Motivasyonel Görüşme

Tekniği
Haktan Yılmaz 201910217034
Motivasyon nedir?

 Motivasyonun tanımı şu şekilde yapılabilir: Kişinin spesifik değişim

stratejilerine girme, sürdürme ve bunlara sıkı sıkıya yapışma ihtimalidir.
 Motivasyon dış faktörlerden etkilenen içsel bir durumdur.
 Motivasyonun üç önemli bileşeni;
Önem: Değişim için duyulan istek,arzu, niyet
Güven: değişim yerine getirebileceğine dair inancı
Hazır bulunma: değişiklik için hazır olup olmama hali
Motivasyonel görüşme tekniği nedir?

 Motivasyonel görüşme tekniği davranış değişikliği yaratmak amacıyla danışan

odaklı, direktif bir danışmanlık biçimidir.
 Temel hedefi ambivalansı keşfetmek ve çözmektir. Bu yöntem özellikle
değişim için isteksiz olan veya ambivalansı olan kişilerde kullanışlı bir
yöntemdir.
 Motivasyonu bir kişilik özelliği değil de bir durum olarak kavramsallaştırmak
motivasyonel görüşmeyi diğer klasik yaklaşımlardan ayırmaktadır.
Motivasyonel görüşmenin özellikleri

 Motivasyonel görüşme yeni başa çıkma stratejileri öğretme, bilişsel yeniden

yapılandırma ya da geçmişi eşelemek üzerine yoğunlaşmaz. Kişinin şu andaki
ilgilendikleri ve endişeleri üzerine yoğunlaşır
 Kişinin değişme ve değişmeme nedenlerini daha iyi anlamasına yardımcı olur.
Kişi değişim yönünde karar vermedikçe, motivasyonel görüşme sırasında
çözüm önerileri sunulmaz.
 - Danışan merkezlidir.
 - Bir ortaklık/arkadaşlık ilişkisidir. Danışanın davranışları ile ilgili özerkliğine,
tercih yapma hakkına saygı duyulur.
Uygulama alanları nelerdir?

 - sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı

 - yeme bozuklukları
 - ergen davranış bozuklukları
 -ilaç tedavisine uyum gibi alanlarda kullanılabilir.
MOTİVASYONEL GÖRÜŞMENİN TEMEL
İLKELERİ
 Empatinin gösterilmesi: Carl Rogers tarafından tanımlandığı gibi yansıtmalı
dinleme ya da doğru empati Motivasyonel görüşmede de çok
önemsenmektedir. Burada sıcak, destekleyen, saygı duyan, ilgilenen bir
yaklaşım kastedilmektedir.
 Çelişkilerin ortaya çıkarılması: Motivasyonel görüşmede ikinci ilke kişinin
şimdiki davranışları ile hedefleri arasındaki çelişkileri danışanın zihninde
ortaya çıkarmaktır. Bu süreci tanımlamanın en iyi yolu kişinin bulunduğu yer
ile olmak istediği yer arasındaki çelişkiyi anlamasını sağlamaktır
MOTİVASYONEL GÖRÜŞMENİN TEMEL
İLKELERİ
 Dirençle çalışma: Motivasyonel görüşme bir savaş değildir. Kazanan veya
kaybeden yoktur. Danışmana düşen danışana değişim yönünde yeni bir ivme
kazandırmaktır. Burada kastedilen algılamadaki değişikliktir. Danışman yeni
hedefler veya bakışlar getirmez. Danışan yeni bilgileri kabul etmeye ve yeni
bakış açılarını görmeye davet edilir
 Kendine yeterliliği- öz yeterliliği destekleme: Kendine yeterlilik değişim için
anahtar bir etkendir ve özellikle bağımlılığı olan kişilerin tedaviden iyi sonuç
alması için bir ön belirleyicidir. Kişinin değişim olasılığına inancı önemli bir
etmendir.
MOTİVASYONEL GÖRÜŞMEDE KULLANILAN
YÖNTEMLER
 Açık uçlu sorular (“ Sizin burada olmanızdan hakkında konuşmak istediğiniz
bir şeyler olduğunu düşünüyorum. Ne anlatmak istersiniz? gibi)
 Onaylama (“bugün buraya gelerek büyük bir adım atmanızı takdir ediyorum”
gibi)
 Yansıtma (tekrar ifade etme, başka sözcükle açıklama, duyguların
yansıtılması)
 Özetleme (duyguların ve içeriğin yansıtılmasının bir arada kullanılması)
 Değişim Konuşması Ortaya Çıkarma (Motivasyonel görüşmedeki temel fikir
danışanın tamamen karşıt taraftaki ifadeleri seslendirmesini, değişimi
savunmasını sağlamaktır)
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 Shawn uyuşturucu kullandığı için mahkeme kararıyla psikolojik danışmaya

