Professional Documents
Culture Documents
Mach Khuech Dai Hoi Tiep
Mach Khuech Dai Hoi Tiep
Chng 8
MCH KHUCH I HI TIP (Feedback Amplifier)
Trong chng ny, chng ta s tm hiu v loi mch khuch i c hi tip m v kho st nh hng ca loi hi tip ny ln cc thng s cng nh tnh cht ca mch khuch i.
- Nu ti RL rt ln i vi in tr ng ra R0 ca mch khuch i th v0 AVNL.vi AVNL.vS Trong iu kin nh vy, mch s cung cp mt in th ng ra t l vi in th ng vo v h s t l ny c lp i vi bin ca ngun tn hiu v in tr ti. Loi mch nh th c gi l mch khuch i in th. Mt mch khuch i in th l tng khi c in tr ng vo Ri bng v hn v in tr ng ra R0 = 0. K hiu
vs
Trong thc t, mch c in tr ng vo thp v din tr ng ra cao. Nh vy, Ri << RS v R0>> RL.
Hnh 8.2 l mch tng ng Norton ca mt mch khuch i dng in. Ch , k hiu vi RL = 0, n din t li dng in ca mt mch ni tt (short-circuit). Ta thy rng: V Ri << RS nn Ii IS V R0 >> RL nn IL ( AiIi AIS)
R0 >> RL
Mch in T
Mch cung cp mt in th ng ra v0 t l vi dng in tn hiu ng vo IS v h s t l ny c lp vi RS v RL. Trong thc t mt mch khuch i in tr truyn phi c Ri << RS v R0 << RL. Nh vy khi Ii IS, v0 RmIi RmIS.
Trng Vn Tm
VIII-3
Mch in T
Ngun tn hiu: C th l ngun in th VS ni tip vi mt ni tr RS hay ngun dng in IS song song vi ni tr RS. H thng hi tip: Thng dng l mt h thng 2 cng th ng (ch cha cc thnh phn th ng nh in tr, t in, cun dy).
Mch ly mu: Ly mt phn tn hiu ng ra a vo h thng hi tip. Trng hp tn hiu in th ng ra c ly mu th h thng hi tip c mc song song vi ng ra v trong trng hp tn hiu dng in ng ra c ly mu th h thng hi tip c mc ni tip vi ng ra.
Mch so snh hoc trn: Hai loi mch trn rt thng dng l loi trn ng vo ni tip v loi trn ng vo song song.
Trng Vn Tm
VIII-4
Mch in T
T s truyn hay li: K hiu A trong hnh 8.5 biu th t s gia tn hiu ng ra vi tn hiu ng vo ca mch khuch i cn bn. T s truyn v/vi l khuch i in th hay li in th AV. Tng t t s truyn I/Ii l khuch i dng in hay li dng in AI ca mch khuch i. T s I/vi c gi l in dn truyn ( truyn dn-Transconductance) GM v v/Ii c gi l in tr truyn RM. Nh vy GM v RM c nh ngha nh l t s gia hai tn hiu, mt dng dng in v mt dng in th. li truyn A ch mt cch tng qut mt trong cc i lng AV, AI, GM, RM ca mt mch khuch i khng c hi tip ty theo m hnh ha c s dng trong vic phn gii.
K hiu Af c nh ngha nh l t s gia tn hiu ng ra vi tn hiu ng vo ca mch khuch i hnh 8.5 v c gi l li truyn ca mch khuch i vi hi tip. Vy th Af dng din t mt trong 4 t s:
S lin h gia li truyn Af v li A ca mch khuch i cn bn (cha c hi tip) s c tm hiu trong phn sau. Trong mt mch c hi tip, nu tn hiu ng ra gia tng to ra thnh phn tn hiu hi tip a v ng vo lm cho tn hiu ng ra gim tr li ta ni l mch hi tip m (negative feedback).
