KOZMETKTE KULLANILAN BTKLER-1

Prof. Dr. Ayla KAYA Anadolu niversitesi Eczaclk Fakltesi Farmastik Botanik A.B.D.

 Kozmetik preparatlarda kullanlan bitkiler grupta

incelenebilir:

1. GRUP: Bu grupta yer alan bitkisel rnlerin kozmetik

preparatlarda yer almas nerilmemektedir. Katranlar; Betula alba, Juniperus oxycedrus, Pinus sylvestris Uucu ya: Cinnamomum seylanicum

2. GRUP: Yeterli bilgi bulunmamas nedeni ile karar

verilemeyen bitkisel rnler bu grupta yer alr. Hypericum perforatum, Capsium annuum, Symphytum officinalis.
grupta yer almaktadr.

3. GRUP: Gvenle kullanlabilecek bitkisel rnler bu

ALOE - Liliaceae
G. Afrika da yetien, K. Afrika da kltr yaplan sukkulent bir bitki. lkemizde ise Romallar dneminde Antalya blgesine getirilmi olup halen bu blgede (Demre) Myra harabelerinin zerinde yabanilemi olarak yetimektedir. Bitki bu blgede zehirli olarak bilinmektedir.

Aloe vera - Sarsabr

Gvde ksa odunsu yapraklar rozet eklinde lamina dar gen ekilli, 15-50 cm, etli ve kenarlar sert dili iek durumu sk ve dik bir salkm iekler sarms, krmz renkte Meyva lokulusit kapsl

 Aloe vera nn kullanlan ksm: soyulmu, dikensiz

yapraklarndaki parenkima hcrelerinde bulunan MSLAJ dr (%99.5). Ham rn lifli bir jeldir. Temizlenir, szlr ve stabilize Aloe jeli hazrlanr. Bileiminde msilajdan baka; polisakkaritler (mannoz, pektin) saponozit vitamin aminoasit enzim baz steroller bulunur. Preparat. Stabilize jel. Uygun koruyucu ilave edilir, younlatrlr ve istenilen E/D ayarlanr. Kozmetikte kullanl: Jel; nemlendirici, yumuatc, gne sonras gerginlik azaltc, rahatlatc olarak kullanlr. Ayrca sa preparatlar, el-vcud losyonlarnn bileiminde de yer alr. Dier etkisi; Bcek srmas, kant, yara ve egzemada iyi edici etkisi vardr.

Aloe ferox

 Aloe ferox nn kullanlan ksm: yapraklarndan e.e. kurutulmu

extre.

Bileiminde % 15-30 antrasen trevleri

reine kumarinler msilaj uucu ya (eser miktarda) Preparat 1. sulualkoll sulu extre (60 C de perkolasyon ya da vakumda kurutma). 2. Glikolik extre E/D= 4:1 (propilen glikol ile perkolasyon ve vakumda younlatrma). Bu extreler cilt bakm ve gneten koruyucu rnlerde bulunur. Kozmetikte kullanl: UVB ye kar koruyucu, gne sonras gerginlik azaltc, nemlendirici. Dier etkisi; Kflere kar astrenjan

Anthemis nobilis Alman papatyas

Gvde prokumbent 20-45 cm Yapraklar alternan, bipinnat Terminalde tek iek tar iekler kapitulum Tbs iekler (disk) sar, Dilsi iekler (nsal) gm-beyaz renkli iekler 12-20 mm apnda

 Kullanlan ksm: uucu yalar Bileiminde terpenik hidrokarbonlar

alkoller esterler ketonlar bulunur. Preparat. Kurutulmu iek balarndan distilasyonla e.e uucu ya (% 0.25-2) Kozmetikte kullanl: Rahatlatc canllk verici, gzkapa losyonlarnda, bebek krem ve losyonlarnda, ve % 0.15 orannda kantya kar kullanlr.

 Kullanlan ksm: extre Bileiminde uucu ya

flavonoidler kumarinler fitosteroller bulunur.

Preparat. 1. glikolik extre: propilen glikolle perkole edilip, vakumla istenilen E/D ye younlatrlr. 2. yal extre: bitkisel bir ya ile hazrlanr. Kozmetikte kullanl: kantya kar rahatlatc,canllk verici, sa rengini ac olarak kullanlr. Dier etkisi; antienflamatuvar, zayf antiseptik, antiirritan

Matricaria chamomilla Mays papatyas, tbbi papatya

Bitki zellikleri: 15-40 cm ykseklikte ve ok dalldr. Tek yllktr. Yapraklar ince pinnatisekt

iekler terminal, kapitulum eklinde, dtakiler dilsi- beyaz

dii, itekiler ise tps, sar ve hermafrodittir.

Kapitulum konik biimde ve ileri botur. Tatl aromal bir

kokusu vardr. Mays-haziran aylarnda ieklenir.

 Kullanlan ksm: Kapitulumlarndan e.e extreler kullanlr.

Bileim: Kamazulen ierikli ve mavi renkli uucu ya, Preparat:
sesquiterpen laktonlar, kumarinler, flavonoidler, polisakkaritler, B1-C vitaminleri reine, ya asitleri 1-% 70 lik alkolle extraksiyon ve vakumda kurutma 2-propilen glikolle perkole edilip, vakumla istenilen E/D = 2:1 ye younlatrlr. 3-bitkisel bir ya ile hazrlanan extre. Kozmetikte kullanl: kantya kar rahatlatc,canllk verici, sa rengini ac olarak kullanlr. Du ve banyo preparatlarnda, hassas ciltler iin losyon ve kremlerde kullanlr. Dier etkisi; antiseptik, antiirritan

 Kullanlan ksm: uucu yalar

Bileiminde prokamazulenler ve seskiterpenler bulunur.

Preparat iek balar ve gvdelerinden distilasyonla e.e
uucu ya (% 0.3-1)

Kozmetikte kullanl: Rahatlatc, canllk verici,

kantya kar. Temizleyici preparatlarda en fazla % 0.15 uucu ya. Nazik cilt, gzkapa ve gne rnlerinde en fazla % 0.025 kamazulen kullanlr.

Dier etkisi; antiseptik

Cucumis sativus salatalk Tek yllk otsu bir bitkidir. Kltr yaplan bir bitkidir. Bileim: pektin, niasta
ekerler aminoasitler C-vitamini kukurbitasin Preparat: Meyvalarndan sklarak e.e. taze zsu Kozmetikte kullanl: Sklm zsu direkt olarak kullanlr. Canlandrc, yumuaklk verici, rahatlatc, kantya kar kullanlr. Dier etkileri: Astrenjan