planlanması ve sağlanmasıyla ilgili görevleri nelerdir?
Okul müdürünün insan kaynaklarının istihdam ve geliştirilmesiyle ilgili görevleri nelerdir? Okul müdürünün insan kaynaklarının değerlendirilmesiyle ilgili görevleri nelerdir? Okul müdürünün okul çalışanlarının özlük haklarıyla ilgili yapmaları gereken işlemler nelerdir? Okullarda, atama biçimine göre dört grup personel istihdam edilir. Eğitim öğretim hizmetleri sınıfındaki öğretmen ve yöneticiler, Teknik hizmetler sınıfında yer alan teknisyenler, Genel idari hizmetler sınıfında görev yapan memurlar Yardımcı hizmetler sınıfına giren diğer personelden oluşur. Bunların dışında gerekli hallerde sağlık hizmetleri gibi başka sınıflardan personel de istihdam edilebilir. Kadrolara dört şekilde atama yapılmaktadır. Bunlar, ilk defa atama, yeniden atama, kurumlar arası geçiş yoluyla atama, kurum içi atama olarak sınıflandırılır. MEB, 1990’lı yıllarda okullarda norm kadro uygulamasına geçmiştir. Norm kadro, önce okul veya kurum bazında verilecek eğitim-öğretim hizmetinin haftalık saat sayısı. Haftalık ders saat sayısı, her öğretmen için azami 30 saat olarak planlanır Öğretmen görevlendirmeleri, ilçelerde kaymakamlık, illerde de valilik makamınca onaylandıktan sonra ilgili okullara resmi yazı ile gönderilir. Okul müdürleri de ilgili öğretmenlere bunu tebliğ eder. Atamaya yetkili amir tarafından yapılan görevlendirme, bu ihtiyaç ortadan kalkıncaya kadar sürdürülür. Öğretmen ihtiyacı dışında okulların personel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Okul Aile Birlikleri bütçesinin imkânları ölçüsünde diğer alanlarda hizmet satın alınabilir ya da sözleşmeli personel görevlendirmesi (güvenlik görevlisi, memur, yardımcı personel/hizmetli, kaloriferci gibi) yapılabilir. Memurluk İçin Genel Şartlar: 657 sayılı Devlet Memurları kanununda memurluk için gereken şartlar şöyle sıralanmıştır: • Türk vatandaşı olmak, • 18 yaşını bitirmiş olmak, • Göreve uygun öğrenim görmüş olmak, • Kamu haklarından mahrum olmamak, • Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına çarptırılmamış olmak ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve işleyişine karşı suçlarla yüz kızartıcı suçtan dolayı hapis cezası almamak. • Askerlikle ilgisi bulunmamak, • Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak. • Görevini sürekli yapmasını engelleyecek beden ve akıl sağlığı bozuk olmamak. Memurluk İçin Özel Şartlar: Lisans mezunu olmak KPSS Öğretmen atamaları, ‘atama kararnamesi’ adı verilen yazılı bir belgeye göre yapılır. Göreve başlama yazısı yazar ve bunu ilçe/il milli eğitim müdürlüğüne gönderir. Eğer personel bir ilden bir başka ile ya da ilçeden il merkezine tayin olmuşsa, 15 gün içinde göreve başlatılması gerekir. Aynı belediye sınırları içinde bir yerden başka bir yere tayin olmuşsa aynı gün içinde göreve başlatılır. Öğretmenin, atandığı okulun maaşlarının yatırıldığı bankadan kendi adına bir hesap açtırması istenir. • Yeni göreve başlayan öğretmenlere etik sözleşmesi imzalatılır. Bir nüshası milli eğitim müdürlüğüne, bir nüshası da öğretmenin özlük dosyasında saklanır. • Aile beyannamesi ve mal beyannamesi doldurulur • Göreve başlatılan personel öğretmen ise, varsa özel bir dolap verilir. • Okulla ilgili bazı iş ve işlemler için bilgi ve belgeleri e-okul sistemine girmesi için her öğretmene bir şifre verilir. • Ayrıca MEBBİS’de özlük bilgilerini görmesi, gerektiğinde tayin isteme formlarını doldurması, MEB kanalıyla yapılan sınavlara ve hizmet içi eğitimlere başvuru yapabilmesi için her öğretmene ayrı