Krkkale niversitesi

BENZETM DLLER KOMUTLAR RAPORU

Benzetim dersi kapsamnda renilen komutlar aklayan kapsaml bir rapordur.
Mehmet PINARBAI
Syf 1

1.

Ahmet Krsad TRKER

[2007]

NDEKLER
1. ARENA KOMUTLARI ...................................................................................................................................... 3 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 1.8. 1.9. 1.10. 1.11. 1.12. 1.13. 1.14. 1.15. 1.16. 1.17. 1.18. 1.19. 2. CREATE................................................................................................................................................ 3 DSPOSE ............................................................................................................................................... 3 PROCESS .............................................................................................................................................. 4 DECDE ................................................................................................................................................ 5 BATCH.................................................................................................................................................. 8 SEPARATE ........................................................................................................................................... 9 ASSGN ............................................................................................................................................... 10 RECORD ............................................................................................................................................. 11 HOLD .................................................................................................................................................. 11 MATCH ............................................................................................................................................... 12 ROUTE ................................................................................................................................................ 13 STATION ............................................................................................................................................ 14 ACCESS .............................................................................................................................................. 14 CONVEY ............................................................................................................................................ 15 EXIT .................................................................................................................................................... 16 REQUEST ........................................................................................................................................... 17 TRANSPORT ...................................................................................................................................... 17 FREE ................................................................................................................................................... 18 SEQUENCE ........................................................................................................................................ 19

Syf 2

RNEKLER................................................................................................................................................. 19 2.1. BERBER RNE .................................................................................................................................. 19 2.2. GELTRLM BERBER RNE .................................................................................................... 19 2.3. BEKLEME YER SINIRLI BERBER RNE ..................................................................................... 20 2.4. ATLYE RNE ................................................................................................................................. 22 2.5. TEKRAR LEMEL ATLYE RNE.............................................................................................. 22 2.6. BEKLEME YER SINIRLI ATLYE RNE .................................................................................... 24 2.7. DECDE RNE ................................................................................................................................... 26 2.8. ROUTE RNE .................................................................................................................................... 28 2.9. TRANSPORT RNE .......................................................................................................................... 30 2.10. AKILARI FARKLI RNLER N RNEK .................................................................................... 32 2.11. RNEK .................................................................................................................................................... 34 2.12. ANMASYON RNE ......................................................................................................................... 36 2.13. BANKA RNE ................................................................................................................................... 38 2.14. FABRKA RNE ................................................................................................................................ 40 2.15. RNEK FNAL SORUSU ...................................................................................................................... 42

3.

SONU ........................................................................................................................................................ 48

1. ARENA KOMUTLARI

1.1. CREATE Bu modl, bir simlasyon modelinde varlklar iin balang noktas tasarlar. Varlklar, bir program kullanlarak ya da geliler aras zamana dayanarak oluturulur. Varlklar, sistem iinden srecin balamasndan sonra modlden ayrlrlar. Bu varlk tipi bu modlde belirtilmitir. Simgesi aadaki gibidir:
Create 1

Varlk ismi yazlr.

Geliler aras zaman deeri yazlr.

retilen varln tipinin ad.

retilen geli akmnn tipi.

lk olu zaman ve geli zamanlar iin kullanlan zaman birimi. Syf 3 Sistem iine ilk varln gelmeye balama zaman.

Her gelile verilen bir zamanda sisteme girecek varlk says.

Bu modlde retilecek max varlk says. Bu deere ulaldnda, bu modl ile yeni varlk yaratlmayacak.

1.2. DSPOSE Bu modl, bir simlasyon modelinde varlklar iin son noktay tasarlar. Varlklar datlmadan (karlmadan) nce varlk istatistikleri kayt edilebilir. Ayrca modln iinde sistemden ayrlan varlk saylar da gsterilir. Simgesi ve modl ile ilgili aklamalar aadadr.

1.3. PROCESS Bu modl, simlasyonda ana proses metodunu tasarlar. Kaynak kstlarn tutmak ve brakmak iin opsiyonlar (seenekler) kullanlr. Ayrca, bir submodel (alt model) ve kullanc tarafndan tanmlanm hiyerarik mantk kullanm seenei vardr. Proses zaman, varlklar ayrt eder ve deer eklenen, deer eklenmeyen, tama, bekleme ve dierlerini dikkate alabilir. lem nceliini dikkate alr ve buna gre ilemleri kuyrukta bekletir. Simge zerindeki izgi kuyruu ifade eder. Simgesi ve aklamalar aadadr. Syf 4

Process 1

lem ismi yazlr.

Model tipini belirler. Standart veya alt model.

Belirlenmi kaynak(lar) iin bekleyen varlklarn ncelik deeri..

Modl iinde gerekleecek proses tipi. Gezen birimin sadece bekletilmesi, ilem grp bekletilmesi, alnp bir sreten sonra braklmas veya bekletilip braklmas tipleri. Gecikme parametrelerini belirten dalm tipi ya da metodu.
Proses iin, rapor veritabannda istatistik birikip birikmeyecei belirlenir. Uniform ya da Triangular dalmn her hangi biri iin min deer belirlenmesi parametre alan.

Varlk prosesi iin kullanlan kaynak ya da kaynak setleri listesi.

Varlklara proses zaman ve maliyetinin nasl atanacana karar verir.

Syf 5

Gecikme parametreleri iin zaman birimleri.

Normal dalm iin ortalama, bir sabit zaman gecikmesi iin deer ya da Triangular dalm iin mod parametre alan.

Uniform ya da Triangular dalmn her hangi biri iin max deer belirlenmesi parametre alan.

1.4. DECDE Bu modl sistemde karar verme prosesi iin izin verir. Karar alnmasnda bir veya daha fazla duruma(koul) yada bir veya daha fazla olasla dayanarak semeyi ierir. Durumlar, zellik deerlerine, deiken deerlerine, varlk tiplerine yada bir ifadeye dayanabilir. 2li ihtimal yada 2li durumdan herhangi biri seildiinde, Decide modlnn iki k noktas vardr. Doru ve yanllar iin birer k noktas vardr. Nli ihtimal yada durum tipi belirlendiinde, oklu k noktalar, her durum veya olaslk ve tek else k iin gsterilir. 2li ihtimal ve durum iin yalnzca, her tipten (doru/yanl) kan varlklarn says gsterilir. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Syf 6 imdi bu TYPE seeneklerini aklayalm: TYPE: 2-way by Change = 2li seim.

TYPE: 2-way by Condition = 2li Durum

Syf 7

TYPE: N-way by Change = oklu seim.

TYPE: N-way by Condition = oklu Seim.

