Professional Documents
Culture Documents
Chanakya's Sutra
Chanakya's Sutra
tmA\ m/gEptmAh, 28
AyA
Ay
prdFpo m/, 29
m/c"qA prEQCdAyvloyEt 31
1
m/Al
n m(sr, t
&y, 31
aAmbdyo m/tttvAT
dE
no mE/Z, 34
qkZo
m/E[Cdyt
32
/yAZAm
{ vA?y
_sMpr(yy, 33
aAp(s -n
hy?t\ Em/m^ 35
Em/s\g
}hZ
bl\ sMpdyt
36
blvAn^ alNDlAB
pryt
t 37
alNDlABo nAls-y 38
39
als
n lNDmEp rE"t\ n ?yt
n cAls-yy?t-y rE"t\ EvvD
t
40
n B(yAn^ poqyEt 41
n tFT
\ prEtpAdyEt 42
alNDlABAEdcty\ rAt/m^ 43
tQc rA>yt/mAyt\ nFEtA-/
q 44
rA>yt/
vAyttO m/AvApO 45
m/\ -vEvqy
(y
vAyttm^ 46
aAvApo mXl
sEnnEv, 46
sEDEvg
}hyoyo
Enm
Xlm^ 48
nFEtA-/Ango rAA 49
antrprEt, /, 50
eAtErt\ Em/Em yt
51
htt, /Em/
BEv yt, 52
hFymAn
n s sED\ vF
t 53
t
o Eh sDAnh
t-tdET
nAm^ 54
nAt=tloh\ loh
n sDtt
55
blvAn^ hFn
n EvghFyAt^ 56
n >yAysA sm
n vA 57
hE-tn, pAdydEmv blvEdvg
}h, 58
aAmpA/mAp
n sh Evn[yEt 59
aErpry(nmEBsmF#yA(mr"yA vs
t^ 60
sDAy
{ to vA yAyAt^ 58
aEm/EvroDAdA(mr"AmAvs
t^ 59
E?thFno blvtmAy
t^ 61
db
lAyo d,mAvhEt 62
aE`nvd^ rAAnmAy
t^ 63
rAjA, prEtl\ nAcr
t^ 64
2
nodtv
Dr, -yAt^ 66
n
dvcErt\ cr
t^ 65
dvyorpF y
todv
{
DFBAvvF
t 67
n &ysnpr-y AyA
vAE=t, 68
iEdyvvEt
no nAE-t AyA
vAE=t, 69
nAE-t Ay
\ dytprvtt-y 70
mgyApr-y DmA
TO
Evn[yt, 71
n AmAs?t-y AyA
nAnm^ 73
aT
q pAn&ysnF n gyt
72
aT
dq\ F, pEr(yEt 76
aE`ndhAdEp EvE t\ vA?pAz ym^ 74
dXpAz yAt^ sv
ndv
yo BvEt 75
aEm/o dXnF(yAmAytt, 77
dXnFEtmnn^ prA, s\r"Et 78
dX, sv
sMpdA yoyEt 79
dXABAv
E/vgA
BAv, 80
dXByAdAyA
EZ n v
Et 81
dXnF(yAmAyttmA(mr"Zm^ 82
aA(mEn rE"t
sv
\ rE"t\ BvEt 83
aA(mAyttO vEdEvnAO 84
dXnF(yAEd EvjAn
prZFyt
85
db
lo_Ep rAA nAvmt&y, 86
nA-(y`n
dO
b
Sym^ 87
dX
n prZFyt
vEtt, 88
vEttmlo_T
lAB, 89
aT
mlO Dm
AmO 90
aT
mlm^ Ay
m^ 91
y(npry(nAt^ Ay
EsEdB
vEt s upAy, 92
upAypv
\ Ay
\ n d r\ -yAt^ 93
anpAypv
\ Ay
\ tmEp Evn[yEt 94
AyA
ET
