MSLMAN GENLERE DN BLGS

DN MAN MAN ESASLARI ALLAH'A MAN MELEKLERE MAN KTAPLARA MAN PEYGAMBERLERE MAN AHRET GNNE MAN KADERE MAN BADET SLM MKELLEF TEMZLK NAMAZ ORU ZEKT HAC KURBAN MBAREK GN VE GECELER

DN
Din Neye Denir Din: Allah'n, insanlara Peygamberleri aracl ile gnderdii bir sistemdir. Bu sistem, akl sahiplerini kendi istekleri ile dnyada huzur ve saadete, hirette sonsuz mutlulua ulatrr. Dinin Gayesi Din, bize yaratlmzn amacn, Allah'a kar ykml olduumuz grevleri retir. yi ile kty, doru ile yanl tantr ve iyiye ulamann yollarn gsterir. Din insan ruhen ykseltir, ahlken olgunlatrr, fertlerin birbirlerinin haklarna saygl olmalarn ister ve uyulmas gereken hak ve grevleri belirler. Ksaca; dinin gayesi, insan hem dnya hayatnda, hem de ahirette mutlulua kavuturmaktr. Bize den grev, dinin gsterdii nurlu yolda yryerek bu mutlulua ulamaktr.

slm Dini ve Dier Dinler lk insan olan Hz. Adem (a.s.) ayn zamanda ilk peygamberdir. nsanln ilk dini de Hak din'dir. Hz. Adem'den Peygamberimiz Hz. Muhammed'e kadar gelen btn peygamberler insanlara Allah'n birlii inancn tebli etmiler ve Allah'a nasl ibadet edileceini retmilerdir. Ancak son peygamber Hz. Muhammed'den nceki peygamberlerin tebli ettii iman esaslar ve din hkmler zamanla bozulmu ve insanlar karanlklar iinde kalmt. nsanl dt bu durumdan aydnla karacak bir kurtarcya ihtiya vard. Bunun zerine Yce Allah, son Peygamber Hz. Muhammed (s.a.s.) aracl ile btn insanlara son ve en mkemmel din olan slm' gndermitir. Bu gerek Yce Allah tarafndan Kur'an- Kerim'de yle bildirilmitir: "Allah katnda din, phesiz slmdr." (1) slam'n dndaki dinler, Allah katnda makbul deildir. Bunlarn insanlara bir yarar olmayacaktr. Bu konu Kur'an- Kerim'de yle aklanmtr:

"Kim slm'dan baka bir din ararsa ondan asla kabul edilmeyecektir. O, ahirette de zarara urayanlardandr." (2) slm Dini, Allah tarafndan gnderildii gibi hibir deiiklie uramadan ve bozulmadan gnmze kadar gelmitir. Bundan sonra da bu zelliini koruyacaktr. slm, Allah katnda makbul olan tek dindir. Baz insanlar tarafndan ortaya konulan dinler de vardr, ancak bu dinler, batl ve geersizdir. nk bunlar, Allah tarafndan gnderilmemi, insanlar tarafndan uydurulmutur. slm Dini'nin zellikleri 1) Hz. Muhammed tarafndan tebli edilen slm, son dindir. Ondan baka din gelmeyecek, hkmleri kyamete kadar devam edecektir. 2) slm evrensel bir dindir. nceki peygamberlerin tebli ettikleri dinler, belirli milletlere geldii halde slm dini, btn dnya milletlerine gnderilmitir. 3) slm dini'nin hkmleri insanlarn ihtiyalarn

karlayacak ekilde mkemmeldir. Bu sebeple baka bir dine ihtiya kalmamtr. 4) slm dini, kendinden nce Allah tarafndan gnderilen peygamberleri ve ilhi kitaplar tasdik eder. Ancak o kitaplarn hkmlerini yrrlkten kaldrmtr. nk onlar, belirli milletlere snrl zamanlar iin gnderilmiti. slm Dini ise btn milletlere gnderilen ve kyamete kadar deimeden devam edecek olan Din'dir.

MAN

man Ne Demektir man'n szlk anlam, herhangi bir eye inanmak demektir. Dini terim olarak iman: Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s)'in Allah tarafndan getirdii eylerin doru olduuna kalb ile inanmak ve bu inac dil ile sylemektir. Allah'n varlna ve birliine, Hz. Muhammed (s.a.s.)'in Allah'n peygamberi olduuna kalbi ile

inanan ve bu inancn dili ile syleyen kimseye M'min denir. Kelimei Tevhid ' '

Okunuu: "L ilhe llellh, Muhammedn Raslllah." Anlam: "Allah'tan baka tanr yoktur. Hazreti Muhammed (s.a.s.) Allah'n Peygamberidir." Kelime-i ehadet

Okunuu: "Ehedu en l ilhe illellh ve ehed enne Muhammeden abdh ve Raslh." Anlam: "Ben ahitlik ederim ki, Allah'tan baka

Tanr yoktur. Yine ahitlik ederim ki Hazreti Muhammed (s.a.s.) Allah'n kulu ve Peygamberidir." man esaslar, topluca ve zet olarak hem Kelime-i Tevhid, hem de Kelime-i ehadette ifade edilmitir. nk Hz. Muhammed (s.a.s.)'in Peygamber olduuna inanmak, O'nun Allah tarafndan getirip haber verdii her eyin doru ve gerek olduuna inanmay gerektirir. Bu sebeple bir insan, Kelime-i Tevhid veya Kelime-i ehadetten birini dili ile syler, kalbi ile de inanrsa slm Dini'ne girmi olur. Ancak, mslmann bu kadarla yetinmeyip, man esaslarn ayrntlar ile renmesi ve hepsine ayr ayr inanmas gerekir.

MAN ESASLARI

man'n Esaslar Nelerdir Ayrntl olarak inanlmas gereken iman esaslar altdr. Bunlara iman'n artlar da denir.

man'n artlar 1 Allah'a, 2 Allah'n Meleklerine, 3 Allah'n Kitaplarna, 4 Allah'n Peygamberlerine, 5 Ahiret Gnne, 6 Kadere; ster iyi, ister kt olsun, evrendeki her eyin ve her olayn Allah'n bilmesi, dilemesi ve yaratmasyla meydana geldiine, nanmaktr. Allah'a Niin ve Nasl nanrz mann alt artndan birincisi Allah'a inanmaktr. Akl sahibi olan ve erginlik ana gelen her insann ilk ve en nemli grevi, Allah'n varlna ve birliine inanmaktr. evremize baktmz zaman, hibir eyin kendiliinden olmadn grrz. Gzel bir sanat eseri, bunu yapan bir sanatkrnn bulunduunu gsterir. Mesel; kullandmz saati yapan bir sanatkr, oturduumuz binay yapan bir usta yok

mudur? phesiz ki vardr. Bunlarn kendiliinden meydana geldiini akl kabul eder mi? Elbette etmez. yle ise; ok ince bir plna gre kurulan ve mkemmel bir dzen iinde ileyen usuz bucaksz kinat ve en gzel sanat eseri olan insan da bir yaratan vardr. te bu yaratc, sonsuz g ve kudret sahibi olan "Allah"tr. Evren, Allah'n varln; evrende grlen ahenk ve mkemmel dzen de Allah'n birliini gstermektedir. O halde, ilk grevimiz, bizi yaratan ve yaatan Allah'a inanmak, O'na gnlden balanmaktr. Allah'a yle nanrz Allah vardr ve birdir. Ondan baka tanr yoktur. Varlnn balangc ve sonu yoktur. O, her zaman vard, sonsuza kadar da var olacaktr. Allah varlklardan hibirine benzemez. O'nun ei ve benzeri yoktur. Varl kendindendir. Hibir eye muhta deildir. Her ey O'na muhtatr. Allah diridir, her eyi bilir, her eyi iitir ve her eyi

grr. Kalbimizden geenleri de bilmektedir. Allah irade sahibidir, diler ve dilediini yapar. Onun kudreti sonsuzdur, her eye gc yeter. Allah yaratcdr, dilediini yoktan var eder, dilediini de yok eder. Evrende ne varsa hepsini O yaratmtr. Allah harflere ve sese gerek olmadan syler. Szn Peygamberlerine duyurmu, emir ve yasaklarn bildirmitir. Yce Kitabmz Kur'an- Kerim Allah'n szdr. Allah, merhameti sonsuz, balamas bol Yce bir varlktr. Bize hayat veren, saylamyacak kadar nimetler baheden O'dur. O, bizi yarattktan sonra da yalnz brakmam, peygamberler gndererek dnyada ve ahirette mutlu olmann nurlu yolunu gstermitir. Allah'a byle doru olarak inanan ve ona gnlden balanan insan, varlklar arasndaki erefli yerini alm, gerek deerini kazanm olur. Bu inan, insann kalbini her trl kt dncelerden temizler, iyi dnce ve gzel huylarla ssler.

nsan, hi kimsenin grmedii yerlerde bile ahlka aykr davranlardan saknr. nk, Allah'n her eyi grdne ve bildiine inanr. Allah'a iman, her trl iyiliin kaynadr. Tevhid nanc slmn temeli, tevhid inacdr. Tevhid, Allah'n birlii demektir. Kur'an- Kerim'de bu konu yle aklanmtr: Sizin Tanrnz, tek bir Tanrdr. Ondan baka tanr yoktur. (3) Evet Allah birdir, O'ndan baka tanr yoktur. O, ei, benzeri ve orta olmayan tek varlktr. Domam ve dourmamtr. Grdmz ve gremediimiz btn varlklar yaratan, yoktan var eden Allah'tr. O, yaratc olarak da tek'dir. O'ndan baka yaratc yoktur. Allah, hibir kusur ve eksiklii bulunmayan, en stn niteliklere sahip olan ok Yce bir varlktr. badet yalnz O'na yaplr. O'ndan bakasna ibadet edilmez. Tevhid (Allah'n birlii) inanc ihls

sresinde yle aklanmtr: Deki o Allah birdir. Allah Sameddir. (Kimseye muhta deildir, her ey O'na muhtatr.) O, dourmam ve dourulmamtr. Hibir ey O'na denk deildir. (4) Allah'n birlii inanc, kalbleri ayn ama etrafnda birletiren, mslmanlar arasnda birlik ve beraberlii salayan nemli bir gtr. Allah Sevgisi Allah, bize grmek iin gzler, iitmek iin kulaklar, konuan dil, eitli iler yapabilen eller ve yryen ayaklar vermi; bizi akl ve zek ile donatarak, varlklar arasnda ok stn bir durumda yaratmtr. Salk ve mutluluk iinde yaayabilmemiz iin yeryzn eitli nimetlerle donatm, teneffs ettiimiz havadan itiimiz suya kadar her trl ihtiyacmz karlanmtr.

Yce Allah yle buyuruyor: "Allah'n nimetini sayacak olsanz bitiremezsiniz." (5) nsan, kendisine iyilik edenleri sever. yle ise, en ok sevmemiz gereken varlk, Allah'tr. nk O'nun bize olan iyilikleri saylamayacak kadar oktur. Biz de Allah'mz ok sevmeliyiz. Sevgi, sadece szle olmaz. nsan, sevdiine sayg gsterir, sevdiinin holanmayaca bir eyi yapmaz. Allah sevgisi, O'nun mbarek adn sayg ile anmak, bize emrettii ibadet grevlerini seve-seve yapmak ve yasak ettii eylerden saknmakla olur. Byle yaparsak, Allah da bizi sever ve dnyadaki nimetlerden ok daha fazlasn bize ahirette verir. Bir insan iin en byk mutluluk, Allah'n sevdii kiilerden olmaktr. Gerek man Sahibi Bir Gen... Hazreti mer, halifelii zamannda stlerin ste su katmasn yasaklam ve bu emrini her tarafa duyurmutu. ehrin asayiini kontrol etmek iin bir

gece Medine'de dolarken yoruldu ve biraz dinlenmek zere bir evin duvarna yasland. Evin iinde anne ile kz arasnda geen u konumay duydu: Anne: Haydi kzm: kalk da stlere biraz su katver. Kz: Halifenin stlere su katlmasn yasakladn bilmiyor musun? Anne: Evet biliyorum. Kz: yle ise Halifenin yasaklad ii nasl yapabilirim? Anne: Kalk da su koy u stlere, mer seni nereden grecek? Kz: mer grmez ama Rabbim grr. Vallahi ben O'nun grecei yerde yapmadm bir ii grmedii yerde de yapmam. Hazreti mer, bu konumalar dinledikten sonra

evine dnd. yi bir din terbiyesi grm bu yksek ahlkl fakir kz olu sm ile evlendirdi. (6) te Allah inancnn insann davranlarndaki olumlu etkisi... Melekler Nasl Birer Varlktr mann artlarndan ikincisi meleklere inanmaktr. Melekler, nurdan yaratlm varlklardr. Onlar yemezler, imezler, erkeklik ve diilikleri yoktur. Melekler, Allah'n sevgili kullardr. Allah'n emirlerini kusursuz yerine getirirler, hi gnah ilemezler. Yce Allah, varlklar eitli ekillerde yaratmtr. Bunlardan kimisi bizim grebileceimiz, kimisi de gremiyeceimiz ekildedir. nsan, baz varlklar gremiyor. nk, insann gz her eyi grebilecek durumda yaratlmamtr, grme yetenei snrldr. Mesel; ok kk bir cismi gremediimiz gibi; havay, rzgr, rhumuzu ve aklmz da gremiyoruz. Telden geen elektrik akm da

grlmyor. Halbuki gremediimiz bu eylerin var olduunu biliyoruz. te melekler de var olduu halde grlmeyen varlklardr. Melekler nurdan yaratlm ltif varlklar olduklar iin biz onlar gremiyoruz. Fakat meleklerin varlna inanyoruz, nk meleklerin varln Allah Tela Kur'an- Kerim'de haber vermi, Peygamber Efendimiz de melekleri hem grm, hem de bize bildirmitir. Yce Allah'n ve sevgili Peygamberimizin bildirdii her ey dorudur. Bu sebeple biz, meleklerin varlna kesin olarak iman ediyoruz. Melekler: yerde, gklerde, evremizde ve her yerde bulunurlar. Saylarn ancak Allah bilir. Her birine Allah'n verdii grevler vardr. Bazlar devaml olarak Allah'a ibadet eder. Bazlar da kinatn tertip ve dzeni ile vazifelidirler. nsanlarn gcnn eriemiyecei byk iler yaparlar. nsanlara iyilii telkin eden, ktlklerden koruyan, skntl zamanlarda mminlerin yardmna gnderilen melekler de vardr. Yce Allah,

meleklerin varl ile sonsuz kudretini gstermitir. Byk Melekler ve Grevleri 1) Cebril: Meleklerin en bydr. Grevi: Allah ile peygamberler arasnda elilik yapmak, Allah'n kitaplarn peygamberlere getirmektir. Kitabmz Kur'an- Kerim'i Allah'tan Peygamberimize getiren Cebril'dir. 2) Mikil: Tabiat olaylarnn idaresi ile grevlidir. (Yamur yamas, rzgr esmesi, ekinlerin bitmesi v.s. gibi) 3) srfil: Kyametin kopmas ve insanlarn ldkten sonra tekrar dirilmeleri ile grevlidir. 4) Azril: mr sona eren insanlarn canlarn almakla grevlidir. Bu drt byk melekten baka, dier meleklerden bazlar da unlardr: Kirmen Ktibin: Her insann biri sanda, dieri solunda iki melek bulunur. Bunlara Kirmen Katibin denir. Sandaki melek, insann yapt iyi ileri, solundaki ise kt ileri yazar. Bylece her insana

ait iyiliklerin ve ktlklerin yazld "Amel defteri" meydana gelir. Mnker ve Nekir: Bunlar, ldkten sonra kabirde insanlara soru sormakla grevli meleklerdir. Rdvan: Cennetteki meleklerin bakandr. Mlik: Cehennemde grevli olan meleklerin bakandr. Meleklere nanmann Fayda ve Tesirleri Her zaman ve her yerde bizimle beraber olan, bizden hi ayrlmayan melekler bulunduuna inanan bir mslman, gizli yerlerde "Beni kimse grmyor, istediimi yaparm" diyemez, fenalk yapamaz. nk nerede olursa olsun meleklerin kendisini gzetlediini, iyilik ve ktlklerinin yazldn bilir. Bylece meleklere olan imanmz bizi ktlk yapmaktan alkor. Bunlardan baka bizi ktlklerden koruyan, iyilik yapmaya ynlendiren melekler de vardr. Dnyada iyilik ve gzelliin misali melek; fenalk ve irkinliin kt rnei de eytandr. Melek, insan iyilie,

eytan da ktle arr. Meleklere inanmak, ahlki davranlarmz olumlu olarak etkiler, ktlklerden saknmamz ve ahlkmzn gzellemesini salar. Peygamberimiz (s.a.s.) yle buyuruyor: "Hem eytan, hem de melek, insann kalbine baz eyler getirirler. eytann ii ktle armak, haktan uzaklatrmaktr. Melein ii hakka, iyilie armak ve ktlkten uzaklatrmaktr. Kim iinde iyilie aran bir ses duyarsa bilsin ki o, melein sesidir. Hemen ona uysun ve Allah'a kretsin. Kim de iinde ktle aran bir ses duyarsa bilsin ki o, eytann sesidir. Ondan uzaklasn ve Allah'a snsn." (7) Allah Tarafndan Gnderilen Kitaplar mann alt artndan ncs, Allah'n kitaplarna inanmaktr. Yce Allah, kullarna peygamberleri araclyla kitaplar gndermitir. Bu kitaplarda, Allah'n emirleri ve yasaklar bildirilmi, kullarn

yapmas gereken grevler retilmi, dnya ve ahirette mutlu olmann yollar gsterilmitir. Biz mslmanlar, peygamberlere gnderilen kitaplarn hepsine inanyoruz. Ancak, Kur'an- Kerim'den baka dier ilhi kitaplarn sonradan bozulduunu ve deitirildiini de biliyoruz. Kur'an- Kerim ise, Peygamberimize indirildii gibi titizlikle korunmu ve hi bir deiiklie uramamtr. Allah tarafndan peygamberlere gnderilen kitaplardan bazlar birka sayfadan meydana gelen kk kitaplardr. Peygamberlere Gnderilen Sahifeler: 1) 10 sahife, dem Aleyhisselm'a, 2) 50 sahife, it Aleyhisselm'a, 3) 30 sahife, dris Aleyhisselm'a, 4) 10 sahife, brahim Aleyhisselm'a, gnderilmitir. Bunlarn toplam 100 sahifedir. Peygamberlere Gnderilen Drt Byk Kitap: 1) Tevrat, Musa Aleyhisselm'a,

2) Zebur, Dvut Aleyhisselm'a, 3) ncil, s Aleyhisselm'a, 4) Kur'an- Kerim, bizim peygamberimiz Hz. Muhammed Aleyhisselm'a, gnderilmitir. Kur'an- Kerim'in zellikleri En son ve en byk peygamber Hz. Muhammed (s.a.s.)'e Allah tarafndan gnderilen Kur'an- Kerim mslmanln kutsal kitabdr. Kur'an- Kerim'i dier ilhi kitaplardan ayran ve stn klan birok zellikler vardr. Bu zelliklerin balcalar unlardr: a) Kur'an- Kerim Peygamberimize indii gibi hi bir deiiklie uramadan bize kadar gelmitir. Kyamete kadar da bozulmadan devam edecektir. teki kutsal kitaplardan bazlar tamamen kaybolmu, bazlar da birok deiikliklere urayarak bozulmu ve hibiri Allah'tan gnderildii gibi muhafaza edilememitir. Kur'an- Kerim'i koruyacan Yce Allah, u ayetle teminat altna almtr:

