AB-25 2030’a Enerji Bakışı ve

Türkiye’den bir görüntü

Avrupa Bilgi Köprüleri Programı

AB’nin Enerji Politikası ve Türkiye’ye Yansımaları
Ankara 20/06/2003

Dr. L. Mantzos
E3M-Lab / ICCS-NTUA
contact: Kapros@central.ntua.gr
Temel Senaryo (1)
– “Uzun Erimli Enerji Modellemesi” Çerçeve Sözleşmesi
bağlamında Enerji ve Ulaştırma Genel Müdürlüğü tarafından
oluşturulan temel senaryo
• Aralık 2002’de son biçimi almıştır
• AB Üyesi Ülkeleri (PRIMES modelini), 13 AB adayı ülkeyi
(ACE modelini), Norveç ve İsviçre’yi (ACE modelini) kapsar
– Aşağıdakileri içerir:
• 2000 yılı için EUROSTAT enerji dengeleri (Temmuz 2002 itibariyle)
• 2000 yılı için ulaştırma faaliyetleri verilerini (Temmuz 2002 itibariyle)
• 2000 yılı için Makroekonomik ve demografik verileri (Temmuz 2002
itibariyle)
• Üye ülkelerin yorumlarını
• Gerçekleştirilen politika analizlerinden edinilen görüşü.
Temel Senaryo(2)
– AB komisyonu Enerji ve Ulaştırma Genel Müdürlüğü’nün
gelecek yayınında varsayımlar ve sonuçlarla ilgili detaylı bir
analiz bulunabilir:
“Avrupa’da Enerji ve Taşımacılık – 2030’a kadar Trendler”
– Burada verilen sonuçlar biraz farklıdır
• PRIMES modeli aynı zamanda aşağıdakiler içinde kullanılmaktadır
– AB’nin kabul eden ülkeleri, AB üyeliğine aday ülkeler, Norveç ve İsviçre
– Aradaki zamanda LREM projesi bağlamında geliştirilmiştir
– Sonbaharda aşağıdakileri içeren ikinci bir yayın gerçekleştirilecektir
• Çalışma bağlamında incelenen seçilen politika analizi olayları
• Kyoto Protokolünün AB üyesi ülkeler, aday ve komşu ülkelerdeki
enerji sistemleri üzerindeki etkisini inceleyen farklı olaylar
Temel Senaryo için Ana Varsayımlar (1)
• Dünya enerji fiyatları proje süresi içerisinde ılımlı bir
gelişme göstermiştir
– POLES modeli sonuçları: LREM Çerçeve sözleşmesi
bağlamında oluşturulan senaryo aşağıdakileri varsaymaktadır:
• Bugünkü dünya enerji piyasası yapılarının devamı
• Fosil yakıtları rezervleri hakkında konvansiyonel görüş 2030/ ufuğunda
bol miktarda kaynak
• Demografik Varsayımlar
– EUROSTAT tarihsel verileri ve nüfus için kullanılan
projeksiyonlar
– Birleşmiş Milletler Küresel Kentsel Gözlemevi ve UN-HABITAT
İstatistik Biriminin hane halkı boyutu projeksiyonları
• Aynı zamanda onay verilen ülkelerde 2003 sonrasındaki nüfus artışı
• Hava varsayımları: projeksiyon ufuğunda 2000 yılı hava
koşulları devam edecektir
 Uluslar arası Yakıt Fiyatları (boe başına $00)
30.0
27.5

