PATRICK D.

ALBIT, RN GF-ASP-BCC Coordinator

Davao

Maslows Hierarchy of Needs

Pangangailan ng Tao

ually SEX
Transmitted Infections

Ano ang STI?

Sexually Transmitted Infections

STD VS STI
STD
May Negatibong pananaw; diskriminasyon Pag-inicip ng isang tao ang salitang disease sa tingin nila ito ay sakit na pang habangbuhay Kadalasan din ang sabi ng iba ito ay palaging my mga Nakikitang SINTOMAS

STI
* Hindi masakit pakinggan/

not offensive term

Kadalasan sa mga STI, ito ay nagagamot at may lunas. Karamihan sa ibat-ibang klase ng STI ay walang SINTOMAS na nararamdaman. Tulad ng Chlamydia, gonorrhea, herpes, at HPV.

Renamed: WHO,1998

Sexually Transmitted Infections

Ito ay mga sakit na komon nakukuha sa pakikipagtalik Daanan / Entrance Parehong nakakaapekto sa babae at lalaki

Bacteria, Viruses, Protozoa or Parasites

Impeksyon na nakukuha sa pamamagitan ng di ligtas na pakikipagtalik sa taong mayroon nito.

Maaaring ang isang tao ay may STI ngunit itoy hindi nya
alam.

PAANO MAIILIPAT ANG STI?

Walang

proteksyon na pakikipagtalik= AVO

* Anal * Vaginal * Oral

Body

contact (Ari o puwitan)

Kulang

o maling paglilinis ng ari

IBAT-IBANG URI NG STI SA PILIPINAS

.

Common:
1. 2.

3.
4. 5. 6. 7. 8. 9.

GONORRHEA CHLAMYDIA TRICHOMONIASIS CANDIDIASIS BACTERIAL VAGINOSIS HERPES GENITALIS GENITAL WARTS SYPHILIS PUBIC LICE

SYMPTOMATIC SIGNS SYMPTOMS (Nararamdaman) * Lower abdominal pain * Sore throat * Dugo sa ihi * Masakit / pain

(Nakikita)
* Sugat; pamamaga * Nana sa puwitan * Nana; pamumula

ASYMPTOMATIC

ANG MGA SUMUSUNOD NA EKSENA NA INYONG MASASAKSIHAN AY PAWANG KATOTOHANAN LAMANG AT MAARING SENSITIBO ITO PARA SA IBA. PATNUBAY SA MGA MANUNUOD AY KAILANGAN. PINAPAYUHAN DIN PO NAMIN ANG LAHAT NA WAG MASYADONG MAGREACT DAHIL ANG MAG REACT, GUILTY! .

Sexually Transmitted Infections

Bacterial Viral Protozoal Fungal Skin Parasites
Pubic

Gonorrhea

Genital

herpes

Trichomonas

Candidiasis

Lice

Syphilis

Genital warts

Scabies

Chlamydia
Chancroid

Genital
molluscum HIV * Hepatitis *

passed on by close body contact and do not require actual penetrative intercourse

GONORRHEA Tulo Gonorrhea sa Lalaki:

Signs/Symptoms

* malapot, mabaho, madilaw, at puting nan ang lumalabas sa ari. (80%) * madalas at mahapdi na pag-ihi, lagnat * pangangati ng puwitan o ari * dugo sa ihi * walang sintomas(10%)

Gonorrhea (Lalaki)

RHWC / ASP

Gonorrhea sa Babae
Signs and symptoms

* malapot, mabaho, madilaw,

at puting nana ang lumalabas sa ari. (50%) * madalas at mahapdi na pag-ihi, lagnat * pangangati ng puwitan o ari * dugo sa ihi * sore throat; 75 % walang sintomas

Gonorrhea sa Babae

WANTED: GONORRHEA TULO / DRIP

Modus: Masakit at Nana sa pag-ihi
Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

CHLAMYDIA CHLAM Signs and symptoms: * malapot at walang kulay na likido sa ari * madalas na pag-iihi, mahapdi, mabaho * walang sintomas sa mga kalalakihan

* lagnat, abnormal na pagreregla

Non-Gonococcal Genital Discharges

Chlamydia trachomatis sa Babae

RHWC / ASP

Chlamydia sa Lalaki

WANTED: CHLAMYDIA AKA CHLAM

Modus: Masakit pag-ihi, mahapdi
Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

