You are on page 1of 24

Roboski (Uludere) katliamnn yaand Glyaz ve Ortasu kylerinin bulunduu s blgesinde bir haftadr nbet tutan 17 asker ile

bir korucu, grev deiimi iin birliine dnerken kaza geirdi. Askerleri tayan minibs viraj alamayarak uuruma yuvarland. Takla attktan sonra ters yatan minibsn altnda kalan askerlerin imdadna ise geen yl sava uaklar tarafndan katledilen 34 kylnn yakn-

lar kotu. Askerleri kydeki sivil aralarla hastaneye ulatrmaya altlar. Roboskide 9 ay nce katr srtlarnda evlatlarnn cenazelerini tayan Roboskililer, kazadan sonra yaral askerleri de kendi srtlarnda tadlar. >> 6

LDRMEK DEIL, YAATMAKTIR INSANLIK!


b i r f i k i r v a r
halk gazetesi

b u

g a z e t e n i n

a l t n d a

Say 23 | 25 Austos 2012 | 1.50 TL

bu gazete bar isteyenlerin gazetesi

1 EYLL 2012: DNYA BARI GN

LM DEL ZM GN OLMALI
20 Austosta, bayram gn Gaziantepte patlatlan bomba ile 9 kii hayatn kaybetti, lenlerden 4 kck ocuklar. 69 kii yaral. PKK, eylemi kendisinin yapmadn aklad. BDP eylemi knad ve lanetledi. BDP binalarna milliyeti saldrlar gerekletirildi. Masum insanlar ld, lkede dmanlk krklendi. Peki, kazanan kim? Hakkariden cenazeler gelmeye devam ediyor. Hkmetin bu sava durduracak admlar atmas iin daha ka gencin lmesi lazm? Blgeye giden BDP vekillerini PKK militanlaryla kucaklamakla suluyorlar. Peki, bu lkenin halklar bu politikalarla nasl kucaklaabilir?
rfan Kaygsz:
YENI DNEMDE KIDEM TAZMINATI DENMEYECEI IIN KITLESEL ITEN IKARMALAR ARTACAK.

tediini nasl anlatabilir?

Suriyede akan 1 Eyll Dnya Bar gn. 1939da Hitlerin kan durmuyor
Trkiye kendi i barn salamak yle dursun, Suriyeyi kartracak mdahalelerden geri durmuyor. Suriyeyi kartran Trkiye, bar isPolonyay igal ederek 2. Dnya Savan balatt gn. Dnyann en kanl savalarndan birinin tarihi, bara duyulan ihtiyac anlatyor. 1 Eyll 2012ye giderken bizim

Birleik Metal- Sendikas Toplu Szleme uzman rfan Kaygsz ile Kdem Tazminat Fonu, Ulusal stihdam Stratejisi ve ii snf ile sendikalarn durumu zerine konutuk. >> 12

de bar dile getirme, bara hayat verme vaktimiz gelmedi mi ar>> 4 tk?

kadn

sayfa 2 | 25 austos 2012 | gelecek

gnebakan

Rahat lme Kenan Paa!


Nuren Yldrm
nursenyildirim@gelecekgazetesi.com

80 darbesinin mimarlarndan ve uygulayclarndan olan, sonrasnda da cumhurbakanl yapan Kenan Evren Benimle ne urayorsunuz, brakn da leyim demi. Sanki kendisi brakt da eceliyle ld insanlar. 80deki darbeyle birlikte yzlerce kii gerek idam edilerek, gerek ikencede, gerekse de infaz edilerek ldrld. Yine binlerce kii ikence grd, yllarca hapishanelerde yatt, kalc hastalklara maruz kald. Neredeyse her evde madur olan birileri vard. Hem bireysel, hem kurumsal davalar yllarca srd; kimi kazand bir miktar da olsa maduriyetini giderdi, kimi hl urayor. Bunlarn yan sra demokrasi, insan haklar yerle bir oldu, neoliberal politikalar daha kolay alan yaratt kendine. Bugn hl en temel haklarmz bile kullanmakta sorun yayorsak, iktidarda bulunanlar pervaszca konuuyor, ben yaptm oldu mantyla davranyorlarsa, cezaevleri dolup tayorsa, bunun temel nedenlerinden biri de 80 darbesidir. Kadnlar darbeden ve darbe sonras yaananlardan en fazla etkilenenlerdendi. kencehanelerde tecavze urayan, elerinin, babalarnn nnde tecavz ve taciz edilen, hamile olmalarna ramen zellikle karnlarna vurulan, yllarca en kt hapishanelerde yatrlan kadnlard. Cezaevlerinin dnda ise yaknlarndan bir haber almak iin gnlerce, gecelerce her yere bavuran, bir dakika bile olsa gr izni alabilmek iin cezaevi nlerinde baka bir ikenceye maruz kalan kadnlard. siz kalan, ocuklarna ve cezaevindekilere de bakmak zorunda olan, her trl tacize urayan ama ayakta kalan kadnlard. Cumartesi anneleri oldular, ocuklarn elerini bulabilmek iin. Didar ensoydular her biri bu uurda kaybedilen. Hl da srdryorlar kayplarn aramalarn. 387 haftadr aryorlar, tpk 104 yandaki Berfo Ana gibi. Dava alrsa intihar ederim, demiti Kenan Paa, imdi de brakn da leyim diyor ama bir taraftan da eseri olan mahkemelere gelmemek, insanlarla yzlememek iin tp fakltelerinden raporlar alyor. 96 yan GATAda kutlarken Kronik hastalklar ve yalar nedeniyle uzun sre efor gerektiren durumlar ve stresli ortamlarda sanklarn hayati tehlike riskinin gereklemesi halinde tbbi mdahalenin yeterli olmayabilecei ve bu yzden de mahkemeye getirilmesinin uygun olmad raporlar veriliyor. Ama 79 yandaki Siti eni cezaevine koyabiliyorlar. Bu raporlarn kimler iin ve ne amala verildii ya da kullanld da belli oluveriyor. Bu davann da gstermelik olduu ok ak. Ama herkes gstermelik de olsa bir yarglansn diyorsa, ilerindeki fke bitmiyorsa, ac dinmiyorsa yarglanma devam etmelidir. Berfo Ana 104 yanda hl mahkemeye gelebiliyor ve ilk durumadaki ifadesinde Kenan Evrenin getirilmesini talep ediyorum. Hislerimi, tepkilerimi onun yzne sylemeyi istiyorum. lene kadar davacym. 104 yamda hasta hasta yatamdan kalkp geldim. Ama sanklar hastalklarn bahane ederek gelmiyorlar. Onlarn da gelmesi gerekir, diyebiliyor ve o, mahkemede konuabiliyorsa, Kenan Evren de, Tahsin ahinkaya da gelmeli ve hi olmazsa tarihsel cezalarn ekmeli ve lmeden nce yarglanmaldrlar.

Krtaj yasasnn ierii ile ilgili bilgiler hkmet yanls basn kurulularnda yer bulmaya devam ediyor. Son olarak yasann uygulamaya dair arpc yntemler ierdii ortaya kt. Buna gre; gebeliini sonlandrmak isteyerek doktora bavuran kadnlar ncelikle ikna odasna alnacak. kna odasnda szle ikna edilmeyen kadnlara, krtaj operasyonunun grntleri izlettirilecek. Bu grntler de yeterli olmuyorsa, bebein anne karnndaki kalp at sesleri dinletilecek. Dzenleme le Ne Deiecek? * Krtaj yaptrmak isteyen kadn, hekimle ba baa bir grme yapacak. Uzman doktor, krtajn kadna zararlar ve bebein nasl alndna dair videolar izlettirecek. * Kadn hl bebei aldrmak isterse, karnndaki ocuun kalp sesi dinlettirilecek. * Doum hastanelerindeki odalar lks otel konforunda olacak. Yeni yaplacak olan hastanelerde, genel doum odalar kaldrlacak, yerine tek kiilik odalar yaplacak. * Annenin 4 ay olan doum izni sresinin 6 aya karlmas planlanyor. Ancak doum izninin kadn istihdam nnde bir engel oluturmamas iin doum iznine km kadnn yerine geici olarak birisinin altrlmas veya maann belli bir ksm ile sigortasn devletin demesi planlanyor. * Annenin ok ciddi bir doum korkusu varsa, sezaryen olmas zorunlu olarak kabul edilerek cerrahi

Krtaj Yasas Aldka artyor:

Kadnlar in kna Odalar

mdahale yaplacak. Sz konusu yasa, kadnlarn en doal haklarndan biri olan krtaj olma hakkn ortadan kaldrmay hedeflerken, bunu bilimsellikten uzak yntemlerle uygulamaya alyor. kna odalar yntemi hem etik d, hem de kadnn kendi bedeni zerindeki sz hakkna ak bir mdahale anlamna gelmekte-

dir. Yasa kapsamndaki bu uygulamalarn, kaynan Amerikada 19 eyalette uygulanan bir sistemden ald syleniyor. Amerikadaki benzerinde de ksa sreli terapi ad altnda krtajn uzun dnemde ruhsal sorunlara yol at ve ceninin ac ektii gibi iddialar ile kadnlar ikna edilmeye allyor.

Krtaj Haktr, Karar Kadnlarn Platformundan ar Var:

RAHM HKAYERMZ ANLATIYORUZ!


Hayatmzn, dourmak ve dourmamak karar hakkmzn bu denli snrlandrld bir sistem iinde btn fiili ve yasal zorluklara ramen krtaj olduysanz; Sezaryen olup olmama kararnzn sizin tarafnzdan deil fakat devlet tarafndan verilmesinin deneyimlerini yaadysanz; Gebeliiniz, hangi doum kontrol yntemlerini kullandnz, ka kez krtaj olduunuz devlet tarafndan filendiyse, zel hayatnzn gizlilii ihlal edildiyse, Krtaj Haktr, Karar Kadnlarn Platformu olarak bu hikyelerinizi duymak isteriz. Biz yaadklarmza rahim hikyeleri dedik. Devletin kadn dmanln, krtaj hakkn fiilen engellemesini, sezaryen yasasyla bize hi sz brakmamasn, mahremiyetimizin butona bal tutulduu uygulamalar ifa etmek iin rahim hikyelerimizi yazyoruz. Giderek artan, hukuka uygun olmayan politikalardan haberdar olmak iin, kadnlar olarak dayanma amz glendirmek, deneyimlerimiz ile birbirimize temas etmek, birlikte glenmek ve mcadelemize birlikte devam etmek iin rahim yklerimizi yazyoruz. Hikyelerimiz, deneyimlerimiz, Krtaj Haktr Karar Kadlarn Platformu web sitesi olan, www.kurtajhaktir.com sitesinde yaynlanacak. zellikle belirtmek isteriz ki, siz onaylamadnz takdirde, deneyimleriniz hibir yerde yaynlanmayacak. Yaynlanmasn istediiniz hikyelerinizi, istediiniz gibi, kendi dilinizle, isim, yer, zaman gibi bilgileri deitirerek ya da bizim deitirmemizi isteyerek iletebilirsiniz. Kadn mcadelesine g katacak rahim hikyelerinizi, rahimhikayeleri@gmail.com adresine gndermenizi bekliyoruz. Haydi kadnlar, hikyelerimizi anlatmaya... Krtaj Haktr Karar Kadnlarn Platformu

sayfa 3 | 25 austos 2012 | gelecek

gncel
sun, lanetlemiyor musun? sorusu zerinden siyaseti tanzim etmeye alyor. Sahi, Lanetliyorum dense Krt sorunu hallolacak m? Otuz ksur yldr bu sorunun zlmemesinin sebebi bu cevabn verilmemesi mi, yoksa hkmetlerin beceriksizliklerini bu sorunun ardna saklama abalar m? Bu denli kkl bir politik soruna byle eblehe baklabilir mi? Onlar gibi davranmayanlarn, onlar gibi dnmeyenlerin o saldrda lenlere oh ektiklerini sanyorlar. Canlarnn yanmadn, gzya dkmediini sanyorlar. Byle yaparak daha batan bar olanaklarn dinamitliyorlar. Kendileri gibi dnmeyenleri eytan ilan ederek az kpkl lin ktalarnn insafna terk ediyorlar. Ben bu kirli savata len herkes iin znt duyuyorum, kimsenin lmesini, ldrmesini istemiyorum. rnein kimden gelirse gelsin, Gaziantep olayn lanetliyorum. Ancak hala birileri lyor ve ldryorsa, bunun esas sebebinin bu lkeyi yneten egemen akl olduunu dnyorum. Siyasetin sorunu zme basireti gsteremedii noktada politik eletirinin hedefinin siyasetin retim merkezi yani hkmet olmasn da gayet normal gryorum ve kendim de byle yapyorum. Hkmetin grevi, sorunu kimsenin burnunun kanamasna olanak vermeden zmektir. Muhalif fikirleri terristlikle damgalamak deil. Eer hkmet sava ve kan iin deil, zm iin aba sarf etmeye bir an evvel balamazsa, bu adr tiyatrosu ker, ncelikle de Kavuklu ile Piekrn bana. Savalarda ncelikle gerekler ldrlr derler. Ancak gerekler hibir zaman gerekleri syleyenlerden bamsz ldrlemezler. u anda olduu gibi.

pertavsz

yangn yerine evirmedi mi? Bizler sussak eletirmesek, gazeteciler sussa eletirmese bu bataklktan klabilecek mi? Muhalifler grmese sorunlar bitecek mi? Bu tiyatronun Kavuklusuyla Piekr basn da bu tiyatronun sradan bir figran haline sokmaya alyor. Tekelci basnn PKKlilerle BDP milletvekillerinin karlamasn, BDPlilerin maskesini dren bir olay olarak pazarlamalarna alk tutarlarken, onun iinde kelaynaklar kadar kalan yazarlarn farkl sesini terre destek olarak sunuyorlar. Aygnn kendini karan PKKlilere ithafen genler, arkadalar sylemini eletirirken nefret sylemini egemen klmaya alyorlar. Benden sylemesi; bu tiyatro adrnn ipleri bu kadar gerilimi kaldrmaz. Aygn PKKlilere svse hangi sorun zlecekti? BDPliler yllardr PKKli cenazeleriyle karlat. Belki de ilk kez canllaryla karlayorlar ve kucaklayorlar. Canlsyla deil cenazesiyle karlasalar ve gzya dkseler sorunlar daha m zmlenebilir olacakt? iddeti, nefret sylemini her gn daha fazla boyutlandrmak kar yol sanlyorsa hata yaplyor. Son Gaziantep saldrsnda da koroya eklemlenmeyenler devlet iddetinin hedefi haline getiriliyor. PKK saldry slenmedii halde, braknz PKKyi, BDP hedef haline dntrlyor, parti brolar kundaklanyor. Onlar gibi bakmayanlar, onlar gibi dnmeyenler hedef tahtasna oturtuluyor. Hkmet ii gc brakm PKKyi lanetliyor mu-

Gerekleri ldrmek
Rdvan Turan
ridvanturan@gelecekgazetesi.org

Trkiye bir ate emberinin iine dmken, dahas ate lkenin iinde cayr cayr yanarken, hkmet basna fra atmaktan baka ne yapyor? Babakan Bu adamlara nasl ke yazdryorsunuz! derken ileri Bakan Azna tkarm o yazlar senin! diyor. Yangn yerinin ileri Bakan olarak grev ifa eden ahsn azna bu lkenin bahtszlar ne tkar bilemem, ancak bildiim, bu zevatn kendilerini eletirenlerden nefret ettii. Krt sorunu bir yangn haline dnmken hkmetin ii gc gazetecileri ilerinden etmek. Banu Gvenden Nuray Merte, Ayenur Aslandan, Mehmet Altana, Ali Akelden Ece Temelkurana, Yldrm Trkere ve daha nicelerine. Ustalk dneminin en vnlesi icraat bu. Bu lkenin babakan diz boyu bir baarszla imza atarken, ileri Bakan baarszla iaret edene terrist damgas vurmay marifet sanrken hi utanmyorlar m acaba? yi giden ne var? Irak ve Suriye politikas kmedi mi? Krt sorunundaki gvenliki yaklam memleketi

AKKUYUda Nkleere Hayr Eylemi


Nkleer Kart Platformu (NKP) ve Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Glnara bal Bykeceli beldesinde ortak eylem yaparak Nkleere hayr dedi. NKPnin 7 Temmuzda balatt adr kampa katlan SDPli genler ve nkleer kartlar 14 Austos Sal gn ortak eylem yaparak nkleer santrali protesto ettiler. adr kamptan hareket eden ve yaklak 3 kilometre yryen nkleer kartlar, nce NGS firmasnn Bilgilendirme Merkezine ulat. Merkezin kapal olduunu gren eylemciler bir sre burada bekledikten sonra Akkuyu Nkleer santralinin yaplaca alana giden yola yrd burada yaklak yarm saat oturma eylemi yapt ve yolu ara trafiine kapatt. Bu esnada NGS Firmasna ait bir ara gemek istedi. Eylemciler araca izin vermeyince olay yerine jandarma ekipleri arld. Karakol komutan ve NKP Dnem Szcs Sabahat Aslan ksa bir konuma yapt. Eylem kald yerden devam etti. Aslan burada yapt aklamada ky halkna ve NGS alanlarna nkleer santrali yaptrmama konusunda kararl olduklarn anlattklarn syledi.

gncel

sayfa 4 | 25 austos 2012 | gelecek

Antepte Bomba Patlad


gelimede daha da bozuluyor. Bugne kadar zaten sava medyas olarak, habercilik ilkelerine uygun davranmayan Trk medyas, Antepteki patlamann ardndan yine snfta kald. Uludere katliamnda aylar gemesine ramen halen tek bir sulu bulunamamken, Antepteki saldrnn sulusu annda bulundu: PKK! Trk medyas Krtlerin genelini hedef alarak yine bir lin ortamnn olumasna vesile oldu. BDP binalar bu yaynlarn ardndan rklarn saldrlarna maruz kald. ANFye deerlendirme yapan Bilgi niversitesi retim yesi Do. Dr. Esra Arsan Olaslklardan sadece bir tanesine akl yatp, szgelimi bugnk gazete manetlerinde olduu gibi PKK terr eklinde balk atlrsa, o yaplan gazetecilik deil, tetikilik olur. nk daha henz Antep Valisinden, bomba uzmanlarndan ve bu tr saldrlar konusunda uzmanlam gvenlikilerden ok ynl ve detayl bilgi alnmadan haber yaplm oluyor. Bu da gazetecilik deil, ezbercilik, mneccimlik, bilip bilmeden konumak veya yalanclk oluyor, dedi. BDP Saldry Lanetledi BDP Ebakanlar Gltan Kanak ve Selahattin Demirta 20 Austos gn akam saatlerinde yaptklar yazl aklama ile Antepte yaanan saldry knadlar. Saldrda yaamn yitirenlere rahmet, yaknlarna basal, yarallara acil ifalar dileyen Demirta ve Kanak, ocuklarmzn ve sivil yurttalarn katledilmesine yol aan, mbarek bayram kana bulayan bu saldry aka knyor, lanetliyoruz dedi.

