BAHAGI NG

PANANALITA
Halina’t ating
sariwain!
 BAHAGI NG PANANALITA
Sa balarila, ang bahagi ng pananalita (sa Ingles:
part of speech), o kauriang panleksiko, ay isang
lingguwistikong kaurian ng mga salita na
pangkalahatang binibigyang kahulugan sa
pamamagitan ng sintaktiko at morpolohikong
asal ng bahaging panleksikong tinutukoy.
 Talaan ng
Nilalaman
Mga Salitang Pangnilalaman Mga Salitang Pangkayarian
1. NOMINAL 3. MGA PANG-UGNAY
* Pangngalan • Pangatnig
* Panghalip • Pang-angkop
• Pang-ukol
2. Pandiwa
3. MGA PANURING 4. MGA PANANDA
• Pantukoy
* Pang-uri
• Pangawing/Pangawil
* Pang-abay
 01
NOMINAL
Pangngalan
Panghalip
 URI NG PANGNGALAN AYON
PANGNGALAN SA KATANGIAN:
1. Pambalana- karaniwang ngalan
Mga salitang nagsasaad ng
ng tao, bagay, hayop, pook o
pangalan ng tao, hayop, bagay, pangyayari.
pook, katangian, pangyayari at
iba pa. 2. Pantangi- tumutukoy sa tiak na
ngalan ng tao, bagay, lugar,
HALIMBAWA: hayop, gawain at pangyayari.

Aso, pusa, lapis, kwaderno, Anton, - Karaniwang nagsisimula sa

Sanchez Mira, kaarawan, binyag malaking titik.
 URI NG PANGNGALAN AYON
SA TUNGKULIN:
1. Tahas- mga pangkaraniwang
pangngalang nakikita at
nahahawakan.
Halimbawa: asin, kamatis, manok,
lapis, baso atbp.
2. Lansakan- pangngalang
nagsasaad ng kaisahan sa kabila ng
dami o bilang.
Halimbawa: grupo, komite,
organisasyon, assosasyon, madla
atbp.
3. Basal- pangngalang di nakikita o
nahahawakan pero nadarama,
naiisip, nagugunita o
napapangarap.
Halimbawa: kaligayahan,
karangalan, pag-ibig, kasiyahan,
kalungkutan atbp.
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
GAMITIN
LEARNER CENTERED STRATEGIES

1. Pinoy Henyo

2. Table Matrix
PANGHALIP
Mga salitang
panghalili sa
pangngalan n tao,
bagay, hayop at
lugar. Boo k T
itle. P5
2
 TATLONG URI NG
PANGHALIP
1. PANGHALIP PANAO- mga
panghalili ng tao. May kailanan,
kaukulan at panauhan.
Unang Panauhan- tumutukoy sa taong
nagsasalita.
Halimbawa: ako, ko, akin, kita, tayo,
natin, atin, kami, naming
Ikalawang Panauhan- tumutukoy sa taong
kinakausap
Halimbawa:ikaw, ng, mo, iyo, kayo,
ninyo, inyo
Ikatlong Panauhan- umutukoy sa
taong pinag-uusapan
Halimbawa: siya, nya, kanya, sila,
nila, kanila
KAILANAN NG PANGHALIP
1. Isahan- tumutukoy lamang sa
isang blang.
2. Dalawahan/Maramihan-
tumutukoy sa dalawang bilang/
tumutukoy sa tatlo o higit pa.
2. PANGHALIP PAMATLIG
1. Pronominal- pamalit lamang sa
mga pangngalang ayaw nang
ulit ulitin pa.
Halimbawa: ito, ire, nito, nire,
niyan, noon, dito, dine, diyan at
doon.
2. Pahimaton- humahalili sa mga
pangngalang itinuturo o
tinatawagan ng pansin
Halimbawa: eto.heto, ayan/hayan,
ayun/hayun
3. Patulad- nagpapahayag ng
pagkakatulad
Halimbawa: ganito, ganoon,
ganire at ganyan
4. Panlunan- panghalili sa pook
na kinaroroonan.
Halimbawa: nandiyan, nandito at
nandoon
 3. PANGHALIP
PANAKLAW
HALIMBAWA: balana,
Tawag sa mga tanan, kapwa, kailanman,
panghalip na saanman, iba, pawa,
sumasaklaw sa alinman, gaanuman,
sinuman, lahat, ilan,
kaisahan, dami, o
anuman, magkanuman,
kalahatan ng madla, isa, ilanman at
pangngalang tinutukoy. paanuman.
 4. PANGHALIP PANANONG
Mga katagang ginagamit sa pagtatanong na maaring tungko sa tao, bagay, panahon,
lunan at pangyayari. Maaring isahan at maramihan.
HAIMBAWA:

ISAHAN MARAMIHAN
Ano Ano-ano
Alin Alin-alin
Ilan Ilan-ilan
Kanino Kani-kanino
Sino sino-sino
Magkano Magka-magkano
Kailan, Saan kai-kalian, saan-saan
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
LEARNERGAMITIN
CENTERED STRATEGIES

“What Can You Say?”

