You are on page 1of 89

Dahbia AMOUR

­ Samira n Qliɛa ­

Tudert s tmedyazt
Isefra

Asqamu Unnig n Timmuzɣa


2009
TAZWART

D tidet nezmer ad d­neḥku Tudert s tmedyazt.


D tidet isefra mmalen i wiyaḍ ayen yuɣen d wayen
iceɣben win neɣ tin i ten­id­yennan ;

Amedyaz d ddwa n wiyaḍ.

Deg usefru amezwaru n wammud­agi, ad naf


belli ayen

i yi­yeṣṣawḍen ssefraɣ,
s wurfan iss d­ṭreḍqeɣ.

Ugar n wurfan sɛan akk medden di tudert­


nsen, urrif n Dehbiyya Ɛemmur d tilin tella d
tamedyazt di tallit ideg texṣer tmuɣli n medden s
afennan s umata ladɣa ma d tameṭṭuit i tella.

Kra n win i k­yessnen a lfen,


werǧin ur yufi lehna.

Ayagi yessaweḍ­itt ad tbeddel isem i wakken ad


yuɣal Samira n Qliɛa iss tettwassen ɣur widen
iḥemmlen tamedyazt.

Lfen d ufennan,
ddren d imcumen.

Ɣas texṣer tmuɣli n medden, Samira neɣ


Dehbiyya d yiwet tmeṭṭut tettmuqul s wul, mačči am
medden s yiẓri, tettḥulfu i ddunit ɣas ur tt­twala, tesɛa
asirem ;

Cedhaɣ tafat n wallen­iw.

Tesɛa awal iweznen ur tezmir ad t­taru d aya


iɣef tenna :

Cedhaɣ­kem a tira ufus­iw.

Skud tettfeggiḍ tala n wawal ɣur Dehbiyya,


awal ad yesɛu azal.

Leḥbab n wulawen kfan


Ggran­d leḥbab n yiles

Nekk ad am­iniɣ belli ɣas ma tella tidet d tilawt


timeqqranin deg wayen i d­tenniḍ di sin yifyar­agi
maca mačči ɣef medden merra, imi mazal widen
yesɛan iḥulfan n wul yeṣfan. Ɣas qqaren belli yiwet n
tfirellest ur txeddem ara tafsut maca kra n tmeqwa n
lehwa ur xeddment ara ccetwa. Ɣas llan leḥbab n
yiles, maca llan ula d widen n wul.

Youcef Merahi
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Hdiɣ lxiq­iw i yisefra


I yi­yeṣṣawḍen ssefraɣ
S wurfan iss d­ṭreḍqeɣ
Yis­sen kan i ttmeslayeɣ
Ad asen­mmaleɣ
Ayen i yi­yerḥan fell­as ttruɣ
I kra n win uɣur neṭqeɣ
Yenwa­yi la ttkellixeɣ
Mi lliɣ gar­asen tettuɣ

Ttarraɣ iman­iw tettuɣ


Ɣer daxel­iw ttruɣ
I iɛelmen ḥala bab­iw
S isefra­w kan i dehhuɣ
Ala nutni ara sɛuɣ
A yi­sneqsen leɛtab­iw
Asmi ɛerḍeɣ a ten­ttuɣ
Amzun la ttarguɣ
Snedfen­iyi­d leǧruḥ­iw

Teɣlim­d fell­i ur wen­ukiɣ


Tnudam­d fell­i ur ken­bɣiɣ
Terram­iyi di tesga
Ay asefru ɣur­k ad iliɣ
I kečč umi ara d­iniɣ
D acu iri­w i iɛebba
S lxiq d iɣeblan hbiɣ
Mennaɣ ad waliɣ
D acu yellan d ssebba

Cedhaɣ­kem a tira ufus­iw


Cedhaɣ tafat n wallen­iw
Cedhaɣ d acu d lḥayat
Mennaɣ ad yezhu wul­iw
Ad yennecraḥ wudem­iw
Mennaɣ taḍṣa taḥlawant

­8­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Mennaɣ ad afeɣ iman­iw


Ad afeɣ amur­iw
Deg yiseɣ i d­trebba tegmat

Mennaɣ lḥeqq ɣas rẓag


Mennaɣ ṣṣeḥ ad yufrar
Mennaɣ ad t­ẓrent wallen
Mennaɣ lehna­w s lekmal
Ad iyi­ṣeggmen leḥwal
Ad iliɣ seg wid yethennan
Isem n yeẓri ɣlay
Mačči d ameslay
Steqsi­t win ijerrben

Akka i d ddunit akka


Yiwen ur s­d­yufi ixef­is
Wa yufa akk ayen yebɣa
Wayeḍ yettnadi ɣef lḥeqq­is
Wa inuda­d akk timura
Anda ara d­yaf amur­is
Wa yufa amur­is yeshel
Wa yeṣṣerwa­yas lemrar
Tama ɣer wanda yemmuqel
Yaf­n afus­is d aṣemmaḍ
Mi yella lebḥer yenfel
Mi yewweḍ ɣur­s ad yeqqar

­9­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lfen d ufennan
Kra win i k­yessnen a lfen
Werǧin ur yufi lehna
Yezga yessusem
Ɣer daxel yerfa
Lhemm i t­yuɣen
Ɣef lǧal­ik yenfa

Lfen iɣef tmeḥḥneɣ


Qebleɣ leɛtab­is
Imi ruḥeɣ ad ferḥeɣ
A yi­d­yewwet wugur­is
Seg wasmi i k­tebɛeɣ
Ur s ufiɣ ixef­is

Seg wasmi nemlal


Ur ufiɣ talwit
Nezga nettemcacwal
Ɣef uɣbel n ddunit
Win ifehmen timsal
Lfen nquder­it

Ɣas ur yesserbaḥ
Ɛemmdeɣ laẓ­is
Ɣas ur yessefraḥ
Ɛemmdeɣ imeṭṭi­s
Allaɣ yessertaḥ
Mi d­yeḥka lḥif­is

Lfen d ufennan
Ddren d imcumen
Kra win i ten­iwalan
Yewwi amur­is gar­asen
Ṣṣeḍsen win yerfan
Run imeṭṭi­nsen

­ 10 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ru ay iẓri­w ma ad truḍ
S lexbar i d­yennunten
Amek ara tezhuḍ ay ul
D Yefṣeḥ i yemmuten

93 yeqqim d asmekti
Acḥal yeɣlin d arraw n wezzayri
Smaɛil gar­asen ad yili

Ass n 18 di tuber
Taṣebḥit ass n letnayen
Nerra­d nnhati neqber
Ɣef Smaɛil mi t­ssemrarɣen
Tezza tasa ɣer daxel
I yeɣlin d izzayriyen

Taṣebḥit yerza­d leḥzen


Ɣef Lezzayer yeɣli­d rrebrab
I yeɣlin deg yineɣmasen
Smaɛil yerna ɣer leḥsab
Isuɣ yemma­s ɛzizen
Yeggra­d wexxam d aṣemmaḍ

Amek ara k­ttuɣ ay assen


Nesla lexber iɣef ur nebni
Ḥeznen akk ineɣmasen
Kkawen ifadden i tikli
D Smaɛil i yemmuten
Yeǧǧa­d tislit s lḥenni

Ass n 18 di tuber
Leḥzen yezreɛ di tmura
Teɣliḍ a mmi­s n Ǧerǧer
Ay izem i d­trebba trugza
Deg wul yeqqim­d later
Ɣas yemmut mazal yella

­ 11 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ur m­tsamaḥeɣ a ddunit
Kemm iɣedren Smaɛil
Yerwel lmut tetbeɛ­it
Zzin­as­d amzun d icir
Teɣli­d fell­as twaɣit
Ma tjerḥeḍ ay iẓri aḥlil

Rebbi ad iṣebber imawlan


D yerfiqen ukud ixeddem
Ɣef tiliẓri yeɣli­d ṭṭlam
S lmut­is mi ten­id­xebbren
D aleqqaq yenneɛdam
Yezga d lexyal gar wallen

Amek ara nettu lmut­is


Iss bbeɛzaqen lexwaṭer
Amek ara nettu ṣṣut­is
Di tiliẓri mi ara ihedder
Acmumeḥ yezga ɣef udem­is
Azal­is ɣur­neɣ meqqer

Ay akal iḥnin fell­as


Ttxil­k ḥader ad yerku
Nettmektay­d ṣṣifa­s
Mi ara d­yuɣal deg usteɛfu
Lmut­is tessewhem leǧnas
Ula d igenni yettru

Zux yis­s a Tala Ɛmara


Tefkiḍ­d argaz bu tissas
D mmi­s n nnif d lḥerma
Yečča­t ujenwi d rrṣaṣ
Mmi­s n Lezzayer uzekka
Amezruy yura fell­as

­ 12 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tugdut
Tugdut yezdin iɣerfan
Win yeɣlin wayeḍ a tt­yessali
Sduklet tamuɣli­nwen
Aɛdaw ḥala lberrani

Tugdut terza­d fell­aneɣ


S leḥder teldi­d tiwwura
Tewweḍ­d ɣer yifassen­nneɣ
Lameɛna ur s nessin ara
Netturar­itt gar­aneɣ
Tuɣal amzun d lkarṭa

Win i d­yufraren wayeḍ ad t­yesseɣli


Ad as­yini nekk d lefḥel
Tekfa tegmat gar­aneɣ
Yekfa usefhem d leɛqel
A tawaɣit fell­aneɣ
Lmeyyet ur t­nquder

Zik nnan lmut yiwet


Tura aṭas i d­yennulfan
Yettru Nnbi yexcawet
Ɣef lqum­is i t­yesserfan
Wwḍen ula ɣer lmeyyet
Sserɣen lmeytin deg yiẓekwan

Amek ara tqablem Rebbi


Ass n lḥisab d lɛiqab
Nnbi yis­wen ad yessetḥi
Txeddmem ayen ur nettwaqbal
Tenɣam ddin aḥeqqi
Tesnulfam­d win yellan d lmuḥal

Nefreḥ tewweḍ­d tugdut


Aɣref ldint­as­d wallen­is

­ 13 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ɣas neɣli deg yirebbi n ṭṭlam


Neqqar yal yiwen s lajel­is
Yettɣaḍ lɛahed nettu­t
Yefka wezzayri i tmurt­is

Nefreḥ tewweḍ­d tugdut


Aɣref yewweḍ ayen yebɣa
Ɣas neɣli deg yirebbi n lmut
Neqqar yal wa akka i s­yura
Yettɣaḍ lɛahed nettu­t
Win nefka i ccuhada

Nefreḥ tewweḍ­d tugdut


Aɣref yewweḍ ɣer yeswi
Fell­aɣ ad tifrir tagut
Yal wa ad yidir tilelli
Yettɣaḍ usexreb n tmurt
Yessefraḥen lberrani

Nefreḥ tewweḍ­d tugdut


Aɣref ad yaweḍ ayen yessaram
Fell­aɣ ad tifrir tagut
Yalwa ad yidir di lewqam
Yettɣiḍ usexreb n tmurt
Yettferriǧ­d Marikan

