Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)

___________________________________________________________________

ZAKON O REAVANJU SUKOBA ZAKONA
SA PROPISIMA DRUGIH ZEMALJA
"Slubeni list SFRJ", br. 43/1982, 72/1982 i 46/1996


Glava prva
OSNOVNE ODREDBE
lan 1.
Ovaj zakon sadri pravila o odreivanju merodavnog prava za statusne, porodine i
imovinske, odnosno druge materijalnopravne odnose s meunarodnim elementom.
Ovaj zakon sadri i pravila o nadlenosti sudova i drugih organa Savezne Republike
Jugoslavije za raspravljanje odnosa iz stava 1. ovog lana, pravila postupka i pravila za
priznanje i izvrenje stranih sudskih i arbitranih odluka.

lan 2.
Ako u ovom zakonu nema odredbe o pravu merodavnom za neki odnos iz lana 1. stav 1.
ovog zakona, shodno se primenjuju odredbe i naela ovog zakona, naela pravnog poretka
Savezne Republike Jugoslavije i naela meunarodnog privatnog prava.

lan 3.
Odredbe ovog zakona ne primenjuju se na odnose iz lana 1. ovog zakona ako su
regulisani drugim saveznim zakonom ili meunarodnim ugovorima.
lan 4.
Ne primenjuje se pravo strane drave ako bi njegovo dejstvo bilo suprotno Ustavom SRJ
utvrenim osnovama drutvenog ureenja.

lan 5.
Ne primenjuje se pravo strane drave koje bi bilo merodavno po odredbama ovog ili
drugog saveznog zakona ako bi njegovo primenjivanje imalo za cilj izbegavanje primenjivanja
prava Savezne Republike Jugoslavije.

lan 6.
Ako bi po odredbama ovog zakona trebalo primeniti pravo strane drave, uzimaju se u
obzir njegova pravila o odreivanju merodavnog prava.
Ako pravila strane drave o odreivanju merodavnog prava uzvraaju na pravo Savezne
Republike Jugoslavije, primenie se pravo Savezne Republike Jugoslavije, ne uzimajui u
obzir pravila o odreivanju merodavnog prava.

lan 7.
Ako ovim ili drugim saveznim zakonom nije drukije odreeno, smatra se da su pravni
posao i pravna radnja u pogledu oblika punovani ako su punovani bilo po pravu mesta gde
je pravni posao zakljuen, odnosno pravna radnja preduzeta bilo po pravu koje je merodavno
za sadrinu pravnog posla, odnosno pravne radnje.
lan 8.
Za zastarelost je merodavno pravo koje je merodavno za sadrinu pravnog posla, odnosno
pravne radnje.
lan 9.
Pravo strane drave primenjuje se prema svom smislu i pojmovima koje sadri.
lan 10.
Ako je merodavno pravo drave iji pravni poredak nije jedinstven a pravila ovog zakona
ne upuuju na odreeno pravno podruje u toj dravi, merodavno pravo odreuje se po
pravilima tog pravnog poretka.
Ako se merodavno pravo drave iji pravni poredak nije jedinstven ne moe utvrditi na
nain predvien u stavu 1. ovog lana, merodavno je pravo podruja u toj dravi sa kojim
postoji najblia veza.
CODEX PROJ URIS
1
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
lan 11.
Ako lice koje je jugoslovenski dravljanin ima i dravljanstvo neke druge drave, za
primenjivanje ovog zakona smatra se da ima samo jugoslovensko dravljanstvo.
Ako lice koje nije jugoslovenski dravljanin ima dva ili vie stranih dravljanstava, za
primenjivanje ovog zakona smatra se da ima dravljanstvo one drave iji je dravljanin i u
kojoj ima prebivalite.
Ako lice iz stava 2. ovog lana nema prebivalite ni u jednoj od drava iji je dravljanin, za
primenjivanje ovog zakona smatra se da ima dravljanstvo one drave iji je dravljanin i s
kojom je u najblioj vezi.

lan 12.
Ako lice nema dravljanstvo ili se njegovo dravljanstvo ne moe utvrditi, merodavno pravo
odreuje se prema njegovom prebivalitu.
Ako lice iz stava 1. ovog lana nema prebivalite ili se ono ne moe utvrditi, merodavno
pravo odreuje se prema njegovom boravitu.
Ako se ni boravite lica iz stava 1. ovog lana ne moe utvrditi, merodavno je pravo
Savezne Republike Jugoslavije.

lan 13.
Sud ili drugi nadleni organ e po slubenoj dunosti utvrditi sadrinu stranog merodavnog
prava.
Organ iz stava 1. ovog lana moe zatraiti obavetenje o stranom pravu od saveznog
organa nadlenog za poslove pravde.
Stranke u postupku mogu podneti i javnu ispravu o sadrini stranog prava.

Glava druga
MERODAVNO PRAVO
lan 14.
Za pravnu i poslovnu sposobnost fizikog lica merodavno je pravo drave iji je ono
dravljanin.
Fiziko lice koje bi prema pravu drave iji je ono dravljanin bilo poslovno nesposobno,
poslovno je sposobno ako ima poslovnu sposobnost po pravu mesta gde je nastala obaveza.
Za lienje ili ogranienje poslovne sposobnosti fizikog lica merodavno je pravo iz stava 1.
ovog lana.
Odredba stava 2. ovog lana ne primenjuje se na porodine i nasledne odnose.
lan 15.
Za stavljanje pod starateljstvo i prestanak starateljstva, kao i za odnose izmeu staraoca i
lica pod starateljstvom (tienika), merodavno je pravo drave iji je dravljanin lice pod
starateljstvom.
Privremene zatitne mere prema stranom dravljaninu i prema licu bez dravljanstva koji
se nalaze u Saveznoj Republici Jugoslaviji odreuju se po pravu Savezne Republike
Jugoslavije i traju dok nadlena drava ne donese odluku i ne preduzme potrebne mere.
Odredba stava 2. ovog lana primenjuje se i u pogledu zatite imovine odsutnog stranog
dravljanina i lica bez dravljanstva koja se nalazi na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije.

lan 16.
Za proglaenje nestalog lica umrlim merodavno je pravo drave iji je dravljanin bilo to
lice u vreme nestanka.
lan 17.
Pripadnost pravnog lica odreuje se po pravu drave po kome je ono osnovano.
Ako pravno lice ima stvarno sedite u drugoj dravi, a ne u onoj u kojoj je osnovano i po
pravu te druge drave ima njenu pripadnost, smatrae se pravnim licem te drave.
lan 18.
Za svojinskopravne odnose i druga prava na stvari merodavno je pravo mesta gde se stvar
nalazi.
Za odnose iz stava 1. ovog lana u pogledu stvari koje se nalaze u prevozu, merodavno je
pravo mesta odredita (opredeljenja).
CODEX PROJ URIS
2
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Za odnose iz stava 1. ovog lana na prevoznim sredstvima, merodavno je pravo drave
iju dravnu pripadnost imaju ta sredstva, ako propisima Savezne Republike Jugoslavije nije
drukije odreeno.

