ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI KKM; «32 yaşında kadın ani başlayan nefes darlığı. Hasta Atatürk parkı Cam Piramit önünde!» Asiye hanım güneşli bahar havasını değerlendirmek için arkadaşıyla parkta yürüyüşe çıkmıştır. Ancak daha yürüyüşün başlangıcında hapşırık ve öksürük gibi şikayetleri başlar. Önce önemsemezler ancak şikayetleri rahatsız edici bir hal alınca beklemek zorunda kalırlar. Sonrasında dakikalar içinde nefes darlığı gelişip Asiye hanım kendini çok kötü hissetmeye başlayınca arkadaşı 112’yi arayarak yardım ister.
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI “Bu vaka hakkında ne düşünürsünüz, sorun ne olabilir?”
“Bu ifade edilen durumlardan
hangisi olduğuna karar vermek için neleri merak edersiniz nelere bakarsınız?”
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI Birincil Değerlendirme:
• D: Bilinç açık • A: Hava yolu açık. Gürültülü solunum • B: Hızlı nefes alıyor (36/dak) yardımcı solunum kasları devrede • C: Taşikardisi var (Nabız: 128/dak) • E: Soluk terli
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI İkincil Değerlendirme: Vücut muayenesinde; Hasta ajite ve sorulan sorulara kelimelerle kesik kesik cevap verebiliyor. Hızlıca yapılan fizik muayenesinde inter kostal, sub kostal ve supra sternal çekilmeleri mevcut. Ortopnesi var. Akciğer oskültasyonunda wheezing duyuluyor. Vital Bulgular: • Monitör/EKG: Sinüs taşikardisi (128/dak) • TA: 90/60 • SPO2:85 • Kan şekeri :102 • Vücut Isısı: 36,8 SAMPLE: Öyküde mevsimsel alerjik şikayetleri var. Birkaç yıl önce astım şüphesiyle tedavi almış ancak şu anda ilaç kullanmıyor. ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI “Bu bulgularla hastanın tanısıyla ilgili kesin kararınız ne olurdu?” ASTIM ATAĞI
‘’ Bu atağın şiddeti hakkında ne düşünürsünüz?’’
AĞIR ASTIM ATAĞI
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI Astımda atak şiddetinin sınıflandırılması HAFİF-ORTA AĞIR KONUŞMA VE Cümle kurarak konuşabilir. Cümle kuramaz kelimelerle konuşur. POZİSYON Oturmayı tercih eder, Hasta yatamaz, ortopne mevcuttur yatabilir SOLUNUM SAYISI < 30 / dakika > 30 / dakika YARDIMCI SOLUNUM Devrede değil Devrede KASLARI OKSİJEN 90-94 < 90 SATURASYONU
KALP HIZI 100-120 / dakika > 120 / dakika
BİLİNÇ Normal Huzursuz/ajite
Bilinç bulanıklığı ve sessiz toraksla seyreden tabloya “ÖLÜMCÜL ATAK” denir
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI “ Peki bu hastanın tedavisi için ne yapardınız, yaklaşımınız ne olurdu?”
• Acil olgu yönetimini uygula!
• Oksijenasyonu sağla! • Astım atağını tedavi et!
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI Astım atağı tedavisinde öncelik oksijen tedavisidir! • Oksijen tedavisinde normal saturasyon değerleri (%94-%98) hedeflenmelidir. • Kullanılan maske geri solumasız ve rezervuarlı olmalı, saturasyon değerine göre oksijen içeriği ve yönteminde değişiklik yapılmalıdır. • SaO2 değerinin % 90 altında olması doku hipoksisi olarak değerlendirilmelidir.
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI Hafif-Orta Atak Tedavisi; • Kısa Etkili Beta Agonistler (KEBA) (salbutamol): İlk bir saat içinde tek seferde 4-8 puf (400-800 mcg) 20 dakika arayla inhaler kullanılabilir. Nebulizatörle 2,5 mg x 2 / tek seferde maksimum 5 mg Hava haznesi(spacer) ile 400 mcg x 2 / tek seferde maksimum 800 mcg. Art arda maksimum dozda yapılan bu uygulamalarla atak gerilememişse bir saat içinde ikinci kez tekrarlanabilir. • İpratropium: KEBA tedavisinde ikinci uygulamaya karar verilmişse tedaviye eklenmelidir. Nebulizatörle 250 mcg x 2 /max. 500 mcg . • Sistemik steroidler hafif atak dışındaki tüm ataklarda verilmelidir. Prednizolon 1mg/kg (maksimum 50 mg.) uygulanır.
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI HAVA HAZNESİ (SPACER) NEBULİZATÖR
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI Ağır ve Hayatı Tehdit Eden Atak Tedavisi; KEBA-İpratropium-Prednizolon uygulamasına birlikte başlanır. • Magnezyum uygulaması oldukça sınırlıdır rutin olarak önerilmez. 1 saatlik Oksijen-KEBA-İpratropium-Prednizolon uygulamasına yanıt alınamayan ağır ataklar ve hayatı tehdit eden ataklarda 2 g. magnezyum %0,9 serum fizyolojik içinde, 20 dakikalık infüzyonla verilebilir. • Astım tablosuna anaflaksi eşlik ediyorsa 0,5 mg im. adrenalin uygulaması düşünülmelidir. • KEBA-İpratropium-Prednizolon uygulamasına rağmen solunum yetnezliği (hipoksi ya da hiperkapni) olması durumunda yoğun bakım endikasyonu
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI ASTIM VE ARREST Arrest yönetimiyle ilgili algoritmaları uygula! • Astımlı hastaların resusitasyonunda erken entübasyon önerilmektedir. • Akciğerde hapsolan hava miktarının tehlikeli düzeyde artışını önlemek için, göğüs kompresyonu sırasında endotrakeal tüpün ucu boşta bırakılarak havanın dışarı kaçışına imkan verilebilir. (Kanıt düzeyi düşük!) • Spontan nabzı dönen hastalarda mekanik ventilasyon için solunum sayısı ve tidal volüm olabildiğince düşük tutulmalıdır • Transtorasik empedans artmış olabileceğinden ilk defibrilasyon başarısızsa sonraki uygulamalarda enerji düzeyi arttırılmalıdır.
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİEĞİTİM GENELVE PROJELER DAİRE MÜDÜRLÜĞÜ BAŞKANLIĞI EĞİTİM VE PROJELER DAİRE BAŞKANLIĞI