Gerda Malaperis

1
Kurso - "Gerda malaperis"

Enhavo
Novaj vortoj
La rakonto
Enhavaj demandoj
Respondoj de enhavaj demandoj

Multlingva paaro por informii kaj lerni Esperanton

2
Antaparolo
Esploroj pri la psikopedagogio de lingvo montris, ke por igi la instruon kiel eble plej efika,
necesas respekti serion da principoj. i tiu libro prezentas provon apliki tiujn al la instruado
de Esperanto, i. a. la jenajn:

Motivigi la lernanton. La efa faktoro en la sukceso de lingvolernado estas la motivado. Por
tiun favori, la libro prezentias kiel aventurromano, en kiu jam en la dua apitro atentokapta
okazao tiklas la scivolemon kaj instigas la lernanton legi plu.

Apliki la regulon "ju pli ofta la vorto, des pli frue enkonduki in". La reguleco de
Esperanto ebligis tion fari tuj de la komenco. Internacia Kultura Servo en Zagreb havigis la
necesajn la-oftecajn vortlistojn, ricevitajn per statistika prilaborado de konversacioj
surbendigitaj okaze de diversaj internaciaj kunvenoj.

Ripetadi en malsamaj kuntekstoj. Radiko, vortero a lingva strukturo asimilias des pli
senpene, ju pli ofte i ripetias, efe se oni atentas la gravecon ree prezenti in precize en la
momento kiam, ne uzate dum iu tempospaco, i emus forgesii. Tiu principio estis observata.
Espereble la legantoj bonvolos pardoni la kelkfoje nenaturajn ripetojn, stile ne tre belajn, kiujn
la teksto pro tio enhavas.

Redukti plej severe, en iu instruunuo, la proporcion de novaj lernendaoj. Tiel, iu
nove enkondukata elemento estas kvaza portata de la tuta kunteksto. En i tiu libro, novaj
vortoj aperas tiamaniere, ke, asimilinte la enhavon de la unua apitro, la lernanto jam
komprenas almena 82 procentojn de apitroj 2 is 8; 89 procentojn de apitroj 9 is 12; kaj
92 procentojn de la tekstoj post apitro 12. Fakte, la lasta apitro enhavas nur 3 procentojn
da novaj radikoj.

Multajn eble surprizos la diversa longeco de la apitroj. i fontas el la deziro adaptii al la
fakto, ke la mensa kapablo asimili novan materialon ne restas konstante samnivela. La
dividoj ene de la apitroj estas simplaj indikoj por helpi la instruanton, nedevigaj.

i tiu verko ne estis planita por memlernado. Tamen montriis, ke personoj kun bona
kompreno pri gramatiko sukcese lernis hejme la bazojn de Esperanto uzante i tiun
lernolibron kaj la akompanan vortliston, se ili disponis la sporadan helpon de esperantisto.

i tiu romaneto povas esti uzata anka kiel la unua legolibro post iu ajn alia kurso.

La atoro: Claude PIRON

Dankvortoj
Unue, koran dankon al Claude Piron por ke ni rajtas uzi lian kurson en lernu!.
Dankon anka al Emilio Cid kiu preparis la sonon.
La belajn ilustraojn desegnis Helen Claesson, kaj kompreneble ni dankas por ili!

La teamo

3
Vortoj por apitro 1

al alta
angulo bela
blonda demandas
demando diras
ebla eble
en estas
fakte fakto
granda ho
iras jen
jes juna
kaj kara
kio kiu
knabino knabo
kun la
laboras li
mi mondo
multaj multe
ne nenio
nova nu
nun nur
okazas plej
restoracio rigardas
saluton scias
sed serioza
sidas sincera
sola speciala
spegulo studento
tiu tro
tuta tute
universitato venas
vera vere
verajna verajne
vi virino
viro

4
apitro 1.1
(En universitata restoracio)
Tom: Saluton, Linda.
Linda: Saluton, Tom.
Tom: Diru al mi: kiu estas tiu?
Linda: Kiu?
Tom:

Tiu alta, blonda, juna
viro...
Linda: Kiu?

apitro 1.2
Tom: Tiu, kiu sidas en la angulo.
Linda: Ho, tiu!
Tom: Jes, tiu.
Linda:

Mi ne scias. Mi ne scias, kiu li estas. Nova
studento, verajne.
Tom: Li estas tute sola.

apitro 1.3
Linda: Ne. Rigardu. Bela knabino iras al li.
Tom:

Ne bela. Juna, eble, sed ne bela. Nur vi estas bela,
Linda.
Linda:

Tom, kara! Kio okazas al vi? Eble vi laboras tro
multe, kaj...

5
apitro 1.4
Tom:

Nenio speciala okazas al mi. Kaj mi ne laboras tro
multe. Fakte, mi laboras malmulte nun. La vera
demando estas: kio okazas al vi, Linda? Nur vi estas
vere bela.
Linda: Nu, nu...
Tom:

Estas fakto. Nur vi estas bela, Linda. Mi estas sincera.
Venu kun mi!
Linda: Sed...

apitro 1.5
Tom:

Venu. Al la granda spegulo. Rigardu. Jen estas Linda,
la plej bela virino en la mondo, la plej bela virino en la
tuta mondo.
Linda:

Kaj jen estas Tom, la plej malserioza knabo en la tuta
universitato.

Demandoj por apitro 1
Diru al mi:
1. Kiu sidas en la angulo?
Tom
juna knabino
Linda
maljuna viro
blonda viro
2. Kiu iras al li?
Tom
maljuna viro
blonda viro
juna knabino
Linda
3. Al kio iras Tom kaj Linda?
al la angulo
al la blonda viro
6
al la nova studento
al granda spegulo
4. Kiu estas (eble) la plej bela virino en la mondo?
bela knabino
Tom
Linda
maljuna viro
blonda viro
5. Kiu estas (eble) la plej malserioza knabo en la universitato?
maljuna viro
bela knabino
Tom
Linda
blonda viro

Vortoj por apitro 2

agas alia
bona bone
certa certe
u diable!
diablo direkto
diskreta dum
ej! forta
haltas ias
ili inter
io iom
iom post iom iomete
ke kvaza
lia mano
mistera mistere
mistero montras
natura nature
naturo ne plu
ni pala
parolas petas
plu pordo
7
post prava
pravas prave
proksima rapida
revenas se
staras stranga
strange i
ia taso
tre turnas
ulo vidas
volas

apitro 2.1
Linda: Tom!
Tom: Kio okazas al vi? Vi estas pala! Bela, sed pala.
Linda: Tom! Ne rigardu!
Tom: Kio okazas?
Linda:

Strange! Okazas io stranga, io tre stranga. Tiu ulo, tiu
nova studento... Ne, ne, mi petas vin, ne rigardu. Estu
diskreta.
Tom: Diable! Diru al mi. Kio estas tiu mistero?
Linda:

Lia mano agas strange. Rigardu, se vi volas, sed plej
diskrete. Turnu vin iomete, eble, sed tute nature. Li ne
vidu, ke vi rigardas al li.

apitro 2.2
Tom:

Vi pravas. Io stranga okazas. Dum i ne rigardas
al li i nun rigardas al la granda spegulo - lia
mano iom post iom, tre tre malrapide, proksimias
al ia taso...
Linda: Estas io en lia mano.
Tom:

Mi ne vidas. Li estas tro malproksima. Diable! Tiu
alta forta knabo nun staras inter ili kaj mi. Mi ne
plu vidas.
Linda:

Sed mi vidas. Mi vidas bone. Mi vidas tre bone. Mi
vidas tute bone. Ej!
Tom: Kio okazas?
Linda: i rigardas al li nun, kaj lia mano haltas.

8
Tom: Kaj kio plu? Diru al mi!

Linda: Nun li parolas al i. Li montras al la pordo.
Tom:

Eble li volas, ke i rigardu al alia direkto, ke i ne
plu rigardu al li.
Linda:

Prave, tute prave. Jen i rigardas al la pordo. Li
plu parolas kaj parolas. Dum i ne rigardas al lia
direkto, lia mano plu proksimias al la taso. Ej!
Tom: Kio? Kio okazas?
Linda:

Lia mano revenas, tute diskrete, kvaza tute
nature.
Tom: u estas io en lia mano?
Linda: Nenio plu. Sed tute certe nun estas io en ia taso.

Diru al mi:
1. Linda estas ___.
nova studento
bela kaj pala
malserioza
io stranga

2. Kio okazas?
la blonda viro agas strange.
la nova studento proksimias al Tom.
Linda rigardas al la spegulo.
malalta viro staras inter Tom kaj la pordo.

3. u estas io en lia mano?
jes
ne

4. Al kio montras la mistera ulo?
al la pordo
Linda
al la spegulo
al la angulo
al Tom

5. Al kio rigardas la juna knabino, kiu estas kun li?
al Tom
al la angulo
9
al la spegulo
Linda
al la pordo

6. u nun estas io en la taso?
ne
jes

Vortoj por apitro 3
ami amo
anka aspekti
aspekto bonan tagon
e de
deklari deklaro
esprimi esprimo
grava gravi
i jam
kiel kompreneble
kompreni ne gravas
pardoni permesi
pli povas
povi preferi
pri saluti
simpla spiono
sur tablo
tago tamen
tio tuj
vizao

apitro 3.1
Bob:

Diable! Kio okazas? Vi aspektas kiel spionoj. u mi
povas sidi kun vi?
Linda: Saluton, Bob.
Tom: Bonan tagon, Bob.
Bob:

Bonan tagon, Linda. Bonan tagon, Tom. Pardonu,
ke mi ne salutis vin tuj.
10
Linda: Ne gravas. Nun vi salutis, kaj ni pardonas vin.

