1

truongnguyenmanh92@gmail.com
MC LC
Trang
MC LC
Phn 1. GII THIU THNG TIN CNG TRNH THIT K
1.1. GII THIU V HIN TNG NC VA V PHNG N CHNG
VA CHO TRM BM CP II
1.1.1. Hin tng nc va v tc hi
1.1.2. Phng n chng va cho trm bm cp II
1.1.2.1. t van gim p
1.1.2.2. B tr bnh chng va
1.1.2.3. B tr b chng va
1.2. CC THNG S THIT K BAN U
1.3. CHN PHNG N CHNG VA CHO TRM BM CP II
Phn 2. TNH TON CHNG VA TRM BM CP II
2.1 TNH TON P LC VA TRN NG Y
2.1.1. Kim tra cc tr s p lc khi xy ra hin tng nc va
2.2 TNH TON THIT K CHO BNH CHNG VA
2.2.1. Th tch bnh chng va
2.2.2. ng knh ng dn nc t bnh ra
2.2.3. ng knh ng tch nc vo bnh
Phn 3. THNG K VT T
TI LIU THAM KHO
PH LC











2


DANH MC BNG
Trang
Bng 1: Gi tr ca tc truyn sng va a (m/s). . ..........................................
Bng 2: u-nhc im ca 2 phng n




DANH MC HNH
Trang
Hnh 1: Van iu p
Hnh 2: Bnh p lc chng va v my nn kh













3


Phn 1
GII THIU THNG TIN CNG TRNH THIT K
1.1. GII THIU V HIN TNG NC VA V PHNG N
CHNG VA CHO TRM BM CP II.
1.1.1. Hin tng nc va v tc hi.
Nc va trn ng ng xy ra khi ng van hoc dng bm t ngt. Khi xy ra
nc va, p sut cht lng trn ng ng tng (gim) mt tr s rt ln v lp i lp
li nhiu ln. Nh vy s thay i t ngt lu lng v vn tc ca cht lng gy nn
s tng (gim) p sut mt tr s rt ln v rt nhanh gi l hin tng nc va.
Khi bm ang lm vic m dng my t ngt khi cha kp ng van trn ng y
th c th xy ra cc trng hp sau y:
Nu trn ng y c van mt chiu th nc va xy ra t ng y.
Nu trn ng y khng c van mt chiu m ming ng ht c van mt
chiu th nc va s xy ra trn ng ht.
Nu c trn ng y v ming ng ht u khng c van mt chiu th nc
t ng y s chy qua bm v b ht lm bm b quay ngc.
p sut tng thm hoc gim i gi l p sut nc va. Pha gim p gi l nc va
pha m, pha tng p gi l nc va pha dng.
Hin tng nc va rt nguy him i vi s lm vic ca bm. p lc nc va
ph thuc vo p lc cng tc ca my bm v chiu cao bm nc hnh hc. Cc gi
tr ny cng cao, p lc nc va cng ln. ng t thng ng, nc va nguy him
hn trng hp ng t nm ngang. S tng p sut ny lm ng sut ca vt liu ng
tng ln cao, c th ph v mi ni ng v c th lm hng my bm.
1.1.2. Phng n chng va cho trm bm cp II.
1.1.2.1. t van gim p (van an ton).
Van c b tr trn ng y, ngay st bm. Khi xy ra nc va, p lc nc trn
ng ng vt qu p lc gii hn, van gim p t ng m x bt nc ra ngoi nn
p lc trn ng ng s gim i.
4


Hnh 1: Van iu p (ngun Google)
1.1.2.2. B tr bnh chng va.
Bnh chng va l mt thng kn bng thp t ngay trn sn gian my. Trong
thng, phn cha kh chim n 1/31/2 dung tch. Bnh c ni vi ng y ca
my bm.
Khi my bm lm vic, nc c p c tch ly vo bnh. Khi xy ra nc va, do
p lc trn ng y gim nn nc t bnh chy ra ng y khc phc hin tng gim
p trn ng y. Do , nc t ng y khng chy ngc v pha bm v nc va
c khc phc.
Nc trong bnh c gia p bi kh nn cung cp t my nn kh.