1.5. BATCH Bu modl, simlasyon modeli iinde gruplama mekanizmasn tasarlar. Batchlar, srekli yada geici olarak gruplanabilir. Geici Batch, kullanlan Separate (aada aklanmtr) modlyle daha sonra blnmelidir. Batchlar, giren varlklar belirtilmi sayyla yapabilir yada bir zellie dayanarak dierleriyle eletirilebilir. Gerekli varlk says birikene kadar, Batch modlnde varlk gelileri bir kuyrua yerletirilir. lk kmelenir, yeni bir temsilci varlk oluturulur. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Syf 8

1.6. SEPARATE Bu modl, oklu varlklarn iine gelen bir varl kopyalamakta yada nceden oluturulan bir varlk ynn blmekte kullanlabilir. Varlklar oaltldnda, modlden belirli sayda kopya yaplr ve gnderilir. Gelen orijinal varlklar ayn zamanda modlden ayrlr. Ayrma tipine bal olarak, belirlenmi k noktalar says istenir. Varlklar oaltldnda, 2 k noktas uygundur. Simgesi ve aklamalar aadadr. Syf 9

1.7. ASSGN Bu modl, deikenlere varlk zeliklerine, varlk tiplerine, varlk resimlerine yada dier sistem deikenlerine yeni deer atanmas iin kullanlr. Tek bir Assign modlle oklu atamalar yaplabilir. Simgesi ve aklamalar aadadr. Syf 10

1.8. RECORD Bu modl, simlasyon modelinde istatistikleri biriktirmekte kullanlr. eitli gzlemsel istatistikler kullanlr, modl iinde klar aras zaman, varlk istatistikleri (zaman, maliyet vb.), genel gzlemler ve ara (interval) istatistikleri ierir. Saylabilir tip bir istatistik olduu gibi kullanlr. Tally ve Counter setleri ayn zamanda belirlenebilir. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Syf 11

1.9. HOLD Bu modlde eer varlk bir sinyal iin tutuluyorsa, sinyal modl varla sonraki modle gemek iin izin vermede kullanlr. Eer varlk, verilmi bir halin doru olmas iin tutuluyorsa, varlk (tanmlanan veya i kuyruktan her biri ) hal doru oluncaya kadar modlde kalacak. Varlk snrsz bir tutmada olduu zaman tama modl, ileme tabi tutmaya devam etmek iin izin vermede kullanlr. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Hold 1

Modl ismini belirtir.

Belirtilen veya i bir kuyruun iinde varl tutmak iin gereken sinyali gsterir. Sinyal varl tutacak olduu iin, ayn deerin bir sinyali alncaya kadar bekler.

Deeri bekle ve bekleyen varlk iin sinyal kodu belirt.

Bir sinyalin makbuzunun zerinde braklacak olan bekleyen varlklarn maksimum saysdr.

Kuyruk tipini belirtir.

Kuyruk ismini belirtir. Raporlarda belirtilir.

1.10. MATCH Match modl farkl kuyruklarda bekleyen varlklar belli saylarda gruplar, bir araya getirir. Match komutunun ilev grebilmesi iin belirtilen(tanmlanan) kuyruklarda en azndan bir varlk olmas gerekir. Ayrca match komutu kullanlmadan nce, kuyruklarda beklemekte olan varlklarn en az bir ortak Attribute(zellik)leri olmaldr.
Eletirme gereklemeden nce farkl kuyruklarda bekleyenlerin saysn verir.

Syf 12

Modl ismini belirtir.

Gelen varlklar eletirmek iin bir metod. Eer Type is Any Entities ise eletirmenin gerekleebilmesi iin bir varlk, her kuyrukta bulunmaldr. Eer Type is Based on Attribute, bir varlk, ayn nitelik deeriyle her kuyrukta bulunmaldr.

Attribute ad bir varla atanan eletirme niteliini tanmlamaya yarar. Sadece Based on Attribute seili olduunda uygula.

1.11. ROUTE Route (Rota) modl, belirtilen bir istasyona bir varl transfer eder veya istasyona zi yaret srasnda, sonraki istasyona gezen birimi tanmlamak iin kullanlr. Bir gezen birim rota modlne girdii zaman, onun istasyon nitelii (varlk, istasyon), var yeri istasyonuna girendir. Gezen birim var yeri istasyonuna rota zaman kullanlarak yollanr. Eer istasyon var yeri, yle sra ile girilirse, sonraki istasyon varln sras ile kararlatrlr ve takmn iinde adm zel-maksat nitelikler varl tarafndan tanmlanr. Simgesi ve aklamalar aadadr. Tama zaman iin zaman birimi.

Route 1

Gezen birimin rota ismi tanmlanr. Laboratuar istasyonuna varmas iin varlk iin gecikme zaman, 2 zaman nitesinin bir ortalamasyla stel bir datmada temel alnr. Gezen birimin var yerinin istasyon olduu belirtilmektedir. Gezen birimin var yeri istasyon isminin laboratuar olduu belirtilmektedir.

Syf 13

Transfer gecikme zaman iin bir nitelik olabilen hareket zaman temel alnr ve bu zaman varln sra tayinlerinde tanmlanr.

Gezen birim, varln sras ile belirtilen sra takmnda sonraki istasyona gnderilir.

1.12. STATION Route komutu kullanldnda gezen birimin gidecei yerleri tanmlamak iin kullanlr. Station modl hareketli kaynaklar veya duraan olmayan kaynaklarn olduu ilgili bir park alanna sahip olabilir. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Station 1

stasyon ismini belirtir.

Ya tek bir istasyon yada kurulan bir istasyon tipinin belirlenmesini salar.

Bu giri noktasyla belirlenen istasyonun simge ismi tanmlanr.

Proses iin, rapor veritabannda istatistik birikip birikmeyecei belirlenir.

Syf 14

1.13. ACCESS Access modl, varln bir istasyondan dierine hareketi iin konveyrn bir yada daha fazla hcresine yer tahsis eder. Varlk bir kez konveyr zerindeki hcrelerin kontrolne sahiptir. Belki varlk gelecek istasyona tanacak olabilir. Varlk Access modlne geldii zaman konveyr zerindeki bitiik hcrelerin uygun numaralarna kadar bekleyecektir ve bu numaralar bo ve dier varlk istasyon yeriyle sraya dizilmitir. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Access 1

Tek modl tanmlaycsdr.Bu isim tm paralara verilebilir.

Bu alan varln istedii konveyrn ismini tanmlar. Kararlatrlan kuyruk tipleri varlklar tutard. Eer kuyruk seilmise,kuyruk ismi zelletirilmi olur.

Bu alan konveyr zerindeki hareket iin varln ihtiyac olan ka tane birleik konveyr hcresinin olduuna karar verir.

Bu alan yalnzca,kuyruk tipi kuyruk olduu zaman grnr ve kuyruk tipinin ismini tanmlar. Syf 15 1.14. CONVEY Convey modl aracl ile bulunduu istasyondan belirtilen var istasyonuna tar. Bir sonraki istasyona varln tanmas esnasnda oluan zaman gecikmesi tayc hzndan ve istasyonlar aras mesafeden kaynaklanr. Bir varlk convey modlne girdii zaman, onun istasyon nitelii de var istasyonuna tanr. Varlk var istasyonuna zellikten sonra tanr. Eer var yeri tipi By Sequence olarak belirtilirse, sonraki istasyon varln Sequencesi ve bunun iinde yer alan admlar ile belirlenir. Simgesi ve aklamalar aadadr.

Convey 1

Benzersiz modl tanycs. Bu isim, modl eklinde gsterilir. Bu alan, kendisinde varln, tayacak olduu tamacnn ismini tanmlar.

Bu, varlk var yerini belirtmek iin metodu kararlatrr.