lan 19.
Za ugovor merodavno je pravo koje su izabrale ugovorne strane, ako ovim zakonom ili
meunarodnim ugovorom nije drukije odreeno.
lan 20.
Ako nije izabrano merodavno pravo i ako posebne okolnosti sluaja ne upuuju na drugo
pravo, kao merodavno pravo primenjuje se:
1) za ugovor o prodaji pokretnih stvari - pravo mesto gde se u vreme prijema ponude
nalazilo prebivalite, odnosno sedite prodavca;
2) za ugovor o delu, odnosno za ugovor o graenju - pravo mesta gde se u vreme prijema
ponude nalazilo prebivalite, odnosno sedite poslenika (preduzimaa);
3) za ugovor o punomostvu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite punomonika;
4) za ugovor o posredovanju - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite posrednika;
5) za ugovor o komisionu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite komisionara;
6) za ugovor o otpremanju (pediciji) - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude
nalazilo prebivalite, odnosno sedite zakupodavca;
8) za ugovor o zajmu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponuda nalazilo prebivalite,
odnosno sedite zajmodavca;
9) za ugovor o posluzi - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo prebivalite,
odnosno sedite poslugodavca;
10) za ugovor o ostavi - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo prebivalite,
odnosno sedite ostavoprimca (depozitara);
11) za ugovor o uskladitenju - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite skladitara;
12) za ugovor o prevozu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite prevozioca (vozara);
13) za ugovor o osiguranju - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite osiguravaa;
14) za ugovor o autorskom pravu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite autora;
15) za ugovor o poklonu - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo
prebivalite, odnosno sedite poklonodavca;
16) za berzanske poslove - pravo sedita berze;
17) za ugovor o samostalnim bankarskim garancijama - pravo mesta gde se u vreme
zakljuenja ugovora nalazilo sedite davaoca garancije;
18) za ugovor o prenosu tehnologije (licenci, i dr.) - pravo mesta gde se u vreme
zakljuenja ugovora nalazilo sedite primaoca tehnologije;
19) za imovinska potraivanja iz ugovora o radu - pravo drave u kojoj se rad obavlja ili se
obavljao;
20) za druge ugovore - pravo mesta gde se u vreme prijema ponude nalazilo prebivalite,
odnosno sedite ponudioca.
lan 21.
Za ugovore koji se odnose na nepokretnosti iskljuivo je merodavno pravo drave na ijoj
se teritoriji nalazi nepokretnost.
lan 22.
U odnosima izmeu ugovornih strana, ako ugovorne strane nisu drukije ugovorile, pravo
iz lana 20. ovog zakona merodavno je i za:
1) odreivanje asa od kog sticalac, odnosno preuzimalac pokretne stvari ima pravo na
proizvode i plodove stvari;
2) odreivanje asa od kog sticalac, odnosno preuzimalac snosi rizik u vezi sa stvarima.
lan 23.
CODEX PROJ URIS
3
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Pravo mesta gde se stvar mora predati merodavno je, ako ugovorne strane nisu drukije
ugovorile, za nain predaje stvari i za mere koje treba preuzeti ako se odbije preduzimanje
stvari.
lan 24.
Na dejstvo ustupanja potraivanja ili preuzimanja duga prema duniku, odnosno poveriocu
koji nisu uestvovali u ustupanju, odnosno preuzimanju, primenie se pravo koje je
merodavno za potraivanje, odnosno dug.
lan 25.
Na akcesorni pravni posao, ako nije drukije odreeno, primenie se pravo merodavno za
glavni pravni posao.
lan 26.
Za jednostrani pravni posao merodavno je pravo drave dunikovog prebivalita, odnosno
sedita.
lan 27.
Na sticanje bez osnova primenjuje se pravo merodavno za pravni odnos koji je nastao, bio
oekivan ili pretpostavljen, a povodom kog je nastalo sticanje.
Za poslovodstvo bez naloga merodavno je pravo mesta gde je radnja poslovoe izvrena.
Za obaveze iz upotrebe stvari bez poslovodstva i za druge vanugovorne obaveze koje ne
izviru iz odgovornosti za tetu merodavno je pravo mesta gde su se dogodile injenice koje su
prouzrokovale obavezu.
lan 28.
Za vanugovornu odgovornost za tetu, ako za pojedine sluajeve nije drukije odreeno,
merodavno je pravo mesta gde je radnja izvrena ili pravo mesta gde je posledica nastupila,
zavisno od toga koje je od ta dva prava povoljnije za oteenika.
Pravo iz stava 1. ovog lana merodavno je i za vanugovornu odgovornost za tetu koja je
nastala u vezi sa pravnim odnosima iz lana 27. ovog zakona.
Za protivpravnost radnje merodavno je pravo mesta gde je radnja izvrena ili gde je
posledica nastupila, a ako je radnja izvrena ili je posledica nastupila na vie mesta - dovoljno
je da je radnja protivpravna po pravu bilo kog od tih mesta.
lan 29.
Ako je dogaaj iz kog proizlazi obaveza za naknadu tete nastao na brodu na otvorenom
moru ili u vazduhoplovu, kao pravo mesta gde su se dogodile injenice koje su prouzrokovale
obavezu naknade tete smatra se pravo drave iju pripadnost brod ima, odnosno pravo
drave u kojoj je vazduhoplov registrovan.
lan 30.
Za nasleivanje merodavno je pravo drave iji je dravljanin bio ostavilac u vreme smrti.
Za sposobnost za pravljenje testamenta merodavno je pravo drave ije je dravljanstvo
zavetalac imao u momentu sastavljanja testamenta.
lan 31.
Testament je punovaan u pogledu oblika ako je punovaan po jednom od sledeih prava:
1) po pravu mesta gde je testament sastavljen;
2) po pravu drave iji je dravljanin bio zavetalac bilo u vreme raspolaganja testamentom
bilo u vreme smrti;
3) po pravu zavetaoevog prebivalita bilo u vreme raspolaganja testamentom bilo u
vreme smrti;
4) po pravu zavetaoevog boravita bilo u vreme raspolaganja testamentom bilo u vreme
smrti;
5) po pravu Savezne Republike Jugoslavije;
6) za nepokretnost - i po pravu mesta gde se nepokretnost nalazi.
Opozivanje testamenta je punovano u pogledu oblika ako je taj oblik punovaan po bilo
kom pravu prema kome je, u skladu sa odredbama stava 1. ovog lana, testament mogao biti
punovano sastavljen.