25.0

22.5

20.0
17.5

15.0
12.5

10.0

7.5
5.0
Oil Gas Coal
2.5

0.0
90

95

00

05

10

15

20

25

30
19

19

20

20

20

20

20

20

20
 Temel senaryonun ana varsayımları (2)
• Makro Ekonomik Varsayımlar
– Bugünkü AB’de GSMH artışı 2000-2030 yılları arasında ortalama %2.3’e
ulaşmaktadır
• Lizbon stratejisinin istedikleriyle karşılaştırıldığında uyumludur
• AB ekonomisinin bugünkü zayıf durumuyla karşılaştırıldığında yüksektir.
– Kabul eden ülkelerde daha hızlı ekonomik büyüme (ACC bölgesinde yıllık GSMH
büyümesi 2000-2030 arasında %3.5 paya ulaşmaktadır)
– AB ekonomilerinin dereceli yakınsamasının projeksiyon süresince devam edeceği
varsayılmaktadır
• Bununla birlikte 2030 yılında bile kabul eden ülkelerdeki kişi başına GSMH AB ile
karşılaştırıldığında %30 düşük kalmaktadır (2000 yılında bu oran %55’tir)
– Ekonomik modernleşme aynı zamanda projeksiyon dönemi boyunca devam
etmektedir ve aşağıdakileri içermektedir:
• Birincil ve İkincil sektörlerden uzak olacak şekilde ve hizmetlere doğru yeniden
yapılanma
• Endüstriyel üretimin demateralizasyonu; aşağıdakilerin neden olduğu bir trend:
– Enerji yoğun süreçlerden uzaklaşma
– Eklenen yüksek değer ve daha düşük bir materyal temeli ile yeni endüstriyel faaliyetlerin artan
önemi (örneğin, ıtriyat ve kozmetik malzemeleri; bilgisayar ekipmanı vb.)
 AB-25’te Katma Değerli Büyüme
1990 düzeylerinden % değişimi

200
Energy intensive industry (+2.1% pa in 2000-2030)
180 Other industries (+2.5% pa) 172.4
Services (+2.6% pa)

160
137.4
140

120 115.7 116.3

100
88.3
79.2
80
67.9

60
44.1 46.7
40
27.4

20 14.9 14.0

0
2000 2010 2020 2030
PRIMES temelinde yer alan politika ve tedbirlerin
özeti (1)
• Temelde üzerinde anlaşmaya varılan ve üye ülkelerdeki ekonomik faktörleri
hedef alan politikaların, 2001 sonunda bilinen şekilde devam edeceği
varsayılmaktadır:
– Teknolojik ilerlemenin dinamik trendleri
– AB ekonomisinin sektörel yeniden yapılanmasına ilişkin bugünkü trendler devam
etmektedir
– Elektrik ve gaz piyasalarının serbestleşmesinin 2010 yılı itibariyle tamamen
gelişeceği varsayılmaktadır
– Güç ve buhar üretiminde güç üretim teknolojileri temelinde olgun gazla sağlanan
yeniden yapılanma
– Bazı üye ülkelerde 2005 yılı itibariyle tam olgunluk kazanacağı varsayılan
doğalgazın getirilmesini de içeren devam eden altyapı çalışmaları
– Üzerinde anlaşmaya varılan ve Üye Ülkelerdeki ekonomik aktörleri hedef alan
politikaların 2001 sonunda tanımlanan şekilde devamı
• Yenilenebilir enerjiyi desteklemeyi amaç edinen enerji politikalarının devam
edeceği varsayılmaktadır ( Avrupa Komisyonu Yenilenebilir Kaynaklar Elektrik
Direktifi açık bir şekilde bu temelde yer almamaktadır)
• Üye ülkelerce nükleer enerjiyle ilgili olarak farklı politikalar kullanılmaktadır
• Görüşülen ACEA/ KAMA/ JAMA anlaşmalarının etkileri temele tamamen dahil edilmiştir
PRIMES temelinde yer alan politikaların ve
tedbirlerin özeti (2)
– Analitik amaçlarla temel senaryo sera gazı emisyonlarının azaltılması için herhangi
bir yeni politika içermemektedir
• Bunun amacı enerji ve ulaştırma sektörlerinde AB’nin Kyoto taahhüdüne göre
geriye kalan açıkların tanımlanmasına yardımcı olmaktır
• “İklim politikası tedbirleri” senaryosu altında permi fiyatlarının kullanılması
politika tedbirlerinin enerji sistemi için CO2 emisyonlarını azaltacak şekilde ve
maliyet etkin bir biçimde kabul edilmesine yol açmaktadır

- Bu yaklaşım temelin bir kilometre taşı olarak kabul edilmesine ve çok sayıda
alternatif politikanın buna göre değerlendirilmesine olanak vermekte, politika
analistlerine alternatif tedbirlerin değerlendirilmesinde yardımcı olmaktır.
AB-25 2030’a kadar Enerjiye Bakış

