Teorija regionalne ekonomske integracije

Efekti ekonomskih integracija

Statiki i Dinamiki efekti ekonomskih integracija

Statiki efekti
1. Efekti trade creation i trade diversion 2. Efekat supstitucije 3. Efekti na realokaciju proizvodnje 4. Efekti na odnose razmjene

Trade creation i trade diversion

Primjer: Pretpostavimo da tri zemlje A,B i C proizvode robu X uz proizvodne trokove 50,40 i 30 novanih jedinica respektivno. ta e se desiti ukoliko zemlja A odredi carinu 100% na uvoz proizvoda- da li e uvoziti dati proizvod iz zemalja B i C? ta e se desiti ukoliko zemlja A odredi carinu u iznosu od 50% na uvoz proizvoda? ta e se desiti ukoliko zemlja A i B formiraju carinsku uniju?

 Formiranjem carinske unije zemlje A i B dolazi do pomjeranja trgovinskih tokova i to od najefikasnijeg proizvoaa ka najeftinijem u okviru unije koji nije istovremeno i najefikasniji proizvoa robe X. Ta pojava se zove trade diversion efekat carinske unije. Efekat trade creation se manifestuje u sledeem:Zemlja A e u okviru carinske unije uvoziti robu X iz zemlje B to prethodno nije inila usled dejstva carine na cijenu proizvoda X. Kreira se, dakle,novi trgovinski tok koji se pomjera od skupljeg ka jeftinijem izvoru ponude.

Efekat supstitucije
Analizom efekta supstitucije izvodimo zakljuak da: zemlje sa malom zavisnou od vanjske trgovine ne mogu imati negativan supstitucioni efekat ulazkom u ekonomsku uniju za razliku od zemalja iroko uljuenih u meunarodnu razmjenu.

Efekti na realokaciju proizvodnje

Izraava se visinom gubitka dohotka ili sticanja dohotka kao rezultat realokacije proizvodnje zavisno od nivoa proizvodnih trokova. Dobitak u dohotku unije je vei ukoliko su trokovi proizvodnje u veoj mjeri odreeni visinom trokova najefikasnijeg proizvoaa u uniji. Negativno djelovanje efekata realokacije proizvodnje je u gubitku dohotka usljed visine carina ekonomske unije u odnosu na tree zemlje.

Efekti na odnose razmjene

Pogoranje odnosa razmjene treih zemalja u odnosu na lanice unije prozrokovano je ogranienjem uvoza zemalja lanica unije i porastom cijena njihovog izvoza. Gubitak dohotka treih zemalja usljed pogoranja odnosa razmjene jednak je potrebnoj koliini izvoza treih zemalja koji mora biti realizovan na tritu unije da bi se obezbjedila ista vrijednost uvoza.

Dinamiki efekti ekonomske integracije

1. Intenzivirana konkurencija 2. Ekonomija obima 3. Efekti mobilnosti faktora proizvodnje.

Oblici integrisanja
1.zona slobodne trgovine ini takav oblik ekonomske integracije unutar koje zemlje lanice ukidaju carine u meusobnoj razmjeni, dakle unutar integrisane zone, ali u odnosu na tree zemlje van integrisane zone imaju samostalnu politiku carina. 2.carinska unija predstavlja vii oblik integrisanosti u okviru kojeg zemlje lanice nemaju carine u meusobnoj razmjeni, a politika carina prema treim zemljama je ustanovljena jedinstveno za sve zemlje lanice.

 3.zajedniko trite ima karakteristike carinske unije, ali je istovremeno obezbjeena mobilnost faktora proizvodnje, radne snage i kapitala unutar integrisanog trita. 4. ekonomska zajednica je takav oblik integrisanosti sa integrisanim tritem roba, radne snage i kapitala, jedinstvenom carinskom politikom prema treim zemljama te jedinstvenim mjerama ekonomske politike ka integrisanom podruju. 5. monetarna unija predstavlja najvii oblik regionalne integrisanosti sa jedinstvenom monetarnom politikom i jedinstvenim monetarnim medijem u funkciji sredstva plaanja obraunskim sredstvom te sredstvom monetarnih rezervi.

 KOJI OBLIK INTEGRISANOSTI PREDSTAVALJA EU,A KOJI NAFTA?