"Kur'an- sana Biz indirdik, onun koruyucusu da Biziz". (8) Gerekten de Allah, kutsal kitabmz Kur'an- Kerim'i gnmze kadar korudu, kyamete kadar da koruyacaktr. b) Kur'an- Kerim toplu olarak deil, zaman ve olaylara gre ayetler ve sreler halinde para para inmitir. Bu durum, onun kolayca ezberlenmesini ve anlalmasn salamtr. c) Kur'an- Kerim son ilah kitaptr. Ondan sonra baka kitap gelmeyecektir. Kur'an'n hkmleri kyamete kadar geerli olacak, deimiyecektir. nceki kitaplar ise belirli bir zaman iin gnderilmiti. d) Kur'an- Kerim, btn insanla gnderilen bir kitaptr. Her asrn ihtiyalarn karlayacak hakikat ve hikmetlerle doludur. Kur'an- Kerim'in Nzil Oluu ve Vahiy Gerei Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.), kendisine peygamberlik grevi verilmeden nce bir sre

Mekke yaknndaki Hira danda bir maaraya ekilir, Allah'n bykln dnmekle megul olurdu. 610 ylnn Ramazan aynda bir Pazartesi gecesi yine Hira'daki maaraya ekilmi, gnl ve btn varl ile Allah'a ynelmiti. te bu srada meleklerin en by olan Cebril (a.s.), Allah'n emriyle peygamberimize gelerek "Oku!" dedi ve bu emri defa tekrarlad. Sevgili Peygamberimiz, "Ne okuyaym?" deyince Cebril (a.s.), Kur'an- Kerim'den be yeti tebli etti. Bylece ilk vahiy geldi ve Kur'an- Kerim nzil olmaya balad. Kur'an- Kerim, peygamberimize vahiy yoluyla gelmitir. Vahiy: Allah tarafndan dorudan doruya veya eli vastasyla Peygamberlere bildirilen ve kesinlik ifade eden bilgidir. Vahyin eitleri vardr. Allah bu vahiy yollarndan biri ile szn peygamberlerine duyurmutur. Bu yollardan biri de Yce Allah'n, szn bir melek aracl ile peygamberlerine duyurmasdr. Allah'n szn peygambere bildiren melek; bazen

kendi suretinde gelirdi. Bazen de bir insan eklinde gelir, orada bulunanlar kendisini grr, sesini iitirlerdi. Baz zamanlarda da melek vahyi peygambere bildirir, fakat kendisi grnmezdi. Kur'an- Kerim, Peygamber Efendimize Cebrail adl melek aracl ile indirilmitir. lk vahiy geldii zaman Peygamberimiz (s.a.s.) krk yanda idi. Kur'an'n inmeye balamasyla Hz. Muhammed (s.a.s.)'in Peygamberlik grevi balam oldu. Kur'an- Kerim, bazen ayet-ayet, bazen de sreler hlinde para-para inerek 23 senede tamamland. Kur'an- Kerim'in Yazlmas ve Mushaf Hline Getirilmesi Kur'an yetleri geldike Peygamberimiz (s.a.s.), vahiy ktiplerini arr, yetleri hangi surenin, neresine yazlacan gsterirdi. Vahiy ktipleri de gsterildii gibi yazarlard. Nzil olan ayetleri Ashab- Kiram okur ve birou da ezberlerdi. Bylece Kur'an- Kerim, Peygamberimizden

gnmze dek hem yazlarak, hem de ezberlenerek muhafaza edilmitir. Peygamberimizin salnda yetler inmeye devam ettii iin Kur'an'n yazld sahifeler mushaf hline getirilememiti. Kur'an, vahyin sona ermesiyle tamam oldu. Peygamberimiz (s.a.s.) in vefatndan sonra Halife olan Hz. Ebu Bekir, ashabn ileri gelenlerinden bir komisyon kurdu. Bu komisyon, ayr ayr sahifelerde bulunan Kur'an sure ve ayetlerini bir araya toplad, hafzlarn ezberledikleri Kur'an ile karlatrarak, yazp Mushaf haline getirdi. Kur'an sahifelerinin bir araya toplanarak kitap hline getirilmi ekline "Mushaf" denir. Bylece Kur'an- Kerim, Allah'tan Peygamberimize vahyedildii gibi muhafaza edimi, hi bir deiiklie uramadan gnmze kadar gelmitir. Kyamete kadar da byle devam edecektir. Kur'an- Kerim'e Kar Grevlerimiz 1) Her mslman, Kur'an- Kerim'in Allah'n sz

olduunu bilmeli ve tecvid kurallarna uygun olarak Kur'an' yanlsz okumaldr. 2) Kur'an- Kerim'i abdestli olarak eline alp "Ezbesmele" ile okumaya balamaldr. Kur'an' okurken mmknse kbleye kar dnmeli ve son derece edepli, saygl olmal ve anlamn renmeye almaldr. 3) Kur'an- Kerim, temiz yerlerde okunmal; baka ilerle megul olup, dinlemeyen kimselerin yannda ve pis yerlerde okunmamaldr. 4) Kur'an- Kerim, yksek ve temiz yerlerde bulundurulmal, hrmetsizlik saylacak yerlere konulmamaldr. 5) Kur'an'n yap dediklerini yapmal, yapma dediklerinden saknmal, Kur'an'n ahlk ilkelerine uygun hareket etmelidir. Kur'an Okumann Fazileti Hakknda Peygamberimizin Mbarek Szleri: "Sizin en hayrlnz, Kur'an- renen ve retendir."

"Kim Allah'n kitab Kur'an'dan bir harf okursa onun iin bir sevap vardr. Her sevabn karl da on kat verilecektir." "Kim Allah'n kitab Kur'andan bir ayet dinlerse, ona kat-kat sevap verilir. Kim de Allah'n kitabndan bir ayet okursa kyamet gnnde kendisine nur olur." "Kur'an okuyunuz. nk o, kyamet gn okuyanlara efaat edecektir." "Kim Kur'an- Kerim'i okur ve onunla amel ederse, kyamet gn onun anne ve babasna yle bir ta giydirilir ki, onun aydnl dnyada evlere vuran gne ndan daha parlaktr. Artk siz bununla amel edenin sevabn hesap edin." (9) Peygamber Kime Denir mann alt artndan drdncs, peygamberlere inanmaktr. Peygamber, Allah ile insanlar arasnda

eli olarak grevlendirilen kiidir. Allah, bu greve lyk olan en iyi kullarn seer. Peygamberlere Olan htiya Peygamberler insanlara yol gsterici olarak gnderilmitir. nsanlarn byle yol gstericilere ihtiyac vardr. nk: insanlar kendi akllar ile Allah'n varln anlayabilirlerse de O'nun yksek sfatlarn kavrayamazlar. Allah'a nasl ibadet edileceini, Ahiret hayatn ve burada kimlere mkfat verileceini, kimlerin ceza greceini, dnya ve ahiret mutluluunun nasl kazanlacan bilemezler. te, bu gerekleri insanlara retmek, dnya ve ahirette mutlu olmann yollarn gstermek iin Yce Allah Peygamberlerini grevlendirmitir. Peygamberlerin zellikleri Peygamberler, hertrl ahlk gzelliine sahip rnek insanlardr. Onlarda bulunmas gereken baz

zellikler unlardr: 1 Sdk: Doruluk demektir. Peygamberler son derece doru insanlardr. Asla yalan sylemezler. Oldu dedikleri olmutur, olacak dedikleri zaman gelince mutlaka olacaktr. 2 Emnet: Gvenilir olmak demektir. Peygamberler her hususta gvenilir kimselerdir, emanete asla hyanet etmezler. 3 Fetnet: Akll ve uyank olmak demektir. Peygamberler akll, uyank ve yksek zek sahibidirler. 4 smet: Gnah ilememek demektir. Peygamberler gizli ve ak hibir ekilde gnah ilemezler. 5 Tebli: Bildirmek demektir. Peygamberler Allah'tan aldklar din hkmleri olduu gibi hibir deiiklik olmadan insanlara bildirmilerdir. Peygamberlerin Grevleri Peygamberler en doru bir ekilde insanlara Allah'

tantmlar, inan esaslarn, ibadet ekillerini retmilerdir. Din hkmleri ve gzel ahlk ilkelerini aklamlar, kendileri de sylediklerini yaparak insanlara rnek olmulardr. Peygamberler, Allah'n emirlerini yapanlar cennetle mjdelemiler, yapmayanlarn ise cehennem azab ile cezalandrlacaklarn haber vermilerdir. Kur'an- Kerim'de Adlar Geen Peygamberler lk peygamber Hz.dem (a.s.), son peygamber bizim peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.)'dir. Bu ikisinin arasnda birok peygamber gelmitir. Peygamberlerden yirmibe tanesinin ismi Kur'an- Kerim'de gemektedir. Ancak peygamberlerin says ok daha fazladr. Biz, Kur'an- Kerim'de ismi geen peygamberler ile birlikte saylarn ancak Allah'n bildii dier peygamberlere de hibir ayrm yapmadan inanrz. Kur'an- Kerim'de adlar geen peygamberler

unlardr: 1 dem, 2- dris, 3-Nuh, 4-Hd, 5-Slih, 6-Lt, 7brahim, 8- smail, 9- shak, 10- Ykub, 11- Ysuf, 12- uayb, 13- Hrun, 14-Msa, 15- Dvud, 16Sleyman, 17- Eyyb, 18- Zlkifl, 19- Ynus, 20lyas, 21- Elyesa, 22-Zekeriyya, 23- Yahya, 24- sa, 25- Muhammed (s.a.s.) Hz. Muhammed (s.a.s)'in Son Peygamber Oluu Peygamberlerin en by ve sonuncusu, bizim peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.)'dir. Allah Te'l yle buyuruyor: "O, Allah'n elisi ve peygamberlerin sonuncusudur."(10) Onun tebli ettii slm dini, son din'dir. Allah tarafndan getirdii Kur'an- Kerim, btn insanla seslenen Allah'n son kitabdr. Hz. Muhammed (s.a.s.)'in gelmesiyle peygamberlik kaps kapanmtr. O, yeryzndeki btn milletlerin peygamberidir. Bu gerek Kur'an- Kerim'de yle bildirilmektedir:

"Ey Muhammed! De ki: Ey nsanlar! Dorusu ben Allah'n hepiniz iin gnderdii Peygamberiyim."(11) nceki peygamberler belirli topluluklara gnderilmiti. Onlar bir evin iini aydnlatan kandillere benziyordu. Btn insanla gnderilen bizim peygamberimiz ise, dnyay aydnlatan gne gibidir. Gne doduktan sonra artk kandillere ihtiya kalmamtr. Mucize Neye Denir Mucize: Peygamberlerin, peygamber olduklarn ispat etmek iin Allah'n yardm ile gsterdikleri olaanst olaylardr. Mucizeler, Peygamberliin birer belgesidir. Peygamberlik dvasna uygun olarak meydana gelir. Dier insanlar, byle olaanst olaylar yapamaz, mucize gsteremez, nk buna gleri yetmez. Mucize gstermek peygamberlere mahsustur. Allah'n izni ve kudreti ile meydana gelir. Btn peygamberler, peygamber olduklarnn birer

ilah belgesi olarak mucize gstermiler, kendilerine inanmayanlar ciz brakarak susturmulardr. Kermet Neye Denir Kermet: Allah'n yardm ile veli kullar tarafndan meydana getirilen olaanst olaylardr. Byle olaanst olaylar, Allah'n veli kullar iin birer keramet, tbi olduklar peygamber iin birer mcize saylr. Peygamberimizin Mucizeleri Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.), Allah tarafndan peygamber olarak gnderildiini ispat etmek amacyla birok mucize gstermitir. Parmaklarndan su akmas ve bu su ile yzlerce kiinin abdest almas, (11/a) birka kiiye yetecek kadar az bir yemekten binlerce kiinin doymas, (12) sra ve Mirac olay gibi Peygamberimizin pek ok mucizesi vardr. Peygamberimizin en byk ve daimi mucizesi Kur'an- Kerim'dir. Ruhlar okayan, gnllere huzur

veren okunuu, saysz hikmetlerle dolu yksek anlam, insanln mutluluu iin getirdii lmez prensipler ve btn alara k tutan ilm gerekleri ile Kur'an- Kerim esiz bir mucizedir. Ahiret Gn Ne Demektir mann artlarndan beincisi "hiret Gnne nanmaktr." nsanlarn ve dier canllarn bir sonu olduu gibi, zerinde yaadmz dnyann ve btn evrenin de bir gn sonu gelecektir. Allah'n takdir ettii zaman gelince grevli melek srafil, "Sr" denilen bir eye frecek ve bundan kacak ok mthi bir sesin tesiri ile (Allah'n diledikleri dnda) btn canllar lecek, yer ve gklerin dzeni bozularak kinat yeni bir ekil alacaktr. Kyamet denilen bu olaydan bir sre getikten sonra Allah'n emriyle srafil, Sr'a ikinci defa frecek ve btn canllar yeniden dirilerek "Maher" denilen toplanma yerine arlacaktr. Burada herkes Allah'n huzuruna karlacak ve dnyada yaptklarndan sorguya ekilecektir.

nsan, dnyada ne ekmi ise ahirette onu biecek, lh adalet yerini bulacak ve hi kimse hakszla uratlmayacaktr. lm Her insann dnyada yaayaca belirli bir sre vardr. Bu sre bitince insan lr. nsan, beden ve rhun birlemesinden meydana gelen bir varlktr. Bedenimize canllk ve hareket veren ruhtur. Allah'n takdir ettii zaman gelince ruh bedenden ayrlr. Ruhun bedenden ayrlmas olayna "lm" denir. lm, her insan iin takdir edilmitir. Bundan kurtulu yoktur. Bu gerek Kur'an- Kerim'de yle bildiriliyor: "Her canl lm tadacaktr." (12/a) "Nerede olursanz olun, salam kaleler iinde bulunsanz bile, lm size yetiecektir." (13) lm, yok olmak demek deildir. Geici olan dnya hayatndan sonsuz olan ahiret hayatna geitir. Allah'a kar grevini yapanlar iin lm, daha yksek hayata kavumak iin alan bir kapdr.

Kabir nsann lmnden, kyamet gn yeniden dirilmesine kadar geecek olan zamana "kabir hayat"; bu zaman iinde bulunaca yere de "kabir" denir. nsan lnce bedeni rr, topraa karr, fakat bedenden ayrlan rhu lmez. nsan kabire konulunca Mnker ve Nekir adndaki melekler tarafndan sorguya ekilir. Sorulara doru cevap verenler iin kabir, bir istirahat yeri; cevap veremeyenler iin ise azp yeri olacaktr. Peygamberimiz (s.a.s.) Efendimiz kabrin durumunu yle aklyor: "Kabir (kiinin dnyadaki i ve davranlarna gre) ya cennet bahelerinden bir bahe, yahut cehennem ukurlarndan bir ukurdur." (14) Kyamet Daha nce de belirttiimiz gibi, Allah'n takdir ettii zaman gelince, drt byk melekten biri olan srafil'in "Sr" denilen bir eye frmesi ile ok

korkun bir ses meydana gelecek, bu sesin etkisi ile btn canllar lecek, kinatta nemli deiiklikler olacaktr. Kinatn bugnk dzeni bozulacak, yer ve gkler baka ekil alacaktr. te bu byk olaya "kyamet" denilmektedir. Kyametin ne zaman kopacan yalnz Allah bilir. Hesap, Mkfat, Ceza, Cennet, Cehennem Yaplan iyilie verilen karlk "mkfat"; ilenen ktln karl da "ceza"dr. nsanlar bu dnyaya imtihan edilmek zere gnderilmi, yapmakla ykml olduklar grevler kendilerine bildirilmitir. Allah'n emirlerini yerine getiren, yasak ettii eylerden saknan ve insanlara iyilik yapanlar imtihan kazanm olacak ve karlnda kendilerine byk mkfat verilecektir. Herkes dnyada yaptnn karln ahirette eksiksiz olarak grecektir. Yce Allah yle buyuruyor:

"Kyamet gn doru teraziler kurarz: hi bir kimse, hi bir hakszla uratlmaz." (15) "Kim zerre kadar iyilik yapmsa onu grr. Kim de zerre kadar ktlk yapmsa onu grr." (16) Cennet m'minler iin hazrlanm mkfat yeridir. Cennette, bu dnyada gzlerin grmedii, kulaklarn iitmedii ve hi bir insann hayalinden gemeyen nimetler vardr. Cennet, insann kalbinden geen ve houna giden her eyi devaml olarak bulaca esiz gzeliklerle dolu bir yerdir. Orada her ey insann gnlne gredir, neyi arzu ederse annda yannda hazr olacaktr. Cennette, hastalk, korku ve znt yoktur. Orada insan hep gen yata kalacak, ihtiyarlamayacaktr. Cennette hayat sonsuzdur. lm yoktur. Oraya giren bir daha kmayacak, zevk ve safa iinde sonsuza kadar devam edecektir. Kur'an- Kerim'de bu konuda yle buyuruluyor: "man edip iyi, yararl iler yapan kimseler cennetlik olanlardr; onlar orada ebed kalacaklardr." (17)

"Orada onlar iin diledikleri her ey var ve yanmzda fazlas da var." (18) Allah'a kar grevlerini yapmayan, haramlardan saknmayan ve insanlara ktlk edenler bu davranlarnn karl olarak cehennemde cezalandrlacaktr. Cehennem, iman etmeyenler ile inand halde gnah ileyenlerin ahirette atele cezalandrlacaklar yerdir. nand halde, Allah'n emirlerine uygun hareket etmeyen, dini grevlerini yerine getirmeyenler, belirli bir sre cehennemde kalp cezalarn ektikten sonra kacak ve cennete gireceklerdir. Kfirler ve mnafklar ise ebed olarak cehennemde kalacaklardr. Kur'an- Kerim'de kfir ve mnafklarn durumu yle bildiriliyor: "nkr eden kimseler ve ayetlerimizi yalan sayanlar cehennemlik olanlardr. Onlar orada temelli kalacaklardr." (19) "Dorusu mnafklar cehennemin en alt

tabakasndadrlar. Onlara yardmc bulamayacaksn." (20) Ahiret Gnne nanmann Faydalar hiret gnne inanmak insana sorumluluk duygusu kazandrr. Sorumluluk duygusu tayan bir insan davranlarna dikkat eder. hirete inanmak demek; ldkten sonra tekrar dirileceimize ve dnyada yaptmz ilerden Allah'n huzurunda hesap vereceimize, iyilik yapanlarn mkfat greceklerine, ktlk ileyenlerin cezalandrlacaklarna inanmak demektir. Bu inan insan ktlk yapmaktan sakndrr, iyilie ve dorulua ynelterek ahlk ve fazilet sahibi yapar. Bu inanca sahip insanlardan meydana gelen bir toplumda hi kimse bakasna zarar vermez, herkes birbirinin hakkna sayg gsterir, elinden geldiince iyilik yapar. Bu davranlar kiiler arasnda karlkl olarak sevgi ve gven duygularn gelitirir. hirete inanc olmayanlar, lm annda gerekleri

grecek ve Allah'n emirlerini yapmak iin dnya hayatna geri dnmek isteyeceklerdir. Ancak i iten gemi olduu iin bu istek kabul edilmeyecektir. Bu durum Kur'an- Kerim'de yle haber veriliyor: "Onlardan birine lm gelince: Rabbim! Beni geri evir. Belki yapmadan braktm tamamlar, iyi i ilerim, der." (21) hiret gnne inanmak insan teselli eder, zntsn azaltr. yle ki: Dnyada nice iyi insanlar, iyiliklerinin karln grmeden; hakszla urayanlar hakkn almadan; nice zlimler de cezasn ekmeden lp gitmektedirler. Hakl ile hakszn, iyi ile ktnn ayrlaca ve herkesin yaptnn tam olarak karln bulaca gn, ahiret gndr. hiret gnnde ilhi adalet yerini bulacak; iyilik yapanlara iyiliklerinin mfkfat bol bol verilecek; hakszla urayanlar eksiksiz olarak haklarn alacak; zalimlerin yapt yannda kalmayacak, hak