lan 32.
U pogledu uslova za zakljuenje braka merodavno je, za svako lice, pravo drave iji je
ono dravljanin u vreme stupanja u brak.
I kad postoje uslovi za zakljuenje braka po pravu drave iji je dravljanin lice koje eli da
zakljui brak pred nadlenim organom Savezne Republike Jugoslavije, nee se dozvoliti
CODEX PROJ URIS
4
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
zakljuenje braka ako, u pogledu tog lica, postoje po pravu Savezne Republike Jugoslavije
smetnje koje se odnose na postojanje ranijeg braka, srodstvo i nesposobnost za rasuivanje.

lan 33.
Za formu braka merodavno je pravo mesta u kome se brak zakljuuje.
lan 34.
Za nevanost braka (nepostojanje je nitavost) merodavno je bilo koje pravo po kome je
brak zakljuen u smislu lana 32. ovog zakona.
lan 35.
Za razvod braka merodavno je pravo drave iji su dravljani oba brana druga u vreme
podnoenja tube.
Ako su brani drugovi dravljani razliitih drava u vreme podnoenja tube, za razvod
braka merodavna su kumulativno prava obe drave iji su oni dravljani.
Ako se brak ne bi mogao razvesti po pravu odreenom u stavu 2. ovog lana, za razvod
braka merodavno je pravo Savezne Republike Jugoslavije ako je jedan od branih drugova
imao u vreme podnoenja tube prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Ako je jedan od branih drugova jugoslovenski dravljanin koji nema prebivalite u
Saveznoj Republici Jugoslaviji, a brak se ne bi mogao razvesti po pravu odreenom u stavu
2. ovog lana, za razvod braka merodavno je pravo Savezne Republike Jugoslavije.

lan 36.
Za line i zakonske imovinske odnose branih drugova merodavno je pravo drave iji su
oni dravljani.
Ako su brani drugovi dravljani razliitih drava, merodavno je pravo drave u kojoj imaju
prebivalite.
Ako brani drugovi nemaju ni zajedniko dravljanstvo ni prebivalite u istoj dravi,
merodavno je pravo drave u kojoj su imali poslednje zajedniko prebivalite.
Ako se merodavno pravo ne moe odrediti prema st. 1. do 3. ovog lana, merodavno je
pravo Savezne Republike Jugoslavije.

lan 37.
Za ugovorne imovinske odnose branih drugova merodavno je pravo koje je u vreme
zakljuenja ugovora bilo merodavno za line i zakonske imovinske odnose.
Ako pravo odreeno u stavu 1. ovog lana predvia da brani drugovi mogu izabrati pravo
koje je merodavno za brano-imovinski ugovor, merodavno je pravo koje su oni izabrali.
lan 38.
Ako je brak nevaei ili je prestao, za line i zakonske imovinske odnose merodavno je
pravo odreeno u lanu 36. ovog zakona.
U sluajevima navedenim u lanu 36. ovog zakona za ugovorne imovinske odnose branih
drugova merodavno je pravo odreeno u lanu 37. ovog zakona.
lan 39.
Za imovinske odnose lica koja ive u vanbranoj zajednici merodavno je pravo drave iji
su oni dravljani.
Ako lica iz stava 1. ovog lana nemaju isto dravljanstvo, merodavno je pravo drave u
kojoj imaju zajedniko prebivalite.
Za ugovorne imovinske odnose izmeu lica koja ive u vanbranoj zajednici merodavno je
pravo koje je u vreme zakljuenja ugovora bilo merodavno za njihove imovinske odnose.
lan 40.
Za odnose izmeu roditelja i dece merodavno je pravo drave iji su oni dravljani.
Ako su roditelji i deca dravljani razliitih drava, merodavno je pravo drave u kojoj svi oni
imaju prebivalite.
Ako su roditelji i deca dravljani razliitih drava, a nemaju prebivalite u istoj dravi,
merodavno je pravo Savezne Republike Jugoslavije ako je dete ili koji od roditelja
jugoslovenski dravljanin.
Za odnose izmeu roditelja i dece koji nisu predvieni u st. 1. do 3. ovog lana merodavno
je pravo drave iji je dravljanin dete.

lan 41.
CODEX PROJ URIS
5
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Za priznavanje, utvrivanje ili osporavanje oinstva, odnosno materinstva merodavno je
pravo drave iji je dravljanin u vreme roenja deteta bilo lice ije se oinstvo, odnosno
materinstvo priznaje, utvruje ili osporava.
lan 42.
Za obavezu izdravanja izmeu krvnih srodnika, osim roditelja i dece, ili za obavezu
izdravanja srodnika po tazbini merodavno je pravo drave iji je dravljanin srodnik od kog
se zahteva izdravanje.
lan 43.
Za pozakonjenje merodavno je pravo drave iji su dravljani roditelji, a ako roditelji nisu
dravljani iste drave - pravo drave onog roditelja, po kome je pozakonjenje punovano.
Ako po pravu odreenom u stavu 1. ovog lana nema uslova za pozakonjenje, a roditelji i
dete imaju prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, merodavno je pravo Savezne
Republike Jugoslavije.
Za pristanak deteta, drugog lica ili dravnog organa za pozakonjenje, merodavno je pravo
drave iji je dravljanin dete.

lan 44.
Za uslove zasnivanja usvojenja i prestanka usvojenja merodavno je pravo drave iji su
dravljani usvojilac i usvojenik.
Ako su usvojilac i usvojenik dravljani razliitih drava, za uslove zasnivanja usvojenja i
prestanka usvojenja merodavna su kumulativno prava obe drave iji su oni dravljani.
Ako brani drugovi zajedniki usvajaju, pored prava drave iji je dravljanin usvojenik,
merodavna su za uslove zasnivanja usvojenja i prestanka usvojenja i prava drava iji su
dravljani i jedan i drugi brani drug.
Za oblik usvojenja merodavno je pravo mesta gde se usvojenje zasniva.
lan 45.
Za dejstvo usvojenja merodavno je pravo drave iji su dravljani usvojilac i usvojenik u
vreme zasnivanja usvojenja.
Ako su usvojilac i usvojenik dravljani razliitih drava, merodavno je pravo drave u kojoj
imaju prebivalite.
Ako su usvojilac i usvojenik dravljani razliitih drava, a nemaju prebivalite u istoj dravi,
merodavno je pravo Savezne Republike Jugoslavije ako je jedan od njih jugoslovenski
dravljanin.
Ako u sluaju iz stava 3. ovog lana ni usvojilac ni usvojenik nisu jugoslovenski dravljani,
merodavno je pravo drave iji je dravljanin usvojenik.

Glava trea
NADLENOST I POSTUPAK
1. Nadlenost suda i drugih organa Savezne Republike Jugoslavije u stvarima s meunarodnim
elementom

lan 46.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji ako tueni ima prebivalite,
odnosno sedite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Ako tueni nema prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji niti u kojoj drugoj dravi,
nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji ako tueni ima boravite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Ako su parnine stranke jugoslovenski dravljani, nadlenost suda Savezne Republike
Jugoslavije postoji i kad tueni ima boravite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Ako u parnici ima vie tuenih sa svojstvom materijalnih suparniara, nadlenost suda
Savezne Republike Jugoslavije postoji i kad jedan od tuenih ima prebivalite, odnosno
sedite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Kad se o pravnom odnosu odluuje u vanparninom postupku, nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije postoji ako lice prema kome je podnesen zahtev ima prebivalite,
odnosno sedite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, a kad u postupku uestvuje samo jedno
lice - ako to lice ima prebivalite, odnosno sedite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, osim ako
ovim zakonom nije drukije odreeno.