TRICHOMONIASIS TRICH Signs and symptoms: * sa babae. vaginal discharge (50%), madilaw, maberde, mabula at mabaho ang lumalabas sa ari * madalas at mahapdi na pag-ihi * matinding pangangati ng ari * walang sintomas (10-50%)

Trichomoniasis

Trichomonas vaginalis

Strawberry like appearance of cervix (puerta)

WANTED: TRICHOMONAS AKA TRICH

Modus: Masakit na pag-ihi, Nana
Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

Bacterial Vaginosis (BV)

maaaring walang sintomas mabaho (fishy), manipis at maputi hindi masakit pero ito ay hindi isang STI by CDC

WANTED: BACTERIAL VAGINOSIS BV

Modus: Mabaho sa pang-amoy (Fishy) Targets: Babae Piyansa: Nagagamot

CANDIDIASIS Yeast/Fungus Signs and symptoms: * Nana- malapot at makapal

* makati
* mahapdi at madalas na pag-ihi

* dyspareunia (masakit ang ari habang nakikipagtali)

Candidal Vaginitis

WANTED: CANDIDIASIS AKA YEAST/FUNGUS

Modus: Thrush, masakit sa pag-ihi at habang nakikipagtalik
Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

GENITAL ULCERATIVE DISEASES/MAY MGA SUGAT

SYPHILIS
UNANG YUGTO - nakukuha sa paghalik at pakikipagtalik

Signs: Chancre o singaw sa bibig o ari na hindi makati at masakit. Nakakahawa ito kahit walang sintomas.

Unang Yugto ng Syphilis

Syphilis
UNANG YUGTO

Chancre-

indurated border with clean base

Syphilis in female

Hindi Masakit

PANGALAWANG YUGTO *multi system involvement

*6 weeks to 6 months after the chancre

- pantal-pantal sa buong katawang na parang tigdas na matigas at kumakalat maging sa palad at talampakan, sugat sa bibig, pamamaga ng lalamunan, pang hihina, lagnat, patse-patseng pagkakalbo. Signs: skin rash - condyloma lata

Syphilis
Pangalawang Yugto

Syphilis
PANGALAWANG YUGTO

Syphilis
PANGALAWANG YUGTO

Latent Stage
Latent syphilis pagkawala ng mga sintomas ngunit ang bakterya ay patuloy sa pagdami at pagkalat patungo sa ikatlong yugto. Sa panahong ito malakas makahawa ang syphilis, subalit ito ay maaring magamot kung maagapan sa yugtong ito.

IKATLONG YUGTO 5 - 20 years after the initial infection

only Treponemal tests Pwedeng makadulot ng pirmanenteng pagkapinsala sa puso at pag-iisip

Syphilis
Tertiary

Gumma

SAAN MAKUKUHA?

1. Direct-Sexual Contact 2. Congenital Syphilis 3. Blood-to-Blood transmission

WANTED:
SYPHILIS AKA SYPH/BAD BLOOD
Modus: Singaw na hindi masakit; warty rashes Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

Phthiriasis

Phthirus pubis Crabs

Phthiriasis

WANTED:
PHTHIRIASIS AKA CRAB LICE
Modus: ITCH Targets: Babae at Lalaki

Piyansa: Nagagamot

GENITAL HERPES

Signs and symptoms:

Lagnat,
Kumpol-kumpol na paltos (parang chicken pox), Sa Babae: pangangati at pananakit ng paltos sa loob at labas ng ari. Mahapdi sa pag-ihi,

Masakit ang ari kung nakikipagtalik,

mga sugat, pananakit ng puson, binti at hita.

GENITAL ULCERATIVE DISEASES

Herpes Genitalis

Masakit

Herpes

Healing20 days

Stages of Herpes simplex infection

WANTED:
HERPES GENITALIS HERP/HSV
Modus: kumpol-kumpol at masakit na paltos
Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

Human Papilloma Virus (HPV) GENITAL WARTS

Sintomas: -Pangangati kung saan may kulugo na matatagpuan sa loob at labas ng ari -Maliliit na butlig sa simula, lumalaki na parang cauliflower habang tumatagal.

Komplikasyon: Kanser sa puwit at puerta.

