Duurzaam dopjes schoonmaken

Door: Eva Janssen, Jasper Blokdijk, Marieke Kersten, Monse Sandoval en Sanne Streekstra

Vak: Onderzoek en Ontwerpen

School: Helen Parkhurst Almere

Opdrachtgever: Precious Plastic

1
Inleiding
Voor het vak Onderzoek en Ontwerpen moet de groep bestaand uit Eva Janssen, Jasper Blokdijk, Marieke
Kersten, Monse Sandoval en Sanne Streekstra het bedrijf Precious Plastic proberen te helpen met het
verbeteren van hun technieken voor het schoonmaken en hergebruiken van plastic.

De opdrachtgever is Precious Plastic. Dit is een internationaal bedrijf dat

plastic recyclet. Het doel van dit bedrijf is om plastic verspilling tegen te
gaan. Mensen over de hele wereld kunnen zelf hun werkplaats maken in
een container van Precious Plastic. Verder staan er een aantal
bouwplannen van allerlei machines op het internet, zodat mensen deze
zelf in de werkplaats kunnen plaatsen. Met deze machines kunnen ze
plastic recyclen en de producten die ontstaan verkopen.

De opdracht die wij hebben gekregen is om een machine te ontwerpen

die flessendopjes kan schoonmaken. Het is een project in de sector
water, energie en natuur. Ze produceren verschillende producten uit
gerecycled plastic. De technieken die ze hiervoor gebruiken, ontwikkelen
ze. Er is niet een specifieke opleiding die je moet hebben gedaan om dit
te kunnen doen.

Wat het een probleem maakt, is dat het hergebruiken van doppen veel moeite kost om schoon te maken
voordat het gerecycled kan worden. Het is een veelvoorkomend probleem voor Precious Plastic aangezien ze
zelf de doppen schoon moeten maken. Er is tot nu toe geen goede oplossing om de situatie op te lossen.

De concurrentie gebruikt schoonmaakmiddelen die niet bepaald goed voor het milieu zijn en hebben geen
machine om de doppen schoon te maken.

Ons eindproduct moet een werkend ontwerp van een machine die flessendopjes kan schoonmaken zijn. De
materialen krijgen we van Precious Plastic (het bedrijf waar we voor werken) en kunnen wij regelen op school.
Hierdoor is het mogelijk om dit apparaat te maken. Verder krijgen we ook adviezen over de technische
aspecten bij dit project.

Er zijn ook een aantal eisen voor ons opgesteld waar wij ons moeten houden tijdens dit project. Dit zijn ze:

• Er moeten ongeveer 5 kilogram doppen per keer in het apparaat kunnen.

• Het apparaat moet voor iedereen bruikbaar zijn.
• Het moet makkelijk vervoerbaar zijn.
• Het moet met de hand te gebruiken zijn.

2
Inhoud
Inleiding ...........................................................................................................................2
Onderzoek ........................................................................................................................4
Vooronderzoek .................................................................................................................................. 4
Uitwerking ......................................................................................................................................... 6

Conclusie ..........................................................................................................................9
Bronvermelding ..............................................................................................................10

3
Onderzoek

Onderzoeksvraag
Hoe kunnen wij op de meest duurzame en handige manier flessendopjes schoonmaken?

Vooronderzoek
Wij moesten van tevoren natuurlijk iets weten over de materialen en schoonmaakmiddelen die het
best gebruikt kunnen worden. Daarom hebben wij daar onderzoek naar gedaan.

Geschikte materialen voor het ontwerpen van een schoonmakende machine van dopjes.
De machine die wij gaan maken heeft een aantal specifieke materialen nodig wat moet voldoen aan
een aantal eisen. De zijn dat het materiaal waterbestendig moet zijn; dat het lang mee gaat; dat het
goed bewerkbaar is en dat het bestendig is tegen intensief gebruik.

