: . MD, DPM, FRC Psych. .

, (UEMS)
. 19, 155 61 , .: 210 65 46 524, ./Fax: 210 65 22 396
e-mail: info@epsype.gr, www.epsype.gr

III

(DG JUSTICE) 80%
20%.

.
.
.
.
.
.
.

2010

MD, DPM, FRC Psych.
.

. ,
,

M.Sc.

Ph.D.

. ,


, ..

M.Sc.

,
,
. 2121/1993 , . 100/1975. ,
, ,

. 2121/1993

Copyright
(.....),
,
19, 155 61 ,
: 210 6546524, ./ fax: 210 6522396
: BBDO Athens
- :

ISBN: 978-960-87296-9-8

12

: , ,

18

30

1 :

44

2 :

48

3 :

52

4 :

56

5 :

60

6 :

:

64

7 :

68

8 :

72

9 :
:

78

10 :

:

82

11 :

86

O
, . 15%
, 8 -15 .

, , : , , , , . ,
..

.

III, .....
, .

(Bullying), 11
. 90
, , , , .. . 22
.
.
,
,

.

, ,
.
.
, ,
,
. .
. MD, DPM, FRC Psych.
.
.....

,
(UEMS)

III 2008-2010
,



: ,
.
, (.....),
.
,
/ , . .
.

15%

.
,

1 10 .



. , ,
,
( ), (
),
.


.

,

. ,
,
,


.

,

. ,


,

(2009-2010)

.

', ' ' ,
, ' .
,


.

2. 4 8
, .
3. 1 3
. .
4. .
.
5. .
.
:
1 2
. .
5 , .
6o , .

. , MD, DPM, FRC Psych.

. ,
/ ,

,
(UEMS).

(.....),
19, , 155 61, .: 210 65 22396,
210 65 46524.
:
. PhD, . MSc, . hD, - .
PhD, . PhD, . MSc, . .

:

-

 ,

11
.




.


.
.

:
1. 1 2 .
, .
10

Miroslaw Dabkowski, MD, PhD Dept. of

Psychiatry, Coll. Medicum N. Copernicus
University Torun, Poland, tel. +48 605
075 106 fax + 48 566 580 763

KY
. , , ,
,
, , , .:
+357 22 405000, +357 22 31 5739
T, , ,
, 1434 , ,
.: +357 22 800806
,
& , 1434
, K
,

& , 1434
, K.

Robertas Povilaitis, PhD, Director of

Child Line, Vilnius, Lithuania, Phone:
+370 698 88797
Ivona
Suchodolska,
Psychologist,
Child Line, Vilnius, Lithuania, Tel.
+37060179869
Marina
Mazioniene,
Psychologist,
Child Line, Vilnius, Lithuania, tel.
+37060179596.
11

.

,
(
, ,
,
),
,
, ,
.
, ,
, .


, ,

12

.
,


. ,



.


.


:

,


.
,

(
14-18%), .

( 15-20%) ,

.

.
, ,
-

,

, .

,
.

/


, , ,
, ,
.
,
,

. -

13



. ,

,



.


.
,



.

,
,

14

,
,
.
,

,
,
, ,
,

.

.
,
,

.

,
-

,
.



.



( ,
, )

.
,
, , .

, .

,
,
.
, ,
,
,

.

15

 .

,
.

,

,


.




.
,

16

.
:
)

, ,
)

, ,

,
)
.
,

(universal approaches)
,


,
,

.
,

.


, -

.
,
.
,
,

,
,
.

, . (2000):
, , ,
. :
, 2(1), 152-165.
, . (1981): . ,
38(2), 81-85.

Advances in School Mental Health

Promotion (www.schoolmentalhealth.co.uk/)
Wells, J., Barlow, J., Stewart - Brown, S.
(2003): A systematic review of universal
approaches to mental health promotion in
schools. Health Education, 103(4), 197220.

17

: . bullying
at school. bullying , .
bullying , , , , . (victimization).

. D. Olwues (2003),
: ( :
. ). : ....., .

, .
,
.
(school bullying), (victimization)
, , ,
,
.
, , .
:
, , ,
, , , ,
,
,
,
,
 , .

18

,
. , , , , , .
, ,
,
. (cyber-bullying) SMS.

,
.
, , ,
. ,
, .
, .
, ,
. , ,
(.., , , ,

19

, ...). , ,
.
, (, ) , ,
.
.
.
, .
.
,
. ,
, . , -
. ,

. .
.
,
. ,
. , , , -
20

- , .
, . , () ,
. ,
, .
, -

, . ,
, . ,
.