Tandaan! Naisasalin sa sanggol. Kahit na ipagamot ito ay nakakahawa parin, ginagamot lamang ang kulugo pero hindi ang virus na sanhi nito

Genital Wart

Genital Wart

WANTED:
GENITAL WARTS AKA GENWA / HPV

Modus: Kalugo Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Nagagamot

HEPATITIS
Hepa A: pagkahilo, pagtatae, pagduduwal, paninilaw at sobrang pagod Hepa B: matamlay, nasusuka, kumikirot na tiyan, sakit sa kasukasuan, tsa-ang ihi at paninilaw Hepa C: lagnat, sobrang pagod, pagkahilo, pagsusuka, maitim na ihi, pagtatae, paninilaw, masakit na sikmura, walang gana kumain at pagayaw sa sigarilyo,

Hepatitis A Dumi ng tao / tae Maruruming pagkain

Hepatitis B Dugo Tamod / sex

Hepatitis C Blood to blood products Possible with Sex

Maruruming inumin
Raw foods

Hima
Gatas ng ina

Infected needles

Sobrang pag-inom ng alak Laway

Mother-to-child
Infected needles Magkatulad ng Hepatitis E Magkatulad ng Hepatitis D

WANTED:
HEPATITIS AKA HEPA
Modus: Paninilaw; Target ang Atay Targets: Babae at Lalaki

Piyansa: Depende (Acute at Chronic)

THE COMPLICATIONS
Cervical Cancer Sterility Abortion Stillbirths Death

Complications

Epididymo-orchitis
Epididymitis Orchitis Prostatitis Seminal vesiculitis

Gonoccocal / Chlamydial

INFERTILITY

Ophthalmia Neonatorum
Swelling

Redness
Purulent eye discharge

One or both eyes

Within first 21 days of birth
Corneal scarring PAGKABULAG

Eye Infection in Adults

Gonococcal and Chlamydial Ophthalmia

Refer for Ophthalmologic evaluation

TEKA MUNA
Tanong: Anong unang pumapasok sa isipan nyo kapag naririnig nyo ang salitang HIV?

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

Unsa inyong nahibaw-an mahitungod sa sakit na HIV ug AIDS?

Unsa ang mga pamaagi nga inyong nahibaw-an sa pagtakod niining sakita? Unsa ang mga dapat natong pagabuhaton para malikay kita sa sakit na HIV ug AIDS? Kung adunay nahibaw-an ninyo nga nagpositibo sa sakit na HIV dri sa inyong lugar o barangay, unsa man ang inyong buhaton?

ANG

H. I. V.
Human Immunodeficiency Virus
AIDS Society of the Philippines ASP/RHWC

ANG SITWASYON

25%

WHATS THE PROBLEM?

Summary
DAVAO CITY

295 PLHIV (Local AIDS Registry)

489
HIV Cases Mindanao (NEC)

9,964+ Philippines
1984-June2012

33.3 MILLION IN THE WORLD

295 Davao
489 Total Cases Mindanao

MGA KABABAYAN SA BUONG MUNDO

2009 #169 Philippines

2010 #108 Philippines

Philippines 2009-10 IHBSS # 3 Davao City # 2 Davao MSM group

Bakit Kelangan natin malaman ang tungkol sa HIV at AIDS

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

CAUSES
1 2 3 4 5 RISKY BEHAVIORS LOW CONDOM USE LOW ACCESS TO FREE SERVICES FOR STI, HIV & AIDS INADEQUATE INFORMATION ABOUT HIV & AIDS STIGMA / DISCRIMINATION

RISKY BEHAVIORS
Unprotected Penetrative sex (ex. Anal) Use of shared needles (injecting drug use)

Presence of other STIs

Intoxication with alcohol and drugs Multiple Sexual Partners, casual sex Frequent change of partners

ISANG MALAKING BANTA!

Pandaigdigang Problema
Walang pinili kung anu man ang istado mo sa buhay; Mahirap o Mayaman; Matanda o Bata Problema sa Kalusugan

Walang Lunas o gamot

Paniniwala: It only affects foreigners, gay men, and sex workers

Katotohanan: LAHAT AY PWEDENG MAHAWAAN NG HIV AT AIDS

AIDS Society of the Philippines Patrick Albit, RN

Bakit patuloy tumataas?

