LOJİK KAPILAR VE LOJİK

DEVRELER
 İÇERİK

• • ‘VEYA’ İşlemi ve ‘VEYA’ Kapısı

• ‘VE’ İşlemi ve ‘VE’ Kapısı
• ‘DEĞİL’ İşlemi ve ‘DEĞİL’ Kapısı
• ‘VEDEĞİL’ Kapısı
• VEYADEĞİL (NOR) Kapısı
• ‘ÖZELVEYA’ Kapısı
• ‘ÖZELVEYADEĞİL’ Kapısı
• Lojik İfadelerin Lojik Elemanlarla Gerçekleştirilmesi ve Lojik Devrelerin Tasarımı
• Lojik İfadelerin Lojik Elemanlar İle Gerçekleştirilmesi
• Lojik Devrelerin Tasarlanması ve Lojik Elemanlar Kullanılarak Gerçekleştirilmesi
• Lojik Kapı Entegreleri
• Temel Lojik Elemanların ‘VEDEĞİL’ / ‘VEYADEĞİL’ Kapıları İle Oluşturulması
LOJİK KAPILAR VE SEMBOLLERİ
LOJİK KAPILAR VE SEMBOLLERİ
LOJİK KAPILAR VE SEMBOLLERİ
 ÖRNEK

• Şekilde verilen A ve B dalga şekilleri iki girişli ‘VEYA’ kapısına

uygulandığında, Q çıkışında oluşacak dalga şeklini çizelim.
 ÖRNEK

• İki girişli VEYA kapıları kullanarak üç girişli VEYA kapısı oluşturmak için
gerekli bağlantıyı çizerek, Şekil’de verilen A, B ve C dalga şekilleri üç girişli
‘VEYA’ kapısına uygulanması durumunda ‘VEYA’ kapısı çıkışında oluşacak
dalga şeklini gösterelim.
ÖRNEK
 ÖRNEK

• Şekil’de verilen giriş dalga şekillerine göre iki girişli ‘VE’ kapısı çıkış dalga şeklini çizelim.
 ÖRNEK

• Şekil’ deki A ve B sinyallerinin iki girişli VE kapısına uygulanması durumunda

çıkışta oluşacak dalga şeklini çizelim.
 ÖRNEK

• İki girişli ‘VE’ kapıları kullanarak üç ve dört girişli ‘VE’ kapıları oluşturalım
 ÖRNEK

• Kapısı ve bir adet penceresi bulunan bir

odada, kapı ve pencerenin aynı anda kapalı
olması durumunda alarmın çalmasını
sağlayan devreyi ‘VE’ kapısı kullanarak
gerçekleştirelim
 ÖRNEK

• ‘DEĞİL’ kapısı kullanarak, birbirinin tersi

iki sinyal üreten lojik devre oluşturalım.
 ÖRNEK

• Şekil’de verilen A ve B dalga şekillerinin

iki girişli ‘VEDEĞİL’ kapısına
uygulanması durumunda oluşacak çıkış
dalga şeklini çizelim.
 ÖRNEK

• Şekil’de verilen A ve B dalga şekillerinin

‘VEYADEĞİL’ kapısına uygulanması
durumunda çıkışta oluşacak dalga şeklini
çizelim.
ÖRNEK
 ÖRNEK

• gerekli eşitliği sağlayacak devreyim

çizelim.
 ÖRNEK

• F=AB+B'C lojik ifadesini gerçekleştirecek

devreyi lojik kapılar ile oluşturalım.
 ÖRNEK

• F = ABC+A'BC' fonksiyonunu temel lojik

kapılar ile gerçekleştirelim
 ÖRNEK

• F = A'B +A+C+AB'C lojik ifadesini kapı

devreleri ile gerçekleştirelim.
 ÖRNEK

• F=AB'C+A'BC+BC'+ABC ifadesini normal şekli ve Boolean

kurallarını kullanarak sadeleştirdikten sonra lojik kapılarla
gerçekleştirelim.
 LOJİK DEVRE LER İN TAS ARL ANMAS I VE LOJİ K
ELE MANLAR KULLANIL ARAK
GER ÇEKLE ŞTİ RİLM ESİ

1. Yapılmak istenen işlem ayrıntıları ile açıklanır.

2. Lojik işlemin detayları belirlenir ve doğruluk tablosu haline dönüştürülür.
3. Doğruluk tablosu, lojik eşitlik (fonksiyon) şeklinde yazılır.
4. Eşitlik, mümkünse sadeleştirme işlemine tabi tutulur.
5. Sadeleştirilen lojik ifadeyi gerçekleştirecek lojik devre oluşturulur.
 LOJİK DEVRE LER İN TAS ARL ANMAS I VE LOJİ K
ELE MANLAR KULLANIL ARAK
GER ÇEKLE ŞTİ RİLM ESİ

• İki girişli dijital bir sistemde girişlerin farklı olduğu durumlarda çıkışın ‘1’ olmasını sağlayacak lojik devreyi
tasarlayalım ve tasarlanan devreyi temel lojik elemanları ile gerçekleştirelim. Tasarımda yukarıda bahsedilen
işlem sırasını takip edelim.

1. İki değişkenli doğruluk tablosu oluşturulur.

2. Yapılmak istenen işin tanımından; girişlerin farklı olduğu durumlar tespit edilir.

3. Çıkışın ‘1’ olduğu kombinasyonlar yazılarak, bu kombinasyonlara ait eşitlik yazılır ve bu eşitlikler birleştirilir. Bu
işlem sonucunda F=A'B+AB' eşitliği bulunur.

4. Yazılan eşitlikte sadeleştirme yapılamadığından eşitlik doğrudan lojik kapılarla gerçekleştirilir

ÖRNEK
 L O J İ K D E V R E L E R İ N TA S A R L A N M A S I
VE LOJİK ELEMANLAR
KULLANILARAK
GERÇEKLEŞTİRİLMESİ

• Üç girişli bir sistemde, girişlerin birden

fazlasının lojik ‘1’ olduğu durumlarda
çıkışın ‘1’ olmasını sağlayacak lojik
devreyi, lojik tasarımda kullanılan işlem
sırasına göre gerçekleştirelim.
 LOJİK DEVRE LER İN TAS ARL ANMAS I VE LOJİ K
ELE MANLAR KULLANIL ARAK
GER ÇEKLE ŞTİ RİLM ESİ

• Bulunan eşitlikte ABC grubu içerisinde bulunan de ği şkenlerden en az ikisinin ortak

olduğu kombinasyonlarda, ortak olan de ği şkenler paranteze alınarak e şitlik;

• Elde edilen ifade bu şekilde gerçekle ştirilebilece ği gibi, ortak C parantezine alınarak;
F = C(A+B)+AB
ÖRNEK
 ‘VEYADEĞİL’ VE ‘VEDEĞİL’ KAPI DEVRELERİ
İLE TEMEL LOJİK KAPILARIN OLUŞTURULMASI