Bob: u vi permesas, ke mi sidu e via tablo?
Linda: Kompreneble, vi sidu kun ni.
Bob:

Mi tamen ne volas esti maldiskreta. Eble Tom
parolas pri amo kaj preferas esti sola kun vi.
Tom: Mi ne parolis pri amo.
Linda:

Li nur diris, ke mi estas la plej bela virino en la tuta
mondo.
Bob:

Li pravas. Tio ne estas amdeklaro, tio estas simpla
fakto.
Tom: Prave. Simpla fakto.
Bob:

Nu, certe, Linda estas tre bela, sed ne tio gravas
nun.
Linda:

Ne gravas, u? Ne gravas, ke mi estas bela, u?
Jen bela deklaro!
Bob: Pardonu min. Mi volas diri, ke io estas pli grava.

apitro 3.2

Tom: Kio? Pri kio vi parolas? Kio estas pli grava?
Bob:

Vi ne vidis min, dum mi proksimiis al vi, sed mi vin
rigardis.
Linda: Mi ne komprenas, pri kio vi parolas.
Bob: Mi parolas pri via vizao.
Linda: Kio pri mia vizao? u i ne estas bela?
Bob:

Ho jes, i estas bela, i estas la plej bela en la mondo.
Sed i estis mistera!
Linda: Mistera? u mia vizao estis mistera?
Bob:

Jes. Via vizao estis mistera. Fakte, viaj vizaoj estis
misteraj. Mistera vizao de spionino e mistera vizao
de spiono. Vi aspektis strange. Vi aspektis mistere. Mi
bone rigardis vin, dum mi proksimiis al vi, kaj estis
mistera esprimo sur via vizao, Linda, kaj anka sur
via, Tom. Kiel mi jam diris, vi aspektis kiel spionoj.

11

Diru al mi:
1. Kiuj aspektas kiel spionoj?
Bob kaj Tom
Gerda kaj la blondulo
-linda kaj Tom
Linda kaj Bob
2. u Bob salutas ilin tuj?
jes
ne

3. u Linda kaj Tom permesas, ke Bob sidu e ilia tablo?
Jes
ne
4. Kiu ne volas esti maldiskreta?
Linda
Bob
Gerda
La blondulo
5. Kio estas sur la vizao de Linda?
mistera esprimo
bona tago
bela deklaro
io pli grava

Vortoj por apitro 4
afero ao
anta antae
arto deziri
do ekzisti
fako ideo
instrui kiam
12
komuniki koni
konsenti konsideri
kripta kriptografio
lerni lingvistiko
lingvo malpli
mesao neniam
nomo oni
por profesoro
respondi rilati
rilato scienco
sekreta sekreto
temas pri temo
voli diri

apitro 4.1
Bob: Diru al mi sincere, pri kio vi parolis.
Tom: Ni parolis pri tiu ulo.
Bob: Kiu ulo?
Tom: Tiu viro e la angulo. Tiu juna viro.
Bob:

Pri kiu vi parolas? u pri tiu blondulo, kiu sidas kun
Gerda?
Linda:

Gerda! Vi do scias, ke ia nomo estas Gerda! Vi do
konas in!
Bob:

Nu, mi ne vere konas in. Mi scias, kiu i estas. Tio
estas alia afero.
Linda: Kiu do i estas?
Bob:

Sed vi ne respondis al mi. Vi ne respondis al mia
demando. u vere pri tiu blonda junulo vi parolis?
Tom: Jes. Pri li.
Bob: Mi ne konas lin. Mi neniam vidis lin antae.
Linda: Sed, diru al mi, kiu estas tiu Gerda?
Bob:

i venis por instrui. Temas pri io mistera, fakte.
Kriptaoscienco.
Linda:

Kio? Kiel vi diris? Krip-ta-o-sci-en-co, u? Kio estas
tio?
Bob:

u vere vi ne scias, kio estas kriptaoscienco? Oni
diras anka "kriptografio".
Linda: Ne. Mi ne scias. Mi tute ne scias. u vi scias, Tom?
Tom: u tio ne estas la arto kompreni, pri kio temas sekreta

13
mesao?
Bob:

Prave. Jen ia fako. Fakte, ia fako estas la malnovaj
sekretaj lingvoj.

apitro 4.2
Tom:

Mi ne komprenas. Kiu, en universitato, volas lerni
pri la malnovaj sekretaj lingvoj?
Bob:

Anka mi ne tute komprenas. Estis ideo de
Ronga, la profesoro pri lingvistiko. Li konsideras,
ke sekretaj lingvoj estas aspekto de la arto
komuniki, kaj ke ili do rilatas al lingvistiko.
Linda:

Eble jes. Eble li pravas. Kaj tamen tiu ideo estas
iom stranga, u vi ne konsentas?
Bob:

Jes. i aspektis strange anka al mi, kiam oni
parolis pri i.
Linda:

Eble Ronga, la lingvistika profesoro, nur deziris,
ke bela virino kunlaboru kun li. u ne estas bona
ideo kunlabori kun bela knabino, kiam tio estas
ebla?
Tom:

Mi jam diris al vi, ke i ne estas bela. Nur vi estas
bela.
Bob:

Mi ne konsentas. Estas fakto, ke Linda estas tre
bela, ke i estas la plej bela knabino en la mondo.
Sed anka Gerda estas bela, iom malpli bela, sed
tamen bela; u vi konsentas?
Tom:

Tute ne. Por vi, eble. Sed por mi ne. Por mi, nur
Linda ekzistas kiel bela virino.
Bob:

u vi volas diri, ke por vi Linda estas la sola bela
virino en la tuta mondo?
Tom:

Jes, por mi, Linda estas la sola bela virino en la
tuta mondo.
Bob: Diable! Vi verajne amas in.

Diru al mi:
1. Pri kio Linda kaj Tom parolis?
pri Bob
pri kriptao-scienco
14
pri la blondulo
pri amo
2. Kiu sidas kun la viro, pri kiu Linda kaj Tom parolis?
neniu
Gerda
Bob
Londa junulo
Ronga
3. Kiu scias, kiu estas Gerda?
Bob
Linda
Tom
4. u Bob konas la blondulon?
ne
jes

5. Kion instruas Gerda?
novajn lingvojn
lingvistikon
kripta-sciencon
6. Kiu estas profesoro pri lingvistiko?
Linda
La blondulo
Bob
Gerda
Tom
Ronga
7. Kiu estas la sola bela virino en la tuta mondo, por Tom?
La knabino en la angulo
Gerda
Ronga
Linda

15
Vortoj por apitro 5

absurda ankora
ankora ne atenti
atento cetere
i i tie, tie i
i tio, tio i i tiu, tiu i
da dramo
drogo eta
evidenta for
havi imagi
imago iu
kae kai
normala ofta
ofte paro
peco plena
plene poo
promeni pulvoro
sekundo subita
subite substanco
sukcesi sukero
super ajni
tiam tie
tiel

apitro 5.1
Bob:

Nu, vi ankora ne diris al mi, kio okazis, dum vi spione
rigardis tiun paron.
Linda: Okazis io vere stranga.
Tom: Vere stranga, fakte. En la mano de tiu junulo estis io.
Bob: Kio?
Linda: Ni ne povis vidi. Io tre eta. Malgranda afero. Afereto.
Tom:

Kaj dum i ne rigardis, lia mano alproksimiis al ia
taso.
Linda: Kaj kiam i ekrigardis lin, lia mano ekhaltis.
Tom:

Tiam li montris ion al i. Evidente, li deziris forturni
ian atenton.

16
Linda:

Kaj li sukcesis. Li plene sukcesis. i rigardis al la
pordo. Kaj dum i rigardis for, lia mano subite estis
super ia taso, dum unu sekundo, ne pli, kaj tute
nature revenis. Malplena.
Bob: u i estis plena antae?
Tom:

Ne plena. Kompreneble, i ne estis plena. Sed estis io
en i, kaj post kiam i estis dum sekundo super la
taso de Gerda, estis plu nenio en i.
Linda: Certe estas iu mistera substanco.
Tom: Iu drogo.
Bob:

Kiel vi povas scii, ke ne estis tute simple peco da
sukero?
Linda: Li ne agus tiel kae, se estus nur sukero.
Tom:

Cetere, i tie ne estas peca sukero. Estas nur pulvora
sukero, en sukerujoj.

apitro 5.2
Bob: Eble li havis sukerpecon en la poo kaj...
Tom: u vi ofte promenas kun sukerpecoj en via poo?
Bob: Vi pravas. Tiu ideo estas absurda. Tamen...
Linda: Rigardu! Jen i ekstaras, kaj ekiras for.
Bob:

i ajnas tute normala. Verajne vi imagis ion draman,
dum temas pri tute simpla, tute natura okazao.

Diru al mi:
1. Kio estis en la mano de la blondulo antae?
Io tre malgrnda
la taso de Gerda
sukerpeco
la taso de Linda
nenio

2. Kio estis en lia mano poste?
la taso de Linda
Io tre malgrnda
la taso de Gerda
nenio
sukerpeco
17

3. Kio estas en la sukerujoj tie?
sukerpecoj
sekreta lingvo
pulvora sukero
iu drogo
mistera sunstanco

4. u estas normale promeni kun sukerpecoj en la poo?
jes
ne

5. Kiu ekiras for?
Gerda
Bob
Tom
Linda
la blondulo

Vortoj por apitro 6
amba adi
bruo decidi
decido devas
devi devo
diskuti diskuto
fali falo
kafo koridoro
meti observi
pensi perdi
resti riski
sama tempo
timi trankvila

18
apitro 6.1
Tom: u vi adis? Kio estis tio?
Bob: Jes, mi adis. Mi adis ion.
Linda:

Anka mi adis strangan bruon, kvaza iu falus
en la koridoro.
Bob: Kvaza i falus.
Tom:

Mi havis la saman penson kiel vi. Anka mi pensis
tion. Anka mi pensis: jen Gerda falas en la
koridoro.
Linda: u ni iru vidi?
Tom: Kompreneble. Ni iru tuj.
Bob:

Mi iru kun Tom, sed vi restu i tie, Linda. Observu
tiun junulon, kun kiu Gerda parolis, kaj kiu eble
metis drogon en ian kafon.
Linda:

u vi amba foriras kaj mi restu tute sola? Mi iom
timas.
Bob:

Ni ne havas la tempon diskuti. Ni devas iri vidi tuj.
Restu trankvile i tie. Vi nenion riskas. Venu, Tom,
ni ne perdu tempon.