CODEX PROJ URIS
6
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
lan 47.
Iskljuiva nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji kad je to ovim ili drugim
saveznim zakonom izriito odreeno.

lan 48.
Ako u stranoj dravi postoji nadlenost stranog suda u sporovima protiv jugoslovenskih
dravljana po kriterijumima o nadlenosti kojih nema u odredbama o nadlenosti suda
Savezne Republike Jugoslavije, ti kriterijumi e biti merodavni za postojanje nadlenosti suda
Savezne Republike Jugoslavije u sporovima u kojima je tueni dravljanin te strane drave.

lan 49.
Stranke se mogu sporazumeti o nadlenosti stranog suda samo ako je bar jedan od njih
strani dravljanin ili pravno lice sa seditem u inostranstvu, a nije u pitanju spor za koji postoji,
po odredbama ovog ili drugog saveznog zakona, iskljuiva nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije.
Stranke se mogu sporazumeti o nadlenosti suda Savezne Republike Jugoslavije ako je
bar jedna stranka jugoslovenski dravljanin ili pravno lice sa seditem u Saveznoj Republici
Jugoslaviji.
Odredbe st. 1. i 2. ovog lana ne primenjuju se kad je u pitanju nadlenost u stvarima iz l.
61. do 70. ovog zakona.

lan 50.
Kad nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije zavisi od pristanka tuenog da sudi
sud Savezne Republike Jugoslavije, smatra se da je tueni dao pristanak podnoenjem
odgovora na tubu, odnosno prigovora na platni nalog, a nije osporio nadlenost, ili se upustio
u raspravljanje.

lan 51.
Kad je odredbama ovog zakona nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije odreena
pod pretpostavkom da parnina stranka ima jugoslovensko dravljanstvo, ta nadlenost
postoji i za lica bez dravljanstva koja imaju prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Odredba stava 1. ovog lana shodno se primenjuje i na nadlenost drugih organa Savezne
Republike Jugoslavije.

lan 52.
U sporovima protiv jugoslovenskih dravljana koji ive u inostranstvu, gde su ih na slubu
ili na rad uputili dravni organ, preduzee ili drugo pravno lice, nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije postoji ako su oni imali prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

lan 53.
U sporovima o vanugovornoj odgovornosti za tetu nadlenost suda Savezne Republike
Jugoslavije postoji ako ta nadlenost postoji po odredbama lana 46. i l. 50. do 52. ovog
zakona ili ako je teta nastala na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije.
Odredba stava 1. ovog lana primenjivae se i u sporovima protiv zajednice osiguranja
imovine i lica radi naknade tete treim licima na osnovu propisa o neposrednoj odgovornosti
te zajednice, kao i u sporovima o regresnim zahtevima po osnovu naknade tete protiv
regresnih dunika.

lan 54.
U sporovima o imovinskopravnim zahtevima nadlenost suda Savezne Republike
Jugoslavije postoji ako se na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije nalazi imovina tuenog
ili predmet koji se tubom trai.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji i u sporovima zbog obaveza
nastalih za vreme boravka tuenog u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

lan 55.
U sporovima protiv fizikog ili pravnog lica koje ima sedite u inostranstvu, za obaveze koje
su nastale u Saveznoj Republici Jugoslaviji ili koje se moraju izvriti na teritoriji Savezne
CODEX PROJ URIS
7
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Republike Jugoslavije nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji ako to lice ima
na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije svoje predstavnitvo ili zastupnitvo ili ako je u
Saveznoj Republici Jugoslaviji sedite pravnog lica kome je povereno vrenje njegovih
poslova.

lan 56.
Iskljuiva nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji u sporovima o pravu
svojine i o drugim stvarnim pravima na nepokretnosti, u sporovima zbog smetanja poseda na
nepokretnosti, kao i u sporovima nastalim iz zakupnih ili najamnih odnosa u pogledu
nepokretnosti, ili iz ugovora o korienju stana ili poslovnih prostorija, ako se nepokretnost
nalazi na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije.

lan 57.
U sporovima zbog smetanja poseda na pokretnim stvarima nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije postoji po odredbama lana 46. i l. 50. i 51. ovog zakona ili ako je na
teritoriji Savezne Republike Jugoslavije nastalo smetanje.

lan 58.
U sporovima o pravu svojine, zalonom pravu i drugim pravima, na vazduhoplovu,
pomorskom brodu i brodu unutranje plovidbe, kao i o zakupnim odnosima u pogledu
vazduhoplova i broda, nadlenost suda Savezne Repbulike Jugoslavije postoji i kad se na
teritoriji Savezne Republike Jugoslavije vodi upisnik u koji je vazduhoplov, odnosno brod
upisan.
U sporovima zbog smetanja poseda na vazduhoplovu i brodu iz stava 1. ovog lana
nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji i kad se na teritoriji Savezne
Republike Jugoslavije vodi upisnik u koji je vazduhoplov, odnosno brod upisan, ili kad je na
teritoriji Savezne Republike Jugoslavije nastalo smetanje.

lan 59.
U sporovima o imovinskim odnosima branih drugova u pogledu imovine u Saveznoj
Republici Jugoslaviji nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji i kad tueni
nema prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, a tuilac u vreme podnoenja tube ima
prebivalite ili boravite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Ako se preteni deo imovine nalazi u Saveznoj Republici Jugoslaviji, a drugi deo u
inostranstvu, sud Savezne Republike Jugoslavije moe odluivati o imovini koja se nalazi u
inostranstvu samo u sporu u kome se odluuje i o imovini u Saveznoj Republici Jugoslaviji, i
to samo ako tueni pristaje da sudi sud Savezne Republike Jugoslavije.

lan 60.
Odredbama lana 59. ovog zakona ne dira se u odredbe o iskljuivoj nadlenosti sudova
Savezne Republike Jugoslavije u imovinskopravnim sporovima.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima o imovinskim odnosima
branih drugova po odredbama ovog zakona postoji bez obzira na to da li brak traje ili je
prestao, ili je utvreno da brak ne postoji.

lan 61.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji u sporovima radi utvrivanja
postojanja ili nepostojanja braka, ponitaja braka ili razvoda braka (brani sporovi) i kad
tueni nema prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji:
1) ako su oba brana druga jugoslovenski dravljani, bez obzira na to gde imaju
prebivalite, ili
2) ako je tuilac jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji, ili
3) ako su brani drugovi imali svoje poslednje prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji,
a tuilac u vreme podnoenja tube ima prebivalite ili boravite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji.
Ako je tueni brani drug jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji, nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije je iskljuiva.

