Chuyn  1

Cu hi ph kho st hm s

Bin son: ThS Trn Vit Anh, in thoi: 0947906720

Dng bi 1.

Vit phng trnh tip tuyn vi  th ca hm s bit rng tip tuyn 

ct hai ng thng d1 v d2 ti hai im A v B v tam gic ABC c tnh
cht no , vi C l mt im cho trc.
2x 3
.
x2
a) Kho st s bin thin v v  th (C) ca hm s.

Bi 1. Cho hm s y =

b) Vit phng trnh tip tuyn vi  th (C) ti tip im M bit rng
tip tuyn  ct hai ng tim cn ca (C) ti A, B sao cho cos ABI =
4

vi I l giao im ca hai ng tim cn. Bit rng A nm trn ng
17
tim cn ng v B nm trn ng tim cn ngang.
Gi s M (a, b) l im thuc  th C (a 6= 2). Khi  phng trnh tip
tuyn ca  th (C) ti M l
y = y 0 (a)(x a) + b
1
2a 3
(x a) +
=
.
2
(a 2)
a2

Ta thy tim cn ng ca  th hm s c phng trnh x = 2 v tim cn

ngang ca  th hm s c phng trnh y = 2. Gi s A(xA , yA ), B(xB , yB ).
V A nm trn ng tim cn ng v B nm trn ng tim cn ngang nn
ta c xA = 2 v yB = 2. Ngoi ra v A, B thuc tip tuyn nn ta  ca
A, B tha mn phng trnh tip tuyn, tc l
yA =

1
2a 3
(xA a) +
2
(a 2)
a2

v
yB =

1
2a 3
.
(xB a) +
2
(a 2)
a2

Do 

1
2a 3
(xA a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
(2 a) +
2
(a 2)
a2
2a 3
1
+
=
a2
a2
2a 2
=
a2
2
=2+
.
a2
2a 3
1
(xB a) +
, ta c
Thay yB = 2 vo yB =
2
(a 2)
a2
yA =

2=

Do 

Hay

1
2a 3
(xB a) +
.
2
(a 2)
a2

2a 3
1
(xB a) =
2.
2
(a 2)
a2
1
1
(xB a) =
.
2
(a 2)
a2

Vy xB a = a 2 hay xB = 2a 2.

2
T cc chng minh trn ta thy A(2; 2 +
), B(2a 2; 2), I(2; 2).
a2
1
1
17
2
Vn dng cng thc 1 + tan2 =
,
ta
c
1
+
tan
ABI
=
=
cos2
cos2 ABI
16
1
IA
2
hay tan ABI =
. M tam gic AIB vung I nn tan ABI =
. Suy
16
IB
ra IB 2 = 16IA2 hay
(2a 2 2)2 + (2 2)2 = 16[(2 2)2 + (2 +

Phng trnh ny tng ng vi

4(a 2)2 =

64
.
(a 2)2

2
2)2 ].
a2

Do  (a 2)4 = 16, hay a 2 = 2 hoc a 2 = 2. T  ta tm c a = 4

hoc a = 0.
Vi a = 4, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =
2a 3
1
7
ta c y = x + .
a2
4
2
Vi a = 0, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =

1
(x a) +
(a 2)2
1
(x a) +
(a 2)2

1
3
2a 3
ta c y = x + .
a2
4
2
Vy c hai tip tuyn tha mn  bi  l hai tip tuyn c phng trnh
1
7
1
3
y = x + v y = x + .
4
2
4
2
2x 3
Cho hm s y =
.
x2
a) Kho st s bin thin v v  th (C) ca hm s.

b) Vit phng trnh tip tuyn vi  th (C) ti tip im M bit rng tip tuyn 
4
ct hai ng tim cn ca (C) ti A, B sao cho cos ABI = vi I l giao im ca
17
hai ng tim cn. Bit rng A nm trn ng tim cn ng v B nm trn ng tim
cn ngang. Gi s M (a, b) l im thuc  th C (a 6= 2). Khi  phng trnh tip tuyn
ca  th (C) ti M l
y = y 0 (a)(x a) + b
1
2a 3
=
(x a) +
.
2
(a 2)
a2