Hnh 2: Bnh p lc chng va v my nn kh (ngun Google)
5

1.1.2.3. B tr b chng va.
Chc nng ca b chng va cng ging nh bnh chng va. B chng va l mt b
h bng thp hoc xy bng gch t trn cao hn ng y t 3 n 4m. B c th t
ngay trn mi nh trm.
Khi my bm lm vic, van trn ng dn nc vo v dn nc ra ca b u m.
Nc theo ng dn nc vo chy vo b. Khi xy ra hin tng nc va trn ng y
ca bm, pha u tin l pha gim p. p sut trn ng ng lc ny gim dn
xung. Do khng cn bng p sut, nc t b chy xung theo ng ng dn nc
ra vi vn tc gim dn lm vn tc nc trn ng y gim dn n bng 0. Lc
ny nc t ng y ca bm ngng chy ra mng hoc ln b cha nn khng c
hin tng tng p do nc chy ngc v trm bm. Hin tng nc va c khc
phc.
1.2. CC THNG S THIT K BAN U
Chiu cao i nc trn h thng l 22 m, chiu cao nc trong i l 3 m, cao
i l 3,05 m => p lc tnh H
t
= 25 m.
Lu lng bm: Q = 71193,6 m
3
/ngy = 2966,4 m
3
/h = 0,824 m
3
/s
Trong trm c 4 bm (3 bm lm vic, 1 bm d phng s c). Khi c chy c 4
bm lm vic.
q
B
= 206 l/s
H
B
= 53 m
Tng chiu di ng y (t trm bm cp 2 n i nc) L = 5940 m.
ng y D = 700 mm.























6

1.3. CHN PHNG N CHNG VA CHO TRM BM CP II
Da vo cc thng s tnh ton trn, nhm xut 2 phng n chng va cho
trm bm cp II:
+ Phng n 1: Xy thp chng va, kt hp vi h thng van hp thu nc va
trc bm.
+ Phng n 2: Lp t bnh iu p chng va trm bm.
nh gi tnh kh thi ca 2 phng n:

Bng 2: u-nhc im ca 2 phng n (em nn so snh tng mc vi nhau,
trnh so snh 2 ci khng cng mc ch, vd nh chi phi xy dng ca 2 phng n,
chi ph vn hnh)

Phng n 1
Phng n 2
u im
m bo an ton cao cho
trm bm k c khi nc va
xy ra vi p lc ln hn so
vi thit k ban u.
Chi ph xy lp thp, d
kim tra v vn hnh.
Khng tn chi ph in nng
vn hnh.
Tit kim mt bng do lp
t trong nh trm

Dung tch bnh cha d gia
cng theo thit k.
Nhc im
Chi ph xy lp cao, kh
kim tra qu trnh vn hnh
do thp xy cch xa nh
trm bm.
Tn thm chi ph in nng
chy my nn kh.
Tn chi ph v mt bng
xy dng thp.
Khi p lc nc va v ln
hn so vi thit k s gy
nh hng ti hiu qu
chng va ca bnh
Da vo bng so snh trn, nhm quyt nh s s dng phng n 2 thit k
chng va cho trm bm cp II.