Bu alan, var yeri tipinin, istasyon olduu zaman grnr tektir, ve o, kendisine varln, tayacak olduu istasyonun ismini tanmlar.

1.15. EXIT Bu modl Access modl ile Conveyre alnan gezen birimi herhangi bir ilem iin konveyrden almaya yarar. Convey komutu ile tanan bir gezen birim mutlaka ilgili istasyona geldiinde prosese girmeden nce conveyrden alnmaldr. Aksi halde tayc srekli dolu grnecek bu da yanltc sonular douracaktr. Modln simgesi ve aklamalar aada verilmitir. Syf 16

Exit 1

Modl ismini belirtir.

Gezen birimin alnaca conveyor ismini belirtir.

Bu alan konveyr zerindeki hareket iin varln ihtiyac olan ka tane birleik konveyr hcresinin olduuna karar verir.

1.16. REQUEST stek modl, bir varla bir tayc nitesini tayin eder ve varln yerine niteye hareket eder. zel bir tayc nitesi belirtilebilir veya seim bir kural temel alnarak meydana gelebilir.Varlk, istek modlne vard zaman, biri msait olduu zaman bir tayc ayrlr. Tayc nitesi, varlk yerine uzanncaya kadar istek modlnde kalr. Varlk sonra, istek modlnden dar hareket eder. lgili aklamalar aadadr.

Benzersiz modl tanycs. Bu isim, modl eklinde gsterilir.

Rica etmesi iin taycnn ismini tanmlar.

Varlklarn nite zaman bana uzunluk nitelerinde yerine hareket ettikleri zamandaki hzdr.

Syf 17

Bu modl hakkndaki dier bilgiler pek kullanlmayan zellikler olduu iin zerinde durulmamtr.

1.17. TRANSPORT Bu modl yine gezen birimin tanmasnda kullanlr. Bu modlde tayc snrlamas vardr. stediimiz kadar taycy biz tanmlarz. Request komutu ile arlan tayc Transport modl ile ilgili istasyona gittikten sonra Free modl ile mutlaka boaltlmaldr. Modl ile ilgili aklamalar aadadr.
Transport 1

Benzersiz modl tanycs. Bu isim, modl eklinde gsterilir.

Elimizde olan tayc miktarn buraya yazarak belirleyebiliriz.

Taycnn sistem ierisindeki ismi. Gezen birimin varaca yeri belirlemek iin kullanlr. Varlklarn nite zaman bana uzunluk nitelerinde yerine hareket ettikleri zamandaki hzdr. Modl ile ilgili dier aklamalar detay oluturacandan verilmemitir. Fakat Destination Type blmne attribute veya sequence tanmlanarak da tama salanabilir. Bunlar yukarda anlatlan benzer modller ile ayndr. Syf 18 1.18. FREE Bu modl varln en son pay edilmi taycsn salvermek iin kullanlr. Eer srada tayc istemek veya pay etmek iin bekleyen bir varlk varsa, tayc o varla verilir. Tayc modlnde baka trl ayarlanmad srece; taycnn boald anda bekleyen baka varlklar yoksa, tayc nite serbest brakan varln istasyonunda bota bekletilir. lgili aklamalar aadadr.
Free 1

Benzersiz modl tanycs. Bu isim, modl eklinde gsterilir.

Boaltlmas gereken taycnn ismini tanmlar.

1.19. SEQUENCE Bir modl olmasa da zellikle tayc grevini yapan modllerde kullanlan bu komut, tama faaliyetlerini sistem tasarm srasnda epeyce kolaylatrmaktadr. Advanced Transfer bal altndaki modllerden Sequence seildiinde alan ksma sras ile ilgili gezen birimin ilem sras girilirse sistem tasarm ierisinde tekrar tekrar ilem ncelikleri ile ilgilenmeye gerek kalmayacaktr. Bu da bize byk kolaylklar salayacaktr.

2. RNEKLER
rnekler gemi yllarda zlen rnekler, devler veya snav sorular incelenerek ve sorular zerinde eitli deitirmeler yaplarak hazrlanmtr. 2.1. Berber rnei Geliler aras sre Ex(15) olan ve tra sreleri normal(8,3) dalmna uyan bir berberde 200 dakika allmas durumunda oluacak hizmet gren mteri says, hizmet grenlerin ortalama sistemde geirdii sre ve kuyruk durumlarn gsteren Arena simlasyonunu yapnz. zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Syf 19

Normal(8,3) Expo(15) Attribute 1=tnow Time interval Attribute 1e gre

Create 1

Assign 1

Process 1

sistemde gecen sure

musteri sayisi

Dispose 2

0 0
2.2. Gelitirilmi Berber rnei Geliler aras sre Ex(8) olan, gelen mterilerin %60nn bayan %40nn bay olduu, bayan ve bay mteriler iin ayr ayr tra koltuklarnn bulunduu, ve tra srelerinin bayanlar iin normal(10,4), baylar iin normal(8,3) dalmna uyan bir berberde 200 dakika allmas durumunda oluacak hizmet gren mteri says, hizmet gren bay veya bayan saylarn,

hizmet grenlerin ortalama sistemde geirdii sreleri (bay veya bayan iin ayr ayr), kayp mteri saysn ve kuyruk durumlarn gsteren Arena simlasyonunu yapnz.

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

2-way by chance Percent %60 Expo(8)

Norm(10,4) Att 1=1 Att 2=tnow

0 True
Create 1 Decide 1 Assign 1 bayan trasi

bayan sayisi

0 0
False

toplam musteri

sistemde gecen sureler

Dispose 1

0
Syf 20

Assign 2

bay trasi

bay sayisi

Att 1=2 Att 2=tnow

Norm(8,3)

2.3. Bekleme Yeri Snrl Berber rnei Geliler aras sre Ex(8) olan, gelen mterilerin %60nn bayan %40nn bay olduu, bayan ve bay mteriler iin ayr ayr tra koltuklarnn bulunduu, bayanlar iin bekleme salonu kapasitesinin 5 kii, baylar iin 4 kii olduu ve tra srelerinin bayanlar iin normal(10,4), baylar iin normal(8,3) dalmna uyan bir berberde 200 dakika allmas durumunda oluacak hizmet gren mteri says, hizmet gren bay veya bayan saylarn, hizmet grenlerin ortalama sistemde geirdii sreleri (bay veya bayan iin ayr ayr), kayp mteri saysn ve kuyruk durumlarn gsteren Arena simlasyonunu yapnz.

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Expo(8)

2-way by Chance Percent %60

2 way by Condition Variable1<=4

0 0
D ecide 2

Att 1==1 Att 2==tnow Variable1=var1+1

Variable=var1-1

Tr ue

Tr ue

C reate 1

D ecide 1

A ssign 1

bayan trasi

bayan sayisi

A ssign 3

0 0
Fals e

Fals e

Norm(10,4)
kayip bayan musteri

Time Interval Att 2ye gre

sistemde gecen sureler D ispose 2

D ispose 4

toplam musteri

2 way by Condition Variable2<=3

Att 1==2 Att 2==tnow Variable2=var2+1

0
D ecide 3
Tr ue

Norm(8,3)

A ssign 2

bay trasi

bay sayisi

A ssign 4

Fals e

Variable2=var2-1
kayip bay musteri D ispose 5

Syf 21

2.4. Atlye rnei Geliler aras sre Ex(5) olan, gelen paralarn %5inin hurda %95inin salam olduu, ilem sresinin normal(5,2) dalmna uyan bir atlyede ilem gren para saylar, sistemde geen sreler ve kuyruk durumunu veren Arena simlasyonunu yapnz.