Antepte 20 Austos Pazar akam saat 19.45 sularnda ehitkamil Polis Merkezi yaknlarnda bomba ykl bir ara havaya uuruldu. Patlama sonucunda 4 ocuk 9 kii hayatn kaybederken 8i ar 65 kii yaraland. Patlamann etkisi ile o esnada yoldan gemekte olan iki otobs ile bir otomobil alev alrken evredeki binalar da ar hasar grd. PKK Saldry stlenmedi Patlamann hemen ardndan herkes eylemi PKKye mal etmeye alrken HPG Ana Karargh Komutanl yapt yazl aklamada Antepteki patlama ile ilgilerinin olmadn belirtti. Frat Haber Ajansnda (ANF) yaynlanan aklamada 20 Austos gn Antep merkezde bir patlama meydana gelmitir. Hem devlet yetkilileri hem de Trk basn bu olay hareketimiz zerine ykmaya almaktadr. Bu patlama ile glerimizin herhangi bir ilgisi bulunmamaktadr. Kamuoyu ve halkmz da bilmektedir ki glerimizin sivillere ynelik bir giriimi olamaz. KCK Yrtme Konseyinin yapt bayramda atmalardan kanma arsna glerimiz uymaktadr. Bayram srecinde operasyonlardan kaynakl yaanan atmalar dnda glerimizin herhangi bir giriimi de olmamtr, denildi. BDP Binalar Saldrya Urad Antepte yaanan patlamann ardndan bir grup BDP ehitkmil le Merkezini atee verdi. Patlama yaandktan ksa bir sre toplanan bir grup provokatr PKK aleyhine sloganlar atarak BDP ehitkamil ile binasna doru yrye geti. Polis nezaretinde BDP ile binasn atee veren grup daha sonra Krtlerin yaad mahallelere giderek

Krtler aleyhinde sloganlar atarak provokasyon yaratmaya alt. Can gvenlikleri olmad iin mahallede yaayan Krtler gece boyunca evlerinden dar kamadlar. Polis nezaretinde yaklan BDP ile binasna bina ancak kullanlamaz hale geldikten sonra itfaiye tarafndan mdahale edildi. Ayn saatlerde BDP Gaziantep il binas da bir grup rk provokatrn saldrsna urad. Kocaeli, anakkale ve stanbulda BDP Binalarna Saldr Antepteki saldry, aksi yndeki aklamasna ramen PKKye mal etmeye alan sava rtkanlar ehir merkezlerinde de BDPyi hedef haline getirdi. Devletin derin glerinin merkezi olarak MHP eliyle uygulamaya koyduu her halinden belli saldrlar ile lkenin deiik yerlerinde BDP binalarna ard adna saldrlar dzenlenmeye balad. Antepte patlama gecesi yaplan saldrlarn dnda stanbul, Kocaeli, anakkale ve Nizipte BDP binalarna saldrlar dzenlendi. Kocaelinde ki Saldr Kocaeli BDP il binas, kaps yaklarak atee verilmek istendi. Derince BDP ile binas da saldrya urad ve yaklmak istendi. anakkalede Gece Yars Saldr 23 Austos gn sabaha kar saat 02.30 sularnda BDP anakkale il binas nnde toplanan bir grup, talar ve ielerle parti binasna saldrd, camlar krd. anakkale BDP l Bakan Abdullah Gler yapt aklamada binann ierisinde ok sayda bira iesi ve ta bulunduunu, saldr annda binada kimsenin olmamasnn can kaybn

engellediini syledi. Abdullah Gler polise ifade verdii srada polisin kendisine kentte gerginlik olduunu, her an her eyin olabileceini, dikkatli olun diye uyardn syledi. stanbul Bahelievlerde Parti Binasna Molotof Brakld stanbul Bahelievler ile binasna bir poet iinde molotof kokteyli ve kapya bir tehdit notu brakld. Bahelievler BDP le Bakan Memduh Bierman tehdit altnda olduklarn, molotof kokteylini ve tehdit notunu brakanlarn bulunup cezalandrlmalarn istediklerini syledi. Medya Yine Tetiki Medya Trk medyasnn sicili her kritik siyasi

Taziyede bulunabilecek yz olan tek parti BDPdir

23 Austos gn BDP Diyarbakr Siyaset Akademisinin alnda gelen bir soru zerine aklama yapan BDP Ebakan Selahattin Demirta, BDP olarak her zaman zm iin aba harcadklarn, kkrtmalar nedeniyle Antepteki cenaze trenine katlamadklarn syledi. Demirta, Katliamla ilgili tavrmz ortaya koyduk. Dn hem cenazede hem de taziyede bulunabilecek yz olan tek parti BDP idi. Orada o cenazede saf tutanlardan hangisi barl zm BDP kadar savunabildi? O cenazede saf tutanlarn tamam sava savunanlar, tezkereler karanlar deil miydi? sorusunu yneltti. Demirta, Uludere katliamn da hatrlatarak dnk cenaze trenine katlan partilerden hibirinin basal dilemediinin altn izdi.

sayfa 5 | 25 austos 2012 | gelecek

gncel hasbihal

Suriyedeki yabanc muhalifler


Libyallarn ve Sudanllarn bulunduu yabanclarn Halepte Suriye askerleriyle arptn sylemi. Generalin, Fiskin Suriye vatandalar da var itirazna kar cevab ise, Evet, Suriyeliler de var. Kaaklar ve adi sulular olmu. Robert Fiskin bir baka tespiti ise, muhaliflerden ele geirilen ok sayda tbbi yardm malzemesinin Trkiyeden giri yaptnn belirlenmi olmas.

Kutsala dokunmak
serapgunes@gelecekgazetesi.org

Serap Gne

Yldrm Trkerin, yaynlanmaya baladndan bu yana tam 16 yldr aralksz yazd Radikal gazetesini brakmas, demokrasilerin birka nemli kriterinden biri olan basn zgrl konusunda Trkiyenin durumunun yeni bir tecellisi oldu. Can Dndar, Cidem Anat, Ruen akr ve Banu Gven gibi kadrolaryla yollarn ayran NTVdeki yaprak dkm bir anlamda bugn geleceimiz yerin de habercisiydi. Orkestraya uymayan sesler ana akm medyadan teker teker temizlendi. Mehmet Altan, Ali Akel, Ayenur Arslan ve Serdar Akinandan sonra Yldrm Trker gibi, bir gazetenin adyla zdelemi bir yazar da bu temizlikten nasibini ald. Daha ayrk otu kalm mdr bilinmez ama, Blent Arnn Trkiyede yeterince basn zgrl var szleri, duruma ty dikmek olmutur. AKP, medyadaki tasfiyelerle yeterince basn zgrlne kavumu demek ki! AKPye yeten zgrln lsn bilsek de, Trkerin Radikalle yollarn ayrmasnda yerine oturmayan talar var. Trkerin son yazsn okuyunca, insan neden ki Suret Bir Adam balkl bir nceki yazsnn deil de bu yaznn ayrlma sebebi olduunu sormadan edemiyor. ki Suret Bir Adam yazs, Babakann, ocuklara gstermeyin uyars ile baslmas gereken bir fotorafyla birlikte yaynlanm. Artk yaznn ieriini varn siz dnn. Oysa Trkerin ayrlma sebebi gsterilen son yazs, AKP hkmetinin Arakan ve Suriye konusunda hastalk derecesindeki ikiyzllnn tehirinden ibaret. Bu yzden insan merak etmeden edemiyor. Eyp Can ile Yldrm Trker bu yaznn nesini tartm? Yaznn ieriindeki ne gibi bir unsur, Eyp Cann editoryal tasnn stnden atlayamam? Yazy orasndan ekitirip, burasndan dndrsek de bulamadmz sebep aslnda okurken hep arka planda olan bir fotorafta duruyor. nsan bir nceki yazy nasl Erdoann korkun sureti eliinde okuyorsa, fotoraf olmasa bile, bize bu yazda da bir suret elik ediyor. Hep alayan, hep duygusal, hep hassas, hep gz yal nsanl da benden renin bencillii ile tm insani duygulara ipotek koyan; erkek, militarist, katliamc siyaset nerede su rtbas etmek gerei duyuyorsa, nerede insan iine kamyorsa, nerede suretini gsteremiyorsa orada bitiveren bir vitrin vazifesi gren bu suret Emine Erdoann. Uludere katliamndan sonraki zoraki taziye ziyaretinde zoraki halleen, Arakanda gzyalar iinde ocuklara sarlan, Esma Esada gnln ap aldatlan Emine Erdoan Emine Erdoan, altyazsz, aklamasz ama bolca altmetinli fotoraf ve grntnn kadn kahraman: Siz byle hassas, byle gz yal, bylesine insan bir kadnn einin kt olabileceini, hi dnebiliyor musunuz? Ak ki ortada bir kutsala dokunma meselesi var. Kutsal ise, Babakann ei Emine Erdoandan bakas deil. Kutsal, erkek egemen sistemde erkein mlknden baka bir eyi ifade etmez aslnda. Mlk, iktidar korumann, egemen, ezen konumunu srekliletirmenin bir aracdr. Dvte minder dna kabilmek iin kabul grm bir mazerettir. Tpk erkek yargnn haksz tahrik bahanesi gibi, en alaka sular makulletirmek iin kullanlabilir. Her eye tamam ama kutsalma dokundurtmam delikanll, aslnda her eyi yapp da bir trl dokunamadna dokunmann en son bahanesidir. Kavgada yeniemeyen erkek byle bir mazeret bulduunda tadndan yenmez. Esmek, kkremek, yakmak, ykmak, ldrmek dhil her trl akl dlk aklclar, her trl celallik sorgulanamaz hale gelir ve erkek egemen sistem tarafndan sonsuz bir afla rehabilite edilmek zere kucaklanr. nsan, Eyp Can bir celalinin celallenmesini engellemek iin canla bala didinirken hayal etmekten alamyor kendini.

Baki Yiit
Suriyedeki g mcadelesinde dm zecek kilit cephe olarak grlen Halepe giden Independent muhabiri Robert Fisk, dnya basnnda giderek daha ska yer bulmaya balayan yabanc sava iddialarn yerinde gzlemledi ve yazd. Trkiyenin Suriye orbasnda tuzu olmaktan ziyade, bizzat emperyalistlerin hazrlad tarifi piiren ba a olduu, muhaliflere silah ve askeri eitim verdiine dair haberlerle ayyuka kmt oktandr. Suriyede Esad ordusu ile atmalarda lenler arasnda Osman Karahan ve Metin Ekinci ve Baki Yiit adl Trkiye vatandalarnn da olmas bu grnty iyice pekitirmiti. Yiit, stanbulda 2003te HSBC ve sinagog saldrlarn organize ettii iddiasyla mebbet hapis istemiyle yarglanm ve 2010da tahliye edilmiti. lgin bir zamanlama! Suriyede olaylarn balamasn-

Fisk Halep sokaklarnda dolarken, evinin avlusunun bir sre yabanc militanlarca kullanldn syleyen bir Halepli, Trke bilirim ve aralarndan birou Trke konuuyordu, diyor. Fiske konuan ok sayda Halepli, sokaklarda krsal blgelerden gelen Suriyelilerin yan sra silahl yabanclar grdklerini de aktarm. Robert Fisk, yapt gzlemler zerinden, Suriyede muhalifler arasnda ok sayda yabanc olduuna dair iddialarn doruluunu teslim etmi ve yazsnn baln yle koymu: syanc Ordusu mu? Yabanc etesinden Baka Bir ey Deiller te yandan, Suriyeli muhaliflerin medyada ska yer bulmaya balayan katliam grntleri sonrasnda, Suriyede isyann balangcndan bu yana sosyal medyada destek kampanyas dzenleyen baz hesaplar da tutum deitirdi. Bir rnek Twitterdan:

dan 1 yl nceki bu tahliye, Yiitin cezaevinde rtlmeyecek bir yatrm olarak grld izlenimini uyandryor. Fiskin yazsnda bu ahslardan Metin Ekincinin de ad geiyor. Suriyeli bir general, Fiske Trkiye vatanda Metin Ekincinin kimlik kartn gstermi ve aralarnda Trklerin, eenlerin, Afganlarn,

@edwardedark: zgr Suriye Ordusunun Suriyenin kurtarcs olacan ne kadar umsak da, ne yazk ki bundan ok uzaklar, en az rejim kadar ktler

gncel

sayfa 6 | 25 austos 2012 | gelecek

ldrmek Deil, Yaatmaktr nsanlk!


Roboski (Uludere) katliamnn yaand Glyaz ve Ortasu kylerinin bulunduu s blgesinde bir haftadr nbet tutan 17 asker ile bir korucu, grev deiimi iin birliine dnerken kaza geirdi. Askerleri tayan minibs viraj alamayarak uuruma yuvarland. Takla attktan sonra ters yatan minibsn altnda kalan askerlerin imdadna ise geen yl sava uaklar tarafndan katledilen 34 kylnn yaknlar kotu. Askerleri kydeki sivil aralarla hastaneye ulatrmaya altlar. Yarallar ilk olarak kyn st tarafnda bulunan Glyaz Snr Tugayna tand, buradan da rnak Asker Hastanesine sevk edildi. Kaza sonucunda 9 asker ve bir korucu yaamn yitirdi. Roboskililer Yaral Askerlere Sahip kt Roboskide 9 ay nce katr srtlarnda evlatlarnn cenazelerini tayan Roboskililer, kazadan sonra yaral askerleri de kendi srtlarnda tadlar. Halk kendi evlatlarn yine srtnda, katr stlerinde kamyon arkalarnda hastaneye gtrd. Roboski katliamndan sonra olduu gibi Krte atlar yakld. Bir asker, yanna gelenlere, Geen yl annemi kaybettim, ona kavuacam. Beni bir teyzenin yanna gtrn dedi. Bunun zerine Krte ad Berivan olan Emine rek askerin yanna geldi. Emine rek 9 ay nceki katliamda olunu kaybetmiti. Yaral asker Trk ordusunun bombalamas ile olunu kaybeden rekin dizine ban koyduktan sonra hayatn kaybetti. artc Olan Ne? 9 askerin ve bir korucunun lmne neden olan trafik kazasndan dokuz ay nce 28 Aralk 2011 gn Trk sava uaklarnn bombalamas ile snr ticareti yapan 34 Krt kyls katledilmiti. Roboskililer aylardr bu olayn faillerinin bulunmasn ve devletin kendilerinden zr dilemesini bekliyor. Babakan aylardr yaknlarnn lmnn sorumlularn arayan insanlar oyalyor. N gerine gerine zr dilenecek bir durum yok diyor. Hkmet yeleri 30 ksur binlik tazminat kastederek, Bedelini deyeceiz, daha ne istiyorsunuz gibisinden insanlarn aclarn

hafife alan, onurlar ile alay eden aklamalar yapyorlar. Roboski halk ise verilmek istenen paray kabul etmiyor. Roboski halknn trafik kazasnn gsterdii tutum, byk bir olaym gibi allanp pullanyor. Oradaki insanlarn insanlklarnn sorunlu olduu nerde grld ki, yaananlar bu kadar artc geliyor? Esas vurgulanmas gereken,

maruz kaldklar her trl insanlk d muameleye, aalanmaya, lin giriimlerine ramen hala insanlklarn korumakta ve barta gsterdikleri srar olmaldr. Esas arlacak ey, bu kadar uluorta bir katliamdan sonra tek bir sorumlunun dahi cezalandrlmam olmasdr. Asl alacak ey, bu devletin ve hkmet yetkililerinin insanlamaya baladn grmek olacaktr!