nAmpAy ev shAy, 95
Ay
\ pzqAr
Z l#y\ sMpdyt
96
pzqArmnvt
t
{
dvm^ 97
{
dv\ EvnA aEtpry(n\ roEt yttd^ EvPlm^ 98
anFhmAn-y vEttn
sMpdyt
99
pv
\ EnEc(y pcA(Ay
mArB
t 100
3
iEt cAZ?ys/
prTmo_@yAy,
aT EdvtFyo_@yAy,
aT
ml\ sv
Ay
\ ydSppry(nAt^ Ay
EsEdB
vEt 1
upAypv
\ Ay
\ n d r\ -yAt^ 2
anpAypv
Ay
\ tmEp Evn[yEt 3
AyA
ET
nAmpAy ev shAy, 4
Ay
\ pzqAr
Z l#y\ sMpdyt
5
pzqArmnvt
t
{
dvm^ 6
{
dv\ EvnA_Etpry(n\ y(roEt tEdvPlm^ 7
asmAEht-y Ay
\ n Evdyt
8
pv
\ EnEc(y pcA(Ay
mArB
t 9
AyA
tr
dFG
s/tA n t
&yA 10
n clEctt-y AyA
vAE=t, 11
h-tgtAvmAnnAt^ Ay
&yEtmo BvEt 12
doqvE
tAEn AyA
EZ dl
BAEn 13
drEnbD\ Ay
\ n aArB
t 14
AlEvt^ Ay
\ sADy
t^ 15
AlAEtmAt^ Al ev Pl\ EpbEt 16
"Z\ prEt AlEv"
p\ n yA
t^ sv
t
q 17
dAlEvBAgO jA(vA Ay
mArB
t 18
{
dvhFn\ Ay
\ ssADmEp d-sAD\ BvEt 19
nFEtjo
dAlO prF"
t 20
prF#yAErEZ FEcr\ EtEt 21
svA
c sMpd, svo
pAy
n pErghFyAt^ 22
BA`yvtm=yprF#yAErZ\ F, pEr(yEt 23
jA(vA_nmAn
{ c prF"A t
&yA 24
yo yE-mm
EZ l-t\ tE-mnn
v yoy
t^ 25
d-sADmEp ssAD\ ro(ypAyj, 26
ajAEnnA tmEp n bhmt&y\ yAdEQC(vAt^ 27
myo_po Eh dAEct^ !pAtrAEZ v
Et 28
Esd-y
{ v Ay
-y prAn\ t
&ym^ 29
jAnvtAmEp {
dvmAnqdoqAt^ AyA
EZ d yEt 30
{
dv\ doq\ AEtm
ZA prEtq
Dy
t^ 31
mAnqF\ Ay
EvpEtt\ Ol
n EvEnvAry
t^ 32
Ay
EvpttO doqAn^ vZ
yEt bAElA, 33
AyA
ET
nA dAE"y\ n t
&ym^ 34
4
aT ttFyo_@yAy,
bAlAdEp y?tmT
ZyAt^ 1
s(ym=yd
y\ n vd
t^ 2
nASpdoqAdbhgZA-(y>yt
3
EvpEc(-vEp slBA doqA, 4
nAE-t r(nmEXtm^ 5
myA
dAtFt\ n dAEcdEp Evvs
t^ 6
aEpry
t
EprymEp dv y\ BvEt 7
nm(yEp Eh tlAoEV, pod"y\ roEt 8
stA\ mt\ nAEtAm
t^ 9
gZvdAyAn^ Eng
Zo_Ep gZF BvEt 10
"FrAEt\ l\ "FrEmv BvEt 11
mE(pX
_Ep pAVElp p\ -vgDm(pAdyEt 12
rt\ nsgAt^ n\ BvEt 13
upt
y
pt
EmQC(ybD, 14
n pAp m
ZAmAoBym^ 15
u(sAhvtA\ /vo_Ep vFBvEt 16
EvmDnA Eh rAAn, 17
nA-(yAl-y
{ EhmAmE m\ vA 18
Enz(sAhAdd
{v\ ptEt 19
m(-yATF
v Almpy>yAT