­ 14 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tsuɣ­d tegmat
Myuṭṭafet afus deg ufus
Rret­d tagmat s amkan­is
Aɛdaw d nekni i d­iɛus
Kunwi tessefraḥem ul­is
Aɛdaw d kunwi i d­iɛus
Netta teddam deg lebɣi­s

Taṣebḥit di tafrara
Yerza­d lexbar qerriḥen
Yemmeɣ­d leḥzen s tazzla
Yekcem­aɣ­d ɣer yexxamen
Yekfa lǧehd i trugza
Yeǧǧa­d ifadden kkawen
Tekfa tegmat n wass­a
Tekcem taɛdawt gar­sen

Nettemsalam gar­aneɣ
Imi ur nettemsefham ara
Ma tekfa tegmat seg­neɣ
Amek ara nqabel azekka
Yettgalla weɛdaw deg­neɣ
Ad yerr ttar ma yufa
Netta yessedhay deg­neɣ
Fell­aɣ yeqqim yettaḍṣa

Lezzayer tessewhem akk leǧnas


Asmi akken tesɛa tirrugza
Tilawin irgazen arrac
I yeɣlin d ccuhada
Fransa acḥal d aseggas
Asmi tella tiddukla
Ass­a tagmat dayen ulac
Wa yettarra taḥsift i wa

­ 15 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lezzayer qbel kulci


Err­d i warraw­im lehna
Win yebɣan ad yeṭṭef akersi
Ad iciwer aɣref ma yebɣa
Nekni d acu nettnadi
D tagmat ma tezdi merra
Ama d aɛrab neɣ d aqbayli
Tamurt ḥala yiwet i nesɛa

A Lezzayer qbel kulci


Err­d i warraw­im talwit
Win yebɣan iɣimi ukersi
Ad imuqel aɣref ma iḥemmel­it
D aqbayli neɣ d acawi
D yiwen uẓar di tjaddit

­ 16 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Uzu n tasa
A lmut anwa i kem­iḥemmlen
Anwa umi teǧǧiḍ lehna
I tewwiḍ deg wid ɛzizen
Lqerḥ­im ur yesɛi ddwa

Ass n 19 di jwa
Alfin d sebɛa
Rẓag am ilili
Tewweḍ­d ssaɛa
Lefraq­ik a gma
Amḥaddi ur yelli
Ɣer bab n lqedra
I d­yusa waya
Ur nreggel sani

Ɣer lewhi n tfejrit


Teṭṭef­aɣ tergagit
Mi yeffeɣ rruḥ­is
Nezzi­d nwudeɛ­it
Lmut teḥwes­it
Texdem cceɣl­is
Mi suɣent yessi­s
Ldint­d wallen­is
Terra­t ɣer ifassen­is

Yeɛya deg usu


Yezga yettraǧu
Ad d­terzu telwit
Yetẓalla yettru
Ɣer Rebbi ideɛɛu
Yunez­as iḍuɛ­it
Yessaram ḥellu
Ahat ad yettu
Leɛtab n ddunit

­ 17 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iḥesseb deg ussan


Yeqqar a wi yeḥṣan
D acu i d aṭan­iw
Uḍnen akk ḥlan
Ttun ayen iɛeddan
Mačči am lhemm­iw
Nekk ssedhayen­iyi kan
Imsuja d imawlan
Ɛelmen s lmut­iw

Ma ttruɣ ay atma d lḥeqq­iw


Ayen akk yessarem wul­iw
Ur yessaweḍ ɣer lebɣi­s
Steqsaɣ ṭṭbib­iw
D acu i d lehlak­iw
Iḍul webrid­is
Rzan­d leḥbab­iw
Ttfaraṣen udem­iw
Yewweḍ­d lefraq­is

­ 18 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iɣeblan n tlemẓit
A kent­iniɣ a tilmeẓyin
Awal n leḥzen dir­it
Ddunit i kent­id­yezzin
Win ur tt­nefhim a d­naf talwit

Aṭas i yenwan temẓi


D zzher i tt­yesselḥuyen
Yal yiwet teqqar nekki
Tekfa ddunit­iw dayen
Tenɣa iman­is s imeṭṭi
Akken kan i s­d­ldint wallen

Teḥzen tudert­is tekfa


Ulac win ara tt­ifehmen
Gar 18 d ɛecrin sna
Yezga wul­is yemmuɣben
Ta teḥǧeb ta ur teɣri ara
Ta ulac inexḍaben

Tikwal terra­tt ɣef lmektub


Tettraǧu­t ad d­yesteqsi
Ɣef imawlan i terra ddnub
Ḥerrmen­tt seg wayen tettmenni
Ad tt­tafeḍ akken kan i d­tlul
S wuguren tetcetki

Tin ur newwiḍ lebɣi­s teɛjel


Ad as­tini zzher­iw yemmut
Ifadden­is ad tt­sfeclen
Ɣef udem­is tesbur tagut
Leɛmer i s­d­yezwar leɛqel
Ulac win i d­yexleq yettu­t

­ 19 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ḥessemt­iyi­d ad kent­mleɣ
Yelha win yerǧan tameddit
S kra n tin yesxedmen allaɣ
Ur tḍerru yid­s twaɣit
Tin yezgan d ṣṣber tettnaɣ
S ṣṣber d trugza ad tt­nɣit

Aṭas i sneɣ di telmeẓyin


Ulac tin i d­yennan ferḥeɣ
Ddunit i sent­id­yezzin
Nwant yid­sent tettnaɣ
D lemɛanda i tent­yerwin
Ta teḥǧeb tayeḍ teffeɣ

Tid yefɣen qqarent neɛya


Ncedha tili n wexxam
Ɣas nufa lebɣi i lxedma
Leɛtab d wuguren qwan
Ɣunfan­aɣ ula i nnesba
Nettuɛayar s imawlan

Tin iḥeǧben tenna acimi


Ttwaḥebseɣ gar leḥyuḍ
Baba leɛmer iḥemmel­iyi
Ad iyi­anef ad zegreɣ lebḥur
Am tizya­w am nekkini
Nlul­d akk di tesɛa chur

Tin yeffɣen tenna­d weyyam


Ur iyi­ttɛanad ara
Ufiɣ­d win iyi­bɣan
Yebɣa­yi s ccehriyya
Ssarmeɣ ad afeɣ lewqam
Mi ara d­sɛuɣ dderya

Mi ara ffɣeɣ seg uxxam


Yid­sen amek teḍra

­ 20 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Mi d­zziɣ ad ten­afeɣ ɛyan


Win refdeɣ wayeḍ ad d­yini ala

Tturebban melba leḥsan


S ubibru d lfarina

Ɣef irebbi n tyemmat ḥkan


S icewwiqen d leḥnana
Ulac d acu i ten­yecban
Mi terna asuṭed s tasa
Ur as­yecqi leɛtab yellan
Mi s­d­tezzi tarwa­s tezha

Ini­yi­d ay ilemẓi
Kečč ur tesɛiḍ ugur
Ahat mačči am nekkini
Ddunit­iw merra d leɣrur
Kečč tesɛiḍ tilelli
Yezga yiṭij­ik inur

A tilemẓit ad am­iniɣ
Tilelli­w d kemmini
Di ṭṭaq mi ara kem­waliɣ
Lexyal­im yezwar­iyi
Deg waṭan fell­am zgiɣ
Mi kem­bɣiɣ tugiḍ­iyi

Mačči d tugin i k­ugiɣ


D imawlan iyi­ḥermen
Ma teḥṣiḍ fell­ak rɣiɣ
Fell­ak imi iyi­ḥebsen
Ula d nekk mi ara k­waliɣ
Ṭreḍqeɣ d imeṭṭawen

Amek ara sɛuɣ tilelli


Imi iyi­sbeɛden fell­am
Liḥala­w dima terwi

­ 21 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ɣef yiṭij­iw iɣum ṭṭlam


Ayen nessaram akenni
Rran­as­d ẓẓerb imawlan

Ẓẓerb rran ad t­nhudd


S usefhem d lɛeqliyya
Ma ur ssinen d acu i d ddnub
Tayri fell­asen i tɛedda
Ula di tmacahut ḥekkun
Gar ṣṣlaṭen wa yenɣa wa

­ 22 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tajaddit
Teḍra yid­i am uɛeṭṭar
Ur ǧǧiɣ adewwar
Yal tiɣilt beddeɣ fell­as
Yenɣa­yi yiles aḥeqqar
Bɣiɣ ad d­rreɣ s lexbar
Ma jeddi yesɛa ayla­s
Ttnadiɣ ad d­afeɣ aẓar
Ad ferḥeɣ meqqar
Ad reṣṣiɣ lebni­w ɣef llsas

Si ṣṣbeḥ armi d tameddit


Rruḥ nɛetteb­it
Anda ara d­naf lehna
Anida ara neqsed talwit
Naf­d d tindemmit
Yebɛed­aɣ wayen nmenna
Acḥal ẓẓayeḍ a ddunit
Lecɣal­im weɛrit
Tettaǧǧaḍ­d deg wul ccama

Leḥḥuɣ di ṭṭlami
Akken ad afeɣ ansi
I d­frurxen lejdud­iw
Kul wa d acu i yi­itsemmi
Ɣas ur iyi­yehwi
Ttarraɣ nnhati s wul­iw
Yewweḍ­d wass­nni
Tidet ad d­tili
Ad tt­ddmeɣ gar ifassen­iw

Berka­yaɣ tudert n ddel


Ɣas ma zik neqbel
Tura ldint­aɣ wallen
Aṭas neɛya di ṣṣber
Nenwa ad ibeddel

­ 23 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Zzman ad aɣ­d­yefhem
Ggujlen warraw­nneɣ nekni nedder
Neggul ma nwexxer
Alamma nbeddel udem

Muqleɣ jeddi di targit


Bdiɣ tirgigit
Ggulleɣ­as akken ad yamen
Ttkel fell­i nekk d mmi­k
Ad ak­d­rreɣ ttar­ik
D lḥeqq i yi­d­yessawlen
A jeddi sfeḍ imeṭṭi­k
Wali­d idles­ik
Yezga d tamerjet gar wallen

­ 24 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tilelli
D acu i d tilelli
S kra win yesruḥen ayla­s
S tiḥḥerci ad t­id­yawi
Ɣas icenga zzin­as
S trugza ara yili
Ansi yekka tedda lhiba­s

Tilleli mačči d isem


Tilelli mačči d awal
Tilelli aẓar­is yesgem
Tezdi timdinin tuddar
Tilelli win i tt­iqudren
S trugza yefka­yas azal

Tilleli mačči d adrim


Tilleli mačči d ssɛaya
Tilleli mačči d zzin
Tilleli mačči d llebsa
Tilleli win i tt­yettḥibbin
Mebla akukru mebla leḥya

Tilleli mačči d imeṭṭi


Tilleli mačči d taḍṣa
Tilelli d tadukli
Tinna yellan treṣṣa
Tilelli d tamusni
Tinna yebnan ɣef ṣṣfa

