INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK SAOBRAAJNI FAKULTET TRAVNIK

LOGISTIKI KONTROLING
SEMINARSKI RAD

Predmet: Logistika u saobraaju

Mentor: Doc.dr. Danislav Drakovi

Student: Nikola kulj Br. Indeksa: S-45/12

Travnik, januar 2014.

1.UVOD Koncept logistikog kontrolinga pojavljuje se osamdesetih godina dvadesetog stoljea, a razliiti autori u razliitim vremenskim periodima razliito tumae ciljeve, znaaj i funkcije kontrolinga. Meutim, svi oni istiu da se koncept logistikog kontrolinga ne moe poistovjetiti sa pojmom kontrole logistikih procesa i podsistema, to su bila neka tumaenja u poetnim fazama razvoja.Kontroling je mnogo vie od standardne kontrole logistikih procesa i sistema i moe se rei da predstavlja integriranu podrku logistikom menadmentu.

2. OSNOVNE FUNKCIJE LOGISTIKOG KONTROLINGA

Kroz funkciju planiranja logistiki kontroling obezbjeuje da se poslovanje logistikog sistema ne zasniva na reakciji na trine i druge promjene, ve na predvianju i anticipaciji buduih dogaaja i pojava. Istraivanje, predvianje i planiranje logistikih performansi je kamen temeljac za definiranje vizije, misije i strategije logistikog sistema. Logistiki kontroling omoguuje preaktivan nain odluivanja, gdje logistiki sistem kroz anticipaciju budunosti moe izgraditi razliite poslovne scenarije i biti pripremljen za svaku situaciju. Logistiki kontroling ima funkciju aktivnog upravljanja performansama i poslovnim rezultatima. Osnovni princip je da se poslovni rezultati ne oekuju, ve se njima upravlja. Vrijeme reakcije na signale iz okruenja ili samog sistema treba maksimalno skratiti. Umjesto da se 90% vremena troi na prikupljanje i obradu podataka, to je bilo prisutno u prolosti, neophodno je 90% vremena troiti na analizu uzroka i posljedica, odnosno donoenje mjera unapreenja procesa i aktivnosti.

2.1 KONTROLNA FUNKCIJA podrazumijeva mjerenje, praenje i obradu realiziranih vrijednosti logistikih performansi, odnosno utvrivanje odstupanja ostvarenih od planiranih i projektovanih vrijednosti. Kroz analitiko statistiku obradu podataka mogue je pratiti stepen ostvarenja postavljenih stratekih i operativnih ciljeva, odnosno predvienih i projektovanih vrijednosti performansi. Meutim, kontrolna funkcija ne podrazumijeva samo bukvalno utvrivanje tih razlika, ve analitiko sagledavanje uzrono posljedinih veza i moguih korektivnih mjera i prijedloga poboljanja. Brz napredak informatikih tehnologija omoguava analize velikih koliina podataka, uz otkrivanje uzroka odreenih pojava i razumijevanje ponaanja klijenata.

Funkcija informiranja podrazumijeva ureen i transparentan nain obrade, prezentacije i distribucije informacija, na razliite nivoe odluivanja i upravljanja, od top menadmenta do neposrednih izvrilaca logistikih procesa i aktivnosti. Stie se utisak da su danas kompanije pretrpane podacima, ali u sutini postoji nedostatak upotrebljivih i korisnih informacija. Neka istraivanja su pokazala da se, pri upravljanju, koristi samo oko 10% prikupljenih i dostupnih podataka. Koncept logistikog kontrolinga treba da omogui iskoritenje i preostalih 90% podataka. Da bi se smanjio raskorak izmeu koliine raspoloivih podataka i korisnih informacija, potrebno je definirati proces identifikacije, prikupljanja, obrade, prezentacije i distribucije informacija o logistikim i drugim poslovnim performansama, a u funkciji samog procesa upravljanja i odluivanja

3. INSTRUMENTI LOGISTIKOG KONTROLINGA

Kljune instrumente logistikog kontrolinga, predstavljaju razliite grupe podataka i promjenljivih veliina, koje opisuju logistike procese, aktivnosti i podsisteme. Logistike sisteme, procese i usluge karakterizira niz obiljeja koja se u naunoj i strunoj literaturi mogu sresti pod razliitim pojmovima, kao to su: karakteristike, osobine, svojstva, atributi, parametri, performanse, pokazatelji, komponente, elementi, dimenzije i slino. Za sve navedene pojmove moe se rei da su sinonimi, nastali u razli ita vremena, od razliitih autora i sa razliitim ciljevima. Uglavnom su rezultat tenje da se to preciznije pojasni predmet, problematika i stanovite istraivanja i opisivanja. U logistikoj teoriji ipraksi dominira termin performanse(performance performances), koji se koristi kao zajedniki imenitelj za veinu navedenih pojmova. Logistike performanse su dio ukupnih performansi jedne kompanije ili sistema (organizacione, proizvodne, ekonomske, trine,poslovne performanse, itd.). Ova injenica, inicira potrebu stalnog, ne samo formalno-terminolokog vei sutinskog usklaivanja, u pogledu znaenja,strukturiranja, obuhvatnosti, naina i metoda mjerenja, praenja i primjene performansi.

