EYTANIN ZAFER ok tarm ve eskiden Mezopotamyann meguld.

verimli topraklarnda civar Umman

Denizine doru Hikmet ehri diye bir ehir vard. nsanlar ounlukla hayvanclkla Zaman zaman ehirlerden kervanlarn geldii de olurdu. Pek zengin bir halk yoktu ama bakalarna muhta da deillerdi. Pek fazla kavga grlt olmazd. Eer aralarnda bir anlamazlk karsa ehrin Bilgesine gelirler O da meseleyi Adalet Vakfnda herkesi raz edecek ekilde zerdi. ehirde pek ok mesele iin vakf kurulmutu. Fakirliklerine ramen alkanlklar haline gelmi olan dayanma ve yardmlamalar onlar zengin klyordu. Dier lkelerde k olunca buraya gen leylekler iin bile bir vakf kurulmutu. Bu vakf, g zaman leyleklerin daha rahat etmeleri iin uygun yerler hazrlard. Birinin evinde yangn ksa veya bana bir kaza gelse ya da byk bir deprem olsa herkes birbirine kenetlenir, Sabr, kr ve Dayanma Vakflar devreye girer hibir eyini birbirlerinden esirgemezlerdi. Hi zarar grmeyenler veya daha az grenler dierlerine efkat ellerini uzatrlar, birgn ayn eyin kendi balarna da gelebileceini dnrlerdi. Hatta geen seneki selde pek ok kylnn evi yklmt. Evleri tepelik yerlerde olanlar ve zarar grmeyenler madur olanlar bir sre misafir etmilerdi. Hep beraber yeni evler yapmlar sonra da misafirler kendi evlerine geince dierlerine olan minnettarlklarn, byk frtnada tepelerdeki evler ykld zaman gstermilerdi. Birgn Zahid adnda bir ehir kyls, Bilgeye gelip hayvanlar iin yeni bir ahr yapmas gerektiini ama geen ay kzn evlendirdii iin parasnn olmadn syleyerek yardm istedi. Bilge svazladktan ve biraz dndkten sonra sakaln defa ticareti iin Olumun

sakladm bir miktar param vard. Onu sana getireyim dedi. Az sonra da getirip paray teslim etti. Kyl trl dualar ettikten sonra yava yava ahrn yapmaya koyuldu.

ehirde bir de, kk bir tarlay ekip bien efkat ve Saadet diye halkn ok sevdii iki kadn vard. Bunlar evlenme yana gelmi genlere e bulmada yardmc olur ve bunu bir ibadet sayarlard. Zahid, kzn ite bu iki kadn vastasyla dier kyden, ok da iyi ahlakl bir delikanlya vermiti. Kyl, damadndan o kadar memnundu ki Onu ne zaman grse, efkat ve Saadeti hatrlyor ve onlara dua ediyordu. Geri bazen Zahid damadyla tartyordu ama neticede damad iyi bir insand. Kyl Zahidin hanm Sekafet de kzn ok iyi yetitirmiti. imdilerde kznn evinin yapmn yeni bitirmiti. Zahid kz ve damad rahat etsinler diye onlara, kendi evine yakn bir yerde ev yaptrmt. Kyl, yine onlara yardmc olmak iin onlarn hayvanlarn da alacak ekilde eski ahr ykm yeni bir ahr yapmaya karar vermiti. Damad Rza da Zahidin kzn ok sevmi, mutlu bir evlilik yapmt. Kolay kolay bir eye kzmaz Allahn takdirine rza gstermek lazm derdi. Rza, sabahtan akama kadar hayvanlarla ilgileniyor, hanm da ev ilerine bakyor, yemek yapyordu. ocuklar da olunca artk yeterince meguliyeti artmt. Kocas bazen hayvanlar daa karrd. Oradan evine dnerken de da ieklerinden kars iin bir demet yapard. Onu karsna verirken bunu, sevgisinin kk bir iareti sayard. ehirde her eyin bu kadar iyi gitmesi, ehrin dna doru mezarlklarn da ilerisinde aa dallarndan ve dikenlerden yaplm khne bir kulbede birka avenesiyle yaayan blisin hi houna gitmiyordu. Yllardr urat halde bir trl bu insanlar birbirine drememi, bu sevgi ve dayanmalarn durduramamt. Zaman zaman ehre gelir aylak aylak dolar, yapaca bir i olmaynca fke ve karamsarlk iinde eker giderdi. Bir gn yine ehre dolamaya gittiinde bir grup insann geldiin grd. Yllarn verdii hasret ve alkla az suland, yere salyalar akarken te beklediim an dedi. blis onlar kandrabileceini umuyordu. Zira, Bilgenin uzun yllar konumalarn dinledii iin kyllere bir ey

