Interview Leny Breederveld, Marie, Lisa & Dora Groothof

Het perron, paradevoorstelling

Geplaatst op zondag, 03 juni 2012. Categorie: Interview, TM, Theater

Dat het in de familie zit is een understatement. Moeder Leny Breederveld (1951) volgde de mimeopleiding, vader Ren Groothof (1949) de Kleinkunstacademie in Amsterdam. Zij maakte naam bij de theatergroepen Carver en Orkater en speelde in Jiskefet en in kinderfilms, hij acteerde bij Het Werktheater en werd bekend met zijn muziek- en vertelvoorstellingen voor kinderen. Dit seizoen werd zijn theaterbewerking van Niccol Ammanitis internationale bestseller Ik ben niet bang genomineerd voor de Gouden Krekel voor meest indrukwekkende productie. Breederveld en Groothof leerden elkaar kennen bij pantomimetheater Carroussel, waarop een huwelijk en drie dochters volgden later ook een scheiding. Bij datzelfde gezelschap ontmoette Lenys zus Thea (samen met Leny en Jeannette Oldenhave van 1987 tot 1991 de Drie Dikke Dames van de VPRO zondagochtendkindertelevisie) haar man Loek Beumer (met Peter Drost Toneelschap Beumer & Drost). Aan de Groothof-kant is er nog broer Frank, bekend van Sesamstraat en zijn kinderoperas. Dat de zusjes Groothof (Marie (1981), Lisa (1985) en Dora (1987)) het theatervak in gingen, lijkt dan ook geen grote verrassing. Maar zo vanzelfsprekend was het niet, zegt Leny Breederveld. Ren en ik hebben de meisjes nooit gepushed. Toen ze nog klein waren dachten we van geen van de drie: dat wordt een spelertje.Ze namen hun dochters wel mee. Eerst naar de kindervoorstellingen van Ren en Frank, later ook naar de stukken die Leny maakte bij Carroussel en later bij Carver. Als er een ouder op de Parade stond, werkten de meisjes achter de bar en sliepen in de familiecaravan. Marie begon aanvankelijk aan de filmacademie, Lisa deed auditie voor de toneelschool in Arnhem, Dora belandde na verschillende baantjes bij een studie bedrijfsadministratie ze wilde boekhoudster worden. Alle drie de studies strandden voortijdig. Film bleek het niet te zijn, de toneelschool nam Lisa niet aan, boekhouden was

voornamelijk saai. Uiteindelijk rondden Marie en Lisa de mimeopleiding af, Dora zit in het tweede jaar van de Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie. Inderdaad, beaamt Leny, best krankzinnig, zon hele familie in het theater. Flarden van levensEn nu maken ze ook nog een voorstelling met elkaar. Deze zomer staan moeder en dochters samen op de Parade met Het perron, een mimeproductie in samenwerking met Carver. Vader Ren werd niet gevraagd. Leny droog: Dat werd een beetje al te dol. Om te vervolgen: We vonden de uitdaging om er met zn vieren goed uit te komen al groot genoeg. Het idee voor de voorstelling kwam van Leny en Lisa. Vorige zomer hadden we allebei geen werk in het vooruitzicht, vertelt Leny. Toen ontstond de gedachte iets te maken voor de Parade. Vervolgens hebben we een tijdje n keer per week afgesproken om te kijken of het wat werd.Lisa: Mijn eerste voorstelling die ik na mijn opleiding zou spelen was Slappe was bij Carver, maar die werd afgelast. Dat was wel even een klap, een valse start. Nu denk ik: doordat dat niet doorging kunnen we nu Het perron maken.Leny: Met Carroussel hebben we ooit een voorstelling gespeeld die gesitueerd was op een boulevard. Zon plek waar allemaal mensen voorbijkomen, dat leek me voor de Parade ook een goede insteek.Lisa: Toen we het perron eenmaal als plek hadden bedacht, wilden we er meer mensen bij betrekken. Het leek ons geweldig om Marie en Dora te vragen. Verder werken we ook met een aantal studenten van de mimeopleiding, in iedere stad andere.Marie: Een perron is een openbare plek, dat is spannend, je kunt vluchtige levens laten zien.Leny: Het wordt geen zwijgende mimevoorstelling. Er zullen flarden tekst in voorkomen, dat vinden wij wel leuk, om met een paar woorden te suggereren wat er gezegd wordt.Lisa: Maar de tekst wordt niet dragend.Leny: Nee, het zullen meer fragmenten zijn zoals je die opvangt op een perron of als mensen mobiel bellen, een beetje schetsmatig. We gaan uit van realistische situaties die ontaarden.Lisa: De tekst wordt ondergeschikt aan de situatie.Leny: Er zal meer te zien zijn dan te horen. Hoewel er wel veel muziek zal zijn, een soort constant geluidsdecor van Maarten Bokslag. Dat moet op de Parade ook wel, anders word je overstemd door anderen. Tien jaar geleden stond ik met Raymonde de Kuyper in een vrij rustige voorstelling. Nou, dat was schrikken, hoor. Bij iedere stilte denderde de Parade binnen. TypetjesHoe gaat het eraan toe in het repetitielokaal, kunnen de