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Expo (5)

Att 1==tnow

Norm(5,2)

2-way by Chance Percent %95

Create 1

Assign 1

Process 1

0 True
Decide 1 Assign 2 saglam sayisi toplam parca sayisi

Time Interval Att 1e gre

0 0 0
False

Att 2==1

sistemde gecen sureler

Dispose 1

0
Assign 3 hurda sayisi

Att 2==2

Syf 22

2.5. Tekrar lemeli Atlye rnei Geliler aras sre Ex(5) olan, gelen paralarn %5inin hurda %95inin salam olduu, ilem sresinin normal(5,2) dalmna uyan, hurda paralarn normal(3,1) ilem sresi ile tekrar ilemeye alnd ve atlyeden klarn 10arl partiler halinde olduu bir atlyede ilem gren para saylar, iki defa ilem gren para saylar, sistemde geen sreler ve kuyruk durumunu veren Arena simlasyonunu yapnz.

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Expo (5)

Att 1==tnow

Norm (5,2)

2-way by Chance Percent %5

Att 2==1 Time Interval Att2ye gre Batch Size=10

As s ign 6

s aglam s ay is i

0
Create 1 As s ign 5 Proc es s 1 Dec ide 1

Tr ue

s is tem de gec en s ure

Batc h 1

Dis pos e 2

0 0 0
False

0 0

ik i defa is lem gorenler

As s ign 3

Proc es s 2

Att 2==2

0 Norm (3,1)

Syf 23

2.6. Bekleme Yeri Snrl Atlye rnei Geliler aras sre Ex(5) olan, gelen paralarn %5inin hurda %95inin salam olduu, ilem sresinin normal(5,2) dalmna uyan, hurda paralarn normal(3,1) ilem sresi ile tekrar ilemeye alnd, tezgah nnde bekleyecek para saynn 4 ile snrlandrld ve atlyeden klarn 10arl partiler halinde olduu bir atlyede ilem gren para saylar, iki defa ilem gren para saylar, sistemde geen sreler ve kuyruk durumunu veren Arena simlasyonunu yapnz.

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Syf 24

Expo (5)

Att 1==1 Att 2=tnow Att 3=norm(5,2)

Variable 1==4

Creat e 1

Assign 2

Ho l d 1

Assign 4

Variable 1==3 Scan for Condition Variable 1==3

Assign 7 Process 1

2-way by Condition Att 1==2

saglam sayisi

Time Interval Att2ye gre

sist emde gecen sure Dispose 1

0
Decide 2

Tr ue

Bat ch 1

Fals e

0 0
Decide 1
Tr ue

lem Sresi Att 3e gre

Batch Size=10 Permanent

2-way by Chance Percent %5

Fals e

iki def a islem gorenler

Assign 1

Att 1==2 Att 3=norm(3,1)

Syf 25

2.7. Decide rnei Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

A Expo(7) B Expo(4)

M1

C A B

M2 C Expo(5)

Tezgah giri ve k stok kapasiteleri.

Rotalar ve lem Sreleri A B C M1[norm(4,2)]M2[norm(5,2)]k M2[norm(6,1)]k M2[norm(7,3)]M1[norm(7,3)]k

NOT: Soruda verilen sreler tesadfi olarak seilmitir.

Soru Decide komutu kullanlarak zlmtr. NOT: Attribute 1= Para Tipi Attribute 2= lem Sresi

Syf 26

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Attribute1 ==1 Attribute2=norm(4,2)

A

AA

2 way by Condition Attribute1 ==1

m1

2 way by Condition Attribute1 ==3

0
D ecide 3 toplam urun
Tr ue

Attribute 1e gre Set edildi.

D ispose 1

0
B BB ik karar

rnler

Tr ue

0 0
Fals e

0 0
Fals e

C C

Attribute2=norm(5,2) Attribute2=norm(7,3) Attribute1 ==2 Attribute2=norm(6,1)

aaa ccc

Attribute1 ==3 Attribute2=norm(7,3)

2 way by Condition Attribute1 ==3

0
m2 D ecide 4
Tr ue

Syf 27

Fals e

2.8. Route rnei Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

A Expo(5) B Expo(8)

M1

C A B

M2 C Expo(6)

Tezgah giri ve k stok kapasiteleri.

Rotalar ve lem Sreleri A B C M1[norm(5,2)]M2[norm(3,1)]k M2[norm(4,2)]k M2[norm(5,1)]M1[norm(6,1)]k

NOT: Soruda verilen sreler tesadfi olarak seilmitir.

Soru Route komutu kullanlarak zlmtr. NOT: Route iin Velocity=10 ve Tama Sresi olarak da=2 alnmtr. Attribute 1= Para Tipi Attribute 2= lem Sresi Attribute 3=Tama Sresini gstermektedir.

Syf 28

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Ns=2 Attribute1 ==2

A Ge l i s i

As s i g n 1

Ns=1 Attribute1 ==1

G IR IS IS T A S Y O N U

B Ge l i s i

As s i g n 2

Gi ri s i s ta s y o n u

Ro ta 1

C Ge l i s i

As s i g n 3

Ns=3 Attribute1 ==3 2 way by Condition Attribute1 ==1

2 way by Condition variable 2>1&&variable 3>3

Pro c e s s 4

0 0
De c i d e 5
Tr ue

Variable2=var2-1
Ro ta 2

M 1 i s ta s y o n u

M 1 Gi ri s

As s i g n 4

M 1 is lem e

As s i g n 5

0
De c i d e 2

Tr ue

M 1 Ci k i s

As s i g n 6

Fal se

Scan for Condition variable 1<=3

Variable1=var1+1

Variable1=var1-1 Variable2=var2+1

Fal se

Ro u te 3

Scan for Condition variable 2<=1&&variable 3<=3

2 way by Condition Attribute1 ==3

0
M 2 i s ta s y o n u M 2 Gi ri s
As s i g n 9 M 2 is lem e As s i g n 1 0 De c i d e 4
Tr ue

2 way by Condition variable 4>1&&variable 1>3

0
De c i d e 6
Tr ue

Pro c e s s 5

Variable4=var4-1
0
As s i g n 1 1

Fal se

Scan for Condition variable 3<=3

Variable3=var3+1

Variable3=var3-1 Variable4=var4+1

Fal se

M 2 Ci k i s

Ro u te 4

Syf 29
Ro u te 5

Scan for Condition variable 4<=1&&variable 1<=3

Attribute 1e gre Set edildi.

Ci k i s
T o p l a m r n Sa y i s i He r Bi r r n n Sa y i s i Di s p o s e 2

2.9. Transport rnei Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

A Expo(5) B Expo(8)

M1

C A B

M2 C Expo(6)

Tezgah giri ve k stok kapasiteleri.

Rotalar ve lem Sreleri A B C M1[norm(5,2)]M2[norm(3,1)]k M2[norm(4,2)]k M2[norm(5,1)]M1[norm(6,1)]k

NOT :Soruda verilen sreler tesadfi olarak seilmitir.