Genel Enerji Sistemi Gelişimi

Ana Bulgular

– Ekonomik büyümenin enerjiyle olan bağının güçlü bir şekilde

kopartılması
• Enerji yoğunluğu 2000-2030 arasında %1.7 gelişmektedir
– Enerji sisteminin yakıt karışımında önemli değişiklikler
meydana gelmektedir
• Doğal gaz ve yenilenebilir enerji biçimleri için güçlü yayılma
• Tüm diğer enerji biçimlerinin Pazar payı projeksiyon süresinde
düşmektedir
– CO2 emisyonları projeksiyon döneminde artmaktadır
• 2010’da 1990 seviyesinden %-0.3(2000’de %-2.8’den)), 2020’de
+11.7, 2030’da +19.0
• Karbon yoğunluğu gelişimi 2015 sonrasında daha da kötüye
gitmektedir
– İthalata bağımlılık 2030 yılında %67.3’e varmaktadır (2010’da
53.3), 2000 yılındaki değer ise %47.2’dir
– Güç üretimi ve ulaştırma sektörü enerji sisteminin gelişimi
konusundaki ana sürücülerdir
AB-25 Temel Enerji Göstergeleri, 1990-2030
1990=100’e endekslenmiştir, karbon yoğunluğu ikinci eksene çizilmiştir

260 GDP
110
Primary Energy Demand
240 CO2 emissions
100
220
Carbon intensity
200 90

180
80
160 Energy Intensity

140 70

120 60
100
50
80
60 40
40
30
20
0 20
1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
AB-25 Yakıta göre Temel Enerji İhtiyaçları
Brüt genel tüketimde % payı

100%
4.5 5.1 5.8 6.5 7.4 7.7 8.0 8.4 8.6

16.7
19.5
22.8
80% 26.0
28.4 30.5 31.6 32.5 32.1

60% 38.4
39.6
38.5
37.5
36.6
36.2 35.6 34.4
40% 34.9

27.7
22.0 18.4 15.2 13.7
20% 12.4 13.4 14.0 15.3

12.7 13.7 14.4 14.7 13.7 13.0 11.3 10.1 9.5

0%
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
Nuclear Solids Liquids Gas Renewables
AB-25’te sektörlere göre CO2 emisyonlarının yapısı
Toplam CO2 emisyonlarındaki % payı

100% 3.6 3.4

6.5 6.3 5.4 4.6 4.3 4.1 3.8

80% 32.9 32.4 32.6 34.5 35.7

34.3 33.7 34.1 37.3

60%

21.1 23.5 26.4 28.7 29.6 30.1 30.0 29.8 29.2

40%

13.8 13.4
12.6 12.6 12.8 12.8 12.3 11.8 11.3
20% 6.8 6.9 6.5 6.4 6.4 6.2 6.0 5.9 5.9
17.5 16.2 15.0 14.8 14.5 14.2 13.5 13.1 12.8
0%
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
industry tertiary households transports power generation others
1990 düzeylerinden ek CO2 Emisyonları
Mt CO2

2000 2010 2020 2030

463

282 418

212
173
6

-92 -153 -141

-159 -170
-186

supply side industry and buildings transports

AB-25 2030’a Enerji Bakışı

Talep Tarafının Evrimi

AB-25 Nihai Enerji Talebi, 2000-2030
2000=100’e endekslenmiştir, enerji ve karbon yoğunluğu ikinci eksene göre çizilmiştir.

220 100
Carbon intensity

200
90
180

160
Energy Intensity 80

140

70
120

100
60

80 GDP
Energy Demand
CO2 emissions

60 50
2005 2010 2015 2020 2025 2030
AB-25’te Nihai Enerji Talebi
Sektörlere göre 1990 düzeylerinden % değişim

80

Total (+0.9% pa in 2000-2030)

Industry (+0.8% pa)
Tertiary (+1.2% pa) 63.9
Households (+0.6% pa)
60 Transport (+1.0% pa) 56.0 55.1

41.5
40 38.2 38.1

30.5
26.4
23.9 22.8
21.3 19.7 18.7
20 15.1
12.3
9.6
6.4
4.1 3.6

-5.5

-20
2000 2010 2020 2030
AB-25’te Yakıt için Nihai Enerji Talebi
Toplam Nihai enerji talebinde % pay

100% 3.2 3.5 3.3

3.7 3.7

90%
17.5 19.7 21.0 22.5 24.0
80%
6.2
5.2 5.4
70% 5.7 6.0
19.4
60% 22.9
24.8 24.7 24.6
50%

40%

42.0
30%
43.2
41.6 40.8 39.8
20%

10%
11.7
5.3 3.5 2.7 2.3
0%
1990 2000 2010 2020 2030
Solid Fuels Liquid Fuels Gas fuels Steam Electricity Other
AB-25’te Talep tarafındaki CO2 Emisyonları
1990 düzeylerinde % değişiklik

80
Total (+0.39% pa in 2000-2030)
Industry (-0.31% pa)
Tertiary (+0.25% pa)
58.3
60 Households (+0.17% pa)
Transport (+0.88% pa)
52.6