ettikleri cezay bulacaklardr. te bu inan, insana huzur verir, zntlerini azaltr. Peygamberimiz yle buyuruyor: "Kyamet gnnde insan drt eyden sorguya ekilmedike Allah'n huzurundan ayrlamaz: mrn nerede geirdiinden, Vcudunu nerede yprattndan, Maln nereden kazanp nereye harcadndan, Bildii ile ne amel ettiinden" (22) Yeniden dirili ile balayan ve sonsuza kadar devam edecek olan zamana "Ahiret Gn" denir. te, btn insanlarn ldkten sonra yeniden dirilmesine ve ondan sonra devam edecek olan sonsuz hayata inanmak, imann en nemli esaslarndan biridir. Kader ve Kaza Ne Demektir mann artlarndan altncs, kader ve kazaya, ister iyi, ister kt, her eyin Allah'n bilmesi, dilemesi ve yaratmasyla olduuna inanmaktr. Kinatta, olacak eylerin zamann, yerini,

zelliklerini ve nasl olacaklarn, henz onlar olmadan Allah'n ezelde bilmesi ve takdir etmesine kader denir. Allah'n ezelde takdir ettii eyleri zaman gelince bu takdire uygun olarak yaratmasna kaza denir. Kaderi bir plna benzetirsek, Kaza da plna uygun olarak o eyin yaplmasdr. Kinatta meydana gelen her ey, Allah'n bilmesi, dilemesi ve yaratmas iledir. O'ndan baka yaratc yoktur. Kader ve Kazaya iman etmek, her eyin Allah tarafndan belirlenmesine ve zaman gelince belirlendii gibi yine Allah tarafndan yaratlmasna inanmak demektir. nsann Sorumluluu nsann ileri iki ksmdr: Birincisi, kendi istei dnda olan ilerdir. Bir hastalktan dolay elinin titremesi, kalbinin almas, boyunun ksa veya uzun olmas gibi. Bunlar dorudan doruya Allah'n dilemesi ve yaratmas ile meydana geldiinden insan bu

ilerden sorumlu deildir. kincisi, insann isteine bal olarak meydana gelen ilerdir. nsann oturup kalkmas,yrmesi, elleri ve dier organlar ile yapt iler kendi isteine gre Allah'n yaratmas ile meydana geldiinden insan bu ilerden sorumludur. Her eyi takdir eden ve yaratan Allah'tr. Ancak, tasarlad herhangi bir ii yapp yapmamakta Allah insana bir irade, yani seme hrriyeti vermitir. nsan bu irade ile iyilik etmeyi seer, gcn de bunu yapmak iin kullanrsa Allah, iyilii yaratr. Eer insan ktlk yapmay seer, gcn de bunu yapmak iin kullanrsa Allah ktl yaratr. Grlyor ki, insan neyi yapmak isterse Allah onu yaratr. "Hayr ve er Allah'tandr. Yni iyilik ve ktlk Allah'n yaratmas iledir." sznn anlam budur. nsann yapt ilerden sorumlu tutulmasnn sebebi, ite bu seme hrriyetine sahip olmas ve gcn tercih ettii eyi yapmak iin kullanmasdr. Bunun iindir ki her insan iradesi ile yapt ilerden

sorumludur. Hayr ilemi ise, mkfatn, ktlk yapmsa cezasn grecektir. Kadere nanmann Faydalar nsan kendi istei ile yapt ilerden sorumlu tutulacan bildii iin seme hrriyetini iyi ilere kullanr. Cezay gerektiren ilerden saknr. Bylece kader inanc, kiiye sorumluluk duygusu kazandrr. Kadere inanan bir kimse almalarnda baarl olamad veya bir felketle karlat durumlarda karamsarla dmez, morali bozulmaz. nk, Allah'n her iinde bir gaye ve hikmet olduunu, insann snrl gce sahip bir varlk olarak yaratldn, gcnn yetmeyecei ilerden sorumlu olmayacan bilir ve Allah'n takdirine boyun eer, ona snr. Bu inan, insana rahatlk verir, zntsn giderir. Kader inanc bize, kinatta her eyin bir pln dahilinde ve bir gayeye ynelik olarak varedildiini, her eyin bir sebebi olduunu retir. Bu inanla insan hayatta baarya ulamann

yollarn ve sebeplerini aratrarak zerine den grevleri yerine getirmeye alr. slm'da Tevekkl Anlay ve almann nemi Tevekkl, yapacamz herhangi bir i iin btn gcmzle alp elimizden geleni yaptktan sonra, sonucu Allah'tan beklemektir. Bunu bir misal ile aklayalm: Tarlasndan iyi bir rn almak isteyen bir ifti; nce tarlay gzelce srp tohumu eker, gbresini atar, gerekirse sulamasn da yapar. Ekinin zararllardan korunmas iin her trl tedbiri de aldktan sonra gerisini Allah'a brakr, O'na gvenir. nk ifti, elinden geleni yapmtr. Artk ekinin bymesi ve rn vermesi iin Allah'a gvenecek, sonucu O'ndan bekleyecektir. Gerek tevekkl budur. Yoksa hi almadan bir iin oluvermesini istemek, kendinin yapmas gereken eyleri Allah'tan beklemek, tevekkl deildir. Mslmana yakmayan yanl bir dncedir.

Devesini darda balamayp salveren ve Allah'a tevekkl ettim diyen bir kiiye Peygamberimiz (s.a.s.) Efendimiz yle buyurdu: "nce deveni bala, sonra tevekkl et." (23) Peygamberimizin bu sznden anlalyor ki mslman nce elinden geleni yapacak, sonra Allah'a tevekkl edecektir. Namaz klmak, oru tutmak nasl din bir grev ise, geimini salamak iin alp kazanmak da ibadet deeri tayan bir grevdir. Yce Allah: "Namaz klnnca yeryzne daln ve Allah'n fazlndan nasibinizi arayn." (24) buyurmutur. Sevgili Peygamberimiz de: Hell kazan aramann farz olduunu bildirmitir. (25) Hz. mer yle demitir: "Hi biriniz rzkn aramaktan vazgeip Allah'm bana rzk ver demesin, biliyorsunuz ki, gkten ne altn yaar ne de gm." (26) Grlyor ki, almak dinimizin emri, mslmann grevidir. Bir ii baarmak iin nce elimizden geleni yapacaz, btn gcmzle alacaz.

Sonra bizi baarya ulatrmasn Allah'tan bekleyeceiz, O'na gveneceiz. Yce Allah Kur'an- Kerim'de "Hakikaten insan iin altndan bakas yoktur" (27) buyurarak almann nemini bildirmitir. Peygamberimiz de: "Kiinin yedii en hayrl yemek, elinin emei ile kazand yemektir. Allah'n Peygamberi Davut (a.s.)'da elinin emei ile geinirdi." (28) buyurmutur. Dinimiz, almaya byk nem vermi, hell kazan salamak iin almay ibadet olarak deerlendirmitir. alan insan hayrl insandr. nk, insan almakla hem kendisine, hem ailesine, hem de milletine yararl olur. Peygamber Efendimiz: "nsanlarn hayrls, insanlara yararl olandr." (29) buyurarak bu gerei aklamtr. Mslman hi lmeyecekmi gibi dnya iin almal, yarn lecekmi gibi de ahiret iin hazrlk yapmaldr.

Peygamberimiz, daima almay tavsiye etmi "ki gn birbirine eit olan aldanmtr." (30) buyurarak mslmanlarn her gn daha ileri gitmesini istemitir. Sevgili Peygamberimiz u mbarek sz ile bize dnya ve ahirette mutlu olmann yollarn gstermitir. Buyuruyor ki: "Sizin hayrlnz; dnyas iin ahiretini terketmeyen, ahireti iin de dnyasn terketmeyip her ikisi iin alan ve insanlara yk olmayandr." (31) O halde mslman hem dnya, hem de ahiret iin alacak, her gn daha ileri gidecektir. Dinimizin emri budur. badet Neye Denir badet, Allah'a tzim ve sayg gstermek ve O'nun verdii nimetlere kar kran borcunu yerine getirmektir. Niin badet Ediyoruz Bizi yoktan var eden ve yaatan Allah'tr. Yce

Allah; Vcudumuzu, gren gzler, iiten kulaklar ve konuan dil gibi mkemmel organlarla donatt. Dier canllardan farkl olarak bize akl verdi ve varlklar arasnda sekin bir duruma ykseltti. Bunlardan baka, yaayabilmemiz iin teneffs ettiimiz havadan, itiimiz suya kadar saysz nimetler verdi. Ayrca bizi yalnz brakmad, Peygamberler ve kitaplar gndererek dnyada ve ahirette mutlu olmann yollarn gsterdi. Btn bu iyiliklere karlk Allah bizden kendisini tanmamz ve ona ibadet etmemizi istemektedir. yle bir dnelim: ok iyiliini grdmz bir bymze kar sayg gsterir iyiliklerine teekkr ederiz. Bize bir grev verse seve seve yaparz deil mi? yle ise, bizi yoktan var eden ve saylamayacak kadar nimetler veren Yce Allah'a kar teekkr etmek ve emrettii ibadetleri seve seve yapmak gerekmez mi? Elbette gerekir. Yaradlmzn gayesi Allah' tanmak ve ona ibadet

etmektir. badet grevlerini yaptmz takdirde hem Allah'n verdii nimetlere kar teekkr borcunu yerine getirmi oluruz, hem de O'nun sevgisini kazanrz. Eer biz Allah'a kar ibadet vazifelerini yerine getirir, O'nun sevgisini kazanrsak, Allah, bize dnyadaki nimetlerinden ok daha fazlasn ahirette verecek ve bizi cennette sonsuz mutlulua kavuturacaktr. badet eitleri badetler eittir: 1 Beden ile Yaplan badetler: Namaz klmak, oru tutmak gibi. Beden ile yaplan ibadetleri her mslmann kendisi yapmas gerekir. Bakasn vekil etmesi caiz deildir. Bir kimse bakasnn yerine namaz klamaz, oru tutamaz. 2 Mal le Yaplan badetler: Zekt vermek ve kurban kesmek gibi. Bir kimse mal ile yaplan ibadetlerde bakasn vekil edebilir.

3 Hem Mal, Hem de Beden le Yaplan badet: Hac vazifesi byle bir ibadettir. Paras olduu halde hacca gidemiyecek derecede sakat, hasta ve ok yal kimseler, kendi yerine bir bakasn bedel olarak hacca gnderebilir. badetin Faydalar Bedenimizin gerekli gdalara ihtiyac olduu gibi rhumuzun da gdaya ihtiyac vardr. Rhun gdas iman ve ibadetlerdir. badet, rhumuzu ykseltir, bizi ktlklerden sakndrr, ahlkmz olgunlatrr, en deerli varlmz olan imanmz korur. Hayatta insann eitli skntlarla karlap mitsizlie ve bunalma dt zamanlar olur. Byle durumlarda insan ibadetle bunalmdan kurtulur. nk insan ibadet sayesinde Allah'a yaklar. O'nun rahmetine snr ve huzura kavuur. badetlerin, rhumuza olduu gibi bedenimize de birok faydas vardr. Namaz klan insan abdest almak zorundadr. Abdest

almak, gnde birka defa temizlenmek demektir. Temizliin ise salmz iin ne kadar yararl olduunu hepimiz biliriz. Namaz klarken yaplan belirli hareketlerin, oruta sindirim sistemi ile baz organlarn dinlenmesinin vcut salna nemli faydalar salad bir gerektir. Zekt ibadetinin sosyal yardmlama ynnden topluma kazandrd birok yararlar vardr. man le badet Arasndaki liki Bir mslman, dinin hkmlerini inkr etmedike ve kalbinde iman bulunduu srece ibadet yapmasa bile dinden kmaz, kafir olmaz, yine mslmandr. Ancak, Allah'n emri olan ibadet grevlerini yerine getirmedii iin gnah ilemi ve cezay hak etmi olur. badetler, imann olgunlamasn ve glenmesini salar. Ahirette cezadan kurtulmamza ve cennet nimetlerine kavumamza vesile olur. Sade bir imanla yetinip ibadetleri terketmek imann

zayflamasna ve giderek iman nurunun snmesine sebep olur. badet yaplmad takdirde, iman akta yanan lamba gibi korumasz kalr. Gnn birinde snebilir. mann yok olmas, mslmann cennetin anahtarn kaybetmesi demektir. Bu sebeple ibadetlerin, imanmzn korunmasnda ve cennette sonsuz hayata kavumamzda ok nemli yeri vardr. badet Yerleri Cmi: Mslmanlarn topluca ibadet ettikleri yaplara cmi denir. Mescid: Namaz klnan yer anlamndadr. Bazen cmi yerine mescid kelimesi de kullanlr. Cmiler mslman toplumlarn ayrlmaz paras, mslmanlar arasnda kardelik duygularnn pekitii, birlik ve beraberliin glendii nemli yerlerdir. Cminin Blmleri:

Camilerde genellikle u blmler bulunur: Mihrab: Cmilerde kble ynnde bulunan ve imamn namaz kldrrken durduu girintili blmdr. Minber: Cmilerde imamn cuma ve bayram hutbelerini okuduu ykseke merdivenli yerdir. Krs: Cmelirde vaaz verilen ykseke oturma yeridir. Minare: Cmilerin bitiiinde ezan okumak iin yaplan kule eklinde yksek yapya denir. erefe: Minarelerde epeevre ve kntl olarak yaplan ezan okuma yeridir. Buraya minarenin iindeki basamaklarla klr. Minarelerde genellikle bir erefe bulunur. Birden fazla erefeli minareler de vardr. Alem: Minarenin tepesine yerletirilen hill (ay) eklindeki tepelie denir. slm'da Kutsal Olan Byk Mescid 1- Mescid-i Haram Mekke'de Kbe'yi evreleyen cmidir. Kbe bu

mescid'in ortasnda bulunmaktadr. Kbe Hz. brahim ve olu Hz. smail tarafndan yaplmtr. Kbe Allah'a ibadet amacyla yeryznde yaplan ilk ibadethanedir. Kbe mslmanlarn kblesidir. Dnyann neresinde olursa olsun btn mslmanlar Kbe'ye ynelerek namaz klarlar. 2- Mescid-i Aksa Kuds mescididir. Buna Beyt-i Makdis de denilir. Sleyman (a.s.) tarafndan yaptrlmtr. Dnyada yaplan ikinci mesciddir. Mescid-i Harama bir aylk uzaklkta olduu iin ona ok uzak mescid anlamnda Mescid-i Aksa denilmitir. 3- Mescid-i Nebi Medine'de Peygamberimiz tarafndan yaptrlan cmidir. Peygamberimizin kabri bu mescidin iindedir. Bu mescid daha sonra deiik tarihlerde geniletilmi ve bu gnk eklini almtr. Yahudilerin ibadethaneleri sinagog'dur. Bunlara

Havra da denilmektedir. Hristiyanlarn dini yinlerini yaptklar binalara kilise denir. Dini ynetim blgesinin merkezinde bulunan grkemli byk kilise'ye ise Katedral denir. slm Ne Demektir slm: Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.) in Allah tarafndan getirip tebli ettii eyleri kabul etmek, Allah'a ve peygambere itaat ederek bunlar kabul ettiini gstermektir. Ksaca: slm, inandn yaamak demektir. slm'n Temel Esaslar slmn esaslar betir: 1) Kelime-i ehadet Getirmek: Kelime-i ehadet, "Ehed enl ilhe illellh ve ehed enne Muhammeden abdh ve raslh." cmlesini sylemektir. Anlam: "Ben ahitlik ederim ki, Allah'tan baka Tanr yoktur, ve yine ahitlik ederim ki, Hz.

Muhammed (s.a.s.) Allah'n kulu ve peygamberidir." 2) Namaz Klmak: Gnde be vakit namaz klmaktr. 3) Oru Tutmak: Her yl Ramazan aynn tamamnda oru tutmaktr. 4) Zekt Vermek: Dinimizce zengin olanlarn mal ve paralarnn belirli bir miktarn her yl fakirlere vermesidir. 5) Hacca Gitmek: Dinimizce gc yetenlerin mrnde bir defa hacca gitmesidir. slm'n bu be esasna slm'n artlar da denir. Mkellef Kime Denir Erginlik ana gelen akll insanlara mkellef denir. Mkellef, dinin emirlerini yapmak ve yasaklarndan

saknmakla sorumludur. Mkellef saylmak iin insanda iki artn bulunmas gerekir; 1 Akll olmak, 2 Erginlik ana gelmek. Akll olmayan deliler ile erginlik ana gelmemi ocuklar mkellef deildirler. Erginlik (blu) a, ocuklarn vcut yaplarna ve iklim artlarna gre deiir. Erginlik erkek ocuklarnda oniki ile onbe, kz ocuklarnda dokuz ile onbe yalar arasnda olur. Onbe yan bitirdii halde kendisinde erginlik belirtileri grlmeyen ocuklar erkek olsun, kz olsun erginlik ana gelmi saylr ve dinin emir ve yasaklarna uymakla sorumlu olurlar. Mkellefle lgili Hkmler Mkellefle ilgili hkmler sekizdir. Bunlara "Ef'al-i Mkellefin" denir: 1) Farz: Dinimizce, yaplmas kesinlikle emredilen eye farz

denir. Namaz klmak, oru tutmak ve zekt vermek gibi. Farzn Hkm: Farz olan grevleri yapan, karlnda sevab kazanr. zrsz olarak yapmayan azab hak etmi olur. Farz inkr eden dinden kar. Farz ki eittir: a) Farz- Ayn: Her mkellefin yapmas gereken farz demektir. Be vakit namaz klmak gibi. b) Farz- Kifaye: Baz mkelleflerin yapmas ile dierlerinin yapmas gerekmeyen farz demektir. Cenaze namaz klmak gibi. Baz mslmanlar bir lnn cenaze namazn klarsa farz olan grev yerine getirildiinden, dier mslmanlarn ayrca o l iin cenaze namaz klmalar gerekmez. 2) Vacib: Farz kadar kesin olmamakla beraber kuvvetli bir delil ile yaplmas emredilen eye vacib denir. Bayram namaz klmak, ftr sadakas vermek ve kurban kesmek gibi.

Vacibin Hkm: Vacipleri yapan sevab kazanr. zrsz olarak yapmayana azap gerekir. 3) Snnet: Farz ve vacipten baka Peygamberimizin ibadet niyetiyle yapt eye snnet denir. Snnet kiye Ayrlr: a) Snnet-i Mekkede: Peygamberimizin ou zaman yapt, pek az terkettii snnete Snnet-i Mekkede denir. Sabah, le ve akam namazlarnn snnetleri gibi. b) Snnet-i Gayri Mekkede: Peygamberimizin ara sra yapt snnete Snnet-i Gayri Mekkede denir. kindi namaznn snneti ile yatsnn ilk snneti gibi. Snnetin Hkm: Snnetleri yapan sevab kazanr. Peygamberimizin efaatine nil olur. Snneti bile bile terk edenler azarlanr. 4) Mstehab: Peygamberimizin bazen yapp, bazen de yapmad

eye Mstehab denir. Kuluk namaz klmak gibi. Mstehabn Hkm: Mstehab olan eyleri yapan sevab kazanr, yapmayan azarlanmaz. 5) Mbah: Mkellefin yapp yapmamakta serbest olduu eylere mbah denir. Oturmak, yrmek ve uyumak gibi. Mbah'n Hkm: Mbah' yapan sevap kazanmaz, yapmayan da gnah ilemi olmaz. 6) Haram: Dinimizce yaplmas kesin olarak yasaklanan eye Haram denir. Haksz yere adam ldrmek, hrszlk yapmak, iki imek, kumar oynamak, domuz eti yemek, anne ve babaya kar gelmek gibi. Haramn Hkm: Haram ileyen kimse ceza ve azab hak etmi olur. Allah korkusundan dolay haramdan kanan sevab kazanr. Haram inkr eden dinden kar.