Ta thy tim cn ng ca  th hm s c phng trnh x = 2 v tim cn ngang ca 

th hm s c phng trnh y = 2. Gi s A(xA , yA ), B(xB , yB ). V A nm trn ng tim
cn ng v B nm trn ng tim cn ngang nn ta c xA = 2 v yB = 2. Ngoi ra v
A, B thuc tip tuyn nn ta  ca A, B tha mn phng trnh tip tuyn, tc l
yA =

v
yB =

2a 3
1
(xA a) +
2
(a 2)
a2

1
2a 3
(x

a)
+
.
B
(a 2)2
a2

Do 

1
2a 3
(xA a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
(2 a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
+
a2
a2
2a 2
=
a2
2
=2+
.
a2
2a 3
1
(xB a) +
, ta c
Thay yB = 2 vo yB =
2
(a 2)
a2
yA =

2=

Do 

Hay

1
2a 3
(x

a)
+
.
B
(a 2)2
a2

2a 3
1
(xB a) =
2.
2
(a 2)
a2
1
1
(xB a) =
.
2
(a 2)
a2

Vy xB a = a 2 hay xB = 2a 2.

2
T cc chng minh trn ta thy A(2; 2 +
), B(2a 2; 2), I(2; 2).
a2
1
1
17
Vn dng cng thc 1 + tan2 =
, ta c 1 + tan2 ABI =
=
hay
2
2
cos
cos ABI
16
IA
1
. Suy ra IB 2 = 16IA2
tan2 ABI = . M tam gic AIB vung I nn tan ABI =
16
IB
hay
2
(2a 2 2)2 + (2 2)2 = 16[(2 2)2 + (2 +
2)2 ].
a2
Phng trnh ny tng ng vi
4(a 2)2 =

64
.
(a 2)2

Do  (a 2)4 = 16, hay a 2 = 2 hoc a 2 = 2. T  ta tm c a = 4 hoc a = 0.

1
2a 3
Vi a = 4, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =
(x a) +
ta c
2
(a 2)
a2
1
7
y = x+ .
4
2

Vi a = 0, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =

1
2a 3
ta c
(x a) +
2
(a 2)
a2

1
3
y = x+ .
4
2
7
1
Vy c hai tip tuyn tha mn  bi  l hai tip tuyn c phng trnh y = x +
4
2
1
3
2x 3
v y = x + . Cho hm s y =
.
4
2
x2
a) Kho st s bin thin v v  th (C) ca hm s.

b) Vit phng trnh tip tuyn vi  th (C) ti tip im M bit rng tip tuyn 
4
ct hai ng tim cn ca (C) ti A, B sao cho cos ABI = vi I l giao im ca
17
hai ng tim cn. Bit rng A nm trn ng tim cn ng v B nm trn ng tim
cn ngang. Gi s M (a, b) l im thuc  th C (a 6= 2). Khi  phng trnh tip tuyn
ca  th (C) ti M l
y = y 0 (a)(x a) + b
2a 3
1
(x a) +
.
=
2
(a 2)
a2

Ta thy tim cn ng ca  th hm s c phng trnh x = 2 v tim cn ngang ca 

th hm s c phng trnh y = 2. Gi s A(xA , yA ), B(xB , yB ). V A nm trn ng tim
cn ng v B nm trn ng tim cn ngang nn ta c xA = 2 v yB = 2. Ngoi ra v
A, B thuc tip tuyn nn ta  ca A, B tha mn phng trnh tip tuyn, tc l
yA =

v
yB =

Do 

2a 3
1
(xA a) +
2
(a 2)
a2

1
2a 3
(x

a)
+
.
B
(a 2)2
a2

1
2a 3
(x

a)
+
A
(a 2)2
a2
1
2a 3
=
(2 a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
+
a2
a2
2a 2
=
a2
2
.
=2+
a2

yA =

Thay yB = 2 vo yB =

1
2a 3
, ta c
(xB a) +
2
(a 2)
a2
2=

Do 

1
2a 3
.
(xB a) +
2
(a 2)
a2

1
2a 3
2.
(xB a) =
2
(a 2)
a2

Hay

1
1
.
(xB a) =
2
(a 2)
a2

Vy xB a = a 2 hay xB = 2a 2.

