START

Triaj Modeli

Mustafa Burak Sayhan

10/03/23 1
 “TRİE”= SEÇMEK, AYIKLAMAK,
SINIFLANDIRMAK, SIRALAMAK,

HASTA VE YARALILARIN YAŞAMLARINI

TEHDİT EDEN YARALANMALARINA
VE BEKLENEN
YARARA GÖRE SIRALANMASIDIR.

ÇOK SAYIDA KİŞİ İÇİN EN İYİSİ

10/03/23 2
 TRİYAJ

Kelime anlamı “Sınıflandırma"dır.

Hastaların, kazazedelerin veya yaralılarının durumlarının

ciddiyetine göre kategorilendirilmesine yarar.

Afet zamanında olay yerinde yapılan triyajın amacı, çok sayıda

yaralının olduğu bir yerde en kısa zamanda, eldeki kısıtlı
olanaklarla en fazla sayıda yaşamı kurtarmaktır.

10/03/23 3
 TRİAJ
• Akıcı ve sürekli değişim gösteren bir süreçtir.

• Hastaların hangi zaman ve sırada acil yardım alması

gerektiğini ,transport hızını ve seçilecek hastaneyi
belirleyen kısa klinik değerlendirmedir.

• Fazla sayıda insanın yaralandığı durumlarda ise triaj

acil tıbbi bakıma gereksinimi olan yaralı sayısı eldeki
sınırlı tıbbi imkanları aştığında en fazla sayıda yaralıya
acil bakımı verebilmek için tıbbi personel ve acil tıp
personeli tarafından kullanılan sistem olarak tanımlanır.
10/03/23 4
10/03/23 5
10/03/23 6
Afetlerde
Tıbbi Simple
Olmayan Triage
Yaralı And
Sınıflandırması Rapid
Treatment
10/03/23 7
 START
• Kaliforniya’da 1980’lerin başında Hoag
Hospital ve Newport Beach Fire and Marine
tarafından geliştirilmiştir.
• Çok sayıda yaralının olduğu durumlarda
çabuk tiraj yapabilme amacını taşır.
• Akılda kalıcıdır

10/03/23
 TRİAJDA Yaralı Sınıflandırması

•Triaj, müdahale ve nakil öncesinde,

kazazedeler arasında öncelik belirleme işidir.
•Her kazazedeye, sağlık durumundaki
aciliyete göre bir renk verilir.

ACİL A
İKİNCİL İ
HAFİF H

10/03/23
ÖLÜ Nefes yok
9
 Olay yerine gelen ilk kurtarıcı triyaj sorumluluğunu üstlenir.

Kurtarıcı veya sağlık personeli sayısının, kurban sayısına

eşit ya da bu sayıdan fazla olduğu durumlarda triyaj
yapmaya ihtiyaç duyulmadan müdahale evresine geçilebilir.

Kurtarıcı, kural olarak sınıflandırmaya kendisine en

yakındaki kazazede ile başlar. Bu durum zamanın etkin
kullanılması amacıyla önemlidir.

10/03/23 10
 4 ayrı renk kodu vardır :

Siyah : Ölü ya da ölü olarak kabul edilen kişidir. AFET ZAMANLARINA ÖZGÜ
OLARAK, kişi tıbben ölmemiş bile olsa bu kategoriye alınabilir. Bu kategoriye girenlere
sağlık hizmeti verilmez.

Kırmızı : Acil gruptur. Öncelikli olarak sağlık hizmeti alması ya da transport edilmesi
gerekenler bu gruba girer.

Sarı : Bu gruptaki kazazedelerin sağlık sorunları olmasına rağmen KIRMIZI

gruptakilere göre biraz daha bekletilebilir durumdadırlar.

Yeşil : Hafif yaraları olan, bilinci açık kazazedelerdir. Bunlardan bazıları kurtarıcılara
yardım etmekte değerlendirilebilir.

Unutulmamalıdır ki, her kazazedenin kısa bir süre içinde sağlık durumu değişebilir ve
bir başka triyaj renk kodu içine girebilir. Özellikle SARI ve YEŞİL grupta yer alan
kazazedeler -bekletildikleri için- sık sık değerlendirilmelidir.
10/03/23 11
10/03/23 12
10/03/23 13
10/03/23 14
10/03/23 15
 Bir afet triyajında, olay yerine giriş daima çevre güvenliği sağlandıktan sonra
yapılmalıdır.

Afet sırasında yapılan triyaj, normal zamanlarda sağlık sistemi içinde

uygulanan değerlendirmeden bazı noktalarda ayrılmaktadır :

Örnek 1 : Havayolu açarken normal şartlar altında çok dikkat edilmesi gereken
boyun omurlarının korunması için özel zaman harcanmaz, “Çene itme”
manevrası ile vakit kaybedilmez.

Örnek 2 : Normal şartlar altında dolaşımın kontrolünde ilk olarak tercih

edilemeyen bir yöntem olan kapiller dolum testi, START Triyaj modelinde
önemlidir.