Mermilerle Geldi Soruturmayla Dnd


Savala uyutulup inadna bar diyen Hakkarililer sava bakann istemediini gsterdi. Uluderedeki yaral askerlere yardm etmesini bilen krt halk, sava karanlarla savata lenlerin ayrmn yapabildiini gsterdi. Referandumda %92 boykot edilen bir ehirden N ne bekliyordu? Peki, bayram gnnde Nnin Hakkaride ii neydi? BDP Hakkri milletvekili Adil Kurt, ileri Bakanna ynelik halkn tepkisini ve sonrasnda kan olaylara ilikin deerlendirmesinde; halkn bayramn zehirlediini, Hakkri halkn o kadar sevseydi halkn setii milletvekilllerini de iftara davet etmesi gerektiini syledi ve Bakan ahinin halkn ziyaretine deil; olay karmak iin geldiini ifade etti. Bakan ahini eletiren Kurt; Bakan Hakkari halk ile bayram kutlamaya deil,bayramn provoke etmeye geldi. Bu halka, bu halkn deerlerine, seilmilerine kfr eden bir bakan hangi akla hizmetle bir bayram akam, Hakkari Halk yediden yetmie oluu ocucuu aileler bir btn olarak Hakkari sokaklarnda bayram alverii yaparken halkn arasna bu ekilde girip bu halkn bayramn zehir etmitir.Baka hibir ey deil. Bu bir salaklk rneidir. dris Naim ahin daha nce de Hakkariye geldi. Bu halkn kendisine tepkili olacan bilmeyecek kadar salaksa kendisine syleyeceimiz hibir ey yoktur. Ama bu salakln da tesinde bir eydi eklinde konutu. Bakann yapt ziyarete ilikin farkl bir deerlendirme ise Srrr Sreyya nderden geldi. nder de yapt aklamada, Bakann Hakkariye gideceine tam teekkll bir salk kliniine gitmesinde fayda var, dedi. N zaten sala zararldr! Hatrlanaca ya da aslnda hi unutulmayaca zere N, Roboski Katliam sonrasnda zr dilenecek mahiyete dnm bir olay deildir henz. Orada len 34 insanmz bu olayn sadece figranlardrdiyerek Krdn lsne bile olan tahammlszln ortaya koymutu. Eyll 2011de Ankarann Kzlay Kumrular caddesindeki patlamada len insanlar iin adet malesef vatandamzn patlamadan dolay can kaybna maruz kald bilgisi var elimizde,Diyarbakrn Silvan ilesinde 13 askerin yanarak can vermesine sebep olan yangnn k nedenine ilikin yapt incelemelerde ise Yangn kmtr, yangnn sebepleri u anda km olan yangn geri getirecek deildir diyerek insan sevgisini o gzelim trkesiyle olduka ak bir ekilde ortaya koymutu. Be TEDA iisinin Erzurumun Akale ilesinde gletin iinden enerji nakil hattndaki arzay onarmaya giderken boularak lmesiyle ilgili denetleme yapmak iin blgeye gittii srada, kendisini grmeye gelen vatandaa Takla at da greyim demesi biber gaz sala zararl deil aklamalar ve Sorun, sorun diyorlar. Ben aryorum sorunu bulamyorum eklindeki Krt sorunun olmadn savunduu grlerini, acaba Hakkri halkndan kaarak snd kafede mi yoksa gtrld Valilik binasnda m bulduunu merak ediyoruz.

dris Naim ahin gvenlik glerinin Ramazan Bayramn kutlamak, halka ise eziyet etmek iin Hakkrideydi. ileri Bakan N Hakkri halk tarafndan protesto edildi. Halkn tepkisi karsnda N, korumalar tarafndan gtrld bir kafeye snmak zorunda kald. Halkn fkeli tepkisini, caddeyi sava alanna evirerek yantlayan polis, tazyikli su ve biber gaz skt, ehre mermi yadrd. Krtlere kar rk ve faizan sylemlerini dilinden drmeyen N, bu sefer bir Krt ilinde halkn tepkisiyle yzlemeyi gze alamayp; valilik binasna zar zor yetitirildi. Hakkari Basavcl protestolarla ilgili soruturma balatt. Mermilerle gelen smrge valisi N soruturmayla dnm oldu.

sayfa 7 | 25 austos 2012 | gelecek

gncel bitmeyen kavga

PKK CHP Milletvekili Hseyin Aygn gzaltna ald

Hkmet Kdem Tazminatnda Geri Adm M Att?


ufukgollu@gelecekgazetesi.org

Ufuk Gll

AKP hkmeti, iktidara geldii gnden bugne emek dman politikalarn uygulaycs oldu. ilerin rgtlenme, grev, sendika ve kazanlm sosyal haklarna dnk saldrlar AKP hkmetinin 10 yllk iktidarnn en nemli icraatlaryd. Son olarak gndeme gelen kdem tazminatnn ayr bir fona devredilecei tartmas AKPnin emek dman politikalarnda gelinen son noktayd. i snfnn kendi aln terinin rn olan kdem tazminat AKP hkmeti tarafndan yamalanmak istemekteydi. Hkmetin kdem tazminatna dnk balatt saldr karsnda AKPnin arka bahesi haline gelmi olan Hak- dorudan buna destek verdi. DSK ise doru bir tutum alarak kdem tazminatnn yamalanmas karsnda yapt eitli eylemlerle tepkisini ifade etti. DSK, merkezi dzeyde Trk-e kdem tazminatnn gasp edilmesiyle ilgili genel grev rgtleme arsnda bulundu. Trk- Genel Bakan Mustafa Kumlu kdem tazminatnn iilerin dokunulmaz olduu aklamasnda bulundu. Hkmetin kdem tazminatna el atmas durumunda Trk- olarak kar duracaklar beyannda bulundular. Hkmet sendikalara kdem tazminatnn fona devri eklinde geliecek olan hak gaspn kabul ettirmek iin onlar tehdit etti. Sendikalarn rgtllk istatisliklerinin iirme olduunu, gerek saylar aklanrsa yetki sahibi olan sendikalarn yetkisiz kalaca tehdidini savuran hkmetle sendikalar bir kez daha kar karya geldi. Trk- ynetimi hkmetin kesin ve tehditkr tutumu karsnda uzlama yollar aramaya balad. Gcn ii snfndan ve onun retimden gelen gcnden almas gereken bir sendika hkmet yneticileriyle yapt grmelerle sonu almaya almaktadr. Son olarak Trk- Genel Sekreteri ve Trk-Metal sendikas Genel Bakan Pevrul Kavlak bayramda mjdeli haberi verdi. alma ve Sosyal Gvenlik Bakanyla yapt grmede kdem tazminat uygulamasnn rafa kalktn aklayan Kavlak bu talimatn da babakan tarafndan verildiini twitter hesab zerinden duyurdu. Ardndan da babakana vgler dzen Pevrul Kavlak Star televizyonuna da benzer ierikli aklamalarda bulundu. Her eyden nce ii snfnn hak arama mcadelesi rgtl eylemin ve snfn ortak rgtlenmelerinin yrtt ortak almalarn bir sonucu olmaldr. AKP hkmeti kdem tazminatnda bugn iin geri adm attysa bunun nedeni ii snfnn rgtl kesimlerinden gelen tepkiler ve bu tepkilerin bir genel greve dnme kaygsndan atmtr. Ayrca Suriye ile sava gerginlii ve Krt sorununda yaanan atmalar hkmeti yeterince ypratm durumdadr. Bu koullar altnda hkmet bir de ii snfyla kar karya gelmemeye almaktadr. AKP hkmeti neo-liberal kemer skma politikalarnda srarcdr. Bu adan hkmetin bugn iin geri adm atm olmas onun uygulamalarnn deiecei beklentisi uyandrmamaldr. i snfnn mcadele rgt olan sendikalar acilen hkmetin emek dman politikalarna kar soka ve retimden gelen glerini esas alan bir mcadele ortakl oluturmaldr. Ancak byle AKP hkmeti ilk nce iilerin tarihsel kazanmlarna saldrmaya yeltenip sonra da bundan vazgetiinde bu duruma sevinmekten kurtulmu oluruz. Hkmetin emek dman politikalarnn karsnda tutarl bir muhalefet remeyen Trk- ynetimi kendi konfederasyonlarna ye olan Hava- yesi Trk Hava Yollar iilerinin iten atlmasyla ilgili hibir giriimde bulunmamaktadr. Bu adan gn kurtaran sendikacln ii snfnn mcadelesine kataca bir ey yoktur.

CHP Dersim milletvekili Hseyin Aygn, 12 Austos Pazar gn semen ziyareti iin gittii Ovack ilesinden Dersime dnerken PKK tarafndan gzaltna alnd. PKKliler Tunceli-Ovack Karayolunun 35. kilometresindeki Karafrtna ve Veliemesi Mevkiinde sk sk yaptklar yol kontrollerinden birinde Aygn alacaz, birka gn misafir edeceiz, eklinde aklama yaparak Hseyin Aygn yanlarnda gtrdler. Aygn alkonduunda yannda danman Deniz Tun ve Akam gazetesi muhabiri Kadir Merkit de bulunuyordu. Aygnn PKK tarafndan alkonulmas, danman ve Merkitin serbest braklmasnn ardndan olay emniyet glerine bildirmesiyle ortaya kt. PKK karlma olay ile ilgili 12 Austos gn Dersim-Ovack yolu zerinde HPG Dersim eyaleti gleri tarafndan CHP Milletvekili Hseyin Aygn gzaltna alnmtr. Hseyin Aygn, Krdistan halkna ve gerillaya ynelik devletin zel sava politikalarnn bir yrtcs olduu ynl halkmzdan gelen youn ikyetler gz nnde bulundurularak; smrgeci Trk devletinin Dersime ve Dersim halkmza ynelik yrtt zel savaa, asimilasyoncu ve paralayc politikalara, yine Dersimde gelitirilmek istenen barajlara dikkat ekmek ve Hseyin Aygnn bu kirli politikalarn hizmetine girmemesi gerekliliini hatrlatmak amacyla gzaltna alnmtr. Gerekli idari ve hukuki ilemlerin tamamlanmas ardndan Hseyin Aygn ksa bir sre ierisinde serbest braklacaktr, aklamasnda bulundu. Babakan Erdoan, olayla ilgili ilk aklamasnda Bunlar beklediimiz eyler, derken, bu karlma olay d basnda da yer buldu. Alman Der Spiegel dergisi, Amerikan CNN ve Katar merkezli El Cezire PKKnin Trkiyede ilk defa bir milletvekili kardna vurgu yapt. 48 saat sonra Aygn Dersime 45 km uzaklktaki Aatorunoba mevkiinde PKKliler tarafndan serbest brakld. Serbest braklan Aygn yapt aklamada yle dedi: ki gnlk da maceram akam 17.00de sona erdi. rgt, bu eylemi siyasi propaganda olarak

yaptn ifade etti. ki gnlk dadaki saatler boyunca son derece saygl bir tavr grdm. Bu eylemi yapan gen arkadalar, bu lkenin ocuklar ve bu eylem araclyla Trk kamuoyuna bar ve atekes mesaj vermek istediklerini sylediler. Unutmayn ki bunlar her an lm riskiyle kar karya olan insanlar. ki gndr Torunoba blgesi youn olarak bombalanyordu, biz izliyorduk bombardman. Bu lkenin ocuklar, bu bombalar patlasayd onlar veya biz lseydik eminim bar umutlar daha fazla ertelenmi olurdu. Aygnn alkonulmas ve serbest braklmasnn ardndan eylemin verdii mesaj tartlmas ve Krt sorununda gelinen noktann yeniden deerlendirilmesi gerekirken ortal komplo teorileri kaplad. AK Partili amil Tayyar bu olay tamamen bir hikaye olarak nitelendirdi. Kendi Tweeter sayfasnda PKK CHPli Aygn misafir etmi. Muhabbetiniz bol olsun, olsun da millet bu numaray yemez, szleriyle deerlendirdi bu gz alt eylemini. Aygnn gemii, siyasi kimlii didik didik edildi ve karlmann anlamal olduu konuulmaya baland. Aygnn eylemi yapan gen arkadalar szlerinden rahatsz olanlar neredeyse alkonulmasna Oh oldu diyeceklerdi. ACI KAYBIMIZ 66 yllk mrn emein zgrlemesi ve Trkiye halklarnn kurtulu mcadelesine adam Ersin NSELi 17.08.2012 tarihinde geirdii kalp krizi nedeniyle kaybettik. 12 Mart yaam, 12 Eyll ikence hanelerinden ve zindanlarndan gemi tm yaamn devrim ve sosyalizm mcadelesine adam yrekli bir devrimciyi kaybetmenin acsn yayoruz. Mcadelesi yolumuza k tutacak onu hi unutmayacaz. Gelecek Gazetesi

tarih eridi 1 Eyll Dnya Bar Gn


kinci Emperyalist Paylam Savann balad tarih olan 1 Eyll, sava sonras tm dnyada Dnya Bar Gn olarak kutlanmaya baland. 1939 / 1 Eyll tarihinde Nazi Almanyasnn Polonyay igali ile balayan, dnyann grd en kanl vahete kar isyann adyd Dnya Bar Gn. Ardnda 52 milyon l, 100 milyonlarca yaral, sakat ve moloz yn haline gelmi kentler ile ac ve gzya brakt. Mays 1945te ABD emperyalizminin Hiroima ve Nagazakiye att atom bombasyla son bulan kinci Paylam Savann sonu da balangc gibi yine kanlyd... nsanlk tarihinin bu en acmasz, en kanl ve en kirli savann balad gn, yani 1 Eyll, Dnya Bar Gn olarak kabul edildi.

sayfa 8 | 25 austos 2012 | gelecek

Yahudi soykrm*
Soykrm ya da jenosit kavram 1944de Polonya Yahudisi bir hukuku olan Raphael Lemkin tarafndan Yunanca rk, soy anlamna gelen gnos ile Franszcaya Latince katletmek anlamna gelen cidium kknden gemi cide szcklerinin birletirilmesiyle oluturulmutur. Lemkin Jenosit konusuna nasl geldiniz? sorusuna cevaben Jenosit ile ilgilenmeye baladm, nk birok kez gerekleti. nce Ermenilerin bana geldi, ardndan da Hitler harekete geti, diye cevap vermitir. 1944te Carnegie Uluslararas Bar Vakf Lemkinin en nemli almas olan, gal Altndaki Avrupada Mihver Devletlerinin Ynetimini ABDde yaynlad. Bu kitap II. Dnya Sava srasnda Nazi Almanyas tarafndan igal edilmi lkelerdeki Alman ynetiminin soykrm terimi eliinde geni bir hukuki analizini ieriyordu. Lemkinin uluslararas yasalarn ihlali olarak soykrm fikri uluslararas kamuoyu tarafndan yaygnlkla kabul edildi ve Nrnberg Mahkemelerinin hukuki temelini oluturdu. Kaynak:http://tr.wikipedia.org/wiki/ Soyk%C4%B1r%C4%B1m

Son karar 21 Eyll...


Dnya Bar Gnnn tarihi birka kez deitirildi. lk olarak Birlemi Milletler (BM) Genel Kurulunun 1981deki 57. birleiminde, Genel Kurulun al gn olan, her Eyll aynn nc sal gn, Uluslararas Bar Gn ilan edilirken, 2001 ylnda ise BMnin bugn geerli olan tarihi, 21 Eyll ilan edildi. Daha ncesine dnecek olursak, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birlii dneminde, Varova Pakt yesi lkeler, Hitlerin faist rejiminin Polonyay igal, baka bir deyile, kinci Emperyalist Paylam Savann balang tarihi olan 1 Eyll, Dnya Bar Gn olarak kutlad. Ancak SSCBnin knn ardndan Dnya Bar Gn yalnzca Trkiye ve KKTCde, 1 Eyll tarihinde kutlanmaya devam etmektedir.

1 Eyllde baralm
yordu Savan sonunda ortaya kan iki kutuplu dnya ise sadece bir el freni ilevi grd. Blgesel dzeyde savalar iki kutuplu dnyada da srekli olarak varln devam ettirdi. Sava ve bar ikilemi arpyordu Sava en ok kadnlar vurdu! Sonra ocuklar, sonra genleri, iileri, emekileri, rencileri ve askerleri Savan tm egemenliine ise Vietnam durduran bar gleri meydan okudu Birinci Paylam Savanda yeni bir perde aan Bolevikler, 68 genliinin dilinde Yankee go home!a dnyordu. Bar gleri ba emediler, zulmn nnde! Bar gleri direnecek! Savalarn hkml olduu, hkmsz bir dnyada, Ortadou sava lklaryla uyanmaya devam ediyor. Her gn yeni yeni lm haberleriyle uyanyoruz. Msr, Lbnan, Suriye, Krdistan, Irak, Yemen Adeta tm Ortadou bir ate emberi Emperyalizm ile kol kola vermi olan Trkiye egemen snflar, bu ate emberinin nemli bir paras. 30 yl akn sredir devam eden kirli sava yetmiyormu gibi imdi de Suriyeyi hedef alan, ranla burun buruna gelmi bir d politika mimar ile kar karyayz Krt illerinde devam eden atmalarn boyutu bile, bara ne kadar susamamz gerektiini gsteriyor. nk her gn yeni lm haberleriyle uyanyoruz Ancak rk-faist, oven glerce kuatlm kara propaganda mucitleri Krtlere, Suriyelilere tm halklara dman olmamz tlyor bizlere 1 Eyll tm dnya asndan olduka deerli bir gn! Ancak corafyamzda da 1 Eyll ayr bir deer kazanyor. Roboskide katledilenlerin ailelerinin, trafik kazasnda yaam sava veren askerlere yardma komas, bu anlamn birinci dersi. Evlatlarn yitirmi Bar Anneleri, her 1 Eyllde sokaa kan Krtler, bar gleri, Suriyeye, Afganistana, Iraka emperyalist saldrganla hayr diyenler imdi tm sava glerine asl derslerini vermeli. Tarih her zaman tekerrr etmez! Bar gleri direnecek

Dnya Bar Gn kavram, dnyann yaad en byk ykm olan kinci Paylam Savann yaratt tahribatn bir sonucu olarak ortaya kt. Ancak bu kavram, geen tarih boyunca unutulmas mmkn olmayan birok acya engel olmay baaramad. Ne lkede ne de dnyada savalarn son bulduu bir gelecek ina edilemedi. kinci Paylam Savann yaratt ykm, Albert Einstein u szlerle yorumlayacakt: 3. Dnya Savanda hangi silahlarn kullanlacan bilmiyorum ama 4. Dnya Savanda ta ve sopalar olacan biliyorum. Einstein, yaanan savan bykln gsteren, basit bir anlatm tercih etmiti Bilim dnyasnda r aan, zel Grelilik Kuramnn bir paras olarak ileri srd, E = mc forml (E enerji, m ktle, c ise k hz) maddeden enerji doabileceini, bunun da k hznn karesi gibi ok byk bir rakamla, ktlenin arpmna eit olduunu sylyordu. Elbette ki atom

bombasnn yapmnda Albert Einsteinn dorudan bir katks yoktu. Ancak onun bu formlnden, maddenin ok kk bir blmnden, allmn snrlarn aan ok byk bir enerjinin retilebilecei anlalyordu. Atom bombas ise maalesef bu ilkenin doruluunu aka gsterdi. Bu nedenle de Einstein kendisini, Bilim atom bombasn retti fakat asl ktlk insanlarn beyinlerinde ve kalplerindedir demek zorunda hissetti. nk bilimsel bir gelime emperyalizmin elinde ak bir barbarla dnmt Nazi Almanyasnn Polonyay igali ile balayan ve 20 milyon Sovyet vatandann katledilmesine, 6 milyon Yahudinin soykrma uramasna, toplamda 52 milyondan fazla insann lmne neden olan kinci Paylam Sava, adeta savan yeniden tanmlanmas anlamna geliyordu. Yksek teknoloji, bir altn a yaratmaktan hayli uzakt. Leninin Emperyalizm kitabndaki her ey, yeniden ve yeniden tantlan-

sayfa 9 | 25 austos 2012 | gelecek

Yine Bir i Cinayeti!