gelen 15 yaşında bir erkek çocuktur ve psikolojik danışma için isteksizdir.
Çevresindeki kişilerin onu kontrol etmeye çalıştığını, ve onu seerbest
bıraksalar her şeyin pekala iyi olacağını düşünmektedir.
 PD: Shawn, son konuşmalarımızda uyuşturucu alışkanlıklarından bahsetmiştik,
esrar içmekten hoşlandığını ve bunun tehlikeli olmadığını paylaşmıştın
benimle. Ayrıca, annenin seni uyuşturucularla bulduğunda çok öfkelendiğini,
bunun ciddi bir kaygı kaynağı olduğunu benimle paylaşmıştın. Bu konu
hakkında konuşmaya devam etmek ister misin?
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 Shawn: Sanırım evet, çünkü annem odamda tekrar esrar buldu ve şimdi beni
polisi aramakla tehdit ediyor. O kadar aptal ki! Bana başımın tekrar girmesini
istemediğini söylüyor ama polisi arayıp başımı belaya sokacak. Bu çok
anlamsız, beni serbest bırakmasını isterdim.
 PD: Yani annene kızgınsın çünkü polisi arayabilir.
 Shawn: Ona kendi işiyle ilgilenmediği için kızgınım.
 PD: Peki senin işerine karışmasaydı durum ne olurdu?
 Shawn: Hiçbir şey. Kesinlikle hiçbir şey. Yakalanmazdım ve başım derde
girmezdi.
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 PD: Yani annen senin uyuşturucu alışkanlığını görmezden gelirse sen de ortalık
karışmadan ot çekebileceksin?
 Shawn: Yani belki… Yok, bu doğru. Hiç sorun olmaz o zaman.
 PD: Belki derken ne demek istedin?
 S: Şu boya şirketine iş için başvuruda bulundum ve eğer bana uyuşturucu testi
yaparlarsa işe alınmayabilirim.
 PD: İşi istiyor musun?
 S: Evet.
 PD: Esrar içmekten vazgeçmen gerekse bile mi?
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 S: yani, vazgeçmem gerekmez sadece bir süre ara verebilirim.

 PD: ne zaman ara vermen gerekecek?
 S: bilmiyorum.
 Pd: öyleyse neden şimdi ara verip anneni yakandan düşürüp bu iş için hazır
olmayasın ki?
 S: hayır. Şimdi bırakmam gerekmiyor. Annemin ne düşündüğü umrumda değil;
iş için uyuşturucu testi isteyecekleri zamanı bana söyleyecekler zaten.
 PD: esrar içmeye devam etmen sana ne kazandıracak?
 S: ben esrar çekmeyi seviyorum. Bu çok önemli bir şey değil ki, seviyorum
işte.
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 PD: yani mutlu olacaksın?

 S: evet.
 PD: başka?
 S: başka derken ne demek istiyorsun? Mutlu olacağım. Yetmez mi?
 PD: esrar çekmek sana başka ne getirecek?
 S: doğrusu, hiçbir şey
 PD: bırakırsan ne olur?
 S: aptal annem mutlu olur.
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 PD: anneni mutlu edersin. Peki boya işi için ne diyorsun?

 S: onun için gerektiği zaman hazır olurum.
 PD: ve sen bu işi istiyorsun, öyleyse bu da seni mutlu edecek öyle değil mi?
 S: kesinlikle.
 PD: yani sen ot içmekten vazgeçersen annen seni rahat bırakacak ve sen de
boya işinde çalışmaya hazır olacaksın. Bunlar senin istediğin iki şey.
 S: evet.
 PD: iyi ama ot içmeye devam edersen bunlar nasıl gerçekleşecek?
 S: Eğer annem beni rahat bırakır ve başımı belaya sokmazsa.
Motivasyonel görüşme tekniği örneği

 PD: sen ne yapabilirsin shawn?

 S: esrar içmeyi bırakabilirim. Ama bunu yapmak istemiyorum.
 Bu noktada Shawn bazı değişiklikler yapmanın neden iyi olabileceğini
düşünüyor. Psikolojik danışman onu alışkanlığından vazgeçirmek için farklı
hedefleri art arda sıralayarak Shawn’ın direncini kullanmıştır. Artık Shawn
esrar içmenin yaşamda önem verdiği şeyleri yapabilmesini engellediğini
görmeye başlamıştır. Shawn’ın son cümlesi de değişim için motivasyonu
gösterir.
MOTİVASYONEL GÖRÜŞMENİN ETKİLİLİĞİ

 Motivasyonel görüşme alan yazını gözden geçirildiğinde özellikle çeşitli

bağımlılık davranışlarında etkinliğinin desteklendiği görülmektedir.
Motivasyonel görüşme sıklıkla bireysel bir uygulama olarak görülse de grup
uygulamalarında da kullanıldığını gösteren çalışmalar mevcuttur. En güçlü
etkinlik kanıtı bir madde kötüye kullanımı tedavisine başlama ve sürdürme
(tedavide kalma) oranlarının arttığının görüldüğü madde bağımlılığı alanında
bulunmuştur (Prokhorov &ark., 2008, Herman & Fahnlander, 2003; Burke,
Arkowitz & Menchola, 2003).
Kaynakça

 Erford, B.(2019). Psikolojik danışmanların bilmesi gereken 40 teknik.(A. Uz

Baş, ÇeviriEd.).(103-107). İzmir: Pegem.
 Gonca P. Motivasyonel Görüşme [Powerpoint sunumu]. https://
acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/20742/mod_resource/content/1/5_MO
T%C4%B0VASYONEL%20G%C3%96R%C3%9C%C5%9EME.pptx
 Örücü M. (2020) Değişime hız kazandıracak bir yöntem : Motivasyonel
Görüşme. Dergipark. https://
dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1197056
 Motivasyonel görüşme tekniği nedir ve ne değildir?
http://www.ogelk.net/makale/97-akademik-motivasyonel-gorusme-
motivasyonel-gorusme-hakkinda-genel-bilgiler-motivasyonel-gorusme-teknigi-
nedir-ve-ne-degildir.html