39.7
40

21.8
20
11.7
9.2
4.0
0
-0.5
-4.7 -0.8
-6.7 -7.3 -6.2 -6.3
-7.8 -11.0
-20 -15.1

-23.7 -23.5 -22.6

-40
2000 2010 2020 2030
AB-25 Endüstrisinde Enerji Yoğunluğunun geliştirilmesi
2000 düzeylerinden % değişiklik

45

40

35

30

25

20

15

10

0
2010 2020 2030
Total iron and steel non ferrous metals chemicals
non metallic minerals paper and pulp food, drink and tobacco engineering
textiles other industries
AB-25 Endüstrisinde karbon yoğunluğunun geliştirilmesi
2000 düzeylerinden % değişim

30

25

20

15

10

0
2010 2020 2030
Total iron and steel non ferrous metals chemicals
non metallic minerals paper and pulp food, drink and tobacco engineering
textiles other industries
AB-25’te üçüncül sektörün evrimi, 1990-2030
Katma değer birim başına enerji yoğunluğu (MEURO 00 başına
Kişi başına tüketilen enerji (kişi başına kgoe) ikinci eksene karşı çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

35 500

476 480

30
30 29 460
446
440
26
421
25 24 420

22 397
400

378 20
20 380
21 18
17
356
360
340
15 329 340
per unit of value added
318
per capita 320

10 300
AB-25’te Konut Sektörünün Evrimi, 1990-2030
Gelir birimi başına enerji yoğunluğu ( MEuro’00başına toe) /
Kişi başına tüketilen enerji(kişi başına kgoe) ikinci eksene karşı çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

70 760

63
62 739 740
60
724
54
712 720
51
50 47 693
700

40
40 43 680
669 36
33
660
30
640
640

20 618 616 620

per unit of income per capita
608

10 600
AB-25’te yolcu taşımacılığı veriminin evrimi, 1990-2030
Yolcu faaliyeti birim başına tüketilen enerji ( Mpkm başına toe) /
Navlun faaliyeti birim başına tüketilen enerji ( Mtkm başına toe) ikinci eksene karşı çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

40 58

56.3
39.2 39.1 56.3
39.0
38 38.6
56

54.7
54.4
36 55.3 36.6
53.8
54
52.9
34
51.7 33.7 52

32 32.6 50.5

50
30 30.5

passenger
48
28 28.7
freight

26 46
AB-25 2030’a Enerji Bakışı

Güç Üretimi
AB-25 Güç Üretimi Sektörü, 2000-2030
2000=100’a endekslenmiştir, enerji ve karbon yoğunluğu ikinci eksene karşı çizilmiştir

180 100
Energy Intensity

160 90

140 80

Carbon intensity

120 70

100 60

80 50
Electricity
Steam
CO2 emissions
60 40
2005 2010 2015 2020 2025 2030
AB-25 Güç Üretimi Sektörü, 2000-2030
GW cinsinden tesis edilmiş kapasite, yük faktörü ikinci eksene karşı çizilmiştir

2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

1200 51
50.4 16
50.0 49.8 4 50
135
1000
123
112 49
48.8 104
111
800 91 48
109 150
28 73 47.6 104
108 67
13
105 13 47
101
600 96 1
46.1
70 123 46
204 315 450
382 433
400 44.9 45

336 324
271 44
210
200 175 152 147
43
140 139 130 124 108 107 108
0 42

Nuclear Conv. Thermal Gas Advanced coal Hydro Wind Other renewables load factor
AB-25 Güç Üretimi Sektörü, 2000-2030
GW cinsinden kapasite genişletme

200
GW

150

100

50

fired s 20
Gas ew able coal 20
1
20
-20
R en
n ced er m al 20 0-2 30
A dva
o n v. t h
N u clear 00
-20 02 0
C 10
AB-25 Güç Üretimi Sektörü, 2000-2030
Yapısal özellikler

100.0

90.0
89.9 91.3
87.9 86.0
80.0 85.2 81.9
82.0
77.6
70.0

60.0 64.5
63.0
58.5
50.0 53.8

40.0

30.0
17.8 17.8
20.0 15.8 16.5

10.0 14.4 15.5 16.3

12.6

0.0
2000 2010 2020 2030
Utilities in total capacity Utilities in total elec. generation
CHP in total capacity CHP in total elec. generation
CHP in total steam generation
AB-25 Güç Üretim Sektörü, 2000-2030
Elektrik üretiminde enerji biçimine göre % pay