\ ghFyAt^ 20
aEvv-t
q Evvso n t
&y, 21
Evq\ Evqm
v sAv
Alm^ 22
aT
smAdAn
{
vErZA\ sg ev n t
&y, 23
aT
EsdO {
vErZ\ n Evvs
t^ 24
aTA
DFn ev EnytsMbD, 25
/orEp st, sA rE"t&y, 26
yAvQC/oEcCd\ p[yEt tAvd-t
n vA -D
n vA s\vAhy, ECd
t prhr
t^ 27
aA(mECd\ n prAy
t^ 28
ECdprhAErZ, /vo_Ep 29
t^ 30
h-tgtmEp /\ n Evvs
-vn-y dv
t\ EnvAry
t^ 31
6
aT ctTo
_@yAy,
Dm
Z DAy
t
lo, 1
tmEp
pr
DmA
DmA
vngQCt, 2
dyA Dm
-y mBEm, 3
Dm
ml
s(ydAn
4
Dm
Z yEt loAn^ 5
m(yrEp DEm
\ r"Et 6
DmA
EdvprFt\ pAp\ y/ y/ prs>yt
t/ t/ DmA
vmEtr
v mhtF prs>yt
7
upE-TtEvnAAnA\ prEt, aAAr
Z Ay
Z c l#yt
8
aA(mEvnA\ scy(yDm
bEd, 9
EpnvAEdno rh-y\ t, 10
prrh-y\ n
{ v ot&ym^ 11
vSlB-y -vAT
pr(vmDm
y?tm^ 12
-vn
v=yEtmo n t
&y, 13
mtA_Ep dA (yA>yA 14
-vh-to_Ep EvqEd`D[C
dy, 15
pro_Ep c Ehto bD, 16
"Ad=yOqD\ ghyt
17
nAE-t cor
q EvvAs, 18
aprtFAr
vnAdro n t
&y, 19
&ysn\ mnAgEp bADt
20
amrvdT
AtmA
y
t^ 21
aT
vAn^ sv
lo-y bhmt, 22
mh
dm=yT
hFn\ n bhmyt
lo, 23
dAErd^y\ l pzq-y sFEvt\ mrZm^ 24
Ev!po_=yT
vAn^ s!p, 25
adAtArm=yT
vtmET
no n (yEt 26
alFno_Ep DnvAn^ lFnAEdvE, 27
nA-(yvmAnBymnAy
-y 28
nodyogvtA\ vEttBym^ 29
n Et
EdyAZA\ EvqyBym^ 30
n tATA
nA\ mrZBym^ 31
-yEcdT
\ -vEmv myt
sAD, 32
prEvBv
vAdro n t
&y, 33
8
prEvBv
vAdro_Ep nAmlm^ 34
plAlmEp prd&y\ n ht
&ym^ 35
prd&yAphrZmA(md&ynAh
t, 36
n cOyA
t^ pr\ m(ypA, 37
yvAgrEp prAZDArZ\ roEt Al
38
n mt-yOqD\ pryonm^ 39
smAl
prB(v-ypryon\ BvEt 40
nFc-y EvdyA, pApm
y
v t\ yoyEt 41
py,pAnmEp EvqvD
n\ Bg-y n (vmt\ -yAt^ 42
n DAysmo hyT
, 43
n "DAsm, /, 44
at
En
ytA "t^ 45
nA-(yB"\ "EDt-y 46
iEdyAEZ prEtpd\ nrAn rAvAn^ v
Et 47
sAno\ BtA
rmAFv
t^ 48
lNDs
vF pAv
QCyA dyot\ DmEt 49
Ev
qj\ -vAEmnmAy
t^ 50
pzq-y m
{ Tn\ rA 51
-/FZAmm
{ Tn\ rA 52
n nFcottmyo(v
{ vAh, 53
agmyAgmnAdAyy
, pyAEn "Fyt
54
nA-(yhkArsm, /, 55
s\sEd / n pEro
t 56