CODEX PROJ URIS
8
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
lan 62.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima iz lana 61. ovog zakona
postoji i kad su brani drugovi strani dravljani koji su imali poslednje zajedniko prebivalite u
Saveznoj Republici Jugoslaviji ili kad tuilac ima prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji,
ali samo ako u tim sluajevima tueni pristaje da sudi sud Savezne Republike Jugoslavije i
ako je po propisima drave iji su dravljani brani drugovi doputena ta nadlenost.

lan 63.
U sporovima za razvod braka nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji i ako
je tuilac jugoslovenski dravljanin, a pravo drave iji bi sud bio nadlean ne predvia
ustanovu razvoda braka.

lan 64.
U sporovima za utvrivanje ili osporavanje oinstva ili materinstva nadlenost suda
Savezne Republike Jugoslavije postoji i kad tueni nema prebivalite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji, i to:
1) ako su tuilac i tueni jugoslovenski dravljani, bez obzira na to gde imaju prebivalite, ili
2) ako je tuilac jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji.
Ako je tuba podnesena protiv deteta koje je jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite,
odnosno boravite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, nadlenost suda Savezne Republike
Jugoslavije je iskljuiva.

lan 65.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima iz lana 64. ovog zakona
postoji i kad su stranke strani dravljani ako tuilac ili jedan od tuilaca ima prebivalite u
Saveznoj Republici Jugoslaviji, ali samo ako tueni pristaje da sudi sud Savezne Republike
Jugoslavije i ako je po propisima drave iji je on dravljanin doputena ta nadlenost.

lan 66.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji u sporovima o uvanju, podizanju i
vaspitanju dece koja su pod roditeljskim staranjem i kad tueni nema prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji, ako su oba roditelja jugoslovenski dravljani.
Ako su tueni i dete jugoslovenski dravljani i ako oboje imaju prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji, nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije je iskljuiva.
Odredbe st. 1. i 2. ovog lana, kao i odredbe lana 46. ovog zakona, shodno se primenjuju
i na odreivanje nadlenosti drugih organa Savezne Republike Jugoslavije kad odluuju o
uvanju, podizanju i vaspitanju dece pod roditeljskim staranjem.

lan 67.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima o zakonskom izdravanju
dece postoji i kad tueni nema prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji:
1) ako dete podnosi tubu i ima prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, ili
2) ako su tuilac i tueni jugoslovenski dravljani, bez obzira na to gde imaju prebivalite, ili
3) ako je tuilac maloletno dete i jugoslovenski je dravljanin.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima o zakonskom izdravanju
koji nisu navedeni u stavu 1. ovog lana postoji i kad tueni nema prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji ako je tuilac jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima o zakonskom izdravanju
izmeu branih drugova i izmeu bivih branih drugova postoji i ako su brani drugovi imali
svoje poslednje zajedniko prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, a tuilac u vreme
suenja i dalje ima prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

lan 68.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije u sporovima o zakonskom izdravanju
postoji i ako tueni ima imovinu u Saveznoj Republici Jugoslaviji iz koje se moe naplatiti
izdravanje.

CODEX PROJ URIS
9
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
lan 69.
Prilikom odluivanja o lienju i vraanju roditeljskog prava, produenju roditeljskog prava,
stavljanju roditelja u poloaj staraoca u pogledu upravljanja deijom imovinom, oglaenju
deteta roenim u braku, kao i prilikom odluivanja o drugim stvarima koje se odnose na lino
stanje i odnose izmeu roditelja i dece, nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije
postoji i kad ne postoje pretpostavke iz lana 46. stav 4. ovog zakona ako su podnosilac
zahteva i lice prema kome se podnosi zahtev jugoslovenski dravljani, odnosno kad u
postupku uestvuje samo jedno lice ako je to lice jugoslovenski dravljanin.

lan 70.
Za davanje dozvole za stupanje u brak nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije
postoji ako je podnosilac zahteva jugoslovenski dravljanin, odnosno ako je jedan od
podnosilaca zahteva jugoslovenski dravljanin, bez obzira na to gde lica koja ele da stupe u
brak imaju prebivalita.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije je iskljuiva ako je maloletnik koji trai
dozvolu za stupanje u brak jugoslovenski dravljanin, odnosno ako su oba lica koja ele da
stupe u brak jugoslovenski dravljani, a brak se zakljuuje u inostranstvu.

lan 71.
Za raspravljanje nepokretne zaostavtine jugoslovenskih dravljana postoji iskljuiva
nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije ako se ta zaostavtina nalazi u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Ako se nepokretna zaostavtina jugoslovenskih dravljanina nalazi u inostranstvu,
nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije postoji samo ako po pravu drave u kojoj se
nalaze nepokretnosti nije nadlean njen organ.
Nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije za raspravljanje pokretne zaostavtine
jugoslovenskih dravljana postoji ako se pokretnosti nalaze na teritoriji Savezne Republike
Jugoslavije ili ako po pravu drave u kojoj se pokretnosti nalaze nije nadlean strani organ,
odnosno ako taj organ odbija da raspravlja zaostavtinu.
Odredbe st. 1. do 3. ovog lana odnose se i na nadlenost u sporovima iz naslednopravnih
odnosa i na sporove o potraivanjima poverilaca prema zaostavtini.

lan 72.
Za raspravljanje nepokretne zaostavtine stranog dravljanina postoji iskljuiva nadlenost
suda Savezne Republike Jugoslavije ako se nepokretnosti nalaze u Saveznoj Republici
Jugoslaviji.
Za raspravljanje pokretne zaostavtine stranog dravljanina koja se nalazi u Saveznoj
Republici Jugoslaviji nadlean je sud Savezne Republike Jugoslavije, osim ako u dravi
ostavioca sud nije nadlean za raspravljanje pokretne imovine jugoslovenskih dravljana.
Odredbe st. 1. i 2. ovog lana odnose se i na nadlenost u sporovima iz naslednopravnih
odnosa i u sporovima o potraivanjima poverilaca prema zaostavtini.
Kad ne postoji nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije za raspravljanje
zaostavtine stranog dravljanina, sud moe odrediti mere za obezbeenje zaostavtine i za
zatitu prava prema zaostavtini koja se nalazi u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

lan 73.
Za raspravljanje nepokretne zaostavtine lica bez dravljanstva, lica ije se dravljanstvo
ne moe utvrditi ili lica koje ima status izbeglice, iskljuiva nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije postoji ako se nepokretnost nalazi na teritoriji Savezne Republike
Jugoslavije.
Za raspravljanje pokretne zaostavtine lica bez dravljanstva, lica ije se dravljanstvo ne
moe utvrditi ili lica koje ima status izbeglice, nadlenost suda Savezne Republike Jugoslavije
postoji ako se pokretnosti nalaze u Saveznoj Republici Jugoslaviji ili ako je ostavilac u vreme
smrti imao prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Odredbe st. 1. i 2. ovog lana odnose se i na nadlenost u sporovima iz naslednopravnih
odnosa i u sporovima o potraivanjima poverilaca prema zaostavtini.
Ako ostavilac nije imao prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji, shodno e se
primenjivati odredbe koje vae za raspravljanje zaostavtine stranog dravljanina,
podrazumevajui pod stranom dravom dravu u kojoj je ostavilac u vreme smrti imao
CODEX PROJ URIS
10
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
prebivalite.