100%
0.8 4.7 5.9 7.1
11.9 11.8
90% 10.4 9.5
1.7 9.1
2.0
2.4 2.2 2.0
80% 10.5
16.1
8.1
70%
6.0 31.4
38.9 36.8
60%

50% 34.6 2.8

31.5
1.4 0.9
40%
20.3

30% 21.0 26.7

20%
33.1 31.8
27.9
10% 21.1
17.4

0%
1995 2000 2010 2020 2030
Nuclear Solids Oil Gas Biomass-waste Hydro and other renewables Wind energy
AB-25’te Güç Üretim Sektörünün Evrimi, 1990-2030
Temel elektrik üretim verimi (%) / karbon yoğunluğu ( MWh başına CO2 tonu) ikinci eksene karşı çizilmiştir

2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

52 0.40
0.387

0.38
50
48.7
48.1 0.36
48
46.8
0.34
0.322
46 45.2 0.32
0.296 0.301
44 0.291 0.293 0.30
0.281
0.28
42 42.6

39.9 0.26
40
0.24

38 37.1 0.22

36 0.20
thermal electricity production efficiency carbon intensity
Türkiye- 2030 Enerji Bakışı

Genel Enerji Sisteminin Gelişimi

Türkiye – Temel Enerji Göstergeleri, 1990-2030
1990=100’e endekslenmiştir, enerji ve karbon yoğunluğu ikinci eksene karşı çizilmiştir

700 120
GDP (+4.8% pa in2000-2030)
Primary Energy Demand (+3.1% pa)
CO2 emissions (+3.0% pa)

600
Carbon intensity 110

500
100

400
Energy Intensity 90
300

80
200

70
100

0 60
1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
Türkiye – Yakıtlara göre Temel Enerji İhtiyaçları
Brüt genel tüketimde % pay

100%
12.5 11.7 11.5 10.7 9.3
16.5 14.1 13.8
18.5

80% 5.7 9.7 16.2 18.6 21.7 25.1 28.6 32.6 34.2

60%

46.1
48.4 39.8 38.8 37.6
39.9
40% 41.2
40.3 41.2

20%
29.8 29.5 28.5 27.8
25.6 22.9
18.4 16.2 15.1

0%
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
Solids Liquids Gas Renewables
Türkiye- 1990 düzeylerinden ek CO2 Emisyonları
Mt of CO2

2000 2010 2020 2030

140 142

85 74
77
50
55
42 8 31 282
25

supply side industry and buildings transports

Türkiye- 2030 Enerji Bakışı

Talep Tarafının Evrimi

Türkiye – Nihai Enerji Talebi, 2000-2030
2000=100’e endekslenmiştir, enerji ve karbon yoğunluğu ikinci eksene çizilmiştir

460 100
Carbon intensity

410
90
360

310
Energy Intensity 80

260

70
210

160
60

110 GDP
Energy Demand
CO2 emissions

60 50
2005 2010 2015 2020 2025 2030
Türkiye’de Nihai Enerji Talebi
1990 düzeylerinden sektörlere göre % değişim

600
548
Total (+3.3% pa in 2000-2030)
Industry (+1.8% pa)
Tertiary (+3.6% pa)
500 Households (+2.6% pa)
Transport (+5.5% pa)
429

400

300 280 289

232

200 188
165 175
139
121
97 99
100
68
85 77 86
45 47
27 30

0
2000 2010 2020 2030
Türkiye’de Yakıtlara göre Nihai Enerji Talebi
Toplam nihai enerji talebinde % pay

100%
7.6 4.4
10.0
14.9
90% 19.0
18.9
17.8
80% 17.1
10.2 15.0 0.9
1.1
0.6 1.0
70% 3.0 0.7
8.9 15.8 19.3 24.4
60%

50%
46.6
40% 41.4
43.1
30% 46.9
47.4

20%

10% 20.5 19.0

13.0
7.2 4.1
0%
1990 2000 2010 2020 2030
Solid Fuels Liquid Fuels Gas fuels Steam Electricity Other
Türkiye’de talep tarafındaki CO2 emisyonları
1990 düzeylerinden % değişim

600
Total (+3.1% pa in 2000-2030)
Industry (+0.7% pa)
Tertiary (+1.9% pa) 510
500 Households (+2.9% pa)
Transport (+5.4% pa)