,
, , , .
, :
 (.., , ,
),
 (
, ,
,
.),

21

  ( , , , .),
 (, , , , , .),
 (
, .),
 ,
,
,
 .

:
 10-15%
.
 , ,
5% .
 ,
.
22

 ,
3 1.

.
 -
,
.

.
:
,
,
,
.
 , , , , ..,
, , .
-, , :
,
,
23

 ,
 , 50%, .
.
. .

:
,
,
,
,
,
.
, :

,
,
, , ,
,
24

 , .
-, , :
, ,
,
,
,
,
.
- :
, ,
,
, , ,
, ,
 , .
4 -
,
, ,
.
,
, 25

, ,
.

:

,
,
,

,
,

,
,

,
,
,
,
,
.

26

,
,
.

, .
.
:
 ( 5,5%
15,79% )
,
 ( 28% 5,26% ),

( 52% 18%
), - ( 23,8%
72,8% ) (
19,05% 45,5% )

27




:
- , ,
,

,
 ,
,
 ,
,

,
, .

( 10% 36% ).
.

:
 , ,

,
 ( , .) ,

,
 ,
,
,
 ,
 .
28

 , , ,
.
 ,
. ,
,
,
,
.

.

.
 .
 , .
 (, ,
), .

, ., , ., , ., , ., , . , . (2008):
: , .
, 10(1): 97-110.
, ., , ., , ., , ., , . , . (2010):
. , 17(2): 156-175
Olweus, D. (2009): : ,
. (.....), .
Rigby, K. (2008): : . , .
29

.

,

.


.
,

,

30

.
, ,



,

. ,
, ,
.
,

.

,

.

, , ,

.

,
,

.


. , , .
, ,
.

:


,


,


,


,
,
,
.


,
.


, ,
,
..
,



:
,


,
,

31

 ,
,

,
,
.
:
,
,
,
,
.

,

. ,

32

,




.
, , ,


. ,
, ,
,




, , ,
,
.

,


:
, ,
, , .

.

(.., )
(..,
),

. ,
. , ,
, ,
, ,

.
:
,
,
.



.

,
.



,
-
(feed-back).

,

33

 , .
,


.
,
.

.
, ( ),
,

.
,
, , 34

,


.

, .
, .

,

.


.

, , , ,
,
.

.
.

,
.


, , .
,



,
.

,

.
,

(
)
, .

, , ,


.


.
,
.

35

 (..,
; ;).

,
. ,


.
,
,
.
,

, .

,
- ,

36

.

,
.

.



.

.

.

.

. , ,
, ,
.
, .

.
,

. , .

,


.

,
.

, . :
,
,
,
,
.

,

37

,
.


,
,
. :

, .
( )
,
.



.

,
,
38

.

. ,

.


.

.


.
.


,

.
.

,
.

39


:
1

. :

. :
1.
.
2.
.

. :

. :

, , :
1. , ,
,
2.
.
,
40

1.
.
2.
,
.
11 ,
90 ,
.
: , ,
, ,
, .
:
,
 ,
 ,
.

:
,
,

.

. :


. :
1.
.
2.

.
3. .

. :

. :
1.

.
2.
.

5
. :

. :

1.
.
2. .
3.
.

. :
:

. :
1. .
2. ,
.

. :


. :
1.
.
2.
.

. :


. :
1.
,


.
2.

.
3. ,

.
41

4. .

. :

:
. :
1.
,


.
2.

.

,
.

,
.



.

10

1. , .
2.
, .
3.
.

,
, ,
.

.



.

. :
:
. :

11

. :

. :
1.

.

42

2. .
3.
.
4.
.
5.
.

, ,
.

:

1 2
. :

. :

. :

. :

1.

.
2.
.
3.
.
4.
.

1. .
2.
.

15 .
.

.


.
,

, ,

.

43

1.
.
2.
.

1. .
2. .

1. .
2. .
3.
 - - .

1
, .
:
-






, , ,


.
.

,
, ,
.

44

.
.
,
,
. ,

.

15

,

.


.
(project)

.





-

25
,
. ,


.



. ,
. ,
. ,
.

, :
;
;


.

.


.
.

45

20
.
.
,
, .

.
. .

.

.

,
.

20
4
.
1 : .


.
2 : ,
, .
3 : ,
.

.
10


. :

,
,
;

, , .

46

47

1.
.
2.
,
.

1. .
2. .
3. .