/&ysn\ vZsm^ 57
aDn-y bEdn
Evdyt
58
Ehtm=yDn-y vA?y\ n ghyt
59
aDn, -vBAy
yA_=yvmyt
60
p phFn\ shArmEp nopAst
B
}mrA, 61
iEt ctTo
_@yAy,
aT pcmo_@yAy,
EvdyA DnmDnAnAm^ 1
EvdyA cor
{ rEp n g
}AhyA 2
EvdyA slBA HyAEt, 3
y, rFr\ n Evn[yEt 4
y, prATmympsp
Et s s(pzq, 5
9
BtvvEt
nF BAyA
42
gzvAnvtF
E y, 43
EptvAnvtF
p/, 44
a(ypcAr, Ekt&y, 45
-vAEmEn Ept
-vAEmnm
vAnvt
t 46
mAttAEXto v(so mAtrm
vAnroEdEt 47
-n
hvt, -vSpo Eh roq, 48
bAEl, aA(mECd\ n p[yEt aEp t prEQCdm
v p[yEt 49
sdopcAr, Etv, 50
AMy
{ Ev
q
{ !pcArmpcAr, 51
EcrpErEctAnAm(ypcAr, Ekt&y, 52
vshsrAd
AEnF gO,
ysF 53
vo myrAddy poto vr, 54
aEtsgo doqm(pAdyEt 55
sv
\ y(yoD, 56
ydypAErZF op, t
&y, tEh
-vop
evop, t
&y, 57
mEtm(s m
Em/gzvSlB
q EvvAdo n t
&y, 58
nA-(yEpAcm
{ vy
m^ 59
nAE-t DnvtA\ sm
s m, 60
nAE-t gEtmo yAnvtAm^ 61
alohmy\ EngX\ l/m^ 62
yo yE-mn^ m
EZ l, s tE-mn^ yo?t&y, 63
d l/\ mnE-vnA\ rFr
nm^ 64
aprmtto dArAn^ EnrF"
t 65
-/Fq E\EcdEp n Evvs
t^ 66
n smAED, -/Fq lojtA c 67
g!ZA\ mAtA grFysF 68
svA
v-TAs mAtA Bt
&yA 69
{
v!=ymlkAr
ZAaQCAdyt
70
-/FZA\ BqZ\ l>A 71
EvprAZA\ BqZ\
vd, 72
sv
qA\ BqZ\ Dm
, 73
BqZAnA\ BqZ\ sEvny EvdyA 74
iEt pcmo_@yAy,
aT qo_@yAy,
11
anpdv\
dmAvs
t^ 1
sADnbhlo
d, aAyZFy, 2
rAjo B
t&y\ sAv
Alm^ 3
n rAj, pr\ {
dvtm^ 4
sdrmEp dhEt rAvEhn, 5
Er?th-to n hAAnmEBgQC
t^ gz\ {
d
v c 6
EVEMbno B
t&ym^ 7
gt&y\ c sdA rAlm^ 8
rApzq
{ , sMbD\ yA
t^ 9
hAdAF n s
Evt&yA 10
n c"qA_Ep rAAn\ EnrF"
t 11
p/
gZvEt VEMbn, -vg
, 12
p/A EvdyAnA\ pAr\ gmEct&yA, 13
npdAT
\ g
}Am\ (y
t^ 14
g
}AmAT
\ VMb-(yt
15
aEtlAB, p/lAB, 16
dg
t
ry, EptrO r"Et s p/, 17
y, l\ prHyApyEt s p/, 18
nAnp(y-y -vg
, 19
yA prst
sA BAyA
20
tFT
smvAy
p/vtFmngQC
t^ 21
n tFTA
EBgmnAd^b
}hmcy
\ n[yEt 22
n pr"
/
bF\ EvEnE"p
t^ 23
p/ATA
Eh E-/y, 24
-vdAsFpErg
}ho Eh -v-y
{ v dAsBAvApAdnm^ 25
upE-TtEvnA, pLyvA?y\ n ZoEt 26