Pagtaas ng populasyon Pagtaas ng pagamit ng droga Sex workers

Kulang at maling edukasyon tungkol sa mga sakit

Ayaw magpakonsulta

At kulang/maling paggamit ng condom

Mayroon na noon at ngayon lang nagpakonsulta
ASP / RHWC

HIV
Human Immunodeficiency Virus Targets CD4 cells na makikita sa: 1. Dugo

2. Tamod
3. Gatas ng ina 4. Likido ng babae
Asymptomatic for 5-10 years. Panghabang buhay na sakit Walang Bakuna; Ang hangganan nito ay AIDS

Saan Nanggaling ang sakit na ito?

Ang sabi ng mga Teorya: Chimpanzee o Onggoy Animal Hunting

99

Ang Immune System

CD4

Kami ang CD4 cells, kami ang iyong mga sundalo kami lalaban para sayo

How HIV infects ?

HIV

OIs

Kapag nakapasok si HIV, dadame ang HIV sa katawan mauubos ang iyong CD4 cells at magkakaroon ng mga ibang impeksyon.

* EXPOSURE * WINDOW PERIOD (6 weeks to 6 months ) ASYMPTOMATIC STAGE (5 - 10 years ) AIDS ( 6 months to 2 years ) * DEATH

ASP/RHWC

 Acquired Immune Deficiency Syndrome

Hangganan / Terminal stage ng HIV

Maglalabasan ang mga signs and symptoms Pagkakaroon ng oportunistang Impeksyon Cancer
ASP / RHWC

A I D S

Acquired

Nakukuha galing sa isang tao + tao

Immune Deficiency
Syndrome

Sinisira ang Resistensya Pagka-ubos o Kakulangan sa resistensya Halo-halong mga sakit; Opportunistang impeksyon ay papasok

Office of the WHO Representative in the Philippines

HIV Positive: Asymptomatic

AIDS: 2-15 y (ave; 10)

AIDS Society of the Philippines

Lung infection
(ex. TB)

Fungal infections

Swollen lymph nodes

Photos from World Vision, COH

Kaposis sarcoma, shingles

RHWC / ASP

PERSON WITH AIDS

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

Signs and Symptoms

CANCER
Kaposis sarcoma

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

345 METHOD

3
1. SEX - Anal, Vaginal, Oral 2. MTC Mother to Child, pregnancy and delivery 1. BLOOD-TO-BLOOD Injections/needles, Blood Transfusion

S M B

SEX

BLOOD

ASP/RHWC

ASP/RHWC

MOTHER-TO-CHILD

During pregnancy

During delivery
ASP/RHWC

During breast feeding

Reproductive Health & Wellness Center / RHWC Davao

5
A Abstinence B Be faithful C Careful sex / condom use D Dont use shared needles E Education/Early Detection
Antiretroviral treatment/management
ART means treating retroviral infections like HIV with drugs. The drugs do not kill the virus. However, they slow down the growth of the virus. When the virus is slowed down, so is HIV infection. Antiretroviral drugs are referred to as ARV. ARV therapy is referred to as ART or CART (Combination Antiretroviral Therapy.). If not treated it may result to AIDS.

A - Abstinence

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

B Be faithful

AIDS Society of the Philippines ASP

C Careful Sex

CONDOM
AIDS Society of the Philippines ASP

ANG TAMANG PAGAMIT NG CONDOM

D Dont inject SHARED needles

AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

E - EDUCATION / EARLY DETECTION

VCT
Voluntary Counseling & Testing
PRETEST * HIV TEST * POST TEST CONSENT

2 Screening Test (+):

(Particle Agglutination)

Confirmatory Test
(Western Blot)

(-) Screening Test: Negative for HIV Window period

(repeat after 3-6 mos.)
AIDS Society of the Philippines ASP / RHWC

- ESSE E Exit of HIV S Sufficiency/ Viral Load S Survival E Entry

KAHIT SINO PWEDENG HAWAAN NG HIV

ASP/RHWC

WANTED: HIV
Modus: Ubusin ang Resistensya Targets: Babae at Lalaki Piyansa: Walang gamot Hindi nagagamot ng antibiotics o vitamins!

MAY GAMOT BA ANG HIV AT AIDS?

Walang gamot para sa HIV/AIDS pero may mga libreng ARVs para masugpo ang virus sa pagkalat.

ANTI-RETRO VIRAL DRUGS

KAPAG NAGING HIV + ? . Healthy lifestyle / Exercise Puntahan ang mga support groups Uminom ng Anti-retroviral drugs o ARVs Wag ma depress at Ma-stress

132

TANDAAN! Nagagamot vs Hindi Nagagamot?