şifre verilir. İnternet sistemi üzerinden yapılan işlemler, sistem ve alınan çıktılar üzerinde okul müdürü tarafından onaylanır. Sosyal Sigortalı Personel İstihdamı: SGK’lı personel için göreve başlamadan en az bir gün önce SGK’ya giriş bildirgesi doldurularak bir SGK numarası alınır. Eğer çalışanın daha önceden sigorta numarası varsa aynı numara kullanılır. Bu durum son derece önemli olup kaçak personel çalıştırmayla ilgili doğacak bütün sorunların sorumlusu, okul müdürüdür. Okula yeni atanan her personele özlük dosyası hazırlamak üzere doldurması gereken bir “Bilgi Formu” verilir. Dosya kapsamında, Özlük Grubu, Atama Grubu, Terfi ve Kademe İlerlemesi Grubu, Takdir ve Taltif Grubu, Adli İşlemler Grubu, Sağlık Grubu, Tahsil Kurslar ve Meslek Programları Grubu alt dosyaları mevcuttur. Öğretmenle ilgili her belge, ilgili alt dosyalara takılır. Bu bilgiler MEBBİS’e girilir. Bu kapsamda müdür başlıca şu işleri yapar: • Okul çalışanlarının performansını değerlendirerek, daha verimli çalışmaları için tedbirler alır. • Okulla ilgili iyileştirme önerilerini üst yönetime sunar. • Astlarına gerektiğinde yetki ve sorumluluk devrederek işlerin daha verimli ve etkili yürümesini ve onların ihtiyaç duyulan alanlarda yetişmelerini sağlar. • Performanslarına göre ödül alacak personeli belirler. • Personelin sicil raporlarını doldurur. • Amirleri tarafından okulla ilgili istenilen bilgileri sunar. • Personelden gelen fikir ve önerileri değerlendirir. • Çalışmaları ile ilgili işlerin değerlendirmesini yapar. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak ilk defa atanan bütün kamu personeli “aday memur” statüsüyle göreve başlar. Aday öğretmenler, en az bir yıl fiilen çalışmak ve performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartlarını sağlamak kaydıyla, yapılacak yazılı veya yazılı ve sözlü sınava girmeye hak kazanırlar. Sınavda başarılı olanlar öğretmen olarak atanır. Sınavda başarılı olamayan aday öğretmenler il içinde veya dışında başka bir okulda görevlendirilirler. Üst üste iki defa sınavda başarılı olamayanlar aday öğretmen unvanını kaybeder ve memuriyetle ilişiği kesilir. Her öğretim yılının başında ve sonunda okulun ve öğretmenlerin öğrenme ihtiyacı duydukları konularla ilgili bir ihtiyaç analizi yapılır. Aday öğretmenlerin uyum ve kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, göreve başladıktan sonra bir rehber öğretmen görevlendirilir. Çalışanların mesleki gelişiminin sağlanması için hizmet içi eğitimler planlanır. Eğitim kurumlarında, her eğitim-öğretim yılı içinde ilçe/il milli eğitim müdürlüğü tarafından açıklanan merkezi ve mahalli olarak hazırlanan hizmet içi eğitim programı yayımlanır. Öğretmenlik mesleği; adaylık döneminden sonra ‘öğretmen’, ‘uzman öğretmen’ ve ‘başöğretmen’ olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılır. Kendi branşında ya da eğitim bilimleri alanında tezli yüksek lisans öğrenimini tamamlamış öğretmenlerden ‘uzman öğretmenlik’, doktora öğrenimini tamamlamış olan öğretmenlerden ise ‘başöğretmenlik’ için sınav şartı aranmaz. Toplam öğretmen kadro sayısı içinde, başöğretmen oranı % 10, uzman öğretmen oranı % 20’dir. Öğretmenler, her yıl bir kademe alırlar. Üç yılda bir de derece alırlar. Kademe ilerlemesi ile ilgili işlemler okul müdürlüğü tarafından yapılır. Derece ilerlemesi ise il milli eğitim müdürlüğü’nün teklifi ve valinin onayı ile yapılır. Görevli oldukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre başarılı görev yapmak suretiyle; kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında, kamu