7) Mekruh: Haram kadar kesin olmamakla beraber, dinimizce yaplmamas istenen eye mekruh denir. Mekruh kiye Ayrlr: a) Kerahet-i Tahrimiyye=Harama Yakn Mekruh: Vacipleri yerine getirmemek gibi. Hkm: Byle bir mekruhu ilemekten saknan sevab kazanr. Yapan gnah ilemi olur. b) Kerahet-i Tenzihiyye=Hella Yakn Mekruh: Snnet ve mstehaplar yapmamak gibi. Hkm: Bu gibi mekruhlardan saknanlar sevab kazanr, ileyenlere ceza gerekmez. 8) Mfsid: Balanm olan bir ibadeti bozan eylere denir. Namaz klarken konumak, orulu iken bilerek yiyip imek gibi. Konumak namaz,yiyip imek de orucu bozar. Hkm: zrsz olarak ve bile bile ibadeti bozmak azab gerektirir.

slm'n Temizlie Verdii nem slm dini temizlik zerine kurulmutur. Mslman demek temiz insan demektir. Temiz olanlar hem Allah, hem de insanlar sever. Yce Rabbimiz Kur'an Kerim'de yle buyuruyor : "phesiz ki Allah, oka tevbe edenleri ve iyice temizlenenleri sever." (32) Allah'n sevdii kiilerden olabilmemiz iin temizlie dikkat etmemiz gerekir. Sevgili Peygamberimiz: "Temizlik imann yarsdr." (33) buyurarak dinimizin temizlie verdii nemi belirtmitir. Mslman namaz klarken Allah'n huzurunda bulunur. Allah'n huzuruna kmak iin beden, elbise ve namaz klnacak yerin temiz olmas gerekir. Dinimiz i temizliine de byk nem vermitir. Mslmann d temiz olduu gibi kalbi ve rhu da temiz olmaldr. Beden ve Ruh Temizlii Namazn artlarndan birisi de abdest almaktr. Abdest almakla belirli organlar hergn birka defa

ykanm olur. Bundan baka namaz klan kimsenin bedeni, elbisesi ve namaz klaca yerin de temiz olmas gerekir. Gusl yapmak yani btn vcudu ykamak, gerekli hallerde farzdr. Gerekli olmad zamanlarda en az haftada bir defa vcudu ykayp temizlemek Peygamberimizin emridir. Peygamber Efendimiz, dilerin temizlii zerinde nemle durmu ve Misvak (di fras) hem az temizler, hem de Allah'n rzasn kazandrr. (34) buyurmutur. Peygamberimiz Din temizlik zerine kurulmutur. (35) szleri ile dinin temelinin temizlik olduunu bildirmitir. Dinimiz, d temizliinde olduu gibi ruh temizliine de byk nem verir. Ruh temizlii, gnlmz her trl kt duygu ve dncelerden arndrmak ve bunlarn yerine iyi duygular yerletirmektir. Byle temiz bir kalb ve ktlklerden arnm bir ruhla Allah'n huzuruna kanlar kurtulua ereceklerdir. Peygamberimize, insanlarn en stn olan kimdir?

diye soruldu, Peygamberimiz bu soruya u cevab verdi: Kalbi temiz, sz doru olandr. Gerek mslman, ii ve d temiz insan demektir. evre Temizlii Temizlik sadece vcut, elbise ve evlerin i temizliinden ibaret deildir. Dinimizde temizliin alan ok daha genitir. Bu sebeple evre temizlii zerinde ayrca durmamz gerekir. nk evre temizlii yalnz kendimizi deil, bakalarn da ilgilendiren bir konudur. evreyi kirletmek bakalarn rahatsz etmek, dier insanlara zarar vermek demektir. Halbuki mslman bakalarna zarar vermeyen, hi bir canly incitmeyen insandr. Peygamber Efendimiz: "Avlularnz temizleyiniz." (36) buyurarak evlerin evresinin de temizlenmesi gerektiini bildirmitir. Temiz olan evreyi pisletmek ok kt bir i ve mslmana yakmayan irkin bir davrantr. Peygamber Efendimiz: "Lnete uramlardan

olmaktan saknn" buyurdu. Bunun zerine Ashap: Bunlar kimdir. Ya Raslellah? diye sorunca, Peygamberimiz: "Halkn gelip getii yolu ve glgelendikleri yerleri kirletenlerdir." (37) buyurdu. nsanlarn gelip getii yollar, oturup kalktklar ve dinlendikleri yerleri kirleterek bakalarnn rahatsz edilmesi slm ahlk ile badamaz. Mslman dier insanlar rahatsz eden davranlarda bulunmaz, bulunmamaldr. Peygamberimiz; mescidin duvarnda grd tkr bir ta paras ile bizzat kazyp ortadan kaldrmtr. Bu, onun evre temizliine ne kadar nem verdiini gstermektedir. Peygamberimiz, yerlere tkrmeye bile izin vermezken, bir mslman nasl olurda evreyi kirleterek insanlar rahatsz edebilir. Nasl olur da bakalarnn zarar grmesine sebep olacak davranlarda bulunabilir? Allah Teal Kur'an- Kerimde, temizlie riayet

edenleri sevdiini bildiriyor. yle ise temiz olalm, evremizi temiz tutalm ki Allah'n sevdii kullardan olalm. Temiz olanlar insanlar da sever. evreyi kirleterek bakalarnn nefretini deil, temizlie dikkat ederek sevgisini kazanmaya alalm. ABDEST Abdest, belirli organlar usulne uygun olarak ykamak ve meshetmek suretiyle yaplan bir temizliktir. Abdestin Farzlar Drttr: 1) Yz ykamak, 2) Elleri dirseklerle beraber ykamak. 3) Ba meshetmek. 4) Ayaklar topuklarla beraber ykamak. Bu farzlardan biri eksik olursa abdest sahih olmaz. Abdest Nasl Alnr nce kollar dirseklerin yukarsna kadar svanr. Mmknse kbleye kar dnlr. "Niyet ettim Allah rzas iin abdest almaya" diye niyet edilir ve "Ez

billhimineeytanirracm, bismillhirrahmnirrahim" okunur. Sonra srasyla: Eller bileklere kadar kere ykanr, parmaklarda yzk varsa oynatlr ve yzn altnn ykanmas salanr. Bundan sonra sa avu ile aza kere ayr ayr su alnp her defasnda gzelce alkalanr. Sonra yine sa avuca ayr ayr su alnarak buruna kere su ekilir ve sol el ile smkrlerek burun temizlenir. Sonra yzn her taraf kere ykanr. Bundan sonra evvela sa kol defa dirseklerle beraber, sonra da sol kol yine defa dirseklerle beraber ykanr. Bundan sonra eller yeni bir su ile slatlr, sa elin ii ve parmaklar ban zerine konularak en az drtte biri meshedilir. Sonra eller slatlarak sa elin ehadet parma ile sa kulan ii, ba parma ile de kulan d; sol elin ehadet parma ile sol kulan ii,ba parma ile de kulan d, meshedilir. Ellerin geriye kalan er parmann d

ile de boynun arkas meshedilir. Bundan sonra evvel sa ayak, sonra sol ayak topuklarla beraber er defa ykanr. Ayaklar ykanrken: Sa ayan kk parmandan, sra ile byk parmaa doru, sol ayan byk parmandan da sra ile kk parmaa doru ykamak uygun olur. Ayaklar ykanrken parmak aralarnn iyice temizlenmesine dikkat edilir. Abdest bitince kbleye kar Kelime-i ehadet okunur. Farzlar, snnetleri ve adb yerine getirilerek alnan eksiksiz bir abdest byle olur. Abdest alnrken okunan dualar vardr. Bunlarn okunmas ok gzeldir. Okunmasa da abdest tamamdr. (38) Abdesti Bozan eyler Abdestli olan bir kimsede aadaki hallerden biri meydana gelirse abdesti bozulur: 1) Vcudun herhangi bir yerinden kan, irin ve su kmak, 2) Az dolusu kusmak,

3) Tkrd zaman tkrnn yars veya daha fazlas kan olmak, 4) Kk veya byk tuvalet yapmak, arkadan yel kmak, 5) Baylmak ve sarho olmak, 6) Namazda glmek (namaz dnda glmek abdesti bozmaz), 7) Uyumak. Abdestsiz Yaplamayan eyler a) Namaz klnmaz. b) Kur'an- Kerim'e el srlmez, c) Tilvet secdesi yaplmaz, d) Kbe tavaf edilmez. (Kabeyi tavaf iin abdestli olmak vaciptir) GUSL (BOY ABDEST) Kuru hi bir yer brakmamak zere bedenin her tarafn ykamaya gusl denir. Gusl yapmay gerektiren haller: 1) Cnplk Hali:

a) Erginlik anda olan kadn ve erkein cinsi ilikide bulunmas b) Uykuda veya uyankkken kadn veya erkein belirli organlarndan bilinen svnn gelmesi. 2) Her ay belirli zamanlarda kadnlarda grlen det hlinin bitmesi, 3) Doum yapan kadnlarda lohusalk hlinin sona ermesi. Bu durumda olanlarn gusl yapmalar farzdr. Guslsz Yaplamayan ler Gusl yapmas farz olan kimse ykanmadka unlar yapamaz: 1) Namaz klamaz. 2) Kur'an okuyamaz. 3) Kur'an'a el sremez. 4) Kbeyi tavaf edemez. 5) Bir zorunluluk olmadka cmiye giremez. Ayrca kadnlar, det grdkleri gnlerde ve lohusalk hallerinde oru tutamazlar. Gusl yapmay gerektiren haller bulunmad

zaman bile cuma ve bayram namazlar iin gusletmek (ykanmak) snnettir. Gusln Farzlar Gusln Farzlar tr: 1) Aza su alp boaza kadar alkalamak, 2) Buruna su ekip ykamak, 3) Btn vcudu (ine ucu kadar kuru yer brakmyarak) ykamak. Gusl Nasl Yaplr Gusl yapacak olan bir kimse nce besmele okur ve ykanmaya niyet eder. Ellerini bileklere kadar ykadktan sonra edep yerlerini ykayp temizler. Bundan sonra sa avucu ile azna kere su alr ve her defasnda boazna kadar aznn iini iyice alkalar. Orulu ise boazna su kamamasna dikkat eder, sonra sa avucu ile burnuna kere su ekip her defasnda sol eli ile smkrr ve burnunu temizler. Bundan sonra yukarda anlattmz gibi abdesti

tamamlar. Abdest bitince evvel defa bana, daha sonra defa sa omuzuna, defa da sol omuzuna su dkerek ykanr. Suyu her dkte ellerinin erebildii yere kadar vcudunu outurur. ne ucu kadar kuru yer brakmamak zere vcudun her tarafn defa iyice ykar. Ykanrken: Gbek boluu, kulaklarn i kvrmlar, kpe delikleri, di aralar, byk, sa ve sakal ile bunlarn diplerinin slanmasna zellikle dikkat edilir. Guslde dua okunmaz, zerinde bir rt yoksa kbleye dnlmez ve gereksiz yere konuulmaz. te farzlarna ve snnetlerine riayet edilerek yaplan gusl budur. Gusl yapmas gereken bir kimse, azna ve burnuna su alp iyice alkaladktan sonra akar bir suya, denize veya byk bir havuza girerek vcudunun her tarafn slatrsa gusl yapm olur. TEYEMMM Teyemmm Nedir

Niyet ederek, temiz toprak veya toprak cinsinden bir eye, ellerini vurup yzn ve kollarn meshetmeye teyemmn denir. Abdest almak veya gusl yapmak iin su bulunmad veya su bulunsa bile kullanlmas mmkn olmad zaman teyemmm etmek, abdest ve gusl yerine geer. Teyemmmn Farzlar Teyemmmn farzlar ikidir: 1) Niyet etmek, 2) Elleri temiz bir topraa veya toprak cinsinden bir eye iki defa vurup, birinci vuruta yzleri, ikincisinde kollar meshetmek. Teyemmm Nasl Yaplr Kollar dirseklerin yukarsna kadar svanr. Ne iin teyemmm edilecekse ona niyet edilir. Parmaklar ak bir halde eller temiz topraa veya toprak cinsinden bir eye bir defa vurulur. Eller fazla tozlanm ise yan yana getirilerek birbirine hafife vurulup tozlar silkelenir.

Sonra ellerin ii ile yzn tamam bir kere meshedilir. Eller tekrar topraa vurularak sol elinin ii ile sa kol dirseklerle beraber; sa elin ii ile de sol kol dirseklerle beraber meshedilir. Teyemmm Bozan eyler 1) Abdesti bozan eyler teyemmm de bozar, Ayrca; 2) Abdest ve gusl iin su bulunur ve bu suyu kullanmak mmkn olursa teyemmm bozulur, 3) Bir yara veya zrden dolay vcuduna su dokundurmad iin teyemmm etmek zorunda kalan kimsenin zr ortadan kalknca teyemmm bozulur. Namazn nemi slmn be artndan ikincisi namaz klmaktr. nsanlarn ilk grevi, Allah'n varlna ve birliine, Hazreti Muhammed (s.a.s.)'in peygamberliine inanmaktr. mandan sonra farzlarn en nemlisi

namazdr. Be vakit namaz, hicretten bir buuk yl nce Mrac gecesinde farz klnmtr. Namaz, rhu temizleyen, kalbi aydnlatan, insan Allah'n huzuruna ykselten bir ibadettir. Sevgili Peygamberimiz: "Namaz dinin direidir." (39) buyurarak, namazn dinimizde ok nemli bir ibadet olduunu belirtmitir. Namaz, bize beden ve ruh temizlii kazandran bir nurdur. Bu sayede mslman gnah kirlerinden arnr ve cennete girmeye lyk temiz bir kul olur. Peygamberimiz (s.a.s.) efendimiz bu konuda yle buyurdu: "Sizden herhangi birinizin kaps nnde bir nehir bulunsa, ve o kimse nehirde gnde be defa ykansa kendisinde kirden birey kalr m?" Dinleyenler: "Hi kir kalmaz Ya Raslellah!" diye cevap verdiler. Peygamberimiz: "te be vakit namaz da buna benzer, Allah namazla gnahlar siler." (40) buyurdu. Namaz, kalplere Allah korkusunu yerletirerek

insan gnah ilemekten korur. Bu gerek Kur'an- Kerim'de yle bildirilmektedir: "Sana vahyolunan kitab oku, namaz dosdoru kl. Gerekten namaz, hayaszlktan ve fenalktan alkoyar." (41) Mslman kii namaz klmakla mkellef olduu gibi, ocuklarna da namaz retmek zorundadr. Sevgili Peygamberimiz yle buyuruyor: "ocuklarnza yedi yana gelince namaz klmasn emredin." (42) Anne ve baba yedi yana giren ocuklarna namaz klmay retirse ocuklar erginlik ana gelince namaza iyice alm olurlar. Namaz Kimlere Farzdr Bir insana namazn farz olmas iin artn bulunmas gerekir: 1) Mslman olmak. 2) Erginlik ana gelmi olmak. 3) Akll olmak.

Namaz Vakitleri Gnde be vakit namaz vardr. Bunlar: Sabah, le, ikindi, akam ve yats namazlardr. Bu namazlarn her birinin belirli vakitleri vardr. Her namazn kendi vaktinde klnmas arttr. Vaktinden nce bir namaz klmak caiz olmad gibi zrsz olarak namaz vaktinden sonraya brakmak da byk gnahtr. Kur'an- Kerim'de yle buyurulmutur: "phesiz namaz; m'minler zerine belirli vakitlerde farz klnmtr." (43) Sabah Namaznn Vakti: Sabaha kar tan yerinin aarmaya balamasndan, gnein domasna kadar olan zamandr. le Namaznn vakti : Gne tam tepemize gelip, glge, dou tarafna uzanmaya balad vakitten itibaren -gne tepe noktasnda iken var olan glge mstesna- hereyin glgesinin bir veya iki misli oluncaya kadar devam eden zamandr. kindi Namaznn Vakti: le namaz vaktinin bitiminden gne batncaya kadar olan zamandr. Akam Namaznn Vakti: Gne battktan sonra

balayp gnein batt yerde meydana gelen kzllk kayboluncaya kadar olan zamandr. Yats Namaznn Vakti: Akam namaznn vakti ktktan sonra balayp sabah namaznn vakti girinceye kadar devam eden zamandr. Vitir Namaznn Vakti: Vitir namaznn vakti de yats namaznn vaktidir. Ancak vitir namaz, yats klndktan sonra klnr. Cuma Namaznn Vakti: le namaznn vaktidir. Teravih Namaznn Vakti: Yats namaznn vaktidir. Bayram Namaznn Vakti: Bayram gnleri sabahleyin gnein douundan yaklak 50 dakika getikten sonra balayp gnein tepe noktasna gelmesine kadar devam eden zamandr. Namaz Klnmayan Vakitler Gnn baz vakitlerinde hibir namaz klnmaz. Namaz klnmas ciz olmayan vakitler tr: 1) Gne doarken. 2) Gne tam tepe noktasna gelip bat tarafna gemeden.

3) Gne batarken. Sadece o gnn ikindi namaznn farz klnmam ise gne batarken de klnr. Ezan Be vakit namaz ile cuma namaz iin ezan okumak snnettir. Ezan namaz vakitlerini ilan eden bir duyurudur. Ezan'la hem namazn klnaca hem de namazn kurtulua vesile olaca bildirilmekte ve Allah'n birlii ile Hz. Muhammed (s.a.s.)'in peygamberlii duyurulmaktadr. Ezan cmleleri unlardr: Allh ekber- Allh ekber Allh ekber- Allh ekber Ehed enl ilhe illellah Ehed enl ilhe illellah Ehed enne Muhammeden Raslllah Ehed enne Muhammeden Raslllah Hayye ale's-salh, Hayye ale's-salh

Hayye ale'l-felh, Hayye ale'l-felh * Allh ekber, Allh ekber L ilhe illellah kamet Farz namazlarda ayrca ikamet getirmek erkekler iin snnettir. kamet cmleleri unlardr: Allh ekber- Allh ekber Allh ekber- Allh ekber Ehed enl ilhe illellah Ehed enl ilhe illellah Ehed enne Muhammeden Raslllah Ehed enne Muhammeden Raslllah Hayye ale's-salh, Hayye ale's-salh Hayye ale'l-felh, Hayye ale'l-felh Kad Kameti's-salh Kad Kameti's-salh Allh ekber, Allh ekber

L ilhe illelllah Namaz eitleri Namazlar balca eittir: 1) Farz namazlar, 2) Vacib namazlar, 3) Nfile namazlar. Farz Namazlar: Bunlar be vakit namaz ile Cuma ve cenaze namazdr. Be Vakit namaz: 1) Sabah Namaz: 4 Rek'attr. 2 Rek'at snnet, 2 Rek'at farz. 2) le Namaz: 10 Rek'attr. 4 Rek'at ilk snnet, 4 Rek'at farz 2 Rek'at son snet.

3) kindi Namaz: 8 Rek'attr. 4 Rek'at snnet 4 Rek'at farz. 4) Akam Namaz: 5 Rek'attr. 3 Rek'at farz, 2 Rek'at snnet. 5) Yats Namaz: 10 Rek'attr. 4 Rek'at ilk snnet, 4 Rek'at farz, 2 Rek'at son snnet. Be Vakit Namazdan Baka Farz Olan Namazlar: 1) Cuma Namaz: 10 Rek'attr. 4 Rek'at ilk snnet, 2 Rek'at farz, 4 Rek'at son snnet 2) Cenaze Namaz: Farz- Kifayedir.