Diru al mi:
1. Kion Tom, Bob kaj Linda adis?
koridoron
penson
la blondulon
strangan bruon
2. Kiu eble falis en la koridoro?
Linda
Ronga
Tom
Gerda
la blondulo
Bob
3. Kiuj iras vidi?
Bob kaj Tom
19
iuj tri
Linda kaj bBob
Linda kaj Tom
4. Kiu restas por observi?
Tom
Bob
Gerda
la bindulo
Linda

Vortoj por apitro 7
almena apena
atoritato bati
doktoro dormi
fari flegi
flegistino flegisto
is usta
informi informo
kapo komforta
konscia konscii
konscio koro
kuraci kuracisto
kui memori
ol opinii
opinio piedo
pozicio semajno
sendi unu
unua unue
vivi voki

20
apitro 7.1
(En la koridoro)
Tom:

Jen i estas. Ni pravis. i apena havis la tempon
alveni is la angulo, jam i falis. Videble, i estas
nekonscia. i perdis la konscion kaj falis.
Bob: u i ankora vivas?
Tom:

Jes. Ne timu. i perdis la konscion, sed i ne perdis
la vivon. La koro batas. i batas malforte, sed tamen
batas. i do vivas. Eble i apena vivas, sed i
vivas.
Bob: Kion ni faru?
Tom: Kion vi opinias?
Bob: ajnas, ke i dormas.

apitro 7.2
Tom:

Ni devas informi la atoritatojn. Tuj. Mi iros. Ili eble
decidos voki doktoron, kuraciston, kaj almena tuj
sendos flegistinon. Certe estas flegistino en i tiu
universitato, u ne?
Bob:

Verajne, sed mi ne scias certe. Mi estas i tie apena
unu semajnon.
Tom:

Nu, mi tuj iros informi ilin. Restu i tie kun i. Sed ni
unue metu in pli bone, ke i kuu komforte, kun la
piedoj pli altaj ol la kapo.
Bob:

u vere? u vere vi volas, ke i kuu kun la piedoj pli
altaj ol la kapo? Tio ne estas komforta.
Tom:

Tamen, kiam iu perdis la konscion, tio estas la usta
pozicio, se mi bone memoras, kion oni instruis al mi.

Diru al mi:
1. u Gerda ankora vivas?
jes
ne
2. Kiel batas la koro de Gerda?
nekonscie
malforte
21
konscie
forte
3. Kiun Tom volas informi?
la atoritatojn
spionon
la profesoron pri lingvistiko
la blondulon
4. u iu, kiu perdis la konscion, kuu kun la kapo pli alta ol la piedoj?
ne
jes

Vortoj por apitro 8
atendi a
ato atomato
balda buso
ambro ar
iaokaze destino
e ekster
ekstere eksteren
el helpi
korpo kruro
longa mem
memserva restoracio nokto
pai pao
per rua
sekvi senti
servi si
suspekti tien
tomato tra
urbo vespero

22
apitro 8.1
En la universitata memserva restoracio, Linda sidas kaj
pensas. i pensas ne tre trankvile. Fakte, iaj pensoj ias
pli kaj pli maltrankvilaj.
i observas la junan viron, kiu metis ion en la kafon de
Gerda.
i pli kaj pli maltrankvilias.
Tom kaj Bob estas for jam longe. Ili ne revenas. u do vere
okazis io al Gerda? Sed kio okazis? u io grava?
Linda observas la junulon kaj pensas:
"Kion mi faros, se li ekstaros kaj foriros?
"u mi sekvos lin? u mi sekvu lin?
"Kion mi faru, se li iros eksteren? u mi sekvu lin eksteren?
u mi sekvu lin ekstere? Mi ne scias, kion mi faru. Mi ne
scias, kion mi faros. Mi ne scias, u mi sekvos lin a ne.
"Kaj se li foriros en ato? u anka mi sekvu lin ate?
"Jam estas vespero. Balda venos nokto. Jes. Balda
noktios. u mi sekvu lin nokte?
"Kaj e se li ne iros eksteren de la universitato, e se li
restos i tie, u mi sekvu lin?
"Se li eliros tra tiu i pordo, li iros en la koridoron al iu
ambro. u mi sekvu lin en la koridoron? u mi sekvu lin
en la koridoro? u mi sekvu lin en la ambron, en kiun li
eniros? Ne. Neeble. Mi atendos en la koridoro. Sed se
nenio okazos? Se li restos longe plu en la ambro?

apitro 8.2
"Kaj se li eliros tra tiu pordo, li iros eksteren, verajne al la
urbo. u mi sekvu lin al la urbo? u mi sekvu lin en la
urbon? u mi sekvu lin en la urbo?
"Se li iros piede, eble li vidos min, verajne li vidos min. Li
suspektos, ke mi lin sekvas. Li turnos sin al mi. Mi ektimos.
Mi palios, a mia vizao ios rua kiel tomato. Jes, mi
konas min. Mi palios kaj tuj poste ruios. iaokaze, mi
maltrankvilios. Jam nun mi maltrankvilias.
"Se li iros per buso, li e pli certe vidos, ke mi sekvas lin,
ar ni devos kune atendi e la haltejo."
Linda ne sukcesas decidi, kion i faru.
i timas. ia koro batas rapide. i volus, ke Tom kaj Bob
estu kun i, ke ili helpu in, ke ili helpu in decidi. i estas

23
tute sola. i sentas, ke ia koro rapidias, sed i ne scias,

kion fari.
Kaj jen, anta ol i povis decidi, anta ol i sukcesis
retrankvilii, jen la juna viro ekstaras. Li rigardas al la
koridora pordo. u tien li iros? Li rigardas al la pordo, tra
kiu oni eliras al la urbo. u tien? Jes, tien li iras.
Kaj Linda atomate ekstaras kaj ekpaas al la sama pordo.
Ne i decidis. ajnas, ke ia korpo decidis mem. ajnas, ke
iaj kruroj agas mem. Nu, iaokaze, jen Linda sekvas lin. Al
kiu mistera destino?

Diru al mi:
1. u Linda estas trankvila?
jes
ne
2. u Tom kaj Bob jam revenis?
Jes
ne
3. u Linda scias, kio okazis al Gerda?
ne
jes
4. Kiu ekstaras kaj iras al la pordo?
La juna viro, kiu metis ion en la kafon de Gerda
Linda
Bob
Tom
Gerda
5. Kiu sekvas?
Bob
Gerda
Tom
Linda
La juna viro, kiu metis ion en la kafon de Gerda
24
Vortoj por apitro 9

administra administri
ajn amiko
bani bani sin
blua dika
epoko generacio
grasa haro
homo io ajn
iu ajn kelkaj
kial kie
kie ajn kiu ajn
kiun ajn klaso
kompati kompatinda
kredi lasi
loko meze de
mezo minuto
muro neniu
oficejo ofico
okulo okupi
okupi sin pri okupii pri
provi ronda
rondo sana
sen sveni
tradicio trovi
tui ura
vortaro vorto
zorgi zorgo

apitro 9.1
"i kuas meze de la koridoro! Venu, venu tuj. Certe la afero
uras." diras Tom.
Li rigardas la flegistinon: i estas dika, grasa virino kun bluaj
okuloj, ruaj haroj, kaj tre ronda vizao. Jam kelkajn minutojn
li provas diri, kio okazis, sed ajnas, ke tiu flegistino ne rapide
komprenas. La vorto "ura" ajnas ne ekzisti en ia vortaro.
"Kuas, u? Meze de la koridoro, u vere?" i diras.
Videble, la flegistino apena povas kredi.
25
"Kial, diable, i kuus meze de la koridoro?" i demandas.

"Mi petas, venu ure. Mi ne scias, kial i kuas tie. Mi nur
diras, kion mi vidis. Ni trovis in tie. Eble i estis malsana. Mi
ne scias. i svenis, i perdis la konscion. Nun certe oni devas
ure okupii pri i."
"Stranga afero!"
"Nu, mi ne estas fakulo. Vi jes. Okupii pri malsanaj homoj
estas via fako, u ne? Venu tuj. Uras!"
"Nu, nu, nu, nu. Kial, diable, i svenis en la koridoro? Stranga
ideo! Oni neniam svenas tie."
"u vere? Kie do oni svenas en i tiu universitato? Pardonu
min, sed mi ne konas la tradiciojn. Mi estas novulo. Apena
unu semajnon mi estas i tie."
"Juna viro, en i tiu universitato, oni svenas en la klasambroj,
oni svenas en la restoracio, oni svenas en la dorm-ambroj,
oni svenas en la banambroj, eble e oni povus sveni en iu
administra oficejo. Sed pri sveno koridora mi neniam adis.
Stranga epoko! Stranga generacio! Oni faras ion ajn
niaepoke."
"Vi parolas, parolas, paroladas, kaj dume tiu kompatinda
knabino kuas en koridoro, kaj neniu zorgas pri i!"
"Nu, nu, ne maltrankviliu, juna viro, ne havu zorgojn. Ni tuj
rapidos tien, kaj mi tuj prizorgos in."
Kaj ili kune rapidas al la loko, kie Tom lasis sian amikon kun
Gerda.

apitro 9.2
Sed jen subite Tom haltas.
"Kio okazas? Kial vi ekhaltis?" demandas la flegistino.
"i estis i tie, kaj ne plu estas, sed..."
"Sed estas iu alia, kaj li estas senkonscia, ajnas al mi. u vi
konas lin?"
"Jes, estas mia amiko Bob. Kio okazis al li?"
La flegistino iras al Bob, kiu falsidas e la koridora muro. i
tuas lian kapon.
"Batita! Oni batis la kapon al li!"
"Diable! Bob, Bob! Respondu! u vi adas min? Diru ion, mi
petas! Kio okazis?
Sed Bob ne respondas, kaj Tom ias pli kaj pli maltrankvila.