-Kunststof

-Pvc
Polyvinylchloride kan goed tegen chemicaliën, daarom wordt het veel gebruikt in de chemische
industrie. Het is goed te lijmen en te lassen. Als je het verwarmt tot ongeveer 100 graden, kun je het
verbuigen. Het kan worden blootgesteld aan temperaturen van maximaal 60 graden.

-Polyetheen
Polyetheen wordt veel gebruikt in plastic dopjes. Het materiaal is onder te verdelen in twee groepen
hogedichtheidspolyetheen (HDPE) en lagedichtheidspolyetheen (LDPE). HDPE wordt gemaakt bij een
lage druk. Dit gebeurt met behulp van een katalysator. Het kan blootgesteld worden aan een
temperatuur van maximaal 90 graden Celsius. LDPE wordt gemaakt bij een hoge druk van ongeveer
2000 bar. Dit kan worden blootgesteld aan een temperatuur van maximaal 70 graden Celsius.

-Latex of natuurlijk rubber

Latex is een witte suspensie, een mengsel van rubberdeeltjes in water. Dit kun je verwerken tot
rubber. Natuurlijk rubber wordt uit de Hevea Brasiliensis gehaald. Je kunt de rubber vormen door
middel van een mal. Deze kun je bijvoorbeeld in de rubber blijven dopen, totdat de dikte juist is. Dit
gebeurt bij hoge temperaturen.

-Fluorpolymeer
Fluorpolymeren staan bekend om hun resistentie tegen hoge temperaturen en chemicalien. Het is
een soort coating, die van verschillende materialen gemaakt kan zijn. Het wordt onder andere
gebruikt in de sector van de machinebouw. De verwerkingtemperatuur is ongeveer 300 graden
Celsius.

-Polymethylmethacrylaat (PMMA) à plexiglas

Plexiglas is gemaakt met de grondstoffen aceton, methanol, waterstofcyanide en zwavelzuur. Dit zijn
niet hele vriendelijke stoffen maar allemaal bij elkaar in het eindproduct is het onschadelijk.
Voordelen aan het plexiglas is dat het erg licht is, lichter dan normaal glas. Het versplintert niet dus
als het breekt, breekt het niet in duizenden splintertjes. En het is eenvoudig in allerlei vormen te
produceren.

-Polymelkzuur (PLA)
Op school is er een 3D-printer aanwezig, die print met het materiaal PLA. Hierdoor is het materiaal
handig hanteerbaar, omdat wij het in elke gewenste vorm kunnen maken. Om dit te doen kunnen

4
wij een 3D ontwerp maken en deze laten uitprinten. Het materiaal wordt gezien als de duurzamere
versie van polymeer. Ze worden geproduceerd uit hernieuwbare stoffen, zoals maismeel. Ook is het
biologisch afbreekbaar. Tot slot kan het tegen een temperatuur van tussen de 170 en 210 graden
Celsius.

Duurzame schoonmaakmiddelen om flessendopjes schoon te maken.

-Marcel's Green Soap
Gemaakt van plantaardige zepen. Vriendelijk voor het milieu. Maar streng en meedogenloos voor
dat vette glas of die aangekoekte pan. Verrijkt met biologische oliën en parfum, zodat afwassen (we
durven het bijna niet te zeggen) een echte ‘geurbeleving’ wordt.
Voordelen: Vriendelijk voor het milieu, biologische parfum, kan goed vet weghalen.
Nadelen: Veroorzaakt ernstige oogirritatie bij contact met ogen.

-Method
Gebruikt geen chemische, giftige cocktails maar ingrediënten van planten. Alle flessen zijn gemaakt
van 100% gerecycled plastic.
Voordelen: Alles wat in het product zit doet het milieu geen schade. De flessen zijn goed afbreekbaar
en recycled.
Nadelen: Bevat enkele (aqua sodium lauryl sulfate) ingredieënten die irriterend voor de ogen kan
zijn.

