Kasaysayan ng

Gitnang Asya
AP Presentation of Group 2
 Gitnang Asya

Ang gitnang asya ay lugar kung saan madaming

bansa ang sumakop dito at naging parte ng kanilang
mga teritoryo bilang bansa hanggang sa nasakop ito
ng Imperyo ng Russia at hanggang sa pinalaya ito ng
USSR noong 1991 kasabay ng iba pang Bansa sa
Silangang Europa

Ang mga bansang sumakop dito

ay ang Mongolia, Tsina at ang
Imperyo ng Russia/Soviet Union
Kyrgyzstan
May 4 na bansa na sumakop at nagkaroon ng
interes sa Kyrgyzstan:
Mongolia – Noong ika-9 hanggang ika 10 na
siglo, ang mga tribong Mongol ay namuno sa
Kyrgyzstan
China – Sa ikalawang kalahati ng ika-9 siglo,
nagsimulang magpakita ng interes ng Tsina sa
Kyrgyzstan dahil sa pagpapakalat ng kanilang
impluwensiya sa Gitnang Asya
Russia – Noong ika-9 siglo, inokupa ng
Kyrgyzstan
Imperyong Ruso ang Kyrgyzstan at ginawa
itong bahagi ng kanyang teritoryo. Nang
matapos ang Bolshevik Revolution, ang
Kyrgyzstan ay naging bahagi ng Soviet Union

Soviet Union – Ang Kyrgyzstan ay naging

Isang republika sa loob ng Soviet Union mula
noong 1936 hanggang 1991.

