biyologlara dntrd Model organizma vs allan herhangi bir organizma (tr) ztln andrmakta ki alma sistemi ekseninde ytlyor Hipotez-model kurumu eksenli populasyon biyolojisi yaklam: bir problem matematiksel olarak soyut biimde tanmlanr, veriler modele uygunluklar asndan snanr-basit, gereklie ou kez uymayan, genomik verilerin modelden byk sapma gstermesi ile tipik. HMS Beaglen gezisine benzer; ne ile karlalaca bilinmeden yaplan keif yolculuu: genomlarn nasl farkllatn gsterebilmesiyle tipik- klasik model kurgusundan bamsz olmakla-tpk 1800lerin doa tarihi almalarndaki gibi-byk bir bilme iath yaratan veri kataloglama ile tipik (Clark, 2006). TANIMLAYICI GENOMKS. TANIMLAYICI GENOMKS Genom yapsnn iaret ettii gerekler Duplikasyonlarn genetik eitlilik yaratc rol - insan genomundaki duplikasyonlarn 1/3ten fazlasnn empanze genomunda blunmamas; duplikasyon srecinin, en yakn ortak atadan bu yana, tekli nkleotid yer deitirim srecinin yaptndan daha fazla nkleotid deiimi oluturmas. sinteninin devam ettirilmesindeki deikenlik - rastgele bir olgu ya da ilevsel bir nedeni olan genomik bir organizasyon dzeyine dikkat eken bir durum? TANIMLAYICI GENOMKS Genom bykl analizleri: ilevsel nedensellii olan genom klmeleri - genlere ihtiya duyulmad zaman-zellikle parazitik bir yaam tercihi ile-genlerin yitirilmesi. Parazitik bitkilerin fotosentezde i gren nemli genlerinden bazlarn yitirmesi Carsonella ruddii Genomu en kk organizma- bakteriyel (psilid ve afid) simbiyont ~169 Mb 182 ORF : yarsndan fazlas (% 52.2) yalnzca translasyon ve aa sentezine ayrlm Son derece youn ve akan genlerden olumu bir genom Pek ok yaamsal ilev geni bulunmuyor zsu ile beslenen pslid ve afidlerde aa azlna bal konvergent (Buchnera ile) evrim Buchneria aphidicola BCc ~416 Mb genom 362 protein kodlayc gen Gen yitimi ile genom klmesi Trp ve riboflavin sentezi yapamyor (konak kstlanabiliyor) DNA onarm olduka indirgenmi (yksek mutasyon oran) Nkleotid, kofaktr,hcre zar ve tanm sistemi bileenlerinin sentezine ilikin ciddi gen yitimi Ancak pasif metabolit deiimine olanak veren serbest-difuzyon Dizileri olduka hzl evrimleiyor dS>dN : Protein kodlayan genlerinin ou saflatrc (purifying) seilim altnda Serratia symbiotica (bir dier simbiyont) Baz genel yapsal zellikler Hareketli genetik element yaygnl- horizontal transfer-tr flogenisinden sapma ntrogression izleri levsel motifler-korunmu blgeler nsan 19. kromozomu; APOE Genom bykl evrimi Prokaryot gen repartuar dinamii ki tr arasndaki farklln genom dalm: insan ve empanze Deniz kestanesi genomu 814 milyon DNA baz 23.500 gen Sanlandan daha karmak baklk ve alg-duyu sistemi nsan ve dier omurgallarda da temel ilevi olan pek ok gen sinekler ve solucanlarda bulunan bir ok geni iermiyor Kolopterler,yengeler v.b.den daha ok omurgalya benziyor Trlemenin genomiksi D. melanogaster : Hzl eleen-yava eleen erkek baars Microarray ile transkript deikenlii 3557 gen etkisine iaret eden transkript deiimi Kresel genomiks Kresel genomiks Okunan 7.7 milyon dizi (6.3 milyar b..) Evrimsel, taksonomik, biyokimyasal farkllk yaratacak binlerce protein : 6.12 milyon protein Bugne dek varl bilinmeyen yzlerce protein