7



Phn 2
TNH TON CHNG VA TRM BM CP II

2.1. TNH TON P LC VA TRN NG Y

2.1.1. Kim tra cc tr s p lc khi xy ra hin tng nc va
Thit din ng y A = 0,38465 m
2

Chiu di tuyn ng L = 5940 m
Vn tc nc trong ng khi mt in: v
o
=

= 2,14 m/s
ng thp, vn tc truyn sng va chn: a = 1133 m/s
Bng 1: Gi tr ca tc truyn sng va a (m/s)
ng knh
(mm)
a (m/s)
ng knh
(mm)
a (m/s)
ng gang ng thp ng gang ng thp
100 1276 1267 500 1107 1143
150 1235 1234 600 1093 1146
200 1204 1246 700 1093 1133
250 1181 1234 800 1093 1137
300 1162 1234 900 1093 1126
400 1126 1163 1000 1093 1118
(Ngun: Tnh ton cc cng trnh x l v phn phi nc cp, Trnh Xun Lai, NXB
Xy dng 2011)
Thi gian ca 1 chu k truyn sng va T = 2L/a = 2x5960/1133 = 10.52 s
Khi bm dng t ngt, dao ng p lc trong h thng
H =

= 247,4m
Tng p lc m sut hin trong h: H
Min
=H
B
- H = 53 = 194,4 m
=> ton h c p lc chn khng khi xy ra nc va.
8

Tng p lc dng xut hin: H
Max
= 3H
t
+ H = 3x25 + 247,7 = 322,7 m
Nh vy vt qu p lc cho php ca mng li khi c nc va l 90m
2.2. TNH TON THIT K CHO BNH CHNG VA
2.2.1. Th tch bnh
Dung tch cha nc ca bnh:
W
nc
=

= 21,35m
3

Dung tch cha kh ca bnh:
W
kh
=

W
nc
=

21,35 = 4,32 m
3


Trong : P
1
l p lc lm vic ca bnh

= H
bm max
+ 10,37m
P
2
l p lc ti thiu trung bnh

= 10,67 m

Tng dung tch bnh: W

b
= W
nc
+ W
kh
= 25,67 m
3
Trong trm t 2 bnh, dung tch mi bnh l 12,835 m
3
.
Kch thc: H
bnh
= 4m, d
y bnh
= 2,02m
Trong trm t 2 my nn kh (1 my lm vic, 1 my d phng) b sung
kh vo bnh do hao ht. Gi s my nn kh hot ng trong 30 pht th tch
y kh vo bnh.
Cng sut my nn Q
kh
= 4,32 m
3
/30 pht = 0,144 m
3
/pht.
p lc H
nn kh
= 55 m.
2.2.2. ng knh ng dn nc t bnh ra
Vn tc nc chy trong ng t bnh iu p ra ng chnh khi c nc va m:
V
1
=

Trong : =

l chnh lch p lc gia bnh v ng

chnh.
l tng h s tn tht cc b ca ng dn nc ra, ly bng 7
g l gia tc trng trng, ly bng 9,8 m/s
2
V
1
=

= 8,59 m/s
Tit din ngang ca ng:
F
1
=

= 0,096 m
2

ng knh ng dn nc ra: d =

= 0,35 m. Chn 1 ng thp 350

9



2.2.3. ng knh ng tch nc vo bnh
Vn tc nc chy trong ng tch nc vo
V
2
=

Trong : H
t
l chiu cao i nc trn h thng
l tng tn tht cc b trn ng tch nc vo, ly bng 5
V2 = 0,894

=
Tit din ngang ca ng:
F2 =

= 0,00534 m
2

ng knh ng dn nc vo bnh: D
ng vo
= 0,085 m. Chn 1 ng thp 85

































10


Phn 3
THNG K VT T

STT Loi n v tnh
S lng
1
Bnh chng va ci
2
2
My nn kh ci
1
3
B o mc nc LC ci
2
4
ng h p lc ci
2
5
Van 2 chiu ci
16
6
Van 1 chiu ci
2
7
Cng tc my nn kh LS ci
2
Cho bng thng k chi tit thit b nh kch thc hnh hc, p lc, ph kin km theo


























11



TI LIU THAM KHO

1. ThS. L Dung, My bm-Cng trnh thu nc-Trm bm cp thot nc, NXB
Xy dng 2008.
2. Trnh Xun Lai, Tnh ton cc cng trnh x l v phn phi nc cp, NXB Xy
dng 2011.





















12






PH LC