AİLE HUKUKU -3

EVLENMENİN GENEL HÜKÜMLERİ

ORTAK HAKLAR
• Ortak konutu seçme
• Birlikte yaşama
• Birliği Yönetme
• Birliği temsil etme
• Velayet
Ortak konutu seçme

• Eşler oturacakları konutu birlikte seçerler. TMK 186/1

1. Aile konutu bağımsız olmalı
2. Ailenin ekonomik durumu ve ekonomik gücü
3. Ailenin sosyal durumuna uygun olması
4. Eşlerin ve çocukların sağlığı , ulaşımlarına uygun olmalı
Birlikte yaşama
• Hem hak hem de yükümlülüktür.
• Evlenmenin doğasından kaynaklanmaktadır.
Birliği yö netme
• Eşler birliği beraberce yönetirler.
• Yönetime ilişkin girişimde bulunmadan önce diğer eşi
bilgilendirmek ve onun katılımını sağlamak zorundadır.
• Birliği yönetirken eşinin iş durumu, mali gücünü göz önünde
bulundurması asgari dürüstlük kuralları gereğidir.
ORTAK YÜ KÜ MLÜ LÜ KLER

• Birliğin mutluluğunu sağlama

• Sadakat gösterme
• Birlikte yaşama
• Dayanışma ve yardımcı olma
• Çocuklara bakma ve yetiştirme
• Giderlere katılma
• Meslek ve iş seçimine özen gösterme
 Birliğin Mutluluğunu Sağlama

• Özveride bulunmak
• Anlayışlı olmak
• Cinsi yakınlık göstermek
Sadakat Yü kü mlü lü ğü

• Cinsel sadakat
• Eşinin sırrını ve menfaatini 3. kişi yararına feda etmek
• Diğerinin servetini israf etmesi
• Kasten yoksulluğa düşürmesi
Dayanışma ve yardımlaşma
yü kü mlü lü ğü

Eşler birbirine yardımcı ve destek olmakla dayanışma içinde

bulunmakla yükümlüdür. ( Manevi anlamda)
Çocuklara bakma ve yetiştirme
• Çocukların bakılmalarına, gözetilmelerine, korunmalarına ve
eğitilmelerine özen göstermek zorundadırlar.
• Çocukların maddi ve manevi çıkarlarını imkanları ölçüsünde
karşılamak zorundadırlar.
Evlilik birliğinin giderlerine
katılma
• Eşlerin birliğin giderlerine güçleri oranında emekleri ve mal
varlıkları ile katılırlar.
• Kocanın infak ve iaşe zorunluluğu kalkmıştır.
• Emek değer olarak kabul edilmiştir.
Meslek ve iş seçimine ö zen
gö sterme

• Eşler meslek seçiminde

diğerinin iznini almak
zorunda değildir
• Meslek ve iş seçiminde
ve yürütülmesinde
evlilik birliğinin huzur ve
yararı göz önünde
tutulur
Kadının Soyadı
• Kadın evlenmekle kocasının soyadını alır.

• Ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus

idaresine yapacağı başvuru ile kocasının soyadının önünde
kızlık soyadını da kullanabilir.
• Kadının soyadının aile soyadı olması konusunda AYM red
kararı vermiş,
Eşlerin vatandaşlığı
• TMK nda düzenlenmemiştir. Vatandaşlık kanununda ;
MADDE 16- (1) Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan Türk vatandaşlığını
kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve
evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda
bulunabilir. Başvuru sahiplerinde;
a) Aile birliği içinde yaşama,
b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
c) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali
bulunmama,
şartları aranır.
(2) Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona
ermesi halinde birinci fıkranın (a) bendindeki şart aranmaz.
(3) Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına
karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını
muhafaza ederler.
Eşlerin Hukuki İşlemleri
• Kendi aralarında ya da 3. kişilerle diledikleri sözleşmeyi
yapabilirler. TMK 193
• Bu kurala eşlerin serbestliği ilkesi denir
Serbestlik İlkesinin İstisnaları
• 1. Aile konutu ile ilgili işlemler
Aile konutu eşlerin birlikte seçtikleri, çocukları ile birlikte
yaşadıkları konuttur.
a) Mülkiyetin eşlerden birisine ait olması durumunda diğer
eşin açık rızası olmadan başkasına devredemez, üzerindeki
hakları sınırlayamaz.
b) Kiralanmış konut ise diğer eşin rızası olmadan kira
sözleşmesini feshedemez.
Serbestlik İlkesinin İstisnaları
• 2.Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması
TMK MADDE 199.- Ailenin ekonomik varlığının korunması veya
evlilik birliğinden doğan malî bir yükümlülüğün yerine getirilmesi
gerektirdiği ölçüde, eşlerden birinin istemi üzerine hâkim,
belirleyeceği malvarlığı değerleriyle ilgili tasarrufların ancak
onun rızasıyla yapılabileceğine karar verebilir.
• Hâkim bu durumda gerekli önlemleri alır.
• Hâkim, eşlerden birinin taşınmaz üzerinde tasarruf yetkisini
kaldırırsa, re'sen durumun tapu kütüğüne şerh edilmesine
karar verir.
Serbestlik İlkesinin İstisnaları
3. Paylı mülkiyette payın devri işlemi
Eşlerden hangisine ait olduğu anlaşılamayan mallar paylı
mülkiyetinde sayılır. Eşin kendi payı üzerinde işlem yapabilmesi
için de diğer eşin rızası aranmaktadır.
Serbestlik İlkesinin İstisnaları
• 4. Borçlar Kanuna göre kefalet sözleşmesi

Evli kişilerin kefalet sözleşmesi yapabilmeleri diğer eşin rızasına

bağlıdır.
Ayrılık kararı ya da yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğmadığı
sürece ancak diğer eşin rızasıyla kefil olabilir.
Evlilik Birliğinin Temsili
1. Sürekli İhtiyaçları için temsil: eşlerden her birisine tanınmıştır.

2.Ailenin diğer ihtiyaçları için temsil : Sürekli sayılmayan

ihtiyaçlar içindir. Birlikte kullanılmalıdır.
Temsil yetkisinin kaldırılması
ve sınırlandırılması
• Eşlerden birisi temsil yetkisini aşar ya da kullanmakta yetersiz
kalırsa hakim temsil yetkisini kaldırabilir ya da sınırlayabilir.
• İyiniyetli 3. kişiler karşı sonuç doğurması ilan edilmesine
bağlıdır.
Temsil yetkisinin geri verilmesi
• Temsil yetkisinin kaldırılması ya da sınırlandırılmasına yol
açan durum ortadan kalkmış ya da değişmiş ise ilgili eşin
istemde bulunması üzerine geri verebilir.
• İlan edilmiş ise kaldırmanın da ilan edilmesi gereklidir.
HAKİMİN MÜ DAHALESİ
Şartları
1. Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine
getirilmemesi

2. Önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi

Hakimin alabileceği ö nlemler
• Uyarıda bulunma, uzlaşmaya çağırma
Hakimin alabileceği ö nlemler
• Birlikte yaşamaya ara verme

1. Eşlerden birisinin kişiliğinin ciddi

biçimde tehlikeye düşmesi
2. Ekonomik güvenliğin tehlikeye girmesi
3. Ailenin huzurunun ciddi biçimde tehlikeye düşmesi

• Haklı sebep olduğu için terk sayılmaz.

hakim parasal katkıya, konut ve ev eşyasından

yararlanmaya, malların yönetimine karar verir.
• Parasal katkının belirlenmesi

• Aile birliğinin geçimi için eşlerin

yapacağı parasal katkıyı belirler.
• Geçmiş bir yıl ve gelecek yıllar için
istenebilir.
Parasal katkıda; ev işlerinin yapılası , çocuk bakımı vs. de
dikkate alınacaktır.
Hakimin alabileceği ö nlemler
• Borçlulara emir verme : Ödemenin tamamen ya da kısmen
diğer eşe yapılmasını emredebilir.
Hakimin alabileceği ö nlemler
• Tasarruf yetkisinin sınırlanması
Ö nlemlerin Niteliği
• Geçicidir
• Koşullar değiştiğinde kaldırılır.
• Yetkili mahkeme önlemi alan mahkemedir.
• Her iki eşin de yerleşim yeri değişmiş ise eşlerden birisinin
yerleşim yeri mahkemesidir.