B Vacip Namazlar: 1) Vitir Namaz: 3 Rek'attr. 2) Ramazan Bayram Namaz: 2 Rek'attr. 3) Kurban Bayram Namaz: 2 Rek'attr. C Nfile Namazlar: Farz ve vaciplerden baka klnan namazlara "Nafile Namazlar" denir. Nafile Namazlar kiye Ayrlr: 1) Farz namazlarna bal olarak klnan nafile namazlar: Bunlar, farzlardan nce ve sonra klnan snnetler ile Ramazan gecelerinde klnan ve Mekked bir snnet olan teravih namazdr. 2) Farz namazlarna bal olmayarak klnan nafile namazlar: Bunlara Mstehab veya Mendup namazlar da denir. Bunlar, baz vakitlerde sevab kazanmak niyetiyle klnan namazlardr.

Namazn Farzlar Namazn farzlar 12'dir. Bunlardan alts namazn dndadr, bunlara "Namazn artlar" denir. Alts da namazn iindedir. Bunlara da "Namazn Rknleri" denir. Namazn sahih olabilmesi iin oniki farzn eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Namazn artlar: 1) Hadesten Taharet: Hades denilen manev kirin giderilmesi iin, abdest almak, gerekli hallerde gusl yapmaktr. 2) Necasetten Taharet: Namaz klacak kiinin, bedeninde, zerindeki elbisede ve namaz klaca yerde pislik varsa bunlar temizlemektir. 3) Setr-i Avret: Namaz klacak kiinin vcudunda rtnmesi gereken yerleri rtmesi demektir. Erkeklerin: Gbek ile diz kapa arasn (dizkapa dahil), Kadnlarn: Yz, el ve ayaklardan baka vcudunun

her tarafn rtmeleri gerekir. 4) stikbal-i Kble: Namaz kbleye dnerek klmaktr. Kble, Mekke ehrindeki kutsal bina olan Kbe yndr. Kbe, Hz. brahim ve Hz. smail tarafndan yaplmtr. 5) Vakit: Namazlar kendi vakitleri iinde klmaktr.Vakti gelmeden bir namaz klmak caiz deildir. 6) Niyet: Hangi namaz kldn bilmek ve kalbinde hatrlamaktr. Niyetin dil ile sylenmesi snnettir. Namazn Ruknleri: 1) ftitah Tekbiri: Namaza balarken tekbir almak demektir. 2) Kyam: Namazda ayakta durmak demektir. 3) Kraat: Namazda ayakta iken biraz Kur'an okumaktr. 4) Rk': Namazda eller diz kapana eriecek kadar eilmektir. 5) Scd: Rk'dan sonra ayaklar, dizler ve ellerle beraber aln yere koymaktr.

6) Ka'de-i Ahre: Namazn sonunda "Ettehiyyat" okuyacak kadar oturmak demektir. Namazn Vacibleri 1) Namaza "Allahu Ekber"sz ile balamak. 2) Farz namazlarn ilk iki rek'atnda, nafile namazlarn her rek'atnda Fatiha suresini okumak. 3) Farz namazlarnn ilk iki rek'atnda, vitir ve nafile namazlarn her rek'atnda Fatihadan sonra sre veya ayet okumak. 4) Fatihay sureden nce okumak. 5) Secdede aln ile beraber burnu da yere koymak. 6) ve drt rek'atl namazlarn ikinci rek'atnda oturmak (Buna ka'de-i l=birinci oturu 7) Namazlardaki birinci oturu ile son oturularda ettehiyyat'y okumak. 8) Cemaatle klnd zaman sabah, cuma, bayram, teravih ve vitir namazlarnn her rek'atnda, akam ve yats namazlarnn ilk iki rek'atnda imamn fatiha ve sureyi aktan, le ve ikindi namazlarnda ise, gizlice okumas.

9) mama uyan cemaatin fatiha ve sureyi okumayp susmas. 10) Vitir namaznda kunut tekbiri almak ve kunut dualarn okumak. 11) Bayram namazlarnda alnan ilve tekbirler. 12) Ta'dili erkn, yni ayakta iken dosdoru, rkda dmdz olmak (Kadnlar biraz meyilli dururlar), rkdan kalknca iyice dorulmak, iki secde arasnda tam oturmak. 13) Namazn sonunda saa ve sola selm vermek. 14) Namazda yanlma olursa sehiv secdesi yapmak. (Namazda, farz veya vacip olan eylerden birinin geciktirilerek yaplmas yahut vaciplerden birinin unutularak terkedilmesi halinde sehiv secdesi yapmak gerekir. Vacib, bile bile yaplmazsa namazn yeniden klnmas lzmdr.) Namaz Bozan eyler 1) Namazda konumak. 2) Birey yemek veya imek. 3) Kendi iitecei kadar glmek (yanndakilerin

iitecei kadar glerse abdesti de bozulur.) 4) Birine selm vermek veya verilen selm almak. 5) Gsn kbleden evirmek. 6) Dnyaya it bir eyden veya bir ardan dolay alamak "ah" demek. (Allah korkusundan dolay alamak namaz bozmaz.) 7) ksr yok iken ksrmeye almak. (Elde olmayarak normal gelen ksrk namaz bozmaz.)8) Namazda bir i yapmaya almak. 9) Bir eye flemek. 10) Kur'an', manas bozulacak ekilde yanl okumak. 11) Ayeti mushaf'a bakarak (yznden) okumak. 12) Namazda abdesti bozulmak. 13) Teyemmm eden kimsenin namazda suyu grmesi, mesh mddetinin namazda bitmesi 14) Sabah namazn klarken gnein domas. 15) Cemaatle namazda kadnlarla erkeklerin arada bir perde olmadan yanyana bir safta klmas. 16) Namazda rtnmesi gereken yerlerin almas ve bu almann bir rkn yapacak kadar sre

devam etmesi. Namazn Kln Namazn tam ve din hkmlere uygun bir namaz olabilmesi iin farzlar, vacibleri ve snnetleri yerli yerinde yapmak, namaz bozan ve namazda mekruh olan eylerden dikkatle saknmak gerekir. Sabah Namaz kisi snnet, ikisi de farz olmak zere drt rek'attr. nce snneti, sonra da farz klnr. Sabah Namaznn Snnetinin Kln: Birinci Rek'at: 1) Ayaklarn aras drt parmak aklkta ve parmak ular kbleye doru gelecek ekilde ayakta kbleye dnlr. Niyet: 2) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk sabah

namaznn snnetini klmaya" diye niyet edilir. ftitah Tekbiri: 3) "Allh ekber" diyerek iftitah tekbiri alnr. (Erkekler tekbir alrken; ellerin ii kbleye kar ve parmaklar normal aklkta bulunur. Baparmaklar, kulak yumua hizasna gelecek ekilde eller yukarya kaldrlr.) (Kadnlar tekbir alrken; ellerin ii kbleye kar, parmaklar normal aklkta ve parmak ular omuz hizasna gelecek ekilde ellerini yukarya kaldrrlar.) Kyam: 4) Tekbirden sonra eller balanr. Ayakta iken secde edilecek yere baklr. (Erkekler; sa elin avucu, sol elin zerinde ve sa elin ba ve kk parmaklar sol elin bileini kavram olarak ellerini gbek altnda balarlar.) (Kadnlar; sa el sol elin zerinde olacak ekilde ellerini gs stne koyarlar. Erkeklerde olduu gibi sa elin parmaklar ile sol elin bileini

kavramazlar.) Kraat: 5) Ayakta srasyla; a) Sbhaneke, b) EzBesmele,c) Fatiha sresi, d) Kur'an'dan bir sre okunur. (44) Rk: 6) "Allh Ekber" diyerek rka varlr ve burada defa "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. Rkda iken ayaklarn zerine baklr. (Erkekler, Rkda, parmaklar ak olarak elleri ile dizlerini tutup srtn dmdz yaparlar. Dizlerini ve dirseklerini dik tutarlar) (Kadnlar, Rkda, srtlarn biraz meyilli tuturak erkeklerden daha az eilirler. Ellerini (parmaklarn amayarak) dizleri zerine koyarlar ve dizlerini biraz bkk bulundururlar.) Rkdan Kalk: 7) "Semiallh limen hamideh" diyerek rkdan

kalklr ve ayakta "Rebben leke'l-hamd" denilir. Secde: 8) "Allh Ekber" diyerek secdeye varlr. Secdeye inerken nce dizler, sonra eller, daha sonra da aln ve burun yere konur. Secdede ba iki elin arasnda ve hizasnda bulunur. Secdede iken ayaklar kaldrlmaz. Secdede burun kenarlarna baklr. Burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. (Erkekler; secdede dirseklerini yanlarndan uzak, kollarn yerden kalkk bulundururlar. Ayaklar parmaklar zerine dik tutulur ve parmak ular kbleye gelecek ekilde yere konur.) (Kadnlar; secdede kollarn yanlarna bitiik halde bulundururlar. Ayaklar parmaklar zerine dik tutulur ve parmak ular kbleye gelecek ekilde yere konur.) ki Secde Aras Oturu: 9) "Allh Ekber" diyerek ban secdeden kaldrp diz st oturulur. Otururken, parmaklar dizlerin

hizasna gelecek ekilde eller uyluklarn zerine konur ve kucaa baklr. Burada "Sbhnellh" diyecek kadar ksa bir an oturulur. (Erkekler; sol ayan yere yayarak onun zerine oturur, sa ayak, parmaklar kbleye ynelmi durumda dik tutulur.) (Kadnlar; ayaklarn yatk olarak sa tarafna karr ve ylece otururlar.) 10) "Allh Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 11) "Allh Ekber" diyerek secdeden ayaa (ikinci rek'ata) kalklr ve eller balanr. Secdeden kalkarken; nce ba, sonra eller, daha sonra eller dizler zerine konularak, dizler yerden kaldrlr. ftitah tekbirinden itibaren buraya kadar yaplanlara "Bir Rek'at" denir. kinci rek'at: 1) Ayakta srasyla; a) Besmele, b) Fatiha sresi, c) Kur'an'dan bir sre okunur.

2) Birinci rek'atte olduu gibi "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'lazim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek ayaa kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr. Burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp dizler zerine oturulur. Burada "Sbhnellh" diyecek kadar ksa bir an oturulur. 6) Sonra "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. Ka'de-i Ahre (Namaz'n Sonunda Oturu): 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalkp oturulur. Otururken, el parmaklar dizler hizasna gelecek ekilde eller uyluklarn zerine konur ve kucaa baklr. (Erkekler, sol ayan yere yayarak onun zerine oturur, sa ayak parmaklar kbleye ynelmi durumda dik tutulur.)

(Kadnlar, ayaklarn yatk olarak sa tarafa karr ve ylece otururlar.) 8) Oturuta srasyla; a) Ettehiyyat, b) Allahmme salli, c) Alla-hmme barik, d) Rabben tin.. dualar okunur.) Sa tarafa selm verilii: 9) nce ban saa evirerek "Esselm aleykm verahmetullah" denir. Selm verirken omuzlara baklr. Sol tarafa selm verilii: 10) Sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denilir. Bylece iki rek'at namaz tamamlanm olur. Sabah Namaznn Farznn Kln : Sabah namaznn farz da sabahn iki rek'at snneti gibi klnr. Ancak snnetten fark; farza niyet edilmesi ve erkeklerin ikamet getirmesidir. Sabah Namaznn farzna yle niyet edilir:

"Niyet ettim Allah rzas iin bugnk sabah namaznn farzn klmaya" (45) le Namaz le namaz, drd ilk snnet, drd farz ve ikisi de son snnet olmak zere on rek'attr. le Namaznn ilk Snnetinin Kln: Birinci Rek'at: 1) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk le namaznn snnetini klmaya" diye niyet edilir. 2) "Allah Ekber" diyerek iftitah tekbiri alnp eller balanr. 3) Ayakta srasyla; Sbhaneke, Ez-Besmele, Fatiha ve bir sre okunur. 4) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 5) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 6) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'la" sylenir.

7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 9) "Allah Ekber" diyerek ayaa (ikinci rek'ata) kalklr ve eller balanr. kinci Rek'at: 1) Ayakta srasyla: Besmele, Fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir. 4) "Allh Ekber" diyerek secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhane Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allh Ekber" diyerek oturulur ve "Ettehiyyt"

okunur. (Buna birinci oturu denir.) 8) "Allah Ekber" diyerek ayaa (nc rek'ata) kalklr ve eller balanr. nc Rek'at: 1) Srasyla: Besmele, fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim'"denilir. 3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rk'dan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye gidilir ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'la" denilir. 7) "Allh Ekber" diyerek ayaa (drdnc rek'ata) kalklr ve eller balanr. Drdnc Rek'at: 1) Ayakta srasyla: Besmele, fatiha ve bir sre

okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" denilerek rkdan kalklr ve ayakta "Rabbena leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve kere "Sbhne "Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allh Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" denilerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek oturulur. 8) Otururken srasyla: Ettehiyyat, Allahmme salli, Allhmme brik ve Rebben tina... dualar okunur. 9) nce ban saa evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullh" denir. Sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullh" denir. le Namaznn Farznn Kln: Birinci Rek'at:

1) kamet getirilir. (Erkekler iin) 2) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk le namaznn farzn klmaya" diye niyet edilir. 3) "Allh Ekber" diyerek iftitah tekbiri alnp eller balanr. 4) Srasyla: Sbhaneke, Ez-Besmele, fatiha ve bir sure okunur. 5) "Allh Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 6) "Semiallh limen hamideh" diyerek ayaa kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir. 7) "Allh Ekber" diyerek secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 8) "Allh Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 9) Yine "Allh Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 10) "Allh Ekber" diyerek ayaa (ikinci rek'ata) kalklr ve eller balanr. kinci Rek'at:

1) Ayakta srasyla: Besmele fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rk'dan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" denilerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'la" denilir. 7) "Allh Ekber" diyerek oturulur. 8) Oturuta, "Ettehiyyat" okunur. 9) "Allh Ekber" diyerek ayaa (nc rek'ata) kalklp eller balanr. nc Rek'at: 1) Ayakta: Besmele ile fatiha okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim'"denilir.

3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rk'dan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allh Ekber" diyerek ayaa (drdnc rek'ata) kalklr ve eller balanr. Drdnc Rek'at: 1) Ayakta: Besmele ile fatiha okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allh Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye

gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" denilerek kalklp oturulur. 8) Bu oturuta srasyla: Ettehiyyat, Allahmme salli, Allhmme brik ve Rebben tina,... dualar okunur. 9) nce ban saa evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullh" denilir. Sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullh" denilir. Bylece lenin farz bitmi olur. Bundan sonra: "Allahmme entesselm ve minkesselm. Tebrekte yazel'celli vel'ikram" denilir ve son iki rek'at snnet klnr. le Namaznn Son Snnetinin Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk le namaznn son snnetini klmaya" diye niyet edilir. Niyetten sonra aynen sabah namaznn iki rek'at snneti gibi klnr. kindi Namaz kindi namaz, drd snnet, drd de farz olmak

zere sekiz rek'attr. kindi Namaznn Snnetinin Kln: Birinci Rek'at: 1) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk ikindi namaznn snnetini klmaya" diye niyet edilir. 2) "Allah Ekber" diyerek iftitah tekbiri alnr ve eller balanr. 3) Ayakta srasyla; Sbhaneke, Ez-Besmele, fatiha ve bir sre okunur. 4) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 5) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir. 6) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiyel-'l" sylenir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiyel-'l" denilir. 9) "Allah Ekber" diyerek ayaa (ikinci rek'ata)

kalklr ve eller balanr. kinci Rek'at: 1) Ayakta srasyla: Besmele, fatiha ve bir sure okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka gidilir ve kere "Sbhne Rabbiyel-azim" denilir. 3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rkdan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve burada kere"Sbhne Rabbiye'l-'l" sylenir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiyel-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek kalkp oturulur. 8) Oturuta srasyla: Ettehiyyat, Allahmme salli, Allhmme barik okunur. 9) "Allah Ekber" diyerek ayaa (nc rek'ata) kalklp eller balanr.

nc Rek'at: 1) Ayakta srasyla: Sbhaneke, Ez-Besmele, fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rkdan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek ayaa (drdnc rek'ata) kalklr ve eller balanr. Drdnc Rek'at: 1) Ayakta: Besmele, fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallah limen hamideh" diyerek rkdan

kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 4) "Allah ekber" diyerek secdeye varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiyel-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiyel-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) Bu oturuta srasyla; Ettehiyyat, Allhmme salli, Allhmme barik ve Rabben tina... dualar okunur. 9) nce ban saa evirerek: "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir. Sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir. le namaznn drt rek'at ilk snneti ile ikindi namaznn drt rek'at snneti arasndaki fark: lenin ilk snneti, "Snnet-i Mekkede"dir. Bunun ikinci rek'atndaki oturuta sadece Ettehiyyat okunur ve nc rek'ata kalklnca Besmele ile fatiha ve bir sre okunur.

kindinin snneti "Snnet-i Gayr-i Mekkede"dir. Bunun ikinci rek'atndaki oturuta, Ettehiyyat, Allhmme salli ve Allhmme barik okunur, nc rek'ate kalknca nce sbhaneke okunur, sonra Ez-Besmele ile fatiha ve sure okunur. kindi Namaznn Farznn Kln: 1) kamet getirilir. (Erkekler iin) 2) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk ikindi namaznn farzn klmaya" diye niyet edilir. kindi namaznn farz aynen lenin drt rek'at farz gibi klnr. Aradaki fark sadece niyetin deiik olmasdr. Akam Namaz Akam namaz farz, ikisi snnet olmak zere be rek'attir. nce farz klnr. Akam Namaznn Farznn Kln: Birinci Rek'at: 1) kamet getirilir. (Erkekler iin)

2) "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk akam namaznn farzn klmaya" diye niyet edilir. 3) "Allh ekber" diyerek iftitah tekbiri alnp eller balanr. 4) Ayakta srasyla: Sbhaneke, Ez-Besmele, fatiha ve bir sure okunur. 5) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 6) "Semiallh limen hamideh" diyerek rkdan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeye gidilir ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 8) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 9) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 10) "Allh Ekber" diyerek secdeden ayaa (ikinci rek'ata) kalklr ve eller balanr. kinci Rek'at: 1) Ayakta: Besmele, fatiha ve bir sre okunur.

2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve burada kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) Oturuta, "Ettehiyyat" okunur. 9) "Allah Ekber" diyerek ayaa (nc rek'ata) kalklr ve eller balanr. nc Rek'at: 1) Ayakta: Besmele ile fatiha okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek kalklr ve

ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir. 4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek kalklp oturulur. 8) Bu oturuta: Ettehiyyat, Allhmme salli, Allahmme brik ve Rabben tina... dualar okunur. 9) nce ban saa evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir. Sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir. Akam Namaznn Snnetinin Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk akam namaznn snnetini klmaya" diye niyet edilir. Akam namaznn snneti de tpk sabah namaznn iki rek'at snneti gibi klnr.

Yats Namaz Yats namaz drd ilk snnet, drd farz ve ikisi de son snnet olmak zere on rek'attr. Yats Namaznn lk Snnetinin Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin bu gecenin yats namaznn snnetini klmaya" diye niyet edilir. Niyetten sonra aynen ikindinin snneti gibi klnr. Her ikisi de snnet-i gayri mekkededir. Aralarndaki fark sadece niyetlerin deiik olmasdr. Yats Namaznn Farznn Kln: 1) kamet getirilir. (Erkekler iin) 2) "Niyet ettim Allah rzas iin bu gecenin yats namaznn farzn klmaya" diye niyet edilir. Niyetten sonra aynen lenin farz gibi klnr. Yats Namaznn Son Snnetinin Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin bu gecenin yats

namaznn son snnetini klmaya" diye niyet edilir. Niyetten sonras sabah namaznn snneti gibi klnr. Vitir Namaznn Kln Yats namazndan sonra klnan rek'atl vitir namaznda dier namazlara gre bir deiiklik vardr. O da, nc rek'atta fatiha ve sure okunduktan sonra hemen rka gidilmez. "Allah Ekber" denilerek eller yukar kaldrlp tekrar balanr ve Kunut dualar okunur. Bundan sonra rka varlr. Bu aklamadan sonra vitir namaznn nasl klndn grelim: Birinci Rek'at: 1) "Niyet ettim Allah rzas iin bu gecenin vitir namazn klmaya" diye niyet edilir. 2) "Allah Ekber" diyerek iftitah tekbiri alnr ve eller balanr. 3) Ayakta srasyla: Sbhaneke, Ez-Besmele,

fatiha ve bir sure okunur. 4) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 5) "Semiallh limen hamideh" diyerek ayaa kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 6) "Allah Ekber" diyerek secdeye gidilir, kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 9) "Allah Ekber" diyerek secdeden ayaa (kinci rek'ata) kalklp eller balanr. kinci Rek'at: 1) Ayakta srasyla: Besmele, fatiha ve bir sure okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 3) "Semiallh limen hamideh" diyerek rkdan kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denir.

4) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. 5) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 6) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye gidilir ve kere "Sbhne Rabbiyel-'l" denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek oturulur. 8) Bu oturuta, "Ettehiyyat" okunur. 9) "Allh Ekber" diyerek ayaa (nc rek'ata) kalklp eller balanr. nc Rek'at: 1) Ayakta: Besmele, fatiha ve bir sre okunur. 2) "Allah Ekber" diyerek eller yukarya kaldrlr ve tekrar balanr. 3) Kunut dualar okunur. (Kunut dualarn bilmeyen, onlarn yerine: "Rabben tin fiddnya haseneten ve fil'hireti haseneten ve kn azabennr" okur. 4) "Allah Ekber" diyerek rka varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" denilir. 5) "Semiallh limen hamideh" diyerek rkdan

ayaa kalklr ve ayakta "Rabben leke'l-hamd" denilir. 6) "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l"denilir. 7) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 8) Yine "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l"denilir. 9) "Allah Ekber" diyerek secdeden kalklp oturulur. 10) Bu oturuta srasyla: Ettehiyyat, Allahmme salli, Allahmme barik ve Rabben tina.. dualar okunur. 11) nce ban saa evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir, sonra ban sola evirerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denir. Sehiv Secdesi Sehiv Secdesi Hangi Hallerde ve Ne Zaman Yaplr a) Namazda farzlardan birinin unutularak geciktirilmesi.

b) Vaciblerden birinin unutularak geciktirilmesi veya unutularak yaplmamas hallerinde sehiv secdesi yaplr. Namazdaki bu eksiklii gidermek iin namazn sonunda sehiv secdesi yapmak vacibtir. Farzlardan birinin unutularak veya bile bile yaplmamas hlinde namaz bozulaca iin sehiv secdesi ile tamamlanamaz, namazn yeniden klnmas gerekir. Vaciblerden herhangi birinin bilerek terkedilmesi durumunda sehiv secdesi yaplmaz, namazn yeniden klnmas gerekir. Sehiv Secdesi Nedir, Nasl Yaplr? Namazn sonunda iki defa secde yapp oturmak ve bu oturuta Ettehiyyat, Allahmme salli ve Allahmme barik'i okuyup selm vermeye sehiv secdesi denir. Sehiv secdesi yle yaplr: Namazn son oturuunda yalnz Ettehiyyat okunarak sa tarafa selam verildikten sonra: "Allah Ekber" diyerek secdeye varlr. Burada kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" denilir. Sonra "Allah

Ekber" denilerek kalklp oturulur, tekrar "Allah Ekber" diyerek ikinci defa secdeye varlr ve kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" sylenir ve "Allah ekber" diyerek kalklp oturulur. Bu oturuta, "Ettehiyyat, Allahmme salli, Allahmme brik ve Rabben tin..." dualar okunarak nce saa, sonra sola selm verilir. Buna sehiv secdesi denir. Cmi ve Cemaat dab Cmiler, mslmanlarn Allah'a ibadet ettikleri yerlerdir. Yeryznn en erefli yerleri olan cmilere "Allah'n evi" denilmektedir. Cmiye ibadet iin giden m'min Allah'n ziyaretisi ve misafiri durumundadr. Ev sahibi, evine gelen misafirlerine ikramda bulunduu gibi cmiye giden m'minlere de Yce Allah byk mkfat verecektir. Peygamber Efendimiz bu konuda yle buyurmutur: "Evinde gzelce abdest alp cmiye giden kimse Allah'n ziyaretisidir. Ziyaret edene Allah ikramda bulunacaktr." (46)

Camilere sayg gstermek her mslmann vazifesidir. Bu vazifeler ksaca unlardr: 1) Cmiye abdestli olarak, temiz elbise ve dzgn kyafetle girilmelidir. 2) Cmiye, nce sa ayan atarak girmeli ve girerken Peygamberimize salevat- erife okunmaldr. 3) Cmiden karken nce sol ayan dar atmaldr. 4) Ayaklar ve oraplar kirli olarak cmideki hal ve kilimlere basmamaldr. 5) Bir zr yoksa cmide ayaklarn uzatarak oturmamal, barp armak, grlt etmek ve dnyaya ait eyleri konumak gibi saygsz davranlardan saknmaldr. 6) Soan, sarmsak yiyerek aznn kokusu ile cmiye gidip cemaati rahatsz etmek, geirmek ve yanndakileri irendirecek davranlarda bulunmaktan kanmaldr. Cmide Kur'an okunuyor veya va'z yaplyorsa dikkat ve sayg ile dinlemeli, cmiye ge gelenler

bo bulduu yerde oturmal, n saflara gemek iin cemaati rahatsz etmemelidir. Namazn Cemaatle Kln mama uyarak cemaatle namaz klan kimse hem klnacak namaza, hem de imama uymaya niyet eder. rnek olarak le namaznn farznn nasl klnacan grelim: 1) yle niyet eder: "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk le namaznn farzn klmaya, uydum imama" Cemaatle klnan btn namazlarda imama uyan kimse niyetin sonuna "uydum imama" cmlesini ilve eder. 2) mam tekbir alnca cemaat da hemen onun peinden tekbir alarak ellerini balar ve gizlice "Sbhaneke"yi okuyup susar. Cemaat bundan baka rek'atlarn hi birinde ayakta bir ey okumaz. Sadece mam fatihay bitirince gizlice min der. 3) Rka varnca cemaat burada, kere "Sbhne Rabbiye'l-azim" der. mam,"Semiallh limen

hamideh" diyerek ayaa kalknca cemaat ayakta "Rabben leke'l-hamd" der. Secdelerde de er kere "Sbhne Rabbiye'l-'l" syler. 4) Oturularda imamla birlikte cemaat da "Ettehiyyat, Allhmme salli, Allhmme barik, Rabben tina ve Rabbenafirl" dualarn okur ve yine imamla beraber selm verir. mamn peinde cemaatle namaz klan kimse, tekbir alrken, rka varrken, rkdan ayaa kalkarken, secdeye giderken, secdeden kalkarken ve selm verirken imam takibedecek, ondan ne gemeyecektir. Bir rek'atn rkunda yani imam rkdan henz dorulmadan niyet edip tekbir alan ve rkda imama uymu olan kimse o rek'ata yetimi saylr. Cuma Namaz Cuma namaz, drd ilk snnet, ikisi farz ve drd de son snnet olmak zere on rek'attr.Cuma gnleri le vaktinde klnr ve o gnn le

namaznn yerine geer. Cuma namaznn farz cemaatle klnr. Tek bana klnmaz. Cuma Namaz Kimlere Farzdr Cuma namaznn bir kimseye farz olmas iin, mslman, akll ve erginlik ana gelmi olmaktan baka alt artn daha bulunmas gerekir. Cuma Namaznn Farz Olmasnn artlar: 1) Erkek olmak (Kadnlara farz deildir.) 2) Hr ve serbest olmak. 3) Mukm olmak. (Yani misafir olmamak) 4) Salkl olmak. (Cuma namazna gidemeycek ekilde hasta olmamak) 5) Kr olmamak. 6) Ayaklar salam olmak Bu artlar kendisinde olmayan kiiye cuma namaz farz deildir. Ancak bu durumda olan bir kimse cmiye gidip cumay klarsa o gnn le namaznn yerine geer. Cuma namaznn sahih olmas iin de alt art

lzmdr. Cuma Namaznn Sahih Olmasnn artlar : 1) Cumann le vaktinde klnmas. 2) Namazdan nce hutbe okunmas. 3) Cuma klnan yerin herkese ak olmas 4) mamdan baka en az erkek cemaat bulunmas. 5) Cuma namazn kldrann, devletin (yetkili makamn) grevlendirdii veya izin verdii bir kii olmas. 6) Cuma klnacak yerin ehir veya ehir hkmnde olmas. Cuma Namaz Nasl Klnr Cuma gn le vakti ezan okunduktan sonra, nce drt rek'at olan ilk snneti klnr. Bunun niyeti yledir: "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk cuma namaznn ilk snnetini klmaya." Cumann ilk snnetinin kln aynen le namaznn drt rek'at snneti gibidir. Snnet

klndktan sonra cminin iinde bir ezan daha okunur ve imam minbere karak hutbe okur. Hutbe bitince ikamet getirilir ve cumann iki rek'at farz cemaatle klnr. mamn arkasndaki cemaat y le niyet eder: "Niyet ettim Allah rzas iin bugnk cuma namaznn farzn klmaya, uydum imama." Farzdan sonra cumann drt rek'at son snneti klnr. Bunun kln da cumann ilk snneti gibidir. Niyeti yledir: "Niyet ettim Allah rzas iin cumann son snnetini klmaya." Cuma namaz bylece tamamlanm olur. Bundan sonra dileyen drt rek'at "Zuhri hir=son le" ile iki rek'at da vakit snneti klar. Son le namazna: "Niyet ettim Allah rzas iin vaktine yetiip henz klamadm son le namazn klmaya" diye niyet edilir. Bu son le namaz, lenin drt rek'at farz gibi klnmakla beraber snnetlerde olduu gibi drt rek'atn hepsinde fatihadan sonra sre okunmas daha iyidir.

ki rek'at vakit snnetine de yle niyet edilir: "Niyet ettim Allah rzas iin vaktin snnetini klmaya." Bu namaz da sabah namaznn snneti gibi klnr. Teravih Namaz Teravih namaz yirmi rek'attr. Erkekler ve kadnlar iin snnet-i mekkededir. Ramazan aynda klnr. Hastalk veya yolculuk sebebiyle oru tutamayan kimselerin de teravih namazn klmalar snnettir. Teravih namaznn cmide cemaatle klnmas snnettir ve sevab oktur. Evde de tek bana veya cemaatle klnabilir. Ancak cmide klmak daha faziletlidir. Peygamber efendimiz yle buyurmutur: "Faziletine inanarak ve mkfatn umarak Allah rzas iin Ramazan gecelerini ibadetle geiren (teravih namazn klan) kimsenin gemi gnahlar balanr." (47)

Teravih Namaznn Kln: Teravih namaz yats namazndan sonra klnr. Yatsdan nce klnmas caiz deildir. Vitir namaz Ramazan aynda teravihten sonra klnr. Teravihden nce de klnabilir. Yirmi rek'at olan teravih namaz her iki rek'atn sonunda selm verilerek klnd gibi, drt rek'atta bir selm verilerek de klnr. Her iki durumda da namaza devam edilir ve yirmi rek'at tamamlanr. ki Rek'atta Bir Selm Verilerek Teravihin Cemaatle Kln: Yats namaznn farz ve son snneti klndktan sonra teravih namazna balanr. Namaz kldracak imam: "Niyet ettim Allah rzas iin teravih namazn klmaya, bana uyanlara imam oldum" diye niyet ederek iftitah tekbirini alp ellerini balar. mam'n arkasnda klan cemaat da "Niyet ettim Allah rzas iin teravih namazn klmaya, uydum imama" diyerek niyet eder ve imamn tekbirinden

sonra "Allah Ekber" diyerek tekbir alr ve ellerini balar. Bundan sonra imam ve cemaat gizlice "Sbhneke"yi okur. Sbhaneke'nin okunmas bitince, (Cemaat ayakta baka bir ey okumaz) imam gizlice Ez-Besmele, aktan fatiha ve bir sre okur. Cemaatle birlikte rk ve secdeleri yaptktan sonra ikinci rek'ata kalklr. Burada yine imam gizlice Besmele, aktan da fatiha ve bir sre okuyup cemaatle birlikte rk ve secdeleri yaparak oturulur. Bu oturuta imam ve cemaat "Ettehiyyat, Allhmme salli, Allhmme brik ile Rabben tina..." duasn okuyarak selm verirler. Bylece iki rek'at klnm olur. Ayaa kalklarak tarif ettiimiz ekilde ikier rek'at klnmaya devam edilerek yirmi rek'at tamamlanr. Bundan sonra rek'atl vitir namaz da cemaatle klnr. ki Rek'atte Bir Selm Verilerek Teravihin Tek Bana

Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin teravih namazn klmaya" diyerek niyet edilir ve aynen sabah namaznn iki rek'at snneti gibi klnr. Yirmi rek'at tamamlanncaya kadar ikier rek'at klmaya devam edilir, teravih bitince de vitir namaz klnr. Drt Rek'atta Bir Selm Verilerek Teravihin Cemaatle Kln: Namaz kldracak imam ve cemaat yukarda tarif ettiimiz gibi niyet ederek iftitah tekbirini alr ve ellerini balar. mam ve cemaat gizlice Sbhaneke'yi okuduktan sonra (Cemaat baka birey okumaz) imam gizlice Ez-Besmele, aktan fatiha ve bir sre okuyup rk ve secdeleri yaparak ikinci rek'ata kalklr. Burada imam gizlice Besmele'yi, aktan fatiha ve bir sre okuyup rk ve secdeleri yapar ve otururlar. kinci rek'atn sonundaki bu ilk oturuta imam ve cemaat "Ettehiyyat, Allhmme salli ve

Allhmme barik" okur ve nc rek'ata kalkarlar. nc rek'atn banda hem imam, hem de cemaat gizilce Sbhaneke'yi okur. Sonra imam gizlice Ez-Besmele, aktan fatiha ve bir sure okur. Sonra rk ve secdeleri yaparak drdnc rek'ata kalkarlar. mam gizlice Besmele'yi, aktan da fatiha ve bir sure okuyarak yine rk ve secdeler yaplp oturulur. Bu oturuta da imam ve cemaat "Ettehiyyat, Allhme salli, Allhmme barik, Rabben tina...." okuduktan sonra selm verirler. Bylece teravih namaznn ilk drt rek'at klnm olur. Bundan sonra ayaa kalklarak tpk tarif ettiimiz gibi drder rek'at klnmaya devam edilerek yirmi rek'at tamamlanr. Sonra da cemaatle vitir namaz klnr. Drt Rek'atta Bir Selm Verilerek Teravihin Tek Bana Kln: "Niyet ettim Allah rzas iin teravih namazn

klmaya" diye niyet edilir ve aynen ikindi namaznn snneti gibi klnr. Aradaki fark sadece niyetin deiik olmasdr. Bylece drder rek'at klnarak yirmi rek'at tamamlanr. Bunun peinden de vitir namaz klnr. Bayram Namazlar Mslmanlarn ylda iki din bayram vardr: 1) Ramazan Bayram. 2) Kurban Bayram Cuma namaz farz olan kimselere, bayram namazlarn klmak vacibdir. Bayram namaz iki rek'attr. Cemaatla klnr. Bayram namazlarnda ezan okumak, ikamet getirmek yoktur. Bayram hutbesi snnettir ve namazdan sonra okunur. Cuma hutbesi ise farzdr namazdan nce okunur. Dier namazlardan farkl olarak bayram namazlarnn birinci rek'atnda , ikinci rek'atnda da kere olmak zere fazladan alt tekbir alnr. Bunlara "Zevaid tekbirleri" denir.

Bayram Namazlarnn Kln Ramazan Bayram Namaz: Birinci rek'at: 1) Cemaat dzgn sralar hlinde imamn arkasnda yer alr ve "Niyet ettim Allah rzas iin Ramazan Bayram namazn klmaya, uydum imama" diye niyet eder. 2) mam "Allah Ekber" deyip ellerini yukarya kaldrnca, cemaat de imamn peinden "Allah Ekber" diyerek ellerini yukarya kaldrp gbei altna balar. 3) Hem imam, hem de cemaat gizlice "Sbhneke"yi okur. Bundan sonra kere tekbir alnr. Tekbirlerin aln yledir: Birinci Tekbir: mam yksek sesle, cemaat da onun peinden gizlice "Allah Ekber" diyerek (iftitah tekbirinde olduu gibi) ellerini yukarya kaldrp sonra aaya salverirler. Burada ksa bir sre durulur. kinci Tekbir: kinci defa "Allah Ekber" denilerek eller yukarya kadrlp yine aaya salverilir ve

burada da birincide olduu kadar durulur. nc Tekbir: Sonra yine "Allah Ekber" denilerek eller yukarya kaldrlr ve aaya salverilmeden balanr. 4) Bundan sonra imam, gizlice "Ez-Besmele", aktan fatiha ve bir sre okur. (Cemaat bir ey okumaz, imam dinler.) 5) Rk ve secdeler yaplarak ayaa (kinci rek'ata) kalklr ve eller balanr. kinci Rek'at: 6) mam gizlice Besmele, aktan da fatiha ve bir sre okur. Sre bitince imam yksek sesle, cemaat da iinden (birinci rek'atta olduu gibi) kere daha tekbir alr, nc tekbirden sonra eller balanmadan, drdnc tekbir ile rka varlr sonra da secdeler yaplarak oturulur. 7) Oturuta, imam ve cemaat, "Ettehiyyat, Allhmme salli, Allhmme brik ve Rabben tina..." duasn okuyarak nce saa, sonra sola selm verip namaz bitirirler. Namazdan sonra

hutbe okunur. Kurban Bayram Namaz: 1) "Niyet ettim Allah rzas iin kurban bayram namazn klmaya, uydum imama" diye niyet edilir. 2) mam "Allah Ekber" diyerek iftitah tekbirini alnca arkasndaki cemaat da "Allh Ekber" deyip ellerini yukarya kaldrdktan sonra gbei altna balar. Niyetten sonras aynen Ramazan bayram namaz gibi klnr. Namaz bitince hutbe okunur. Bayramda Grevlerimiz: Bayram sabah erkenden kalkmak, ykanmak, dileri temizlemek, en iyi elbiseleri giymek ve gzel kokular srnerek cmiye gitmek, din kardelerimizin bayramn tebrik etmek, bykleri ziyaret etmek, llerimiz iin sadaka vermek, Kur'an okuyup da etmek, ksknlkleri brakmak, dargnlar bartrmak, ocuklar hediyelerle sevindirmek bayramlarda yaplmas gereken belli

bal grevlerdir. Yolcu Namaz Yaklak 90 kilometrelik bir yere gitmek iin kynden, kasabasndan kan kimselere misafir (yolcu) denir. Oturduu ky veya kasabadan yola kan kimse varaca yere gidinceye kadar misafir olduu gibi, gittii yerde 15 gnden az kalmaya karar vermise yine misafir saylr. Gittii yerde onbe gn veya daha fazla kalmaya niyet ederse misafirlikten kar. Dinimiz, misafir (yolcu) olanlar iin baz kolaylklar getirmitir: Yolcu, drt rek'atl farz namazlar iki rek'at klar. Sabah namaznn iki rek'at farz ile akam namaznn rek'at farzn ve vitir namazn tam olarak klar. Yolculuk srasnda vakit msait ise, snnetler ksaltma yaplmadan klnr. Misafir olan bir kimse, misafir olmayan imama uyarsa imam ile beraber farz drt rek'at klar.