keta lm Deil, zm
ekinbodur@gelecekgazetesi.com

Ekin Bodur

Bu sz byk bir cesaretle sylediinden ve hi geri adm atmadan arkasnda durduundan beri Blent Ersoyun benim iin zel bir yeri vardr. Krt sorununda geldiimiz her dnemete bir kez daha bu szn yakc nemini gryoruz. Yine bir bayram gn patlayan bombalarla bu iddeti bir kez daha iliklerimizde hissettik. Gaziantepte amcasnn elinden tutmu bankamatie giderken len bir ocuk oldu zihinlerimizde bu bombann etkisi. Bu ocuklarn yaamaya nasl da hakk olduunu dndk. Bu ac nereden gelirse gelsin kabul etmek mmkn deil. zm burada deil. Buradan ancak daha fazla iddet, daha fazla nefret, daha fazla kutuplama doar, ki bizim ihtiyacmz olan hi de bu deil. te hkmet cephesinden yine ayn nefret sylemi krklendi. BDPliler terristtir diyen bu zihniyetin en nemli delili de milletvekillerinin Hakkride PKKlilerle kucaklamas oldu. Benzer bir durum Habur srecinde de dillendirilmiti. Trkiye cephesinde bugn BDPye oy veren milyonlarca Krt iin gerillann ne anlama geldii hep tersten, terre destek vermek olarak okunuyor. Bir gerek gz ard ediliyor: Terr sembolize ettii iddia edilen gerilla kim? Bu halkn ocuu deil mi? Cenazesini kaldrdn kabulleniyorsun da yaarken grdne sevindiine mi inanamyorsun? Blge bir yangn yeri. Hkmet ldrd PKKlilerle vnedursun, sava trmanarak sryor. Her gn gelen asker veya gerilla cenazelerine siviller de eklendi. PKK silah braksn diyorlar da, soruyorum bu insanlar bunca yldr Krte okullarda semeli ders olsun, TRT Krte yayn yapsn diye mi savayordu da inecek dadan? Ne yapyorsun sava bitirmek iin? Gerek bir bar projen var m? Yoksa karn m var savatan? lke iini bitirdin, imdi de Suriyeyi katp kartrmaya m soyundun? 1 Eyll Dnya Bar Gn, 1939da Hitlerin Polonyay igal ederek 2. Dnya Savan balatt gn. Dnyann en kanl savalarndan birinin tarihi, bugn tarihsel olarak tam zddn, bara duyulan ihtiyac anlatyor. Bizim durumumuz da farkl deil aslnda. Bara ihtiyacmz bir lm kalm meselesi haline gelmiken biz de savan, nefretin, inkrn dilini kullanmakta srar ediyoruz. Sava hkmetlerini iktidara getiriyoruz. 1 Eylln 73. yldnmnde bara bir adm bile yaklaabilmi deiliz. Oysa tm bunlar deitirmek yle kolay ki... Tek yaplmas gereken Babakann sylediinin tam tersini hayata geirmek. Yani BDPlileri meclisten atmaya almak, seilmileri terrn uzants olarak yaftalayarak bir halkn iradesini hie saymak yerine, zm siyaset zerinden retmek... Oturup konumak; amasz, fakatsz, krmz izgilerin zerini izerek, barn sorumluluunu omuzlarnda tayarak mzakereye oturmak... Bunu baaramadka bu halka huzur gelemeyecek. Burada sorumluluk phesiz ki hkmete, devlete dyor. Bunu tartmak bile gereksiz. Demiti dersiniz, bunu baaramayan babakan tm dnyaya rezil olacak. Sorunun altndan kalkamazsa, sorunun altnda kalacak ve ezilecek. Ben bu yazy yazarken sokaktan davullu zurnal En byk asker bizim asker haykrlar geliyor. Yine gencecik insanlar aslnda korku ve endieyi gizlemeye alarak gle oynaya maher yerine gnderiliyor en sevdikleri tarafndan. Davul zurna seslerinin arasnda korkunun sessizliini duyuyorum. Olum olsa savaa gndermezdim diyen Ersoyu dnyorum bir kez daha... Her kelimesine hak vermeden edemiyorum.

stanbul Beykozda Eflatun Film irketinin hazrlad ubat dizisi iin set hazrl yapan Ergn Makina iileri zmite dn yolunda kaza yapt. Kazada 3 set iisi hayatn kaybetti. stanbuldan zmite giden ve iinde set iisi olarak alan 6 kiinin bulunduu minibs, TEM Sultanbeyli mevkiinde park halindeki kamyona arkadan arpt. Kazada, minibs iinde bulunan Erta Sevim (26), mer Pekta (26) ve Abdullah Pekta (49) hayatn kaybetti. Ara srcs Ayta Sevim ile mer Gliek ve Ersoy Kansu ise yaraland. Yarallar, Pendik Marmara Hastanesinde tedavi altna alnd. Minibsteki 6 kiinin stanbulda Eflatun Film irketinin hazrlad ubat dizisi setinde altklar, seti kurduktan sonra zmit Baiskeleye dndkleri srada kaza yaptklar renildi. Bu kazann ardndan set iileri yaptklar basn aklamas ile arkadalarnn lmnn sradan bir trafik kazas olmadn, yaanann her gn yaanan i cinayetlerinden bir tanesi olduunu anlattlar. Yaplan aklamada Profesyonel dekor uygulayclar ve niversitelerin bu dallarndan mezun olmu insanlarn yapmc irket tarafndan seilmeme sebebi ise tamamen ii daha ucuza getirmek iin bulunmu en basit zmdr. nk bu iin profesyonelleri bu iin arln, zorluunu ve ka saat almas gerektiini bilir ve ona gre kae ister. Dekorun planlanan zamanda yetimemesi nedeniyle skan yapmc alan kii saysn artrmak, ii daha profesyonelletirmek yerine zmitten getirdii inaat firmas iilerini altrmay semitir, denilerek iilerin Eflatun Filmde sigortalarnn olmad, zmitte baka bir firmada sigorta kaytlarnn bulunduu ve muh-

temelen zmitteki bu firmann sahibinin de Eflatun Filmin sahibi Onur nlnn arkada olabilecei belirtildi ve dizi setlerindeki gvencesiz ve ar alma koullarnn iilerin canna mal olduu vurguland. Eflatun Filmin sanat ekibinin parasn alamamas, youn alma koullar ve sette yaanan gerginlikler dolaysyla ii braktnn belirtildii aklamada, alanlarn gnde 20-21 saat altrld, iin yetimemesi sonucunda bayramda dahi iilerin mesaiye devam ettirildii dile getirildi. Aklamann devamnda Saatlerce setlerde bin bir zorlukla alan set alanlarnn durumu iler acs halini devam ettirmektedir. Eflatun filmin ubat dizisi setinde ka sigortal var, soruldu mu hi? Sorulmad, sorulmayacak! Bu birok dizinin setinde devam etmektedir. Sigortasz, kt artlarda, kt yemeklerle, parasn alamadan, gnlerce dzensiz yaayarak, uyku bile uyumadan setlerde srnen insanlarn iler acs hali devam etmektedir. Bu insanlar isiz kalacam korkusu ile sessizliklerini korurken size soruyoruz: Daha ka kii lmelidir? Muhtemelen yapmc firma birka gn sonra olay rtbas edip konuyu bir ekilde kapatarak setine ve ekimlerine devam edecektir. nsanlar evinde akamlar 45 dakika yerine 90 dakika elensin, kanal reklam yaynlasn, patron para kazansn Ferrariye binsin diye hayatlarna kylan insanlar adna soruyoruz: Daha ka kii lmelidir? Gnlerini feda edip bilmedii bir iin iine braklp, ii yetitiremedii iin patronundan fra yiyen ve uykusuz bir ekilde bayram gecesi evine gnderilirken len iiler adna soruyoruz: Daha ka kii lmelidir? denildi.

emek

sayfa 10 | 25 austos 2012 | gelecek

ok al, az dinlen

Grev var!
Enerji-Sen yesi BEDA iileri sendikal olduklar iin ilerinden oldular. imdi BEDA Genel Mdrl nnde 100 gn akndr grevdeler. Sreyyapaa Hastanesinde alan taeron iiler taeron irket el deitirdii srada i kanunundan doan tm haklarmz aldk yazl belgeleri imzalamadklar iin iten karld. imdi 30 gn akndr direniteler. Hava i koluna getirilen grev yasana kar greve ktklar iin iten atlan Hava- Sendikas yesi iilerin Atatrk D Hatlar terminali nndeki direnii 80 gn akndr sryor. Elazn Maden ilesinde bulunan Eti Gm A.. Maden Bakr fabrikasnda alan 283 ii maalarn alamadklar iin 15 Austostan beri grevdeler. Antepte farkl fabrikalardan yaklak 5 bin iplik iisini kapsayan grev 11. gnnde fiili olarak sona erdi. Patronlarla varlan anlamaya gre 780 lira civarnda olan cretler 875 liraya karld. cep telefonu kullanmna snrlama hatta yasak getirir.

LGN SMR YNTEMLER

Bir patron maksimum kr elde etmek ister. Bu yzden mmkn olduunca maliyeti drmek iin iisinin emek gcnn son damlasna kadar yararlanmaya bakarken, aslnda iinin daha etkili ve verimli almasn salayan sosyal haklardan kesinti yapmak iin her frsat kollar. Patronlar emekten alma noktasnda yaratcdrlar. inin dinlenme hakkn mmkn olduunca elinden almaya alrlar. Onlara gre en iyi ii, konumayan ama ok i yapan, ackmayan ama her ii yapan, ii arkadan deil de patronunu abi, abla, karde grendir. eitli sektrlerden iilerle yaptmz rportajlardan sonra patronlarn maliyeti drmek iin, daha dorusu emek gcnden maksimum tesi verim almak iin ok ilgin yntemler uyguladn grdk. 1.Haftalk su kullanm belirleme: zellikle byk ehirlerde su kontre baland. Yani ne kadar kullanmak istiyorsanz o kadar dyorsunuz. Bu yzden patronlar haftalk bir kullanm belirleyip iilerin ortak alma alanndaki tuvaletlerde kullanlan suyu kontrol altna almak iin hafta ortasnda biten suyun yklemesini yapmyor. 2.Her alana gnlk on be yaprak tuvalet kd: Tuvalet imknnn iyeri iinde saland yerlerde tketilen tuvalet kd da iverenin gzne batyor. Bu yzden ayn su iin olduu gibi belli bir tketim miktar belirleniyor. 3.Yemek saatlerinde i verme: Patronlarn en ok kulland yntem. Hem yasal hem de gnll olarak ilerini verimli bir ekilde srdrebilmeleri iin iilere yemek hakk tannr ama ne yazk ki patron iindeki smr arzusunu bir trl bastramaz. Bu yemek hakk sresince yaplmayan, deerlendirilmeyen i onun iin kayp olur. Bu yzden patron mmkn olduunca bu dinlenme sresine sarkmaya alr. zellikle belirlenen yemek saatlerinde i vermeye allr. iden sabah tam zamannda gelmesi beklenir

ama yemek zaman iin belirlenen saatin sonrasnda yemek yiyebilecek ekilde hatta hi yemek yemeyecek ekilde esnek olmas beklenir. 4.Tuvalette geirilen zamann not edilmesi: zellikle son yllarda olduka moda olan bir yntem. Psikolojik bir bask yntemi olarak irket iinde kameralarn kullanlmas artk olaan bir durum haline geldi. imdi ise artk bu kameralarn tuvalet civarna yerletirilip bir iinin burada ne kadar zaman harcayp, iverenin zamanndan ne kadar ald tespit edilmeye allyor. Artk ii iin rahat rahat dinlenme, rahat rahat yeme, hatta rahat sindirme hakk bile yok. iye rahat yok. 5.Baka sektrdeki baka firmalarn Cumartesi, Pazar ya da bayram gnlerinde almalarn rnek gstererek fazla mesaiye zorlama: Patronlar iilerden her zaman daha fazlasn beklerler. Bu fazla beklenti hibir zaman son bulmaz. Her maa gn Gelecek ay senden daha fazlasn bekliyorum, vaazna dnr. Bu beklentiyi psikolojik olarak iiye alamak iin alakasz sektrlerin, alakasz iyerlerinin uygulamalar rnek gsterilir. rnein; Bak, bekiler gece alyor, Bankamatikler sabaha kadar ak, Alveri merkezlerindeki bankalar ak, Futbolcular pazar gn bile ma yapyor, gibi bahanelerle iileri almaya zorluyorlar. 6.Ofis, atlye iinde kiisel cep telefonu ile konuulmasnn yasaklanmas: Bir patron iin en byk eziyet iinin i hayatndan ayr bir zel hayat olduunu hatrlamasdr. veren, iinin i saatleri dnda da kendini mmkn olduunca iverene teslim etmesini ister. Cep telefonu her ne kadar iverenin iini kolaylatrsa da iinin zel hayatyla kurduu salam bir badr da. Bu yzden iinin evde bekleyen ocuklaryla, ila bekleyen babasyla, denmesi gereken faturalaryla, ilgi bekleyen ailesiyle, yardm ve destek bekleyen arkadayla ba kurmasn engellemek iin

7.ay servislerinin snrlandrlmas: ay ya da kahve youn temponun arasnda dinlenmek ya da i yaparken rahatlamak iin vazgeilmez bir tketimdir. Ama patronlar alma saati iinde iilerin sadece ie konsantre olmalarn istedii iin buna da snr koyar. 8.Ge kalmalarda maa kesintisi: inin anlalan saatin tesinde almas ek deme gerektirmez ama anlalan saatten sonra ie balamalar patronun otoritesini bozar ve hemencecik cezas kesilir. 9.Maalar mmkn olduunca ge verme: zellikle byk iyerlerinde patron paray speklasyonda kullandndan mmkn olduunca paray iletmek iin maa ge verir. 10.Yllk izin tarihlerinin ve srelerinin iveren tarafndan belirlenmesi: Yasal olarak iinin kendisi izin tarihini belirler ve iznini kesintisiz olarak kullanabilir ama patronlar sektrel pozisyona gre hem yllk izin alnabilecek sreleri i younluu ad altnda kendi belirler hem de iilerin izinlerini kesintisiz kullanmalarn engeller. Buna da bahane hazrdr: Patronlara gre kesintisiz kullanlan izinlerde ii ie tekrar adapte olmada zorluk yaarm. Bunlarla da bitmiyor, devam var iye sadece i saatleri iinde deil i saatleri dnda da irket alan olduu hatrlatlarak, yirmi drt saat eriime ak olmas dayatlyor; internete ve sosyal medya kanallarna (Facebook, Twitter, MSN) eriim snrlandrlyor; maalar asgari cretten gsteriliyor; ofis dndaki harcrahlar mmkn olduunca ge ya da eksik deniyor; ofis iindeki iilerin birbirileriyle irket etkinlikleri dnda sosyallemesinin nne geiliyor; hastalk nedeniyle alnan izinlerin telafisi isteniyor; ii eve i gtrmeye zorlanyor; psikolojik bask ile iinin sosyal yaam kstlanyor; irket iinde srekli acil vurgusu yaplarak iinin gerekenden fazla enerji harcamas isteniyor.

sayfa 11 | 25 austos 2012 | gelecek

emek
yaral olunun otobsle gnderilmesine tepki gsterdi. Yaral asker Erhan Yakut, u an anlatabilecek bir eyim yok. Anlatamam yani. Hibir ey anlatacak durumda deilim. Savatk, geldik. Kafamda her ey silindi, diyerek dehet gecesini anlatmaya alrken, baba Cengiz Yakut, Vergi mkellefiyim ben. Vergi dyorum. Devlet benim verdiim parayla grtlan doyuruyor. Ben byle gndermedim askere ocuumu. Psikolojisi gitmi. Hani devlet? Ben askeriyenin getireceini bekliyordum. Arkadalarmdan bulduum bor paray oluma gnderdim. Olumu Vandan uakla Ankara Etimesguta getirmiler. Oradan da otobsle yollamlar. Ben otobsle geleceini tahmin etmiyordum. Devletimiz illa bir ey yapacak diye bekliyordum. Ben ocuumu evin nnde karlayacaktm, dedi. Aslnda bu ve benzeri haberlere biraz alz. Tpk lmlere altmz gibi. Hi sormuyoruz niye hep biz lyoruz? kazasnda, trafik kazasnda, gkte, savata hep biz yani iiler, yoksullar ve onlarn ocuklar lyor. Sorun u: Niye kendi patronumuzu,tecavzcmz ,hrszmz,bizim kanmz emip doymayan sadece Trk diye severiz de tanmadmz yoksul Ermeniye ,Ruma, Krte dman oluruz. Kendi glmze gcmz yetmez de ondan m? Bu vatan sahiden bizim mi Ya da iinin yoksulun vatan yok mu? Kan durdurmann baka yolu yok mu? Dilini bilmediimiz Roboski kyls kadar olmak zor mu? * Ahmet Telli

amele pazar

Vatansz olduumuzu bilelim diyedir*


M. zlem

lkeden kmamz

Yasaksa artk bu

oyun sanyoruz, tek tarafl bir oyun. Karmzdakileri insandan saymyoruz, onlarn da ana babalarnn, ocuklarnn olacan ve en az bizim kadar ilerinin yandn unutuyoruz. Suriyenin, srailin, Rusyann terristine sava deyip alklyoruz, bizdekine terrist deyip sorunu savaarak zmeye alyoruz. Her lm haberinde daha fazla lm olsun diye baryoruz. Oysa hepimiz biliyoruz: ate dt yeri yakyor. Hi kimse evladnn lmesini istemiyor ve sokakta baranlarn ou aslnda lmekten fena halde korkuyor. Onlar bakalarnn ocuklarn lmesini istiyor. Bakanlar, hkmet szcleri, komutanlar paras olan herkes aslnda ocuunu lm kokan bu savaa yollamyor. 30 bin liramz olsayd ocuum yaayacakt, diyordu olu askerde len bir anne. Paras olan lmyor. Topra gen insanlarn kanyla sulanan bu toprak onun deil. Vatan uruna ldn iddia edenlerin hepsi nedense yoksul. Zenginlerin, devlet yneticilerinin ocuklar hi lmyor nk onlar hi savamyor. Biz bizden olan yani yoksulu ldrp yoksulun kann istiyoruz ve aslnda kendi ocuklarmz lme yolluyoruz. Sonra Hakkariye bal ukurca Karayolu zerinde bulunan merkeze bal Geimli Jandarma Karakolu ile ukurca lesi Karata Karakolu ve Darsinki Tepesinde bulunan askeri s blgesine yaplan saldrda yaralanan negll Jandarma Komando Onba Erhan Yakut evine dnd. Olunu ehir giriinde karlayan baba Cengiz Yakut,

mozlem@gelecekgazetesi.org

Ne zaman asker lm haberi gelse ki bu aralar sk sk geliyor bazlarmz sokaklara kouyor, kimileri evlerine bayraklar asyor ve ortak bir slogan ve fke yaylyor: Kana kan, intikam. Terrist diye nitelediimiz insanlarn ve hatta btn Krtlerin ldrlmesi isteniyor. Akan kann daha ok kan aktlarak durdurulaca varsaylyor. Kann kan ykayabileceini sanyoruz. Daha fazla kan daha fazla lm istiyoruz. Yneticilerin kan akan demelerini cokuyla alklyor, mahallemizde, iyerimizde, okulumuzda komumuz ya da i arkadamz olan Krtlere dman kesiliyoruz. Ya etrafa saldryor, yakp ykyoruz ya da saldranlar alklyoruz. En vakur olanlarmz hkmetleri daha fazla iddet uygulamad iin eletiriyor. Sava bir

Unutma, unutturma! 4857 SAYILI KANUNU: altrma ya ve ocuklar altrma yasa


onun derslerini dzenli bir ekilde izlemesine zarar veremez. On sekiz yan doldurmam ocuk ve gen iiler bakmndan yasak olan iler ile onbe yan tamamlam, ancak on sekiz yan tamamlamam gen iilerin almasna izin verilecek iler, on drt yan bitirmi ve ilk retimini tamamlam ocuklarn altrlabilecekleri hafif iler ve alma koullar alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl tarafndan alt ay iinde karlacak bir ynetmelikle belirlenir. Temel eitimi tamamlam ve okula gitmeyen ocuklarn alma saatleri gnde yedi ve haftada otuz be saatten fazla olamaz. Ancak, on be yan tamamlam ocuklar iin bu sre gnde sekiz ve haftada krk saate kadar artrlabilir. Okula devam eden ocuklarn eitim dnemindeki alma sreleri, eitim saatleri dnda olmak zere, en fazla gnde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun kapal olduu dnemlerde alma sreleri yukarda birinci fkrada ngrlen sreleri aamaz.