26

Diru al mi:
1. u la flegistino venas tuj?
jes
ne

2. u oni ofte svenas en koridoro?
jes
ne

3. Kial Tom ekhaltas?
okupii pri malsanuloj ne estas lia fako
Gerda ne plu estas tie
li estas novulo

4. Kiu sidas e la muro?
Tom
Linda
Gerda
Bob
la flegistino

5. u Bob paroladas?
jes
ne

Vortoj por apitro 10
aventuro danero
danki ege
facila fidi
fui reciproke
silenti silento
sinjoro ati
unua

27
apitro 10.1
Fakte, Tom ne estas ema fidi la flegistinon. Kial? u vi scias,
kara amiko, vi kiu sekvas i tiun aventuron ekde la unua
vorto? u vi scias, kial Tom ne emas fidi la flegistinon?
Ne. Certe vi ne scias. Anka mi ne scias. Sed fakto restas
fakto, e se ni ne komprenas in. Kaj la fakto estas, ke Tom
ne emas in kredi.
Tom estas agema knabo, e iom aventurema, kaj eble tiu tro
parolema flegistino ne ajnas al li kredinda. Eble li opinias, ke
tiu flegistino tro emas paroli, kaj do ne estas fidinda. A u
temas pri io alia?
Tom ege atas sian amikon Bob. Li ategas lin. Li lin amas,
fakte. Bob kaj li amikiis anta longe en la urbego, kie ili vivis
tiutempe - ili dumtempe e iradis al la sama lernejo - sed
poste Tom devis iri al malsama urbo, kaj ili ne plu vidis sin
reciproke. Kiam, anta kelkaj tagoj, ili retrovis unu la alian en
la sama universitato, amba ege dankis la destinon.
Ili treege atas la tiean bonegan vivon. Ili ategas in. Amba
estas agemaj, laboremaj knaboj, kun speciala ato al la iom
timemaj studentinoj. Eble ar timema junulino estas malpli
timinda ol ino neniam ema timi, ol sen-tim-ulino. u vi
komprenas?

apitro 10.2
Sed nun Tom malatas la aventuron. Li sin demandas, kial li
sentas tiun flegistinon nefidinda. Li preferus silenteman, grav-
aspektan sinjorinon. Tiu i ne aspektas tre zorgeme, kaj li ne
trovas in atentema pri liaj demandoj. Verdire, li opinias in
ema fui sian laboron. Li timas, ke i ofte agas fue. Fuemaj
homoj ekzistas en la mondo. Kial tiu tro parolema flegistino ne
estus unu el ili? u li mispais, kiam li turnis sin al i? Sed al
kiu alia li povus sin turni? i estis la sola flegistino, kiu troviis
en la universitato. A u li mispensas?
Kaj nun li sentas sin ema zorgi pri Linda. u tiu belega
knabino ne trovias en danero? Li amas in, li e amegas
in, pli kaj pli, kaj la ideo, ke daneraj homoj povus fari ion al
i, apena estas travivebla. La vivo ne estas facila, kaj ajnas
nun, ke la tuta afero ias pli kaj pli malatinda.

28

Diru al mi:
1. Kiu ne emas fidi la flegistinon?
la blondulo
Tom
Bob
Gerda
Linda
2. Kie Tom kaj Bob retrovis sin reciproke?
en universitato
en lernejo
en la urbego, kie ili vivis tiutempe
3. Estas ___ flegistino(j) en la universitato.
du
kvar
kvin
unu
tri
4. Pri kiu zorgas Tom?
pri la flegistino
pri Bob
pri Linda
pri Gerda
5. u Tom atas la novan aventuron?
jes
ne
6. Kiun amas Tom?
Gerdan
Lindan
Rongan
la flegistino

29

afabla akcepti
aldoni arani
banala bonvoli
iam dankon
entute fermi
fini funkcii
eni igi
kiel eble plej konsentite
kontenta malfermi
maniero manki
mekaniko miksi
miri motoro
ne dankinde objekto
oportuna ordo
panei paneo
ripari ripeti
saa seka
tia trovii
turni sin al veturi

apitro 11.1
Linda ekhavis ideon. i aliris la junan blondan viron, dum li
proksimiis al sia ato, kaj alparolis lin:
"Sinjoro, u vi bonvolus helpi al mi?"
Li turnis sin al i kun vizao ajne ne tre kontenta, kaj in
rigardis dum longa senvorta minuto.
"Kiel mi povus vin helpi?" li fine demandis, kaj li tuj aldonis:
"Bonvolu pardoni min, se mi respondas nee, sed al mi tempo
vere mankas. Mi devas ure veturi al la urbo."
"uste tiel vi povas min helpi. Mia ato paneas. Io estas fuita
en i. Mi ne sukcesas in irigi..."
"Pardonu min, sed mi ne sukcesus rebonigi la aferon, e kun
plej granda bonvolo. Pri mekaniko mi scias nenion. Mi iam
miras vidi, ke veturiloj entute funkcias. Kiam mi vidas motoron,
iam mirigas min, ke tia ajne senorda arano de pecoj kaj
objektoj igas aton iri. Mi..."
"Mi ne petas vin ripari mian veturilon, vi min miskomprenis. Mi

30
demandas nur, u vi bonvolus akcepti min en via ato is la

urbo."
La ideo de Linda estis jena: sekvi lin estus danere, sed se li
veturos ate, mi petos lin akcepti, ke mi veturu kun li, kaj dum
la veturado mi igos lin paroli. Mi diskrete faros ajne banalajn
demandojn, kaj paroligos lin. Tiel mi scios kiel eble plej multe
pri li.
"Nu, bone," li fine konsentas. "Konsentite, venu." Kaj li
malfermas la pordon de la ato por i.

apitro 11.2
"Dankon, vi vere estas tre afabla. Tio ege helpas min. Mi plej
sincere dankas."
"Ne dankinde," li respondas, iom seke. Kaj li ekirigas la
motoron.
"Mi ne atas la ideon, ke mi devos venigi ripariston,
mekanikiston," i diras. "Mi tute ne atas atojn, fakte. Mi
havas veturilon, ar estas tre oportune, sed mi ne atas
atojn."
La alta junulo nur silentas.
"Ne estas facile igi lin diri ion," pensas Linda, iom zorge, sin
demandante, u estis sae enmiksi sin en tiun aventuron. i
forte deziras lin paroligi, sed samtempe timas malkontentigi
lin. Neniam estas facile trovi plene kontentigan manieron agi.
"u enas vin, se mi parolas?" i demandas, "vi eble estas
silentema."
"Mi havas zorgojn," li respondas.
"Mi ne volas eni vin. Estas jam tiel bonkore, ke vi min
veturigas. Mi vere sentas grandegan dankemon al vi."
"Ne dankinde," li ripetas, kaj silentas plu, pripensema.

Diru al mi:
1. De kiu Linda petas helpon?
de Tom
de flegistino
31
de juna blondulo
de profesoro Ronda
2. u la juna blonda viro estas kontenta?
jes
ne
3. Kien la blondulo volas veturi?
al mekaniko
al la urbocentro
al hospitalo
al policano
4. Kion volas Linda de li?
veturigi in al policejo
veturi in al la urbocento
ripari ian aton
5. u la blondulo konsentas?
jes
ne
6. Pri kio Linda parolas dum la veturo?
pri universitato
pri la vetero
i dankas kaj demandas pri liaj zorgoj
7. u la blondulo estas parolema?
jes
ne

aeti akvo
apud brando
io denove
doloro doni
duone eksplodi
fralino glaso
32
emi heziti
ja kiom
klara kvankam
lara la
morti plezuro
polico porti
pripensi ricevi
seo soifi
soifo sufia
tiom trinki

apitro 12.1
Bob duone malfermas la okulojn, ilin refermas, ilin
malfermetas denove, ilin refermas, emas, kaj finfine
malfermas ilin tute lare.
"Donu al mi ion por trinki," li diras.
"Trinki? Kion vi deziras trinki?" demandas Tom.
"Ion ajn. Brandon. Donu al mi glason da brando."
"Kiel vi sentas vin?" diras fralino Marta, la flegistino.
"La kapo doloras," Bob respondas eme. "Mi petas vin,
bonvolu doni al mi ion por trinki."
"u vi bonvolas iri," Tom petas la flegistinon, "kaj alporti al li
glason da brando?"
La flegistino iom hezitas, sed fine kapjesas.
"u mi anka voku la policon?" i diras. "Li ja ricevis baton,
baton sufie fortan, por ke li iu senkonscia. La mia opinio,
tio pravigas, ke oni venigu la policon. u vi ne konsentas?"
"Anka akvon," diras Bob, anta ol Tom trovas la tempon
respondi al Marta. "Mi tre soifas. Mi trinkos brandon plezure,
sed unue mi trinku akvon. Bonvolu alporti al mi tre grandan
glason da akvo kaj iom grandan glason da brando."
"Jes. Estus sae voki la policon," Tom respondas al la
flegistino.

