Re geologija je nastala od: grkih rei - Zemlja i - nauka (rasprava, diskusija).

). Geologija je nauka koja se bavi prouavanjem Zemlje kao Planete, njenog nastanka i svih procesa koji se odvijaju, njenog sastava i strukture.vrsti deo planete Zemlje izgraen je od stena a stene od minerala
Mineralogija je nauka o mineralima

Planeta Zemlja pripada

Sunevom sistemu

SVEMIR

Svemir je sve oko nas.

Sastoji se od: -toplih svemirskih tela (zvezda) i -hladnih svemirskih tela ( planete, sateliti, komete, meteori)

U svemiru se nalazi veliki broj galaksija

Mleni put (staza)

~ 100.000 svetlosnih godina

Mlena staza

Galaksija spiralnog oblika-vie od 100 milijardi zvezda.

Unutar nje se nalazi i Sunev sistem

Maglina Mrav

Maglina slepi mi

Veliki prasak
Kugla: praatomom ili kosmiko jaje nakon eksplozije - nastala je materija (koju zovemo svemirska kaa): sastojala od estica (protona, neutrona, elektrona i fotona svjetlosti) i antiestica

Nakon jednog minuta stvoreni su uslovi za spajanje protona i neutrona u jezgo prvih atoma.

Nakon milion godina nastali su prvi atomi H i He; a prvi atomi, zahvaljujui gravitaciji, okupljali su slobodne estice i oblikovali kuglasta tela.

Postanak Sunevog sistema

Sunce proizvodi energiju svake sekunde

U jezgrama kuglastih tela nuklearnim procesima fusije akumulirala se ogromna temperatura; Tela koja su skupila kritinu temperaturu (10 mil. stepeni) su prosvetlela i zarobila u svoju gravitacijsku zonu tela koja nisu prosvetlela.

Transformacijom gasne nebule

Ta tela koja su prosvetlela nazivamo zvezdama, a proces njihovog nastanka gravitacijski kolaps;
Tela koja su na povrini hladna i nemaju vlastitu svetlost nazivamo planetama, satelitima, kometama!

Planete Sunevog sistema

Unutranje planete Spoljanje planete

ASTEROIDNI PRSTEN

SUNEV SISTEM
Sunce

Osam (9) planeta

61? satelita
Velik broj kometa i asteroida

Planete Sunevog sistema

Planete Zemljinog tipa (unutranje planete)

Male, guste, kamenite Malo satelita (meseca) bez prstenova
Merkur Mars

Venera
Zemlja
14

Planete Jupiterovog tipa (spoljanje planete)

Saturn

Jupiter

Uran

Neptun

Velike, gasovite, puno satelita, prstenovi

POSTANAK ZEMLJE
Najpoznatije hipoteze o postanku Zemlje su

Nebularna ili Kant-Laplasova hipoteza: po kojoj je na prostoru dananjeg Sunevog sistema postojao oblak gasa i praine koji je kasnije kondenzovan usled rotacije i sopstvene gravitacije

Plimska hipoteza Dinsa i Defrija - pretpostavlja

odvajanje plinskog talasa od Sunca usled prolaska neke druge zvezde

Protoplanetarna hipoteza- Teorija Karla Vajceker-a, jedna od najprihvatljivijih i predstavlja dopunu Kant-Laplasove hipoteze. Po njoj oblak gasova i praine nije rotirao kao jedinstven sistem, ve kao sistem vrtloga koji je omoguio odvajanje planeta.

ZEMLJA
Plavi planeta ( 72% pod vodom)

1/10 planete je pokrivena ledom: jedina planeta na kojoj se istovremeno nalazi led i tekua voda

ivi planeta

OBLIK, GRAA I VELIINA ZEMLJE

Zemlja je oblika elipsoida koji je posledica delovanja dveju sila: - gravitacije - koja deluje jednako u svim takama Zemlje, - centrifugalne sile, uslovljene rotacijom, koja deluje upravno na osu rotacije i najvee vrednosti ima na ekvatoru, a najmanje na polovima

Zemlja ima oblik geoida (ELIPSOIDA)

GRAA ZEMLJE

4. Gornji omota ili Zemljina kora Litosfera 3. Donji omota 2. Spoljanje jezgro 1. Unutranje jezgro

Struktura ( graa) Zemlje

Zemlja ima koncentrinu grau i izgraena je od: 1 kore, 2. omotaa jezgra 3. i samog jezgra.
Omota

Kora

Spoljanje jezgro

Unutranje jezgro

Gornji omota i kora

Okeanska kora 6 10km

Kontinentalna kora do 70km

Zemljina kora - vrst omota koji izgrauje kontinente i okeanska dna.

Kontinentalna litosfera

Kora moe, prema tome, biti : - okeanska - i kontinentalna.

Moho Astenosfera

Ispod kore nalazi se zona u kojoj seizmiki talasi naglo menjaju brzinu, to govori o postojanju izvesnog diskontinuiteta Mohoroviiev diskontinuitet ili Moho povr.

VELIINA ZEMLJE

Sveroid

Polarni poluprenik Zemlje je

6 356,863 km

Ekvatorijalni poluprenik je 6 378,245 km.

Srednji poluprenik je

6 371,000 km.

Magnetno polje Zemlje

Zemlja, kao nebesko telo, ponaa se kao veliki, ali dosta slab magnet.

Pozitivni pol ovog magneta nalazi se na junoj hemisferi.

PRITISAK I TEMPERATURA ZEMLJE

Na temperaturu Zemlje utie vie faktora. To su: - insolacija (uticaj suneve toplote) - i razliiti termonuklearni procesi u njenoj dubini. Uticaju suneve toplote izloen je samo vrlo tanak pripovrinski sloj stena zemljine kore debljine svega 20-30 metara (kod nas oko 25m).

Ova zona je poznata pod nazivom heliotermiki sloj.

Ispod heliotermikog sloja nalazi se neutralni sloj, odnosno zona nepromenljive temperature. Poevi od ove zone, temperatura sa dubinom raste, i to za po 1oC na svaka 33 metra. Ovaj prirataj temperature nazivamo geotermskim stupnjem ili geotermikim gradijentom.

Hemijski sastav Zemlje i kore

O Si Al Fe Ca

% 46.60 27.72 8.13 5.00 3.63

Na
K Mg

2.83
2.59 2.09 98.59

()

Ti
H P Mn

0.440
0.140 0.118 0.100

F
S Sr Ba C Cl

0.070
0.052 0.045 0.040 0.020 0.020 0.353 100.000

(po Mejson, B., 1950.)

ERA

PERIODA
KVARTAR

EPOHA
HOLOCEN PLEISTOCEN Pliocen (PL) NEOGEN Miocen (M)

Pre
danas 11.000 godina 1.8 x 106 5x106 25 x106 38 x106 54 x 106 65 x 106 144 x 106 213 x 106 248 x 106 286 x 106 360 x 106 408 x 106 438 x 106 505 x 106

KENOZOIK

STAROST ZEMLJE 4-4.5 milijarde god.

TERCIJAR PALEOGEN

Oligocen (Ol) Eocen (E) Paleocen (Pc)

MEZOZOIK PALEOZOIK PREKAMBRIJUM

KREDA (K) JURA (J) TRIJAS (T) PERM (P) KARBON (C) DEVON (D) SILUR (S) ORDOVICIJUM (O) KAMBRIJUM (Cm) Proterozoik

545 x 106

ALGONKIJA

Arheozoik

1700 x 106
2600 x 106 3300 x 106

ARHAIK KOSMIKA ERA