Soru Transport komutu kullanlarak zlmtr. NOT: Transport iin Velocity=10 ve Tama Sresi olarak da=2 alnmtr. Taycnn gelme sresi ilgili proseste sabit 1 br alnmtr. Transport iin Distance(gidilecek yerler aras uzaklklar) hepsi 10 alnmtr. Attribute deerleri bir nceki soru ile ayndr. Syf 30

zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Ns=2 Attribute1 ==2 Ns=1 Attribute1 ==1 Name: forklift Velocity=10

Re q u e s t 1
Pr ocess 3

A G elisi

Assign 1

Name: forklift Velocity=10 By Sequence

T ra n s p o rt 1

B G elisi

Assign 2

Gi ri s i s t a s y o n u

0 0
C G elisi Assign 3

Ns=3 Attribute1 ==3 Variable1=var1+1

2 way by Condition variable 2>1&&variable 3>3 2 way by Condition Attribute1 ==1

Pr ocess 4

Action: Delay Value=1

0
D ecide 5

Tr u e

M 1 i s ta s y o n u

F re e 1

M 1 Gi ri s

Assign 4

M1 isleme

Assign 5

0
D ecide 2

Fa ls e Tr u e

Variable2=var2-1
M 1 Ci k i s
Assign 6

Scan for Condition variable 1<=3

Variable1=var1-1 Variable2=var2+1

Fa ls e

Scan for Condition variable 2<=1&&variable 3<=3

Variable3=var3+1
M 2 i s ta s y o n u F re e 2 M 2 Gi ri s
Assign 9 M2 isleme Assign 10

2 way by Condition Attribute1 ==3

0
D ecide 4

0
D ecide 6

Tr u e

Pr ocess 5

0 0
Fa ls e Tr u e

Variable4=var4-1
Assign 11

M 2 Ci k i s

Scan for Condition variable 3<=3

Variable3=var3-1 Variable4=var4+1

Fa ls e

Attribute 1e gre Set edildi.

Ci k i s F re e 3
Toplam r n Sayisi H er Bir r nn Sayisi D ispose 2

2 way by Condition variable 4>1&&variable 1>3

Syf 31

Scan for Condition variable 4<=1&&variable 1<=3

2.10. Aklar Farkl rnler in rnek Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

10 ayr para Expo(5)

M1

M2 k

M3

M4

Tezgah giri stok kapasiteleri.

NOT: Soruda verilen sreler Rotalar ve lem Sreleri tesadfi olarak seilmitir. 1 M1[norm(2,1)]M3[norm(4,8)]k 2 M4[norm(4,4)]k 3 M4[norm(3,0)]M3[norm(5,8)]M2[norm(6,1)]k 4 M3[norm(9,0)]M1[norm(8,9)]k 5 M3[norm(1,7)]M2[norm(2,3)]M1[norm(4,4)]k 6 M1[norm(7,3)]k 7 M4[norm(9,2)]M3[norm(4,6)]k 8 M2[norm(3,9)]M4[norm(1,7)]k 9 M3[10]k 10 M4[norm(8,0)]M1[norm(7,2)]M2[norm(4,1)]M3[norm(9,9)]k Soru Transport komutu kullanlarak zlmtr. Attribute 1=tnow Attribute 2=Para Tipi Attribute 3=lem Sresi NOT: Transport iin Velocity deeri 10 br alnmtr. Taycnn gelme sresi ilgili proseste sabit 1 br alnmtr. Transport iin Distance(gidilecek yerler aras uzaklklar) hepsi 10 br alnmtr. zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Syf 32

P ar ca 1

Ho l d 1

A ssi gn 16

P ar ca 2

Ho l d 2

A ssi gn 17

P ar ca 3

Ho l d 3

A ssi gn 18

P ar ca 4

Ho l d 4

A ssi gn 19

C reat e 1

depo

A ssi gn 1

D eci de 1

P ar ca 5

Ho l d 5

A ssi gn 20

Re q u e s t 1

P rocess 1

T ra n s p o rt 1

0
El se 9 5 10 12 7 13 4 8 18

0
P ar ca 6

Ho l d 6

A ssi gn 21

P ar ca 7

Ho l d 7

A ssi gn 22

P ar ca 8

Ho l d 8

A ssi gn 23

P ar ca 9

Ho l d 9

A ssi gn 24

P ar ca 10

Ho l d 1 0

A ssi gn 25

A ssi gn 44

A ssi gn 45

M 1 i s ta s y o n u

F re e 1

M1 i sl eme

D eci de 6

El se

At t r b i u t e 2 ==1 At t r i b u t e 2 ==1 0

A ssi gn 46

Syf 33
A ssi gn 32

M 2 i s ta s y o n u

F re e 2

M2 i sl eme

D eci de 3 A ssi gn 33
El se At t r i b u t e 2 ==5 At t r b i u t e 2 ==8 At t r i b u t e 2 ==1 0

A ssi gn 34

A ssi gn 35

A ssi gn 36

A ssi gn 37

M 3 i s ta s y o n u

F re e 3

M3 i sl eme

D eci de 4

El se At t r i b u t e 2 ==3 At t r b i u t e 2 ==4 At t r i b u t e 2 ==5

A ssi gn 38

A ssi gn 39

A ssi gn 40

M 4 i s ta s y o n u

F re e 4

M4 i sl eme

D eci de 5

A ssi gn 41

El se At t r i b u t e 2 ==3 At t r i b u t e 2 ==7 At t r b i u t e 2 ==1 0

A ssi gn 42

A ssi gn 43

c ik is

P ar ca A det l eri

S GS er l

D spose 1 i

NOT: kt zerine nceki sorularda olduu gibi aklamalar karmaklk yarataca gerekesiyle eklenmemitir.

2.11. rnek Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

A Expo(20) B Expo(15) C Expo(9) 10 .H. 20 M2 M1 20 20 20 20 k

Rotalar ve lem Sreleri A B C

NOT: Soruda verilen sreler tesadfi olarak seilmitir.

.H.[norm(2,1)]M1[norm(4,8)]M2[norm(5,4)]k .H.[norm(4,4)]M2[norm(3,5)]M1[norm(3,2)]k .H.[norm(3,0)]M1[norm(5,8)]k

Soru Transport komutu kullanlarak zlmtr. Attribute 1=tnow Attribute 2=Para Tipi Attribute 3=lem Sresi NOT: Transport iin Velocity deeri 10 br alnmtr. Taycnn gelme sresi ilgili proseste sabit 1 br alnmtr. Transport iin Distance(gidilecek yerler aras uzaklklar) ekilde ile gsterilen mesafeler olarak alnmtr. zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir. Syf 34

A G el s i

Assi gn 1

B G el s i

Assi gn 2

Gi r i s

Re q u e s t 1

Pr ocess 5

T ra n s p o rt 1

0 0
C G el s i Assi gn 3

0
Ho l d 1

0
O. H . I s t F re e 1
Pr ocess 2 D eci de 1

Tr u e

Ho l d 2

Fal se

0
M 1 Is t F re e 2 Ho l d 3
Assi gn 6 Pr ocess 3 D eci de 2

Tr u e

Ho l d 4

Assi gn 7

Fal se

Assi gn 8

0
M 2 Is t F re e 3 Ho l d 6
Assi gn 9 Pr ocess 4 D eci de 3

Tr u e

Ho l d 7

Syf 35
Assi gn 11

Assi gn 10

Fal se

Ci k i s

F re e 4

R ecor d 1

R ecor d 2

D spose 1 i

2.12. Animasyon rnei Aada ekli ve ilgili bilgilerin verildii atlyede paralara ait Arena simlasyonunu ve animasyonunu kuyruk durumlar ve ilem gren para adetlerini verecek ekilde hazrlaynz.