-Ecodoo
Het volledige assortiment van ecologische producten is gemaakt van biologisch afbreekbare
grondstoffen. Vrij van petroleum, kleurstoffen en synthetische parfum.
Voordelen: Het product is helemaal afbreekbaar en goed voor het milieu.
Nadelen: De verpakking is niet bepaald duurzaam, het is niet ecologisch afbreekbaar.

-Seepje
Met de slogan laat de natuur je was doen doet Seepje ook wat het belooft. Met superschillen uit de
Himalaya als basis, zorgen zij samen voor het milieu en creëren ze betere werk- en
leefomstandigheden.
Voordelen: Is niet veel product nodig om een bord, bijvoorbeeld, schoon te hebben. Het is pH-
huidneutraal.
Nadelen: Het bevat parfum, dus niet helemaal goed voor het milieu.

5
Uitwerking
Nu duidelijk is welk materiaal en schoonmaakmiddel het beste gebruikt kan worden voor onze machine, kan
de machine zelf gemaakt worden. De groep is begonnen met onderzoek doen naar bestaande middelen om
iets schoon te maken. We hebben gekeken naar apparaten zoals wasmachines en vaatwassers. Deze leken ons
alleen niet erg geschikt voor het schoonmaken van de dopjes. We zijn toen naar andere apparaten gekeken en
zijn op de airfryer uitgekomen. De schoep in midden leek ons erg geschikt voor onze machine. Hierdoor
bewegen de dopjes in het schoonmaakmiddel en kunnen ze goed schoon worden.

Daarna is er een eerste ontwerp gemaakt. Er is hierbij rekening gehouden met de eisen van de opdrachtgever.
Het is niet te groot gemaakt, zodat het makkelijk mee te nemen is. Het is wel groot genoeg om 5 kg dopjes
schoon te maken. Verder wordt het ook met de hand bestuurd.

De Schoep
De machine bestaat uit een schoep, een zeef en een bak. Met de schoep worden de dopjes rondgedraaid in de
bak. Het water moet echter wel in de bak, omdat het anders niet mogelijk is om de schoep te draaien door de
dopjes. De schoep kan makkelijk van de bak losgemaakt worden door het van het voetstuk af te halen. Het is in
meerdere delen met een 3D-printer uitgeprint (nadat het drie keer is mislukt). Deze stukken zijn met lijm aan
elkaar vastgeplakt en is daardoor een geheel geworden. Boven op de schoep zit een wiel waarmee deze
makkelijk gedraaid kan worden.

6
De Zeef
Tussen de onderkant van de bak en de schoep zit de zeef. In deze zeef worden de dopjes gestopt. De zeef is
aan elkaar gesoldeerd en er zit een iets groter gat in het midden. Hierdoor kan de zeef makkelijk worden
losgemaakt van de bak. De schoep met er eerst af om de zeef los te maken. Er zitten kleine handvaten zodat
het makkelijk op te pakken is.

De Bak
Ten slotte is er een bak aan de buitenkant van de machine. Deze is gemaakt van rubber en is gewoon besteld.
We hadden een grote bak nodig die goed tegen water kan en we zijn uiteindelijk op dit model gekomen. De
bak heeft een staaf uit de onderkant steken die ook door de 3D-printer gemaakt is. Deze zorgt ervoor dat de
zeef en schoep op de goede plek blijven.

Uiteindelijk zijn alle onderdelen aan elkaar gekoppeld en tot een geheel gemaakt.

7
Zeep
Aan de hand van het onderzoek naar duurzame schoonmaakmiddelen is een goedkoop en duurzaam middel
gevonden om zo goed mogelijk de dopjes schoon te maken. Dit oplossing is een mengsel van azijn en
citroensap.
Door verschillende bronnen te benuttigen is de groep tot deze conclusie gekomen en is er voor het
eindproduct azijn en citroensap gekozen.
De verhouding die voor de zelfgemaakte zeep te gebruiken is, is 1:1. Hierdoor wordt er zoveel mogelijk vuil en
vet weggehaald door het azijn en citroensap.