33
apitro 12.2
"Se vi ne alportos al mi ion por trinki, mi iros mem," diras Bob.
"Mi tre soifas. Vi ne povas imagi, kiom soifa mi min sentas. Mi
tuj iros trinki akvon. Kaj poste mi iros aeti brandon. u oni
povas ricevi brandon en la memserva restoracio?"
"Ne, tute ne," Marta respondas, "sed mi havas brandon en mia
ambro. Mi alportos in al vi. A venu mem, se vi povas. u vi
povas starii?"
"Mi povas," diras Bob, tre malrapide stariante kun la helpo de
Tom kaj de la flegistino, "kvankam dolore."
Ili iras al ia ambro.
"Trinku tiom da akvo, kiom vi deziras, " i diras. "Kaj poste mi
donos brandon al vi. Eksidu sur tiun seon, i estas tre
komforta, vi vidos."
Bob sidias sur la seon, iom emas, kaj ricevas grandan
glason da akvo kun videble grandega plezuro. "Doloras al mi la
kapo," li diras.
"Diru," petas Tom, "kio okazis. u finfine vi klarigos al ni? Ni
estas ege scivolaj."
Bob pripensas iomete, trinkas iom da akvo, metas la manon al
la kapo kun dolora esprimo survizae, kaj fine respondas:
"Mi ne povus klarigi. Nenio estas klara. Mi estis tie apud Gerda.
Mi adis nenion, mi adis neniun bruon. Kaj subite io
eksplodis en mia kapo kaj mi mortis."

Diru al mi:
1. Kion Bob tuj deziras?
bieron
akvon
brandon
vinon
nenion
2. Kie oni povas trovi brandon?
en la ambro de la flegistino
nenie
en universitata restoracio
34
3. Kion Bob trinkas unue?

bieron
brandon
akvon
teon
4. u li povas bone klarigi, kio okazis?
ne
jes
5. u li adis bruon?
jes
ne
6. u Bob vere mortis?
ne
jes

absorbi bedari
centro dari
darigi ekzemplo
felia felie
forgesi entila
oja ojo
hotelo ie
interesa interesi
internacia komenci
konato koncerne ...n
koncerni krome
kutimi kutimo
momento nacia
nacio nekonato
perfekta persono
peza preciza
35
proponi rajti
rajto rakonti
rideti ridi
rimarki simila
stulta ofori
oforo teatro
vojo

apitro 13.1
La vojo ajnas longa, kiam oni silentas la tutan tempon. Linda
estas parolema; krome, i deziras ricevi informojn pri sia
stranga kunulo; i do tute ne atas tiun longan silentadon. Kial
ne provi denove? i decidas, ke i rekomencos paroli. Se li ne
atos, nu, li esprimos sian malaton, kaj ili plu veturos
senvorte, kaj la vojo plu ajnos longega.
"Vi diris...," i komencas, ne sciante, kiel i finos, sed felie
ideo tuj venas: "Vi diris, ke vi havas zorgojn. Nu, ofte oni
sentas sin pli bone, kiam oni esprimas siajn zorgojn al iu."
"Vi estas scivolema, u ne? Nu, mi ne volas esti malafabla kun
tiel bela knabino, kiel vi. Pardonu, se mi ne montras min pli
amikiema. Sed miajn zorgojn mi ne povas klarigi."
"u vi estas certa? Oni ofte imagas, ke afero estas neebla, ar
oni ne scias, kiel komenci, sed..."
"Ne. Kiom koncernas min, ne estas tiel. Mi ne povas rakonti
pri miaj zorgoj, ar ili koncernas personojn, pri kiuj mi ne rajtas
paroli. Oni devas esti diskreta, u ne? u vi atus, ke viaj
amikoj rakontu ion pri vi al nekonato?"
"Kompreneble ne. Mi bone komprenas vin. Fakte, mi ne estas
speciale scivola. Mi komencis diri tion nur, ar mi trovis la
silenton peza kaj la vojon pli kaj pli longa. Sed mi tute ne volus
maldiskreti."
"Estas fakto, ke oni kutime interparolas, kiam oni veturas
kune. Mi verajne ne estis tre entila, lasante tiun silenton
dari kaj dari pli kaj pli peze por vi. Mi e ne rimarkis, ke
silento estias kaj daras. Mi estis absorbita de miaj pensoj,
de miaj zorgoj, kaj anka de la vojo. Oni devas atenti la vojon,
kiam oni oforas, u ne? Strange, kvankam vi estas tre bela
kaj sidas tuj apud mi, plej proksime al mi, mi tamen forgesis
pri vi. Nur ekzistis por mi la vojo en miaj okuloj, kaj la zorgoj
en mia kapo."
"e mi okazis la malo. Mi dare pensis pri vi. Mi rimarkis, ke vi

36
ne aspektas tre oje. Vi ajnis malfelia. Mi min demandis, u

mi povus helpi. Vi ja tre afable konsentis min veturigi. Mi
sentas min danka. Mi volus redoni al vi similan servon. Mi
opiniis, ke se mi helpas vin vortigi vian malojon, tio eble
senpezigos vin, kaj mi estos kontenta agi helpe. Eble estas
stulte, sed mi iam deziras feliigi la homojn."

apitro 13.2
"Vere, vi estas tre bonkora. Mi ege bedaras, ke mi ne
povas jesi al via propono. Sed, kiel mi jam diris, miaj
zorgoj koncernas aferojn, pri kiuj mi ne rajtas rakonti. Nu,
jen ni alvenas. Kie vi deziras, ke mi lasu vin?"
"Kien precize vi iras? Kie vi haltos? Kie vi lasos la aton?
Vi povus lasi min tie. Estos plej facile por vi."
"iam scivola, u ne? Vi atus scii, kien mi iras," li diras
ridante, dum Linda sentas sin ruii, ar similan rimarkon
i tute ne atendis. Dum momento, i ne scias, kiel
respondi. i sentas sin stulta.
"Tute ne," i fine diras, malvere. "Kien vi iras, tio tute ne
interesas min. Mi proponis tion nur, ar tio ajnis plej
facila. Sed se enas vin, ke mi scios, vi povas lasi min ie
ajn en la centro. Ekzemple e la Internacia Hotelo, a e
Granda Teatro. iaokaze, mi treege dankas vin kaj mi
facile trovos mian vojon. Jen. Tie i estas perfekte. Koran
dankon, kaj is revido, kara sinjoro."
"is revido, kara spionino!"
La ato forveturas, kaj Linda ne povas forturni la okulojn
de i. Kara spionino, vere! Kion li volis diri? u li
suspektus? Nia kompatinda Linda ne scias, kion pensi.

Diru al mi:
1. Kie sidas Linda?
en la ato
en la restoracio
i staras e la parkejo
2. Kial i volas paroli kun la blondulo?
ar i volas ekscii ion pri li
ar li parolas
37
ar li estas interesa parolanto

ar li plaas al i
3. u la blondulo volas klarigi siajn zorgojn?
jes
ne
4. Kial Linda klarigas sian scivolon?
ar estas bone dividi zorgojn
ar li estas bonkora
i diris ke i vidis kion li faris
5. Kien precize veturas la blondulo?
al la teatro
ni ne scias
al la meblovendejo
6. Kie nun staras Linda?
certe apud la internacia Hotelo
ni ne scias precize
certe apud Granda Teatro
7. Kion i timas vidante la forveturantan aton?
ke i ne scias kie i estas
ke i neniam plu vidos lin
ke la junulo suspektis ke i spionis lin

aero brako
domo du
esperi fantomo
fenestro fenestrokovrilo
horo humuro
iam infano
kampo kanti
kovri krii
kuraa kurao
38
kuri laca
lata libera
lito ludi
lumo malanta
mari monto
movi muskolo
nek... nek... nenie
patrino patro
plendi plori
pura roko
sinsekve situacio
soni suno
losi losilo
tono varma
veki voo

apitro 14.1
"Kie diable mi trovias?" diris al si Gerda, kiam i vekiis. i
kuis sur lito - sur malkomforta, tro mallara lito - en
ambro nekonata, en domo nekonata.
Mankis al i forto, kaj ia tuta korpo iom doloris; i estis
laca, kvaza i estus laborinta multajn horojn sinsekve en
la kampoj, kvaza i estus movinta pezajn rokojn kaj
tonojn dum multaj kaj multaj tagoj, sen e horo da dormo,
kvaza i estus marinta dum multaj kaj multaj semajnoj
sur malfacila monta vojeto. Unuvorte, i estis lacega, kaj
ajnis al i, ke iuj muskoloj de ia korpo plendas pri troa
laboro, nehome peza, nehome malfacila, nehome laciga.
Kaj tamen i sciis, ke i faris neniun korpan laboron; i
sentis sin maloja; iaj okuloj malsekiis; i ploris.
Ne estis multe da lumo en la ambro. Kvankam i sentis sin
tiel laca, tiel senforta, scivolo pri la situacio tamen superis
ian deziron plu kui. i sekigis siajn okulojn kaj ellitiis. i
iris al la eta fenestro, esperante malfermi la dikajn
fenestrokovrilojn, kiuj malhelpis la envenon de lumo. i
anka esperis, ke i vidos la sunon. Krome, estis tre varme
en la ambro, kaj estus sae malfermi la fenestron por
enlasi iom da pura aero. Sed i ne sukcesis. Io malhelpis,
ke tiu malnova fenestro moviu.
i iris al la pordo; i estis losita, kaj losilo nenie videblis.

