Ligji per Arsimin (fjalori) Objekti, qllimi dhe fusha e zbatimit t ligjit 1.

Objekti i ktij ligji sht prcaktimi i parimeve baz pr strukturn, veprimtarin dhe qeverisjen e sistemit arsimor parauniversitar n Republikn e Shqipris. 2. Qllimi i ktij ligji sht garantimi i s drejts kushtetuese pr arsimim, sipas kuadrit ligjor prkats pr funksionimin e sistemit arsimor parauniversitar. 3. Fusha e zbatimit t ktij ligji sht sistemi arsimor parauniversitar n Republikn e Shqipris, prve aspekteve t strukturs, veprimtaris dhe qeverisjes s arsimit profesional, q rregullohen me ligj t veant. Disa prkufizime (1) 1. Arsimi parauniversitar prfshin nivelet arsimore me kodet 0, 1, 2 dhe 3, sipas Klasifikimit Ndrkombtar Standard t Arsimit, t miratuar nga Konferenca e Prgjithshme e UNESCO-s, n sesionin e 29-t t saj, n nntor 1997, prkatsisht: a) Niveli me kodin 0, arsimi parashkollor; b) Niveli me kodin 1, arsimi fillor; c) Niveli me kodin 2, arsimi i mesm i ult; ) Niveli me kodin 3, arsimi i mesm i lart. 2. Arsim n distanc sht mnyr arsimimi, ku pjesa m e madhe e procesit msimor kryhet kur msuesi dhe nxnsi nuk jan zakonisht n t njjtin vend e n t njjtn koh dhe realizohet kryesisht me ndihmn e teknologjis s komunikimit dhe informacionit. 3. Fush e t nxnit sht nj lnd ose bashksi lndsh q shqyrtojn realitetin nga kndvshtrime t caktuara. 4. Gjimnaz sht shkolla e mesme e prgjithshme. 5. Institucion arsimor sht kopshti ose shkolla. 6. Institucion arsimor plotsues sht institucioni q pasuron prvojat msimore dhe jetsore t nxnsve. 7. Kshilli i prindrve sht organ i prbr nga prfaqsues t prindrve t nxnsve t institucionit arsimor. 8. Kurrikula sht trsia e dokumentacionit si: korniza kurrikulare, plani shkollor, programi msimor, teksti dhe materiale t tjera t nj lnde ose fushe t t nxnit dhe e tr veprimtaria e organizuar n mjedisin e t msuarit, q shrben pr t siguruar nj formim t caktuar t atyre q nxn. 9. Korniz kurrikulare sht dokumenti themelor i kurrikuls, ku prshkruhen synimet e prgjithshme t saj, kompetencat themelore, rezultatet e pritshme pr nxnsit, pr sa i prket dijeve, aftsive dhe qndrimeve n fund t arsimit baz dhe atij t mesm t lart, synimet e fushave t t nxnit dhe parimet e prgjithshme t procesit t msimdhnies e nxnies e t vlersimit t nxnsve. 10. Kompetenc themelore sht ndrthurja e dijeve, aftsive, qndrimeve dhe vlerave q u nevojiten nxnsve pr zhvillimin vetjak, qytetarin aktive, prfshirjen shoqrore dhe punsimin. 11. Kopsht sht institucioni arsimor q ofron shrbim arsimor t nivelit me kodin 0.