Sa kasalukuyan, ang Kyrgyzstan ay isang

soberanong bansa at miyembro ng United
Nations
 Mga Bayani ng Bansang Kyrgyzstan
Manas Kurmanjan Datka
Alykul Osmonov
Si Manas ay isang Si Kurmanjan Datka ay isang Si Alykul Osmonov ay isang
pangunahing bayani at lider ng kababaihan at makata at manunulat na
tagapagtatag ng bansang tagapagtanggol ng Kalakhang nagpakita ng malaking
Kyrgyzstan. Ayon sa mga Kyrgyzstan. Siya ay nanguna sa pagmamahal sa kanyang
legend, siya ay lumaban laban mga negosasyon sa pagitan ng bayan at nanguna sa
sa mga mananakop at mga tribo at nakatulong sa pagpapalaganap ng
nakapagtatag ng unang paglikha ng kaayusan sa kulturang Kyrgyz.
bansang Kyrgyz rehiyon.
Mga Bayani ng
Chingiz Aitamatov
Bansang Si Chingiz Aitamatov ay isang
Kyrgyzstan manunulat na nagdala ng pag-asa
at inspirasyon sa mga taga-
Kyrgyzstan sa pamamagitan ng
kaniyang mga akda. Siya ay
tinuturing na isa sa pinakadakilang
manunulat ng Central Asia
Ang mga nabanggit ay ilan lamang sa mga
bayani ng Kyrgyzstan na nagbigay ng
kahalagahan sa kasaysayan ng bansa. Mayroon
pang ibang mga bayani at mga tao na nag-
ambag ng kanilang kontribusyon sa pag-unlad
ng Kyrgyzstan
 May 3 na bansa ang Russian Empire/Soviet Union – noong ika-19 siglo
nakasakop ang namuno
Tajikistan CE, ang Imperyong Ruso ay nagsimulang
magpakita ng interes sa rehiyon at sa huli ay
dito ito ang: nasakop ng karamihan ng mga teritoryo sa
kahabaan ng ilog Amu Darya, kasama ang
Persian Empire – noong Mga Tsino - noong ika-18 kasalukuyang teritoryo ng Tajikistan. Kasunod ng
ika-6 siglo BCE, ang pagsakop ng Imperyong Ruso, ang Tajikistan ay
siglo CE, ang Qing Dynasty nagging bahagi ng USSR bilang isang sosyalistang
kasalukuyang teritoryo ng Tsina ay sumakop sa ilang republika mula noong 1929 hanggang sa
ng Tajikistan ay bahagi bahagi ng pamayanan ng pagbagsak ng USSR ng 1991.
ng Imperyong persya. Tajikistan.
Timurid Empire – noong ika-14 hanggang
ika-15 siglo CE, ang Timurid Empire mula sa
Uzbekistan ay sumakop sa karamihan ng
hilagang bahagi ng kahaluyan ng
kasalukuyang Tajikistan.
 Mga Bayani ng Tajikistan
Ismail Tomoni
- kilala bilang unang emir ng
Dinastiya Somoni, isa siya sa mga
pumatay sa mga Arabong mananakop
at nagtatag ng kanilang sariling
estado sa rehiyon. Nagkaroon siya ng
malaking ambag sa pagpapalakas at
pag-unlad ng kanyang bansa sa gitna
ng mga nagbabagong pangyayari sa
gitna ng mga panahon ng gitnang
edad.
Sadriddin Ayni
Mirzo Tursunzoda
- isang makata, manunulat at
tanyag na pilosopo ng Tajikistan. - isang pilosopo, awtor at politiko.
Nagkaroon siya ng malaking Siya ay isa sa mga nanguna sa
ambag sa pagbuo ng modernong pagsulong ng pagpapakalat ng
wika at kultura ng kanyang edukasyon at pagpapalakas ng
bansa. Isa rin siya sa mga kultura ng kanyang bansa.
nanguna sa pagsulong ng Nagbigay siya ng malaking ambag
pambansang pagkakakilanlan ng sa pag-unlad ng edukasyon at
mga Tajik at pagpapakilala ng kultura ng Tajikistan.
kanilang kultura sa mundo.
Mga Bayani ng Tajikistan
Shirinso Shotemur
- isang politiko at lider ng Tajikistan noong mga
unang taon ng kasarinlan ng bansa. Siya ay nagtatag
ng pambansang partido at nagsilbing unang punong
ministro ng bansa. Nagkaroon siya ng malaking
ambag sa pagbuo ng politikal na sistema ng bansa at
sa pagpapalakas ng kanyang ekonomiya. Ang mga
bayaning ito ay naglingkod sa kanilang bansa at
nagbigay ng malaking ambag sa pagpapalakas at
pag-unlad ng kanilang kultura at ekonomiya. Sila ay
pinarangalan ng kanilang bansa bilang mga bayani ng
Tajikistan.
 Turkmenistan
May 5 bansa na nanakop at Timurid Empire - Noong ika-14
ginawang teritoryo ang hanggang ika-15 siglo CE, ang
Turkmenistan at ang ito ay: Timurid Empire mula sa Uzbekistan
Persian Empire - Noong ika-6 siglo ay sumakop sa mga kahaluyan sa
BCE, bahagi ng teritoryo ng kasalukuyang Turkmenistan.
kasalukuyang Turkmenistan ay nasa Safavid Empire - Noong ika-16
ilalim ng kontrol ng Imperyong hanggang ika-18 siglo CE, ang
Persia. Safavid Dynasty ng Iran ay sumakop
Mongol Empire - Noong ika-13 siglo sa ilang bahagi ng kasalukuyang
CE, ang mga Mongol, na pinamumunuan Turkmenistan.
ni Genghis Khan, ay sumakop sa mga Imperyong Ruso - Noong ika-19 siglo CE,
ang Imperyong Ruso ay nagsimulang
bahagi ng Gitnang Asya, kabilang ang magpakita ng interes sa rehiyon at sa huli ay
ilang bahagi ng kasalukuyang nagsakop ng karamihan ng mga teritoryo sa
Turkmenistan. hilaga ng kasalukuyang Turkmenistan.
Matapos ang higit na 60 taon ng pagsakop,
nagkaroon ng kalayaan
 Mga Bayani ng Bansang Turkmenistan
Alp Arslan
Magtymguly Pyragy - isang pinuno ng Turkmen na
- isang makata, pilosopo at politiko na kilala nakipaglaban sa mga Arabo at
sa buong rehiyon. Naging boses siya ng mga Byzantine sa mga huling bahagi ng
tao laban sa mga kolonisador at naging ika-10 siglo. Kilala siya sa kanyang
bantog sa kanyang mga tula at pahayag na pagiging magaling na pinuno at
may temang kalayaan. Nagkaroon siya ng nagtagumpay sa mga laban upang
malaking ambag sa pagpapalaganap ng mapanatili ang kalayaan ng kanilang
kultura at tradisyon ng kanyang bansa. mga tribu.
Saparmurat Niyazov
- nagsilbi siya bilang unang pangulo ng Turkmenistan
noong 1991 hanggang 2006. Kilala siya sa kanyang mga
pagsusulong ng pang-ekonomiya at mga polisiya sa
edukasyon. Nagbigay siya ng malaking ambag sa pag-
unlad at modernisasyon ng kanyang bansa.
Mga Bayani ng Turkmenistan
Oguz Han

- isang legendang pinuno na tinuturing

na pinakamalakas at pinakamatapang
na pinuno ng mga Turkic tribes.
Pinagkalooban siya ng malaking
kapangyarihan at naging inspirasyon sa
pag-unlad ng kanilang kultura at
kasaysayan.

Ang mga bayaning ito ay naglingkod sa kanilang bansa at nagbigay ng

malaking ambag sa pagpapalakas at pag-unlad ng kanilang kultura
at ekonomiya. Sila ay pinarangalan ng kanilang bansa bilang mga
bayani ng Turkmenistan.

