You are on page 1of 12

GEORGE BOOLE

(1815-1864)
George Boole İngiltere Lincoln’da
zanaatkar ailede doğdu.

Babası John Boole gerçek mesleği


ayakkabıcı olmasına rağmen matematik
ve astronomi ile daha çok uğraşıyordu.
Bu uğraşlarından biride optik aletler
üretmekti. Hatta o dönem için hiç de fena
olmayan kişisel teleskop da yapmıştı.
Zaman zaman George Boole’un annesine
aile reisinin mesleği sorulduğunda net bir
fikire sahip değildi
Boole yetersiz eğitim almıştı. Buna sebeb daha çok
maddi zorluklarlydı.

İlk okulu bitirdikten sonra Ticaret okuluna gitmiş


ancak geniş çaplı eğitim arzusu okulu yarıda
bırakmaya itmişti.
Ancak esasen eğitimini kendi kendine  sürdürmüştü

Yakın arkadaşı kitapçı William Brooke’dan Latince


dersleri almış.

Ödünç aldığı kitaplarla Almanca, Fransızca ve


Yunanca öğrenmişti
Boole’un bilimsel ilgi alanı oldukça
genişti. Matematik ve mantık,
Spinoza’nın etiği, Aristoteles ve
Cicero’nun felsefesi
Newton ve Lagrange’ı fizik sorunlarını
karşılaştırıyordu

Özellikle Lagrange’ın matematiksel


yöntemleri fiziksel problemlere uygulama
yeteneğine hayran kalmıştı.
Bu sebeble Boole beşeri bilimlere
matematiksel yöntem uygulamakla
ilgilenmeye başladı.
Kendi kendini yetiştirmiş matematikçi George Boole
1847’de , Aristoteles mantığına cebirsel yaklaşın
sunan 82 sayfalık «Mantığın Matematiksel Analizi»
adlı monograf yayınladı
Bu eserde mantığın felsefe ile değil matematikle
birlikte ele alınmasını savundu

Makale iki önemli bölümü ayrılıyordu

Birinci bölümde, biçimsel mantığın temel ilkelerini


inceliyor, ikinci bölümde ise Aristotelesçi kıyaslar,
varsayımlar ve mantığın işlevlerinin özelliklerine
değiniyordu
Boole mantık argümanların,
matematiksel bir dille kodlamaya karar
vererek , şimdilerde «Boole Cebri» diye
bilinen matematematiği icat etti
Bu eser yüzünden ölümüne kadar katı
eleştirilere maruz kaldı.

Charles Peirce tarafından tüm


çalışmaları detaylı bir şekilde
açıklanandan sonra bütün eleştiriler bir
anda kesilmişti.
• Boole ikili terimlerde bir polarite
adlandırdığı şeye baktı: Elimizde kuzey
ve güney var, doğu ve batı, dişi ve
erkek , iç ve dış var. Elimizde eşyanın iki
durumu var. Ve görünüşe göre onun bu
yaptığı her şeyin temelini oluşturuyor.
Ona göre eğer tek durum varsa bir yere
varamazsınız. Eğer on durumunuz varsa
işler karmaşıklaşır
Boole neredeyse her deyerin veya sorunun doğru
veya yalnışa indirgenebileceğini savundu.

BOOLE CEBRI
Farz edelim ki, haklarında onların doğru veya
yalnış olduğunu bilmediğimiz ama söylemenin
mümkün olduğu önermeler var. Bu önermeleri
göstermek için A,B,C ve s. Gibi latin harfleri
kullanacağız. Eğer iki basit cümlemiz varsa «ve» ,
«veya» bağlaçlarından yeni birleşik cümle
düzeltebiliriz. Matematiksel mantıkta da bunu
yapıyoruz
Boole cebrinde değişkenler 0 ve 1 oımak üzere iki

Değerler «ve» (×), «veya»(+) , «değil»(‘)olmakla üçtür.

Boole ceri 10 postulat ve 10 teoremden oluşmaktadır

0x0=0  1+1=1  1’=0

1×0=0  1+0=1  0’=1

0×1=0  0+1=1

1×1=1  0+0=1
DOĞRULUK
TA B L O S U
Değişme:  A+B=B+A ;  A×B=B×A
Birleşme:  A+B+C=(A+B)+C=A+(B+C)
Özdeşlik:  A×A=A ; A+A=A
«VE» kuralı:  A×1=A ; A×0=0
«VEYA» : A+1=1 ; A+0=A
Etkisiz eleman:  A×1=A  ;  A+0=A
Tamamlayıcı:  A×A’=0 ;  A+A’=1
Yutma:  A×(A+B)=A  ;  A+A×B=A
Dağılma: A×(B+C)=A×B+A×C ; 
A+B×C=(A+B)(A+C)
Çift tersleme:  (A’)’=A ; [(A+B)’]’=A+B
Попов Ю.П. Элементы
истории и теории логики.
Владивосток 2000 г.

KAYNAKLAR https://teknoloji.org/george-b
oole-simgesel-mantigin-kuruc
usu/

"Uşaqlar üçün ensiklopediya.


Riyaziyyat.", Bakı, 
"Şərq-Qərb", 2008. səh.605

You might also like