Gagamit ang guro ng mga larawan at

kailangan na gamitin nila ito sa
pangungusap gamit ang mga panghalip.
 Ito ay ang mga
salitang nagsasaad ng
kilos o gawa sa isang
02 pangungusap.
Binubuo ito ng
PANDIWA salitang-ugat at
panlapi.
 ASPEKTO NG ASPEKTONG PERPEKTIBO

PANDIWA Nagsasaad ng kilos na naganap o

natapos na.
ASPEKTONG Pormula: LINIS
Nag+ linis= Naglinis
KATATAPOS UM+iyak= umiyak
Ang kilos ay naganap PERO
katatapos pa lang gawin o mangyari ASPEKTONG IMPERPEKTIBO
Pormula:
Nagsasaad ng kilos na kasalukuyang
KA + pag-uulit ng unang pantig ng
ginaganap. Inuulit ang unang pantig.
salitang ugat
Pormula: LINIS
Halimbawa: LIGO
Nag+ linis= Naglilinis
Ka+liligo= kaliligo
UM+iyak= umiiyak
 ASPEKTONG
KONTEMPLATIBO
Nagsasaad ng mga kilos na hindi pa nagaganap o di
kaya’y magaganap pa lamang. Inuulit ang unang
pantig ng salitang-ugat.

HALIMBAWA:
Mag+lilinis= maglilinis
i+iyak= iiyak
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
GAMITIN
LEARNER CENTERED TEACHING

1. “Hularawan”

2. “Aksyon mo, Hula ko.”

3. Role Playing

4. Sentence Construction
 MGA
PANG-URI
PANURING Mga salitang nagbibigay tuing o
naglalarawan sa pangngalan at
panghalip.

Halimbawa:
03 maganda
Malakas
Mabait
Suwail
sakim
 MGA URI NG
PANG-URI 3. PANTANGI- Sinasabi nito ang tiyak na
pangngalan. Ito ay binubuo ng isang
1. PANLARAWAN- nagsasaad ng laki, kulay, pangngalang pambalana at isang
anyo, amoy, tunog, yari, lasa at hugis ng
pangngalang pantangi. Ang pangngalang
mga pangngalan o panghalip.
HALIMBAWA: munti, biluhaba, matamis,
pantangi (na nagsisimula sa malaking
malubha titik) ay naglalarawan o tumutukoy sa uri
ng pangngalang pambalana.
Halimbawa: wikang Ingles, kulturang
2. PAMILANG- Ito ay nagsasabi ng bilang,
dami, o posisyon sa pagkakasunodsunod ng
Espanyol, pagkaing Iloko
pangngalan o panghalip. May ilang uri ito ay
ang patakaran, panunuran, pamahagi, pahalaga,
palansak at patakda
 MGA ANTAS NG
PANG-URI
1. LANTAY- naglalarawan
lamag ng isa o payak na
pangngalan o panghalip.
2. PAHAMBING- ginagamit sa
pagtutulad ng dalawan pangngalan
o panghalip. Mayroon itong
dalawang uri ang MAGKATULAD
at DI-MAGKATULAD
3. PASUKDOL- pinakadulong digri
ng kaantasan. Ito ay maaring positibo
o negatibo. Ang paglalarawan ay
masidhi kung kaya maaring gumamit
ng katagang sobra, ubod, tunay,
talaga, saksakan, hari ng _____, at
kung minsan ay pag-uulit ng pang-
uri.
 HALIMBAWA:
Pahambing

Lantay Di-magkatulad Pasukdol

Magkatulad
Palamang Pasahol

di-gaanong
pangit kasing-pangit higit na pangit pinakapangit
pangit

di-masyadong
maganda singganda mas maganda ubod ng ganda
maganda

magkasing- lalong di-gasinong tunay na

mabango
bango mabango mabango mabango
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
LEARNERGAMITIN
CENTERED STRATEGIES

1. “Kaklase mo, Ilarawan mo”

2. Guhit mo, Ilarawan mo

3. Pagsulat ng sanaysay

4. Pagsulat ng liham
 3.2

PANG-ABAY
 PANG-ABAY URI NG PANG-ABAY
- tinatawag din na 1. Pang-abay na Pamaraan
- Nagsasaad kung paano ginawa,
lampibadya ginagawa o gagawin ang kilos.
- Salitang naglalarawan - Ginagamitan ito ng mga
pananadang nang, na o –ng.
o nagbibigay-turing sa Halimbawa:
padiwa, pang-uri at Naglakad si Jed ng marahan palabras
ng silid.
kapwa nito pang-abay. Lumabas siya na nakangiti.
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
GAMITIN
LEARNER CENTERED TEACHING

1. “Suriin Natin”

2. “What going on in this picture”

 04
MGA SALITANG
PANGKAYARIAN
• Pang-angkop
• Pang-ukol
• Pangatnig
 05
MGA PANANDA
• Pantukoy
• Pangawing
 MGA
ESTRATEHIYANG
MAARING
GAMITIN
LEARNER CENTERED TEACHING

“Sentence or Paragraph Completion”

Malayang Talakayan
Salamat sa
Pakikinig!

- Jezalyn de Guzman