zararının oluşmasının önlenmesinde ve önlenemez kamu zararlarının önemli ölçüde azaltılmasında, kamusal fayda ve gelirlerin beklenenin üzerinde artırılmasında veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde somut olaylara ve verilere dayalı olarak katkı sağladıkları tespit edilen memurlara, merkezde bağlı veya ilgili bakan, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından başarı belgesi verilebilir Başarı Belgesinden 3 kez alan personel Üstün Başarı Belgesi almaya hak kazanır En yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) % 200’üne kadar ödül verilebilir. Sicil raporu olumsuz olanlar terfi edemez. İki defa üst üste olumsuz sicil alanlar, başka bir amirin emrine atanırlar İlgili mevzuatta suç olarak tanımlanan eylemlerde bulunan kamu çalışanları, yapılan soruşturma sonucunda kusurlu bulunmaları halinde, adli ve idari yönden cezalandırılabilir. Kusurlu bulunan memurdan en az yedi gün içinde savunması istenir. Bu süre zarfında savunmasını vermeyen memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır Cezalar, uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarılma cezalarıdır. Özlük bölümünde yetkili memur çalışanın aldığı cezayı internet ortamındaki MEBBİS’e girer. Memurların kusurlu eylemleri, TCK (Türk Ceza Kanunu), diğer ceza kanunları, özel kanunlar, eğitimle ilgili kanunlar, tüzük ve yönetmeliklerde tanımlanmış ise, gerekli durumlarda adli, idari veya hem adli hem idari yönden incelenip değerlendirilir Disiplin amirleri, çalışanların olumlu sicillerini ve performanslarını gözden geçirerek, aldıkları cezanın bir altını uygulayabilirler. Örneğin: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre, "Özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek" Aylıktan Kesme cezasına, "Özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek" Kademe İlerlemesinin Durdurulması cezasına, 10 gün kesintisiz göreve gelmemek ise Müstafi (Görevden kendi isteğiyle ayrılma) durumuna karşılık gelmektedir. Yöneticiler, öğretmenler ve diğer bütün çalışanların maaş ve ücretlerle ilgili işlemlerini ilgili müdür yardımcısı ile memur takip eder. Aylıklar, her ayın on beşinci günü, ücretler ayın sonunda ödenir. Memurlar, yaptıkları işe karşılık devlet tarafından belirlenen maaşları peşin olarak alırlar Memur, göreve başladığı günden itibaren aylık almaya hak kazanır. Memurların aylıklarının ödenmesinde kademe ve derece ilerlemesine dayalı farklar, izleyen ayın 15’inde aylıklarına yansıtılır. Aylık alan personelin kademe ilerlemesi, derece yükselmesi, sosyal yardımlar (evlenme, doğum, giyim, ölüm ve evlenme gibi), aylıktan kesme cezası, eş ve çocuklarının durumuyla ilgili değişiklikler ilgili saymanlığa verilir Kendi elinde olmayan nedenlerle işini yapmaktan el çektirilenlere aylıkları tam ödenir. Ancak soruşturmalar ve incelemeler sonucunda görevinden uzaklaştırılanlara, görevden el çektirildikleri sürece aylıklarının 2/3’si ödenir. Göreve dönmeleri halinde aylıklarından kesilen 1/3 kesintileri toplu olarak alırlar. Maaşı aldıktan sonra vefat eden memurun o aya ait peşin ödenen maaşı geri ödenmez. Diğer durumlarda memurluktan ayrılanlardan, çalışmadıkları günlere ait aylık ödemeler geri alınır. Aile yardım ödeneği, evli olan personelden eşi çalışmayanlara, eş yardımı ve iki çocuğa kadar çocuğu olanlara çocuk yardımı yapılır. Bu yardımlar, aylıkla birlikte ödenir. Memur, Aile Beyannamesi vermek zorundadır. Bütün memurlara maaş ve fazla mesailerinin dışında; yolluk, tedavi, ölüm ve cenaze, doğum yardımları ödenir