400

300
264
242

200
149 148
137
102
92 87
100 71
64 62 63 65
37 39 31 29
28
4
0
2000 2010 2020 2030
Türkiye- Endüstride Enerji Yoğunluğunun Gelişimi
2000 düzeylerinde % fark

80
75
70
65
60
55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2010 2020 2030
Total iron and steel non ferrous metals chemicals
non metallic minerals paper and pulp food, drink and tobacco engineering
textiles other industries
Türkiye- Endüstride Karbon Yoğunluğu Artışı
2000 yılı seviyelerine göre% farkı

50

45

40

35

30

25

20

15

10

0
2010 2020 2030
Total iron and steel non ferrous metals chemicals
non metallic minerals paper and pulp food, drink and tobacco engineering
textiles other industries
Türkiye’deki üçüncül sektörlerin değerlendirmesi, 1990-2030
Her bir katma değerli (MEuro’00 başına) / kişi başına tüketilmiş (kişi başına kgoe) enerji yoğunluğu, ikinci eksenin karşısında çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

40 160
151
37
36
140
35
35 129
32
120

30 28 103
28
27 100
26

25 75 27 80
71
66 84
61
60
20 46

40

15 per unit of value added

20
per capita

10 0
Türkiye’deki konut sektörünün değerlendirilmesi, 1990-2030
Her ünite gelir ( MEuro’00 başına ) / (kişi başına kgoe) enerji yoğunluğu ikinci eksenin karşısında çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

150 450
425
135
127 400
130 376
122
119
334 350
107 297
110
300
265
250 255
90 245
272 81 250
92
73
70 66 200

150
50
100

30
per unit of income per capita 50

10 0
Türkiye’deki yolcu taşımacılığı etkinliğinin gelişimi, 1990-2030
Her ünite yolcu ( Mpkm başına) / yük aktivitesi ( Mtkm başına) için tüketilen enerji ikinci eksenin karşısında çizilmiştir

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

50 75
71.7

68.5 47.9 70
45
45.5
44.7 44.6 65

40 60
40.3

55
35 33.6
36.1
50
45.8
45.3
30 43.6 45
45.4 45.5
38.9
27.5 37.6 40
25 26.2
passenger
35
freight

20 30
Türkiye- 2030’a Enerji Bakışı

Güç Üretimi
Türkiye- Güç Üretim Sektörü, 2000-2030
2000=100’e endekslenmiştir, enerji ve karbon yoğunluğu ikinci eksende çizilmiştir

410 100

Energy Intensity
360
90

310
80
Carbon intensity
260
70

210

60
160

50
110 Electricity
Steam
CO2 emissions

60 40
2005 2010 2015 2020 2025 2030
Türkiye – Güç Üretim Sektörü, 2000-2030
GW cinsinden tesis edilmiş kapasite yükleme faktörü ikinci eksenin karşısında çizilmiştir

2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

140

6
120

30
100 4

2 30 14
80
1
28 5
60
24
19 71
40 56
15 42
31
11 23
20 13
7
10 12 11 11 11 9 7
0

Conv. Thermal Gas Advanced coal Hydro Wind

Türkiye – Güç Üretim Sektörü, 2000-2030
GW cinsinden kapasite artırımı

45
GW 40
35
30
25
20
15
10
5
0

as fired bles 20
20
20
G
en ewa d coal al 20 10 -20
R ce r m -20 30
A dvan
o n v. t h e
N u clear 00
-20 20
C 10
Türkiye, Güç Üretim Sektörü 2000-2030
Elektrik üretiminde enerji tipine göre üretim payı

100% 1.4 3.0

24.8 28.2 18.8

27.2
80% 41.2
2.7
0.3
0.4 0.9

60% 27.9

15.0 37.6 49.1

47.8
10.1
40% 8.1
0.3

0.0
0.1
20% 37.0
35.7 33.5
26.4
22.7

0%
1995 2000 2010 2020 2030
Solids Oil Gas Biomass-waste Hydro and other renewables Wind energy
Türkiye’deki Güç Üretim Sektörünün Gelişimi, 1990-2030
Termal elektrik üretimi etkinliği (%) / karbon yoğunluğu ( MWh başına CO2 tonu) ikinci eksenin karşısında çizilmiştir

2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030

54 0.65
52.8

52 0.592
50.7 0.60

50
0.55
48 47.5
0.513

46 0.470 0.50
44.5

44 0.45

42 41.4 43.1
0.432 0.384 0.40
40 0.357 0.357
0.35
38
36.7

36 0.30
thermal electricity production efficiency carbon intensity