Dr.

Asl zkeskin evik

Neden Zemin yiletirme

Yetersiz tama gc Ar oturmalar Ar farkl oturmalar Deprem srasnda svlama, tama gc kayb, ar yer

deitirmeler Temel kazs veya dolgular ile ilgili sorunlar ev durayszl Kaz sras ve sonrasnda geliebilecek kabarmalar Problemli zeminlerin varl (ken, ien, karstik, organik v.b zeminler)

Zemin yiletirme Yntemleri

n Ykleme ve Srarj Dey drenler Vibrokompaksiyon Dinamik Kompaksiyon

Titreimli boru, ubuklar

Permeasyon Enj. atlatma Enj. Kompaksiyon Enj.

Derin Sktrma

Temel Enjeksiyonu

Zemin yiletirme Yntemleri

Zemin Glendirmesi

Jet Enj.

Ta Kolonlar Derin Kartrma Jet Kolonlar Zemin ivileri Geotekstiller Mini Kazklar Dier (dondurma, elektro-ozmoz v.d.)

N YKLEME
Yapnn inasndan nce zeminin yayl toprak yk ile yklenmesi
Yumuak, skabilir kohesive

zeminler uygundur (normal konsolide killer) n ykleme ile beraber dey drenler genellikle kullanlr. n ykleme ve konsolidasyon sonucu kohezyonlu zeminin drenajsz kayma mukavemeti artar. (kademeli inaat teknii) Konsolidasyon oturmalarnn tamamnn veya nemli blmnn inaat ncesinde tamamlanmasn salar.

n Ykleme devam
Pf (proje yk) + Ps (srarj yk) = Pf+s edeer toprak dolgu arl

n Ykleme devam
Proje yk altnda (daimi Pf) konsolidasyon oturmas:

Sf

H cc log 1 e0

' v0 ' v0

Pf

Proje yk+srarj yk altnda (Pf+s) kons. oturmas:

Sf
Konsolidasyon yzdesi :

H cc log 1 e0

' v0

Pf
' v0

Ps

Uf

Sf
s

Sf

Bu konsolidasyon yzdesine kar gelen zaman:

t sr

T H /2 Cv

2 d

tsr kadar zemin zerinde tutulan bir Pf+Ps yk, proje yk altndaki oturmalarn tamamn karlamaktadr!

n Ykleme devam
n ykleme uygulamalarnda inaat planlamasna bal olarak aadaki tasarm kriterlerinden biri seilebilir:
Uygun bir srarj yk Ps belirlenir ve oturmalarn

tamamlanmas iin gerekli srarj uygulama sresi hesaplanr. Srarj uygulama sresi belirlenir ve oturmalarn tamamlanmas iin gerekli srarj miktar Ps hesaplanr.

DEY DRENLER
Oturma hzlarn ve n ykleme bekleme zamanlarn azaltmak iin kullanlrlar (drenaj yolu azalr ve boluk suyu basnlar hzla snmlenir)

Kum drenler ; 20-60cm apl, 1.5-6m ara mesafeli kum doldurulmu dey kuyular Deliklerin almas srasnda burgu ile foraj yntemi tercih edilir. Yapay plastik erit drenler; oluklu plastik kesitin etrafna sarl geotekstil veya karton, yaklak 10cmx0.4cm kesitli Makaraya taklm eritler halinde ve metal bir mandrelin yumuak killi zeminlere itme ile sokulmas ile yerletirilirler

Dey drenler devam

Kare yerleim

gen yerleim

Dey dren yerleimi

DERN SIKITIRMA
Gevek kohezyonsuz zeminler Svlama annda ar oturmalar

Vibrokompaksiyon Vibro (titreimli) boru, ubuk veya sondalar Kompaksiyon kazklar Dinamik kompaksiyon Patlatma

vibrokompaksiyon

dinamik kompaksiyon

Derin Sktrma VBROKOMPAKSYON

Kohezyonsuz zeminler (ince malzeme oran %<No.200 elek en fazla %20) Aralk, derinlik, planda geometri ve uygulama noktalar arasnda hedeflenen izafi sklk Genellikle %75 civarnda bir izafi sklk proje kriteridir Uygulama aralklar 1.5-3.0m arasnda deiir

Derin Sktrma DNAMK KOMPAKSYON

Ar yklerin belirli bir ykseklikten zemin yzeyine drlmesi ve zeminin sktrlmas

Tipik uygulama : 15-20ton arlk ve 15-20m den d Literatrde sktrlacak zemin derinlii-enerji ilikileri eitli zemin tipleri iin verilmektedir.

TEMEL ENJEKSYONU
Ar oturmalar nlemek amacyla boluklar doldurma

Yeni yaplar veya mevcut yaplarn bytlmesi halinde

zeminin emniyetli gerilmesini artrma Yer alt su akmn kontrol altna alma Tnel kazlar srasnda deplasmanlar kontrol etme ksa problemlerini rahatlatmak amacyla zemin glendirmesi Kazklarn dey ve yatay kapasitelerini artrmak Svlamaya kar gevek kum tabakalarn talatrma Temeli alttan destekleme ev stabilizasyonu ien zeminlerin stabilizasyonu

Temel enjeksiyonu devam

atlatma

kompaksiyon

permeasyon

jet

Temel Enjeksiyonu PERMEASYON ENJEKSYONU

Daneler aras boluklar doldurmak dane apna gre enjeksiyon malzemesi

Temel Enjeksiyonu Permeasyon Enjeksiyonu devam

Enjekte edilebilirlik oranlar (Mitchell,1981)
D15(zemin) /D85(enjeksiyon malz.) <24 <11 enjeksiyon dzgn olarak mmkn enjeksiyon mmkn deil enjeksiyon dzgn olarak mmkn enjeksiyon mmkn deil

D10(zemin)/D95(enjeksiyon malz.)