12. Kurrikula brtham sht kurrikula e prbashkt pr t gjith nxnsit e nj klase n sistemin arsimor. 15. Msues sht personi q ka fituar t drejtn pr t ushtruar profesionin e msuesis n arsimin parauniversitar. 16. Nxns sht personi q arsimohet n arsimin parauniversitar. 17. Nxns me aftsi t kufizuara sht personi, i cili ka dmtime afatgjata fizike, mendore, shqisore, t sjelljes ose t kombinuara, q, n ndrveprim, mund ta pengojn t marr pjes n mnyr t plot dhe t barabart n arsimimin e tij dhe n jetn shoqrore. 18. Partner social jan sindikatat, me t cilat ministri nnshkruan kontratn kolektive t puns. 19. Program msimor sht dokumenti q prmban synimet e lnds, kompetencat e saj specifike, objektivat e arritjeve t nxnsve, prmbajtjen kryesore, metodologjit specifike t msimdhnies, nxnies dhe t vlersimit t arritjeve t nxnsve. 20. Shkoll sht institucioni q ofron shrbim arsimor pr nivelet me kodet 1, 2, 3. 21. Shkoll private sht shkolla jopublike, e cila nuk themelohet, financohet dhe administrohet nga qeveria qendrore ose vendore. 22. Veprimtari plotsuese jan veprimtarit q planifikohen nga institucioni arsimor dhe kan pr qllim pasurimin e prvojave msimore e jetsore t nxnsve. Qllimi i sistemit arsimor parauniversitar Sistemi arsimor parauniversitar ka pr qllim formimin e do individi, n mnyr q t prballoj sfidat e s ardhmes, t jet i prgjegjshm pr familjen, shoqrin e kombin dhe n mnyr t veant: a) t njoh, t respektoj, t mbroj identitetin kombtar e t zhvilloj trashgimin dhe diversitetin ton kulturor; b) t zhvillohet n aspektin etik, intelektual, fizik, social dhe estetik, t jet i aft t mendoj n mnyr t pavarur, kritike e krijuese, tu prshtatet ndryshimeve, t ket vetbesim e shpirt bashkpunimi, t jet i gatshm t ofroj ndihmesn e tij pr mirqenien, prparimin, lirin e demokracin; c) t ket bindjen e thell se drejtsia, paqja, harmonia, bashkpunimi dhe respekti pr t tjert jan vlerat m t larta njerzore; ) t njoh dhe t respektoj traditat e popujve t tjer; d) t ndrgjegjsohet pr t prmbushur prgjegjsit e tij pr mbrojtjen e mjedisit. Kuadri rregullator dhe mbshtets i sistemit arsimor Sistemi arsimor parauniversitar: - mbshtetet n traditn e arsimit shqiptar, - funksionon n prputhje me Kushtetutn e Republiks s Shqipris, legjislacionin shqiptar n fuqi dhe - zhvillohet sipas vlerave t prbashkta t sistemeve arsimore bashkkohore. E drejta pr arsimim 1. N Republikn e Shqipris garantohet e drejta pr arsimimin e shtetasve shqiptar, t huaj dhe personave pa shtetsi, pa u diskriminuar nga gjinia, raca, ngjyra, etnia, gjuha,

orientimi seksual, bindjet politike ose fetare, gjendja, ekonomike apo sociale, mosha, vendbanimi, aftsia e kufizuar ose pr arsye t tjera q prcaktohen n legjislacionin shqiptar. 2. N shkollat publike arsimi i detyrueshm dhe arsimi i mesm i lart jan falas. KURRIKULA - Parime t prgjithshme 1. Kurrikula zhvillohet si nj e tr pr t gjitha nivelet arsimore, pr sa i prket formimit t vlerave, aftsive e koncepteve kryesore, si dhe parimeve t msimdhnies, t t nxnit dhe t vlersimit t nxnsve. 2. Kurrikula sht n prputhje me ecurin e zhvillimit fizik, mendor, shoqror, etik t nxnsve dhe veorit e tyre individuale t t nxnit. 3. Kurrikula hartohet dhe zbatohet n baz t kompetencave themelore t nxnsve. 4. Kurrikula, sipas niveleve arsimore dhe klasave, hartohet dhe zhvillohet n baz t kornizs kurrikulare t arsimit parauniversitar. 5. Kurrikula mishron parimin e integrimit nprmjet fushave t t nxnit dhe lndore. 6. Kurrikula u mundson nxnsve zgjedhje individuale, sipas nevojave dhe interesave t tyre. Dokumentacioni kurrikular 1. Kurrikula prbhet nga: - kurrikula brtham, - kurrikula me zgjedhje, si dhe - kurrikula pr veprimtarit plotsuese. 2. Ministri, pas konsultimit me Kshillin Kombtar t Arsimit Parauniversitar, miraton: a) kornizn kurrikulare; b) planin msimor pr do nivel arsimor; c) standardet e t nxnit; ) programet lndore, prve atyre q hartohen nga institucioni arsimor. 3. Kurrikula, q hartohet n nivel institucioni arsimor, miratohet nga drejtori i tij pas marrjes s plqimit nga njsia arsimore vendore. Kurrikula n institucionet arsimore private Institucioni arsimor privat zbaton planin dhe programin msimor t miratuar n momentin e licencimit. Pr do ndryshim krkohet miratimi i ministrit