Perikarditis

Opšte

 Dvije membrane: visceralna (serozna) i parijetalna (fibrozna)

 Perikardna šupljina sa 15-20 ml tečnosti
 Protekcija, lubrikacija i fiksacija srca u medijastinumu
 Bolesti perikarda su izolovane ili sistemske
Epidemiologija i etiologija

 0,1-5% bola u grudima u hitnim službama

 Muškarci 16-65 god su u višem riziku
 Uzroci: infektivni i neinfektivni, traumatski, lijekovima posredovani…
Perikardni sindrom

 Perikarditis, perikardna efuzija, tamponada srca i konstriktivni perikarditis

 Perikardna efuzija i tamponade srca mogu se pojaviti bez perikarditisa
 Perikarditisi: akutni, hronični, rekurentni, mioperikarditis
 Akutni perikarditis
 Inflamatorni perikardni sindrom sa ili bez perikardne efuzije
 Kriterijumi (2 od 4 moraju biti ispunjena): bol u grudima, perikardno trenje, ST elevacija,
perikardna efuzija), dopunski kriterijumi (markeri inflamacije-CRP, sedimentacija ER, broj
leukocita, CT, CMR)
 Loša prognoza: temperatura veća od 38 stepeni, subakutni tok, veliki izliv, nereagovanje
na NSAID nakon 7 dana
 Trijaža pacijenata
Liječenje akutnog perikarditisa

 Adekvatna terapija za utvrđeni uzrok (npr. TBC),

 Restrikcija fizičke aktivnosti,
 Aspirin ili NSAID u prvome redu,
 Colchicine, dopuna prethodnome.
 Male doze kortikosteroida u slučaju kontraindikacija za aspirin ili NSAID.
Prognoza akutnog perikarditisa

 Veoma povoljna prognoza

 Taponada srca
 Konstriktivni pericarditis
 Konstrikcija
Dugotrajni i hronični perikarditis

 Duže od 4-6 sedmica ali kraće od 3 mjeseca

 Kod dugotrajnog perikarditisa simptomi traju duže vrijeme bez stadijuma remisije nakon
akutne epizode.
 Hronični perikarditis traje duže od 3 mjeseca
 Rekurentni perikarditis
 Akutna epizoda, period bez simptoma (4-6 sedmica) i povratak simptoma.
 Dijagnoza se postavlja po istom kriterijumu kao i za akutni perikarditis (CRP, CT i CMR
su bitni za potvrdu)
 Najčešće se javlja kod liječenja samo kortikosteroidima, neadekvatnog tretmana prve
epizode
 Liječenje: Aspirin, Ibuprofen, Indomethacin, Colchicine, kortikosteroidi ali bez
isključivanja prethodnih lijekova, zadnja opcija je perikardiektomija, fizička restrikcija 3
mjeseca
Mioperikarditis

 Četiri kriterijuma plus marker miokardnog oštećenja (troponin I ili T, CK MB)

 Uzroci: kardiotropni virusi
 Često im prethode: akutni tonzilitis, pneumonija, gastroenteritis
 Hospitalizacija, antinflamatorna terapija (aspirin) ili NSAID I kortikosteroidi, dozvoljena
samo sjedilačka aktivnost
 Većinski dobra prognoza
 Iznenadna smrt kod muških sportista (fubaleri, plivači),
 Koronarna angiografija da se vidi ima li li akutnog koronarnog sindroma.
Konstriktivni perikarditis

 Poremećeno dijastolno punjenje ventrikula. Zatajenje desnog srca ali funkcija komora je
očuvana. Umor, periferni edemi, nedostatak daha, oticanje abdomena, venska kongestija,
hepatomegalija, pleuralni izliv, ascites.
 U naprednim slučajevima sistolna disfunkcija zbog fibroze miokarda ili atrofije
 Izraženo zadebljanje perikarda i kalcifikacije, ali nekada normalna debljina perikarda
 Pojavljuje se nakon bilo koje perikardne bolesti
 CT, CMR, ehokardiografija, kateterizacija za dijagnostiku
 Operacija, antiinflamatorni lijekovi,
 Tamponada srca

 Po život opasna, spora i brza kopresija srca

 Akumulacija tečnosti, gnoja, krvi, ugrušaka..
 Fenomen kapi koja je prelila čašu
 Najviše stradaju desna pretkomora i komora
 Urgentno stanje
 Kl. znaci: tahikardija, hipotenzija, paradoksalni puls, povišen vratni venski pritisak,
prigušeni srčani tonovi…
 Liječenje: drenaža perikardne tečnosti
Literatura

 2015 ESC Guidelines for the diagnosis and management of pericardial diseases: The
Task Force for the Diagnosis and Management of Pericardial Diseases of the
European Society of Cardiology (ESC)
Endorsed by: The European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS)
HVALA NA PAŽNJI!