, .
1 ,
.
.
, , ,
. .
.
.

1. 4.
2. 3.
3. .
4. .
5. .
6. - - .
7. .
8. CD player, CD
.

.
, .

.

.
.
.

.
.
.
.
,
,
.
)
(..,
).

25

) ,
,
.
.
,
. ,
2-3 .

, -

48

,
.

.
) .
. .

49

 .
.


.

20

,


.

,
.

,
.

.

.
.

.
:

.
.

.
,
.
.

20
,
,
-

50

,
.





.
.




.

.
,
, : , ,
.
- .

.
10


. :
T
,
,
;

, , .



,
.

:
- 11 .
,
:
.
.
.
.
.


.
.
.

..
.
..

/
..

.
51

, .
, ,
.



, , , , , .

, .
,
, ()
.
3

.

, .
, , ,
, .

52

,
,
,
.
,
, .
,
.


. , , ,
, ,
.

,
, , ,
.
.
.
,
, .

,
.



.

:
1.
.
2.

.
3. .

1. .
2. .
3. .

1.
.
2. .
3. .
4. 4.
5. .

40

35
.

5

.

.


.
, ,

.

53

.
10
3
.
. : T

,
,
;

, , .


.

.
.
. , ,
,
, ,
. , , ,
, . ,
,
. , ,
. ,
.
.
, ,
,
.
.
, ,
, . , ,
. ,
.

,
. ,
.
.

54

.
;
, , ;
;
;
;
 ;
;
;
 , ;
, , ;
;
;
;
 ;

55

,
,
.
.
, .
,

. . ,
, .

1.
.
2.
.

.
.
4

.
,
, ,
.
,
.
.
.
(empathy) , . .


.
. , ,
..
(empathy)
,
, .

.

56

1. .
2. .
3. .

10


.

4 , . ,

.

70
,
:
( ), (
),
(
) , , .
.
, ,

.

57


, ,

.
,
, .

,

. ,
,


.

.
10
4
.
. : T

,
,
;

, , .

,
.

58

59

,
. ,
, , , , . ,
, . ,
, ,
, .
.

, . , .
, , . , , ,

, .
.
,
(, )
, . ,
.
, ,
, .
,
,

60

( ) . , , . ,
.
.
, , ,
. ,
. , .
, , .
, ()
( ).

, . (-),
(-). , - .
-,
-.
,
, ,

.
, , .

,
.
, .

.
1.

.
2. .
3.
.

.
1.
() () .

2. .
3. .

. -
1. ().
2. .
3. .
4. DVD player
.
5. 10 (
0013 00.23)
(HYPERLINK
http://www.in.gr/ath/cine/
article646.asp Majid Majidi, ,
1999)
.

61

1 -

5

. ,



.

; ;

;

;

; ( , , , ...)

; .., , . .
;
(M ; ;
;)
6.

.

62

:
,

.

30
1. . .
2.
, ..,
.
.
,
, ,
...
,
.
3.
.
,

. ,

.
4. .

.
5. , :

; ..,

; ,
, ;
.
,

, ,
, .

25
3

25


(HYPERLINK http://
www.in.gr/ath/cine/article646.
aspMajid Majidi, , 1999),

.

, :
;
, ;
,
;

; ; ;

; ,

; ;
,
; ;
-

:

.
. ,
.
-
,


.

, . .., 2 : ,

. 3 :
,

...


(
).
.

. ,
-

.
10


. :
T
,
,
;

, , .



,
:
.

63

 6



:

() , () , () -, ()
, , ,
, .
, sms e-mails .
, - .

.

:
.
.
.
.
( ).
(, ).
.
, : ,
. .
,

64

(.., , ).
,
,

. - . , .
:
35-40%
24
.
, , ,
. ,
, . T
,
.
. .
, , . , ,
.

.
, ,

.

- .

.
, .
( ) .
, ,
, ,
.

A.

1.
,
.
2.
, .
3.
.

,

,
,


.

B.

65

.
1. 4.
2. .
3. .
4. .

10

.

.
5.


.
6.

. ,

.
7.
, .

3
2

20

.

.

.
3-4 .

1. . ,

.
2.
,
,
.
3.
. .
4.

66

30



.

, .
,
, .

:
1. ;
2. ;
3. ;
4.
;
5.
;
6. ;
7. ;
8. ;
9.
;
10.
;
:
.


.

.
, . ,

.
. ,
,

.
, ,
. ,
.

, .

, .

30

, .