Tilelli s idammen tura


Tilelli d ayen ɣlayen
Tilelli tesɛa lhiba
Fell­as ɣlin yergazen
Tilelli mačči d taɣawsa
Menwala yezmer ad tt­yeddem

­ 25 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tilelli ur tettnuzu di leswaq


Ur tettruḥu d lehdiyya
Tilelli am yirij i treqq
Win i tt­iɛefsen ad as­teǧǧ ccama
Tilelli tleḥḥu am lebraq
Tettnadi ɣef lḥeqq anda yella

Tilelli tlul­d deg lḥif


Tetturebba­d di lmeḥna
Tilelli tesɛa ixulaf
Tezreɛ­iten di yal tama
Win inudan fell­as ad tt­yaf
Ɣur at nnif d lḥerma

­ 26 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iɣeblan
Medden regglen ɣef iɣeblan
Nekk nudaɣ ad ten­sɛuɣ
Teggulleḍ deg­i a zzman
D wuguren­ik ad ten­bɣuɣ
Anda ruḥeɣ yid­i zgan
Ur uksaneɣ ad ten­ttuɣ

Ay aɣbel mi yi­teɛniḍ
Ad ak­sɛuɣ d rreẓq­iw
Teggulleḍ deg­i ad tiliḍ
Ad tzedɣeḍ yid­i axxam­iw
Terriḍ­iyi am win tenɣiḍ
S lbaṭel ur ẓrint wallen­iw

Aṭas i ken­ttagadeɣ
Teqqazem­iyi­d leǧruḥ­iw
Aṭas i ken­regleɣ
Tessemɣayem­d di lqaɛa ugur
Aṭas i ken­kerheɣ
Tesluɣuyem lehna s lhul

Wissen kan amek i ken­ḥemmleɣ


Tuɣalem­iyi d irfiqen­iw
Wissen kan amek i ken­tebɛeɣ
Tṣaḥem­iyi­d d amur­iw
Wissen kan amek ara wen­xedmeɣ
Tẓerrbem­iyi­d abrid­iw

Ẓẓerb­nwen ur yetthuddu
Ɣef iẓuran ireṣṣa lsas
Ay ul i k­yefnan ɣas ru
Qeḍɛen­ak i zzhu lbenna­s
Am win yeṭsen yettargu
Mi d­yuki kullec ixreb­as

­ 27 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iɣeblan win iɣef ara zzin


Ssefnayen aglim ɣef yiɣes
Anda ara t­sseɣlin
Ur yufi ḥedd d amwanes
Ma yerra ɣer wul d uḥzin
Ma yenṭeq tečča­t tmess

Acḥal ẓẓayit ay iɣeblan


Tesrusum ɣef ul leɛdez
Tettarram kullci d arẓagan
Tesruḥum ɣef wallen iḍes
Kra n win yid­s tellam
D leǧruḥ i d taɣawsa­s

Tsemmam­aɣ iɣeblan
Aṭas i ɣ­ikerhen
Win neǧǧa d acu i s­d­yeggran
Ḥesben­t seg wid yemmuten
Tiffenyent yid­s d ddwam
Ur yessin d acu i t­inefɛen

­ 28 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Leɛwayed n taddart­iw
Anda tettedduḍ ay ageffur
Tedduɣ ad sweɣ azemmur
Anda tettedduḍ ay aḍu
Ɣer uzemmur ad t­id­nessu
Anda tleɛbeḍ a timess
Ad neẓɣel yis­m tagres

Anda tɣabeḍ ay azemmur


Zik tesserwaḍ aẓawali
Tesserwaḍ imdanen d leḍyur
Yerxes zzit­ik
Tesseḥlayeḍ win yellan meḍrur
Tura tefreɣ teẓgi­k
Lqaɛa­k teqqim d lbur

Yeɣli yifer­ik
Ula d aẓar­ik yeqqur
Ǧǧan­k imawlan­ik
Win i k­ixeddmen yuɣal meḥqur
Srexṣen zzit­ik
Win ur nessin azal­ik meɛdur

Asmi terxes zzit­iw


D lqima­w i yeɣlayen
Ɣas tɛetbem ɣef lǧal­iw
Lewqat­nni acḥal cebḥen
Tessnem d acu i d azal­iw
Deg­i amdan d lmal ɛacen

Tameṭṭut tɛetteb ass d yiḍ


Akken a tessiweḍ lebɣi­s
Ur tettaggad asemmiḍ
Ur d­yettrus yiḍes ɣef allen­is
Mmi­s deg ugnes yettɛeyyiḍ
Tessedhuy­it s icewwiqen­is

­ 29 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lefjer ɣer tala ad tezwir


Ad teččar isugam­is
Win temlal s ṣṣbaḥ lxir
Leḥdaqa tezga ɣef yiles­is
S lfuḍa akk d umendil
Terna­d leqder i zzwaǧ­is

Ɣer lefjer kullec iheyya


Kullec terra­t deg umkan­is
Tessaki­d argaz s lmeɛna
Teẓra­t iɛetteb akter­is
Si ṣṣbeḥ armi d lɛica
Amezway gar ifassen­is

Tafat mi d­tebda acmumeḥ


Tameṭṭut tekfa ccɣel­is
Ɣer lexla bdan amerreḥ
Yal tawacult ɣer weḥriq­is
Tin yesɛan llebsa tecbeḥ
Tekkes­itt­id seg usenduq­is

Yezha wul­is yennecraḥ


Asmi tekkes lxiq­is
Ur tḥuss ma tettwaqreḥ
Lxir yers­d gar ifassen­is
Mi d­tezzi ɣer wexxam tertaḥ
S uzemmur tekkes lḥif­is

Ur ugaden agris lehwa


D nutni i d­yewwin lxir
Kra win yesɛan ṭṭlaba
S uzemmur i tt­yettektil
Kra win yelluẓen yeṛwa
Igellil yufa ttawil

Acḥal ssefraḥeɣ tudrin


Ɣef umeɣbun tekkseɣ tagut
Acḥal refdeɣ deg wid yeɣlin
­ 30 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Win yesɛan lḥif­is yettu­t


Acḥal cebḥent tɣaltin
Remmunt s wergaz tameṭṭut

Acḥal d tin yerban din


Agrud­is ddaw n tzemmurt
Ur ḥaren ur d­cqin
D ayen ur nelli d amaynut
Ɣas steqsit tijidatin
A wen­d­ḥkunt kullec s ttbut

Ur wehhem a win ur necfi


S leɛwayed i ɣ­d­yeǧǧan
I yezha lḥal zik­nni
Tacemlit ma msefhamen
Awḥid a s­gen tiwizi
A s­d­nejmeɛ lerẓaq yellan

Zik asmi lhan wussan


Tuddar akk s uzemmur ferḥent
Iɣriben a d­rzun s axxam
Timeɣriwin a d­ḥeḍrent
Deg wass yal wa d axeddam
Deg yiḍ s tmucuha ttɛawazent

Aman sraḥ deg yizenqan


Leqhawi merra ččurent
Tiliwa ttfiḍent d aman
Tulawin deg yiḍ ttagment
Ur sɛint lxiq la urfan
Gar­asent temɛawanent

S tmucuha tettunt urfan


Ɣer lkanun merra mlalent
Ula d igurdan zhan
S uzemmur ssaǧawen­t
S lkawkaw d ubelluḍ yezzan
Deg rebbawen seqcaren­t
­ 31 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Kul axxam yesɛa ddexxan


Adfel d ugeffur ḥemlen­t
Lerẓaq ččuren ikufan
Iḥbuben udi tammemt
Acḥal i ẓiḍit wussan
S lehna d leqder ɛacent

Tura mi zzman ibeddel


Ur neẓri anda nteddu
Zik ɣas yella laẓ yella ṣṣber
Nɛac s nnif netzuxxu
Tura teddreḍ a leɛmer
Almi nettidir s ṣangu

Zik azemmur yelha


Win i t­yesɛan d amerkanti
Yis­s ur numin ara
Alarmi i tt­neɣra ɣer lberrani
Teddreḍ ay arwiḥ tura
Alarmi tettnuz ur tt­nufi

­ 32 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tudert usirem
Tudert­iw tɛedda deg usirem
S usirem ɛaceɣ d lexyal
Mi d­neṭqeɣ a yi­ssusem
Ma ssusmeɣ a yi­d­yessawal
Yettɛawan widak yessen
Yettbeɛɛid­asen lmuḥal

Asirem­iw d ayen yemmut


Mi yemmut yebɣa a d­ilal
Ma ddmeɣ­t s ufus­iw d ttbut
Nwiɣ d ayen ur d­yettuɣal
Mi ruḥeɣ ad medleɣ tawwurt
Ufiɣ yegguni­yi­d amnar

Yenna nekk d asirem­ik


Ur meddel fell­i tawwut
Zwir ad tebɛeɣ tikli­k
Ɣas tmeṭleḍ­iyi s ttbut
Err­d ɣur­i tamuɣli­k
Ma d ayen iɛeddan ifut

Seg wasmi k­sɛiɣ d asirem


Ur kfint fell­i cceddat
Ttɛeddayen fell­i iseggasen
Ttraǧuɣ a yi­d­tban tafat
Taggara i yi­d­iṣaḥen
Ḥala ɛeyyu d lmeḥnat

Anef­iyi deg­i ur tezzem


Ayla­k ɣur­i yenneḥraz
Tṣebbireɣ win yuysen
D win iqeḍɛen layas
Ttdawiɣ win yettwaɣen
Ssedhuyeɣ­ten iḍ d wass

­ 33 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Acḥal d win i k­yumnen


Yerǧa tafsut di ccetwa
Ddunit i s­d­yeqqimen
S usirem yečča yeswa
Yif­it win i k­imullen
Yeqḍeɛ layas lebda

­ 34 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tudert umedyaz
Amedyaz d ddwa n wiyaḍ
D aṭan n yiman­is
S ṣṣber n wid yuysen
D asmekti n leǧruḥ­is

Assen di tudert nmull


Neqbel akk leɛyub
Fell­aneɣ a d­nnulfun
Win ixeddmen tamedyazt seg wul
Ur yettḥus ur yettmuqul
Ɣer wid i t­yettadun
Aɛdaw itezzi ɣef lefḥul
Ifehmen lemtul
Ẓran anda teddun

I kečč yellan d lqari


Hdu­yi­d tikti
Nekk d amedyaz ḥwaǧeɣ­tt
Ma ur ɣriɣ ssɣer­iyi
Ma ur fhimeɣ ssefhem­iyi
Wissen ma mazal ffudeɣ­tt
Tamedyazt tettextiri
S lmewhiba i d­tettili
Tameddurt­iw yis­s ketbeɣ­tt

S yiles tbennuḍ leqṣur


Melba ssiman d lyajur
Terriḍ akk medden ddaw­ak
Lfahem terriḍ­t meḥqur
Tɣeḍleḍ akk lefḥul
S uwezɣi tewwiḍ­d ayla­k
Mi teẓriḍ xerben­ak lumur
Terriḍ­tt kan i lehdur
Anwa ara tafeḍ ɣer tama­k

