Εβδομάδα 1 /2 η η

Εισαγωγή στην Οικονομετρία

1
 Τι είναι Οικονομετρία
Α: Εφαρμογή της Στατιστικής Ανάλυσης στα
Οικονομικά
Περιέχει:
• Συλλογή δεδομένων
• Εφαρμόζοντας θεωρητικά μοντέλα στα
δεδομένα
• Τεστ υποθέσεων

2
 Συσχετισμός μεταξύ
μεταβλητών
• Δύο μεταβλητές είναι συσχετισμένες αν κάποιες
τιμές μιας μεταβλητής εμφανίζονται πιο συχνά
όταν η δεύτερη μεταβλητή λαμβάνει κάποιες
συγκεκριμένες τιμές.

• Δεν σημαίνει ότι συγκεκριμένες τιμές των δύο

μεταβλητών πάντα πραγματοποιούνται μαζί,
αλλά υπάρχει μια τάση για ένα συγκεκριμένο
εύρος τιμών μιας μεταβλητής να παρατηρηθεί με
ένα συγκεκριμένο εύρος τιμών της άλλης
μεταβλητής.
3
 Γραφική παράσταση μίας
σχέσης
• Το διάγραμμα διασποράς (scatter plot) δείχνει
την σχέση μεταξύ δύο ποσοτικών μεταβλητών.

• Στο διάγραμμα τοποθετούμε τις τιμές μίας

μεταβλητής στον οριζόντιο άξονα ενάντια στις
τιμές μίας άλλης μεταβλητής στον κάθετο άξονα.

• Οι τιμές και των δύο μεταβλητών είναι για τα ίδια

άτομα και, συνεπώς, κάθε σημείο στο διάγραμμα
αντιπροσωπεύει μια παρατήρηση.
4
 Μια σχέση περιγράφεται από
• Την μορφή της (πχ, γραμμική,
δευτεροβάθμια)

• Την κατεύθυνση της (θετική / αρνητική)

• Την δύναμη της (πυκνότητα)

5
 Μορφές Σχέσεων
Κοινές χρήσεις του όρου:
• Παλινδρόμηση μέσω του μέσου
• Παλινδρόμηση μέσου της γνησιότητας
• Απλή Παλινδρόμηση
• Διμεταβλητή Παλινδρόμηση
• Πολλαπλή Παλινδρόμηση
• Γραμμική Παλινδρόμηση
• Κλασσικό Γραμμικό μοντέλο Παλινδρόμησης
• Μη-Γραμμική Παλινδρόμηση

6
 Η κατεύθυνση της σχέσης
• Δύο μεταβλητές είναι θετικά
συσχετισμένες αν τιμές μιας μεταβλητής
οι οποίες είναι πάνω από το μέσο,
συνήθως, παρατηρούνται μαζί με τιμές της
άλλης μεταβλητής οι οποίες είναι επίσης
πάνω από το μέσο της.

7
 Η δύναμη της σχέσης
• Η δύναμη μιας σχέσης δείχνεται από το
πόσο πυκνά κατανέμονται οι
παρατηρήσεις γύρω από μια γραμμή ή
καμπύλη μέσω των δεδομένων.

8
Αριθμητικές μετρήσεις σχέσεων
• Το αν η δύναμη μιας σχέσης είναι φανερή
από την γραφική παράστασή της
εξαρτάται από την επιλογή της κλίμακας
του διαγράμματος.
• Επιπλέον, είναι δύσκολο να συγκρίνουμε
σχέσεις από διαγράμματα.
• Συνεπώς, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε
αριθμητικές συνόψεις σχέσεων.

9
Η συνδιακύμανση (covariance)
• Είναι μια μέτρηση της γραμμικής σχέσης
μεταξύ δύο μεταβλητών η οποία ανήκει
στον ίδιο κλάδο στατιστικών όπως ο
μέσος, η διακύμανση και η τυπική
απόκλιση.

10
 Ο συντελεστής συσχέτισης
Για να κρίνουμε την δύναμη μιας γραμμικής
σχέσης μεταξύ μεταβλητών, καλύτερα να
εξετάσουμε τον συντελεστή συσχέτισης
(correlation coefficient)

11
 Ιδιότητες του συντελεστή
συσχέτισης:
• r>0 δείχνει θετική συσχέτιση,
• r<0 δείχνει αρνητική συσχέτιση
• r=0 δείχνει ότι δεν υπάρχει καμία συσχέτιση
• Δεν επηρεάζεται από τις μονάδες στις οποίες
μετριούνται οι μεταβλητές

• |r|=1 δείχνει τέλεια συσχέτιση.

• Μετράει την δύναμη μιας γραμμικής σχέσης
μόνο.
12
Διμεταβλητή Παλινδρόμηση

13
 Απλό Διμεταβλητό Μοντέλο
Παλινδρόμησης
Συνάρτηση

Yi  b0  b1 X i  ui
όπου b0 είναι μια γραμμή με 1, και i είναι η
παρατήρηση στο χρόνο. Στο Stata και πολλά
άλλα προγραμματιστικά πακέτα η σειρά με 1 θα
δίνεται αυτόματα.
Αν b0 είναι 0 έχουμε μια παλινδρόμηση διαμέσου της
γνησιότητας και αν όχι έχουμε μια παλινδρόμηση διαμέσου
του μέσου καθώς η προσαρμοσμένη γραμμή επέρχεται
διαμέσου το μέσο του Χ και το μέσο του Υ.
14
 Ποια είναι τα μέρη
Χ και Υ είναι μεταβλητές
Το ι είναι η παρατήρηση στο χρόνο.
Τα b είναι παράμετροι
Ο u όρος είναι το σφάλμα το οποίο υποτίθεται ότι
ακολουθεί μια τυχαία, κανονική κατανομή με μέσο
μηδέν και σταθερή διακύμανση.
Σημείωση: Η αξία της σταθερής διακύμανσης είναι
άγνωστη.

