‫تحلیل بنای خانه های روستایی‬

‫گردآوری ‪ :‬فاطمه براری روشن‬

‫استاد ‪ :‬مهندس غفوری‬
 ‫تراس و کاربری آن‬
‫در خانه های قدیمی روستایی تراس نقش فضایی برای همجواری با حیاط و محیط طبیعی‪ ،‬دسترسی به سایر اتاق ها و بخش‬
‫های خانه ی روستایی به دلیل خطی بود پالن و عموما نبود راهرو در آن پالن بود‪ .‬از تراس برای غذا خوردن و دور هم‬
‫جمع شدن استفاده میشد‪ .‬گاهی برای پهن کردن لباس ها در صورت هوای نامطلوب هم استفاده میگشت‪.‬‬
‫نقش اصلی این ایوان های عریض و سرپوشیده در اطراف خانه های روستایی قدیمی حفاظت بدنه ساختمان از باران بود‪.‬‬
‫امروزه بیشتر از بالکن استفاده میشود تا تراس که کاربری آن‬
‫محدود به فضایی برای نوردهی و هوادهی به محیط بسته ی خانه‬
‫میباشد‪ .‬در صورت وجود تراس‪ ،‬محیطی برای قرار دادن میز و‬
‫صندلی برای صبحانه خوری و مشابه آن میباشد‪ .‬همچنین بعنوان‬
‫مکانی برای پهن کردن لباس ها نیز بکار میرود‪.‬‬
 ‫پالن خانه ها‬
‫‪.‬پالن خانه های قدیمی روستایی بیشتر به صورت باز و گسترده و فرم کشیده طراحی شده بودند تا از جریان هوای طبیعی استفاده کنند‬
‫سرویس های بهداشتی و در مواردی آشپزخانه در حیاط و جدا از سایر بخش های خانه قرار میگرفت‬
‫‪.‬از فضای زیر شیروانی نیز استفاده میکردند‬
‫در پالن خانه های جدید تمام فضاها کنار هم قرار میگیرند و برای اتصال آنها راهرو در نظر گرفته شده و همه در داخل خانه قرار دارند و با‬
‫‪ .‬تماس مستقیم به بیرون نیستند‪ .‬اکثرا خطی بودن و اقلیم در آنها رعایت نشده‬
 ‫در خانه های قدیمی فضاهایی طبق نیاز شغل خانوار در نظر گرفته میشد ‪ .‬بعنوان مثال برای یک خانواده ی کشاورز‬
‫انباری جهت قرار دادن تیلر‪ ،‬ابزار کاشت و درو و ‪ ...‬در نزدیکی ورودی حیاط در نظر گرفته میشد‪ .‬برای یک خانواده‬
‫ی دامدار طویله و انبار کاه و یونجه ساخته میشد‬
‫در خانه های روستایی مدرن چنین فضاهایی‬
‫در نظر گرفته نشده و با خانه های شهری‬
‫‪.‬تفاوت چندانی ندارد‬
‫جهت بره برداری بهتر از نیروهای طبیعی مانند خورشید و باد و بنابر نیاز اقلیمی‪ ،‬اُکابه ی پنجره های قدیمی پایین بود اما این‬
‫مسئله در خانه های جدید رعایت نشده و ارتفاع پنجره از سطح اتاق ها حدود یک متر میباشد‪.‬‬
‫خانه های روستایی قدیم فاقد پی بودند و بر روی پایه های سنگی و چوبی ساخته میشدند و فاقد زیرزمین بودند تا‬
‫از نفوذ آب های سطحی جلوگیری شود‪ .‬از مصالح با ظرفیت حرارتی کم استفاده میشد و اگر مصالح سنگین بود‬
‫قطر دیوار ها کم در نظر گرفته میشد‪ .‬جنس دیوار ها از چوب یا ِگلی با اندود گچی بود‪ .‬سقف خانه ها از چوب و‬
‫تیرهای چوبی ساخته میشد و بام ها از جنس چوب‪ ،‬سفال یا حلبی بوده و بصورت شیب دار و با شیب تند اجرا‬
‫میشد تا دفع آب باران راحت تر صورت گیرد‪ .‬جنس در ها و پنجره ها نیز از جنس چوب بوده و خانه فاقد عایق‬
‫بود‪.‬‬
‫خانه های جدید دارای پی بتنی یا فلزی میباشند و همچنان فاقد زیرزمین هستند‪ .‬دارای پارکینگ در زیر بنا‬
‫میباشند‪ .‬عموما از اجرهای سفالی برای ساخت دیوارها استفاده میشود‪ .‬سقف خانه ها دارای تیرهای فلزی و بلوک‬
‫سیمانی یا سفالی یا در مواردی یونولیت میباشد‪ .‬بام های شیب دار از جنس ایرانیت یا سفال هستند ولی عموما بام‬
‫ها را مسطح و و ایزوگام شده با شیب ‪ 1.5‬تا ‪ 2‬درصد میسازند‪ .‬جنس درها از چوب و فلز وپنجره ها آلومینیومی‬
‫یا یو پی وی سی میباشند‪.‬‬