lan 74.
Organ Savezne Republike Jugoslavije je iskljuivo nadlean da odluuje o usvojenju i o
prestanku usvojenja lica koje je jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Organ Savezne Republike Jugoslavije nadlean je da odluuje o usvojenju i o prestanku
usvojenja ako je lice koje usvaja jugoslovenski dravljanin i ima prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Kad brani drugovi zajedniki usvajaju, za nadlenost organa Savezne Republike
Jugoslavije dovoljno je da je jedan od branih drugova jugoslovenski dravljanin i da ima
prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

lan 75.
Organ Savezne Republike Jugoslavije iskljuivo je nadlean u stvarima starateljstva
jugoslovenskih dravljana, bez obzira na to gde imaju prebivalite, ako ovim zakonom nije
drukije odreeno.

lan 76.
Organ Savezne Republike Jugoslavije nee doneti odluku i preduzimati mere u stvarima
starateljstva jugoslovenskih dravljanina koji ima prebivalite u inostranstvu ako utvrdi da je
organ nadlean po pravu strane drave doneo odluku ili preduzeo mere kojima je
obezbeena zatita linosti, prava i interesa jugoslovenskog dravljanina.

lan 77.
Organ Savezne Republike Jugoslavije preduzee neophodne privremene mere radi zatite
linosti, prava i interesa stranog dravljanina koji se nalazi ili ima imovinu u Saveznoj
Republici Jugoslaviji, o emu e obavestiti organ drave iji je dravljanin to lice.
Organ Savezne Republike Jugoslavije donee odluku i preduzee mere u stvarima
starateljstva stranog dravljanina koji ima prebivalite u Saveznoj Republici Jugoslaviji ako
zatitu njegove linosti, prava i interesa nije obezbedio organ drave iji je on dravljanin.

lan 78.
Sud Savezne Republike Jugoslavije iskljuivo je nadlean za proglaenje nestalog
jugoslovenskog dravljanina umrlim, bez obzira na to gde je imao prebivalite.
Pred sudom Savezne Republike Jugoslavije moe se po pravu Savezne Republike
Jugoslavije dokazivati smrt stranog dravljanina koji je umro na teritoriji Savezne Republike
Jugoslavije.

2. Ostale odredbe
lan 79.
Za stranaku i parninu sposobnost fizikog lica merodavno je pravo drave iji je ono
dravljanin.
Ako strani dravljanin nije parnino sposoban po odredbi stava 1. ovog lana, a parnino je
sposoban po pravu Savezne Republike Jugoslavije, moe sam preduzimati radnje u
postupku.
Zakonski zastupnik stranog dravljanina iz stava 2. ovog lana moe preduzimati radnje u
postupku samo dok taj strani dravljanin ne izjavi da sam preuzima voenje parnice.
Za stranaku sposobnost stranog pravnog lica merodavno je pravo predvieno u lanu 17.
ovog zakona.

lan 80.
Sud Savezne Republike Jugoslavije prekinue postupak na zahtev stranke ako je u toku
spor pred stranim sudom u istoj pravnoj stvari i izmeu istih stranaka, i to:
1) ako je prvo pred stranim sudom pokrenut postupak po odnosnom sporu;
2) ako je u pitanju spor za ije suenje ne postoji iskljuiva nadlenost suda Savezne
Republike Jugoslavije;
CODEX PROJ URIS
11
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
3) ako postoji uzajamnost.

lan 81.
Za ocenu nadlenosti suda Savezne Republike Jugoslavije od znaaja su injenice koje
postoje u vreme u koje parnica poinje da tee.

lan 82.
Kad strani dravljanin ili lice bez dravljanstva koje nema prebivalite u Saveznoj Republici
Jugoslaviji pokree parnicu pred sudom Savezne Republike Jugoslavije, duan je da
tuenom, na njegov zahtev, obezbedi parnine trokove.
Tueni je duan da zahtev iz stava 1. ovog lana stavi najdocnije na pripremnom roitu, a
ako pripremno roite nije odrano - na prvom roitu za glavnu raspravu pre nego to se
upusti u raspravljanje o glavnoj stvari, odnosno im je saznao da postoje pretpostavke za
traenje obezbeenja.
Obezbeenje parninih trokova daje se u novcu, ali sud moe odobriti da se obezbeenje
daje i u drugom pogodnom obliku.

lan 83.
Tueni nema pravo na obezbeenje parninih trokova:
1) ako u dravi iji je dravljanin tuilac jugoslovenski dravljani nisu duni da daju
obezbeenje;
2) ako tuilac uiva u Saveznoj Republici Jugoslaviji pravo azila;
3) ako se tubeni zahtev odnosi na potraivanje tuioca iz njegovog radnog odnosa u
Saveznoj Republici Jugoslaviji;
4) ako su u pitanju brani sporovi ili sporovi o utvrivanju ili osporavanju oinstva ili
materinstva i ako je u pitanju zakonsko izdravanje;
5) ako je u pitanju menina ili ekovna tuba, protivtuba ili izdavanje platnog naloga.
U sluaju sumnje da li su jugoslovenski dravljani, u smislu take 1. stava 1. ovog lana,
duni da daju obezbeenje u dravi iji je dravljanin tuilac, objanjenje daje savezni organ
nadlean za poslove pravde.

lan 84.
Sud e u reenju kojim se usvaja zahtev za obezbeenje parninih trokova odrediti iznos
obezbeenja i rok u kome se obezbeenje mora dati, a upozorie tuioca na posledice koje
zakon predvia ako ne bude dokazano da je obezbeenje dato u odreenom roku.
Ako tuilac u odreenom roku ne dokae da je dao obezbeenje za parnine trokove,
smatrae se da je tuba povuena, odnosno da je tuilac odustao od pravnog leka ako je
zahtev za obezbeenje stavljen tek u postupak povodom pravnog leka.
Tueni koji je blagovremeno stavio zahtev da mu tuilac obezbedi parnine trokove nije
duan da nastavi postupak u glavnoj stvari sve dok se pravnosnano ne odlui o njegovom
zahtevu, a ako zahtev bude usvojen - dok tuilac ne poloi obezbeenje.
Ako sud odbije zahtev za obezbeenje parninih trokova, moe odluiti da se postupak
nastavi i pre nego to reenje o odbijanju postane pravnosnano.
lan 85.
Strani dravljani imaju pravo na osloboenje od plaanja parninih trokova pod uslovima
uzajamnosti.
U sluaju sumnje u postojanje uzajamnosti, u pogledu osloboenja od plaanja parninih
trokova objanjenje daje savezni organ nadlean za poslove pravde.
Uzajamnost iz stava 1. ovog lana ne predstavlja uslov za ostvarivanje prava na
oslobaanje od plaanja parninih trokova, ako strani dravljanin ima prebivalite u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Lice bez dravljanstva ima pravo na oslobaanje od plaanja parninih trokova ako ima
prebivalite ili boravite u Saveznoj Republici Jugoslaviji.