2
T cc chng minh trn ta thy A(2; 2 +
), B(2a 2; 2), I(2; 2).
a2
1
1
17
Vn dng cng thc 1 + tan2 =
, ta c 1 + tan2 ABI =
=
hay
2
2
cos
cos ABI
16
IA
1
. Suy ra IB 2 = 16IA2
tan2 ABI = . M tam gic AIB vung I nn tan ABI =
16
IB
hay
2
(2a 2 2)2 + (2 2)2 = 16[(2 2)2 + (2 +
2)2 ].
a2

Phng trnh ny tng ng vi

4(a 2)2 =

64
.
(a 2)2

Do  (a 2)4 = 16, hay a 2 = 2 hoc a 2 = 2. T  ta tm c a = 4 hoc a = 0.

1
2a 3
Vi a = 4, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =
(x a) +
ta c
2
(a 2)
a2
1
7
y = x+ .
4
2
1
2a 3
Vi a = 0, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =
(x a) +
ta c
2
(a 2)
a2
3
1
y = x+ .
4
2
1
7
Vy c hai tip tuyn tha mn  bi  l hai tip tuyn c phng trnh y = x +
4
2
1
3
v y = x + .
4
2
2x 3
.
x2
a) Kho st s bin thin v v  th (C) ca hm s.

V d 1.1.

Cho hm s y =

b) Vit phng trnh tip tuyn vi  th (C) ti tip im M bit rng tip tuyn
4
 ct hai ng tim cn ca (C) ti A, B sao cho cos ABI =
vi I l giao
17
im ca hai ng tim cn. Bit rng A nm trn ng tim cn ng v B nm
trn ng tim cn ngang.

Li gii.
a) Bn c t gii.
b) Gi s M (a, b) l im thuc  th C (a 6= 2). Khi  phng trnh tip tuyn

ca  th (C) ti M l
y = y 0 (a)(x a) + b
2a 3
1
(x a) +
.
=
2
(a 2)
a2

Ta thy tim cn ng ca  th hm s c phng trnh x = 2 v tim cn ngang ca

 th hm s c phng trnh y = 2. Gi s A(xA , yA ), B(xB , yB ). V A nm trn ng
tim cn ng v B nm trn ng tim cn ngang nn ta c xA = 2 v yB = 2. Ngoi
ra v A, B thuc tip tuyn nn ta  ca A, B tha mn phng trnh tip tuyn, tc
l
yA =

v
yB =

Do 

1
2a 3
(xA a) +
2
(a 2)
a2

1
2a 3
(x

a)
+
.
B
(a 2)2
a2

1
2a 3
(xA a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
(2 a) +
2
(a 2)
a2
1
2a 3
=
+
a2
a2
2a 2
=
a2
2
=2+
.
a2

yA =

Thay yB = 2 vo yB =

1
2a 3
, ta c
(xB a) +
2
(a 2)
a2
2=

Do 

1
2a 3
.
(xB a) +
2
(a 2)
a2

1
2a 3
2.
(x

a)
=
B
(a 2)2
a2

Hay

1
1
.
(xB a) =
2
(a 2)
a2

Vy xB a = a 2 hay xB = 2a 2.

2
), B(2a 2; 2), I(2; 2).
a2
1
1
17
Vn dng cng thc 1 + tan2 =
, ta c 1 + tan2 ABI =
=
2
2
cos
cos ABI
16
IA
1
2
. M tam gic AIB vung I nn tan ABI =
. Suy ra
hay tan ABI =
16
IB
IB 2 = 16IA2 hay

T cc chng minh trn ta thy A(2; 2 +

(2a 2 2)2 + (2 2)2 = 16[(2 2)2 + (2 +

2
2)2 ].
a2

Phng trnh ny tng ng vi

4(a 2)2 =

64
.
(a 2)2

Do  (a 2)4 = 16, hay a 2 = 2 hoc a 2 = 2. T  ta tm c a = 4 hoc

a = 0.

Vi a = 4, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =

1
4

7
2

1
2a 3
(x a) +
ta
2
(a 2)
a2

c y = x + .
Vi a = 0, thay vo phng trnh ca tip tuyn l y =
1
4

3
2

1
2a 3
(x

a)
+
ta
(a 2)2
a2

c y = x + .
1
4

Vy c hai tip tuyn tha mn  bi  l hai tip tuyn c phng trnh y = x +

1
4

3
2

v y = x + .
8

7
2