Uzbekistan
May 6 na Bansang nanakop, inangkin at
sinakop muli sa Uzbekistan at ito ay ang:
Persia
- Noong mga panahong prekolonyal, ang
mga tribo ng Sogdiana at Bactria ay nasa
ilalim ng kontrol ng Imperyong Persiano. Ang
mga Persiano ay nakipagkalakalan at
nakipag-ugnayan sa mga tao sa rehiyon.
Arabo
- Noong ika-7 siglo CE, ang mga Arabo ay
nagpakalat ng Islam sa Uzbekistan. Ang
kaharian ng Samanid, isang dinastiya ng mga
Muslim, ay naitatag at naging sentro ng
kultura, edukasyon, at kalakalan sa rehiyon.
Mongol
- Noong ika-13 siglo CE, ang mga Mongol ay
nagsimula ng pagsakop sa Gitnang Asya,
kabilang ang Uzbekistan. Ang mga Mongol
ay nagtatag ng kanilang sariling dinastiya sa
rehiyon, na kilala bilang Chagatai Khanate.
Timurid
-Noong ika-14 hanggang ika-15 siglo CE, ang Timurid
Empire mula sa Samarqand ay naghari sa
Uzbekistan. Ang kanilang pinakamalaking
kontribusyon ay ang pagpapalakas ng kultura at
sining, kasama na ang mga arkitekturang Timurid
na makikita sa Samarqand at Bukhara.
 Uzbekistan
Persia (Muli) - Noong ika-16 siglo CE, ang mga
Persiano mula sa Safavid Dynasty ay nagsakop
sa Uzbekistan. Sa panahong ito, naging sentro ng
kalakalan, edukasyon, at sining ang mga lungsod
sa Bukhara at Samarqand.
Russian Empire - Noong ika-19 siglo CE, ang Ruso ay
nagsimulang magpakita ng interes sa Uzbekistan at sa huli ay
nagsakop ng rehiyon sa pamamagitan ng mga digmaan at
kasunduan. Ang mga Ruso ay nagtayo ng mga imprastraktura,
tulad ng mga riles ng tren at mga kalsada, at nag-introduce ng
mga bagong teknolohiya sa rehiyon.
Mga Bayani ng Bansang
Uzbekistan
Amir Temur
(Tamerlane)

- Isa sa mga pinakakilalang lider sa

kasaysayan ng Gitnang Asya, si Amir
Temur ay nagtatag ng Timurid Empire at
naghari mula sa Samarqand sa ika-14
hanggang ika-15 siglo CE. Siya ay kilala sa
kanyang kagitingan sa digmaan at sa
kanyang mga pagpapalakas ng sining at
kultura sa rehiyon.
Mga Bayani ng Bansang
Uzbekistan
Ulugbe
k
- Ang anak ni Amir Temur na si
Ulugbek ay nagpakilala bilang isang
sikat na astronomo, matematiko, at
tagapagmana ng Timurid Empire.
Siya ay kilala sa kanyang
kontribusyon sa pag-aaral ng mga
bituin at paglikha ng mga
instrumento para sa astronomiya.
Mga Bayani ng Bansang
Uzbekistan
Al-Kwharizmi
- Isa sa mga kilalang matematiko
at astronomo ng Arabo na
nakatira sa Samarqand noong ika-
9 siglo CE, si Al-Khwarizmi ay
nagpakilala sa mundo sa mga
konsepto ng algebra at algorithm.
Ang kanyang pangalan ay naging
salita sa Ingles na "algorithm" at
sa Arabo ay "al-Khwarizmi".
Mga Bayani ng Bansang
Uzbekistan Babur
- Isa sa mga bayaning nagmula sa
Samarqand ay si Babur, ang
tagapagtatag ng Mughal Empire
ng India. Siya ay isang magiting na
lider at isang makata, na nakilala
sa kanyang aklat na "Baburnama"
na naglalarawan sa kanyang
buhay at mga karanasan sa
paghahari.
Mga Bayani ng Bansang
Uzbekistan
Avicenna
(Ibn Sina)
- Isang Arabo na may pamagat na
"Ama ng Modernong Medisina", si
Avicenna ay nakatira sa Bukhara
noong ika-10 siglo CE. Siya ay kilala
sa kanyang mga kontribusyon sa
medisina, pilosopiya, at siyensya sa
Medyebal na panahon.
Ang mga nabanggit na bayani ay nagpakita ng kanilang
kagitingan at katalinuhan sa kanilang mga larangan, at
naging parte ng kasaysayan at kultura ng Uzbekistan at
Gitnang Asya sa pangkalahatan.
 Thank You for
listening!
A presentation by
Group 2 members:
Timothy Cortez
Fiona Constantino
Elmo Candido
Mariz De Guzman
Cyprien Galman
Nenah Cassandra Chua