­ 35 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A win ifehmen yessen


D acu i k­yessawḍen
A tt­ssireẓgeḍ iman­ik
Leḥbab merra i k­iḥemmlen
Teɣliḍ deg wul­nsen
Tkecfeḍ­d­assen lɛar­ik
Cfiɣ taswiɛt n wassen
Imi k­id­ǧawben
Ur tcerrfeḍ ula d lejdud­ik

Tettuḍ wid i k­id­yessekkren


Tbedleḍ laṣel­nsen
Ɣer daxel berrik wul­ik
Teɣriḍ sin leḥruf umsen
Tettzuxxuḍ yis­sen
Tnekreḍ ula d tajaddit
I teswiḍ deg leɛwanṣer­nsen
Tura tɛefseḍ­ten
Tregmeḍ­ten s wawal­ik

Lemmer i ḥnin wul­ik


A tt­ssizedgeḍ awal­ik
Lefhama­k a k­ternu leqder
Ur tessirxiṣeḍ deg yiman­ik
Ur k­ikerreh weḥbib­ik
Deg lxir a k­id­ifekker
S trugza­k a gma azal­ik
Beyyen­aɣ­d lefɛayel­ik
Nekni a k­id­ncekker

­ 36 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Gar yiḍelli d wass­a


Ttxilek a ṭṭir arfiq
ɛeddi ɣef wuḥdiq
Ṣiweḍ­as lamana i k­muddeɣ
Asmi yella yetsewwiq
Lxedma­s deg weḥriq
Nekk deg kufan la jemmɛeɣ
Tura mi tettektiliḍ azniq
S ucebbub yettmecririq
Kečč ṛebbi­t nekk a t­gezmeɣ

Ttxilek a ṭṭir ifazen


Ɛeddi ɣef win ɛzizen
Ini­yas tidet nṭerreɣ
Asmi swan yergazen
S warkasen i kerrzen
Nekkini deg uxxam ḥeǧbeɣ
Tura d acu i d­yeqqimen
Ɣer ttberna i yi­ssekcem
Yeggul ccrab ar t­sweɣ

Tagi baba ur s­iṣebber


Ɣer ttberna mi ara yi­d­iẓer
Ɣer wexxam ur yi­ttarra
D lmut­iw ass­a a d­teḥder
Aẓekka­w a yi­d­iɣer
Ad ccetfin deg­i merra
Ma yeẓra lḥerma­s tenger
Fell­i ad yesɣer
Yesfeḍ later­iw dayen tefra

Yenna­yi baba­m mi meqqer


Ur ẓriɣ ayɣer
Ur yessin ara i lḥeṭṭa
Mazal­it akken i d­yekker
Yugi ad ibeddel

­ 37 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Yeḥṣa d ttaqeddum tura


Lǧil­agi yefhem yeẓwer
Tameṭṭut tnehher
Argaz itess yettɣima

Ɛewqeɣ amek ara t­waǧbeɣ


Aql­iyi drewceɣ
Am win i tewwi lmuǧa
Ma tebɛeɣ baba ad nedmeɣ
Muḥal ur zewǧeɣ
Zzman iɛawed ssira
Ma tebɛeɣ ul­iw nṭerreɣ
A leḥbab amek ara xedmeɣ
Mlet­iyi­d ixef­is tura

Asmi llan wussan ṣeggmen


Ixxamen ččuren
S yergazen yellan d lefḥul
Lemluk merra ttwaxedmen
S lerẓaq ččuren
Yal argaz fell­as nnur
Deg yiḍ mi ara d­nnejmaɛen
Gar­asen ad ɛawzen
S latay d lemdeḥ n rrṣul

Tameṭṭut ɣef yiri lkanun


Di lqahwa tessewway
Lemwakel di yal nnul
Argaz­is a d­yessawaḍ
Lehdur­nsen s lqanun
Lhiba deg­sen tezwar

Ih tura d acu i d­yeqqimen


Ixxamen akk d ilmawen
Tuddar qlent d lxali
Izenqan­nni icebḥen
Tura atan­id ḥeznen

­ 38 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ilef deg­sen yetcali


Ẓẓerb iqeṭṭeɛ medden
Abrid n lḥerma d ilem
Wissen ma a ɣ­d­iqil Rebbi

­ 39 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Axxam n lejdud
A yemma ḥku­yi­d
Ɣef wacu ara m­d­ḥkuɣ
Ɣef wassen mi d­tebda ddunit
D wamek i d­luleɣ ɣur­s

Asmi akken i d­tebda ddunit


Steqsi a tissineḍ
Ḥess a tfehmeḍ
Ma ulac a tneṭqeḍ
Ɣer a tagmeḍ
Aru a tzemreḍ

Asmi d­tebda ddunit


Nebda­d talalit
Nemlal akk d ijeǧǧigen
Ɛnu aẓar­ik tbeɛ­it
S ccaref­is yessew­it
Irebba­d iferkawen
Timetti d tajaddit
Tameslayt d tamaziɣt
Tuččit tirrugza izaden

Snulfaɣ­awen­d tira
Deg ifer n ttejra
Lmidad­is d idammen
Aẓru neǧreɣ d lluḥa
Ur wehmet ara
Win umi ḥkiɣ ɣas ad yamen
Cfut ay ineggura
Ma lɛilm yelḥa
D nekk i went­isseɣren

Ǧǧiɣ­d later­iw mačči drus


Awal­iw d lmus
Igezzem yir ilsawen

­ 40 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Zedɣeɣ adrar d lewḥuc


S tmess i nmuss
D nekk i sen­yezwaren
Isumeḥ­iyi­d uṭarus
Ihenna­yi­d yelluz
Nwiɣ ad iyi­ɛiwen

Yerwa yekkes­iyi abernus


Yerra­yi d ameḥbus
Yezzi­yi­d s yir asawen
Ttxilwat a wid ur nḥuss
Affad­iw iḥuss
A wen­iniɣ ayen i yi­yuɣen
Ay at Rebbi ṭṭfet­iyi­d afus
Mi d lǧehd­iw ixuṣṣ
Ugadeɣ a yi­ssamsen

­ 41 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A yemma ur yi­d­teḥkiḍ ara


I wexxam anwa i s­yefkan isem
Anwa i s­yefkan isem
I wexxam anda­t yisem­is
Amezwaru i t­id­iskeflen
Ɣas ur t­nessin yesɛa azal­is
Zik di lɣiran i zedɣen
Aglim rran­t d tawwur­is

Asmi k­id­skeflen
Qqaren akk yetḍilim
S yidles i k­id­ṣenɛen
Lqermud­ik d aɣalim
Imawlan­ik mi k­zedɣen
Snulfuyen­d tiyiḍnin

Bdan a d­ssekfalen
Snulfuyen­d iɣerma
Gar­asen ttemqadaren
Ttemlilin s tjumɛa
Tezreɛ leḥnana gar­asen
Cerken aẓar s nnesba

Bdan­d asnulfu n tuddar


Rran lḥedd i teẓgi
Fkan lqima i wedrar
Mazal­iten ar ass­agi
Agdud din yeddukel
Yessen d acu i d tilelli

I tura anwa i d­yecfan


Ɣef wexxam i d­nufa iḍelli
Ass­a s wuzzal i t­ɛellan
Ttɛanaden lberrani
Ssarmeɣ a win i k­id­yerran
Ay axxam ideg yemmut jeddi

­ 42 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Mxersum a wid yettarun


Arut­aɣ­d kra ɣef zik­nni
Later­is ḥader a t­temḥum
Axxam i d­yeǧǧa jeddi
Ayen iɛedan ḥader a t­tettum
Ɣas neṭṭef later­is ass­agi

Ɣas tebnam s ttaqeddum


Lbenna deg­s ur telli
Tazmert tuɣal d akarṭun
Win yulin wayeḍ a d­yeɣli
Deg­m mi dayen rẓag weɣrum
Anda­tt lehna n zik­nni

I yecbeḥ yiri lkanun


S twacult mi d­zzin d tirni
S tmacahut i d­ḥekkun
Lehna n wedrum tettnerni
Win yeṭsen ifadden­is ɛeffun
Ɛeyyu ɣur­s ur d­yettɣimi

I ḥlaw lefjer n ṣṣbeḥ


Taddart a taki merra
Lmal ad yebdu amerreḥ
Ilemẓi amɣar di lexla
Taqcict ɣer tala tcebbeḥ
Tamɣart a s­tawwi lmakla

Win temlal a s­tini rrbeḥ


Netta ad yeddem lbaraka
S ujeǧǧig abrid yecbeḥ
Itekkes lxiq ma yella
A win i d­yerran assen d ṣṣeḥ
Yesɛa sster yesɛa lbenna

A yemma dayen fehmeɣ ɣriɣ uriɣ

­ 43 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Imeṭṭi n yidles
Tiyita terza bab­is
Ur yezmir ara a tt­yettu
Deg wass ma yessedha iman­is
Mi d­yewweḍ yiḍ a tt­yehwu
Ɣas yekfa imeṭṭi n wallen­is
Deg yecɛel usafu
Ansi yekka yeǧǧa­d later­is
I wegdud akken ad yecfu

Ma yettru yimru d lḥeqq­is


Idles yerra­d nnhati
Ǧǧan­tt­id imawlan­is
I wid i d­yeggran yetcetki
Fehmet­tt yejreḥ wul­is
Win iruḥen ur d­yettezzi
Yeǧǧa­d ḥala lefɛayel­is
Ɣef tutlayt­is d tmusni

Sliɣ i yimeṭṭi n tunasa


S usuɣu­s yeshel uruḥ
Idles imru­ines yelwa
Acḥal d win i d­irebba iruḥ
Yeǧǧa­d teḥzen tsekla
I umezruy ǧǧan­d zzux
Tesɛa u tmanyin yewwi tlata
Wis rebɛa d Malek Bugermuḥ

Yezwar Muḥend Isyaxen


D Mɛemri ḍefren­t wiyaḍ
Mesṭafa Kateb Yasin
Bugermuḥ acḥal yettɣaḍ
Di leɛmer­is tlata u rebɛin
Ǧǧan­d idles d asemmaḍ
Ɣas mmuten ur ten­tettwalim
Ddren s wayen i d­ǧǧan ɣlay

­ 44 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ǧǧan­d idles yestewḥac


Imru yezzi­yas leḥzen
Lweḥc deg ul iteqqes
I yeɣlin deg yimusnawen
Ayen i d­ǧǧan deg umezruy ires
Kemmlet­t ay inelmaden
Nefka lɛahed ar das­nanes
Ar naweḍ ayen tessaram

­ 45 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tilelli d usirem
D nekk i d ajeǧǧig n tlelli
D nekk i d isegmi lḥara
Yemma tessaram yis­i
D amaziɣ am ass­a am uzekka

A yemma tiɣri i yi­d­terriḍ


Deg wul giɣ­as amkan
Ɣef tmaziɣt i tettnadiḍ
I later­is anda t­terran
D lḥeqq­im a yi­testeqsiḍ
Suɣen­d lejdud deg iẓekwan