39
La ambro estis malbela, ne tre pura. Apud la muro staris

tablo kaj seo. i sidiis sur la seon, metis la brakojn sur
la tablon, la kapon en la manojn, kaj ploris. "Enlosita mi
estas," i pensis. "Oni enlosis min!"
Antae i ne multe pensis pri la plezuro esti libera. Liberi
estis io perfekte natura: i iris, kien i deziris, sen iu ajn
malhelpo, kaj tiu libereco ajnis rajto evidenta. Kaj nun oni
malliberigis in malanta losita pordo. i, kiu tiom atis
oji, ridi, kanti, kiu tiom atis ludi kaj promeni sub la suno,
nun ne plu trovis en si la humuron, kiu tiom ofte helpis in
en la malfacilaj horoj de la vivo. i ne povis vidi la eksteran
sunon, kaj same en ia koro ne plu lumis la kutima suno de
ojo.

apitro 14.2
Kaj jen subite i reagis: i iris al la pordo kaj in batis kun plej
granda forto; i faris timigan bruon, sed nenio okazis. i vokis
pli kaj pli late, kriis, kriegis, samtempe piedbatante la pordon,
sed venis neniu respondo, neniu reago. Senespera, i revenis
al la lito kaj rekuiis, pli laca ol iam ajn. Dum multaj horoj i
restis tiel, kue, kaj fine, tro laca, i ekdormis.
Vekis in infana voo; i venis el iu alia ambro, en la sama
domo, tute certe; i diris: "Neniam diru nek al via patro nek al
via patrino, ke ni venis en la forlasitan domon. Estas
malpermesite ludi i tie. Se ili scius..." Alia voeto respondis:
"Mi neniam diros. Nek al mia patro, nek al mia patrino. Ne
havu zorgojn. Neniam oni scios, ke ni venis ludi i tie."
Gerda diris: "Infanoj, u vi adas min?" ia koro batis espere.
"Iu parolis," sonis unu el la infanvooj, sed adeble la knabo
ne parolis al Gerda, nur al sia kunulo. "u vi adis?"
"Estis kvaza voo de virino," diris la alia.
"Infanoj, venu, helpu min, mi estas mallibera, oni losis la
pordon, mi estas enlosita, venu, mi petas, mi petegas,
liberigu min, "Gerda plu petegis. Sed la reago de la infanoj
estis plej senkuraiga.
"Venu!" kriis unu. "Estas fantomo!"
"Vi pravas," la dua respondis, "oni iam rakontis pri fantomo
en i tiu forlasita domo. Fantomino, oni diris, kaj la voo estis
ina. Ni rapide forkuru!"
"Mi timas," ankora diris la unua, dum la bruoj klarigis al
Gerda, ke la du knaboj forkuras kaj lasas in sola, sola, sola...

40

Diru al mi:

1. u Gerda sciis, kie i estas?
ne
jes
2. Kiel aspektis la ambro, en kiu Gerda
kuas?
hela
malhela
3. Kial Gerda estis lacega?
ni ne scias precize
ar multe laboris
ar i maris dum longa tempo
4. u i atis sian malliberecon?
ne
tio ne gravis por i
jes
5. Kiel i provis liberii?
malfermante fenestron
i telefonis al sia familio
malfermante pordon
6. Kio vekis in?
suno
infana voo
malsato
virina voo
7. Pri kio la infanoj parolis?
pri Gerda
pri la vetero
pri la bezono esti diskreta
pri la milito
8. Kial la infanoj ne helpis in?
ili ne adis in
ili ne kredis ke i estas losita
ili ektimis kaj pensis ke i estas fantomo
9. Kun kiu Gerda estis post la forkuro de la
infanoj?
kun fantomo
sola
kun profesoro Ronda
cent efa
okolado dek
dek kvar dekstra
dola flanko
frue hiera
kvar kvardek
kvardek kvar magazeno
maldekstra mateno
meblo nazo
pano papero
plani plano
41
plenplena poto
raporti sako
speco sporto
strato anco
tasko teo
vendi

apitro 15.1
"Bonan matenon, ho plej bela, u vi bone dormis?"
"Bonan matenon, Tom. Mi ne dormis tre multe. Kaj vi, u vi
dormis kontentige?"
"Perfekte, kara, perfekte. Sed diru do al via plej fidinda
amiko, kial vi ne sufie dormis."
"u ne estas klare al vi? Mi tro pensis. Mi pensadis tutnokte
pri io, kio okazis hiera."
"Estas fakto, ke mi ne revidis vin hiera, post kiam mi eliris
kun Bob por okupii pri Gerda. Ni lasis vin en la memserva
restoracio kun la tasko observi la blondulon. Kiam mi
revenis, vi estis for. Kien vi iris? u vi faros al mi precizan
raporton?"
"Kun plezuro, sed anka vi raportos al mi poste, u ne? Nu,
mi veturis al la urbocentro kun tiu junulo. Mi rakontis al li, ke
io fua okazis al mia ato, kaj mi petis lin min veturigi. Li
hezitis, sed fine decidis jese. Mi deziris lin paroligi, por ekscii
pri li kiel eble plej multe, sed mi ne sukcesis. Ni diris unu al
la alia nur tre banalajn aferojn."
"u vi almena scias, kien li iris en la urbo, la kiuj stratoj, al
kiu domo?"
"Atendu. Mi rakontos ion. Por ke mia peto ajnu natura, mi
petis lin lasi min en la centro. Li lasis min e la dekstra flanko
de la Granda Teatro, kaj li veturis plu. Mi ne sciis, kion fari.
Mi promenis en la urbo, pensante, ke mia ideo ne estis tiel
bona: mi eksciis nenion pri li, kaj troviis sen ato en la
mezo de la urbo. Fakte, mi sentis min iom stulta. Mi
promenis de strato al strato, provante elpensi planon, kaj jen
subite mi vidas lin eliri el la potoficejo. Mi estis nekredeble
bonanca. Imagu! Se mi estus troviinta naz-al-naze kun li
uste kiam li eliris el la pot-oficejo...! Sed mi vidis lin sufie
frue por min kai."

42
apitro 15.2
"Felie, ke vi vidis lin sufie frue!"
"Kiel mi diris: mi estis bonanca, mi vidis lin ustatempe. Nu, li
iris piede, kaj mi decidis lin sekvi. u vi konas tiun grandan
magazenon, kiu vendas kvardek malsamajn specojn de pano
kaj iaspecajn okoladojn kaj aliajn dolaojn? Sur la
maldekstra flanko de la strato, kiu iras al la efa Sportocentro.
Estas granda vendejo de mebloj apude. Nu, ne gravas, u vi
konas a ne. Li eniris tiun panejon, a tiun dolavendejon, a
tiun... nu... tiun pan- kaj dolavendejon, kaj eliris post minuto
portante paperan sakon, kiu aspektis plenplena. ajnis, ke li
aetis la tutan magazenon. Mi devas diri, ke ili vendas tre
bonajn aojn en tiu ejo. Mi, kiu tiom atas okoladon kaj
dolaojn, ofte irus tien kaj aetus multon, se mi ne timus
dikii. Nu...e... kion mi rakontis?"
"Vi raportis pri via spiona sekvado, sed vi devojiis de la efa
vojo de via raporto al flankaj konsideroj pri pano kaj okolado.
Fakte, u vi deziras iom pli da pano? Kion vi trinkas i-
matene? Teon, mi vidas. u vi atus, ke mi replenigu vian
tason?"
"Jes, dankon. Mi plezure trinkos plian tason da teo. Dankon,
Tom, kara. Nu, do..."

43

Diru al mi:
1. Kun kiu parolas Tom?
kun infanoj
kun Gerda
kun flegistino
kun Linda
2. u i bone dormis?

ne
jes
3. u Tom raportas unue?
ne
jes
4. u i sukcesis paroligi la blondulon en
la ato?
ne
jes
5. u i poste vidis lin?
Jes
ne

6. Kion la blondulo aetis?
panon
ni ne povas scii precize
dolaon
7. Kial Linda ofte irus al la vendejo por
multon aeti?
ar i atas dolaon
ar i volas renkonti la junulon
unufoje pli

8. Kial i tamen ne faras tion?
ar i ne rajtas mani dolaon
por la diabeto
ar dolao dikigas
ar i ne volas renkonti la
blondulon

9. Kion trinkis Linda?
kafon
brandon
teon
akvon

aa atmosfero
biero bonkora
bruna finfine
flugi

44
apitro 16.1
"Kie mi estis en mia raporto? Ha jes! Mi memoras. Li eliris el
tiu vendejo kun papera sako plena je dolaoj."
"Eble estis efe pano."
"Prave, eble pano. iaokaze, jen mi ekvidis lian aton, kiu
staris flanke de la strato. Mi pensis: nun li forveturos ate,
kaj mi ne plu povos sekvi lin. Sed ne. Li nur iris porti tiun
sakon al la ato, in metis en in, relosis la atopordon, kaj
plu piediris. Nur tiam mi havis la ideon noti la numeron de lia
ata numerplato. Mi do eksekvis lin plu. Li pais sur la
dekstra flanko de la strato, kaj mi sekvis iom malproksime
sur la maldekstra flanko."
"u li rimarkis, ke vi lin sekvas?"
"Certe ne. Subite, li eniris restoracion. Mi hezitis: u anka
mi eniru? A u mi tro riskos, ke li vidos kaj rekonos min?
Unuflanke, mi deziris spioni lin. Aliflanke, la risko, ke li
rekonos min, estis reala, kaj min enis. Dum mi staris tie
hezitante, eniris la restoracion grupo da soldatoj, eble ok a
na, junaj viroj, kiuj militservis, videble. Dum ili eniris kaj la
pordo estis malfermita, mi vidis, ke la restoracio estas
granda kaj plena je homoj. Mi sekvis la ok a na soldatojn
kaj trovis sidlokon ne tre videblan de la loko, kie mia
blondulo us eksidis."
"Li do estas via blondulo, u?"
"Ne parolu malsae. Vi perfekte scias, kion mi volas diri.
Estis turka a psedoturka restoracio, kun stranga muziko
kaj strangaj vestaoj. La kelneroj estis vestitaj per t.n. (=tiel
nomataj) naciaj vestoj multkoloraj. Mi manis bonegan
supon, sed poste ion, pri kio mi ankora nun min demandas,
u estis pecoj el hundo a kato. Certe ne estis kokidao, sed
krom tio mi havas neniun certecon. Anka la salato estis tre
bona, sed la kuko estis treege dola, tro dola por mi, kaj
same la turka kafo; i estis nekredeble plena je sukero, kaj
mi manis tiom da kafpulvoro, kiom mi trinkis da kafo."
"Mi miras pri la grava loko, kiun konsideroj pri mano kaj
trinko okupas en via spionraporto. Mi atendis aventurojn,
sed venas efe menuoj."