Misafir yolculuk srasnda geirdii drt rek'atl namazlar yolculuktan sonra da iki rek'at olarak kaza eder. Misafir abdest ile giydii mestler zerine gn gece meshedebilir. Misafir, Ramazanda dilerse orucunu tutar, dilerse sonraya brakp memleketine dnnce tutar. Oru tutmasnda bir zorluk yoksa orucu tutmas daha hayrldr. Misafir cuma ve bayram namazlarn da klmayabilir. Ancak klarsa namaz olur. Cuma namazn klamazsa le namazn klar. te bunlar yolculuun skntlar dikkate alnarak dinimizin misafire tand kolaylklardr. Kaza Namaz Bir namaz vaktinde klmaya "Eda", vakti ktktan sora klmaya da "Kaza" denir. Namaz bile bile, zrsz olarak vaktinden sonraya brakmak byk gnahtr. Namaz, kaza edilmekle yerine getirilmi olur. Ancak vaktinden sonraya brakld iin Cenab- Haktan af dilemek lzmdr. Be vakit namazn farzlar ile vitir namaz kaza

edilir, vakit ktktan sonra snnetler kaza edilmez. Yalnz sabah namazn vaktinde klamayan kimse, ayn gn byk kuluk vaktine kadar farz ile birlikte snneti de kaza eder. Kaza namaz klmak iin belirli bir vakit yoktur. Gndz ve gece her zaman klnr. Yalnz mekruh vakitte, yani gne doarken, gne tam tepe noktasnda iken ve gne batarken klnmaz. Gemi namazlar kaza ederken hangi gnn hangi vaktinin namaz olduunu bilemezse: "Niyet ettim Allah rzas iin kazaya kalan ilk sabah namaznn farzn klmaya" diye niyet eder, dier namazlar iin de, kazaya kalan ilk le, ilk ikindi, ilk akam, ilk yats, ilk vitir namaz diye niyet eder. Cenaze Namaz Cenaze namaz, farz- kifayedir. l iin duadr. Din kardeinin gnah ve kusurlarnn balanmasn Allah'tan dilemek, ona son vazifeyi yapmaktr. Kimlerin Cenaze Namaz Klnr:

Bir lnn cenaze namaznn klnabilmesi iin alt artn bulunmas gerekir. Bu artlar unlardr: 1) lnn mslman olmas, 2) Temiz olmas (Yani ykanp temiz bir kefene sarlmas) 3) Cemaat nnde olmas. 4) lnn tamam veya bedeninin yardan fazlas, yahut ba ile beraber yarsnn bulunmas. 5) Cenaze namazn klacak kiinin (zrl deilse) ayakta klmas. 6) Cenazenin yerde olmas, omuzda veya hayvan zerinde bulunmamas. Cenaze namaz farz- kifaye olduundan baz mslmanlar bu namaz klarsa bakalarnn klmasna gerek kalmaz. Dier namazlar bozan eyler, cenaze namazn da bozar. Namaz klnmas mekruh olan vaktin dnda her zaman cenaze namaz klnr. Cenaze namaznn rknleri, drt tekbir ile kyamdr. Selm vermek vacibdir. Cenaze

namaznda rk ve secde yoktur. Cenaze Namaznn Kln Cenaze ykanm ve kefene sarlm olarak namazn klnaca yerde "Musall"ya konulur. Cenaze cemaatin nnde bulunur. Namaz kldracak imam lnn gs hizasnda durur. Cemaat ayakta ve kbleye kar imamn arkasnda saf balar. Niyet ederken lnn erkek veya kadn, erkek ocuu veya kz ocuu olduu belirtilir. Namaz kldran imam: "Niyet ettim Allah rzas iin hazr olan cenaze namazn klmaya (l erkek ise) u erkek iin duaya'"diye niyet eder. l kadn ise: "u kadn iin daya" l erkek ocuu ise: "u erkek ocuu iin duaya" l kz ocuu ise: "u kz ocuu iin duaya" denilir. mamn arkasndaki cemaat: "Niyet ettim Allah rzas iin hazr olan cenaze namazn klmaya (l erkek ise) u erkek iin duaya, uydum imama" diye niyet eder.

Cenaze kadn ise: "u kadn iin duaya" Cenaze erkek ocuu ise: "u erkek ocuu iin duaya" Cenaze kz ocuu ise: "u kz ocuu iin duaya" denilir. Cemaaattan biri lnn erkek mi, kadn m olduunu bilmezse, yle niyet eder: "Niyet ettim Allah rzas iin imamn namazn klaca u cenaze namazn klmaya , l iin duaya, uydum imama" Niyet ettikten sonra imam yksek sesle, onun peinden cemaat gizlice "Allah Ekber" diyerek birinci tekbiri alp dier namazlarda olduu gibi ellerini kulak hizasna kaldrr ve gbek altna balar. mam ve cemaat gizlice sbhaneke'yi okurlar. Sbhaneke'de dier namazlarda okunmayan "ve celle senk" cmlesi de okunur. Sbhaneke okunduktan sonra eller kaldrlmadan imam aktan, cemaat da gizlice "Allah Ekber" diyerek ikinci tekbiri alrlar. Hem imam, hem de cemaat gizlice "Allhmme salli ve Allhmme

barik"i okur. Sonra eller kaldrlmakszn yine "Allah Ekber" denilerek nc tekbir alnr ve cenaze duas okunur. Cenaze duasn bilmeyen onun yerine Kunut dualarn okuyabilir. Kunut dualarn da bilmeyen "Rabben tin fiddny haseneten ve fil'hireti haseneten ve kn azbennr" ayetini okur. Bundan sonra eller kaldrlmadan tekrar "Allah Ekber" denilerek drdnc tekbir alnr ve bir ey okunmakszn nce ba sa tarafa evrilerek "Esselm aleykm ve rahmetullah" denilir. Sonra ba sol tarafa evrilerek "Esselm aleykm ve rahmetulah" denilir ve bylece cenaze namaz bitirilmi olur. Orucun nemi slmn be artndan ncs Ramazan aynda oru tutmaktr. Ramazan orucu, hicretin ikinci ylnda farz klnmtr. Oru, niyet ederek tanyerinin aarmaya

balamasndan itibaren, akam gne batncaya kadar yememek, imemek ve kar-koca ilikisinde bulunmamaktr. Ramazan ay, mslmanlar iin kutsal ve ok mbarek bir aydr. slm gnei bu ayda domu, dnyay aydnlatan Yce Kitabmz Kur'an- Kerim bu ayda inmeye balamtr. Bin aydan daha hayrl olan Kadir gecesi bu ayn iindedir. imizi kt dncelerden, dmz irkin davranlardan temizleyen oru bu ayda tutulmaktadr. Yce Allah yle buyuruyor: "Ey iman edenler! Oru sizden ncekilere farz klnd gibi, size de farz klnd. Ola ki, korunup saknrsnz." (48) Oru, bizi dnyada ktlklerden sakndran, ahirette cehennemden koruyan ve gnahlarmzn balanmasna vesile olan nemli bir ibadettir. Sevgili Peygamberimiz u mjdeyi veriyor: "Kim inanarak ve mkfatn Allah'tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa, gemi gnahlar balanr." (49)

Orucun Faydalar a) Oru Ahlkmz Gzelletirir Oru, bize daima Allah' hatrlatr, sorumluluk duygusunu gelitirir. Kalbimizi kt duygu ve dncelerden temizler, bakalarna fenalk yapmaktan korur. Oru, bize en gzel ahlk davranlar kazandrarak adeta melekletirir. Orucun farz olmasndaki hikmet, Allah'a kar kulluk grevini yerine getirmek ve ktlklerden saknmaktr. b) Oru, Merhamet ve Yardm Duygularn Gelitirir Hayatnda alk nedir bilmeyen varlkl bir kimse, yoksullarn ektii alk ve sknty gerei gibi anlayamaz. Fakat bu kii oru tutarsa aln ne olduunu anlar ve yoksullarn skntlarn yreinde daha iyi hisseder, onlara kar efkat ve merhamet duygular uyanr. Bunun sonucu olarak da yoksullara yardm elini uzatr, skntlarn gidermeye alr.

c) Oru Tutmak nsan Salkl Yapar Bu konuda Peygamber Efendimiz yle buyurmutur: "Oru tutunuz, shhat bulursunuz."(50) Senenin onbir aynda yorulan sindirim organlar oru sayesinde dinlenir. Bilim adamlar, orucun salk ynnden vcudumuza bir ok faydalar olduunu belirtmilerdir. Nobel tp armaan kazanan nl Fransz bilim adam Doktor Aleksi Karel oru hakknda unlar sylyor: "Oru srasnda vcutta depo edilmi besin maddeleri harcanr, sonradan bunlarn yerine yenileri gelir, bylece vcutta bir yenilenme olur. Oru salk bakmndan ok faydaldr."(51) d)Oru nsana Sabrl Olmay retir Oru tutmakla, belirli bir zaman yeme, ime arzusuna kar koyan kii, hayatta karsna kabilecek glklere kolaylkla sabreder, aclarave skntlara dayanr, iradesi g kazanr. Gerektiinde dmanla savamaktan ylmaz, bu uurda karsna

kabilecek zorluklara dayanmasn bilir. Oru Kimlere Farzdr Orucun Farz Olmasnn artlar unlardr: 1) Mslman olmak, 2) Akll olmak, 3) Erginlik ana gelmi olmak. Erginlik ana gelen ve akll olan her mslman erkek ve kadna Ramazan aynda oru tutmak farzdr. Allah'n kesin emridir. Erginlik ana gelmeyen ocuklara oru tutmak farz deildir. Ancak bnyelerine zarar vermeyecek ekilde ocuklar da yava yava oruca altrmak uygun olur. Kadnlar, lohusalk ve adet grme hallerinde oru tutamaz, namaz klamaz. Bu halleri getikten sonra tutamadklar orular kaza ederler, yani gnne gn tutarlar. Fakat klamadklar namazlar kaza etmezler. Sahur

Oru, tan yerinin aarmaya balad imsak vaktinin girmesi ile balar. Bu vakitten sonra yemek yenmez, her hangi bir ey iilmez ve orucu bozan eyler yaplmaz. Bu sebeple oru tutacak olan kimse, imsak vaktinden nce yemeini yemelidir. msaktan nceki bu yemee sahur denilir. Sahurda kalkp yemek mstehabdr. Sevgili peygamberimiz: "Sahurda yemek yeyiniz, nk sahur yemeinde bereket vardr."(52) buyurmutur. Sahur yemei, oruca dayanma gc verir. Dualarn kabul edildii vakitlerden biri de sahur zamandr. Sahura kalkan bir orulu, dilekleri iin dua etmeli ve Allah'tan gnahlarnn balanmasn istemelidir. Oru ibadetini tamamlayp iftar vaktine yetien kimse bundan byk bir mutluluk ve sevin duyar. Tuttuu orucun mkfatn almak zere, kyamet gnnde Allah'n huzuruna vard zaman en byk sevinci tadacaktr. Peygamberimiz yle buyuruyor: "Orulu iin iki sevin vardr: Biri iftar ettii vakit, dieri de Allah'a

kavutuu zamandr." (53) ftar vakti yaplan dualarn geri evrilmeyeceini, Allah tarafndan kabul edileceini Peygamber Efendimiz bildirmitir. ftar msak vaktinde balayan oru, akam gne batncaya kadar devam eder. Gne batnca yemek ve imek suretiyle oru alr. Orucu amaya iftar denir. ftar Duas: ftar vaktinde u duay okumak snnettir: "Allahmme leke sumt, ve bike ment, ve aleyke tevekkelt, ve al rzkke eftart, ve savmel'adi min ehri ramazane neveyt, fafir l ma kaddemt ve m ahhart" Anlam: "Allahm, senin rzan iin oru tuttum, sana inandm, sana gvendim, senin rzknla orucumu atm. Ramazan aynn yarnki orucuna da niyet ettim. Artk benim gemi ve gelecek gnahlarm bala!"

Oruca Ne Zaman ve Nasl Niyet Edilir Orucun sahih olmas iin niyet etmek arttr. Niyetsiz oru makbul deildir. Ramazan orucuna, akamdan itibaren kuluk vaktine kadar niyet edilebilir. yle ki: Normal olarak oruca, sahur yemeini yedikten sonra niyet edilir. Ancak sahurda uyanamayp yeme ime zamannn bittii imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, gne domu olsa bile, kuluk vaktine kadar o gnn orucuna niyet edebilir. Yeter ki, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir ey yapmasn. Sahura kalkmak istemeyen bir kimse, akamdan sonra yarnn orucuna niyet edebilir, geceleyin kalkp tekrar niyet etmesi gerekmez. Ramazan aynda tutulamayan orucu, baka gnlerde kaza ederken niyetin geceleyin tan yeri aarmadan nce yaplmas gerekir. Keffaret orular da byledir. Bu orulara imsaktan sonra niyet edilmez. Niyet esasen kalp ile olur. Yani geceleyin, yarn oru

tutacan kalbinden geiren kimse niyet etmi demektir. Oru tutmak dncesi ile sahur yemeine kalkan kimsenin bu dncesi de niyettir. Oruca kalp ile niyet etmek yeterlidir. Ancak kalp ile yaplan bu niyeti dil ile sylemek daha iyidir. Bu sebeple, oru tutacak olan kimse, hem iinden niyet etmeli, hem de dili ile: "Niyet ettim Ramazan- erifin yarnki orucuna" diye sylemelidir. Oru Nasl Tutulur Oru, imsk vaktinde balar. Oruca niyet eden kimse bu vakitten itibaren herhangi bir ey yiyemez, iemez ve orucu bozan eyleri yapamaz. Bu durum akam gne batncaya kadar devam eder. Gne battktan sonra yiyip imek sretiyle orucunu aar. te niyet ederek, imsk vaktinden akam gne batncaya kadar yememek, imemek, ve orucu bozan eylerden saknmakla bir gnlk oru tutulmu olur. Orucu Bozup Hem Kaza, Hem de Keffareti

Gerektiren eyler Orulu olduunu bildii halde kasden; 1) Yemek, imek, (ister gda maddesi, isterse ila olsun) 2) Cinsi ilikide bulunmak, 3) Sigara imek. Orucu bozar, kaza ve keffareti gerektirir. Kaza: Bozulan orucun yerine gnne gn oru tutmaktr. Keffaret: Bozulan bir gn orucun yerine iki ay veya altm gn pepee oru tutmaktr. Ramazan aynda niyet ederek oruca balayan bir kimse zrsz olarak bile bile yiyip ise veya cinsi ilikide bulunsa orucu bozulur. Bozulan bu orucun gnne gn kaza edilmesi, ayrca oru zrsz olarak ve bile bile bozulduu iin de keffaret tutmas gerekir. Balanan bir orucu bilerek bozmann dnyadaki cezas keffarettir. Yani altm gn birbiri ardnca oru tutmaktr. Herhangi bir sebeple keffaret orucuna ara verilir veya eksik tutulursa yeniden

balayp altm gn kesintisiz tamamlamak lazmdr. Kadnlar keffaret orucu tutarken araya giren det gnlerini tutmazlar, det halleri bitince ara vermeden temiz gnlerinde oruca devam ederek altm gn tamamlarlar. Orucu Bozup Yalnz Kazay Gerektiren eyler 1) Yenmesi mutad olmayan ve ila olarak da kulanlmayan eyleri yutmak, (toprak, kat, pamuk gibi) 2) Buruna ila ekmek, 3) Kulan iine ya damlatmak, 4) Abdest esnasnda azna ve burnuna su alrken kendi elinde olmayarak boazna su kamak, 5) Azna ald renkli ipliin boyas tkre geip, boyanan bu tkr yutmak, 6) Zorla orucu bozulmak, 7) Az dolusu kusmak, (Kendi istei ile) 8) Akam vakti girmedii halde, akam oldu zannederek iftar etmek, 9) msak vakti getii halde, msak'a daha vardr

zannederek yemek. Orucu Bozmayan eyler 1) Orulu olduunu unutarak yemek, imek, (unutarak yiyip ierken orulu olduunu hatrlarsa hemen azn ykayp oruca devam eder, orulu olduunu hatrladktan sonra boazndan aaya bir ey geerse orucu bozulur.) 2) Kulana su kamak, 3) Gze ila damlatmak, 4) Gece ykanmas gerekirken sabahleyin ykanmak, 5) Kendi istei olmayarak kusmak, 6) htilm olmak, (yani uyurken cnplk hali meydana gelmek) 7) Kan aldrmak, 8) Kendi istei olmayarak boazna toz , duman girmek, 9) Azndaki tkr yutmak. Oruluya Mekruh Olan eyler 1) Bir eyin yutmadan tadna bakmak, (eer kadnn

kocas, yemein tuzundan dolay karsna anlaysz davranr, huzursuzluk yaparsa, kadn yutmadan yemein tuzuna bakabilir.) 2) Tkrn aznda biriktirip yutmak, (eer aznda biriktirdii tkr dar kardktan sonra yutarsa orucu bozulur.) 3) Kendini zayf drecek derecede kan aldrmak, ar ilerde bulunmak. Oruluya Mekruh Olmayan eyler 1) Gl ve misk gibi eyleri koklamak, 2) Dilerini fralamak, 3) Azna su alp alkalamak, 4) Burnuna su ekmek, 5) Ykanmak, Ftr Sadakas Borcundan ve asl ihtiyalarndan baka en az nisab miktar mal (80.18 gr. altn) veya onun deerinde paras olan mslmann ftr sadakas vermesi vacipdir. Buna ksaca "Fitre" denilir. Ftr

sadakasnn vacip olmas iin zektta olduu gibi maln zerinden bir yl gemesi ve artc nitelikte olmas art deildir. Fitre, Ramazan aynda fakirlere verilen bir sadakadr. Bayramdan nce verilmesi iyidir. Bayram gn veya daha sonra da verilebilir. Dini llere gre zengin olan kimsenin, hem kendisinin, hem de erginlik ana gelmemi olan ocuklarnn fitrelerini vermesi vaciptir. Fitre u Drt Cins Yiyecek Maddesinden Aadaki Miktarlarda Verilir: Cinsi: Miktar: 1 Buday 1460 Gram 2 Arpa 2920 Gram 3 Kuru zm 2920 Gram 4 Hurma 2920 Gram Bu gda maddelerinin kendileri verilebilecei gibi para olarak deerleri de verilir. Hangisi fakirin

yararna ise onu vermek daha uygundur. Bir fitre yalnz bir fakire verilir, ikiye blnmez. Bir fakire birden fazla fitre verilebilir. Fitre niyet edilerek verilir. Ancak bunun fitre olduunu fakire sylemek gerekmez. inden niyet etmesi yeterlidir. Zekt hangi fakirlere verilirse fitre de onlara verilir. Bir zrden dolay ramazanda oru tutmayanlar da, nisap miktar mal veya paraya sahip iseler fitrelerini vermekle ykmldrler. Varlkl mslmanlar fitre vermek suretiyle fakirlere bayram sevincini tattrrlar. Bylece, hem borcunu demi, hem de sevap kazanm olurlar. Fitre vermek, orucun kabul edilmesine, lmn iddetinden ve kabir azabndan kurtulmaya vesile olur. Trkiye'de Ramazan Yaants Onbir ayn sultan olarak nitelenen mbarek Ramazan ay yurdumuzda byk bir coku ve manevi heyecan iinde ok erefli bir misafir gibi karlanr. Sahur ve iftar iin farkl ve zel yemekler

hazrlanr. Pek ok ehirde iftar vakti, top sesleri ile duyurulur. Bu, Ramazan ayna millete verilen nemin bir gstergesidir. ftar vakti cadde ve sokaklar boalr. nk o saatte hemen herkes iftar sofrasndadr. Zengin yemek eitleri ile donatlan iftar sofralarna zaman zaman dost ve akrabalar dvet edilerek yemekler toplu olarak yenir. ftar sofralarnda ibadet grevini yapm olmann sevinci yaanr. Baz kii ve kurulularca daha byk kalabalklara verilen iftar yemekleri dostluk ve kardelik duygularn glendirir. Teravih namazlarnda cmiler dolup taar, anne ve babalar ile birlikte cmiye giden ocuklar bir iek gibi cmileri ssler, Prl prl genler Ramazan ayna ayr bir gzellik katar, byklerin gelecee olan midini artrr. Bu ayda cmilerde gzel sesli hafzlar tarafndan okunan Kur'an- Kerim cemaat tarafndan huu iinde dinlenir. Kur'an- Kerim, sadece camilerde deil evlerde de okunur. Radyo ve Televizyonlarda iftar ve sahur vakitlerinde

yaynlanan zel proramlar ilgi ile izlenir. Minarelerin erefelerindeki kandiller, Ramazan geceleri devaml olarak yanar. Bunlar sadece evrelerini aydnlatmakla kalmaz, kalpleri de huzurla doldurur. Birden fazla minaresi bulunan cmilerde minareler arasna kl yazlarn yer ald "mahya"lar aslr. Bu yazlar ok uzaklardan bile okumak mmkndr. Minarelerdeki kandiller ve mahyalarla sslenen cmiler, lkenin grntsne baka bir gzellik verir. Ramazan gecelerindeki coku Kadir Gecesinde zirveye ular. Cmilerin ii ve d cemaatle dolar. Bu mbarek gecenin bereketinden yararlanmak iin mminler bu geceyi ibadet ve dualarla geirir. Ruhlar iyice arnr, gnller huzurla dolar Kadir Gecesinde. Ramazan aynn zelliklerinden biri de zengin mslmanlarn zekat ve fitrelerini bu ayda vermesidir. Verilen zekat ve fitrelerle fakir ve kimsesizlerin ihtiyalar karlanr. Yoksullarn sevindirilmesi bu aya baka bir anlam kazandrr.