Mobbinge maruz kalndnda hukuksal olarak tannan haklar


szlemesinin hakl nedene dayanarak feshedebilme hakk vardr. Belli artlarda ayrmclk tazminat isteyebilme hakk vardr. ( Kanununun 5. maddesine gre: ilikisinde dil, rk, cinsiyet, siyasal dnce, felsefi inan, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayal ayrm yaplamaz Bu ayrm yapld takdirde ii, drt aya kadar creti tutarndaki uygun bir tazminattan baka yoksun brakld haklarn da talep edebilir. ) Borlar Kanunu ve Trk Medeni Kanununa gre tazminat isteme hakk bulunmaktadr. Mobbinge urayan ii, mobbing yapan yneticiyi dava edebilir ve manevi tazminat talebinde bulunabilir. Koullar sz konusu ise ii, kt niyet tazminat hkmlerine de bavurabilir.

MADDE 71 On be yan doldurmam ocuklarn altrlmas yasaktr. Ancak, on drt yan doldurmu ve ilkretimi tamamlam olan ocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelimelerine ve eitime devam edenlerin okullarna devamna engel olmayacak hafif ilerde altrla-

bilirler. ocuk ve gen iilerin ie yerletirilmelerinde ve altrlabilecekleri ilerde gvenlik, salk, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelimeleri, kiisel yatknlk ve yetenekleri dikkate alnr. ocuun grd i onun okula gitmesine, mesleki eitiminin devamna engel olamaz,

Birleik Metal Sendikas Toplu i Szleme (TS) Uzman rfan Kaygszla kdem tazminat fonu, Ulusal stihdam Stratejisi ve ii snf ile sendikalarn durumu zerine konutuk

sylei

sayfa 12 | 25 austos 2012 | gelecek

rfan Kaygsz:

Bugn itibariyle patronlar zellikle toplu iten karma sz konusu olduunda iileri kolayca iten karamyorlar. nk iileri iten kardnda, ok sayda iiye toplu bir para demek zorunda. Ciddi oranlardaki bir nakit parann iilere denmesi sz konusu. Bu nedenle karlacak ii saysn azaltmada bir faktr olarak rol oynuyor. Ama yeni dnemde iten kard zaman kdem tazminat demeyecei iin patronlar istedii zaman istedii sayda iiyi ok kolay iten karabilecek. Kitlesel iten karmalar artacak.
Sylei: Aziz Kk / Fotoraflar: mge Eyll nalp
Kdem tazminatnn ieriinden bahsedebilir misiniz? Kdem tazminatnn fona aktarlmas ile ilgili yasa karsa iiler bundan nasl etkilenecek? Kdem tazminatnn iiler asndan nemli fonksiyonu var. Bir tanesi gelir fonksiyonu. Bunun yannda tam bir i gvencesinden sz edilemez ama iten karmay zorlatrc bir rol var kdem tazminatnn. nc rol de iyerinde alma koullarn ii lehine dzenleyen ve esnek almay bir miktar engelleyen bir yan var. Gelir iiler aleyhine deiiyor. 12 ay alp, bir ay kdem tazminat alyorlard. Bu durumda iinin gelirini azaltyorlar. Patron bordrodaki kazancn yzde 4n fona aktaracak. inin yzde 52 orannda kayb var. Yzde 8,33 gelir elde ederken bu gelir yzde 4e dyor. kinci kayb da u: Bugn itibariyle kdem tazminat hesabnda cretle birlikte, iinin yararland parasal olarak llebilen haklar kdem tazminatna ekleniyor. Mesela ii len i yerinde yemek yiyor. Ya da ie servisle gidip geliyor. i fiilen o paray almyordur, yemei yiyor ama parasn almyor. Bunlarn parasal karlklar kdem tazminat hesabna dhil edilir. Kaba bir hesapla ii 100 lira kdem tazminat alyorsa bunun 16 lirasn yemek ve servis bedeli oluturur. Dolaysyla iinin parasal olarak almad ama yararland kmr, erzak yardm gibi bu trden baka yardmlar kdem tazminat hesabna dhil ediliyor. Bu nedenle de yeni uygulama ile iinin kdem tazminat gelirinde azalma olacak. Bunlarn parasal karl bordrolarda yazlmad iin ve patronlar bordroda yazlan paradan yzde 4 deyecei iin bunun zerinden bir fon kesintisi sz konusu olmayacak. nk bordroda 1000 lira alyorsa 1000 lira gzkecek ama bu yemein aylk bedeli 100 lira ise bordroda 1100 lira gzkmeyecek. 1100 lirann yzde 4 kesilmeyecek. 1000 lirann yzde 4 kesilecek. inin bir taraftan yzde 4 kesintiden zarar var, bir taraftan da bu hesaplama ynteminin deimesinden de kayb var. Ve gelir asndan her ikisi birden ele alndnda iinin kayb te iki olacak. Gelir kaybnn yannda bir de yararlanma koullarnda deiiklik var. Bugn itibariyle iiler bir yl altnda bir aylk kdem tazminat alyorlar. veren haksz nedenle iten atarsa, kadn ii evlenirse, erkek ii askere giderse ya da 15 yl 3600 prim gnn doldurursa ii bugn itibariyle kdem tazminat alma hakkna sahip. Ama yeni dnemde kdem tazminatnn tmn alma hakkn iki koula balyor: lm ve emeklilik. Bunun dnda yarsn alma hakk getiriyor. Yani hakkn yarsn gasp ediyor. Yarsn ne zaman alacaksnz? Ya konut alnca ya da 15 yl 3600 prim gnn doldurursanz. Aslnda iiler kdem tazminatn biriktirip ev alabilecekmi gibi bir durum yaratarak fonu merulatrmaya alyorlar. ki yl altnz ve rnein kdem tazminatnz 2000 lira. Yars 1000 lira ve bu parayla ev almanz mmkn deil. 10 yl altnz, 10 yl sonra 10 bin lira kdem tazminatnz sz konusu. Bunun yarsn alrsanz 5 bin lira. Bu parayla ev almanz mmkn m? Bu da aslnda MSADn verdii bir akl. MSADn bir raporu var 1999da kard. neride iiye kdem tazminatnn bir blmn ev alrken, bir blmn de araba alrken verelim deniliyor. Hkmet araba artn ortadan kaldrd ama ev artn ortaya koydu. Bu gereklese bile sermaye iinin gelirinin kendisine baka bir alandan yeniden aktarlmasnn zeminini yaratm oluyor. i hastalk, insani nedenlerle kdem tazminatn alamayacak ama ev alaca zaman kdem tazminat hakknn yarsn alacakm. Sermayeye yeniden para aktarmdr bu. Kdem tazminat konusundaki bir baka sorun iten karmay zorlatrc roldr dedik. Bugn itibariyle patronlar zellikle toplu iten karma sz konusu olduunda iileri kolayca iten karamyorlar. nk iileri iten kardnda, ok sayda iiye toplu para demek zorunda. 100 kiiyi iten karacaksa, o 100 kiinin yllardr biriken kdem tazminatn hesaplayacak ve bir defada yasa gerei nakit olarak iiye deyecek. Bu, sermaye asndan tercih edilen bir ey deil. Bu nedenle karlacak ii saysn azaltmada bir faktr olarak rol oynuyor. Ama yeni dnemde iten kard zaman kdem tazminat demeyecei iin patronlar istedii zaman istedii sayda iiyi ok kolay olarak iten karabilecekler. Kitlesel iten karmalar artacak. Herhangi bir nedenle iilerin iten karlmas sz konusu olabilecek. Son nokta; kdem tazminatnn iinin alma koullar asndan ii lehine olumlu etkisi var demitik. Bugn itibariyle kdem tazminatndan yararlanma artlar ierisinde mesela patron sizin cretinizi dzenli demiyorsa, siz patrona Ver param, ayrlyorum deme hakkna sahipsiniz. yerinde alrken sizi yapamayacanz kt bir ie veriyor fabrika ierisinde. Sizin i kanuna dayanarak Siz benim i koullarmda deiiklik yapyorsunuz, ben bu esastan deiiklii kabul etmiyorum ve kdem tazminatm alp gidiyorum deme hakknz var. Bunun gibi iyeri iinde, ileri ii lehine dzenleyecek koullar sz konusu. yerinde iveren sizi taciz ediyorsa siz kdem tazminatn alp ayrlma hakkna sahipsiniz. Ama kdem tazminat basks kalknca iveren sizi istedii yerde altrabilir, Buyur kap orada diyebilir, cretinizi dzenli demek zorunda kalmaz. Dolaysyla iverenin ii zerindeki basks artacak, alma koullar arlaacak. Sermayenin iiler zerindeki denetimi ve basks, retim srecindeki denetimi artacak. Sermaye egemenlii iiler zerinde

sayfa 13 | 25 austos 2012 | gelecek

sylei
perspektifinin bir parasn kdem tazminatnn fona aktarlmas oluturuyor. Kdem tazminatnn fona aktarlmas, sermaye cephesi asndan iilik maliyetini azaltan bir unsur. Ulusal istihdam stratejisiyle sermayenin rekabet edebilirlii nndeki engellerin azaltlmas ve kaldrlmas isteniyor. Kdem tazminat ierisinde de, kdem tazminatnn patronlara ykledii maliyetin azaltlmas hedefleniyor. O nedenle kdem tazminat Cumhuriyet tarihi boyunca ilk defa bir hkmet programnda yer ald. Bugne kadar hibir hkmet programnda kdem tazminat iin zel bir vurgu, paragraf sz konusu deildi. Son hkmet programnda kdem tazminat bir paragrafla zel olarak vurguland. Trk-in ve DSKin genel kurul kararlar var. Kdem tazminatnn fona aktarlmas yasalarsa genel grev karar var. Bunun fiilen bir genel greve kp kmayaca baka bir tartma. Bunu hkmete de sk sk hatrlatyorlar. Kdem tazminatnn erteleniyor olmas bu tepkilerin bir yansmas. Sendikalar kdem tazminat konusunda dier meselelere gre daha duyarllar. nk yesini dorudan ilgilendiren bir sorunla kar karya. Mesela zel istihdam brolar kdem tazminatndan daha hafif bir saldr deil. En az onun kadar nemli bir saldr. Ama o sendikal hareketin gelecekteki olas yesini ilgilendiriyor. Kdem tazminat halen alan sendika yesi ii asn-

daha youn tesis edilmi olacak. Bu temel fonksiyon asndan bakldnda kdem tazminatnn nemi var. Peki bu yasa ne kadar iiyi etkiliyor? alanlarn yzde 40 kayt d. Kayt d alanlar zaten batan kayt ii olmadklarndan, dolaysyla sigortalar olmadndan kdem tazminat hakkndan fiilen ve resmen mahrum durumdalar. Ama onun dnda kalan bir baka kesim var. Kdem tazminat hakkndan hukuken olmasa da fiilen yararlanamayanlar. Gvencesiz alan, eitli istihdam biimleriyle gvencesiz alan taeron iiler, part-time iiler, geici alanlar yani esnek istihdama tabi tutulanlar var. Bunlar da nemli lde kdem tazminat hakkndan yararlanamyorlar. nk kdem tazminat hakkndan yararlanmak iin bir yl tam alacaksnz, bir yl alma sonunda bir aylk kdem tazminat hakk kazanyorsunuz. Ama sermaye rgtleri ve patronlar, kdem tazminat hakkn gasp etmek iin bir yldan daha ksa sreli szlemeleri zorladndan bu kesim de kdem tazminat hakkndan yararlanamyor. Toplamda kdem tazminat hakk btn iileri dorudan ilgilendirirken, bu bahsettiimiz nedenlerle bir taraftan kayt dlk nedeniyle dier taraftan da gvencesiz istihdam biimleri nedeniyle fiilen kdem tazminat hakkndan yararlanlamyor. ncelikle bu yzde 40lk kesim yine kdem tazminatndan yararlanamayacak kayt d olduklar iin. Dier taraftan hkmetin temel politikalar gvencesizlii arttrma eksenli yryor. Gvenceli almadan gvencesiz almaya doru bir istihdam yaratlyor ve eitli ekillerde geicilik, part-time, taeron vs. ile istihdam giderek byyor. Bunlarn nmzdeki dnemde de kdem tazminatndan yararlanma olanaklar sz konusu olmayacak. Farkllk urada: Deniyor ki 1 ay bile alan kdem tazminatndan yararlanacak. Ama nemli olan ne

zaman yararlanaca. Paray ne zaman alaca. rnein geici olarak alan biri 2 ay alt, 2 aylk kdem tazminatna ilikin fona para kesildi, o ii ay tekrar isiz kald, baka bir i buldu, tekrar alt ama btn bunlarn toplamndan ancak emekli olduktan sonra alaca kdem tazminat ile yararlanabilecek. imdi geici alan bir iinin eitli statlerde emekli olmasnn hayal olduu bir dnemde kdem tazminatn almak da hayal olacak. Bu nedenle dn kdem tazminatndan yararlanamayan kesim, fona devir sz konusu olduunda da kdem tazminatndan yararlanamayacak. nk kdem tazminatnn tmn almak iki koula balanyor. Ya emekli olacaksnz ya leceksiniz. Dolaysyla lnce varisleri alacak, iiler yararlanamayacak ama emekliliin de olduka zor olduu bir dnemde ve emeklilik yann ykseltildii bir srete, stelik geici alanlarn emekliliinin fiilen mmkn olmad bir dnemde iilere Emekli olduunda yararlanacaksnz demek aslnda kt zerinde gzken, kimi kesimlerin bir trl ulaamayaca bir para. Grecek o paray, yasalarda bir mekanizma var ama o hakka kavuamayacak. Byle bir srele kar karya kalacaz. Baka handikaplar da var bu yasann ama yararlanma asndan bakldnda, daha dorusu yararlanacak kii says asndan bakldnda eskisinden daha fazla insann yararlanmas kt stnde mmkn ama fiilen mmkn olmayacak. Kdem tazminatnn ulusal istihdam stratejisindeki yeri nedir? Hazrlklarna hkmet 2009un son aylarnda balad ve ilk tasar 2010 Haziran aynda yaynland. Ulusal istihdam stratejisi k bir isimle istihdam yaratacak bir strateji olarak yaynland. ok sayda bal var ama iki temel eyi hedefliyor: Birincisi sermayenin ii istihdam etmesi nndeki maliyeti azaltan bir ey. Bu maliyeti azaltma

Ulusal istihdam stratejisinde baka balklar da var. Genel olarak gvencesizletirme eksenli balklar. Taeron altrmann kolaylatrlmas, zel istihdam brolarnn getirilmesi gibi balklar sz konusu. Yaplmak istenen eyin kendisi gvenceli istihdamdan gvencesiz istihdama dntr. Buna engel olan hukuki dzenlemeleri ortadan kaldrmaktr. Kuralszln kural haline getirildii bir hukuki dzenlemeye gemek istiyorlar. Ulusal istihdam stratejisinde asgari crete ilikin de bir balk var. Asgari cretin drlmesine ilikin bir balk. Toplamda genel olarak bakldnda, ii snf asndan gvencelerin ortadan kaldrld ve sermayeye olan maliyetin azald, sermayenin baka lkelerle olan rekabetinin kolaylatrld ve ayn zamanda uluslararas sermayenin de lke iine giriinin Bakn bizde iilik maliyeti dk diye kolaylatrlmasnn hedeflendii bir belgeden bahsediyoruz. Peki bu btnlkl saldr karsnda sendikalarn durumu ne? Kdem tazminat ve ulusal istihdam stratejisi sendikalar asndan bir miktar farkl. yle bir farkllk var. Hak- kdem tazminat fonunu savunuyor.

dan olumsuz sonu dourduundan ve sendikalar da maalesef dar kar rgtleri olduu ve esas olarak sadece kendi yesinin sorunlaryla ilgilendii iin, ulusal istihdam stratejisi iindeki dier sorunlara tepki gsterse de tepkisinin iddeti ayn dzeyde deil. Yani Trk, zel istihdam brolar ya da taeronlamann nndeki ksmi engellerin kaldrlmas genel grev nedenidir demiyor. Buradan kdem tazminat nemli deildir sonucu kmasn. Dierlerinin de nemli olduunu sylemek iin bunu sylyorum. Sendikalar genel grev kararna sahip kan bir faaliyet srdrmelidir. Sendikalarn ortaklamas sz konusu mu? Bir ortaklama potansiyeli var. Kdem tazminat ortaklama yaratan keskin konulardan biri. Btn kesimleri ilgilendiriyor. Hem konfederasyon yeleri hem de sendika yesi olmayanlar iin birleik ve ortak bir mcadelenin zeminini hazrlyor. Dier taraftan nesnel olarak var olan bu zemini harekete geirme ve bunlar ortak mcadeleye sevk etme iradesini gstermek rgtl yaplara den bir grev. Teekkrler.