.
,
,
.
,

.

.
10


. :
T
,
,
;

, , .

, .

,
( , .., , , ).

.

,
.

,
.

67

, .
- : , , , , , . ,
,
. ,
.

. , , , ,
.
. ,
( )
.
( ), , , ,
, .
.

.
.

.

68

.

-. , ,
.

, ,
.
.

A.

B.

, : ,
.

:
) Words Hurt Bullying Commercial
(http://www.disputeresolution.ohio.
gov/)
) Anti Bullying ad. (http://www.
friends.se/?id=1582)
T .

.
: , , ,
.

1.

.
2.
.

1. X .
2. M .
3. 4 .
4. .

10

.

30

30



.

.

.


--
,
( ) ,
.

.

69


.


.

, , .

,

,

- .

20

.
4 (, , , , ) , ( )
.
( ,
,
, )

(.., , ...).

(, ,
) , .


,
( ,
: , , ).

.
10


. :
T
,
,
;

70

71

,
. , ,
,
,
,
.
,
, .

.

.

.
, ,

. , , ,
,
. ,
, ,
. -

72

, ,
,
.
, ,
. , ,
.

,
, .
, ,
, , ,

, , .
,
, .
.
,

,
,
, . , ,
,
. ,
, ,
,
.
. , ,
, .

73

1.
,


.
2.

.
3. ,
.
4.
.

1.
,
.
2.


.
3.
.

1. , , , .


,
.
2. , 4.
3. .
4. .

74

, , .
,

. David
Beckham,

(


).


. ,



.
( , , ,
.).

5



,
.


. ,
.

15
,
, ,
. ,


.
,
. , , ()
, ()
, ()
, ()

,
() , , , ()


, ()
.

15

25

.

.
( )
.
-

,
...

.
:
,

.

20

.

,
,


.
,
, .


,
,
.

.

.
10


. :
T
,
,
;

75


, , .



,
- :
.

( 3)

.

H Rihanna
.
Rihanna


. InStyle


.
.
.
, . .

David Beckham:
.

,
.
Beckham
.
,

. Beckham : ,
.
, cider
.
,
. ,
.
,
. Beckham
Guardian
,

:
,

.

.

76

77

- I:

,
,
,

. , ,
, , , ,
.

1.
-
.
2.


.
3. .

.
,
.
.
,
. , ,
, ,
,
.

, ,

,
. .

,
.

78

1.

.
2. ,
.

1 -

5





.
9 .
,
.

15
.

1. .
2. Anti-bullying PSA The
Price of Silence
HYPERLINK
http://www.youtube.com/
watch?v=wY7Gvq0P4hc.
3. .
4. CD player .

Anti-bullying PSA The Price of
Silence.

.

,

.

79

25


.
2-3 . , .
(
2 3 ,
2-3 .)

30

,
.


,
: , ,

.
,
,



. ,
. ,


.

.

,
.


,


.

80

,
.
,

,
:
,
.
,

, ,
.
,
,
.

,

.

, ,
.
, .

,
.

.
10


. :
T
,
,
;

, , .



, :
:
.

81

 10



:

,
. , ,
,
, ,
, , , ,
.
10 , .

.
,
, .
. ,
.

- . ,
,
, , . ,

82

,
, . , ,
, ,
(.., , )
: .
:

.

1.
,
.
2. .
3.
.

1. .
2.
.
3. ( )

.
4. .

1 -

5

.

.

-
.
.

. -

1. ,
.
2. 4.
3. .
4. , , (60 . 3 . ).

30






.

.
1.


.
.

83

2.

.
bullet points
.
. ,

, .
3.

.

, ...


.

45
, .

, , ,
.
(
), .

.
. .
.

.

.

84

.
.

4 -
.
1 - . ,
, ,
, ,
.
2
.


. ,



.
3

(..,

).
. ,
-
.
4

.
:
(.., ,
, .),
,
,
, .

-

,
, , .
, ,
(
)
(.., ,
,
...).

.
10


. :
T
,
,
;
, , .

, ,

.

85

11

1.

.
2. .
3.
.
4.
.
5.
.

1. .
2. .

.
1. 4.
2. .
3. .
4. .

,
. , , .

,
, ,
.

.
, ,
, ,
.

.
, , .
,
.
,
.

86

1 -

5



.
.


, , ,
, ,
,
.
,

.

45


,
.



.

.

30

. .
:
;
;
;
;
;
;
;

;

;
;

;
;
;

87

15
,

.


. ,

.

88

89