ripple counter

in A

in B
R0(1)
R0(2)

A B C D

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 154


7493 4 bit binary ripple counter

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 155


7493 4 bit binary ripple counter

input A

input B

input A A BCD
÷2 ÷8

input B

Reset Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 156


7493 4 bit binary ripple counter

input A A BCD
÷2 ÷8

input B

C B A
0 0 0 B C
0 0 1
0 1 0 Reset
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0 157
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler
7493 4 bit binary ripple counter

in A

in B
R0(1)
R0(2)

m D C B A
0 0 0 0 0
A B C D
1 0 0 0 1
2 0 0 1 0
3 0 0 1 1
4 0 1 0 0
5 0 1 0 1
6 0 1 1 0
7 0 1 1 1
8 1 0 0 0
9 1 0 0 1
10 1 0 1 0
11 1 0 1 1
12 1 1 0 0
13 1 1 0 1
14 1 1 1 0
15 1 1 1 1 Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 158
7493 4 bit binary ripple counter
6 ya sayan ve bölen devre

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 159


4 bit binary counter output
Clock sıra numarası

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

clock

D0 1 0 1 0

D1 0 1 0 0

D2 0 1 1 0

D3 0 0 1 0

Overflow
Bir üst
basamağa
taşma

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 160


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 161
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 162
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 163
input A A BCD
÷2 ÷5

input B

R0(1) R0(2) R9(1) R9(2)

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 164


input A A BCD
÷2 ÷5

input B

R0(1) R0(2) R9(1) R9(2)

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 165


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 166
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 167
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 168
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 169
multiplexed seven-segment display Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 170
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 171
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 172
Up/Down Counter

Up/Down

Qn-1

Qn

Qn-1

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 173


SYNCHRONOUS UP/DOWN COUNTERS
WITH DOWN/UP MODE CONTROL

Logic Presettable
Synchronous BCD
Decade Up/Down
Counter
74190

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 174


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 175
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 176
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 177
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 178
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 179
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 180
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 181
Shift Register ile yürüyen ışık

A B C D

clock

clock DA A B C D
0 1 0 0 0 0
1 0 1 0 0 0
2 0 0 1 0 0
3 0 0 0 1 0
4 1 0 0 0 1
5 0 1 0 0 0

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 182


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 183
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 184
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 185
http://www.nxp.com/applications/lighting/wired-lighting-
networks/dmx.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 186


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 187
http://tams-www.informatik.uni-
hamburg.de/applets/hades/webdemos/50-rtlib/65-usart8251/usart-
transmit.html

UART (universal asynchronous receiver/transmitter)


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 188
6821 Peripheral Interface Adaptor (PIA)

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 189


Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 190
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 191
74HC/HCT 4040; 12-stage binary ripple counter:
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 192
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 193
Çalışma konuları:
•Binary counter kullanarak istenen sayıya (17, 146, 213 gibi) sayan bölen
ve sayım sonunda belli bir süre ile uyarı veren sistemi tasarlayın.
•Decade counter kullanarak istenen sayıya (17, 146, 213 gibi) sayan bölen
ve 7 seg.display de gösteren, sayım sonunda belli bir süre ile uyarı veren
sistemi tasarlayın.
•8 led üzerinde bir bit’lik yürüyen ışık düzenini shift register ile tasarlayın.
•8 led üzerinde bir bit’lik yürüyen ışık düzenini decoder ile tasarlayın.
•8 led üzerinde bir bit’lik ileri-geri yürüyen ışık düzenini shift register ile
tasarlayın.
•8 led üzerinde bir bit’lik ileri-geri yürüyen ışık düzenini decoder ile
tasarlayın.
•5 fazlı clock devresini shift register ile gerçekleştirin
•3 fazlı clock devresini sayıcı ve temel lojik kapılarla gerçekleştirin
•Bisiklet yol bilgisayarında olduğu gibi, belli bir hızdan daha yüksek
değerde alarm veren sistem (timer ve counter kullanmadan)
•Yarışma programlarında olduğu gibi: 5 yarışmacıdan ilk önce düğmeye
basanı belirleyen sistem
•Bir butona belli bir süre içine (3s gibi), en az belli bir adet (14 gibi)
basama durumunu belirleyen sistem
•2716 kullanarak yürüyen ışık devresi tasarımı
•Dönüş yönü belirleyici ve sayıcı sistem tasarımı (slide 13-14-15)
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 194
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 195
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 196
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Lojik Devreler 197

You might also like