dnya

sayfa 14 | 25 austos 2012 | gelecek

Havlamayan Kpek Martin Plaut


Balar ne eik, perde arkasnda i gren Gney Afrikann beyaz i elitleri, ekonomik pozisyonlarn korumay baardlar
700 milyar dolarlk toplam deeri ile kyaslandnda, okyanusta bir damla ediyordu. Daha da kts, BEE transferleri krediydi, hibe deil. irketlerin kar etmesi ve bu karlardan da kredilerin denmesi gerekiyordu. En azndan teoride durum buydu. Gerekte ise, yeni siyah elitlerin birou, i dnyasnda ya deneyimsizdi ya da ok az deneyime sahipti ve BEE irketlerinin pek ou ksa sre iinde dara dt. Hkmetin BEEnin sorunlarna dair kendi deerlendirmesinin durumu doru ekilde tespit ettii zere, bu, szlemelerin gerekli sermayeye sahip olmayan insanlar tarafndan imzalanmasna sebep oldu: Bu, yalnzca ekonomi hzla byrken ve irket karll belirgin ekilde artarken ie yaramas muhtemel borca dayal anlamalar tevik etti. Yeni elitler ksa sre sonra k yolu bulmak iin rpnr hale geldiler ve madenlerin kamulatrlmas planna bel baladlar. Bu, sorunlarnn epeycesini, madenleri onlardan karl fiyatlarla satn alacak olan devletin omuzlarna ykacakt. Bu noktada bir engele tosladlar. ANCnin sol kanat mttefikleri, COSATU sendikalar ve Gney Afrika Komnist Partisi bu zme kar kt. Komnist Parti, kamulatrma ars yapanlara aktan saldrd. Parti, kamu maliyesinin yeni zenginleri kurtarmak iin kullanlmamas ynnde uyarda bulundu ve kamu fonlarndaki milyarlarca Gney Afrika lirasnn bir avu siyah (ve beyaz) kapitalistin karna hizmet etmek iin kullanlmasna gl bir ekilde kar durdu. Mesele, partiye gre sadece borca dayal BEE sermayesini kurtarmak deildi. Maden sendikas grevlilerinin sessiz bir ekilde yeni siyah elite yanatn ve destek istediini sylediler. Aldklar cevap, Neden madenlerin kamulatrlmasn desteklemiyorsunuz? Hkmet madenleri alrsa, altrmamz iin bize dneceklerdir, oldu. Komnist Parti, ANC san, ykselen siyah kapitalist snf tarafndan kullanlmakla sulad. Beyaz i dnyas Siyah i dnyas grece gvensiz bir durumdayken, beyaz muadilleri, ayrcalklarn korumak iin canla baka alyordu. Balang olarak, balarn ne eip perde arkasndan i grdler. Beyazlarn elindeki Gney Af-

Gney Afrikann Beyaz Eliti:

Gney Afrikann aparteid rejimi zerindeki perdenin 1994te inmesi, hibir kilit oyuncunun beklemedii bir ekilde gerekleti. Hem Afrika Ulusal Kongresi (ANC) hem de beyazlarn stnln savunan Ulusal Partideki muhalifleri, silahl mcadele yerine diyalog ve mzakere yoluyla uzlaya varabilecek olmalarna ardlar. Nelson Mandelann serbest braklmasn ve ANC zerindeki yasan kaldrlmasn takip eden mzakerelerde, taraflar szsz bir anlama yaptlar. Bu anlamayla siyasi iktidar siyah ounlua braklrken ekonomik iktidar beyazlarda kald. Aamal olarak daha eit bir refah dengesine ulalmas planlar olsa da, beyazlarn varlklarna el konmayacakt. Siyahlarn ekonomik olarak glendirilmesi mi? Yine de, ANC liderliini kendi saflarna kazanma planlar ilemeye balamt bile. Beyaz kodamanlar, yeni siyasal dzenin st kademelerinde bulunanlar ibirliine sokmak iin, siyahlara varlk transferine balamlard bile. Yeni politika Siyahlarn Ekonomik Olarak Glendirilmesi (BEE) idi. Yorumcu Moeletsi Mbekinin szleriyle: BEE, aslnda lke ekonomisinin st katlarna, yani madencilie ve bununla ilgili kimya ve mhen-

dislik sektrlerine ve finansa hkim bir avu beyaz iadam ile ailelerinden oluan Gney Afrikann ekonomi oligarklar tarafndan icat edildi. Mbeki, bu politikann ANCnin iktidara gelmesinden bile nce benimsendiini vurguluyor. 1992de, Afrika sermayesinin ke talarndan biri olan Sanlam Limited irketi, sancak gemisi vazifesi gren ve Nelson Mandelann eski doktoru Nthato Motlana liderliindeki bir siyahlar glendirme irketi olan New African Investment Limitedn kurulmasna yardmc olmutu. Sonrasnda baka anlamalar da geldi ve yeni BEE eliti ksa sre iinde kk sald. Grnte bu politika baar kazand. Yeni bir siyah burjuvazi yaratlmas ile, ekonomik kalknmann ganimetlerinin daha eitliki bir ekilde paylam ortaya kt. Buna paralel olarak ANC radikal ekonomi politikalarn terk etti ve zengin beyazlarn mreffeh bir yaam tarz srmeye devam etmesine izin verdi. Gney Afrika varlklarnn kaydadeer bir miktar BEE elitine aktarld, ancak en zirvesindeyken bile, bu transferler grndklerinden kkt. Meslektam Paul Holdenn iaret ettii gibi, BEE anlamalarnn toplam deeri, 30 milyar dolar civarnda olmasna ramen, zel sektr kaynaklarnn

sayfa 15 | 25 austos 2012 | gelecek

dnya

Gney Afrikada grevci iilere katliam gibi polis saldrs

rika adamlar Dernei, Ekim 2003te Siyah adamlar Konseyi ile birleerek Gney Afrika Birleik adamlar Derneini kurdu. Bu deiimden siyah i dnyasnn tm memnun deildi ve bazlar yeni kurulutan 2009da ayrld. Yine de beyaz i camias, kendi karlar iin gvenli bir yeni yuva kurmu oldu. Buradan ANC hkmetine lobi almas yapabileceklerdi.

celeme, madencilik, enerji, mhendislik, lojistik ve enformasyon teknolojisi sektrlerinde sessizce hisse toplayan Chansellor House adnda bir firmann kontrolndeki bir irketler grubunun mevcudiyetini ortaya kard. Bu, iktidar partisinin fonlanmas iin en byk kaynakt ve kanlmaz ekilde kar atmalarna yol at. ou kez bu i frsatlar hkmetin rzasna balyd devlet Beyaz i camiasndaki ba- ihaleleri, maden imtiyazlazlar daha da ileri giderek r vb. ktidar partisi olarak ANCnin lerici Dnyas ANC, hem oyuncu hem de Forumuna katld. Bu foru- hakemdi, deniyor raporda. mun amac, iktidar partisi ler hep byleydi ile dorudan balantlar kurmak olarak akland. ANCnin iktidara gelmeBu oluumun ardndan bir sinden yirmi yla yakn zayl iinde, forum basnda man sonra, siyah orta snf kabine bakanlar ve st gl ANCdeki nfuzundzey hkmet grevlileri dan kaynakl olarak ama ile yz yze mesai harca- ayn zamanda konumu iin mann bir yolu olarak res- partiye baml durumda. medilmeye baland. ANC, Kendi ayaklar zerinde iddialara bunda hibir durmak iin yeterli kaynaa terslik olmadn syleye- sahip deil ve pozisyonunu korumak iin devlet szlerek yant verdi. melerine ve BEE mevzuatBugn artk lerici Dn- na baml. te yandan beyas Forumunun parti iin yaz elit daha donanml ve para toplamann gl bir daha iyi kaynaklara sahip. yolu olduu aikr. Haziran Bazlar irketlerde resmi 2012de Johannesburgda pozisyonlar tutmak yerine dzenlenen bir davette Badanmanlar haline geldikan Zumann masasnda ler. Dier bir ksm ise, artk oturmak, 60 bin dolardan Londra borsasnda kaytl aa gitmiyordu. olan Old Mutual ve AngANCnin i dnyasndan lo-American gibi nceden para toplamasnn tek yolu Gney Afrikada kaytl irbu deildi. 2006da Gven- ketlerin nclk ettii yolu lik almalar Enstits izleyerek, varlklarnn bir tarafndan yaplan bir in- blmn veya tamamn

Dnyann en zengin altn ve platin madeni yataklarna sahip Gney Afrikada maden iilerinin grevinde katliam yaand. Polisin, arklar syleyerek gsteri yapan grevci iileri ve ailelerini datmak iin ate amas sonucu 34 ii hayatn kaybetti, 78i ise yaraland. Rustenburg kentindeki Marinaka platin madenindeki iiler daha fazla cret talebiyle iki haftadr grev yapyordu. Grev boyunca iiler ve polis sk sk kar karya gelmi ve daha nce de can kayplar yaanmt ancak son karlamada tam bir polis katliam yaand. ilere nce biber gaz ve basnl su ile saldran polis, bir sre sonra, gerek mermilerle ate etmeye balad. Katliam gibi saldrnn grntlerinin basna szmasnn ardndan polis, iilerin elindeki sopalar kastederek, onlara silah brakma ars yaptn, uymadklar iin ate aldn iddia etti. Ancak grntlerde, grevci iilerin hibir tehdit

oluturmad grlebiliyor. Platin, sanayide youn olarak kullanlan ve piyasa deeri altndan daha yksek bir maden. Son katliam, lke kaynaklarnn kapitalist talannn lke emeki halklarna katliam olarak nasl dndnn bir rnei oldu. Dnyann pek ok lkesinde, tm lke halkn beslemeye yetecek kaynaklar, bir avu zengini ve uluslararas irketi beslemek iin yamalanyor ve bu talan dzeninde hakkn isteyen emekiler her trden zor ve iddetle kar karya kalyor. Latin Amerikada sendikaclarn patronlarn paral askerleri eliyle karlp katledilmesi, yerli halklarn hak mcadelesine nderlik edenlerin faili mehul kurban olmas gibi, Afrikada da zellikle dnya maden tekellerinin karlar sz konusu olduunda, iilerin canna en ufak bir deer verilmiyor.

lke dna tadlar. Buna paralel olarak, beyaz i dnyas, kamuoyunda seslerini karmak yerine, perde arkasnda alarak ANC hkmeti ile yaamay rendi.

etti bunlar arasnda, halen byk lde ayn kaldn syledii ekonomik ilikiler de vard:

Aparteid bittiinde, ekonomik istikrar ve gveni ayn anda korumak iin Bakan Zuma, 26 Haziran 2012de ekonomiyi yeniden ina etme konuANCnin politik konferansna hitap sunda dikkatli olmamz gerekiyordu. ederken, durumu kurnaz bir ekilde toparlad. 1994te iktidara geliten bu Bu nedenle aparteid dneminin ekoyana ok ey elde edildiini, ancak nomik g ilikileri temelde deidaha yaplacak ok ey olduunu sy- meden devam etti. Ekonominin mlledi. Bakan stesinden gelinmesi ge- kiyeti, her zaman olduu gibi, halen reken kilit sorunlar anlatarak devam esasen beyaz erkeklerin elinde.

gncel

sayfa 16 | 25 austos 2012 | gelecek

Robert Fisk Halepten yazd:

Hibir g Suriye rejimini deviremez

Bear Esadn subaylar ile zel grmelerden sonra, yazar Halep cephesinden bildiriyor
Taksi ofr Halep otoyoluna saptnda tm gereklii olduu gibi gryorsunuz. nnzde, dnyann en eski ehirlerinden birine giden bir millik bo bir yol, yerden ykselen scak sisi iinde kaybolarak uzanyor. Ama ufku kahverengi bir duman halesi kaplam ve ofr otoyol iaretlerini izlememesi gerektiini iyi biliyor. Bozuk orta refjn zerinden, ardndan kocaman iki kaya yn arasndan korkmu bir kedi gibi temkinli bir ekilde srayarak sola dnyor. nmzde yanm evler ve harabeye dnm aralar yn var. Yavaa aralarndan ilerliyoruz. Ereti bir yol barikat oluturacak ekilde ba aa olmu iki p kamyonunun yanndan geerken gaz pedalnn sinirli bir ekilde stop etmesiyle, tpk babamn arabasnn Fransada sava sonrasnn kt benziniyle yapt gibi, motor stop ediyor. Ancak bunlar hayalet kontrol noktalar. Hi silahl adam, milis, El Kaide, terrist, ete, yabanc sava (bu sonu gelmez anlambilim insan nasl da hasta ediyor) ve hibir sivil yok, nk bu sava imdilik bitmi. Miller boyunca ne asker ne de polis grsek de, buras, daha sonra Suriye ordusu tarafndan ele geirildiini rendiimiz El Baz. Ordu gelmi ve gitmi. Binalar top ve kurun delikleriyle dolu. Gri akl talarndan dar bir yola sapyoruz. ki yanmzda yanan siyah p torbalarndan dumanlar ykseliyor. Bunlar kim atee vermi? Bu ssz sokaklardan yolumuza devam ediyoruz. Samzda hayalet bir polis istasyonu. Duvarndaki devasa Bear posteri yerli yerinde duruyor. Ama yukardaki her pencere siyah yangn lekeleri ile kapl. Bina tmyle harabeye dnm, yan taraftaki itfaiye merkezi terk edilmi ve bir itfaiye arac duvara toslam. Drt mil boyunca sadece tek bana bir ocuk ve bebeini tayan bir anne grdm. Ancak harabeye dnm Halep hisar samzda belirdiinde boz renkli surlar bana dn balamam tarihi hatrlatyor aileler ve bayramlk giysileri iinde kk kz ocuklar grdm. Sonrasnda Suriyeli bir asker Bu sokaklar temizledik diyecekti. Eh, sokak savalarn T-72 tanklar ve BMPler ile yeneceksiniz elbette. Suriye askerleri Humus, dlib, Hama ve Derada nasl savatklarn anlatyorlar. Bakan Esad Halepte savamak iin tecrbeli askerlerini gndermi ama bunlar Mahir el Esadn kt nl Drdnc Bl deilmi: Beirin kardei ile adamlarnn nerede i stnde olduklarna dair hibir fikrim olmamasna ramen, glerek, Kesinlikle deil, diyor bana bir general. Gelelim resmi rakamlara u anda Halep cephesinin dier tarafnda olduumuz iin ordu istatistikleri elbette. Toplam l terrist: 700 ve birok da yaral var. Toplam l asker: 20. Yaral: 100. Internet ve mobil hatlar Humus civarndaki isyanclar tarafndan kesilmi, bu yzden bakentle tek iletiim ama bir kara devresi zerinden salanyor. Irak ve Afganistanda, asiler telefona ihtiyalar olduundan mobil hatlar alr durumda tutmaya para derler. Ancak burada, Suriyenin yerel hatlarn gz ard etmek iin yeterli komuta ve kontrol sistemine sahip gibi grnyorlar efendilerimize inanacak olsak, Washington ve Londra sa olsun. zgr Suriye Ordusu Halepi kuatamyor ancak izole edebiliyorlar. Acnas bir bayram tatili. ehrin zenginleri, banliylerdeki atmalardan uzakta, otellerde geiriyorlar bayramlarn. Hi gazete yok ve yerel haber ajans o kadar yoksun durumda ki, elinde ama geilmek iin 11 gndr bekleyen resimler var. st dzey Suriyeli askerler, rtbesiz kamuflaj elbiseleri giyiyorlar. Sava zamannda, diyor tmgeneral, tannmamak iin rtbelerimizi takmayz. Suriye ordusunda, grnen o ki, vurulmak iin madalyalarn gemi direklerindeki keskin nianclarn gzne sokan Horatio Nelsonlar yok. Halepte ise keskin nianclar apartman pencerelerinde. Dn kez askerlere ate ap ortadan kayboldular. elik yelekli askerler onlar bulmak iin beyhude bir abayla kullanlmayan tren yolu yaknndaki park ve bahelerde geziniyorlar. Suriye askeri elitlerinden birine, iki hafta nce Halepin Esadn ve rejimin tabutundaki ivi olacan syleyen ABD Savunma Bakan Leon Panettayla ilgili bir yorumu olup olmadn sordum. Yant u: Suriye rejimi ilelebet baki kalacak. Yeryzndeki hibir g onu ykamaz. Tm rejimler devrilecek ancak Suriye ayakta kalacak, nk Allah dou yolda olanlarn yannda. Suriyenin bu savaa kurban giden sivil kayplarnn yannda son derece kk de olsa, kesinlikle ordu da payna deni alyor. Halepte grdm drt generalden , 18 aydr sren atmalarda ciddi ekilde yaralanm. Biri omzundan ald arapnel yarasndan sonra hala kolu askda. Askerlerin geici komuta merkezinde televizyon var. Ekranda Suriye televizyonlarnn kendi sava yaynlarnn yan sra, rejim kart Al Arabiya ve BBC World kanaln dagrdm. Ve askerler, ordu, hzla ortaya kyor. Komutanlarndan atmann durumuna dair gnlk brifing alyorlar. Yorum yapmak ho karlanmyor ve gereklerin zgr olduu kukulu. Her sohbet hkmet izgisinde balamal: Ordu anavatan saldrganlara kar, sraile direnen tek Arap lkesi olduu iin Suriyeyi hedef alan uluslararas bir komploya kar savunuyor. D dmanlar nce hkmet kart gsterileri destekledi ve ardndan gstericilere silah verdi. Silahsz gstericilere kar silah kullanan askerlere hibir ekilde deinilmiyor ve silahl Suriyeli gstericilerin nasl yabanc savalara dntnn aklamas yok. Ancak Suriye ordusu ile temas etmek, bazen ayrntlar istatistiklerden daha gl verebiliyor. 21 yandaki bir asker olan Ahmed, kardei er Muhammed brahim Davutun bir keskin nianc tarafndan nasl ehit edildiini anlatyor. Silah arkada, Asker kardeimiz iin zgnz ama o artk cennette, diyor. Bir general, amn Duma semtinde Suriye ordusu temeni olan bir arkadan anlatyor. Minibsle yanna yanaan adamlar gidecei yere kadar brakmay teklif etmiler, o da tm iyi niyetiyle binmi. Ertesi gn bulduk onu, diyor general, bedeni ikiye ayrlm ve bir kanalizasyona atlm.

