Ergonomie in de grootkeuken

Definitie ergonomie

Ergonomie is de wetenschappelijke studie van de mens in relatie tot zijn omgeving. Dit kan
een product, ruimte of werkplek zijn. Ergonomie zit vervat in ons dagelijks leven, maar is
vooral gekend in arbeidssituaties. De toepassing van ergonomie moet ervoor zorgen dat de
veiligheid en gezondheid van de werknemers verzekerd wordt. Bij het ontwerpen van keukens
en machines en materiaal speelt vooral comfort en het doeltreffend functioneren een rol.

Voorbeelden van ergonomie in het dagelijkse leven

Auto’s, huizen, tafels en stoelen,… heel de wereld is op maat van de mens gebouwd. Deuren
vereisen niet te veel kracht om geopend te worden, winkelkarren verlichten het dragen van
boodschappen, een lange borstelsteel maakt bukken overbodig en fietsen hebben
verschillende maten zodat extreme houdingen vermeden worden. In arbeidsituaties wordt
vooral aandacht besteed aan een correct zitgedrag achter de pc, het heffen en tillen of trekken
en duwen van lasten, aangepaste handgereedschappen om afwijkende handposities te
vermijden...

Keuken

Een keuken is zo ingericht dat koken en afwassen vlot kunnen verlopen en de loopafstanden
beperkt blijven. In arbeidssituaties is de achterliggende gedachte een goede werksfeer te
creëren die zorgt voor tevreden en productieve mensen. Ook het betrekken van de
werknemers bij het ontwerpen of aanpassen van een nieuwe werkpost resulteert in betere
oplossingen. Een juiste afwisseling van shiften bij ploegenarbeid heeft ook invloed op het
sociale leven en welbevinden van de werknemers.
Problematiek

Praktisch gezien zijn er bij het werken en de inrichting van de keuken een aantal punten waar
men rekening dient te houden om de gezondheid te beschermen en het comfort zo optimaal
mogelijk te maken.
Een ongezonde werkhouding en overbelasting moeten zoveel mogelijk vermeden worden.

• Verlichting
• Verluchting
• Temperatuur
• Geluid
• Veiligheid
• Werkkledij
• Werkhouding (staan, zitten, gaan)
• Bukken
• Tillen
• Verplaatsingen
• Gebruiksgemak apparatuur en materiaal
• Beveiliging van apparatuur en materiaal

Een voorbeeld van hoe de problematiek onvermoed complex kan zijn:

In een keuken is de hoogte van de werktafels en de fornuizen meestal onveranderlijk, een

vaste gelijke hoogte. De lengte van de mensen die in een keuken werken is wel verschillend,
en soms kunnen die verschillen nogal groot zijn. Het spreekt voor zich dat die vaste hoogte
niet voor iedere medewerker even comfortabel is.

Opdrachten:
• Meet de hoogte van de werktafels en de fornuizen in de keukens van Stella Maris en
noteer deze hoogte in je map.
• Noteer tevens of deze hoogte voor jou een goede hoogte is, dus of je werkhouding
hier comfortabel is of niet. Geef hiervoor een cijfer van 1 tot 4. Geef bij je mening een
korte toelichting.
o 1 = helemaal niet comfortabel
o 2 = niet zo comfortabel
o 3 = comfortabel
o 4 = heel comfortabel

• Welke problemen kunnen zich voordoen wanneer de werktafels te hoog of te laag

zijn?

Bij de verkoop van messen, gaat het al lang niet meer alleen over de kwaliteit van het staal en
de scherpte van het mes. Het “goed in de hand liggen” is zeker zo belangrijk.
Het gebruik van allerlei transportwagens in de keuken, maakt het mogelijk dat het overmatig
bukken en tillen en verplaatsen van zware lasten beperkt kan worden en het werken een heel
stuk comfortabeler en veiliger maakt.

Opdracht:
• Ga na of je in de keukens van Stella Maris iets van materiaal of apparatuur kan vinden
wat ergonomisch niet zo goed in orde is.

Belgische wetgeving met betrekking tot Ergonomie, preventie en veiligheid op het werk

http://www.werk.belgie.be/WorkArea/showcontent.aspx?id=3870

http://www.werk.belgie.be/moduleDefault.aspx?id=1958

http://www.werk.belgie.be/moduleTab.aspx?id=556&idM=163