Trng Vn Tm
VIII-5
Mch in T
phn gii mt mch khuch i c hi tip, ta c th thay th thnh phn tch cc (BJT, FET, OP-AMP ...) bng mch tng ng tn hiu nh. Sau dng nh lut Kirchhoff lp cc phng trnh lin h.
Trong mch hnh 8.10 c th l mt mch khuch i in th, khuch i dng in, khuch i in dn truyn hoc khuch i in tr truyn c hi tip nh c din t hnh 8.11
Hnh 8.11 Dng mch khuch i hi tip (a) Khuch i in th vi hi tip in th ni tip (b) Khuch i in dn truyn vi hi tip dng in ni tip (c) Khuch i dng in vi hi tip dng in song song (d) Khuch i in tr truyn vi hi tip in th song song Trong hnh 8.10, ni tr ngun RS c xem nh mt thnh phn ca mch khuch i cn bn. li truyn A (AV, AI, GM, RM) bao gm hiu ng ca ti RL v ca h thng hi tip ln mch khuch i. Tn hiu vo XS, tn hiu ra X0, tn hiu hi tip Xf, tn hiu tr Xd c th l in th hay dng in. Nhng tn hiu ny cng nh t s A v c tm tt trong bng sau y.
Trng Vn Tm
VIII-6
Mch in T
(8.1)
H s thng l mt s thc dng hay m, nhng mt cch tng qut l mt hm phc theo tn s tn hiu.
(8.3)
Trng Vn Tm
VIII-7
Mch in T
i lng A biu din li truyn ca mch khuch i tng ng khng c hi tip nhng bao gm nh hng ca h thng, RL, RS. Nu |Af| < |A| hi tip c gi l hi tip m Nu |Af| > |A| hi tip c gi l hi tip dng Biu thc 8.4 cho ta thy khi c hI tip m, lI gim i(1+A) ln so vi li ca mch cn bn khng c hi tip. li vng (loop gain): Tn hiu Xd trong hnh 8.10 c nhn vi A khi qua mch khuch i, c nhn vi khi truyn qua h thng hi tip v c nhn vi -1 trong mch trn v tr li ng vo. V vy T = -A c gi l li vng v i lng F = 1 + A = 1 - T c gi l tha s hi tip. Ngi ta thng dng i lng
Trng Vn Tm
VIII-8
Mch in T
Vy khi mch c hi tip, khi li A ca mch khng c hi tip thay i th li ca ton mch (c hi tip) thay i nh hn (1+A) ln. Trong trng hp |A| >> 1 th:
Ngha l mch khuch i sau khi thc hin hi tip m li ch cn ty thuc vo h s hi tip m thi. Thng thng h s hi tip c th c xc nh bi cc thnh phn th ng khng lin h vi transistor nn li ca mch s c gi vng.
Trng Vn Tm
VIII-9
Mch in T
Nh vy khi thc hin hi tip m, tn s ct cao tng thm (1+Am) ln. Tng t tn s thp:
vi fL l tn s ct thp ca mch khuch i cn bn khng c hi tip. Dng cch phn gii tng t ta cng tm c:
l trong m thanh fH >> fL nn rng bng tn thng c xem nh gn bng fH hay fHf.
8.5 IN TR NG VO:
By gi ta xt nh hng ca hi tip m ln tng tr vo ca mch khuch i. - Nu tn hiu hi tip a v ng vo l in th v ni tip vi in th ng vo (hnh 8.11a v hnh 8.11b) th tng tr vo s tng.
Trng Vn Tm
VIII-10
Mch in T
- Nu tn hiu hi tip a v ng vo l dng in v mc song song vi tn hiu dng in ng vo (hnh 8.11c v 8.11d) th tng tr vo s gim.
m.