45
apitro 16.2
"Ne ridu pri mi, a mi ne darigos la rakonton. Okazis io. Du
el la soldatoj estis furiozaj, ar la kelnero ne volis porti al ili
bieron. Ili faris bruegon, kriegis, kriais, la aliaj provis ilin
silentigi, kaj finfine speco de milito komenciis inter ili. Ili
ekbatis unu la alian kun rimarkinda forto. Subite, jen unu
telero flugis tra la aero, poste du, tri, kvar, kvin aliaj teleroj,
unu taso e flugis is la plafono..."
"Kia ojo! Kia plezuro! Kiajn perfektajn amikojn vi trovis!"
"efe, kia bruo! ajnis, ke ili rompas mil glasojn samtempe,
dum cent viroj kune kriaas, kaj dek muzikistoj provas kune
superi la bruon de la telera milito."
"Tre bela atmosfero, u ne? Mi gratulas vin. Estis kurae
resti tie."
"Jes. Kia vivo! Cetere, mi estas kuraa, u vi neniam
rimarkis?"
"Mi ne konas vin sufie, sed via kurao ne mirigas min.
Bela, kuraa, riskema, aventurema, bonkora: vi estas la
perfekta virino. Sed pri via perfekteco ni havos aliajn
okazojn paroli. Kio okazis post la telera, glasa kaj turkakafa
milito?"
"Mi rimarkis tre bedarindan aferon, nome, ke la blondulo
ne plu trovias en la restoracio. Li certe foriris, dum mi tiom
interesiis pri la intersoldata milito. Mi vere bedaras mian
mankon de observemo. Sed kion fari? Bedari ne helpas,
Mi fuis mian taskon. Mi provos ne fui in alifoje."
"Nu, prave, estas tre bedarinda afero. E se nur ar i
montras, ke vi tamen ne estas plene perfekta. Sed mi
almena ojas pri unu afero: vi fakte ne tiom interesiis pri
via blondulo. Do eble vi pravas, eble li ne estas via
blondulo, eble vi tamen preferas vian karan brunharan
amikon Tom."
"Eble, eble. Sed u vi vere scias, kial mi forturnis miajn
okulojn de tiu blondulo, kvankam mi antae decidis plej
multe informii pri li?"
"Nu, verajne ar..."
"ar unu el tiuj junaj soldatoj estis tiel bela viro!"

46

Diru al mi:
1. Kion faris la junulo, post kiam li eliris el
la vendejo?
li forfetuis per ato
li iris al meblovendejo
li metis sakon en aton
2. Kien li subite eniris?
al panejo
al retoracio
al teatro
3. Kial Linda hezitis sekvi lin tien?
ar i ne havis tempon
ar i timin ke li renkontos in
ar i ne atas restoracion
ar i timas dikii
4. Kiel aspektis la restoracio?
estis ege moderna restoracio
estis turka a pseturka
estis klasika muziko tie
5. Kion manis Linda?
katon
kokidaon
i ne estis certa
hundon
6. Kion faris la soldatoj?
komencis kanti
komencis paroli kun LInda
komencis fari bruon
7. Kia estas Linda?
timema
aventurema
malbonkora
8. Kio estas Linda?
knabino
knabo
eksterterulo
9. Kion rimarkas Linda post la telera
milito?
ke lablondulo estis vundita dum
la batalo
ke lablondulo pliproksimaas al
ia tablo
ke la blondulo malaperis

aperi deksepa
dua edzino
edzo fratino
frato gardi
historio honesta
ia jarcento
jaro kapti
konduki kontroli
krimo kvara
47
lasta marko
mono motivo
plai preska
pro problemo
ria rolo
sep seri
solvi suko
tele teli
tipo Tria
uzi

apitro 17.1
"Sed kial, kial, kial?" diris la policano preska krie al sia
edzino, kiu estis lia plej helpema kunlaboranto. "Diru al mi
kial, kaj mi solvos la problemon. Oni ne kaptas homon por la
simpla plezuro travivi aventuron! i ne estas ria. Ne kun la
espero ricevi monon ili in kaptis. i iam vivis plej
trankvilan, honestan vivon. Do, ne ar i enmiksis sin en iun
kriman agadon ili in kaptis. Pro kio do? Por kio?"
"i instruas, vi diris al mi. Kion do i instruas? Kio estas ia
fako?"
"i instruas historion, sed i estas specialisto pri la sekretaj
lingvoj de la deksepa kaj dekoka jarcentoj."
"Pro tio verajne i malaperis, sed ni ne trovos la motivon
uzante nur nian imagon. Ni prefere uzu la faktojn. Ni provu
kunmeti ilin, rekunmeti la sinsekvon de la okazaoj. Kiel la
afero komenciis?"
"Ni ne scias multon. Mi raportu jene. Du gestudentoj - Tom
kaj Linda - rimarkis, ke alta blondulo metas ion en la tason
de Gerda. Ili rimarkis pro lia kaa, tela maniero agi. Iom
poste, Gerda eliras el la memserva restoracio tra la pordo
koridora. Tuj poste adias bruo, kvaza iu falus. Bob, kiu
aliis al Tom kaj Linda intertempe, eliras kune kun Tom. Ili
trovas Gerdan en la koridoro: i kuas senkonscia. Tom
foriras sere al helpo, dum Bob gardas la junan
profesorinon. Kiam Tom revenas kun la flegistino, Gerda
malaperis, sed i-foje Bob estas senkonscia, batita al-kape.
Intertempe la blondulo eliris tra la alia pordo de la
memserva restoracio, kaj sekvis Linda. i sukcesas
kunveturi en lia ato, sed ne sukcesas igi lin diri ion helpan.
Tamen i notas la numeron, markon kaj tipon de la ato..."

48
apitro 17.2
"u la ato estis lia? u ne estis telita veturilo?"
"Ne. Verajne li ne suspektis, ke iu suspektos ion. Kiam i
petis, ke li veturigu in, tio al li ne plais, sed li verajne
opiniis, ke estos e pli suspekte malakcepti in."
"Vi do scias, kiu li estas, u ne?"
"Jes, ni kontrolis. Estas la frato de fralino Marta, unu el la
universitataj flegistinoj, tiu, kiun Tom venigis."
"Interese! Plej interese! La gefratoj eble kunlaboras en iu
malhonesta agado. Kion ili respondas al via demandado pri
tiuj strangaj okazaoj?"
"La flegistino nur rediras la samon, kiel Tom. Kaj la
blondulon ni ankora ne pridemandis."
"Kial?"
"Por ke li ne suspektu, ke ni suspektas lin. Li estas nia sola
anco retrovi Gerdan. Bedarinde, en la lastaj tagoj, li vivas
plej normalan vivon, iris al neniu speciala loko, faris nenion
atentindan. Eble li ludis sian rolon kaj in finis. La aliaj - tiuj,
kiuj forkuris kun Gerda, kiam Bob, kiu gardis in, estis
senkonsciigita - certe estas la gravuloj. Ili devas ekzisti, ar
nek la alta blondulo, nek lia fratino Marta povis forporti
Gerdan. Se evidentios, ke la tasko de la blondulo estis nur
faligi ian dormigan substancon en la trinkaon de Gerda, ni
lin pridemandos. Ni is nun esperis, ke li kondukos nin al la
malaperinta belulino. Sed pli kaj pli ajnas, ke tio ne okazos.

Diru al mi:
1. Pri kio parolas la policano?
pri la drogoj
pri la motivoj de la forkapto
pri la mono de Gerda
2. Kion precize instruas Gerda?
lingvistikon
sekretajn lingvojn
historion
3. Kiu estas la alta blondulo?
frato de Gerda
49
filo de profersoro Ronda

filo de Marta
frato de Marta
4. Kiu estas Marta?
patrino de blondulo
fratino de blondulo
filino de blondulo
bofratino de blondulo
5. Kial oni ankora ne pridemandis la blondulon?
ar oni esperas ke la blondulo pliproksimigos al Gerda
ar li estas efo de grupo
ar ili ne scias kie li estas
6. Kiel la policano esperas retrovi Gerdan
ili esperas ke infanoj montros la vojon
ili esperas ke Marta dirod kie estas Gerda
sekvante la blondulon

anta longe aparato
baki bezoni
brakhorloo dokumento
elporti filino
filo frukto
hejme hejmen
hejmo horloo
eti kasedo
legi letero
malsata malsati
obei obstina
orano pasi
pasigi plumo
pomo preni
principo promesi
radio sata
50
serpento skribi
suferi ani
anii iri
terura tial

apitro 18.1
"Via situacio ne plaas al vi, u? Vi dezirus ani in, u
ne? Nu, estas facile ani vian situacion.
"Vi atus mani ion, u ne? Pecon da pano vi deziras, tute
certe. A u frukton? Jen, rigardu, mi havas pomon kaj
oranon por vi. Kiel belaj ili estas! Plenaj je suko, evidente.
Se vi estus konsentinta labori por ni, vi jam estus plene
sata. Kaj jen io alia: kuko. u ne bonega, belega, maninda
kuko? Ankora varma, us bakita. Tuu, sentu mem, kiel
plae varmeta i estas. Vi malsatas nur pro via stulteco. Se
vi estus saa, vi konsentus fari la etan laboron, kiun mi
petas de vi, kaj vi tuj ricevus la manaojn. Mi bedaras, ke
vi estas tiel obstina. Estas bedarinde, vidi tiel belan
knabinon suferi pro malsato. Mi sincere bedaras vian
obstinecon. Nur eta "jes", kaj io i estos via."
Li ajnigas sin afabla, sed estas io tre aa en lia vizaa
esprimo. Gerda sentas sin pli kaj pli malforta. Estas varme
en i tiu ambrao, kio ne estas facile elportebla. Krome, i
malsatas, kaj la vido de tiu pomo kaj de tiu orano estas
vere suferiga. Kaj tamen ia devo estas diri "ne".
"u vi legis la dokumenton, u vi komprenis in?" li
aldonas, kvaza espere.
Kompreneble i legis: i estis scivola. Almena i bezonis
scii, kial oni in kaptis kaj senigis je libereco. Tial i legis.
Estis malfacile kompreni, komence, sed iom post iom ia
memoro plene revenis, i rememoris la principojn de tiu
sekreta lingvo, kaj i sukcesis kompreni ion; i havis
nenion alian por fari. Dum multaj horoj i estis sola kun tiu
dokumento, kiun ili lasis al i. Sed i decidis neniam
respondi al ili; i ja anta longe promesis al Profesoro
Kosadi, ke pri tio i iam silentos. Neniam i anos sian
decidon.
"u vi legis la dokumenton?" sonas duan fojon la aa voo.
i plu silentas, kaj li eliras, furioza. Li eliras kun la pano, la
pomo, la orano kaj la kuko. Felie, ke almena ili lasis al i
akvon, varmaan akvon, jes ja, apena trinkeblan, certe,
preska ne sensoifigan, prave, sed tamen akvo. Malsaton