A Expo(20) B Expo(15) C Expo(9) 10 .H. 20 M2 M1 20 20 20 20 k

Rotalar ve lem Sreleri A B C

NOT: Soruda verilen sreler tesadfi olarak seilmitir.

.H.[norm(2,1)]M1[norm(4,8)]M2[norm(5,4)]k .H.[norm(4,4)]M2[norm(3,5)]M1[norm(3,2)]k .H.[norm(3,0)]M1[norm(5,8)]k

Soru Transport komutu kullanlarak zlmtr. Attribute 1=tnow Attribute 2=Para Tipi Attribute 3=lem Sresi NOT: Transport iin Velocity deeri 10 br alnmtr. Taycnn gelme sresi ilgili proseste sabit 1 br alnmtr. Transport iin Distance(gidilecek yerler aras uzaklklar) ekilde ile gsterilen mesafeler olarak alnmtr. zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir. Syf 36

M1
Giris
On Hazirlik

Cikis

M2

Syf 37

2.13. Banka rnei Bir bankaya mteriler random(exp) eklinde geliler aras sre 1 dk olarak gelmektedirler. Gelen Mteriler nce numaratre ynelmekte ve orada ortalama (3:1) saniye kadar zaman kaybettikten sonra gielere ynelmektedir. Yapacaklar ileme gre numaratrden numara alan mteriler havale iin 1ve 2 nolu gieye hesap ilemleri iin 3 ve 4 nolu gieye fatura demeleri iin 5 ve 6 nolu gieye ynelmektedir. Gie seimleri numaratr tarafndan srayla yaplmaktadr. rnein ilk gelen kii havaleyi seerse numaratrde 1 nolu kasaya daha sonr a gelen kii fatura demelerini seerse 5 nolu kasaya nc kii havale yi seerse 2 nolu kasaya ynlendirilecektir. Bankaya ayn anda en fazla 50 kii gelebilmekte ve banka gnde 8 saat haftada 7 gn almaktadr. Banka prensipleri gerei gnlk 200 mteriye hizmet vermezse alma sresini uzatmakta ve bu sayya ulamaya almaktadr ancak yaplan szlemeye gre de gie grevlileri gnde en fazla 10 saat almaktadr. Sisteme giriler bittikten sonra banka grevlileri bankadaki mterilerin ilemlerini bitirebilmek iin maksimum 1 saat daha almaktadrlar ve yine ilem iin bekleyen mteri var ise ilemlerini tamamlamadan sistemi terk etmektedirler. Bankann mteri portfy %25 havale iin gelenler %40 fatura demeleri iin gelenler %35 de hesap ileri iin gelenlerden olumaktadr. Bunlarn ilem sresi srasyla (3:2),(4:1),(5:1) dakikadr. Bu problemin arena da simlasyonunu yapnz.(dalm olarak normal dalm kullannz) zm: Sorunun arena ktlar aada verilmitir.

Syf 38

08:30:00
0
Cr eat e 1 Decide 7
Tr ue

Assign 1

08:30:00
num ar at or Decide 2

gis e 1

0
Assign 23 Decide 11

Tr ue

gis e 2

F a ls e

Assign 24

0 0
Decide 8
Tr ue

08:30:00
Assign 5 Dis pose 1

0
Decide 6

Tr ue

Assign 26

Assign 6

Decide 1

Assign 2

0 0
F a ls e

Assign 8
E ls e E n t it y . T y p e = = h a v a le E n t it y . T y p e = = f a t u r a

0
Decide 4

Tr ue

gis e 3

F a ls e

F a ls e 25 40

0 0
F a ls e

E ls e

0
Assign 13 gis e 4

Dis pose 4

Assign 3

0
Assign 9 Decide 5

Tr ue

gis e 5

0 0
F a ls e

Syf 39

Assign 15

gis e 6

2.14. Fabrika rnei Bir fabrikada retilen rnlere ait rn aac aadaki gibidir.
A

Fabrika yaplan 100 birimlik A rn retimini tamamlamak istemektedir. rnlerin retimi iin atlye ierisinde izlemeleri gereken rotalar ile ilem sreleri aada verilmitir. rnler 10arl partiler halinde atlyede dolaacak ve bir tezgahtaki partinin ii bitmeden dier parti atlyeye girmeyecektir. Tama sreleri 5 birim alnrken montaj sreleri 0 birim olarak alnacaktr. Atlyede sadece bir tayc bulunmaktadr. Atlyede giri k ayn kapdan olacak, giri k ile tezgahlar ve tezgahlarn kendi aralarndaki tm mesafeler 10 birim olarak alnacaktr. Atlyeye ka rn geldiini ve ka rn ktn bulan arena rneini yapalm. Rotalar: D E F M1(3) - M2(5) - M4(7) M2(4) - M3(9) - M4(4) M1(11) - M4(3) Syf 40 zm: Problemin zm aadadr. *Parantez iindekiler ilem sreleridir.

0
b ol u s um u Separ at e 2
O r i g i n a l

d ol u s um u

Bat c h 1

0 0
Cr eat e 1 k ac t ane gel di a gel si i Separ at e 1
O r i g i n a l

Du p l c a t e i

Du p l c a t e i

e ol u s um u

Bat c h 2

0
c ol u s um u Separ at e 3
O r i g i n a l

St at i on 1

Du p l c a t e i

ol s um u

Bat c h 3

Request 1

Pr oc es s 1

Tr anspor t 1

0 0

Pr oc es s 3

0
m1 i s t asyonu Fr ee 1
Dec i de 1

Tr u e

Fa l s e

Pr oc es s 4

Pr oc es s 5

m2 i s t asyonu Fr ee 2

0
Dec i de 2

Tr u e

0 0
Fa l s e

Pr oc es s 6

m3 i s t asyonu

Fr ee 3

Pr oc es s 7

Pr oc es s 8

m4 i s t asyonu

Fr ee 4

Dec i de 4

El s e At t r i b u t e At t r b i u t e 1 = = 4 1 = = 5

Pr oc es s 9

Pr oc es s 10

Syf 41

dni n m ont aj i

M at ch 1 m ont aj j
Dec i de 5 eni n m ont aj i

Bat c h 4

Pr oc es s 21

b par c as i

0
a ol u s um u Bat c h 6 Pr oc es s 23

El s e At t r i b u t e At t r b i u t e 1 = = 5 1 = = 4

M at ch 3

0 0
Dec i de 6 eni n m ont aj 2 i
Tr u e

Fa l s e

M at ch 2

Bat c h 5

Pr oc es s 22

c par c as i

0
f ni n m ont aj i

k ac t ane c i kt i

ci ki s i s t asyonu
Di s pos e 2

2.15. rnek Final Sorusu

20 T

A PARCASI

B PARCASI

C PARCASI

10

20

Bir iletme A, B, C rnlerinin montajndan X rnn; B, C paralarnn montajndan ise Y rnn retmek istemektedir. letme ayda 300 saat almaktadr. letmede A ve B rnleri srece gre yerletirilmi bir atlyede, C rn ise rne gre yerletirilmi bir atlyede imal etmektedir. NOT: 1) C rnnn imalinde ikinci Torna tezghndan sonra kan hatal paralar srece gre yerletirilmi atlyedeki torna tezghlarnda 10 dakikalk bir operasyonla %50 si kurtarlmakta ve rne gre yerleimdeki matkap tezghna gnderilmektedir. 2) C rnnn imalatnda konveyr kullanlmaktadr. Atlyede 2 adet forklift bulunmaktadr.