8
Conclusie

De groep heeft uiteindelijk voor de schoep gekozen en polymelkzuur als het materiaal.
Dit materiaal is het makkelijkst te bewerken en daarmee is de dynamiek van het draaivermogen erg hoog.
Bovendien was er met behulp van een 3D programma, een nauwkeurig ontwerp te maken.

Voor de bak is een standaardmodel van rubber gekozen. Dit is een geschikt materiaal aangezien het lang
meegaat. De groep was niet in staat om een geschikte bak te maken en hebben daarom een bak bij de
bouwmarkt gehaald.

Voor de zeef waar de dopjes in gaan, is er voor gaas gekozen. Dit materiaal leek het meest geschikt, omdat de
afmetingen van de gaten groot genoeg waren om makkelijk water door te laten, maar te klein waren om
dopjes doorheen te laten.

Het is uiteindelijk gelukt om onze onderzoeksvraag te beantwoorden en dat kan de groep in de vorm van een
werkend ontwerp laten zien. Het is het team gelukt om op de meest duurzame en handige manier
flessendopjes schoonmaken. Ondertussen is er onderzoek naar duurzame schoonmaakmiddelen en geschikte
materialen gedaan om zo tot de beste oplossing te komen.

Het eindproduct is hieronder te zien, samen met de opdrachtgever en het team.

9
Bronvermelding

Ecodoo
https://www.biggreensmile.nl/products/ecodoo-zacht-vloeibaar-afwasmiddel-
oranjebloesem/ecodvaisfleur.aspx?productid=ecodvaisfleur
Method
https://www.biggreensmile.nl/products/method-afwas-citroen-
munt/mdishpumplemmint.aspx?productid=mdishpumplemmint

Seepje
https://www.biggreensmile.nl/products/seepje-afwas-swingende-
citrus/seepjedishcitr.aspx?productid=seepjedishcitr

Marcel's Green Soap

https://www.biggreensmile.nl/products/marcels-green-soap-afwasmiddel-basilicum-vetiver-
gras/mgsafwasbas.aspx?productid=mgsafwasbas

Duurzame schoonmaakmiddelen
https://leukegeit.nl/duurzame-schoonmaakmiddelen/
https://nl.wikihow.com/Een-mengsel-maken-om-plastic-schoon-te-maken
http://www.aandachtigeblog.nl/plasticvrij-schoonmaken/
http://blog.greenjump.nl/post/2013/04/09/Groen-Poetsen.aspx

Zelfgemaakte zeep
https://www.ahealthylife.nl/ga-voor-groen-maak-je-huis-schoon-met-alleen-maar-zuiveringszout-
azijn-en-citroen/
https://huis-en-tuin.infonu.nl/huishoudelijk/120543-poetsen-met-azijn-en-citroen.html
https://huis-en-tuin.infonu.nl/huishoudelijk/89596-huishoudtips-met-azijn-citroensap-en-soda.html

Materialen voor bak

http://www.kersten-bv.nl/uploads/files/Eigenschappen.pdf
https://www.hunker.com/12492303/list-of-water-proof-fabrics
https://waarzitwatin.nl/stoffen/latex
http://wsvkunststoffen.nl/hard-pvc-polyvinylchloride/
https://www.hulkenberg.nl/over-hulkenberg/kennisbank/kunststof-materiaal/wat-is-polyetheen-
ofwel-pe-kunststof.aspx
https://www.quora.com/What-are-plastic-bottle-caps-made-of-What-is-the-process-used-to-make-
them
https://www.goedkopecarports.nl/overkapping-dak-afwerken
http://www.grondstofjutters.nl/blog/category/materiaal-onderzoek
https://www.youtube.com/watch?v=unmvWkfpmRE

10