15
 Χρήση της Παλινδρόμησης
• Υπολογισμός των παραμέτρων
• Πρόβλεψη ‘έξω από το δείγμα’ των αξιών
του Υ.
• Έλεγχος υποθέσεων στον υπολογισμό
των παραμέτρων.

16
 Αποτελέσματα Παλινδρόμησης
σε Stata
1) R squared- Mέτρηση του ταιριάσματος των δεδομένων
στο μοντέλο.
2) Ο υπολογισμός του b και b γνωρίζεται ότι είναι οι
0 11

συντελεστές της παλινδρόμησης

3) Τυπικά λάθη του b και b
0 1

4) ‘t’ αξίες για b και b και κριτική σημαντικότητα για την από
0 1

ορισμού μηδενική υπόθεση ότι αυτοί είναι = 0.

5) ‘F’ δείκτης
6) Υπάρχουν και άλλα στοιχεία που
χρειαζόμαστε (π.χ. οι συντελεστές b)
17
 Υπολογισμός των b
Υπάρχουν φόρμουλες για τον υπολογισμό
των b και b 0 1

^  ^ 
Αλλά b  Y  b X 0 i 1 i

Εμείς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον

ένα από τους δύο για να υπολογίσουμε το
άλλο στη παλινδρόμηση διαμέσου το μέσο
^  ^ 
b0  Y i  b1 X i

18
 Παρουσίαση Αποτελεσμάτων
Παλινδρόμησης
Εξαρτημένη NIKKEI S&P NIKKEI και S&P
Μεταβλητή
(FTSE)
-0.510 -0.389 -0.202
(Σταθερά) (-1.53) (-1.02) (-0.68)
ΝΙΚΚΕΙ 0.672 0.606
(3.43) (3.71)
S&P 0.417 0.360
(2.72) (3.05)
R-squared 0.395 0.292 0.609
N 20 20 20
Σημείωση: Τιμές του t-statistic σε παρενθέσεις

19
 Υπολογισμός των b
Η Φόρμουλα για τον υπολογισμό του b π.χ.
1

τον συντελεστή παλινδρόμησης

Είναι ένας συνδυασμός της
συν-διακύμανσης (Χ,Υ) και του τυπικού
σφάλματος του Χ και του Υ.
Είναι >0 για μια θετική σχέση και το αντίθετο,
αλλά περιορίζεται σε μέγεθος μόνο από τις
μονάδες μέτρησης.

20
 Ερμηνεία των b
b1 Ορισμός
Είναι η αλλαγή στο Υ που οφείλεται σε μια
μονάδα αλλαγής στο Χ οριζόμενο σε
μονάδες του Χ και Υ.
Παράδειγμα-Εάν μέτρα υφάσματος ρούχων αγοράζονται
και παλιδρομούνται στις τιμές των ρούχων σε Ευρώ και
ο συντελεστής είναι -269.3 αυτό σημαίνει ότι εάν η τιμή του
ρούχου αυξηθεί κατά ένα ευρώ οι πωλήσεις των ρούχων
θα πέσουν κατά 269 και 3/10 ανά μέτρο υφάσματος.

21
 Σημασία του R2

• Mέτρηση του ταιριάσματος των δεδομένων

για την εξίσωση στο σύνολο της
• *100=το ποσοστό της Υ μεταβλητής γύρω
από το μέσο το οποίο ερμηνεύεται από τη
Χ μεταβλητή
• Δεν μπορεί να είναι αρνητικό. Είναι μηδέν
για όχι ταίριασμα και πλησιάζει τη μονάδα
για ένα τέλειο ταίριασμα.
22
 Μέθοδος Ελαχίστων
Τετραγώνων
• Χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό των
συντελεστών της παλινδρόμησης
• Διαλέγουμε το σέτ των b με καπέλο τα οποία θα
μεγιστοποιήσουνε το R-τετράγωνο (ταίριασμα
των δεδομένων) για το μοντέλο που έχει
επιλεγεί.
• Είναι μια γραμμική υπολογιστική τεχνική- Εάν η
σχέση είναι μη-γραμμική εμείς θα χρειαστούμε
μια μεταλλαγή όπως είναι η λογαριθμική

23
Συντελεστές Υπολογισμού με τη
μέθοδο Ελαχίστων Τετραγώνων

^  
b 0  Y  b1 * X
^ n n
b1   xi yi /  x 2
i
i 1 i 1

24
 Διμεταβλητή Παλινδρόμηση
Υπολογισμός της απόδοσης των
Γερμανικών κερδών
Εξαρτημένη μεταβλητή: Earnings Yield
Σταθερά 0.063
(10.71)
Απόδοση Μετοχών 0.0205
(0.98)
R-squared 0.046
N 22
(απόλυτες τιμές του t-ratio σε παρενθέσεις)
25
Διμεταβλητή Παλινδρόμηση

26