15

20

20

10

10

%20 K K

%10 K

%30

10

30

10

Y PARCASI MONTAJI

MONTAJ

%10 K

rnlere olan aylk talep miktarlar ile rnlerin retiminde atlye ierisinde ne kadarlk partiler ile gezecei aada verilmitir. X Aylk talep Parti bykl 50 10 Y 10 5 A 10 5 B 5 5

X PARCASI MONTAJI

MONTAJ

Syf 42

C 5 5

a) Arena ile sistemin simlasyonunu yapnz (Animasyonlu olarak). b) Uygun tezgh saysnn belirleyiniz.

ZM Genel Bilgiler: Simlasyon srecinde kullanlan genel baz bilgilerden bahsedilecektir. Deer
Attribute 1 Attribute 2

Grevi
Para Tipi lem Sreleri

Deer
Attribute 5 Attribute 6

Grevi
Y Montaj iin Montaj sonras batch iin X veya Y konrol Montaj iin sistemde A olup olmadnn kontrol in Norm(8,3)

Attribute 3

Arzal rnn C olup olmadnn kontrol iin X Montaj iin

Variable 1

Attribute 4

Montaj sresi

a) Problemin arena benzetim dili ile atelye atelye anlatm aada verilmitir. Animasyonu ise ayrca anlatlmtr.

Srece Gre Yerleim Atlyeleri: Aada srece gre yerleim yaplacak yerlekenin atlyeleri ve bu atlyelerde uygulanan simlasyon yaklam anlatlmtr.

Syf 43

Srece Gre Giri Atelyesi: Bu atlyede A ve B girilerinin salanmasnn yan sra bu yar rnlere ait zellikler atanmtr. A Expo(5), B Expo(7) giriler aras sreye sahip giriler ile atlyeye girmektedir. Burada Create modlnde max arrivals A iin 75 ve B iin 80 alnmaldr. nk ilgili taleplerin tam karlanmas gerekiyor. Daha sonraki Assign modlnde ilgili gezen birim iin gerekli attribute deerleri tanmlanmtr. Batch modlnde ise Attribute 1 deerine gre 5erli partiler oluturulmutur. Daha sonra rnler Tayc Blmne gnderilir. Tayc Blm: Burada tama ilemi transport ile salanmaktadr. Tama sresi olarak 0.1 br, tayclarn hzlar da 30 br alnmtr. Ayrca transport modl iin Destination Type By Sequence seilmitir. Torna Atelyesi: Tayc ile gelen rn Free modl ile boaltlr. C retiminde oluan hasarl paralar torna atelyesinde ilenecei iin buraya gelen yar rnn C mi yoksa dier rnler mi olduuna karar verilmelidir. Gelen rn C ise direkt ilem grecekken A veya B ise nce Separate modl ila partiler ayrlmaldr. lemden

sonra yine rnn C olup olmadnn kontrol yaplr. Daha sonraki Decide modl ile tornadan sonra skartaya ayrlan C miktar belirlenir (2 way By Chance-Percent True 50). Eer rn arzal C ise skarta saysn belirlemek iin Record modl ile sayldktan sonra Dispose ile sistemi terk eder. rn salam C ise direkt transport ile ilgili atelyeye tanr. rn A veya B ise birinci decide modlnden sonra 5erlik partiler haline getirilip taycya iletilir. Freze Atelyesi: Tayc ile gelen rnler boaltldktan sonra rnler partilerinden ayrtrlr. Process ile gerekli ilemi grr ve ilgili rnn B olup olmadnn kontrol yaplr. nk B rn freze ileminden sonra kalite kontrole girmekte ve %10u skartaya kmaktadr. Eer rn B ise ikinci Decide modl ile Bnin kalite kontrol ilemi gerekletirilir. rn A ise direkt olarak Batch modl ile %5erli partiler halinde tayc blmne iletilir. rn skartaya ayrlacak bir B ise record komutu ile sayldktan sonra sistemden karlr, salam B ise partiler halinde taycya iletilir. Matkap Atelyesi: rnler atelyeye boaltldktan sonra partiler ayrtrlr ve rnler ileme girerler. Matkap ilemi sonras A rnnn kalite kontrol faaliyeti iin rnn A olup olmad kontrol edilir. rn A deilse partiler halinde taycya iletilir. Eer rn A ise %20ilk bir skarta oran ile Decide modlnden geer. rn skartaya ayrlacaksa Record modl ile sayldktan sonra sistemi terk eder. Salam A ise partiler haline getirilip taycya iletilir. Planya Atelyesi: rnler taycda indirilip ayrtrldktan sonra gerekli ilemi grrler ve 5erli partiler halinde taycya iletilirler. Montaj Atelyesi: Atelye giriine gelen rnn C olup olmad kontrol edilir. nk rn C ise Exit modl ile konveyrden alnacakken A veya B ise Free ile Transport modlnden alnacaktr. rn C ise Decide 19 (Percent True=8,4) modl ile montaja gnderilecek ve retilecek C ayrm yaplr. Eer rn A veya B ise partiler ayrtrldktan sonra Attribute 4 (X Montajn gerekletirecek attribute deeri) 1 olarak atanr. Montajn X mi yoksa Y mi olaca sistemde A rnnn bulunup bulunmadna baldr. Bu yzden bu aamada rnn Decide 12 modl ile A m olup olmad kontrol edilir. rn A ise nce Decide 17 (Percent True=16,6) modl ile retilecek ve montaja gnderilecek A rn says belirlenir, sonra sistemde A olduunu gstermesi iin atanan Variable 1 deeri 1 artrlr ve Match 5 (Attribute Name=Attribute 4) modl ile X montajna gnderilir. rn A deilse yani B ise nce sistemde retilecek ve montaja gidecek B saysn belirlemek iin Decide 18 modl ile (Percent True=91,6) B nin bir ksm taycya iletilirken bir ksm montaja gnderilir, sonra yine sistemde A olup olmadnn kontrol iin Variable 1 deerinin sfrdan byk olup olmad kontrol edilir (Decide 14). Eer sistemde A varsa Match 5 modlne yoksa Assign 8 modlne gnderilerek Y montaj iin Attribute 5 deeri 1 atanr ve Match 4 modlne gnderilir. Batch 10 ve 11 modlleri ile montaj gerekletirilir. Syf 44