Zengin fakir kaynamasna vesile olur. Ramazan cokusu bayrama kadar devam eder. Bayram yaklanca ar ve pazarlar, bayram hediyelikleri iin yaplan alverilerle iyice hareketlenir. Kalabalk cemaatlerle klnan bayram namaznn ardndan mslmanlar birbirleri ile bayramlar.Bu bayramlama dost, hsm ve akrabalarn evlerde birbirlerini ziyareti ile devam eder, bu ziyaretlerde misafirlere genellikle, eker, ikolata ve tatl ikram edilir. Bayramda ocuklar hediyelerle sevindirilir. Yoksullara yardm edilerek gnlleri ho edilir. Dargnlar bartrlr. llerin kabirleri ziyaret edilerek ruhlar iin Kur'an okunur ve dua edilir. Mslman bir lke olan Trkiyede bu manevi havay camilerden sokak ve caddelere kadar her yerde hissedersiniz. Zektn nemi slmn be artndan drdncs zekt vermektir. Hicretin ikinci ylnda orutan nce farz olmutur.

Mal ile yaplan ibadettir. Zekt, dini llere gre zengin olan mslmanlarn seneden seneye malnn ve parasnn krkta birini fakir olan mslmanlara vermesidir. Zekt, Kur'an- Kerim'de namaz ile birlikte otuzyedi yerde gemektedir. Zektn zerinde bu kadar ok durulmas onun dinimizde byk nem tadn gstermektedir. Zektn Faydalar Zekt, kalbi cimrilik hastalndan, mal fakirin hakkndan temizleyen, zenginlerde efkat ve merhamet duygularn gelitiren bir ibadettir. Zekt sayesinde fakirlerin kalbindeki haset ve kskanlk ortadan kalkar. Kendilerine yardm eden zenginlere kar sevgi ve sayg meydana gelerek toplumda birlik ve kardelik kuvvetlenmi olur. slm Dini, toplumun dertlerini tedvi eden, ihtiyalarn karlayan birok esaslar getirmitir. Allah'n emri olan zekt, bir sosyal yardmlama sistemidir. Zekt maln bymesini ve

bereketlenmesini salar. Zekt verilen serveti, yok olmaktan, kt insanlarn zararndan Allah korur. Sevgili Peygamberimiz yle buyuruyor: "Mallarnz zekt ile koruyunuz." (54) Zekt Kimler Verir Aadaki artlar tayan kimseler zekt vermekle mkellef olur: 1) Mslman olmak, 2) Akll olmak, 3) Erginlik ana gelmi olmak, 4) Hr olmak, 5) Dinen zengin (yani asl ihtiyalarndan ve borlarndan baka "nisab" miktar mala veya paraya sahip) olmak, 6) Zekt, verilmesi gereken mal veya para: a) Nisab miktarna (yani 80.18 gr. Altn deerine) ulam olmak, b) Sahibinin elinde tam bir kamer yl kalm olmak, c) Hakikaten veya hkmen artc nitelikte olmak gerekir,

Zekt Kimlere Verilir Zekt verilecek kimseler unlardr: 1) Fakirler: Dini llere gre zengin saylmayan, nisab miktar mal olmayan kimselerdir. 2) Yoksullar: Hibir eyi olmayanlar. 3) Borlular: Borcundan fazla nisab miktar mala sahip olmayanlar. 4) Yolcu: Memleketinde mal olduu halde yolda parasz kalan, elinde bir ey bulunmayan kimselerdir. (Bunlara memleketlerine varacak kadar zekt verilebilir.) 5) Allah Yolundakiler: Bunlar cihad veya hac iin yola kp parasz kalanlar ile iini gcn brakp kendisini ilme vermi olan kimselerdir. Zekt Verirken u Sray Gzetmeli: nce kardeler, karde ocuklar, amca, hala, day ve teyze, sonra dier akraba ve komular, bunlardan sonra mahallesinde ve oturduu memleketteki fakirler. Ald zekt parasn gnah

yolunda harcayacak veya israf edecek olan kimselere deil, gerek ihtiyalar iin harcayan fakirlere vermek daha iyidir. Zekt Kimlere Verilmez: 1) Ana, baba, byk ana ve byk babalara, 2) Oluna, olunun ocuklarna,kzna, kznn ocuklarna ve bunlardan doan ocuklara, 3) Zenginlere, 4) Mslman olmayanlara, 5) Kar-koca birbirlerine. Hac ve nemi slm artlarnn beincisi hac'dr. Hac,belli zamanda, belirli yerleri zel bir ekilde ziyaret etmektir. Hicretin dokuzuncu ylnda farz olmutur. Hac hem mal, hem de beden ile yaplan bir ibadettir. Belirli artlar tayan mslmanlarn mrnde bir defa hacca gitmesi farzdr. Allah'n her emrinde olduu gibi haccn farz klnmasnda da bir ok hikmetler ve

faydalar vardr. eitli lkelerden mukaddes topraklara gelen, dilleri ve renkleri ayr olan mslmanlarn tek gaye etrafnda bir araya gelmesi ve hep birlikte Allah'a ynelmesi slm kardeliini glendirir. Mslmanlarn birbiri ile tanmalarn, birbirlerinin dert ve skntlarna are bulmalarn salar. Zengin-fakir her seviyede mslmann ihrama girerek ayn kyafet iinde bulunmas insanlara eitlik fikrini alar, maher gnn hatrlatr. Sevgili peygamberimizin doup byd, slm dini'nin cihana yaylmaya balad kutsal yerleri grmek ruhlara manevi bir heyecan verir, dini duygular kuvvetlendirir. Kutsal yerlerde insan kendisini Allah'a daha yakn hisseder, yapt ibadetlere kat kat fazla sevab verilir. Allah rzas iin hac vazifesini yapan ve insanlara ktlk etmekten saknanlarn (kul haklar hari) birok gnah balanr. Bu konuda peygamber Efendimiz yle buyurmutur: Kim Allah iin hacceder de kt sz ve

davranlardan saknrsa, annesinin onu dourduu gnk gibi gnahlarndan arnm olarak dner. (55) Hac Kimlere ve Ne Zaman Farzdr Aadaki artlar tayanlara hacca gitmek farz olur: 1) Akll olmak, 2) Erginlik ana gelmi olmak, 3) Mslman olmak, 4) Hr olmak, 5) Haccn farz olduunu bilmek. (Bu art mslman olmayan lkelerde mslmanl kabul edenler iindir. slm lkelerinde yaayan mslmanlar iin haccn farz olduunu bilmemek zr deildir.) 6) Zorunlu ihtiyalardan baka hacca gidip dnnceye kadar kendisinin ve bakmakla ykml olduu aile fertlerinin geinebilecei maddi gce sahip olmak. 7) Durumuna uygun bir vasta ile hac yolculuunu yapabilmesi iin vasta ve yol masraflarn karlayacak paras olmak.

8) Hac vazifesini yapabilecek zamana yetimi olmak. Saydmz bu artlardan baka hac vazifesini bizzat yapmak iin u artlarn da bulunmas gerekir. Bunlara haccn edasnn artlar denir. Haccn Edasnn artlar: 1) Vcuta salkl olmak, (Kr, ktrm ve hac yolculuuna dayanamayacak derecede hasta ve yal olmamak.) 2) Hacca gitmesine bir engel bulunmamak, (Hapiste olmak gibi) 3) Yol gvenlii olmak, 4) Kadnn yannda kocas veya evlenmesi caiz olmayan bir mahremi bulunmak, (56) 5) Kocas lm veya boanm olan kadnlarn iddet sreleri bitmi olmak. Bu saydmz artlara sahip olan bir kimsenin nndeki ilk hac mevsiminde hacca gitmesi farz olur.

Umre Umre, belirli bir zamana bal olmadan usulne gre ihrama girdikten sonra tavaf etmek, sa'y yapmak ve tra olmaktan ibarettir. Umre snnettir. Umre iin belirli bir zaman yoktur. Arefe ve onu izleyen kurban bayram gnleri olmak zere ylda be gnn dnda her zaman umre yaplabilir.

Kurban ve nemi Kurban, ibadet niyeti ile belirli vakitte kurbanlk hayvan kesmektir. Kurban kesmek mal ile yaplan bir ibadettir ve vacibdir. Hicretin ikinci ylnda emredilmitir. Kurban, Allah yolunda gsterilen bir fedakrlk, O'nun verdii nimetlere kar kran borcunu yerine getirmektir. Zenginlerin, kestikleri kurban etlerinden fakirleri yararlandrmas, mslmanlar arasnda sevgi ve kardelik duygularn glendirir. Varlkl insanlarla birlikte yoksullar da sevinir. Kurbanla gelen bu sevin toplumun huzur ve

mutluluunu artrr. Sevgili peygamberimiz: Kim (mal) genilii bulur da kurban kesmezse bizim mescidimize yaklamasn. (57) buyurarak kurban kesmenin zenginler iin nemli bir grev olduunu belirtmitir. Kimler Kurban Keser Aadaki artlar tayan kimselerin kurban kesmesi vaciptir: 1) Mslman olmak, 2) Akll olmak, 3) Erginlik ana gelmi olmak, 4) Hr olmak, 5) Mukim olmak (Yani misafir olmamak), 6) Nisab miktar mal veya paraya sahip olmak. (Kurban nisabnda mal ve parann zerinden bir senenin gemesi art deildir.) Kurban kesiminin vakti, kurban bayramnn birinci, ikinci ve nc gndr. nc gnn akamndan sonra kurban kesilmez. Hangi Hayvanlar Kurban Edilir

Hayvanlardan sadece koyun, kei, sr,manda ve deve kurban edilir. Bunlardan koyun ile kei bir yan, sr ve manda iki yan, deve be yan bitirmi olmaldr. Ancak, koyun alt ayn tamamlad halde bir yan doldurmu gibi gsterili olursa kurban edilebilir. Kei iin byle bir durum yoktur, bir yan doldurmas arttr. Koyun ve kei bir kii iin kurban olur. Sr, manda ve deve birden yedi kiiye kadar ortaklaa kurban edilebilir. Bu hayvanlarn boynuzsuz olmas, boynuzunun biraz krk bulunmas, dilerinden biraznn dklmesi ve topal olmas kurban olmalarna engel deildir. (Ayann zerine basamayacak kadar topal olursa kurban edilmez.) MBAREK GN VE GECELER
Cuma Gn Cuma gn mslmanlar iin bir bayram gn demektir. Cuma namaz cemaatle klnr. Bu sebeple mslmanlar bir araya gelerek birbirleri ile

yakndan tanmak ve grmek imkn bulurlar. Her hafta mslmanlarn byle bir araya gelmesi aralarndaki dostluu artrr, birlik ve beraberlii glendirir. Cuma, nemli olaylarn meydana geldii ok hayrl ve faziletli bir gndr. Peygamberimiz yle buyurmutur: zerine gnein doduu en hayrl gn cuma gndr. Adem (a.s.) o gn yaratlm, o gn cennete konulmu ve o gn cennetten karlmtr. (58) Cuma gnnde bir saat vardr ki, hangi m'min o saatte Allah'tan bir dilekte bulunursa Allah onun dileini kabul eder. (59) Ramazan ve Kurban Bayramlar Ylda iki dini bayrammz vardr: 1 Ramazan bayram. 2 Kurban bayram. Bayram sevin gn demektir. Ramazan aynda oru tutarak Allah'n emrini yerine getiren, Kurban Bayramnda kurban keserek Allah yolunda fedkrlk gsteren, bayram namazlarn topluca klan mslmanlar grevlerini yapm olmann

sevin ve mutluluunu yaarlar. Bayramlarda anne, baba ve bykler ziyaret edilir, dargnlar barr, hsm ve akrabalar arasnda karlkl hediyelemeler dostluklar pekitirir. Bayramlarda m'minler birbirleri ile bayramlar, uzakta olanlara tebrikler gnderilerek gnlleri alnr. Kabirler ziyaret edilerek ller iin dua edilir. Kur'an okunarak ve sadaka verilerek ruhlar ad edilir. Bayramlar, Allah'n m'min kullarna birer ziyafet gnleridir. Bu gnler, Allah'n rzasna uygun davranlarla deerlendirilmelidir. Mevlid Kandili nsanln kurtuluu iin gnderilen son ve en byk peygamber, bizim Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.) 571 ylnda Kameri aylardan Rebi'l-evvel aynn 12. gecesi domutur. Bu mbarek geceye "Mevlid Kandili" denir. O'nun doduu ada dnyann her tarafnda cehalet, zulm ve ahlkszlk alm yrm, Allah inanc unutulmu, insanlk korkun ve karanlk bir duruma dm, dnya yaanmaz hale gelmiti. Sevgili Peygamberimizin tebli ettii slm dini ile

dnya aydnland, tek Allah inanc ile kalpler nurland. Eitlik, adalet ve kardelik geldi. O'na inanan toplumlar gerek huzura kavutu. O'nun doduu gece, insanln kurtuluu iin ok hayrl ve mbarek bir balangtr. Bu gece, mslmanlar arasnda yzylllardan beri byk bir coku ile kutlanmakta, Sevgili Peygamberimiz derin bir sayg ile anlmaktadr. Byk Trk Alimi Sleyman elebi tarafndan yazlan ve asl ad "Vesiletn'necat" olan mevlid kitab O'nun doumunu, stnln ve mucizelerini en gzel bir ekilde dile getiren deerli bir eserdir. Peygamberimizin doum yldnmlerinde okunan mevlidleri sayg ile dinlemek, O'nun mbarek ruhuna salt ve selm okumak hi phesiz byk milletimizin Sevgili Peygamberimize olan engin sevgi ve ballnn bir ifadesidir. Bununla beraber, O'nun ahlk ve fazilet dolu hayatn renmek ve kendimize rnek almak bata gelen grevlerimizdendir. Asl o zaman O'nun sevgisini ve honutluunu kazanm oluruz. Regaib Gecesi

 aylar diye bilinen Recep, aban ve Ramazan aylar manevi bakmdan dier aylardan daha stn ve daha bereketlidir. Recep ay gelince Peygamberimiz yle dua ederdi: Allah'm bize Receb ve aban mbarek eyle ve bizi Ramazana ulatr. (60) Recep aynn ilk cuma gecesi "Regaib Gecesi" dir. Bu gece, Allah'n rahmet ve balamasnn bol olduu, dualarn kabul edildii mbarek bir gecedir. Peygamber Efendimiz yle buyurmutur: Be gece vardr ki, onlarda yaplan dualar geri evrilmez (yni kabul edilir). Bunlar: Recebin ilk cuma gecesi, abann onbeinci gecesi, Cuma geceleri, Ramazan bayram gecesi, Kurban bayram gecesi'dir. (61) Mi'rac Gecesi Allah,'n dveti zerine Sevgili Peygamberimiz bir gece Mekke'deki Mescid-i Haramdan Kuds'teki Mescid-i Aksa'ya gtrlm, oradan Cebril ile birlikte btn gkleri aarak "Sidretl'mnteha" denilen makama ykselmitir. Peygamberimiz

(s.a.s.) buradan daha ileriye gitmi ve vastasz olarak Yce Allah ile grmtr. Bu mukaddes yolculuun Mekke'den Kuds'e kadar olan blmne sra, Kuds'ten itibaren devam eden blmne de Mi'rac denir. Peygamberimiz, be vakit namaz mmetine Mirac hediyesi olarak getirmitir. Mirac olay Peygamberimizin en byk mucizelerinden biridir. Hicretten bir buuk yl nce Receb aynn 27. gecesinde meydana gelmitir. Berat Gecesi aban aynn onbeinci gecesi "Berat Gecesi"dir. Bortan, su ve cezadan kurtulmak anlamn tayan Berat, gnahlardan kurtulu gecesi demektir. Bu gece yce Allah'n, kendisine ynelip af dileyen m'minleri balayarak kurtulu berat verdii bir gecedir. Bu geceyi uurlu bir halde geirerek dileklerimizi Allah'a sunmamz isteyen Sevgili Peygamberimiz yle buyuruyor: aban aynn onbeinci gecesi olduu zaman, o geceyi ibadetle geirin, gndzn de oru tutunuz. nk, Allah Tel, o gece gne douncaya kadar, dnyaya rahmetle tecelli ederek

yle buyurur: Yok mudur balanmak isteyen, balayaym? Yok mudur rzk isteyen,rzklandraym? Yok mudur dert ve musibete yakalanan, ifa vereyim? Daha ne gibi dilekleri olan varsa istesinler vereyim. (62) yle ise Rabbimizin mjdesine kulak vererek bizlere tannan bu frsatlardan yararlanmalyz. Kadir Gecesi Ramazan aynn 27. gecesi "Kadir Gecesi"dir. nsanlara dnyada ve ahirette mutlu olmann yollarn gsteren dinimizin kutsal kitab Kur'an- Kerim Peygamberimize Ramazan ay iinde Kadir Gecesinde inmeye balam, Hz. Muhammed (s.a.s.)'e peygamberlik grevi bu gecede verilmi ve slm gnei bu gecede domutur. te bu nemli olaylar Kadir Gecesine byk bir eref vermi, stn bir deer kazandrmtr. Kadir gecesinin bin aydan daha haylrl olduu Kur'an- Kerim'de aka bildirilmitir. Sevgili Peygamberimiz de bu gecenin fazileti hakknda yle buyurmutur:

Kim ki, faziletine inanarak ve mkfatn Allah'tan bekleyerek Kadir Gecesini ibadetle geirirse gemi gnahlar balanr. (63) Kadir Gecesi biz m'minlere Allah Telann byk bir ltfu ve sonsuz rahmetinin eseridir. Bu geceyi Allah rzas iin namaz klarak, Kur'an okuyarak ve da ederek en iyi bir ekilde deerlendirmeliyiz. Hz. Aie bir gn Peygamberimize: Ya Raslellah: Kadir Gecesine rastlarsam nasl dua edeyim? diye sordu. Peygamberimiz yle buyurdu: De ki: Ya Rab; sen ok affedicisin, affetmeyi seversin, beni afffet. (64) Sevgili Peygamberimizin rettii bu duay, biz de Kadir Gecesinde tekrar edelim. Kandil gecelerini; Allah rzas iin namaz klmak, Kur'an okumak, Peygamberimize salt ve selm okumak, gnahlarmzn balanmas iin Allah'tan af dilemek, dnya ve ahirete ait dileklerimiz iin dua etmek ve yapacamz yardmlarla yoksullar sevindirmek suretiyle deerlendirmeliyiz.