sayfa 17 | 25 austos 2012 | gelecek

hukuk

4+4+4 Nedir, Ne Deildir

Av. Sinan Varlk

lk olarak yeni dzenlemeyle birlikte, lisans ncesi eitim drt yllk periyotlarla evreye ayrlyor. lk drt yllk dnem zorunlu ilkokullardan, ikinci drt yllk dnem zorunlu ve genelteknik-mesleki gibi farkl programlardan seim imkn veren ortaokullar ve imam hatip okullarndan, nc drt yllk dnem ise zorunlu, rgn ya da ak retim veren genel-teknik ve imam hatip liselerinden olumaktadr

Okullarn almasna az bir zaman kala, lke gndeminin en nemli konularndan biri de 4+4+4 dayatmas. 6287 sayl lkretim ve Eitim Kanunu le Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun, gncel ismiyle 4+4+4 uygulamas, 11.04.2012 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi durumda. Kanunun metni, ierik okumasn gerektirmeyen bir incelemeyle dahi, toplumsal ve pedagojik adan, nasl byk bir felaketle kar karya kaldmz anlamamza yeterli olacak dzeyde. lk olarak yeni dzenlemeyle birlikte, lisans ncesi eitim drt yllk periyotlarla evreye ayrlyor. lk drt yllk dnem zorunlu ilkokullardan, ikinci drt yllk dnem zorunlu ve genel-teknik-mesleki gibi farkl programlardan seim imkn veren ortaokullar ve imam hatip okullarndan, nc drt yllk dnem ise zorunlu, rgn ya da ak retim veren genel-teknik ve imam hatip liselerinden olumaktadr. Kanunun metninden de anlalaca zere, 4+4+4 uygulamasyla birlikte, ikinci drt yllk dnemde imam hatip okullarnn, nc drt yllk dnemde ise, hem imam hatip liselerinin hem de kayt d almay yaygnlatracak ak lise uygulamasnn n alm olacak. 4+4+4 uygulamasnn en nemli noktalarndan biri de, mecburi ilkretim yann, btn pedagojik ve toplumsal etkenler gz ard edilerek 60-66 aylk ya aralna ekilmesi ve ikinci drt yllk dnemin 13. yan doldurulduu tarihte tamamlanmasdr. Mecburi ilkretim a 6-13 ya grubundaki ocuklar kapsar. Bu a ocuun 5 yan bitirdii yln Eyll ay sonunda balar, 13 yan bitirip 14 yana girdii yln retim yl sonunda biter. Pedagojik adan ok sorunlu bir ekilde 60 aylk ocuklarn hayallerini okul koridorlarna sktran bu uygulama, 13 yan tamamlayan ocuklarn ilkrenimini tamamladklar kabulnden hareketle, onlar tamamen sokaa itmekte ve esnek-gvencesiz

alma koullarnda onlar sermayeye yem etmektedir. 4+4+4 uygulamasnn sonularndan biri de, ikinci ve nc dnemi kapsayan teknik lise uygulamalaryla, rencileri ucuz i gc olarak esnek alma koullarna sktrmasdr. Bilindii gibi, 4857 sayl Kanununda, 15 yan doldurmayan ocuklarn altrlmas yasaklanm olup, 14 yan doldurmu ve ilkretimini tamamlam ocuklar, bedensel-zihinsel-ahlaki gelimelerine ve eitimine devam edenlerin okullarnn devamna engel olmayacak hafif ilerde altrlabileceklerdir. Kanununun bu ak hkm incelendiinde, 4+4+4 uygulamas, maddenin ak bir ihlali niteliindedir. Grlecei gibi, eitimi bilimsellikten uzaklatran bu uygulama, getirmi olduu mecburi ilkretim a uygulamasyla birlikte ocuk iiliinin nn amakta ve ortaya koyduu ak lise uygulamasyla kayt d almay tevik ederek, esnek alma koullar asndan, ocuklar ve genleri sermayenin kucana itmektedir. 4+4+4 uygulamasnn bir dier dayatmas da, engelli rencilerin yaayaca sorunlardr. Yeni uygulamayla birlikte, zihinsel engelli rencilerin Eitim Merkezlerindeki kaytlar silinecek ve bu rencilerin Halk Eitim Merkezlerine gitmeleri istenecektir. Milli Eitim Bakanl zel Eitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Mdrlnn 22.06.2012 tarihli yazs bu durumu dorular niteliktedir. Bu uygulama, engelli bireylerin sosyal hayattan izole edilerek evlere kapatlmas ve eitim haklarnn gasp anlamna gelmektedir. Yine bu uygulamayla birlikte, Halk Eitim Merkezlerine gnderilecek olan renciler, renci vasfndan arndrlarak kursiyer snfna sokulacaktr. Sonu olarak, AKP iktidarnn reform ad altnda dayatt 4+4+4 uygulamas, eitimin bilimsel ieriini tamamen yok ettii gibi, sermaye iin ucuz i gc temininden baka bir ama tamamaktadr.

yaam

sayfa 18 | 25 austos 2012 | gelecek

66 ay yeterli mi?
Erken dnemde kazanlan baarszlk duygusunun ocuklarn daha sonralar da kendilerine gven duymalarn engelledii bilimsel olarak gsterilmitir. Erken dnemde baarszlk duygusu edinen ocuklarn okuldan souduklar ve okul yaamn ksa srede braktklar yaplan aratrmalarn ok net olarak ortaya koyduu bir gerektir. Dolaysyla eitime balama yan aaya indirmenin nemli bir sonucu kendini baarsz grerek byyen ve dolaysyla kendine gvensiz ve baarl olabileceine inanc kalmam nesiller yetitirmek olacaktr.

lkemizde yapld gibi okul ncesi eitimi ilkokulun ilk ylna sktrmak ve snf retmenlerini okul ncesi a ocuklaryla eitim yapmaya zorlamak gibi bir uygulama dnyada kabul grmemekte, gelimi lkelerde yaygn ve cretsiz okul ncesi eitim ve kre imknlar salanmaktadr. Eitimin bu evreleri ocua temel oluturduundan vazgeilmez nemdedir, geitirilemez. Ayrca bu eitim modeli ile anadili dnda baka bir dilde eitim grmek zorunda braklacak ocuklara ne olacak? Keza hlihazrda yllardr uygulanan eitim sistemiyle dahi byk skntlar eken bu ocuklar yeni eitim modeli ile ok daha kk yata bir travma ile karlamayacaklar m? Eitim gelecek demektir, bizi geleceksizletirmeye alanlar bilim erevesinde tartmaya davet ediyoruz. Trkiyede eitim sistemi bugne kadar zaten bir kmazda iken (anadil problemleri, okul ncesi eitimin salanamamas, eitim sisteminin tek tip birey yetitirme abalar vs.) yeni eitim modeli 4+4+4 ile bu sistem bir kronik hastalk haline geliyor. Yeni eitim modeli ile 66 aydan byk ocuklarn ilkokul birinci snfa gitmeye hazr olduu belirtiliyor. Ancak TTBnin de belirttii gibi; geliim dnemi asndan henz oyun a olarak adlandrlan 66 aylk ocuun okul ncesi eitim almadan ilkokul disiplinine girmesi, ocuun ruhsal, duygusal ve bilisel geliimini sekteye uratarak, hem akademik hem duygusal hayatn olumsuz ynde etkileyecektir. 5 ya ocuu (60-71 aylar aras) zihinsel, fiziksel, sosyal ve psikolojik olarak ilkokula henz hazr olmayan bir dnemdedir. Gerekli sosyal, duygusal, bilisel, dil ve motor becerilerinin geliimi 6 yatan (72 ay) nce tamamlanmaz. Bu bilimsel ortalama dnda kalan ok az ocuk vardr. 6 yan tamamlam ocuklarda bile ok fazla grlen ayrlk kaygs, bu yatan nce okula balayan ocuklarda had safhada grlecektir. 5 yandan nce el-gz koordinasyonunun, ince motor becerilerinin, ilemsel dncenin tam gelimemi olmas, soyut dncenin yetersizlii ve dikkati srdrmedeki glkler nedeniyle bu yataki ocuklar renme becerilerinde zorlanacaklardr. Bu yataki ocuklarn okulda belli seviyede baar elde etmekte zorlanmalar geliimsel adan normal olmasna karn okul programlar kapsamnda beklenen kazanmlar karlamamalar nedeniyle, baarszlk olarak yorumlanacak ve gereksiz olarak zek gerilii, renme gl veya dikkat eksiklii olduu gibi tanmlara maruz kalacaktr. Ayrca bu ocuklarn 6 ya grubu (72-83 aylar) ile ayn snflarda eitime alnaca aklanmtr. Bu da ayr bir saknca getirmektedir. Bu demektir ki ayn snfta 60-83 aylar arasnda, yani aralarnda yaklak 2 yl fark olabilen ocuklar olacaktr. Bu durumda geliimsel zellikler asndan 72-83 aylk ocuklar doal olarak 60-66 ay arasndakilere gre ok nde olacak, onlardan daha hzl renecek, beklenenleri daha kolay yerine getirecektir. 60-66 aydakiler de bu durumda zorunlu olarak snfn daha baarsz ve geriden gelen grubunu oluturacaklardr, yani bu grup daha okula balarken baarszlk duygusuna mahkm edilecek ve onlara eitim yaamlar boyunca bu duygu elik edecektir. Tm bunlar bir yana, bakanlk 66 ayn doldurmu ocuu olan ancak okula gitmesini geliimsel olarak doru bulmayan aileler iin bir hekim raporuyla, ocuun okula gitmesi iin geliimsel ve zihinsel olarak yeterli olmadn ispat etmelerini istiyor. Yani bir yandan da; ocuklarmz damgalamamz, adeta filememiz gerekmekte. Bylesine dzenlenecek rapor bata ocuk haklarna aykrdr. Her ocuun geliim zellii farkldr ve bunu geliim gerilii eklinde ifade etmek de ocua ve ailesine de yaplacak en byk hakszlktr. Bir lkenin gelecei olan ocuklarmz derinden etkileyecek bu modelin sonularn elbette uzun dnemde greceiz; ancak ilerine bilimi, toplumu, toplum saln deil politik karlarn dhil edenlerin farkndayz ve onlara her koulda itiraz etmeye devam edeceiz.

sayfa 19 | 25 austos 2012 | gelecek

yaam

KARINCA KARARINCA
Semra Uzunok

Yazn son demlerini yaadmz bugnler k hazrlklarnn da en youn zamanlardr. Kent yaamnda pek hissetmesek de ky ve yazlklarda bu dnemde en ok yiyecek kurutma ilemi yaplr. En doal ve katksz saklama yntemidir kurutma yntemi. Eer iklim uygunsa, yani hava nemli deilse, bulunduumuz kentte deyiyecek kurutabiliriz. Yiyecekleri balkonlarmzda ipe dizerek ya da temiz bir bez zerine sererek kurutabiliriz. rnein, domatesi enine ikiye blerek ve zerini bolca tuzlayarak bir gazeteye serip iyice sertleene kadar kurttuktan sonra temiz bir bez torba iinde ka sakla-

KIA HAZIRLIK MEVSM


yabiliriz. Fakat gerek hava artlarnn uygun olmay gerekse kirlilik gibi nedenlerle kent kurutma ilemi iin pek elverili olmayabilir. Buna karn, konserve yntemi ile yiyeceklerimizi ka saklayabiliriz. Yine domatesten kendi mutfamzda kn kullanacamz domates sosunu yapabiliriz. Yarm kiloluk konserve kavanozunu bulak makinesinde ykamaya koyalm. Bir kavanoz iin yarm kilo domatesi kk kk dorama ya da rende yntemiyle pre haline getirelim. Tencereye koyup ocakta suyunu ekinceye kadar tuz ve az yala kavuralm. Makineden scak scak kardmz

kavanozlara domates sosunu azna kadar doldurup kapan skca kapatp ters evirerek temiz bir bez zerine koyalm. 5 -6 saat beklettikten sonra evirelim. Eer bozulmu ise kapa kabark olur. Kn tm yemeklerimizde kullanabileceimiz hem katksz hem de doal domates sosu, elimizin altnda kurtarc olacaktr. Ayrca bu sosu deiik yaz sebzeleri ile de yapabiliriz. Mesela biberle yaparsak hazr menemen ii olarak kullanabiliriz. Yine taze fasulye ve patlcanla yaparsak kn sadece soan kavurup zerine ilave ederek yemeklerimizi hzl ve doal yapabiliriz.

FIRINDA LABNE PEYNRL PATATES

Bir frn kabna halka halka doradmz patatesleri dizip zerine labne peynir daha sonra bir sra daha patates ve scak st ilave edip zerini folyo ile kapatarak scak frnda patatesler yumuak oluncaya kadar piirelim. Folyoyu kaldrp rendelenmi kaar peyniri dkerek kzarncaya kadar frna koyalm. Yaz iin nefis ve hafif bir garntrdr.

ZEREFET
Dersim ve yresinde yaplan bir hamur yemeidir. Her yrede farkl isimle anlr. Kolay ve az malzeme ile yaplan ve ok sevilen bir yre yemeidir. nce orta byklkte bir mayasz ekmek yaplr. Ekmek iin: 1 kilo un, tuz ve su ile orta sertlikte bir hamur yaplr ve yuvarlak ekmek ekli verilerek piirilir. Souduktan sonra zerinden bakla bir daire eklinde kesilerek ii meydana karlr. Bu para ve ii kk kk doranarak tekrar ekmein iine konur. Sarmsakl hafif sulandrlm yourt ve bolca tereya kzdrlarak zerine dklr. Afiyetle elle yenir... PF NOKTALARI Souk ieceklerinize gzel tat ve grnt vermek iin: Buz kabnn iine kiraz tanesi, glyapra, nane yapra vs koyup dondurabilirsiniz. ***Hamuru dinlendirirken zerin nemli bir bezle rtersek hamur kurumaz. Kekimizin iyi kabarmasn istiyorsak malzemeleri oda scaklnda bekletelim. ***Nohut ve baklagilleri tuzsuz halayp buzlukta saklayarak istediimizde kullanabiliriz.

kltr-sanat

sayfa 20 | 25 austos 2012 | gelecek

KAR (SNIJEG)
men. Kye gelen bir Srp ve Amerikalnn ky satn alp otel yapma dncesi vardr. Yalan bile syleyip imza toplamaya almalar, bunu baaramaynca kyllerin yaamlarn aalamalar, sermayenin irkin yzn sere serpe gsteriyor. Yine yamur yaarken aty kaplayan UNICEF bayrann kmesi dndrc sekanslardan biri. Ynetmenin mesafeli yaklam filmin salt bir madur edebiyat olmasnn nne geiyor. Oyuncularn ruhsal durumu aktarmadaki becerileri de filmin gerekiliini olumlu ynde etkilemi diyebiliriz. Ynetmen Begicin bu ilk filmindeki sinema dili ve grsel eleri kullanmadaki becerisi sonraki filmlerini de merakla beklememizi salyor. Son olarak Aida Begicin u szleri onun filmindeki samimiyetin kendisinden kaynaklandn kantlar nitelikte: Kar btn dnyada ok farkl kesitlerden insanlarn kalbine ulamay baard. Ne kadar zgn olursanz o kadar evrensel oluyorsunuz. Film ok zel yerel bir hikyeye dayand iin sanrm evrensel boyutu daha da geniledi. Ancak bu filmle bir takm festivallere yahut Avrupallara bizim hakkmzda yle ya da byle dnsnler diye doruyu anlatmak iin hesaplamalara girmi de deilim. Sadece bu etkileyici hikyeyi anlatmak istedim. Ve benim hissettiim en byk sorumluluk bu kbusu yaam kadnlara karyd. Bu yzden seyirciyi veya orada ve buradaki festivalleri hi dnmedim alrken. Benim tek endiem ailelerini, elerini ve ocuklarn kaybetmi insanlarn buna nasl tepki verecek olduuydu. Amacm onlara ihanet etmemekti. Oscar almak deildi. Sanrm deerli olan yaklam da buydu. Ben ok zel bir hikye anlatyorum ve bu filmde bahsettiim toplulua kar sorumluluklarm var. Dnyaya Bonaklarn hayatnn gerekliklerini anlatmaya almyorum, nk bence bunu yapamazsnz. Bosna hakkndaki nihai hikyeyi anlatamazsnz.