Assign 11-12 modlleri ile montaj sonras parti miktarlar ayr olduu iin bunu belirleyecek Assign 6 modlleri atanr. Process 13 ile montaj ilemi sresi ile gerekletirilir. Assign 10 modl daha nce artrdmz Variable 1 deerini 1 azaltr, sistemden bir A rn kt iin. Decide 15 ile parti miktarlarn belirleyecek Attribute 6 deeri deerlendirilmitir. rn Y ise Decide 16 ile montaj sonras % 10luk skarta says belirlenmitir. Daha sonra batch 12-13 modlleri ile partiler halinde rnler taycya tanmtr.

rne Gre Yerleim: Aada rne gre yerleim yaplan konveyr hatt segmentleri ile anlatlmtr. Bu hat Expo(6) ve Max Arrivals 103 olan Create komutu ile balamaktadr. Bu hatta Access modl ile rnler konveyr hattna alnmakta Convey modl ile ilgili birime tanmakta ve Exit modl ile ilgili tezgha geldiinde hattan alnmaktadr. Bu hatta dikkat edileceklerden biri ikinci torna tezghndan sonraki kalite kontrol ilemidir. Bu arda Decide modl ile %30 C rnn ayrlr. Eer rn hasarl ise Assign 4 komutu ile Attribute 3 deeri 2 ve sequence numaras farkl bir rota izleyecei iin 4 olarak atanr. Daha sonra taycya iletilir. rn hasarl deilse Access ve Convey modlleri ile olaan akna devam etmektedir. Dikkat edilecek bir dier nokta ise matkap ilemine gelen rnn ikinci ilemi grp gelen C mi yoksa salam C mi olduudur. nk ikinci ilemden gelen C transport ile gelirken salam C hattan gelmektedir. Decide komutu ile (Attribute 3 ==2) rnn ikinci ilemden gelip gelmedii kontrol edilmi; eer ikinci ilem rn ise Free, deilse Exit edilerek tezgha alnmtr. Daha sonra gerekli ilemleri grm ve hattaki olaan ak devam etmitir. k atelyesi: Bu atelyede gelen rnler free modl ile taycdan alnarak sistemi terk etmektedir. Record modl ile sistemden kan parti miktar saylmaktadr.

Syf 45

b) Sistemin Arena Benzetim dili ile animasyonu yaplm ve aada verilmitir.

NOT: Aada verilen ekiller ve sistemin nasl alt rapor ile verilecek olan CD ierisinde bulunan Arena Program kts ile altrlp grlebilir. Ayrca sisteme ait sonular rapora ek olara verilecekse de program altrlp da grlebilir. ktlar CD de bulunan dev 14 Animasyonlu programndan alnmtr. Asl ak emas dev 14 Animasyonlu2 programdr. Fakat deneme srm Arena kullanld iin kullanlmas izin verilen maksimum modl saysna ulaldndan ARENA programn almasna izin vermemektedir. Ayrca bu programn kaydedilmesine de izin verilmedii iin sadece aada ak ekli olarak verilmitir. Montaj atelyesine eklenen Decide 16 modlnden sonraki modller limiti amaktadr.

AKI EMASI

SURECE GORE GIRIS ATELYESI

A G e lis i A s s ig n 1 B a t c h 3

0 0
Su r e c e o r e G ir is

TASI YI CI BOLU MU
G Re q u e s t 1P r o c e s s
1

T r a n s p o r t 1

e lis i

A s s ig n

B a t c h

0 0 0
T o r n a la r F r e e 2
G e le n C m
T r u e

0
D e c id e 5

T r

0
D e c id e 6

T r

i?

0
F a ls e

F a ls

F a ls

P r o c e s s

1 2 I s k a r t a C D is p o s e 2

e lis i

A s s ig n

Ur u n e o r e G ir is

0
Ac c e s s 1 Co n v e y 1
S e p a r a t e 5

TORNA ATEL YESI

1 E x it 1
P r o c e s s 2

B a t c h

T o r n a

Ac c e s s

Co n v e y

0
D is p o s e 4

F r e z e

E x it

P r o c e s s

Ac c e s s

Co n v e y

0
F r e z e le r F r e e 3
S e p a r a t e 2 P r o c e s s 8

0
D e c id e 1 0

T r

0
B

I s k a r t a
T r u e

K o n t r o l

FREZE ATELYESI
0
C T o r n a 2 E x it 3
P r o c e s s 4 C A s s ig n
T r u e

0
F a ls e

F a ls

B a t c h

K o n t r o l

0 0
A 3 P r o c e s s 9

T r

K o n t r o l

I s k a r t a

D is p o s e

M
F a ls e

a t k a p la r

F r e e

S e p a r a t e

0
D e c id e 9

T r

0 0
F a ls e

0 0
F a ls e

Ac c e s s

Co n v e y

MATKAP ATELYESI

B a t c h

0
P la n y a la r F r e e 5
S e p a r a t e 4 P r o c e s s 1 0 B a t c h 8

F r e e

a t k a p

0
A r iz a S a g la m

T r

K o n t r o lu

PLAN YA ATELYESI

F a ls

0
D e c id e 1 9

Syf 46
T r u e

B a t c h C S a y is i

1 6

E x it

P r o c e s s

Ac c e s s

Co n v e y

0 0
E x it 5

F a ls

A s s ig n

0
D e c id e 1 3

T r

KONVEYOR HATTI
CIKIS
C ik is F r e e 8
R e c o r d 3 D is p o s e 5

F a ls

A s s ig n

B a t c h

1 4

S a y is i

0
D e c id e 1 6

T r

0 0
M o n t a jla r
G e le n C m
T r u e

I s k a r t a

Y D is p o s e

T r

D e c id e

1 7

i?

0 0
F a ls e

0 0
F a ls e

F a ls u e

A s s ig n

a t c h

B a t c h

1 0

A s s ig n

1 1 B a t c h 1 2

0
F r e e 7
S e p a r a t e 6 A s s ig n 9 D e c id e

0
1 2

T r

0 0
T r u e

0 0
D e c id e 1 8

F a ls

P r o c e s s

1 3

A s s ig n

1 0

D e c id e

1 5

0
T r u e

T r

D e c id e

1 4

F a ls

B a t c h

1 3

0 0
F a ls e

F a ls

M
8

a t c h

B a t c h

1 1

A s s ig n

1 2

0
A s s ig n

MONTAJ ATEL YESI

B a t c h 1 5 B S a y is i

0 0

Syf 47

3. SONU
Raporun hazrlanma amac 2006-2007 retim yl benzetim dersi kapsamnda renilen komutlar tekrar etmek ve Benzetim Dilleri dersine n hazrlk yapmaktr. Komutlar hakknda sadece temel bilgiler verilmeye allm fazla detaylara girilmemitir. Tm komutlar hakknda yol gsterici olmas asndan rnekler gelitirilmeye allmtr. Verilen rnekler tm komutlar kapsamasa da tekrar anlamnda dier komutlarn da nasl altrldnn hatrlanmasn salamtr. Yaplan almalar ve aratrmalar nda Benzetim Dilleri dersinin daha verimlilik seviyesi yksek geecei kanaatindeyim.

Syf 48