familieverhoudingen daar worden afgelegd? Van vier kanten wordt geestdriftig geknikt. We hebben afgesproken ons als collegas op te stellen, zegt Leny. Hoewel ieder van ons wel een moment gedacht heeft: mijn god, waar begin ik aan, vult Marie aan.Leny: We zijn behoorlijk beleefd tegen elkaar.Er klinkt gesputter van de drie dochters. Belfd, wat is dat nou weer voor woord. Nou ja, zegt Leny, het is toch ook eng, zon voorstelling met elkaar. Het kan helemaal uit de hand lopen, dat je elkaar nooit meer wilt zien. Hans Dagelet zei toen hij met zijn kinderen op de Parade stond: Het kan op gezinstherapie gaan lijken.Lisa: We hebben er toch allemaal weleens van gedroomd om iets met elkaar te maken.Leny: Nou ik heb ook wel gedacht: dat moeten we gewoon niet doen.Lisa: Ik vind dat we behoorlijk aan elkaar gelijk zijn in het repetitieproces.Leny: Als kinderen konden Lisa en Dora het niet altijd samen vinden en ook als pubers waren ze nog weleens zwaar gergerd. Dora: Dat was gewoon zusjesgeruzie.Leny: Op vakantie konden jullie trouwens ook heel lang samen monopolyen.Marie: Die ruzies hoorden bij de puberteit. Lisa en Dora schelen zo weinig in leeftijd, ze waren ook altijd samen.Leny: In een gezin blijf je dat toch altijd houden, een bepaalde pikorde. In de voorstelling doen we daar overigens niets mee, het gaat niet over zusjes.Lisa: Daar ben ik heel blij om.Dora: Toen ik hoorde dat we met elkaar iets gingen maken, dacht ik: wow, dat is een heel leuk idee. Ik ben wel het kleine zusje van de groep, maar dat is niet vervelend, ik bn ook de jongste. Ik denk dat ik bij het repeteren geen andere rol vervul dan de rest, maar ik zit natuurlijk nog wel op de opleiding, voor mij is het allemaal nieuw. Ik probeer mee te gaan in wat de anderen al kennen, me niet te afwachtend op te stellen.Leny: Ik merk dat Marie makkelijk opdrachten geeft, dan zie je dat ze al veel gemaakt heeft bij Schwalbe en Boogaerdt/Van der Schoot. Ik kan nog weleens in vaagheid blijven hangen.Marie: Mimers zijn meer theatermakers dan toneelspelers. Je werkt nooit vanuit tekst. Ook als je geen maker bent, moet je meedenken over de invulling van je rol. We zitten nu nog heel erg in t begin van het proces. Vanuit improvisatie kijken we hoe we dingen gaan monteren.Leny: Tegelijk is het zoeken naar een eigen stijl. Onze personages moeten geen typetjes worden.Marie: Dat worden ze wel, tenminste, op een bepaalde manier.Lisa: We werken toch ook met maskers. Dora: Typetjes zijn gewoon groteske personages.Leny: Jaaa, het worden k typetjes, maar niet alleen. Vreselijk woord sowieso typetjes.Marie: Typetjes zijn sketchmatige, realistische en iets uitvergrote clichfiguren, terwijl

wij meer zoeken naar beelden die refereren aan figuren met een bepaalde theatraliteit of absurditeit, waardoor het beeld associatiever kan worden. FamilietrekjesIk herken bij het spelen van alle drie wel dingen van mezelf en Ren, zegt Leny, hoewel het wel moeilijk te benoemen is wat precies. Onze smaken verschillen, maar ook als we er andere ideen op nahouden hebben we aan n woord genoeg.Marie tegen Leny: Als ik Lisa bezig zie, zie ik jouw fysiek.Dora tegen Marie: Jij kunt ook heel erg op Leny lijken. Ik zie sowieso meer Leny in Lisa en jou dan Ren.Zelf zijn ze er niet bewust mee bezig, zeggen de zusjes. Lisa: Als ik me had willen losmaken van mn ouders was ik wel rechten gaan studeren.Dora: Of boekhouden.Marie: Wat ik bij Schwalbe doe is voor mijn gevoel iets heel anders dan wat mijn ouders doen. Niet als tegenreactie, maar gewoon, je probeert toch je eigen weg te zoeken, dat geldt voor ons alle drie.Leny: Werken met mn dochters is anders dan met leeftijdgenoten. A omdat ik hun moeder ben. Ik kan wel doen of het niet zo is, maar dat ben ik nu eenmaal. En B ik kom nu in aanraking met een andere smaak, een andere manier van kijken. Beppie (Melissen) en Ren (van t Hof) en ik zijn van dezelfde generatie, samen hebben we bij Carver een eigen stijl ontwikkeld. Nu vind ik het soms moeilijk te weten wat ik ergens van vind. Je denkt te begrijpen waar je van houdt, maar dat heeft ook te maken met de dingen die je zelf hebt gemaakt en om je heen zag. Het Werktheater en Orkater, dat vond ik een inspirerende tijd. Het werd allemaal minder toneelmatig. Tegenwoordig is het moeilijker om na je afstuderen iets op te bouwen. Het aanbod aan acteurs is veel groter dan vroeger en dan hebben we ook nog die economische crisis.Lisa: Ik vind dat er op dit moment bij Schwalbe een frisse wind waait.Marie: Toen mijn klas afstudeerde waren we allemaal erg bezig met uitzoeken wat theater is. Uit onze afstudeervoorstelling is Schwalbe ontstaan.Lisa: Dat is ook typerend voor mime. De zoektocht kan al een voorstelling opleveren, het eindpunt is niet altijd het belangrijkste. Het perron i.s.m. Theatergroep Carver speelt deze zomer op De Parade. 2427/6 Rotterdam, 11-15/7 Den Haag, 27/7-1/8 Utrecht, 10-14/8 Amsterdam. www.deparade.nl