10/03/23 16
 START sisteminde kullanılan değerlendirme kriterleri şunlardır:

- Solunum
- Dolaşım
- Bilinç durumu

10/03/23 17
 EVET
YÜRÜYOR HAFİF
YARALI JumpSTART Pediatrik
HAYIR

HAYIR SOLUNUM VAR

BAŞA ACİL
SOLUNUM
POZİSYON
SOLUNUM YOK

HAYIR
NABIZ ÖLÜ

EVET

5 SOLUK SOLUNUM YOK

EVET VER
ÖLÜ
SOLUNUM VAR

ACİL

< 15 YADA >45

SOLUNUM ACİL
SAYISI

15-45
HAYIR
NABIZ ACİL

EVET
“U” YADA “P” (UYGUN
OLMAYAN POSTÜR)
AVPU ACİL

A , V, P (UYGUN POSTÜR)
BEKLEYEBİLİR
TRİAJ KARTI (ÖN)
KART NO

İL KODU

YARALANMALAR

TRİAJ KODU

NAKİL YOLU

NAKİL POZİSYONU

İKİNCİ TRANSPORT

BİRİNCİ TRANSPORT

20
 TRİAJ KARTI (ARKA)
YAPILAN UYGULAMALAR VE
SAATLERİ

SERUMLAR VE SAATLERİ
SM
İADE
VERİLEN İLAÇLAR VE SAATLERİ

HEKİMİN NOTU
HEKİMİN KİMLİĞİ

İKİNCİ TRANSPORT

BİRİNCİ TRANSPORT
10/03/23
 Kırmızı -1

• İlk bir saat içinde müdahale edilmezse hayatı

tehdit eden yaralanmalar.

I) Ciddi, ama hemen ulaşılabilir hemorajiler

II) Düzeltilebilir solunum zorlukları
III) Ciddi “crush injury”ler
IV) Tam olmayan amputasyonlar
V) Açık kırıklarla beraber olan ciddi laserasyonlar

24
 Kırmızı-2

VI) Ciddi yüz ve hava yolu yanıkları

VII) 2. ve 3. Derece %40 yanıklar
VIII) Nedeni bilinmeyen bilinç kayıpları
IX) Myokard infarktı belirtilerinin bulunması
X) Status Epileptikus
XI) Doğumun başlaması veya erken doğum
XII) Ciddi zehirlenmeler
XIII) Erken ve orta dönemdeki şok

10/03/23 25
 Sarı -1
• 1 -12 saat arasında müdahale edilmezse ölümcül
olabilen ve sekel bırakan durumlar. Bu yaralılar
kırmızıya göre bir miktar geç tedavi alabilirler.

I) Uzun kemiklerde majör kırıklar

II) Masif olmayan ve kanamayan laserasyonlar
III) Göz yaralanmaları

10/03/23
 Sarı -2

IV) Koma ile beraber bulunmayan hafif SSS yaralanmaları

V) Şokla beraber olmayan penetran karın yaralanmaları
VI) Bilinç kaybı olmayan diyabetik durumlar
VII) Non-akut respiratuvar yetmezlik.

10/03/23 27
 Yeşil
• Sekel bırakmayan, ölüme neden olmayan ve acil
tedavi gerektirmeyen minör yaralanmalardır. Bu
nedenle kaynakların kısıtlı olduğu durumlarda
acil tedavi gerektirmezler
I) Küçük yumuşak doku travmaları
II) Küçük kapalı kırıklar
III) Minör hava yolu ilişkisiz yanıklar
IV) Nöropsikiatrik bozukluklar

X
V) Jinekolojik/obstetrik hastalıklar
VI) Rutin medikal şikayetler

10/03/23 28
 Siyah
• Ölüler. Yaşayanların tümü değerlendirilmeden ve
sorunları halledilmeden temel dikkat dışında bakım
sarfedilmez.

• Hayatta kalma umudu pek az olan ancak halen

yaşayanların (maviler) durumu kaynakların
yeterliliğine göre değerlendirilir.

10/03/23
X 29
 Alıştırma!
Triaj Çalışması

10/03/23 30
 1.Örnek
35 yaşında kadın, saç bölgesinde
büyük bir kesik var,sıcak bölgede,

- Solunum = 21
- Renk dönümü 2 sn. altında
- Komutlara uyuyor ve size doğru
yürüyerek çığlık atıyor.

HAFİF
10/03/23 31
 2. Örnek
67 yaşında erkek, göğüs ve karın
bölgesinde ağrı ve öksürüyor,
- Solunum = 26
- Renk Dönümü 2 sn. altında
- Komutlara uyuyor ancak oturmaya
devam ediyor

10/03/23
İKİNCİL 32
 3. Örnek

5 yaşında kız çocuğu

- Solunum yok
- Renk dönümü 2 saniyenin
üzerinde
- Komutlara uymuyor

NEFES
YOK
10/03/23 33
 4. Örnek

45 yaşında erkek, sol kolda şiddetli ağrı

- Solunum = 28
- Nabız var ve taşikardi mevcut
- Komutlara uyuyor ama oturmaya
devam ediyor

İKİNCİL
10/03/23 34
 5. Örnek

25 yaşında kadın,8 aylık hamile ve

yüz bölgesinde yanık mevcut;
- Solunum = 28
- Renk dönümü 2 saniyenin altında
- Komutlara uyuyor ama göremiyor,

İKİNCİL
10/03/23 35
 6. Örnek

18 yaşında erkek, kollarını ve bacaklarını

hareket ettiremiyor
- Solunum = 18
- Nabız var
- Bilinci açık

10/03/23
İKİNCİL 36
 7. Örnek
15 yaşında bir bayan, boyun
bölgesinde ufak bir kesik
- Solunum = 35
- Renk dönümü 2 saniyenin altında
- Komutlar uyuyor ve size doğru
yürüyor

ACİL
10/03/23 37
 8. Örnek

57 yaşında erkek ağızdan

kan geliyor,
- Solunum = 18
- Nabız var
- Komutlara uymuyor

ACİL
10/03/23 38
 9. Örnek

33 yaşında kadın, sırt bölgesinde

şiddetli ağrı ve küçük kesik mevcut
- Solunum = 25
- Renk dönümü 2 sn. üzerinde
- Komutlara uyuyor

ACİL
10/03/23 39
 10. Örnek

44 yaşında erkek,sol ön kolda kırık

- Solunum yok

- Renk dönümü 2 sn,nabız ?

- Komutlara uymuyor

10/03/23
NEFES YOK 40