Ḥusseɣ yessen tezzmen la ttrun


Imeṭṭi­nni yessembudel­iyi­d allen­iw
D later­nsen i ttraǧun
Anwa ara d­yekkren d afeḥliw
Tamaziɣt a tt­id­ḥyun
S yisem­is nekk d agrawliw

Tiɣri­m a yemma sliɣ­as


Ɣer teɣri n jeddi a tt­rnuɣ
Tamaziɣt lḥan fell­as
Mazal fell­as ad lḥuɣ
Aẓar­is mazal d llsas
Ma sellaw a t­id­ḥyuɣ

Nekk d mmi­s n uzekka


Nekk d mmi­s n tlelli
Yemma tsemma­yi Masinisa
Nekk a t­semmiɣ i mmi
Deg umezruy i t­id­nufa
A t­neg deg­neɣ d asmekti

­ 46 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Adrim
Yextar lḥirfa n wedrim
Akken ad yerwu tiɣimit
Tudert­is tebḍa ɣef sin
Ta d lmut ta d ddunit

Yextar adrim ad yertiḥ


Ad yaf akk ayen yebɣa
Ayen yessarem a t­id­iṣiḥ
Melba leɛtab d tmara
Win ur nesɛi aḥbib yettberriḥ
Win i t­yesɛan d nndama

Yextar adrim ad yertiḥ


Ansi yekka ad yaf lebɣi­s
Ma yufa lwerd yettileqqiḥ
Yettmeni­t i yiman­is
Mi yewweḍ ɣer lehna a tt­yesriḥ
Lḥif yessebded­d accaren­is

Ay adrim yenɣan lehna


Ay aḥeqqar n tlelli
Win i k­yesɛan fell­ak yebna
Yerwa učči d iɣimi
Win ur k­nesɛi fell­ak yenfa
Yekcem lberr lxali

Ay adrim yenɣan tidet


D lekdeb umi i d­iṣaḥ wawal
Lbaṭel deg lḥeqq itet
Tugdi yegguni­tt ccwal
I yizem umi undin ticerket
Yeɣli deg­s win ur nuklal

­ 47 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

D ta i d ddunit
D ta i d ddunit
Wa yif­aɣ wa nif­it
Aɛdaw yewwet­aɣ
Lameɛna nettamen­it

Ḥusseɣ i wul­iw yenhewwal


Tazmer­iw tmal
Lḥiḍ yekkat­iyi i wayeḍ
Tudert­iw tɛedda d ccwal
Xerben­iyi lecɣal
Ayen ččiɣ akk d terẓeg
Ɣunfan­iyi medden i wawal
Mi ẓran leqder­iw ɛlay
Awezɣi fell­i d­inneɣlen

Awezɣi ur yesɛi tilas


Ɣas ma sbubben­as
Tidet a tɛuss iman­is
Wid ur nettneḥcam sawlen­as
Udmawen lleflas
Lxedma cban yeblis
Zzin fell­i sumsen­as
Lḥerma qqazen­as
Tidet tsuɣ­d i bab­is

Bab­is yerra­d i usuɣu


Yeḥdaqer yettru
Yerra­tt ɣef Rebbi yettkel
Iruḥ ɣer tidet a s­yeḥku
Yufa­tt tettraǧu
Anda ara s­d­iban lefḥel
A win d­yerran asuɣu
Nerza­d a k­nesseḥlu
Lǧehd­ik yellan yefcel

­ 48 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Nerza­d a k­d­nerr lḥeqq­ik


Aql­aɣ ɣer yidis­ik
D at tidet akk d trugza
Ɣas nebɛed d iɛessasen­ik
Nḥuder ccerf­ik
Ur k­yettnal win yellan yerḥa
Tilelli attan deg yirebbi­k
Nekni d zznad­ik
Aɛdaw ur k­yezmir ara

Yettɣiḍ win yellan d lfahem


S nnif ixeddem
Nutni zzin d agraw fell­as
Win yif deg­s yettasem
Win i t­yifen yewhem
Yugad a s­yekkes tissas
Ansi yekka d uguren
Ɣas yezga yefhem
Yettnaɣ d ddunit kul ass

­ 49 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Skefleɣ­d tutlayt­iw
Ass amenzu n yennayer
Tiɣri tessawel
Idurar rran­d ṣṣut
Tamaziɣt ass­a a tt­nehḍer
A tt­naru a tt­nɣer
Deg umezruy nufa­d ttbut
A win yeṭsen ɣas kker
Aṭas i neɣfel
Ass­a nuki­d argaz tameṭṭut

Tecṭew tjeǧǧigt sellawen


Ḥerzen ifassen
Ṭṭlam yuɣal d targit
Ɛetben fell­as yergazen
A tt­id­ssuksen
A s­d­beynen iẓuran­is
D leqrun d iseggasen
Nutni la qqazen
Ass­a ifeǧǧeǧ wudem­is

Yettfeǧǧiǧ amzun d itri


Ammus ur t­yesɛi
Nettmenni isem­is a d­yufrar
Nelḥa iṭij d tziri
Nɛawez ṭṭlami
Ɣer deffir ur nettaqal
Acḥal i k­neffud ay ass­agi
A naweḍ ɣer yiswi
Iswi­nni nerǧa acḥal

­ 50 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lferḥ n J.S.K
Zwir­asen a Lḥennaci
Ṭṭef ssenǧaq deg ufus­ik
Ass­a j.s.k tuli
Freḥ ssazewɣen­ak udem­ik

Ass­a win yebɣan ad yezhu


D tameɣra n j.s.k
Meẓẓi meqqer a nelḥu
A sen­nefk afud d trugza
Ur nkennu ur nettruẓu
A s­nekkes i weɛdaw taḍṣa

A yilemẓiyen ɣiwlet
Annar yettraǧu deg­wen
I trugza­nwen siwlet
I Lḥennaci a t­nessefhem
Aɛdaw neẓra ad yemmet
Ass­a lakup a tt­neddem

J.s.k fell­am la ncennu


Ayen nenna fell­am drus
Am ass­a am uzekka
S lǧehd a m­neṭṭef afus
D imaziɣen i nella
S leqder a m­nessels abernus

J.S.K aql­aɣ ɣer tama­m


A m­nefk afud d tlelli
Wi imennan lexṣara­m
D nekni ara s­yerren tiɣri
Deg wennar a nezzi fell­am
Leqder­im a t­id­nessaɛli

­ 51 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lḥennaci zeggaɣ wudem­ik


Rran­d i wul asirem
Imaziɣen ɣer yidis­ik
S wallen i temsefhamen
Imyurar deg yirebbi­k
Fkan lɛahed a k­cebbḥen

­ 52 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

S nnig lebɣi­k ay ul
Ḥemmleɣ­k ay ayen ur bɣiɣ
Ɣas akken ur k­ttwaliɣ
Rebbi iger­ik­id fell­i
Anda i yi­yehwu iliɣ
Yid­i i k­id­ufiɣ
Am tqendurt ɣef yiri
Ama ṭseɣ ama ukiɣ
Zzdat­i i k­ttwaliɣ
Ssefreḥ­iyi­d am tili

Tayri­k tugi a yi­texḍu


Tettabaɛ­iyi am waḍu
Ansi kkiɣ tezwar­iyi
Ḍeɛfeɣ cbiɣ amergu
Lhemm yettazu
Kul uggur yezwar­iyi
Mi ɛerḍeɣ a d­rreɣ agunfu
A la d­irennu
Win akken ur nesɛi wis sin

Ɣas rnu­d a lhemm ma drus


Ma ul ur ixuṣ
Yal lǧerḥ deg­i yezdeɣ
Ayen ččiɣ atan messus
Iḍes ur d­yettrus
I yitran tɛawazeɣ
Di ṣṣura­w teǧǧa­d ssus
Am ttejra n lluz
Asigna fell­as yessuɣ

A leḥbab a wen­ḥkuɣ
Ma tebɣam ad ttuɣ
Ɛawnet­iyi deg wurfan
Ur bɣiɣ ara a ken­ssetruɣ
Aneɣ ad wen­hduɣ

­ 53 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iɣeblan­nni i yi­yerḥan
Taḍṣa deg wul­iw tluɣ
Am tergit nedduɣ
Tuɣal teɣli deg waman

Ur uksaneɣ ara ad ḍṣeɣ


Aneɣ a ken­sferḥeɣ
Lameɛna ul lebda yeḥzen
Am tefsut i d­luleɣ
Mi bdiɣ ǧuǧǧugeɣ
Yerẓa­yi wegris qessiḥen
Ferḥeɣ iṭij mi t­walaɣ
Mi ruḥeɣ a t­awḍeɣ
Yerra­t wagu d asawen

Ɣurwat a yi­tenwum selbeɣ


Aneɣ d tayri i cedhaɣ
Mi t­id­wwiɣ d asefru
Ɣurwat a yi­tenwum ɣelṭeɣ
Aneɣ ur ssineɣ
Ddunit amek i tetteddu
Yuɛer wamek ara ken­sfehmeɣ
Ayen akk i d­nudaɣ
Ɣef yixf­iw tugi a tt­fru

A leḥbab amnet­iyi
Ma tfehmem­iyi
Ad awen­ḥkuɣ lemnam­iw
Iṭij yers­d seg yigenni
Yeɛna­yi­d nekkini
Umneɣ­t greɣ ifassen­iw
Ferḥeɣ wissen amek akenni
Mi d­yewweḍ ar ɣur­i
A ziɣ ɛussen­t­id yeɛdawen

­ 54 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Axxam i d­yeǧǧa baba


D wagi i d lexxer n zzman
Lumur akk nneqlaben
Nedder alarmi nettḥawaz imawlan
Ɣer wexxam n yemɣaren

A ddunit ideg d­neqqim


Lweqt ur s­nefhim udem­is
Win akken ur numin
Baba­s iḍegger­it mmi­s

A ddunit ideg d­neqqim


Yessegri­d tissas
Win ileḥqen ur yumin
Mmi­s iḍegger yemma­s

Ay axxam i d­yeǧǧa baba


Win akken i d­yeǧǧa jeddi
Tudert­iw deg­s i tɛedda
Tazmert­iw deg­s i teɣli
Teddreḍ ay arwiḥ tura
Alarmi i yi­yessufeɣ seg­s mmi

Rebbaɣ­t­id alarmi meqqer


S lḥif rniɣ­d ṭṭlaba
Ayen i d­yeḍleb a d­yeḥḍer
A t­waliɣ kan yethenna
Ddreɣ ccib n tewser
Iḍegger­iyi ɣer wexxam n ddula

Ay axxam ideg d­kkreɣ


Fell­ak anwa ara yi­ṣebbren
Ay aḥbib win nnumeɣ
Fell­ak d acu ara yi­sbeɛden
Sɛiɣ­d dderya ad ferḥeɣ

­ 55 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ḥefḍen ttaqeddum dayen


Amkan­nni ideg ara mmteɣ
Ssetḥan yis­i gar­asen

Ay axxam­iw a k­ǧǧeɣ
Maɛac a k­ẓrent wallen
Lemmer d lmut ara mmteɣ
Lemmer d lferḥ n kul yiwen
Dɛut­iyi a leḥbab a ken­ɣaḍeɣ
Ɣef mmi i sɛiɣ d asirem
Taggara yewwi­yi anda ara mmteɣ
Deg uxxam n yemɣaren