Trng Vn Tm
VIII-11
Mch in T
v A .R at o = Av = VNL L vi Ro + RL R if = v s R i .I i + v o R i I i + A v .Ri I i = = Is Ii Ii
Vy:
Rif=Ri(1+Av)
>Ri
Trong : AVNL li in th ca mch h khng hi tip AV li in th ca mch khng c hi tip v c RL Nh vy: (8.14) AVNL = lim AV RL
Trng Vn Tm
VIII-12
Mch in T
V Gm = limGM RL0 Trong : Gm l in dn truyn ca mch ni tt (RL = 0) GM l in dn truyn ca mch khng c hi tip nhng c ti.
Trng Vn Tm
VIII-13
Mch in T
Trng Vn Tm
VIII-14
Mch in T
Ch : Rm l in tr truyn ca mch h (RL = ) RM l in tr truyn ca mch khng c hi tip nhng c ti RL Do :Rm = lim RM RM
8.6 IN TR NG RA:
By gi ta xt nh hng ca hi tip m ln in tr ng ra ca mch khuch i. - Nu tn hiu hi tip m ly mu in th a v ng vo th in tr ng ra ca mch s gim (Rof<<R0). - Nu tn hiu hi tip m ly mu dng in a v ng vo th in tr ng ra ca mch s tng (Rof>>R0).
Ch l R0 chia cho tha s hi tip 1+AVNL ( ch khng phi AV), trong AVNL l li in th ca mch khng c hi tip v h (RL = ). Khi a ti RL vo mch, in tr ng ra ca mch hi tip by gi l Rof = RL //Rof.
Trng Vn Tm
VIII-15
Mch in T
Ch l by gi R0 chia cho tha s hi tip 1+AV, trong AV l li in th ca mch khng c hi tip nhng c ti RL.
Trng Vn Tm
VIII-16
Mch in T
Trng Vn Tm
VIII-17
Mch in T
c tnh v thng s ca mch khuch i hi tip c tm tt trong bng 8.3. Ch Gm l in dn truyn ca mch khng c hi tip ni tt (RL=0) cn GM l khi c ti.
Trng Vn Tm
VIII-18
Mch in T
Trng Vn Tm
VIII-19
Mch in T
i lng ng ra c ly mu c th l in th hay dng in. Nt ng ra m in th ng ra v0 ly ra phi c xc nh r trong mi trng hp ng dng. in th v0 thng c ly hai u ti RL v I0 l dng in chy qua RL. Ta c th th loi ly mu theo 2 bc: 1. t v0 = 0 (tc RL = 0). Nu Xf thnh 0, tn hiu ly mu l in th. 2. t I0 = 0 (tc RL = ). Nu Xf thnh 0, tn hiu ly mu l dng in. Mch khuch i khng c hi tip: Ta phn mch khuch i c hi tip ra lm 2 thnh phn: Mch khuch i cn bn A v h thng hi tip . Khi xc nh c A v ta tnh c cc c tnh quan trng ca mch khuch i c hi tip. Mch khuch i cn bn khng c hi tip (nhng h thng phi c a vo) c xc nh bng cch p dng cc nguyn tc sau y: - Tm mch ng vo: 1. t v0 = 0 khi ly mu in th (nt ng ra ni tt). 2. t I0 = 0 khi ly mu dng in (mch vng ng ra h). - Tm mch ng ra: 1. t vi = 0 khi mch trn song song (nt ng vo ni tt- khng c dng in hi tip i vo ng vo). 2. t Ii = 0 khi mch trn ni tip (mch vng ng vo h-khng c in th hi tip a vo ng vo). Cc bc phn gii: Tm Af, Rif, Rof theo cc bc sau y: 1. Nhn dng loi hi tip. Bc ny xc nh Xf v X0 l in th hay dng in. 2. V mch khuch i cn bn khng c hi tip theo nguyn tc phn trn. 3. Dng ngun tng ng Thevenin nu Xf l in th v dng ngun Norton nu Xf l dng in. 4. Thay thnh phn tc ng bng mch tng ng hp l (th d thng s h khi tn s thp hay thng s lai ( cho tn s cao).