nAE-t
dEhnA\ sd,ABAv, 27
mAtrEmv v(sA, sd,AEn tA
rm
vAngQCEt 28
EtlmA/m=ypAr\
{lmA/\ myt
sAD, 29
upAro_nAT
vt
&y, 30
pr(ypArByAdnAy
, /B
vEt 31
-vSpopArt
_Ep pr(ypAr\ t
mAyo
AgEt
32
n dA_Ep
dvtA mt&yA 33
n c"q, sm\ >yoEtrE-t 34
c"Eh
rFErZA\ n
tA 35
apc"q, E\ rFr
Z 36
12
nA=s m/\ yA
t^ 37
n n`no l\ prEv
t^ 38
yTA rFr\ tTA jAnm^ 39
yTA bEd-tTA EvBv, 40
a`vAvE?n\ n EnERp
t^ 41
tpE-vn, pnFyA, 42
prdArAn^ n gQC
t^ 43
anndAn\ B
}Zh(yAmEp mAE
44
n
vdbAhyo Dm
, 45
T\EcdEp Dm
\ Enq
vt 46
-vg
\ nyEt sntm^ 47
nAE-t s(yAt^ pr\ tp, 48
s(y\ -vg
-y sADnm^ 49
s(y
n DAy
t
lo, 50
s(yAdd
vo vq
Et 51
nAntAt^ pAt\ prm^ 52
n mFmA\-yA grv, 53
l(v\ nop
yAt^ 54
nAE-t l-y Em/m^ 55
loyA/A dErd\ bADt
56
aEtro dAnr, 57
gzd
vb
}AhmZ
q BE?tB
qZm^ 58
sv
-y BqZ\ Evny, 59
alFno_Ep EvnFt, lFnAE(vE, 60
aAcArAdAyv
D
t
FEt
,
yc 61
Eprym=yEht\ n v?t&ym^ 62
bhnEvzdm
\ nAnvt
t 63
n tAT
-y nFc
q sMbD, 64
Z/&yADyo En,
qA, t
&yA, 65
B(ynvt
n\ pzq-y rsAynm^ 66
nAET
vvjA nrAEnnvt
nm^ 67
d r\ m
ArEy(vA tA
rmvmyt
nFc, 68
nAtj-y nrAEnnvt
nm^ 69
EhvAyttO vEdvnAO 70
EvqyAmtyorArF EhvA 71
EpryvAEdno n /, 72
13
-ttA aEp
dvtA-t yEt 73
antmEp dv
cn\ Ecr\ EtEt 74
rAEdv\ n v?t&ym^ 75
EtsAt^ oElAnApAdEp t yEt nA, 76
-vDm
h
t, s(pzq, 77
nA-(yET
no gOrvm^ 78
-/FZA\ BqZ\ sOBA`ym^ 79
/orEp n pAtnFy vEtt, 80
apry(nod\ "
/m^ 81
erXmvlMNy r\ n opy
t^ 82
aEtprvdAEp ASmlF vArZ-tMBo n BvEt 83
aEtdFGo
_Ep EZ
Aro n mslF BvEt 84
aEtdF=to_Ep dyoto n pAv, 85
n prvd(v\ gZh
t, 86
sFZo
_Ep pcmo n klAyt
87
yTA bF\ tTA En pEtt, 88
yTA t\ tTA bEd, 89
yTA l\ tTA__cArm^ 90
s\-t, Epcmdo n shAro BvEt 91
n cAgt\ s\ (y
t^ 92
-vym
v d,mEDgQCEt 93
rAE/cArZ\ n yA
t^ 94
n cAD
rA/\ -vp
t^ 95
tEdvEdvEd, prF"
t 96
prghmArZto n prEv
t^ 97
jA(vA_Ep doqm
v roEt lo, 98
A-/prDAnA lovEtt, 99
A-/ABAv
EAcArmngQC
t^ 100