yapamyordu. Bu yeniler daha ok idir. Onlar kandrmak ok kolay diyerek srtt ve avularn ovuturdu. blis, hemen daha ilk gnlerde sanki bir dost gibi onlarn etrafnda bazen bir zengin bazen de bir fakir klnda dolamaya balad. Gnler getike kye sonradan gelenler, kyllerle ok iyi anlatlar. Yeni gurup herkesin bu kadar iyi olmasna hem hayret ediyor hem de seviniyorlard. Ama Bilge hi memnun olmamt onlarn gelmesinden. Onlar sevmediinden deil, blisin onlar kandrp huzurlarnn bozulmasndan korkuyordu. Bir gece ehrin ta dnda mezarlklarn tesinde, bayku yuvas khne kulbeden sanki siyah bir k szyordu etrafa. blis kulbesinde avenesini toplam sessizce her birine baz grevler veriyordu. O gece sabaha kadar ne yapacaklarn iyice anlatt. Son olarak Bu yeni icatlarm bize sonsuza kadar yeter! Herkes ne yapacan iyice anlad m? Frsat! Tefeci! stismarc! Koucu! diye her birinin ismini sayd. Hepsi birden Anladk efendim! diyerek gr bir sesle cevap verdiler. Ertesi gn Onun iin zafer gn olmalyd: ntikam Gn! Ertesi gn olunca, Frsat eytan ehre geldi ve yeni gelenlerden birini buldu. st ba perian bir halde karsna kt. Evim yand ey ulu kii! Bana yardm eder misin? Bu gece midemi stacak bir tas orbam, tenimim saracak bir tek yorgan yok dedi. Adam da Ona hemen hi dnmeden biraz yiyecek ve giyecek verdi. eytan bunlar aldktan sonra uzaklap gitti. Sonra asl suretinde geri dnp adamn etrafnda bir tur attktan sonra grnmeden aklna yle fledi Ne kadar ahmaksn! Sellerde yangnlarda birbirlerine karlksz yardm etmek ne kadar ahmaka! Karlksz i olur mu?! steseydin, sonra vermek artyla ona verdiklerini satabilirdin. Parasn sonra getirirdi. Para kazanrdn. Almaktan baka ans yoktu zaten. Birden, nedensiz bir kahkaha att, sinsi ve tslayan bir sesle beyninden girip damarlarnda dolarken Sen! dedi te sen bundan ok para kazabilirsin! Bu byk bir frsat! Ses tonunu

