Shtylla rruazore (columna vertebralis),perbehet nga bashkimi i
33-34 rruzave (vertebrae), te vendosura njera mbi tjetren. Shtylla rruazore,gjate shtrirjes prej pjeses se siperme,e cila nyjetohet me kafken e deri ne pjesen e poshtme,qe eshte e lire dhe e holluar,kalon neper zona te ndryshme topografike. Kryesisht dallohen 5 pjese te shtylles kurrizore: 1.Pjesa qafore – Pars Cervicalis (7 rruaza) 2.Pjesa kraharore – Pars Thoracalis (12 rruaza) 3.Pjesa belore – Pars Lumbalis (6 rruaza) 4.Pjesa kerbishtore – Pars Sacralis (5 rruaza) 5.Pjesa bishtore – Pars coccygea (4-5 rruaza) Pjeset e shtylles kurrizore Vertebrae Thoracicae: Cdo rruaze perbehet nga trupi i rruazes-Corpus vertebrae , kembeza e harkut-Pediculus arcus vertebrae,harku i rruaze-Arcus vertebrae, zgjatimi shpinor- Processus spinosus,zgjatimi gjeresor- Processus transverssus,zgjatimi nyjetor- Processus articularis dhe brima rruazore-Foramen vertebrale. Pars Thoracicae: eshte e perbere nga 12 rruaza.Keto rruaza hyjn ne grupin e rruazave te verteta – Vertebrae verae – sepse lidhen njera me tjetren me ane te disqeve ndermjetrruazore. Trupi i tyre ka forme trekendeshi dhe eshte me i madh se trupi i rruazave te qafes.Nepjesen anesore te trupit gjenden gropezat brinjore-Foveae costales, qe jane karakteristika kryesore e rruazave te kraharorit. Kete gropa quhen edhe gjysmegropeza brinjore - semifovea costalis. Nje brinje nyjetohet me dy rruaza.Perjashtim ben rruaza e pare e dhjeta,njembedhjeta dhe e dymbedhjeta. Ne pjeset anesore,pas rrenjes se harkut ne shtyllezen eshterore,te cilen e ndertojne zgjatimet nyjetore,fillone zgjatimet gjeresore- processus transversi, e cila nyjetohet me gungezen brinjore-tuberculum costae. Zgjatimet shpinore –processus spinosus, jane te gjata dhe kane forme trekendeshi me drejtim te pjerret. Vertebra thoracica I
Rruaza e pare e kraharorit-vertebra thoracica
I ,paraqet kalimin prej pjeses qafore ne ate kraharore. Zgjatimi shpinor eshte diqka me horizontal,maja e tij nuk eshte e mbrehte si te te tjerat. Karakteristike kryesore e kesaj rruaze eshte prania e gropes brinjore te siperme-fovea costalis superior, e cila eshte e plote dhe nyjetohet me brinjen e pare,ndersa ne kendin e prapme te poshtem te faqes anesore gjendet gjysmegropa brinjore e poshtme – semifovea costalis inferior (per brinjen e dyte). Vertebra thoracica X Rruaza e dhjete e kraharorit,vertebra thoracica X, i ka te gjitha karakteristikat e rruazave te kraharorit,pervec zgjatimit shpinor-processus spinosus,qe eshte dicka me i shkurter dhe anon drejt horizontales dhe se ne kendin e prapme te poshtem te faqes anesore nuk gjendet gjysmegropeza brinjore,sepse brinja e njembedhjete nyjetohet vetem me rruazen e njembedhjete. Vertebra thoracica XII Rruaza e dymbedhjete e kraharorit eshte rruaze me karaksteristike kalimtare prej pjeses kraharore ne ate te belit. Zgjatimet nyjetore te poshtme-processus articulares inferiores jane te rrumbullakuara,ndersa faqet nyjetore shikojne kah faqja e jashtme. Zgjatimi shpinor-processus spinosus eshte i shkurter dhe ne forme katerkendeshi. Zgjatimet gjeresore-Processus transversi nuk kane faqe nyjetore,po jane te ndara ne dy zgjatime,ku njeri quhet zgjatim thimthor-Processus mamillaris, ndersa tjetri zgjatimi shtesor-processus accessorius. NE faqen e jashtme te trupit gjendet nje grope e plote per brinjen e dymbedhjete. Punoi: Redon Lika - grupi XI.