John C.

Catford
 Catford and his linguistic ideas
Followed Firthian and Hallidayan linguistic model, which
analyzes “language as communication”
operating functionally in context and on a range of different levels
(phonology, grammar, lexis, …) and ranks (sentence, clauses, group,
word, …)
‫‪Catford’s linguistic thoughts‬‬
‫کتفورد بر این باور است که زبانشناسی باید راهنمای ترجمه باشد‪.‬‬
‫اندیشه‌های وی به بهترین صورت در اثرش با عنوان‬
‫‪A Linguistic Theory of Translation‬‬
‫زبانشناسی نقشگرای هالیدی استوار است‪.‬‬
‫ِ‬ ‫بیان شده‌اند که عمدتا ً بر‬

‫زبانشناسی نقشگرا‪ :‬ترجمه یعنی‬

‫ِ‬ ‫تعریف کتفورد از ترجمه با دیدگاه‬
‫جایگزینی عناصر متنی در یک زبان (‪ )SL‬با عناصر متنی معادل‬
‫زبان دیگر (‪)TL‬‬
‫‪Catford’s types of translation‬‬
‫‪ ‬شمول واژگانی (از نظر وسعت)‬
‫‪ )1‬ترجمه کامل (همه واژگان متن مبدا ترجمه می شوند)‬
‫‪ )2‬ترجمه ناقص (برخی از واژگان متن مبدا ترجمه نمی شوند)‬

‫‪ ‬مرتبه دستوری (از نظر رنک)‬

‫‪ )1‬کلمه به کلمه (واحد ترجمه‪ ،‬کلمه است)‬
‫‪ )2‬لفظی (واحد ترجمه‪ ،‬جمله است)‬
‫‪ )3‬آزاد (از نظر دستوری – کتفورد ساختارگرا ست و کاری به معنا‬
‫ندارد ‪ -‬مترجم در انتحاب واحد ترجمه‪ ،‬آزاد است)‬
‫‪Catford’s types of translation‬‬
‫‪Neighbor’s grass is greener.‬‬
‫• ترجمه کلمه به کلمه‪ :‬چمن همسایه هست سبزتر !‬
‫• ترجمه لفظی‪ :‬چمن همسایه سبزتر است‪.‬‬
‫• ترجمه آزاد‪ :‬مرغ همسایه غاز است‪.‬‬
Catford’s shifts
1) Formal correspondent : any TL category which can occupy the same
place (in the system of) SL category ‫ا‬c‫وریزبانه‬cc‫طابقص‬ccc‫ا ت‬cc‫یستمیکی‬cc‫ناظر س‬ccc‫ت‬

2) Textual equivalent : any TL (portion of) text which is observed to be

equivalent to an SL (portion of) text in a pair of ST-TT
‫تعادل متنی زبانها‬
What does ‘shift’ mean in translation?
• When two linguistic concepts diverge, translation shift is the result;
departure from formal correspondence in the process of going from
SL to TL

‫) را در‬formal correspondence( ‫کتفورد فاصله گرفتن یا عدول از تطابق صوری‬

.‫ یا تبدیل می نامد‬shift ‫ترجمه‬
Catford’s shifts
Structure
Level ‫ساختار‬
‫سطح‬
Shifts Class
‫تبدیل‬ ‫طبقه‬
Category
Unit / rank
‫مقوله‬
‫واحد‬
Intra-system
‫درون زبانی‬
Types of shifts
1) Level shift (grammar lexis )
2) Category shift
 Structural shift : change in grammatical structures
(e.g. word order)
 Class shift : change from one part of speech to
another (N adj, V N , adj adv …)
 Unit/rank shift : change from one linguistic
unit/rank to another (word sentence)
 Intra-system shift : SL and TL have the
corresponding system, but in translation a non-
corresponding term is used (e.g. plurals, articles)