6. Xc nh A bng nh lut Kirchhoff cho mch tng ng. 7. T A, , tm c F, Af, Rif, Rof, Rof.
Hnh 8.18 (a) Mch Source follower (b) Khuch i cn bn khng hi tip (c) Mch tng ng tn hiu nh tn s thp v mch khuch i cn bn ta theo 2 bc: - Tm mch vng ng vo bng cch cho v0 = 0, khi vS c a thng gia G v S. - Tm mch ng ra bng cch cho Ii = 0 (ng vo h). Khi R ch xut hin trong mch vng ng ra. Ta v c mch hnh 8.18b. Khi thay FET bng mch tng ng tn hiu nh tn s thp ta c mch hnh 8.18c
Trng Vn Tm
VIII-21
Mch in T
Trng Vn Tm
VIII-22
Mch in T
(b) Mch khuch i cn bn khng hi tip (c) Mch tng ng tn hiu nh tn s thp
Trng Vn Tm
VIII-23
Mch in T
Mch vo ca mch cn bn c tm bng cch cho v0 = 0, Vy R2 hin ra song song vi R1. Ng ra c tm bng cch cho Ii = 0 (I = 0) Vy ng ra R1 ni tip vi R2. in th hi tip vf ngang qua R1 t l vi in th c ly mu v0 nn:
Ta xem mch c th nh hnh 8.21 Trong : RS = 0, = 50 Ta th xc nh AVf, Rof, Rif u tin ta tnh li ton mch khi cha c hi tip AV = AV1. AV2
Trng Vn Tm
VIII-24
Mch in T
Dng cch tnh phn cc nh cc chng trc ta s tm c: re2 # 17 re1 # 35 re1 =1.75 k re2 =850 Ti RL1 l: RL1 = 10k //47k //33k //850 813 T hnh 8.20b ta thy rng ti RL2 ca Q2 l Rc2 //(R1+R2) RL2 = 4.7k //4.8k = 2.37k Cng t hnh 8.20b, ta thy tng tr cc pht ca Q1 l RE vi: RE = R1 //R2 = 98
Khi c hi tip: Rif = Ri.F = 121.5k in tr ng ra khi cha c hi tip: R0 = RL2 = 2.37k in tr ng ra khi c hi tip:
v by gi l mt hm s ca ti RL. Mch ng vo ca mch khuch i khng hi tip tm c bng cch cho I0 bng 0, RE xut hin mch vo. tm mch ng ra ta cho Ii = 0 v RE cng hin din mch ng ra. Mch c v li nh hnh 8.22b v mch tng ng theo thng s re nh hnh 8.22c. V in th hi tip t l vi I0 l dng in c ly mu nn vf xut hin ngang qua RE trong mch in ng ra (v khng phi ngang qua RE trong mch ng vo).