Sava, insanlk tarihinin yz karas kavramlarndan biridir. nsan icad olarak var olmutur, halen de var olmaktadr. Bu savalarn en kanllarndan biri de 1992-1995 arasndaki Bonak Savadr. Yz binin zerinde insann hayatna mal olmu bu sava geriye keder, gzya ve umutsuzluktan baka bir ey brakmamtr. Bu corafyada ezilen halk olarak Krtlerin ektiklerini, Balkan corafyasnda Bonaklar ekmitir. 1997de manzarasyla Karadeniz yaylalarn hatrlatan ama savan etkilerini de tamakta olan Slavon kyndeki kadnlarn durumunu anlatan bir film Snijeg (Trkesi Kar). Hayatlarn ortaklaa hazrladklar reel ve turular satarak devam ettiren bu alt

kadn, kocalarndan savatan sonra haber alamazlar ama ilerinde adeta umutsuz bir umut tamadan da kendilerini alkoyamazlar. Bu ruh hali konumalarnda hatta oyunlarnda belli eder kendini. Kocalarn tasvir eden bir oyun oynarken ya da bir sohbette erkek ismi getiinde ortamda bir sessizlik olmas, her kadnn kocasyla ilgili ya da ilgisiz bir eyay saklamas, ldklerini tahmin ettikleri halde kocalarnn l vcutlarn grmemenin onlar iin bir umut kayna olmas, savan travmatik etkilerini grmemizi salyor. Etkileyici yakn plan ve d mekn ekimlerle bu halet-i ruhiyeler ayr bir gerekilikle gzler nne seriliyor ynetmen tarafndan. Yer yer politik gndermelere de yer veriyor ynet-

Orijinal sim: God Bless America Trke sim: Tanr Amerikay Korusun Ynetmen: Bob Goldthwait Oyuncular: Joel Murray, Tara Lynne Barr Tr: Su/Komedi Yapm : 2011/Amerika Dil: ngilizce IMDB puan: 7.3/10

Orijinal sim: Sevmek Zaman Ynetmen: Metin Erksan Oyuncular: Mfik Kenter, Sema zcan, Sleyman Tekcan Tr: Dram/Fantastik/Romantik Yapm: 1965/Trkiye Dil: Trke IMDB puan: 7,8/10

Yeni bir gda krizi kapda


Uzmanlar, ABDde yaanan son 50 yln en kt kurakl sebebiyle dnyann yeni bir gda felaketinin eiinde olduunu ve yanl biyoyakt politikalarnn zaten riski olan durumu daha da iddetlendirdiini belirtiyorlar. Tm dnyada, 2007-2008de Banglade, Haiti, Filipinler ve Burkina Faso gibi lkelerde yaananlara benzer gda ayaklanmalar kabilir. Kuzey yarkre, bu yaz ok scak geirdi. Kuraklk en ok, dnyann ekmek sepeti denilen orta bat ABDyi vurdu. Msr, buday ve soya gibi mahsuller yksek scaklk ve ok az ya nedeniyle byk lde telef oldu. ABD msr hasadnn son 17 yln en d olmas bekleniyor. ABD 2011-2012de kresel msr ticaretinin yzde 39unu salad. ABD Tarm Bakanlna gre stoklar u anda yzde 48 dk durumda. Msr fiyatlar 15 Hazirandan bu yana yzde 60 artt. Amerikadaki mahsul kayb, Rusyann buday ekim mevsiminde yalarn erken kesilmesi, Hindistandaki muson yamurlarnn azl ve Afrikann Sahel blgesindeki kuraklkla birleince, yeni bir gda krizi kanlmaz grnyor. Ykselen gda fiyatlar, 2008 ve 2010dakilere benzer gda ayaklanmalarna neden olabilir. Uzmanlar, gda fiyatlarndaki ani artlarn tetikledii 2007-2008 ve 2010-2011deki gda ayaklanmalarn hatrlatyorlar. Sz konusu yllardaki ktl mevcut kuraklk sonras verilerle karlatrarak, ksa vadede gda ayaklanmalarnn patlak verebilecei ngrsnde bulunuyorlar. 2007 ile 2009 arasnda dnya apnda 60 gda ayaklanmas yaanmt. Son be ylda nc kez yeniden bir gda krizinin eiinde olduumuzu, bu sonuncu-

Kresel kuraklk, gda ithalatna baml yoksul lkelerde ayaklanmalar tetikleyebilir


sayfa 21 | 25 austos 2012 | gelecek

yaam

sunun en kts olacan ve Arap ayaklanmalarna benzer apta byk alt stlkler yaanabileceini belirtiyorlar. Batllar kurakln neden olduu aclardan kurtulabilse de, yerkrenin yoksul halklar o kadar ansl olmayacak. Dnyann yoksul ve nfus youn blgelerinde msr, temel gdalarn banda geliyor. Mreffeh ve sanayilemi lke halklar gelirlerinin yzde 10 ila 20sini gdaya harcarken, gelimekte olan dnyada bu rakam yzde 80e kyor. Uzmanlar, gda fiyatlarnda sadece yzde birlik bir artn bile, 16 milyon daha fazla yoksul anlamna geleceini belirtiyorlar. nsanlar aken otomobillere msr yedirmek ABD, kresel msr retiminin yzde 13n biyoyakt iin kullanyor. Bu ylki msr hasadnn yzde 37si etanol retimine ayrlm. Birok uzman ve uluslararas kurulu, otomobiller iin gereken etanoln msrdan elde edilmesine son verilmesi arsnda bulunuyor. Bunun yoksul halklar, zellikle de kadnlar ve ocuklar iin, gda fiyatlarnda arta bal aclar ok daha ekilmez kldn belirtiyor. Biyoyakt sektrndeki irketler ise, iklim deiiklii ile mcadeleye yardmc olduunu ve ABDnin petrol ithalatna olan bamlln 2007den bu yana yzde 60tan yzde 45e drdn syleyerek kendisini savunuyor. Ancak birok kii msr biyoyakt olarak kullanmann gda fiyatlarnn ykseliinin mazereti olmayacan ve fiyat kaynakl ktlklar olasl karsnda, msr arabalarda kullanmann uursuzca olduunu dnyor.

Karadeniz usul Formula


Rizenin Ardeen ilesine bal Tunca beldesinde dzenlenen 4. Geleneksel Formulaz Tahta Araba enliindeki yarlarda renkli grntler yaand
Rizenin Ardeen ilesine bal Tunca beldesinde dzenlenen 4. Geleneksel Formulaz Tahta Araba enliindeki yarlarda renkli grntler yaand. Formula 1 yarlarna atfta bulunularak Formula giderse Formulaz gelir sloganyla yaplan Tahta Araba enliine, yarlar kendi tasarmlar olan 87 ilgin tahta araba ile katld. Lastik ayakkab ve kl orap giyen yarmaclarn olas kazalara kar kask, kolluk ve dizlik takmalar da dikkat ekti. Yarlarn yapld parkur kenarna, Dikkat tahta araba kabilir, Uuruma dmek yasaktr, Sollama yapmak yasaktr tabelalar asld. Yarlarda 6 kiilik gruplar halinde start alan yarmaclar bin 300 metrelik parkurda yart. Yarta baz tahta arabalarn tekeri krld, baz arabalar da devrildi. Yarlar srasnda balayan yamur yarmac ve izleyicilere zor anlar yaatt. Baz yarmaclar, arabalarn ellerine alp koarak yar tamamlamaya alt. Tahta arabalar arasnda yer alan ve yarallar tamak dncesiyle Can Gl tarafndan dizayn edilen Lazbulans ambulans da ilgi ekti.

Zenginlerin Formulas varsa Rizelinin Formulaz var


spor

sayfa 22 | 25 austos 2012 | gelecek

Bazlar hep engelli koar


Abilerine Ferrari ona 17 yanda minibste lm
l mesaj yaymlayarak aileye taziyelerini iletti. niversite Mahallesi Mehmet Ali Ylmaz Tesisleri kavanda gerekleen ve 4 aracn kart zincirleme trafik kazasnda Hachamzaolunun yan sra 11 kii daha yaralanmt. 17 yandaki bir A2 takm oyuncusu, takm antrenmanna giderken bindii minibsn kaza yapmas sonucu hayatn kaybediyor. Bu lm iki satrla geitirilirken, bir baka oyuncu hakkndaki Ferrariyi ucuza kapatt haberi manet oluyor. Atletico Madridin yldz Arda Turan, takmnn Levante deplasman ncesi yapt son idmana yeni arabasyla geldi. talyadan 170 bin Euroya satn ald Ferrari f458 marka aracyla tesisten ayrlrken hayranlarna imza datan milli futbolcu, iyice uzatt ilgin sa modeliyle de dikkat ekti. 17 yandaki gencin hayat, bir Ardann sa etmiyor! 2008 Beijing Olimpiyat Oyunlarnda kadnlar 200 metre kou klasmannda yaran Somalili milli atlet Samia Yusuf mer, Avrupaya iltica etmek iin talyaya gitmek zere Libyadan bindii teknenin batmas sonucu boularak hayatn kaybetti. merin ldn Somalili milli atlet ve erkekler 1500 metre kou eski dnya ampiyonu Abdi Bile dnyaya duyurdu. Haber, Somali Olimpiyat Komitesi Bakan tarafndan doruland.

Somalili milli atlet Samia Yusuf mer, Avrupaya iltica etmek iin talyaya gitmek zere Libyadan bindii teknenin batmas sonucu boularak hayatn kaybetti.

Samia Yusuf mer kimdir?


mer, Somalinin bakenti Mogadiuda dodu ve hayat boyunca savala i ie yaad. Herhangi bir atletizm tesisinin bulunmad ehirde kendi abalar ile antrenman yapt. El Cezirenin haberine gre 2008 ylndaki Olimpiyatlarn ardndan atlet Mogadiunun byk bir ksmn kontrol altnda bulunduran el abab rgtnden lm tehditleri ald. 2010 ylnn Ekim aynda Londra Olimpiyatlarna hazrlanmasna yardmc olabilecek bir ko bulma umuduyla Etiyopyaya tand. talyann Corriere della Sera gazetesine gre, mer 2011de Etiyopyadan ayrlarak, Sudan zerinden Libyaya gitti. mer, talyaya giderek Olimpiyatlar iin alaca bir antrenr bulmay planlyordu. Bir tarafta kahvaltda 10 yumurta, gnde 2 tavuk yiyerek btn gnn antrenman

Takmnn antrenmanna gitmek iin 14 Austos Sal gn, Yomra ilesindeki evinden ayrlarak bindii dolmuun niversite Mahallesi Mehmet Ali Ylmaz Tesisleri kavanda kart zincirleme kazada ar yaralanan Trabzonspor A2 takm oyuncusu 17 yandaki Burak Hachamzaolu, tedavi grd Karadeniz Teknik niversitesi (KT) Tp Fakltesi Farabi Hastanesinde 19 Austos Pazar gn hayatn kaybetti. Oyuncunun lm dolaysyla Trabzonspor Kulb bir basa-

yaparak geiren sporcular varken, dier tarafta Samia Yusuf gibi zor bir hayat sren ve byle bir lmle dnyadan ayrlan sporcularn varl sporcular arasndaki frsat eitsizliinin de nemli bir gstergesi.

sayfa 23 | 25 austos 2012 | gelecek

bulmaca

Soldan saa 1.Maydanozgillerden, kkleri ve yapraklar sebze olarak kullanlan kokulu bir bitki. Yemei de yaplr. Zeytinyal olarak, dolmas yaplarak, halanm sebze olarak, salatas ya da orbas yaplarak yaygn bir ekilde tketilen bir sebze. Fas iin internet kodu. 2. Otistik ocuklarla Yaam Derneinin ksaltmas. Yaplarn plann yapp bunlarn gereklemesini salayan kimse. 3. Filipinlerin bakentinin ba harfi. Yeterli miktarda olma, yetme, kafi gelme. 4. ek Cumhuriyetinin bakenti. Belli kimselerde bulunduuna inanlan, kskanlk veya hayranlkla bakldnda insanlara, mala, mlke, hatta cansz varlklara ktlk verdiine inanlan uursuzluk hurafesi. 5. Mikroskopla yaplan incelemede bazen lamlarn stne kapatlan drt ke, kk ve ince cam paras. Yunanistann bakentinin ba harfi. 6. Seimlerde kiinin herhangi bir parti veya adaya ait yapt tercih. rdnn bakentinin ba harfi. Eksiksiz, kesintisiz. 7. mrleri krk yl bulan, hemen hemen her eyi yiyen, plkleri kartrp bcek, kurt, fare, le, brtlen msr gibi ok eitli besinlerle beslenen kt sesli bir ku. Trk alfabesinin yirmi sekizinci harfinin okunuu. 8. zellikle ukurova blgesinde kullanlan bir arma ifadesi. Bir tr organik ya zc. 9. Tokmak ve denekle alnan bir alg. Toplum biliminde boy. 10. zmir ili eme ilesinin plajlaryla nl bir beldesi. Hangi ey. Yukardan aa 1.Kamuoyu tarafndan belli bir ekilde alglanm herhangi bir olay hakknda gelitirilmi, kamuoyundan sakland bilgilerle, gizli bilgilere veya olayn arkasndaki grnmeyen glerle ilikilendirilen alternatif aklamalara verilen ad. Deniz veya gl sular ile evrilmi kk kara paras. 2. Kendisine sz sylenilen kimse veya kimselerin dikkati ekilmek istendiinde adn bana getirilen ve uzatlabilen bir seslenme sz. Tren yolu. Olgunlam incirin, dna szan tatls. 3. Saylar gstermek iin kullanlan iaretlerden her biri. Genellikle su ve sulu eyler tamaya, kuyudan veya denizden su ekmeye yarayan stnden kulplu kap. 4. 13. yzylda Hazar Denizi kysnda kurulan Altnordu Hanlnn Timurdan sonra yklnn anlatld destan. Elin parmak ularyla bilek arasndaki i blm. 5. Avusturyann bakentinin ba harfi. Tuvalunun bakentinin ba harfi. Bir

1
1 2 3 4 5 6
1

7
3

10

7
5

8 9 10
oul eki. Bir nota. 6. nan. Germanyum elementinin simgesi. zbekistann bakentinin ba harfi. 7. Ik. Soua kar omuzlara, baa, srta veya boyna alnan rt. 8. Ak artrma ile sat. Kez, defa. 9. Asl ad Margerate Zelle olan, 1917 ylnda Franszlar tarafndan kuruna dizilerek ldrlen tarihte tannm casus afan Gz anlamna gelen .. Hari adyla anlr. Yourdun suyla kartrlmasyla ve alkalanmasyla elde edilen iecek. 10. Utanma, utan duyma. Fasn bakentinin ba harfi. Kuzu sesi. Neon elementinin simgesi.

Beyaz oynar, bir hamlede mat olur

Geen Saynn zm:

G E N E O B K R F Z A A I L R E S

L G R E V A R E D A L C F L L

Y T P A L

T M S E U L

K R A M A M U S A A Y A Y L A T E I R A M E I

S D

S U A L

E S

S K

S A E M K A S

R O M

N A R E N A U

ABONE FORMU

AD-SOYAD: ADRES:

TELEFON NO: E-MAL:

2012nin banda Tayyip Erdoan stanbul Boazna yaplmas planlanan nc kpr ile ilgili u aklamay yapmt: nc kprnn mterisi vardr. Yolda kalmaz. En kts milli bteyle yaparz. Bu cmleleri sarf etmesinin sebebi kpr yapm iin henz teklif gelmediine dair haberlerin yaplmasyd. Bunun yan sra kprnn yapmnn anak mlek yznden gecikmemesine dair aklamalar da olmutu. Anlalaca zere nc kpr Babakann, nnde engel grmek istemedii projelerden biri.

TZ KPR YAPILA
Getiimiz gnlerde de Babakanlk Resmi Gazetede bir genelge yaynlad. Tiz kpr yapla anlaynn hkim olduu genelge bu projenin de benzerleri gibi kent ve doa, dolaysyla stanbulda yaayan insanlar zerinde nasl etkileri olacandan bamsz hayata geirilmesinin yolunu ayor. Genelgeye gz atnca bu durumu u noktalarda ak biimde grebiliyoruz:
edilecek izin, onay, kabul gibi i ve ilemler, ilgili kurulular tarafndan geciktirilmeksizin yerine getirilecek, Proje gzergahnda, Tarm Reformu Genel Mdrl, DS veya il zel idarelerince yaplacak toplulatrma almalarna ncelik verilecek, Proje iin evre mevzuat gereince alnmas gereken izinlere ilikin talepler ile bu taleplere ilikin verilecek grler evre ve ehircilik Bakanlnca ve ilgili dier kamu kurum ve kurulularnca acele olarak sonulandrlacak, Proje gzergahnda tarihi eser buluntulara rastlanmas durumunda, Tabiat Varlklarn Koruma Blge Kurulu Mdrl ve Kltr Varlklarn Koruma Blge Kurulu Mdrlne bildirilecek. Bu konudaki kurul almalarna, sadece yelere konu hakknda bilgi vermek zere KGM teknik elemanlar da arlacak; almalarn, projenin zellikleri de dikkate alnarak, gecikmesine meydan verilmeden yaplmas salanacak, 3. boaz kprsnn yapm srasnda karayollarnca talep edilen zamanlarda blgedeki deniz ve hava trafiiyle ve uu emniyetiyle ilgili talepler ilgili ve yetkili idarelerce zaman geirilmeksizin yerine getirilecek, Kuzey Marmara Otoyolu Projesi, etkileim halinde olduu veya etkileime girebilecei dier projelere gre ncelik tekil edecek, Askeri alanlarda alma (proje ve kamulatrma planlar) yapmak iin gerekli izin sreleri en seri bir ekilde tamamlanacak. kurum tarafndan dile getirildii halde evre mevzuatna dair izinlerin otomatikman alnacak olmas ancak evre katliam olarak adlandrlabilir. Trafik sorununu da zmeyeceine dair onca gre ramen bu krl katliam da Babakan ynetiyor.

kent

sayfa 24 | 25 austos 2012 | gelecek

Kamulatrmalar iin gerekli olacak deneklerin serbest braklmas ilemleri, ilerin gecikmesine meydan verilmeyecek biimde yaplacak, Kamulatrma deneklerinin tamam, yln ilk 3 aynda serbest braklacak, Proje gzerghnda yaplmas gereken imar Bu maddeler kprnn yapmna dair ne onay gerekiyorsa sorgusuz sualsiz verilmesini emrediyor. ster imar plan deiiklikleri, ister kamulatrma ilemleri olsun, tm dzenlemeler uzmanlarn kararyla ilgili admlar olmaktan km; genelgeyle birlikte sadece hzla halledilmesi gereken tefer-

plan ve deiiklikleri, en ksa srede sonulandrlacak, Proje gzergahndaki su, kanalizasyon, doalgaz ve petrol boru hatlar ile elektrik, haberleme hatlar ve tesislerinin gzergah dna tanmas srasnda bunlara ilikin Karayollar Genel Mdrlnn ilgili birimleri tarafndan talep

Halk Gazetesi | 15 Gnlk Gazete | Yerel Sreli Yayn | Sahibi: Devinim Yaynclk Adna Yeim Ergn | Yazileri Mdr: Aziz Gler | Adres: ehit Muhtar Mahallesi Yourtu Faik Sk. No:14 D:2 Beyolu-stanbul Tel.: 0212 254 94 78 | Bask: Ezgi Matbaaclk Sanayi Cad. Altay Sk. No:10 Yenibosna-stanbul | Adres: Merutiyet Cad. Merutiyet Apt. No:42/10 Yeniehir-Ankara Tel: 0312 433 29 66 Fax: 0312 433 69 66 gelecek@gelecekgazetesi.org

ruatlar haline getirilmi durumda. rnein evre mevzuat gereince alnmas gereken izinlerin acele olarak sonulandrlaca belirtilmi. Bu aslnda izin alnmayacann, iznin zaten verileceinin, yalnzca brokratik ilemler asndan hzlandrlmas gerektiinin gstergesi deilse nedir? Bu kurumlar

Babakanla bal emir kullar mdr? Yoksa bu sorular sormak ok mu yersiz? nc kprnn stanbulun son kalan ormanlk alanlarna ve su havzalarna verecei zararlar pek ok uzman ve

You might also like