Yeni çocuğu olan personele doğum yardımı yapılır. Anne ve baba ikisi de memursa, çocuk yardımını sadece baba alır. Memurun kendisi veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerden birinin hastalanması halinde resmi veya özel tedavi kurumlarındaki tedavi giderleri, ilgili tedavi kurumuna, memurun kurumunca ödenir. Memurun ölümü halinde eşi ve çocuklarına, yoksa anne ve babasına, onlar da yoksa kardeşlerine son aylığının iki katı kadar, memurun eşi ve çocuğu ölmesi durumunda ise, kendisine yani memura son aylığı kadar ölüm yardımı ödenir. Memurun ölümünde belgeli (fatura) olarak yapılan cenazenin nakledilmesi ve defnedilmesi ile ilgili masraflar, kurumu tarafından ödenir. Okullarda çalışan, hizmetli, şoför, teknisyenlere yılda bir kez giyecek ve yiyecek yardımı yapılır. Ders yükü dışında fazla ders okutanlar için, ek ders ücreti ödenir. Bütün memurlar ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin hastalanmaları halinde tedavilerini yaptırmak üzere sağlık kurumuna gönderilir. Memurun çocuklarından erkeklerin 25 yaşına kadar kız çocuklarının ise evleninceye kadar tedavi yardımından yararlanma hakkı vardır. Öğretmenlerin, sevkli oldukları ve fiilen derse girmedikleri o gün içindeki ek ders ücretleri kesilir. Aylık ve özlük hakları korunmak şartıyla; kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedavi gerektiren hastalıklarda 18 aya kadar izin verilebilir. Diğer hastalık hallerinde ise 12 aya kadar verilebilir. Görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur iyileşinceye kadar izinli sayılır. Tek hekim raporu ile bir defada en çok 10 gün, bir evvelki raporda doktor tarafından kontrol muayenesi öngörülmüş ise en çok 10 gün daha rapor verilebilir. Bir takvim yılı içerisinde tek hekim tarafından verilecek raporların toplamı 40 günü geçemez. Bu süre geçtikten sonra verilecek hastalık raporlarının Sağlık Kurulu tarafından verilmiş olması gerekir. Personel için yıllık izin, hizmeti bir yıldan 10 yıla (10. yıl dahil) kadar olanlar için 20 gün, hizmeti 10 yıldan fazla olanlar için ise 30 gündür. Öğretmenler, yarıyıl tatillerinde ve yaz tatillerinde izinli sayıldıklarından yıllık izin kullanamazlar. İki yılın toplam izinleri (geçmiş yıldan artan ve devam eden yıla ait izinler) amirin uygun görmesi halinde birlikte kullanılabilir. Öğretmenlerin yasal olarak izinli sayıldıkları yarıyıl ve yaz tatillerinde ikamet ettikleri yer için izin şartı aranmaz, başka bir ilde iznini geçirmek isteyenlerin sadece iznini geçirecekleri yerlerin adreslerini görevli oldukları kurum müdürlüğüne bildirmeleri gereklidir. Verilmesi zorunlu mazeret izinleri, bayan memura doğum yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftadır. Bu sürede aylıkları kesilmez. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki haftalık süreye ek olarak hafta eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası izin sürelerine eklenir. Erkek memura, eşinin doğum yapması nedeniyle isteği üzerine on gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, anne, baba, eş, çocuk veya kardeşinin ölümü halinde yedi gün izin verilir. Erkek memur, eşinin doğum yapması halinde 12 aya kadar aylıksız izin alabilir. Doğum yapan öğretmene günde bir buçuk saat olmak üzere bir yıl süreyle süt izni verilir. Bu iznin, hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağı konusunda kadın memurun da tercih hakkı vardır. Hamile öğretmene doğumuna üç ay kala ve doğumdan sonra bir yıl nöbet görevi verilmez. Memurlara mazeretleri nedeniyle bir yıl içinde toptan veya parçalı