Glava etvrta
PRIZNANJE I IZVRENJE STRANIH ODLUKA
1. Priznanje i izvrenje stranih sudskih odluka
lan 86.
CODEX PROJ URIS
12
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Strana sudska odluka izjednauje se sa odlukom suda Savezne Republike Jugoslavije i
proizvodi pravno dejstvo u Saveznoj Republici Jugoslaviji samo ako je prizna sud Savezne
Republike Jugoslavije.
Stranom sudskom odlukom u smislu stava 1. ovog lana smatra se i poravnanje zakljueno
pred sudom (sudsko poravnanje).
Stranom sudskom odlukom smatra se i odluka drugog organa koja je u dravi u kojoj je
donesena izjednaena sa sudskom odlukom, odnosno sudskim poravnanjem ako se njome
reguliu odnosi predvieni u lanu 1. ovog zakona.

lan 87.
Strana sudska odluka priznae se ako je podnosilac zahteva za priznanje uz tu odluku
podneo i potvrdu nadlenog stranog suda, odnosno drugog organa o pravnosnanosti te
odluke po pravu drave u kojoj je donesena.
lan 88.
Sud Savezne Republike Jugoslavije odbie priznanje strane sudske odluke ako povodom
prigovora lica protiv koga je ta odluka donesena utvrdi da to lice nije moglo uestvovati u
postupku zbog nepravilnosti u postupku.
Naroito e se smatrati da lice protiv koga je donesena strana sudska odluka nije moglo
uestvovati u postupku zbog toga to mu poziv, tuba ili reenje kojim je zapoet postupak
nije bilo lino dostavljeno, odnosno to uopte nije ni pokuano lino, osim ako se na bilo koji
nain upustilo u raspravljanje o glavnoj stvari u prvostepenom postupku.

lan 89.
Strana sudska odluka nee se priznati ako u odnosnoj stvari postoji iskljuiva nadlenost
suda ili drugog organa Savezne Republike Jugoslavije.
Ako tueni trai priznanje strane sudske odluke koja je donesena u branom sporu ili ako
to trai tuilac, a tueni se ne protivi, iskljuiva nadlenost suda Savezne Republike
Jugoslavije nije smetnja za priznanje te odluke.

lan 90.
Strana sudska odluka nee se priznati ako je u istoj stvari sud ili drugi organ Savezne
Republike Jugoslavije doneo pravnosnanu odluku ili ako je u Saveznoj Republici Jugoslaviji
priznata neka druga strana sudska odluka koja je donesena u istoj stvari.
Sud e zastati sa priznanjem strane sudske odluke ako je pred sudom Savezne Republike
Jugoslavije u toku ranije pokrenuta parnica u istoj pravnoj stvari i meu istim strankama, i to
do pravnosnanog okonanja te parnice.

lan 91.
Strana sudska odluka nee se priznati ako je u suprotnosti sa Ustavom SRJ utvrenim
osnovama drutvenog ureenja.

lan 92.
Strana sudska odluka nee se priznati ako ne postoji uzajamnost.
Nepostojanje uzajamnosti nije smetnja za priznanje strane sudske odluke donesene u
branom sporu i u sporu radi utvrivanja i osporavanja oinstva ili materinstva, kao i ako
priznanje ili izvrenje strane sudske odluke trai jugoslovenski dravljanin.
Postojanje uzajamnosti u pogledu priznanja strane sudske odluke pretpostavlja se dok se
suprotno ne dokae, a u sluaju sumnje u postojanje te uzajamnosti, objanjenje daje savezni
organ nadlean za poslove pravde.

lan 93.
Ako je pri odluivanju o linom stanju (statusu) jugoslovenskog dravljanina trebalo po
ovom zakonu primeniti pravo Savezne Republike Jugoslavije, strana sudska odluka priznae
se i kad je primenjeno strano pravo ako ta odluka bitno ne odstupa od prava Savezne
Republike Jugoslavije koje se primenjuje na takav odnos.

lan 94.
CODEX PROJ URIS
13
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Odluke stranih sudova koje se odnose na lino stanje (status) dravljanina drave ija je
odluka u pitanju priznaju se u Saveznoj Republici Jugoslaviji bez preispitivanja od strane suda
po lanu 89. i l. 91. i 92. ovog zakona.
Ako nadleni organ Savezne Republike Jugoslavije smatra da se strana sudska odluka
odnosi na lino stanje (status) jugoslovenskog dravljanina, takva odluka, da bi bila priznata,
podlee preispitivanju po odredbama l. 87. do 92. ovog zakona.

lan 95.
Ako se strana sudska odluka odnosi na lino stanje (status) stranaca koji nisu dravljani
drave koja je donela tu odluku, odluka e se priznati samo ako ispunjava uslove za priznanje
u dravi iji su dravljani odnosna lica.
lan 96.
Na izvrenje strane sudske odluke primenjuju se odredbe l. 87. do 92. ovog zakona.
Podnosilac zahteva za izvrenje strane sudske odluke, pored potvrde iz lana 87. ovog
zakona, treba da podnese i potvrdu o izvrnosti te odluke po pravu drave u kojoj je
donesena.
3. Priznanje i izvrenje stranih arbitranih odluka
lan 97.
Stranom arbitranom odlukom smatra se arbitrana odluka koja nije donesena u Saveznoj
Republici Jugoslaviji.
Strana arbitrana odluka ima pripadnost drave u kojoj je donesena.
Stranom arbitranom odlukom smatra se i arbitrana odluka koja je donesena u Saveznoj
Republici Jugoslaviji, pri ijem je donoenju primenjeno pravo strane drave u pogledu
postupka, ako to nije u suprotnosti sa prinudnim propisima Savezne Republike Jugoslavije.
Strana arbitrana odluka iz stava 3. ovog lana ima pripadnost drave ije je pravo u
pogledu postupka primenjeno.