4. LOGISTIKI KONTROLING I UPRAVLJANJE KVALITETOM

Menadment kvalitetom u logistiki je sveobuhvatan koncept, koji se bazira na naunim metodama i tehnikama upravljanja i unapreenja kvaliteta, ali i na adekvatnim podlogama i podacima. Primjena odreenih pristupa i modela upravljanja kvalitetom, podrazumijeva sistemsko prikupljanje i obradu podataka o logistikim sistemima, procesima i uslugama. Za prikupljanje i obradu podataka koriste se razliite kvantitativne i kvalitativne tehnike i metode. Znaajan dio parametara moe da se obezbjedi kroz logistiki kontroling, koji je u principu zasnovan na razliitim metodama, alatima i aplikacijama vezanim za prikupljanje, obradu i distribuciju relevantnih informacija i promjenljivih veliina. Kroz analizu prikupljenih i obraenih podatka mogue je dati ocjenu ostvarenih performansi u odnosu na projektirane vrijednosti i postavljene planove i ciljeve. Na taj nain utvruju se neusuglaenosti i definiraju potencijalna podruja unapreenja kvaliteta. Podaci prikupljeni kroz sistem logistikog kontrolinga omoguavaju viedimenzionalnu analizu performansi, gdje se izvjea mogu posmatrati i analizirati u odnosu na razliite poslovne perspektive Logistiki kontroling daje pogled na cjelokupan logistiki lanac, pri emu svaki uesnik moe dobiti upravo onu informaciju koja mu je potrebna.

5. MJERENJE I PRAENJE LOGISTIKIH PERFOMANSI Predstavljaju kamen temeljac upravljanja kvalitetom u logistiki, jer ako se neto ne moe izmjeriti ne moe se ni poboljati. Kreiranje mjera performansi je direktno povezano sa postavljenom vizijom i ciljevima kompanije. Metrika mora biti jasna, precizna, sa definiranim metodama, izvorima podataka i vremenskim periodima . Neophodno je na stratekom nivou definirati: plan performansi, kvantitativne i kvalitativne metode utvrivanja, u funkciji konkretizacije i realizacije postavljenih ciljeva. Meutim, mjerenje nije samo sebi cilj, ve predstavlja instrument za djelotvorniji menadment. esto rezultati mjerenja performansi pokazuju samo to se desilo, ali ne i zato, niti to initi dalje. Da bi se ostvario prelazak sa mjerenjana upravljanje performansama, neophodno je da postoji konceptualni okvir i metodologija i da menadment bude ukljuen u dizajn i primjenu sistema mjerenja performansi. Isto tako, potrebna je otvorena i djelotvorna komunikacija sa zaposlenim, partnerima i kupcima u cilju razmjene i podjele informacija, rezultata i inicijativa. U cilju poboljanja performansi, poeljno je uspostaviti odgovornost pojedinaca za rezultate mjerenja, kao i sistem nagrada povezanih sa ostvarenjem, ali i mjerenjem performansi. Sistem mjerenja performansi mora biti afirmativan, a nikako restriktivan. Ako su postavljeni ciljevi realni, tada mjerenje moe biti stimulativno. Sposobnost koritenja rezultata mjerenja podrazumijeva inteligentan mehanizam zadonoenje odluka, gdje rezultati mjerenja daju razumljive, pouzdane i aurne informacije. Rezultati mjerenja se mogu koristiti za: upravljanje razlikama izmeu postavljenih i ostvarenih ciljeva, samo dijagnozu (lociranje problema u samom zaetku), efekt povratne vezei uenja, prepoznavanje propusta i greaka, upravljanje rizicima, kontinuirano unapreenje kvaliteta . Upravljanje kvalitetom je u sutini revolucioni proces, a steeno iskustvo predstavlja znaajan faktor neprekidnog unapreenja. Razliiti modeli i metode logistikog kontrolinga omoguavaju strateko i operativno upravljanje razliitim performansama kvaliteta

6. ZAKLJUAK

Menadment sistemom kvaliteta i logistiki kontroling imaju zajedniko obiljeje, i ne postoje gotova i univerzalna reenja koja se mogu koristiti bez obzira na realne uslove. Sami modeli odluivanja jesu slini, ali su razliite strategije, okruenje, trita, procesi, tehnologije i dr.

7. LITERATURA

1. Kilibarda M., Modeliranje performansi kvaliteta logistike usluge,doktorska disertacija, Beograd 2005.godine 2. Kunst,M. (2002): Organizacija i logistika poslovanja 3. Radivojevi Gordana, Milju Momilo, Vidovi Milorad, (2007) Logistiki kontroling i performanse

SADRAJ 1.UVOD ............................................................................................................. 2 2. OSNOVNE FUNKCIJE LOGISTIKOG KONTROLINGA....................... 3 2.1 KONTROLNA FUNKCIJA ........................................................................ 4 3. INSTRUMENTI LOGISTIKOG KONTROLINGA .................................. 5 4. LOGISTIKI KONTROLING I UPRAVLJANJE KVALITETOM ............ 6 5. MJERENJE I PRAENJE LOGISTIKIH PERFOMANSI ........................ 7 6. ZAKLJAK .................................................................................................. 8 7. LITERATURA ............................................................................................. 9

10