olarak on gün mazeret izini verilebilir. Zorunluluk halinde on gün daha aynı usulle mazeret izni verilebilir. Ancak, ikinci kez verilen bu günlük mazeret izni, memurun yıllık izninden düşülür. Bu ikinci izin aday memurlara ve öğretmenlere verilmez. Kadın memura doğum sonrası haftalık izin süresinin bitiminden itibaren, isteği üzerine en çok 24 aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu sürenin tamamı bir defada verilebileceği gibi istek üzerine daha az sürede de verilebilir. Sürekli görevle başka bir yere atanan memurların eşlerine verilecek aylıksız izin en çok dört yıldır. Bu süre bir defada kullanılabileceği gibi her defasında bir yıldan az olmamak üzere bölümler halinde de kullanılabilir. Öğrenim izniyle yüksek lisans öğrenimine devam edenlere, görevlerini aksatmamak kaydıyla haftada iki yarım gün izin verilebilir. Öğretmenlerin ders saatleri, bu öğrenimlerine devam edebilmelerine olanak verecek şekilde düzenlenir. Öğretmenler ve memurlar, yurt dışına çıkış izni için normal izin sürelerini yurt dışında geçirmek istediğini belirten dilekçelerine dayalı olarak il millî eğitim müdürünün teklifi üzerine vali tarafından izin verilir. Görevini aksatmamak kaydıyla öğretmen ve memurların, görev yaptığı kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu yerleşim merkezinin (mücavir alanlar dâhil) dışında ikamet etmelerine izin verilebilir. Muvazzaf askerliğe ayrılacak memurlara görev yerleri saklı kalmak suretiyle askerlik süresince aylıksız izin verilir. Öğretmen atamaları, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine Türkiye’nin ekonomik, sosyal kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir şekilde yapılır. Öğretmenlerin yer değiştirme ve atanmaları temelde üç şekilde yapılır: 1. İsteğe bağlı yer değiştirmeler, 2. Özür durumuna bağlı yer değiştirmeler, 3. Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler. Öğretmenlerin, il içinde yer değişikliği talebinde bulunmaları için, görev yaptıkları okullarda en az iki yıl çalışmış olmaları gereklidir. İller arası yer değişikliğinde ise bulundukları ilde en az üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar atanma isteğinde bulunabilirler. Zorunlu çalışma yükümlülüğünü tamamlamayan öğretmenler bulunduğu ilde üç yıl çalışma zorunluluğu olmadan da Bakanlıkça belirlenen dönemlerde okul müdürlüğü tarafından da takip edilerek zorunlu hizmet bölgelerine yer değiştirme talepleri yerine getirilir. Öğretmenlerin yer değiştirme işlemleri, eğitim ve öğretimin aksatılmaması bakımından yarıyıl sonunda ve yaz tatillerinde yapılmaktadır. Emeklilik işlemleri, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre yapılır. Emeklilik için belli zamanlarda (Mayıs ayı) dilekçe verilir. Uygun görüldüğü takdirde dilekçe işleme konur, gerekli belgeler tanzim edilir. Personel, Haziran ayı sonu itibariyle emekli olur. Emeklilik için yasal süreyi dolduran personel, okul müdürüne gerekli belgeler ve dilekçe ile başvurusunu yapar. Okul, yasada belirtilen şekilde dosya hazırlar. Bu dosya, milli eğitim müdürlüğü kanalı ile Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça emekliliği onaylanan yazı alındıktan sonra personele duyurulur. Personel, duyuruyu yazılı olarak alıncaya kadar görevinden ayrılmaz. Duyuru yapıldığı günden itibaren bir ay içinde ilişiği kesilir ve ayrılışı, aynı kanalla bildirilir. Devlet memurları 65 yaşını doldurduklarında emekli edilir. Yaş haddini dolduran personelin emeklilikle ilgili belgeleri okul yönetimi tarafından hazırlanarak bir dosya haline getirilir.