lan 98.
Strana arbitrana odluka priznaje se i izvrava ako je stranka koja trai priznanje i izvrenje
podnela uz svoj zahtev sudu:
1) izvornu odluku arbitrae ili njen overen prepis;
2) izvorni ugovor o arbitrai ili njegov overen prepis.
Ako strana arbitrana odluka ili ugovor o arbitrai, odnosno njihovi overeni prepisi nisu
sastavljeni na jeziku koji je u slubenoj upotrebi suda pred kojim se pokree postupak za
priznanje i izvrenje te odluke, stranka koja trai priznanje i izvrenje odluke mora podneti
njihov prevod na odnosnom jeziku, koji je izvrilo za to ovlaeno lice.
lan 99.
Priznanje i izvrenje strane arbitrane odluke odbie se ako se utvrdi:
1) da se po pravu Savezne Republike Jugoslavije predmet spora ne moe podvri arbitrai;
2) da postoji iskljuiva nadlenost suda ili drugog organa Savezne Republike Jugoslavije;
3) da bi priznanje ili izvrenje odluke bilo u suprotnosti sa Ustavom SRJ utvrenim
osnovama drutvenog ureenja;
4) da ne postoji uzajamnost;
5) da ugovor o arbitrai nije zakljuen u pismenom obliku, odnosno razmenom pisama,
telegrama ili teleprinterskih saoptenja;
6) da ugovor o arbitrai nije punovaan;
7) da stranka protiv koje se trai priznanje i izvrenje odluke nije bila uredno obavetena o
imenovanju arbitra ili o arbitranom postupku, ili joj je iz nekog drugog razloga bilo
onemogueno da se slui svojim pravima u postupku;
8) da sastav arbitranog suda ili arbitrani postupak nisu bili u skladu sa odredbama
ugovora o arbitrai;
9) da je arbitrani sud prekoraio granice svog ovlaenja odreene ugovorom o arbitrai;
10) da odluka jo nije ostala konana i izvrna za stranke ili ako je odluku ponitio ili
obustavio nadleni organ drave u kojoj je donesena ili drave na osnovu ijeg prava je
donesena;
11) da je izreka arbitrane odluke nerazumljiva ili protivurena.
Ako se u stranoj arbitranoj odluci delovi koji se odnose na pitanja koja su bila podvrgnuta
arbitrai mogu odvojiti od delova u kojima je sud prekoraio granice svog ovlaenja, delovi
CODEX PROJ URIS
14
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
odluke u kojoj sud nije prekoraio granice svog ovlaenja mogu se priznati i izvriti.

lan 100.
Ako je pokrenut postupak za ponitaj ili obustavljanje strane arbitrane odluke pred
nadlenim organom iz lana 99. taka 10. ovog zakona, sud moe odloiti reavanje zahteva
za priznanje i izvrenje te odluke, a na zahtev poverioca, odnosno dunika - moe takvu svoju
odluku o odlaganju usloviti polaganjem odgovarajueg obezbeenja od strane dunika.
4. Postupak priznanja i izvrenja stranih sudskih i arbitranih odluka
lan 101.
Za priznanje i izvrenje stranih sudskih odluka i stranih arbitranih odluka mesno je
nadlean sud na ijem podruju treba sprovesti postupak priznanja, odnosno izvrenja.
Sud e se ograniiti na to da ispita da li postoje uslovi iz l. 86. do 100. ovog zakona, a ako
smatra za potrebno, moe traiti objanjenje kako od suda koji je doneo odluku tako i od
stranaka.
Protiv reenja o priznanju, odnosno izvrenju odluke stranke mogu izjaviti albu u roku od
15 dana od dana dostavljanja reenja.
O albi protiv reenja iz stava 3. ovog lana odluuje drugostepeni sud.
Ako o priznanju strane odluke nije doneseno posebno reenje, svaki sud moe o priznanju
te odluke reavati u postupku kao o prethodnom pitanju, ali samo sa dejstvom za taj
postupak.
Priznanje odluke stranog suda u stvarima koje se odnose na lino stanje (status) ovlaen
je da trai svako ko za to ima pravni interes.
Glava peta
POSEBNE ODREDBE
lan 102.
Jugoslovenski dravljani mogu u inostranstvu zakljuiti brak pred ovlaenim konzularnim
predstavnitvom ili diplomatskim predstavnitvom Savezne Republike Jugoslavije koje vri
konzularne poslove ako se tome ne protivi drava u kojoj se nalazi predstavnitvo Savezne
Republike Jugoslavije ili ako je to predvieno meunarodnim ugovorom.

lan 103.
Poslove starateljstva za jugoslovenske dravljane koji se nalaze u inostranstvu vri
konzularno predstavnitvo ili diplomatsko predstavnitvo Savezne Republike Jugoslavije koje
vri konzularne poslove ako se tome ne protivi drava u kojoj se nalazi predstavnitvo
Savezne Republike Jugoslavije, ili ako je to predvieno meunarodnim ugovorom.

lan 104.
Jugoslovenskom dravljaninu moe u inostranstvu sastaviti testament, po odredbama koje
vae za sastavljanje sudskog testamenta, konzularno predstavnitvo ili diplomatsko
predstavnitvo Savezne Republike Jugoslavije koje vri konzularne poslove.

lan 105.
Konzularna predstavnitva Savezne Republike Jugoslavije ili diplomatska predstavnitva
Savezne Republike Jugoslavije u inostranstvu koja vre konzularne poslove mogu vriti overu
potpisa, rukopisa i prepisa u skladu sa meunarodnim ugovorima i propisima zemalja prijema.

lan 106.
Uverenje o saveznim, republikim i pokrajinskim propisima koji vae ili koji su vaili u
Saveznoj Republici Jugoslaviji, radi njihove upotrebe pred organima strane drave, izdaje
savezni organ nadlean za poslove pravde.
U uverenju iz stava 1. ovog lana navodi se naziv propisa, datum kad je donesen, odnosno
kad je prestao da vai i doslovni tekst odgovarajuih odredaba tog propisa.

Glava esta
PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE
lan 107.
CODEX PROJ URIS
15
Zakon o reavanju sukoba zakona sa propisima drugih zemalja (1982)
___________________________________________________________________
Odredbe ovog zakona nee se primenjivati na odnose koji su nastali pre stupanja na snagu
ovog zakona.
lan 108.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da vae:
1) odredbe l. 28. do 32, lana 70. stav 5, lana 88. stav 1, l. 169. do 171, lan 178. i lan
222. Zakona o parninom postupku ("Slubeni list SFRJ", br. 4/77, 36/77 i 36/80);
2) odredbe l. 16. do 22. Uvodnog zakona za Zakon o parninom postupku ("Slubeni list
FNRJ", br. 4/57);
3) odredba lana 26. Osnovnog zakona o braku ("Slubeni list SFRJ", br. 28/65);
4) odredba lana 29. Osnovnog zakona o starateljstvu ("Slubeni list SFRJ", br. 16/65);
5) odredbe l. 187. i 188. Zakona o nasleivanju ("Slubeni list SFRJ", br. 42/65).

lan 109.
Ovaj zakon stupa na snagu 1. januara 1983. godine.
___________________________


CODEX PROJ URIS
16