ElektronikHaberleşme

& Yazılım
Mühendisliği

MİKRODENETLEYİCİLER
Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ GİRİŞ 1
KONU DÜZENİ

1) Giriş (Mikrodenetleyici Kavramı) 8) Kesmeler

2) Donanım (PIC18F452) 9) LCD Uygulamaları
3) Uygulama Geliştirme Ortamını (CCS-C) 10) Keypad Uygulamaları
4) Ön İşlemci ve Kontrol Komutları 11) ADC Uygulamaları
5) Port Giriş/Çıkış İşlemleri 12) Zamanlayıcılar
6) Karar verme ve Döngü deyimleri 13) CCP Modülü uygulamaları
7) Giriş/Çıkış Komutları Örnekleri 14) Ultrasonik Uygulaması
1) Buton ark problemi ve çözümü
2) Trafik otomasyonu uygulaması
3) 7-segment display ve uygulamaları
4) Matris Led Uygulamaları
5) DC Motor uygulamaları
6) Çamaşır makinesi uygulaması
7) Step motor uygulaması

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

GİRİŞ

Günümüzde   kullanılan   bilgisayarların   özellikleri

bahsedilirken duyduğunuz intel i3-i5-i7, amd birer
mikroişlemcidir (Microprocessor).
Mikroişlemciler bilgisayar programlarının yapmak istediği
tüm işlemleri yerine getirdiği için, çoğu zaman merkezi
işlem ünitesi (CPU- Central Processing Unit) olarak da
adlandırılır.
PC adını verdiğimiz kişisel bilgisayarlarda kullanıldığı gibi,
bilgisayarla kontrol edilen sanayi tezgahlarında ve ev
aygıtlarında da kullanılabilmektedir.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKROİŞLEMCİ NEDİR?
Bir mikroişlemci işlevini yerine getirebilmesi için aşağıdaki yardımcı elemanlara ihtiyaç duyar;

Input (Giriş) ünitesi.

Output (Çıkış) ünitesi.
Memory (Bellek) ünitesi.

Bu üniteler CPU yongasının dışında, bilgisayarın ana kartı üzerinde bir yerde farklı yongalardan veya elektronik
elemanlardan oluşur.
Aralarındaki iletişimi ise veri yolu (Data bus), adres yolu (Address bus) denilen iletim hatları yapar.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

 MİKRODENETLEYİCİ NEDİR?
Bir bilgisayar içerisinde bulunması gereken temel bileşenlerden RAM,
I/Oünitesinin  tek  bir  chip  içerisinde  üretilmiş  biçimine 
mikrodenetleyici (Microcontroller) denir.

Bilgisayar teknolojisi gerektiren uygulamalarda kullanılmak üzere

tasarlanmış olan mikrodenetleyiciler, mikroişlemcilere göre çok daha
basit ve ucuzdur.

Günümüz mikrodenetleyicileri otomobillerde, kameralarda, cep

telefonlarında, fax-modem cihazlarında, fotokopi, radyo, TV, robot, bazı
oyuncaklar gibi sayılamayacak kadar pek çok alanda kullanılmaktadır.

Günümüz mikrodenetleyicileri birçok chip üreticisi tarafından

üretilmektedir. Her firma ürettiği chip'e farklı isimler vermektedir.
(MicrochipPIC, Texas InstrumentsMSP430, ATMELAVR, ARM
mimarisi Cortex A-R-M v.b.)

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ NEDİR?

Bir mikrodenetleyicinin temel bileşenlerini aşağıdaki şekilde incelemek mümkündür;

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ TERCİH NEDENİ

Mikro işlemci ile kontrol edilecek bir sistemi kurmak için en azından şu üniteler bulunmalıdır; CPU, RAM, I/O ve bu
ünitelerin arasındaki veri alış verişini kurmak için DATA BUS (veri yolu) gerekmektedir. Elbette bu üniteleri
yerleştirmek için baskılı devreyi de unutmamak gerekmektedir.

Mikrodenetleyici ile kontrol edilecek sistemde ise yukarıda saydığımız ünitelerin yerine geçecek tek bir chip
(Mikrodenetleyici) ve bir de devre kartı kullanmak yetecektir.