nAcErtAQC-/\ grFy, 101
dr-TmEp cAc", p[yEt rAA 102
gtAngEto lo, 103
ymnFv
t^ t\ nApvd
t^ 104
iEt qo_@yAy,
aT s=tmo_@yAy,
tp-sAr iEdyEng
}h, 1
14
dl
B, -/FbDnAmo", 2
-/FnAm svA
BAnA\ "
/m^ 3
n c -/FZA\ pzqprF"A 4
-/FZA\ mn, "EZm^ 5
aBdv
EqZ, -/Fq n prs?tA Bv
y, 6
yjPljAE-/v
dEvd, 7
-vg
-TAn\ n Avt\ aEp t yAn(pyPlm^ 8
n c -vg
ptnAt^ pr\ d,m^ 9
dhF
dh\ (y?(vA e
dpd\ n vACEt 10
d,AnAmOqD\ EnvA
Zm^ 11
anAy
sMbDAdvrmAy
/tA 12
EnhEt dv
cn\ lm^ 13
n p/s\-pA
t^ pr\ sm^ 14
EvvAd
Dm
mn-mr
t^ 15
EnAt
Ay
\ Ecty
t^ 16
prdoq
n s\yog, t
&y, 17
upE-TtEvnA, dn
y\ B\ myt
18
"FrAET
n, E\ EryA 19
n dAnsm\ v[ym^ 20
prAytt
q(WA\ n yA
t^ 21
a(smEdrsdr
v B>yt
22
EnMbPl\ A
{ Eh
B>yt
23
nAMBoED-t ZAmpohEt 24
vAElA aEp -vgZmAyt
25
sto_s(s n rmt
26
h\s, prtvn
n rmt
27
aTA
T
\ prvt
t
lo, 28
aAyA b@yt
lo, 29
n c aAApr
{ , F sh EtEt 30
aAApr
n D
{ y
m^ 31
{
dyAmrZmttmm^ 32
aAAl>A\ &ypohEt 33
n mA/A sh vA, t
&y, 34
aA(mA n -tot&y, 35
n EdvA -v=n\ yA
t^ 36
n cAsnnEp p[y(y
{ vyA
D, nAEp ZotF\ vA?ym^ 37
15
&yvhAr
p"pAto n t
&y, 29
DmA
dEp &yvhAro grFyAn^ 30
aA(mA Eh &yvhAr-y sA"F 31
sv
sA"F hyA(mA 32
n -yAt^ VsA"F 33
VsAE"Zo nr
ptEt 34
prQCnnpApAnA\ sAE"Zo mhABtAEn 35
aA(mn, pApmA(m
{ v prAyEt 36
&yvhAro_tg
tmAAr, scyEt 37
aAArs\vrZ\
dvAnAm=y?ym^ 38
corrApzq
<yo Evtt\ r"
t^ 39
dd
nA Eh rAAn, prA r"Et 40
sd
nA rAAn, prA r"Et 41
yAyy?t\ rAAn\ mAtr\ myt
prA, 42
tAd, s rAA ih s\ tt, -vg
Z^ cA=noEt 43
aEh\sAl"Zo Dm
, 44
-vrFrmEp prrFr\ myt
sAD, 45
mA\sB"Zm=y?t\ sv
qAm^ 46
n s\sArBy\ jAnvtAm^ 47
EvjAndFp
n s\sArBy\ Envt
yEt 48
sv
mEv(y\ BvEt 49
Emm/BAcn\ rFr\ pytypApmh
t, 50
mmrZAEdq t d,m
v 51
tpsA -vg
mA=noEt 52
"mAy?t-y tpo EvvD
t
53
t-mAt^ sv
qA\ sv
Ay
EsEdB
vEt 54
i(ymo_@yAy,
iEt OEVlFyAEn nFEts/AEZ sMpZ
m^
Encoded and proofread by Sunder Hattangadi sunderh@hotmail.com
17