<11 <6

nce malzeme orannn %20den fazla olduu zeminlerde permeasyon enjeksiyonu mmkn olmaz!

Temel enjeksiyonu JET ENJEKSYONU

Yksek basn : (400-700bar)
Nozul aplar : (1.8-3.5mm) Dnme hz : (5-40 rpm)

ekme hz : (15-100 cm/dk)

Enjeksiyon erbeti :

su+imento (1:1) Kolon aplar : (40-240cm)

Temel enjeksiyonu Jet enjeksiyonu devam

Temel jet enjeksiyonu sistemleri a. Tekli sistem b. kili sistem c. l sistem

Temel enjeksiyonu Jet enjeksiyonu devam

Jet Enjeksiyonu Ekipman

Jet Enjeksiyonu Kolonlar

Temel enjeksiyonu Jet enjeksiyonu devam

J e t E n j e k s i y o n u

U y g u l a m a A l a n l a r

Temel enjeksiyonu Jet enjeksiyonu devam

Zemin Tanm C. Killi Silt B. Siltli Kum A. Kumlu akl

Jet Kolon ap S(m) 0.4-0.5 0.8-0.9 0.9-1.0

Jet Kolon ap T(m) 0.8-1.0 1.4-1.6 2.0-2.4

Deiik zeminlerde beklenen jet enjeksiyon kolon aplar (Bell,1993)

Temel enjeksiyonu Jet enjeksiyonu devam

Zemin Cinsi akllar (kumlu akllar dahil) Basn Dayanm (N/mm2) (kg/cm2) 5->30 (50->300) Geirgenlik Katsays (m/s) 10-7-10-9 10-7-10-10 10-7-10-10 10-7-10-10

Kumlar 5->25 (50->250) (siltli veya akll kumlar dahil) Siltler (killi siltler dahil) Killer (siltli killer dahil) 4-18 0.5-8 (40 -180) (5-80)

Jet enjeksiyon ile iyiletirilmi zeminlerde beklenen basn dayanm ve geirgenlik katsays deerleri (Bell,1993)

ZEMN GLENDRMES

(vibro) ta kolonlar

(vibro) beton kolonlar

derin kartrma

jet kolonlar

zemin ivileri

mini kazklar

Zemin Glendirmesi TA KOLONLAR

Yumuak ve orta yumuak killerde Oturmalar azaltmak ve kayma dayanmn artrmak Dey dren olarak

Kohezyonsuz veya dk kohezyonlu zeminlerde

Zemin skln arttrmak

Svlamaya kar nlem

Ta Kolonlar devam

vibroflotasyon

Islak, stten Besleme

Yapm yntemleri

Konvansiyonel foraj ile delerek doldurma ve sktrma

Kuru, Alttan Besleme

Yumuak killerde boru akma ve doldurarak ekme

Ta Kolonlar devam

Vibroflotasyon ile slak, stten besleme metodu

Vibroflotasyon ile alttan besleme metodu

Ta Kolonlar devam
Tek kolonun emniyetli tama yk yaklak: (Mitchell,1982)

Qem

25cu As GS
m tan
s

cu= kilin drenajsz kayma mukavemeti As= ta kolon kesit alan GS = gvenlik says (3.0 nerilmektedir)

Kompozit zemin ktlesinin kayma dayanm parametreleri:

tan c

(1 m) tan

' c

(1 m)c

c ve
s

:kompozit zeminin kayma dayanm parametreleri

c

c ve m

as n 1 (n 1)as as Ac

: ta kolonun kayma drenci as : kilin kayma dayanm parametreleri : ta kolona etkiyen gerilme orann belirleyen katsay

burda

As As

as :alan oran Ac : kolon etki alan n : ta kolon/kil gerilme dalm oran n= 2-6 genellikle 3-4 (Mitchell,1982)

Ta Kolonlar devam
Oturma azalma faktr, n (Priebe,1976)
Oturma azalma faktr, (Van Impe ve De Beer, 1983)

Ta Kolonlar devam

Svlamaya kar gvenlik says deerinin FL=1.0 deerine ulatrmak iin gerekli alan oran

DERN KARITIRMA

Yumuak ve ince daneli zeminlerde (yumuak killerde) kire veya imentonun (bazen cruf ve dier katklar) ortas delik burgular veya kanatl kartrclar arac ile zeminle kartrlp kolonlar oluturulmas

Derin Kartrma devam

zeminin mhendislik zellikleri deiir Dayanm (mukavemet) Permeabilite (geirimlilik) Skabilirlik Yapm Yntemleri :

Ya derin kartrma : imento veya kirecin su ile bir amur oluturacak ekilde nceden kartrlmas ve bu balaycy sv halde zemin ierisine aktarlmas Kuru derin kartrma : zeminlerin suya doygun ve yer alt suyu seviyesi altnda olduu durumlarda katk malzemesinin kartrcnn ucundan kompresrler yardmyla kuru olarak enjekte edilmesi

Derin Kartrma devam

Belli bal derin kartrma uygulama ekilleri

Derin Kartrma devam

Derin kartrma ile zemin iyiletirmesinin deiik uygulamalar

Derin Kartrma devam

Derin kartrma ile zemin iyiletirmesinin deiik uygulamalar