birden drp Hem de onlara yardm etmi olacaksn. Bu da Allahn sevdii bir ey. diye fsldad. Adamn kalbine paraya kar kalc bir hrs tohumunu attktan sonra da ekip gitti. O adamn iinde ise eytann konumasnn ve kahkahasnn yanklar kald. Gnler getike adam iindeki seslere hak vermeye ve bunlar hayata geirmeye balad. Bu srada Tefeci eytan ikincisine ynelmiti. Mzmin bir fakir klnda grnd ve Bana bor para verir misin? diye inledi. Adam Tabi dedi ve istedii paray verdi. eytan hemen oradan uzaklat. Bir vakit sonra ise adamn iine unlar fsldad Niye?! Niye karlksz iyilik yapasn? O adam senin paran kullanyor. Bunun bir bedeli olmal. Halbuki sen bu parayla ok byk iler yapabilirdin. Ama mahrum kaldn. nk paran Ona verdin. Sen aptal msn? Ona verdiin parann karln al. Grmyor musun seni reddedecek bir nefeslik gc bile yok! Hem de zengin olursun. Bak herkes fakir! Adam bu sesleri, iindeki hakikat ve kurtuluun douu kabul etti ve Niye daha nce aklma gelmedi diye de hayfland. stismarc eytan da grevini yapmak iin ehre sonradan gelen nc adama gidip onun kalbine de u zehirleri brakt efkat ve Saadeti biliyor musun? Ne kadar da dncesizler! Halbuki ne ok para kazanrlard, evlenecek genlerden her iki taraftan da bir miktar para istese! Hem bunda ne var ki?! Alan raz veren raz. Hem hizmet hem ticaret! eytan adamn kalbinden byk bir zafer lgnlyla kp etrafnda dolamaya balad. Bir taraftan glyor, bir taraftan da hemen ciddileip gzlerini bytyordu. Bu sese kulak ver. diye tslayarak gzden kayboldu. Adam ise bu dncelerin Allahtan bir rzk kaps olduunu zannedip gzel ve kazanl bir ie girieceim diye heyecanland. Koucu eytan ise drdnc adama gelip Ona kylnn damadnn, kzn aslnda hi sevmediini, dalardan toplad kokusuz ve dikenli ieklerle Onu kandrdn fikrini soktu kafasna. Hem sevse Ona daha gzel daha pahal eyler alrd. Sen birini sevsen Ona en gzel eyleri mi

alrdn yoksa Ona, birinin kulland bir elbiseyi mi verirdin? diyerek eytanca bakyla gzden kayboldu. Adam da bu yeni fikri kendi gelecei ve midi sayd. nsanlarn birbirlerine sevgilerini ifade etmelerine yardmc olacak ve hem de para kazanacakt. Bu konuyu ok dnmeliydi. Bilgenin iinde bir huzursuzluk vard. Neden olduunu karamad bir sknt blisi de uzun zamandr grmemiti. Acaba neler eviriyor neyin peinde kouyordu? Drt eytan da grevlerini yapmann huzuru iinde akama doru o karanlk ve pis kokulu kulbelerine dndler. blis neler yaptklarn sordu. Bir bir anlattlar. ok memnun oldu. Bu attnz tohumlar yaknda meyve verecek. dedi. Dedii gibi bu drt kii eytanlarn vesveselerini dnm ve her biri u kararlara varmlard: Birincisi, bir dkkan ap insanlarn evlerini veya dier eyalarn belli bir para karl teminat altna alacakt. Bylece eer bir afet olursa onlara yardm etmeyi ve para vermeyi taahht ediyordu. Ama diyelim ki be yl hi yangn, sel vs. olmad, onlar bu paray vermeye devam edecekler, afet olunca da O btn zarar karlayacakt. Hem zaten bu tr olaylar da ok olmuyordu. Bylece elinde ok fazla para kalacan dnd. kincisi, bir ortak bulup insanlara sadece bor para verme gibi bir hayr ii kuracakt. Ama bunun bir bedeli vard tabi. Bor verecekler ama %30 fazlasyla demelerini art koacaklard. Ne de olsa onlara insanlk adna yardm ediyordu ama baz skntlara girecekti Ufak da olsa bunlarn bir bedeli olmalyd. ncs, ehrin huzuru ve insanlk iin evlenme ya gelen genleri buluturup mutlu olmalar salayacakt. Tabi bunun da her iki tarafn deyecei bedelleri vard. Bu i iyi tutacakt. nk ehirde ve civar ehirlerde epeyce gen erkek ve kadn vard.