Deg yimi­w dayen kfan lehdur


D wagi d lexxer n zzman
Deg zzman ideg llan lefḥul
Tameṭṭut am lmizan
Tura mi qelben lumur
Mi ara mmteɣ nekk mmi­k a k­yerr deg umkan

Werten­d lwert amessas


Nutni ǧeɛlen deg­s fazen
Ɣer lberrani wwin­d qawsas
Aṭan­is inṭeḍ­iten
Wwḍen ɣer nnif sumsen­as
Deg lwaldin ttdeqqiren

Mi d­yewweḍ taggara useggas


A ɣ­ẓerren wid ixaqen
A d­nettban di tiliẓri yal ass
Ad heddren deg iɣmisen
Mlet­iyi anwa yesɛan tissas
A d­yini baba atan gar­asen

Mi ara d­rzun leɛwacer


A nɛas tiwwura d ṭṭwaqi
Ma yella win ara ɣ­d­ifekker

­ 56 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Fell­aɣ ad d­yesteqsi
Mi d­yewweḍ lawan n uɣafer
Lweḥc a k­d­yeɣli

A win ur njerreb yuɛer


D acu i d lqella lwali
S wurrif ul ɣer daxel yeqber
Iẓri isax seg imeṭṭi
Ḥṣu a win ur s­nḥebber
Amek ara k­teḍru i keččini

Ah! rriɣ­d nnehta seg wul


Ɣef wudem­iw yers­d leɣyar
Nekk yid­m a lehna neggul
Ɣas a ɣ­zdin s umesmar
Lemmer i lliɣ d amengur
Anida mmuteɣ ulac lɛar

­ 57 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ur ugadeɣ ur ttagadeɣ
I iɛeddan i d­irennun
Ɣas qqaren irgazen kfan
Mazal wid i d­ileffun

Di yal tiɣmert ad ḥekkun


Amzun yeffeɣ­iten leɛqel
Tamurt ifukk­itt wemcum
Wa yemmut wa yeggujel
Yal lǧens fell­aɣ yethewwel
Ɣef ugdud yeḍra lbaṭel

Agdud yuɣal d lkarṭa


Tturaren­tt am dduminu
Yal tawaɣit mi d­terza
Ala netta ara teɛnu
Nesres azaglu neɛya
A nerreẓ wala a neknu

Nsuɣ neɛya di tsusmi


Berka­ken tiyita n ufus
Mi nekker a nbedd a neɣli
Ulac anwa ara ɣ­d­yeṭṭfen
Win iɣef nettkel iḍelli
Ass­a d netta i ɣ­yezzenzen

Nɛewweq d acu ara d­nini


Tegdi tunnag d asawen
Tekfa tegmat di lɣaci
Ur d­yeqqim anwa ara namen
Baba­tneɣ d gma­tneɣ d mmi
D netta i ɣ­d­yesɣamen ass­agi

Tidet nerra­tt d akelleḥ


Nteffer­itt lemmer a s­d­slen
Tasa ɣer daxel tejreḥ

­ 58 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Deg yimeṭṭi ɛedment wallen


Neslewliw nrennu nceṭṭeḥ
Ntettu ayen i ɣ­yuɣen

Zik axxam d leɛnaya


Mi teffɣeḍ tbennuḍ fell­as
Lǧameɛ d amḍiq n ṭṭaɛa
Deg­s i d­yenzel Rebbi llaya­s
Ass­a deg­s nettmenɣa
Yerẓa weɛdaw lḥerma­s

A Rebbi atan neḥḍer


I lqern­agi wis ɛecrin
Yeɣli nnif akk d leqder
Sxerben­aɣ abrid n ddin
Ur neẓri amek ara tkemmel
Win i bedden yečča win yeɣlin

­ 59 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ɣer daxel­ik ay ul
Semman­iyi akk ferḥeɣ
Wid ur nessin amkan­iw
Semman­iyi akk ferḥe­ɣ
Wid ur njerreb imeṭṭi­w
Semman­iyi akk ṣeḥḥaɣ
Wid ur nɛac aṭṭan­iw

Ḥesbeɣ sswayeɛ d wussan


Ussan ḥesbeɣ­ten d lechur
I tettiɣzifem ay uḍan
Ɣas deg­wen i llan leɣrur
Ma ssusmeɣ fkiɣ leqder i wurfan
Ma ḥkiɣ ɛaceɣ d ameḥqur

Yuɛer win ur nefhim wayeḍ


Yuɛer win i tt­yuɣen deg wul­is
Yuɛer win umi yekfa ṣṣber
Yuɛer win iɛacen iɣeblan­is
Ma ḥkiɣ ad yeččar lebḥer
Ma ssusmeɣ yeqqel­iyi d agris

Agris n lǧerḥ win i t­yessnen


Ḥala win yeddren yid­s
Ula d iɣsan kkussmen
Aglim fell­asen yeftutes
Ma ḥkiɣ i wemdan d lhemm
Ma ssusmeɣ tečča­yi tmess

Aṭas i s­yennan rebḥeɣ


Aṭas i s­yennan zhiɣ
Win i yi­yeẓran nnecraḥeɣ
Nwan si lǧerḥ­iw ḥliɣ
Yid­wen ɣas ttqessireɣ
Wamma nekk ɣer daxel i tt­ǧǧiɣ

­ 60 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Aṭas i s­yennan tettuɣ


Mi tezga taḍsa deg yimi­w
Aṭas i s­yennan zehhuɣ
Mi walan zeddig wudem­iw
Lemmer ad wen­d ḥkuɣ
A trum yid­i a leḥbab­iw

Leḥbab n wulawen kfan


Ggran­d leḥbab n yiles
Wid ideg terriḍ laman
D nutni ara k­id­yesɣimen
Kra win ijerrben lemḥan
Anef i win yezhan ad iḍeṣ

­ 61 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Yif tidet yesseqraḥen


Wala lekdeb yessefraḥen
Akka i tt­id­nufa
Yal wa akken i tt­yefhem
Wa ɣef tidet yebna
Wa s lekdeb i tt­yessedrem
Lemmer yestufa
Abrid­is yiwen

Yelha win iheddren tidet


Yelha win yetmeyyizen
Win yezgan di gma­s itett
Deg icuḍaḍ­is igezzem
Kra n win yuddin tacerket
D netta ara tt­izedɣen

Kra n win umi ɣezzif yiles


Ur yessin d acu i d­yeqqar
Ssnen­tt igezzem am lemqes
Ur yetsetḥi ur yettqadar
Ula d lqima­s tenqes
Awal­is d abuneqqar

Kra win yessuguten awal


Yufa­d abrid­is d ilem
Ad iteddu ad yessawal
Yettnadi anwa ara s­d­islen
Yufa­d lefhama­s tezwar
A s­tt­ddmen wid i s­yesnen

Kra win yessen s tmuɣli


Yufa­d iẓri­s yennuddem
Yettnadi ad iwali
Rewwlen­as merra medden
Akken yexdem ur yufi
Anwa ara s­d­yefken udem

­ 62 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Aqerdac
Ay aqerdac n tefsut
Taduḍt­ik nebɣa a tt­nessu
Nekk d aqerrac lɛeslama­k sɛiɣ issennanen
Nekk d tameṭṭut ḥemmleɣ isennanen­ik

Ay aqerdac bu isennanen
Kečč d aḥbib­iw
Ttaggaden­k merra medden
Nekk yis­k i tetteɣ aɣrum­iw
Ḥala kečč i yi­d­iṣaḥen
Deg weɛwaz ufiɣ­k d amwanes­iw

Ɣas akken qerriḥ yiles­ik


Nekk ur k­ttaggadeɣ ara
Ɣer daxel d aẓidan wul­ik
Tammemt­ik rriɣ­tt d tijji
Tcerkeḍ yid­i iɣeblan­ik
Temmaleḍ­iyi­d lḥerfa

Lḥerfa­k ur tettenbedal
Tin akken i ɣ­d­ǧǧan lejdud
Zik d igelman i neddal
D ticulḍin i netsummut
Tura ɣas akken iɛawed lḥal
Amkan­ik nessen­it s ttbut

Semman­iyi aqerdac
Asmi akken i d­nnulfaɣ
Lexṣara yid­i ulac
S isennanen­iw i cebbḥeɣ
Kra win yeddan yid­i iɛac
Yal axxam fell­as ɛeddaɣ

Tura ggriɣ­d deg yiɣeblan


Ugadeɣ ad ttwattuɣ

­ 63 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Zik kra n tmeṭṭut yelhan


Yid­s kan i tedduɣ
Tura mi d lexxer n zzman
Di teɣmert i ttraǧuɣ

Ttraǧuɣ anwa ara yi­yeddmen


Aneɣ anwa ara yecfun fell­i
I ẓḍiɣ deg yeɛlawen
D kra yellan d ibidi
Anida tellam ay ifassen
Ara d­icehden fell­i

Iɣulam d tjebbadin
Tura sxedmen­ten i yilni
Ifeggagen d trigliwin
Mmektit­d ayaẓil­nni
Tura taduḍt ttarran­tt d timṭerḥin
Ɣas ma a tt­ḥeznemt ay ulli

­ 64 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Beddleɣ lehna s yedrimen


Beddleɣ lehna s yedrimen
Nwiɣ ad iyi­dumen
Lqewwa­w ḥedd ur tt­yesɛi

Sidi i yi­d­isawalen
La yi­d­sqizziben
S ddqiqa ttraǧun­iyi

S taḍsa i yi­d­ttmagaren
S yixf­iw i tturaren
Aḥlil­k a win ur neḥṣi

Nnan­iyi­d lɛeslama­k
Nnuda fell­ak
A sidi­s n yergazen

D acu i mazal si trika­k


Nekni am wayetma­k
Fell­ak akk d iɛessasen

Nḥulfa yebda­k­id lehlak


Ma yella kfan­ak
Ad k­neǧǧ ar ass nniḍen

Ayɣer ara yi­teǧǧem


Nekk d arfiq­nwen
Ḥulfaɣ i waṭan yerza­yi

Asmi sɛiɣ idrimen


Teqnem­iyi allen
Ttawiɣ aqerru­w deg genni

Tura leǧyub­iw d ilmawen


Ifadden­iw kkawen
Deg yiwen wass d aẓawali

­ 65 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Akka i tḍerru d win ur nessin


Yessedha­t wedrim
Ur iḥezzeb ara i tmeddit

Yenwa temẓi ad as­teqqim


Merra ad t­tettḥibbin
Win uɣur iɛedda yaf­it

Tura anwa ara k­d­yezzin


Leǧyub­ik zwin
Qim akked rray­ik wanes­it

­ 66 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A lmizan
A lmizan iweznen leḥwal
Wzen­iyi iɣeblan sɛiɣ
Mel­iyi­d acḥal mazal
N leɛtab ara sɛeddiɣ