Nagagamot
Tulo / Gonorrhea
Chlamydia Trich

Hindi Nagagamot
HIV
Hepatitis (Chronic)

Bacterial Vaginosis
Candidiasis Pubic lice

Syphilis
Herpes HPV / Genital Warts

2Hs

Tandaan!
Paano Naisasalin? Hindi nakakahawa ang HIV sa:

Unprotected Sex -Semen / vaginal fluids Mother-to-Child -breast milk -Pregnancy & Delivery

Infected Blood

-Injecting Drug use - Blood donation

Pakikipaghalikan Wala sa laway at pag-ubo Yakapan o besobeso Pawis at luha Pakikipagkamay Paghatsing Hiraman ng gamit Hiraman ng kubyertos o pagkain Kagat ng lamok Pagtabi sa pagtulog Paggamit ng banyo

Sa Maikling Salita, In Short.

QUIZ:

Makuha ba natin ang HIV sa

HINDI!

136

QUIZ:

Makuha ba natin ang HIV sa

HINDI!

137

Mosquito bite

Swimming Pool

Toilet bowl

HINDI!

HINDI!

KISSING

SHARING UTENSILS

National AIDS/STI Prevention & Control Program Department of Health

HINDI!

140

HINDI!

141

tears

saliva

sweat

National AIDS/STI Prevention & Control Program Department of Health

Kunwari.

H+ = H+ couple
Kelangan pa ba gumamit ng condom pagnakikipagtalik?

YES!

Ano ang Gagawin Kung May STI/HIV?

Ipamigay alam sa partner Magpakunsulta Kumpletuhin ang pag-inom ng gamot ayon sa reseta Gumamit ng condom

Huwag hayaan lumala

Reproductive Health & Wellness Center

RHWC City Health Office

Dr. Jordana Jing Ramiterre Head Physician Brgy. 32D. E.Jacinto St. Davao City 222.41.87

I.

DIRECT SERVICES

SEXUALLY TRANSMITTED INFECTIONS (STI) DIAGNOSIS & MANAGEMENT: FREE General Consultation FREE Gram Staining (Urethral, Oral, Vaginal and Anal) FREE Voluntary Counseling & HIV Testing FREE Condoms & Lubricants Cervical Cancer Screening Papanicolaous Test/Smear RPR/ Syphils Test

TREATMENT OF STI CASES

FREE STI/STD treatment & medications

FREE CLIENT EDUCATION & COUNSELING SERVICE 1-on1 counseling Family Planning Basic HIV & AIDS Education STI Education Destigmatization RA 8504 Other Reproductive Health-related concerns.

II. STI, HIV and AIDS Prevention and Control Activities

STI, HIV & AIDS Lecture & Trainings Mobile Outreach Services Peer Education Training Policy Advocacy Distribution of IEC Materials Campaign & Advocacy 3rd Sunday of May INTL AIDS CANDLELIGHT MEMORIAL December 1 WORLD AIDS DAY (WAD)

Jacinto Street

Available Treatment, Care and Support SPMC-HACT >Voluntary Counseling and Testing (VCT) >ARV Treatment >Hospital-based psychosocial care >Diagnosis and treatment of opportunistic infection RHWC-CHO >HCT >Diagnosis and Treatment of STI >Outreach Activities to MARPS ( most at risk population) >Prevention education and trainings/Orientations >IHBSS (Surveillance) >Collaboration, Networking and Linkages with GOs/NGOs >Referral ALAGAD-Mindanao >Voluntary Counseling (pre-post test and follow-up) >Home-based care >Referral >Education and training

Pinoy Plus Babae Plus Cavite Support Group Cebu Plus PAFPI Crossbreed United Western Inc. Davao Advocates Alagad Mindanao
RHWC / ASP

PALAGING ISIPIN
WALANG DISKRIMINASYON

Para walang nasasaktan

I-RESPETO ANG BAWAT ISA IBIGAY ANG TAMANG EDUKASYON At MAGTULUNGAN PO TAYO

Para tayong lahat ay.. MASAYA..

MARAMING SALAMAT PO . . .

(^^,) MABUHAY!
: Ingat Lagi : rhwcdavao@gmail.com

P A T R I C K D. A L B I T, R N