Drdncs de birbirini seven insanlarn sevgilerini ifade etmelerine yardmc olacak eyler satacakt. nsanlar sevgililerine olan aklarn gsterme yolunu bilemeyebilirdi. Onlara bu yolu gstermek bir insanlk borcuydu. Bir vakit sonra ehre sonradan gelen drt kiinin arda yeni dkkanlar yaptklarn grd Bilge. Her birinin yanna yaklap Kolay gelsin komum. Ne yapmay dnyorsun burada? diye sorunca ald cevaplarn hibirinden memnun olmamt. Eer bu dkkanlar almaya balarsa felaket olacakt. Bilge dier insanlara bunu anlatmaya alt ama dinletemedi. Onlar Bunlarn ne ktl olabilir ki? Hem istediimiz zaman bor alabileceiz, sel, yangn olursa ne yaparz diye dnmeyeceiz diyerek her birinin cevabn sralayp gittiler. Bilge haftalarca konutuysa da zaten hasta olduu iin sonunda pes etti ve yorgun bir halde evine ekildi. Drt yabancnn alp abalamas netice verdi ve dkkanlar bir vakit sonra ald. Gelen giden eksik olmuyor, iler iyi gidiyordu. Her biri para basyordu adeta. Herkes bir afet zamannda teminat olduu iin kimseye minnet etmiyordu. Ayrca bor para alabilecekleri bir yer de vard artk. Kimseden para dilenmek zorunda kalmayacaklard. ehirdeki hi kimse dieri muhta deildi artk. Genler de kendi balarna dolayor, byklerine artk ihtiya duymuyordu. Evlenecek olanlar rahatlkla elerini ya da sevgililerinin kendileri bulup grebiliyorlard. Zira onlarn bu ilerine yardmc olan bir danmanlar vard. Sevgililer de paralar yettii lde aklarn ifade edecek eyler satn almaya balamlard. Paras ok olan akn daha gzel ifade edebiliyordu! Kendine hediye alnan gen kzlarda hediyelerin kymeti lsnde sevdiklerine balanyor mutlu mesut yaayp gidiyorlard. Vakflarn yerini teminat, faizsiz bor para verenin yerini tefeci, evlenecek genlere byklerin yardmc olmasnn yerini p-atan alm

ve

sevginin

tarifi,

kendilerinin

hi

ilgilendirmeyen

nc

ahslar

tarafndan yaplr olmutu. te btn bunlar neticesi aylar sonra bir takm huzursuzluklar kmaya balad. Artk kimse kimsenin yzne bakmyordu. Birgn aniden gelen sel ile ac tablo ortaya kt. Teminat adam, teminat olanlarn sadece baz zararlarn demi dierlerini artnamede yok gerekesiyle dememiti. Ne de olsa bu bir dost ii deil ticaret iiydi. Hem kendisi de yardm kuruluu deildi ya! Sosyal ilikiler zayf olduu, sevgi ve dayanma da kalmad iin gerek teminatl olanlarn denmeyen zararlar gerekse fakir olduundan hi teminat belgesi alamam olanlar ylece ortada kalakalmt. Tek are tefeciden bor almakt. Tefeciden bor alanlar da ertesi sene kuraklk nedeniyle borlarn deyemeyecekler bylece borlar katlayacak, hrszlklar ve gasp olaylar ba gsterecekti. Bylece de ehirdekiler hi olmad kadar byk bir felaket ve sefalete srkleneceklerdi. Bu srada p-atanlk yapan adamn bulduu pek ok kii elerini aldatm kymetli taklarla beraber selden sonra kayplara karmt. htiyar heyeti ve ehirdekiler de evlenmek iin dier ehirlerden gelen adamlar tanmad iin yapacak bir ey yoktu. Sevdiklerine sevgilerini ifade iin tak alan gen erkekler de

zararlarn karlamak iin sevgililerinden taklar satarak kendilerine yardmc olabileceklerinin syleyince, kzlar Sevgimizi mi satacaksn?! deyip kar km ve pek ou ayrlp baka ehirlere aklarnn deerini bilecek baka aklar bulmak iin yola kmlard. Hulasa, bir yl sonra o ehirde eytanlarn dediklerine kulak veren o drt kiiden baka mutlu daha dorusu yz haince bir sevinle glen insan kalmamt. Byk eytan blis ise btn bu olanlar byk bir keyif ve itahla izliyor her gn ehre gelip saatlerce mesaiden sonra tatl bir yorgunluk ve mutlu bir yzle dikenli ve pis kokulu kulbesine geri

dnyordu. Bir gece yal bilge, evinde, halk iin zlp son nefesini verirken blisin, mezarlklarn ta tesindeki kulbesinden ykselen kahkahalar, ehrin stnde bir kabus gibi yanklanyordu.