RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

renme teorilerinin ounu iki ana grupta toplamak mmkndr:

RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

nsanlarn renmesi ile hayvanlarn renmesi ayn kurallar iinde olur. nsanda ve hayvanda renen ey organizmadr. renme, organizmann davrannda bir deiikliin olmasdr. renmede hayvan ve insan davranlarn benzer olarak alanlara davran ve gelitirdikleri kuramlara davran kuramlar denilmitir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Davranlar, renmeyi uyarc ile davran arasnda ba kurma ii olarak grmektedirler. Bu yzden davranlarn genel adl U-T (uyarantepki) kuramclardr. Davranlar, insan zihnini doutan bo olarak kabul ederler. Her ey sonradan renilir.

RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Davranlar, renme teriminden ziyade koullanma terimini kullanrlar. Organizma evreden gelen uyarclara tepki gstererek renir. renme, anlalabilir ve aklanabilir. O nedenle de organizmann (kara kutu) iinde olanlarla deil, da yansyan hareketleriyle ilgilenilmelidir.

RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Davranlara gre, davran deimesine neden olan temel renme sreci vardr. Bunlar: klasik koullanma, edimsel koullanma ve gzlem yoluyla renmedir. Bu kuram davran deimesini farkl yorumlarla aklamaktadrlar.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Pavlov kontroll bir deneysel ortam oluturduktan sonra, kpee dzenli olarak, yiyecek vermeden hemen nce zil sesi vermitir. Bu ilikiyi pek ok kere tekrarladktan sonra, yiyecek vermedii durumlarda da zil sesini duyduu zaman, kpein salya salgladn grmtr. Dier bir deyile kpek zil sesine salya aktmasn renmitir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

 Koullanmann olmas iin, ncelikle yiyecek-salya rneinde olduu gibi, doal bir uyarc-tepki bann olmas gerekir. Koullu uyarcnn koulsuz uyarcdan hemen nce verilmesi, iki uyarcnn birletirilmesi gerekir. Pavlovun deneyinde kpek, zil sesi ile eti birletirmektedir. Koullu uyarc ile koulsuz uyarc bann tekrarlanmas gerekir. Ancak baz korku yaratan durumlarda tek bir yaant da renmeyi salayabilir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Gagn, klasik koullanmay iaret renme olarak tanmlamaktadr. Zil etin geleceinin habercisi, iaretidir. Gnlk hayatmzda bizi davrana ynelten kap zili, saat zili, trafik iaretleri karsnda gsterdiimiz davranlar birer iaret renmedir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Baz durumlarda organizma, bir uyarc karsnda gsterdii koullu tepkiyi benzer durumlarda da gsterir. Buna uyarc genellemesi denir. Pavlov yapt deneylerde kpein farkl tonlardaki zil seslerine de salya salgladn gstermitir. Benzer ekilde doktordan korkan bir ocuk, beyaz gmlek giyen kasaptan da korkabilir. Polis, itfaiye, cankurtaran arabalar benzer tepkiler alrlar.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Watson, beyaz fare ile oynayan kk bir ocua, o fareye her dokunuunda korkutan bir grlt kartarak ocuun fareden korkmasn salamtr. Daha sonra ocuun beyaz tavandan ve hatta ak sakall Noel Babadan bile korktuu tespit edilmitir. Bu, uyarc genellemesine klasik bir rnektir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Organizma benzer uyarclara benzer tepki gsterebildii gibi uyarclar arasndaki fark da ayrt edebilir. Bu duruma uyarcy ayrt etme denir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Klasik koullanma yoluyla kazanlan davranlar koullu uyarckoulsuz uyarc bitiiklii ortadan kaldrld zaman giderek azalr ve kaybolur. Buna davrann snmesi denir.

Snen bir davrantan sonra tekrar uyaran-tepki ba, eskisinden daha kolay kurulur.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Klasik koullanma, insanlarn karmak bilgileri renmesini aklayamamaktadr. Ancak insanlarn, belli bir nesneye ya da olaya kar gsterdii baz duyusal tepkilerin klasik koullanma ile renildii sanlmaktadr.
Bilgiler iin deil ama, tutumlar, ilgiler ve duygularla ilgili renmelerde klasik koullanma kullanlabilir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Baz bo inanlar da bu biimde renilebilir.

Klasik koullanma ile aklanan dier bir renme de fobik tepkilerdir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Okul korkusu veya snav korkusu ve hatta Matematik korkusu denen duygular, klasik koullanma programlar ile azaltlabilir veya giderilebilir.
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER

Hayat en acmasz retmendir; nce ac tecrbeleri yaatr, not verir, daha sonra da ondan ders almanz ister
RENME VE RETMENN KURAMSAL TEMELLER