A lmizan iweznen leḥwal


Ttxil­k wzen­iyi leɣbayen­iw
Mel­iyi­d acḥal mazal
Ara rnuɣ d lemḥayen­iw
Tenɣa­yi ddunit m lehwal
Tesserwa­yi lehmum­iw

A lmizan iweznen ussan


Ad d­yas yiṭij neɣ lehwa
Mel­iyi­d d acu d­yeggran
Ad ṣebreɣ terra tmara
Aql­iyi ṛwiɣ tisawnin
Di zzman­agi bu tlufa

A lmizan iweznen lechur


Mel­iyi acḥal ara ddreɣ
Ma d ilemẓi neɣ d aqrur
Neɣ di temɣer­iw ara mmteɣ
Yenɣa­yi zzman bu leɣrur
Din ahat ad rtiḥeɣ

­ 67 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Temlal tasa d win turew


Asmi i yi­rebḥen wussan
Ur ssineɣ urfan
Deg wexxam kullec d lkamel

Yis­i i zzhan imawlan


Xedmeɣ­asen leḥsan
Tayri­nneɣ teddukel

Nniya d tudert yeṣfan


Lhan­aɣ­d wussan
Temlal tasa d win turew

Iḥerqan ttwaxdamen
Imdanen akk ferḥen
Yal axxam yecɛel timess

Tajmaɛt teččur d irgazen


S lmaɛna i heddren
Yal awal s lbenna­ines

Ass n lɛid izad ɣur­sen


S leḥnana kesben
Igellil s nnṣib­ines

Aɣrib yewweḍ­d ɣer taddart


Temmuger­it terbaɛt
Lferḥ yessazweɣ udem­is

Deg wexxam tecceɛceɛ tafat


Kfant cceddat
Ad iɛeyyed d warraw­is

Zhan ula d lemqamat


Ɛyant lmeḥnat
Yekfa lḥif ɣef imawlan­is

­ 68 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A ddunit m lemrar, wa tefkiḍ­as lxir,


wayeḍ d ddemmar
I ṛwiɣ deg­wen a lemrar
I yewwiɣ deg iɣilifen

Tuččit­inu d ddemmar
Seg imeṭṭi dreɣlent wallen

Ḍeɛfeɣ cbiɣ ameṣmar


Ur iyi­ɛeqlen wid i yi­yessnen

Ḍeɛfeɣ mebla aṭan


Amzun d ssem i tetteɣ

Ur ẓriɣ d acu i yi­yeblan


Deg wallen­iw kan i ceɛleɣ

Kra n win i yi­d­yesteqsan


Weqɛeɣ amek ara s­waǧbeɣ

D tasa­w i yerɣan
Ɣef wudem­iw yemmar­d leḥzen

Kullec deg yimi­w d arẓagan


Ula d ifadden­iw rrẓen

Ttxil­k a bab igenwan


Ceggeɛ­iyi­d ṣṣber ma yelzem

Ččan­iyi ijujaḥ n tmess


Ur zmireɣ ad neṭqeɣ

Tekkaw lhedra ɣef yiles


S wallen kan i ttweḥḥideɣ

­ 69 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A Rebbi ili­k d amwanes


Ldi­d tiwwura i rǧiɣ

Tiwwura iɣelqen fell­i


Rnant­iyi­d asemmiḍ

Ṣṣura­w tettergigi
Ur yelli win ara tɣiḍ

Ur yezmir ḥedd ad tent­yeldi


Tisura ɣur­k teḥṣiḍ

Tisura­k ḥedd ur tent­yesɛi


Ur yezmir ḥedd ad tent­yekseb

Win i umi tent­tefkiḍ keččini


Deg ufus­is kullci yeqreb

Tawwurt imenna ad tt­yeldi


Teldi­as­d tawwurt di lebḥer

­ 70 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Tafsut
Tafsut di yal taɣawsa
Yal wa anda tettawi­t

Yal wa s anda tt­icuban


I wul tettarra­d talwit

Mi d­nuki lawan n ṣṣbeḥ


D nitni i ɣ­d­yessakayen

Lxaṭer yis­sen yefreḥ


Mi yesla i ṣṣut­nsen ḥlawen

Abeḥri iḥeyyu­d lerwaḥ


Itekkes lxiq seg wulawen

Win yeɛyan ad yesteɛfu


Amuḍin itekkes­as lxiq

Afrux lwerd la icennu


Ameksa iserreḥ i ucewwiq

Win yesɛan lxiq ad t­yettu


Iṭij yeḍwa­d yal amḍiq

Yal yiwen yebda tikli


Ɣer wedrar ad imerreḥ

Ɣef later­is i yettnadi


I d­ǧǧan lejdud n ṣṣeḥ

Yal wa d acu d­yettmekti


Asmi nella d imecṭaḥ

Win d­yezzin s axxam yewwi­d


Afus­is yeččur d nwar

­ 71 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Yenna i yemma­s mmekti­d


Anwa i t­izerɛen meqqar

D jeddi­s yeǧǧa­t­id
Fell­as i d­yeqqim later

­ 72 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Lḥif yessibninen lmut


Ɣef medden akk d lɛali­t
Ass­iw yesɛa isennanen

Mi ten­ɛefseɣ qerriḥit
Mi qqimeɣ kkawen ifadden

Ul­iw rrbeḥ­is yuyes­it


D lmektub i s­t­isbeɛden

A lmektub ini­d ayɣer


D kečč i yi­iɛussen

Tarwiḥt­iw bezzaf tenṭer


Tudert­iw d tin yumsen

Mi iruḥ nnṣib­iw ad d­yeḍher


Terriḍ­as iɛessasen

Ay aɛessas eǧǧ­as abrid


Cedhant ad t­ẓrent wallen

Yeɣli­d fell­i lweḥc yetzid


Ula d ṣṣut yeggugem

D netta i sɛiɣ d awḥid


Ahat ad t­id­ṣneṭqen

Lemmer d nekk i t­iɛussen


Ad as­anfeɣ ad iɛeddi

Aql­i gar wid yettwaḥebsen


Ula d nekk am keččini

Ttawiɣ ddnub n medden


Ɣas akka ur yi­yehwi

­ 73 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Ruḥ ad ttbeddleḍ lḥirfa


Ma d tagi ur teffiɣ fell­ak

Tɛaceḍ tamɛict n tmara


Terwiḍ laɛtab d lmertat

D acu k­fkan d ttrika


Armi ḥettmen fell­ak

Ayen i yi­fkan d taẓeyt


Ixf­iw icab si lmeḥna

Tamɛict­inu rẓaget
I wumi tudert am ta

Mennaɣ lmut ḥlawet


Deg­s ara yafeɣ lehna

­ 74 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Iṭij yeffer usigna


Ttwaliɣ iṭij­iw
Yebda­d aflali
Tebɛeɣ­t s wallen­iw
Yettibɛid fell­i
Briɣ­d i yimeṭṭi­w
Yeɣleb leḥmali

Yewweḍ d asawen
Yeffer deg usigna
Tebɛeɣ­t s wallen
Yebɛed ma d kra
Imeṭṭi­w yeffren
Yeɣleb tiliwa

D ṭṭlam i d­yeggran
D wegris qesseḥ
Lǧerḥ­iw yeḥlan
Yebda ad d­ileqqeḥ
Ulac win yeḥṣan
Siwa bab n ṣṣeḥ

Ur ḥṣiɣ ma d ass
Neɣ d iḍ ideg lliɣ
Teɛreq lǧerra­s
Ixf ur t­id­ufiɣ
Ayen rǧiɣ ad d­yas
Neṭlen­t ur t­ẓriɣ

Ur tesɛim lḥeq
Ad tneṭlem ayla­w
Iṭij mi d­yecreq
Rǧiɣ nnuba­w
Ɣur­i mi d­yelḥeq
Terram­t d asellaw

­ 75 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A Rebbi lfeḍl­ik meqqer


A Rebbi i kečč i umi nhedder
Mneɛ­aɣ si lbaṭel
Beɛɛed­aɣ si zzman unḥis

Rfed win yellan yettwaḥqer


D ameɣbun yennṭer
Yettnadi kan ɣef lḥeqq­is

Am yiḍ am wass d aḥebber


Mi tt­nektal tenɣel
Nḥar ad s­d­naf ixef­is

A Rebbi lfeḍl­ik meqqer


Ɣur­k nesteɣfer
Ur ɣ­ttaǧǧa ara ad neɣli

Albaɛḍ iru ɣer daxel


Deg­s mi nmuqel
Iban­aɣ­d wudem n tlelli

Win yekkren ad s­yini d lefḥel


Si tirrugza ireggel
Yenna lemtel­iw ur yelli

A Rebbi leqder­ik yuli


Ɣur­k i nettɛenni
Ceggeɛ­d i wulawen ṣṣber

Albaɛḍ inuda ad yini


Deg wayen yettwali
Di ddunit­agi m leqher

Wa yeqqar yiwen ur iyi­yecbi


Di lqaɛa neɣ deg yigenni
Ulac tamtilt­iw di lberr

­ 76 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

A Rebbi i kečč i umi neqqar


Eg­aɣ leqrar
Beɛɛed­aɣ si zzman unqis

Albaɛḍ iɛac s leḥqar


S wallen ixezzer
Ur yufi ad yini awal­is

Albaɛḍ amrar­is yeḍwel


Akken yebɣa i ihedder
Yessaweḍ ddunit ɣer lḥeqq­is

­ 77 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

Yeḥka­yi­d jeddi
Yeḥka­yi­d jeddi fell­ak
Truḥeḍ­d d ameddari

S rrḍa iḥureb fell­ak


Yessa­yak usu lɛali

Asmi k­irebba leḥnak


Tuɣaleḍ­as d azrem deg yirebbi

Yefka­yak ṣṣfa d laman


Kečč truḥeḍ­as­d d lmumen

S lexdeɛ tegreḍ­as­d iẓuran


Deg wakal­nni ugin ad d­aɣen

Ur tettu ara i iɛeddan


Asmi akken ur tufiḍ yiwen

S leḥnana­s teččiḍ teswiḍ


Ibudd­ak siwa lehna

Ɣas deg wakal­is i telliḍ


Deg ufus­ik yerra tisura

Ziɣ kečč d azrem n uculliḍ


Tefkiḍ­as­d ssem­ik merra

Teẓriḍ lexdeɛ ur yettdum


Ur yettrebbi ticriḥin

Ur yettiẓid yis­s weɣrum


Ul yis­s ur d­yettiḥnin

Ayen txedmeḍ ay amcum


Ad t­tawiḍ yid­k d aɛwin

­ 78 ­
Dahbia Amour ­ Samira n Qliɛa

D lxir­iw i yi­yewwten
Ṛeggmeɣ­ak a baba ggulleɣ
Ɣer deffir muqleɣ
Siwa ma ḥyiɣ­d amkan­ik