Tek chip kullanarak elektronik çözümler üretmenin maliyetinin daha düşük olacağı kesindir. Ayrıca da kullanım ve
programlama kolaylığı da ikinci bir avantajıdır. Saydığımız nedenlerden dolayı son zamanlarda bilgisayar kontrolü
gerektiren elektronik uygulamalarda mikrodenetleyici kullanmaya eğilimin artmasının haklılığını ortaya koyuyor.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİLERİN BARINDIRDIĞI BAZI ÖZELLİKLER

Programlanabilir Dijital Giriş / Çıkış ( I / O )

Programlanabilir Analog Giriş
Seri Giriş / Çıkış ( I / O )
Darbe( Pals ) – PWM (Darbe genişlik modulasyonu) işareti çıkışı
Harici hafıza bağlanabilme
Dahili hafıza seçenekleri ( ROM , PROM, EPROM , EEPROM, Flash gibi )
Kesme(Interrupt), Zamanlayıcı(Timer) ve Sayıcı(Counter) gibi özellikler.
I2C, SPI, UART gibi modüller içerebilmesi.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER

Bir PC ( Kişisel Bilgisayar )

Kullanılacak mikrodenetleyiciye uygun bir derleyici program
(CCS-C PCW)
PIC programını entegreye yüklemek(programlamak) için gerekli donanım ve
yazılıma sahip olmak (USBURN, pic-up v.b. )
Kullanılacak PIC mikrodenetleyicisini edinmek
Programlama kartı
Programlamadan sonra çalıştırmak için güç kaynağı , birkaç elektronik eleman,
breadboard (deneme kartı), ölçü aletine sahip olmak gerekir. (Denemek için)

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER
Bir PC ( Kişisel Bilgisayar )
C, Assembly gibi programlama dilleri ile yazılan program kodlarını
kolayca yazabilmek, doğru ve hızlı bir şekilde PIC'in program
belleğine gönderebilmek için bilgisayara ihtiyaç vardır. Bir metin IDE
(Integrated Development Environment) kullanarak yazılan program
kodları, derlendikten sonra PIC'e gönderilmesi gerekir. Program
kodlarının PIC'e yazdırma işlemi paralel veya seri porta bağlanan bir
elektronik devre aracılığı ile yapılır. Bu işleri yapabilmek için
bilgisayarın temel kullanım fonksiyonlarını bilmeniz gerekir

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER
Kullanılacak Mikrodenetleyiciye Uygun Bir Derleyici Program (CCS-C PCW)
IDE (Integrated Development Environment) yazılımcının ihtiyacı olan
en iyi yol arkadaşı denilebilir. Çünkü IDE’ler işleri kolaylaştıran
birçok bileşenden oluşmaktadır. IDE’leri basit metin editörlerinden
ayıran farkları şöyle sıralamak mümkündür;

Kaynak kod editörü : Basit metin editörlerinden farklı olarak kodları

kullanılan dile göre belirten (highlight) bir editördür.

Derleyici ve Yorumlayıcı içermesi : Kaynak kodlarını bu sayede IDE

üzerinde çalıştırabilir zaman kazandırır.

Debugger (Hata Ayıklayıcı) : Programda bir hata olup olmadığını

sınamak için kullanılan bir araçtır

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER
PIC programını entegreye yüklemek(programlamak) için gerekli donanım ve yazılıma sahip olmak (USBURN gibi)

Makine Dili denilen dosya elde edilir. Bu program artık PIC ’e yüklenmeye hazırdır.

PIC Programlayıcı .hex

arayüz Programı
(USBURN gibi)

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER

Programlayacağımız bir PIC mikrodenetleyicisine sahip olmamız gerekmektedir.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ PROGRAMLAMA İÇİN GEREKENLER
Programlamadan sonra çalıştırmak için güç kaynağı , birkaç elektronik eleman, breadboard (deneme kartı),
ölçü aletine sahip olmak gerekir.

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

MİKRODENETLEYİCİ UYGULAMALA GELİŞTİRME KAVRAMI

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

KAYNAKLAR

CCS-C PIC Programlama: Serdar ÇiÇEK

Advanced PIC Microcontroller Projects in: Doğan İbrahim
https://www.circuitbasics.com/introduction-to-microcontrolleres/

Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ

 KONU
SONU
Öğr. Gör. Dr. Erhan SESLİ #evdekal