Trng Vn Tm VIII-26 Mch in T
Dng qua ti nh vy t l trc tip vi in th ng vo v dng ny ch ty thuc RE. Mt ng dng l dng mch ny lm mch iu khin lm lch chm tia in t trong dao ng nghim. li in th cho bi:
xc nh loi ly mu, ta cho v0 = 0 (RC2 = 0), iu ny khng lm gim I0 v khng lm cho dng qua RE ca Q2 xung 0 v dng If khng gim xung 0 vy mch ny khng phi ly mu in th. By gi nu cho I0 = 0 (RC = ), dng If s bng 0 vy mch ly mu dng in. Nh vy mch hnh 8.23 l mt mch hi tip dng in song song. By gi ta s chng minh rng hi tip m. in th vB2 rt ln i vi vi do Q1 khuch i. Cng vy, vB2 lch pha 1800 so vi pha ca vi. V tc ng Emitter follower, vE2 thay i rt t so vi vB2 v 2 in th ny cng pha. Vy vB2 c bin ln hn vi (l vB1) v c pha lch 1800 so vi pha ca vi. Nu tn hiu vo tng lm cho IS tng v If cng tng v Ii = IS If s nh hn trong trng hp khng c hi tip. Tc ng ny l mt c tnh ca mch hi tip m. Mch khuch i khng c hi tip: Mch vo ca mch khng hi tip tm c bng cch cho I0 = 0. V dng IB2 khng ng k nn cc pht ca Q2 xem nh h (IE2 0). Kt qu l R mc ni tip vi RE cc nn ca Q1. Mch ng ra tm c bng cch ni tt nt ng vo (cc nn ca Q1). Vy R c xem nh mc song song vi RE ti cc pht ca Q2. V tn hiu hi tip l dng in, mch ngun c v li bng ngun tng ng Norton vi IS = vS /RS . Mch tng ng cui cng nh sau:
Trng Vn Tm
VIII-28
Mch in T
Tn hiu hi tip l dng in If chy qua in tr R nm trong mch ng ra. T hnh 8.24 ta c:
Nu RE, R, RC2, RS n nh th Avf n nh (c lp vi thng s ca BJT, nhit hay s dao ng ca ngun in th vS).
Trng Vn Tm
VIII-29
Mch in T
Nu chng ta cho v0 = 0, dng hi tip If s gim ti 0 ch rng kiu ly mu in th c s dng. Vy mch ny l mch khuch i hi tip in th song song. Nh th li truyn (in tr truyn) Af = RMf c n nh v c hai in tr ng vo v ng ra u b gim. Mch khuch i khng hi tip: Mch vo c xc nh bng cch ni tt nt ra (V0 = 0) nh vy R ni t cc B n cc E ca BJT. Mch ng ra c xc nh bng cch ni tt nt vo (vi = 0), nh vy R ni t cc thu n cc pht. Kt qu l mch tng ng khng hi tip c v li hnh 8.25b. V tn hiu hi tip l dng in, ngun tn hiu c biu din bng ngun tng ng Norton vi IS = vS /RS. Tn hiu hi tip l dng in If chy qua in tr R nm trong mch ng ra. T hnh 8.25b:
Ch rng in tr truyn bng lng m ca in tr hi tip t ng ra v ng vo. V nu R l mt in tr n nh th in tr truyn s n nh. li in th vi mch hi tip:
Trng Vn Tm
VIII-30
Mch in T
Bi 1: a/ Cho mch in nh hnh v. Tm in th xoay chiu vi (theo vS v vf). Gi s mch khuch i o c in tr vo v hn v Transistor c cc thng s =100; phn cc vi IC = 1.3mA
Bi 2: Mt mch khuch i cn bn khng hi tip cho ng ra l 30v vi 10% bin dng ha tn bc hai (second-harmonic distortion) khi ng vo 0.025v. a/ Nu 1.5% ng ra c hi tip v ng vo bng mch khuch i hi tip m in th ni tip th in th ng ra nh th no? b/ Nu ng ra vn gi 30v, nhng ha tn bc 2 gim cn 1% th in th ng vo l bao nhiu? Bi 3: Mt mch khuch i c hi tip nh hnh sau dng 2 transistor c = 100; phn cc vi dng IC = 1mA. Cc t in xem nh ni tt tn s ca tn hiu.
Trng Vn Tm
VIII-31
Mch in T
Bi 4: Trong mch khuch i hi tip sau, transistor c cc thng s =100, phn cc vi IC =1.3mA. B qua iu kin phn cc.
Trng Vn Tm
VIII-32
Mch in T
Bi 6: Transistor trong mch c cc thng s =100, phn cc vi IC=1.3mA. a/ Vi RE = 0. Xc nh: RMf = V0/IS; AVf=V0/VS, trong IS=VS/RS Rif, R0f b/ Lp li bi ton vi RE=0.5k
Trng Vn Tm
VIII-33
Mch in T