Lbaṭel ad t­ɛefseɣ
Lḥeq ad t­refdeɣ
Ad t­id­serseɣ gar ifassen­ik

Lhiba­k ad ak­tt­id­rreɣ
Aɛdaw ad t­rẓeɣ
Yerra­k d akli di rreẓq­ik

Rreẓq­ik ad k­id­yeqqel
Ɣas fell­i ttkel
Ad k­ṣṣiwḍeɣ anda tebɣiḍ

Lbaṭel ad t­neɣḍel
Tidet ad tt­nemmel
Lḥeq yid­s ad tiliḍ

Ɣas temmuteḍ isem­ik yedder


Amezruy ad yehder
Ḥṣu d amaziɣ i d­teǧǧiḍ

A mmi aql­iyi tḥeqqeɣ


Ɣas ur ḥdireɣ
Awi abrid n tirrugza

Yis­k i twennseɣ
Seg wasmi d­kkreɣ
Ṛwiɣ tamɛict n tmara

Ḥettmeɣ ɣef wul­iw ad t­ṣebbreɣ


Ayen akk i ssarmeɣ
Ad sen­sel deg iɣerbazen n wass­a

­ 79 ­
Tiẓrigin n Usqamu Unnig n Timmuzɣa
Editions du Haut Commissariat à l'Amazighité
­o­O­o­

Collection “Idlisen­nneɣ”
01­ Khalfa MAMRI, Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n timmunent, 2003
(Tasuqelt Abdenour HADJ­SAID d Youcef MERAHI )
02­ Slimane ZAMOUCHE, Uḍan n tegrest, 2003.
03­ Omar DAHMOUNE, Bu tqulhatin, 2003.
04­ Mohand Akli HADDADOU, Lexique du corps humain, 2003.
05­ Hocine ARBAOUI, Idurar ireqmanen (Sophonisbe), 2004.
06­ Slimane ZAMOUCHE, Inigan, 2004.
07­ S. HACID et K. FERHOUH, Laṣel ittabaɛ laṣel akk d : Tafunast igujilen, 2004.
08­ Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE, Lexique des sciences de la terre et
lexique animal, 2004.
09­ Lhadi BELLA, Lunǧa, 2004.
10­ Antoine de St EXUPERY, Le Petit Prince, 2004 (Tasuqelt Habib Allah
MANSOURI, Ageldun amecṭuḥ )
11­ Djamel HAMRI, Agerruj n teqbaylit, 2004.
12­ Ramdane OUSLIMANI, Akli ungif, 2004.
13­ Habib Allah MANSOURI, Amawal n tmaziɣt tatrart, édition revue et augmentée,
2004.
14­ Ali KHALFA, Angal n webrid, 2004.
15­ Halima AIT ALI TOUDERT, Ayen i ɣ­d­nnan gar yetran, 2004.
16­ Moussa OULD TALEB, Mmi­s n igellil, 2004 (Tazwart : Youcef MERAHI)
17­ Mohand Akli HADDADOU, Recueil des prénoms amazighs, 2004.
18­ Nadia BENMOUHOUB, Tamacahut n Basɣar, 2004.
19­ Youcef MERAHI, Taqbaylit ass s wass, 2004.
20­ Abdelhafidh KERROUCHE, Teɣzi n yiles, 2004.
21­ Ahmed HAMADOUCHE, Tiɣri n umsedrar, 2004.
22­ Slimane BELHARET, Awal ɣef wawal, 2005.
23­ Madjid SI MOHAMEDI, Afus seg­m, 2005.
24­ Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij ­ aḥric I, 2005.
25­ Collectif, Tibḥirt n yimedyazen, 2005.
26­ Mourad ZIMU, Tikli, tullisin nniḍen, 2005.
27­ Tayeb DJELLAL, Si tinfusin n umaḍal, 2005.
28­ Yahia AIT YAHIATENE, Faḍma n Summer, 2006.
29­ Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij ­ aḥric II, 2006.
30­ Lounes BENREJDAL, Tamacahut n bu yedmim, 2006.
31­ Mezyan OU MOH, Tamacahut n umeksa, 2006.
32­ Abdellah ARKOUB, Nnig wurfan, 2006.
33­ Ali MAKOUR, Ḥmed n ugellid, 2006.
34­ Y. BOULMA & S. ABDENBI, Am tmeqqunt n tjeǧǧigin, 2006.
35­ Mohand Akli SALHI, Amawal n tsekla, 2006.
36­ O. KERDJA & A. MEGHNEM, Amawal amecṭuḥ n ugama, 2006.
37­ Ali EL­HADJEN, Tudert d usirem, 2006.
38­ Hadjira OUBACHIR, Uzzu n tayri, 2007.
39­ Djamel BENAOUF, Di tmurt uɛekki, 2007.
40­ Akli OUTAMAZIRT, Targit, 2007.
41­ Mohamed Salah OUNISSI, Tametna n umenzu, 2007.
42­ Ramdane ABDENBI, Anagi, 2007.
43­ Ramdane LASHEB, Ccna n tlawin ɣef ṭṭrad 54/62, 2007.
44­ Said CHEMAKH, Ger zik d tura, 2007.
45­ Said IAMRACHE, Timenna n Saɛid Iɛemrac, 2007.
46­ Mohamed MEDJDOUB, Baba Carlu, 2007.
47­ Nadia BENMOUHOUB, Tafunast igujilen, 2007.
48­ Ali MOKRANI, Agama s tugniwin, 2007.
49­ Fatma ELKOUCHA, Tamedyazt n Yasmin, 2007.
50­ Naima HADJOU, Amennuɣ n tudert­iw, 2007.
51­ Hocine LAOUES, Gar umqadmu d umnelti, 2007.
52­ Omar KHAYAM, Rubaɛiyyat, 2007 (Tasuqelt Abdellah HAMANE)
53­ Ferdinand DUCHENE, Tamilla, 2007(Tasuqelt Habib Allah MANSOURI)
54­ Slimane ZAMOUCHE, Agellil akk d ineffuten yelhan, 2007.
55­ Djamel HAMRI, Anadi di tmedyazt, 2007.
56­ Khaled FERHOUH, Ḥku­yaɣ­d tamacahut, 2007.
57­ Lhadi BELLA, Awal d usefru, 2007.
58­ Omar DAHMOUNE, Agu, 2007.
59­ Yahia AIT YAHIATENE, Untigun, 2007.
60­ Tiddukla Yusef U Qasi ­ Si Muḥend U Mḥend, Tafaska n tmedyazt, 2008.
61­ Sadi DOURMANE, Abrid n tudert­iw, 2008.

Actes de colloques
01­ Actes des journées d'étude sur La connaissance de l'histoire de l'Algérie, mars
1998.
02­ Actes des journées d'étude sur L'enseignement de Tamazight, mai 1998.
03­ Actes des journées d'étude sur Tamazight dans le système de la communication,
juin 1998.
04­ Actes des journées d'étude sur Approche et étude sur l'amazighité, 2001.
05­ Actes du colloque sur Le mouvement national et la revendication amazighe,
2002.
06­ Actes du colloque international sur Tamazight face aux défis de la modernité,
2002.
07­ Actes des séminaires sur la formation des enseignants de Tamazight et
l'enseignement de la langue et de l'histoire amazighe, 2003.
08­ Actes des colloques : Identité, langue et Etat ­/­ La permanence de l'architecture
amazighe et l'évolution des cités en Algérie, 2003.
09­ Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight, mars
2004.
10­ Actes du Colloque : Le passage à l'écrit des langues et cultures de tradition orale,
le cas de Tamazight, 2004. (Voir Timmuzgha N°13)
11­ Actes du Colloque : La littérature amazighe : de l'oralité à l'écrit, 2005 (Voir
Timmuzgha N°14)
12­ Actes du Colloque : Tamazight dans les médias et à l'école : hypofonctionnalité
et usages du lexique, 2006 (Voir Timmuzgha N°15)
13­ Actes du colloque sur Le patrimoine culturel immatériel amazigh, 2006.
14­ Actes du colloque sur Le libyco­berbère ou le Tifinagh ; de l'authenticité à
l'usage pratique, 2007.
Revue « Timmuzgha »
Revue d'études amazighes du Haut Commissariat à l'Amazighité :
N° 01, avril 1999, ­­­­­ N° 19, août 2008.
­ N°10, octobre 2004, Spécial Mohya, Entretien.
­ N°12, décembre 2006, Tajmilt i Si Muḥend U Mḥend.
­ N° spécial en Tamazight :
. N°16, janvier 2008.
. N°17, avril 2008.
. N°19, août 2008.

Autres publications
01­ Chafik MOHAMED, Aperçu sur trente trois siècles de l'histoire des imazighènes,
1997.
02­ Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000.
03­ Idir El­Watani, L'Algérie libre vivra, 2001.
04­ Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son
harmonie. Tome1, Histoire et fondements d'un débat argumentaire, 2007.
05­ Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son
harmonie. Tome2, Analyse et représentation phonologique, 2007.
06­ Collectif, Mouloud FERAOUN, Evocation, Actes du Colloque, 2008.
07­ Catalogue des publications du HCA, 2008.

Consultings
01­ Kamel BOUAMARA, Nekni d wiyiḍ, 1998.
02­ Mouloud FERAOUN, Ussan di tmurt, 1999 (Tasuqelt Kamel BOUAMARA)
03­ Nora TIGZIRI ­ Amar NABTI, Etude sur « L'enseignement de la langue amazighe:
bilan et perspectives », 2004.
04­ Iddir AMARA, Les inscriptions alphabétiques amazighes d'Algérie, 2006.
05­ Kemal STITI, Fascicule des inscriptions libyques gravées et peintes de la grande
Kabylie, 2006.
06­ Mohand Akli HADDADOU, Dictionnaire des racines berbères communes,
2006/2007.
07­ Abdellah NOUH, Glossaire du vocabulaire commun au Kabyle et au Mozabite,
2006/2007.
08­ Sadaq BENDALI, Awfus amaynut n tutlayt tamaziɣt, 2007.
09­ M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tesrit taqbaylit, 2007.
10­ Kamel BOUAMARA, Amawal n tunuɣin n tesnukyest, 2007.
11­ Moussa IMARAZENE, Manuel de syntaxe berbère, 2007.
12­ M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tmedyazt taqbaylit, 2007.
13­ Moussa IMARAZENE, Timɛayin n leqbayel, 2007.
14­ Nora BELGASMIA, L'expression écrite en tamazight, 2007.
15­ Mouloud LOUNAOUCI, Projet de création d’un Centre de terminologie
amazighe, TERAMA, 2007.
16­ Zahir MEKSEM, Isuraz n usezdi tenmeẓla taḍrisant n tmaziɣt : Asnekwu d
tesleḍt, 2008.
17­ Mohammed Brahim SALHI, La tariqa Rahmaniya : De l’avènement à
l’insurrection de 1871, 2008.
Cet ouvrage est publié dans le cadre de la collection
“Idlisen­nneɣ”
Initiée par la Direction de la promotion culturelle du
Haut Commissariat à l'Amazighité

© Tous droits réservés

Conception et PAO :

Dépôt Légal : 4328­2008


ISBN : 978­9947­865­24­8
Achevé d'imprimer sur les presses de
Les Oliviers
Tizi­Ouzou
Tel : 026­21­07­19
Fax : 026­21­95­40

You might also like