51
eblas pli malpli elporti, sed soifon ne.

apitro 18.2
Minutoj pasas. Multaj minutoj. Unu horo, du horoj, u tri
horoj? u multaj horoj? Kiel scii? Ne estas horloo sur la
muro, kaj ili prenis ian brakhorloon. La lumo apena
anias en la ambro, pro la nemoveblaj fenestro-kovriloj.
u estas frue, u estas malfrue, i tute ne povas scii. Tago,
nokto, mateno, vespero i tie estas samaj. Sunlumo neniam
envenas.
Kaj jen la aulo revenas, kun radio-kaj-kased-aparato. Li
enmetas kasedon, kaj irigas la aparaton. Eta, plenda plorema
voeto adias, kaj iras la koron de Gerda:
"Patrino, patrineto mia, mi petegas vin. Faru, kion ili volas. Ili
kaptis min. Mi ne scias, kie mi estas. Estas terure. Mi timas.
Mi tiom deziras reiri hejmen. Mi petegas vin, faru tion, kion ili
deziras. Se ne, ili faros malbonon al mi. Ili ne diris, kion. Ili ne
volas diri. Sed mi scias, mi sentas, ke estos terure. Kompatu
min, kara, kara patrino. Kompatu vian filinon. Mi timegas.
Rapidu, rapidu, ke plej frue ili liberigu min. Ili ne volas, ke mi
parolu pli longe, sed mi havas paperon kaj plumon, kaj mi tuj
skribos leteron al vi. Mi nur petegas: obeu ilin!"
"Jen la letero," li kriaas, kaj post ridao li aldonas:
"Nu, tio verajne sufios. Mi revenos post iom da tempo. Mi
estas certa, ke vi ios saa, finfine. Kaj jen. Prenu i tion, i
helpos vin pensadi." Kaj tion dirante, li etas al i belegan
pomon. Gerda sentas sin, kvaza Eva e l' serpento.

Diru al mi:
1. Kiu parolas komence de la apitro?
kaptisto
Marta
blondulo
Gerda
2. Kiel sentas sin Gerda?
malsate
kontente
52
malvarme
sate
3. Kiom facile i legis la dokumenton?
malfacile
facile
i tute ne komprenis in
4. Kial i ne diras, kio estas skribita en la dokumento?
ar i promesis al profesoro Kosadi
ar i vilis mem profiti de tiu i dokumento
ar i timis ke ili murdos in
5. Kion kunportas la aulo?
radio-kaj-kased-aparaton
akvon
ni ne scias precize
brakhorloon
6. Kia estas la voo de la filino de Gerda?
trankvila
gaja
kuraa
plorema
7. Kion Gerda ricevas por mani?
pomon
tomaton
oranon
nenion

fantomo kai
kunigi perdi
raporti rompi
vestoj

53
apitro 19.1
Petro: Eble ni forkuris tro rapide. u vere fantomoj ekzistas?
Ralf:

u vi volas raporti pri la voo al viaj gepatroj? Se jes,
vi ne plu estas mia amiko. Se ili scios, ke ni ludis en
la malpermesita domao, vi...
Petro:

Ne. Mi tute ne volas diri al la gepatroj, ke ni ludis tie.
Tio estas nia sekreto. Mi nur v...
Ralf:

Jes. Sekreto kunigas la amikojn. Se vi gardos la
sekreton, vi restos mia amiko. Sed se vi malkaos in
al granduloj, mi... mi... mi suferigos vin, mi igos vin
plori tiel grave, ke neniam plu en via tuta vivo vi
forgesos tiun tagon. Kredu min, en via tuta vivo, tio
estos la lasta fojo, kiam vi rompis promeson. Kio? u
tio igas vin ridi?
Petro: Mi ne ridas, mi nur v...
Ralf:

Anka mi ne ridas. Mi parolas plej serioze. Oni ne
ridas pri veraj daneroj, u? Kaj se vi...
Petro: Sed mi tute ne volas diri ion al la gepatroj. Mi nur...
Ralf:

Kaj se vi rakontos in en la lernejo, ne estos pli bone
por vi. Mi plorigos vin tute same. Mi malpurigos viajn
vestojn, kaj via patrino krios furioze kiam vi revenos
hejmen. Mi kuigos vin en akvo kaj sidos sur via
kapo. Mi kaptos vin per mia speciala kaptilo kaj
veturigos vin en la montaron kaj forlasos vin tie, kaj vi
estos tute sola kaj perdita, kaj vi ploros. Vi...

apitro 19.2
Petro:

Vi e ne scias ofori. Mi ne kredas je via kaptilo. Kaj
cetere, mi nur...
Ralf: Jes, mi scias ofori.
Petro:

Vi ne rajtas ofori ar vi estas tro juna. Kaj vi ne
havas aton.
Ralf:

Mi ne zorgas pri tio, u mi rajtas a ne. Se mi farus
nur tion, kion mi rajtas fari, mi farus nenion. Mi telos
iun veturilon, jes, mi telos veturilon de iu instruisto
en la lernejo kaj veturigos vin sur monton kaj lasos
vin tie kaj vi ploros. Se vi parolos al iu el niaj
samklasanoj a samlernejanoj, la tuta lernejo ekscios
pri la virino el la malnova domao, kaj poste la
gepatroj...
Petro: Vi diris "virino", do vi ne kredas, ke estas fantomo. Vi

54
do konsentas, ke...
Ralf:

Kompreneble mi ne kredas je fantomoj. La virino,
kiun ni adis, estas virino, kiun mi kaptis kaj gardas
tie. Mi planas igi in mia servistino: i faros ion, kion
mi volos. Kaj se vi parolos pri i... Nu, mi ne volas
paroli pri tio, kio okazos al vi, ar vi tro timus...

Diru al mi:
1. Kiuj estas Petro kaj Ralf?
gefratoj
infanoj
policanoj
2. Kial Ralf provas timigi Petron?
ar li ne volas ke petro rakontu kie ili estis
ar li mem volas rekonti pri la afero pli frue
3. Kiamaniere li provas timigi lin?
dirinte ke li telos vestaon de Petro
dirinte ke portos Petron al fora loko kaj lasos lin tie
dirinte ke li batos Petron

4. u Petro estas timigita?
ne
jes
5. Kion Ralf rakontas pri la virino?
ke i estas fantomo
ke li kaptis in

55

amatoro askulti
bonvena celo
iu digna
diversa dubi
emo esplori
esploro kisi
kondio malkovri
necesa nigra
onklino onklo
prezenti salti
savi seruro
ses sin teni
sinteno strei
sub teni
traduki trans
verda viziti

apitro 20.1
Paoj. Oni paas sur la strato. Gerda askultas atente; i
antasentas, ke io grava balda okazos. Bruo de multaj
homoj. Ili venas. Ili ajnas multaj, la la bruo: u nun oni
venos grupe por in suferigi? losiloj. Bruo de losiloj trans
la pordo. Iu enmetas losilon en la seruron. i scias, ke ne
estas ia kutima vizitanto. Li ne agas tiel. Li enmetas tre
rapide la losilon, in turnas, eniras. Ne i tiu. Li provas unu
fojon. Ne sukcesas. Plia bruo de losiloj. Alian fojon li
provas, sen pli da sukceso. Li provas ree kaj ree per
diversaj losiloj. Adeblas, ke li ne konas la seruron. Kiam li
enmetis losilon, li tenas in la diversaj direktoj, kvaza li
ludus per i, verajne ar li esploras nekonatan seruron.
Kaj jen li fine sukcesas! Li eniras.
"Polico!" li diras, kaj Gerda devas superi fortan emon salti al
li por lin kisi. Estas alta viro, maldika, kun nigraj haroj kaj
verdajokuloj, kiu sin tenas tre digne.
Post li venas aliaj homoj, multe pli junaj. i jam vidis tiujn
vizaojn. Studentoj ili estas. Ilia sinteno estas tute malsama:
senstrea.

56
"Tiuj gejunuloj multe helpis min," la policano klarigas. "Ni ne

estas sufie multaj en la polico por ion fari, kaj ilia helpo
estis tre bonvena." Kaj li prezentas ilin: Tom, Bob, Linda.
Kiam i adis la paojn, Gerda imagis, ke venas sep, ok,
eble na homoj, sed almena ses; fakte, ili estas nur kvar.
"Mia filino...?" i demandas, kaj i apena povas eligi la du
vortojn, tiom i timas la respondon.
"Savita: i nun estas en via hejmo, kun via edzo. Viaj
kaptintoj estas amatoroj, kiuj agis fue. La etulino estis e la
onklino de tiu f-ino (=fralino) Marta, la universitata
flegistino. Ni facile trovis in. i tre ojis revidi la patron, kaj
la hejmon, kompreneble."
"Ho, mi dankas, mi dankegas vin. Via diro anas mian
tutan vivon. Sed diru: kiel vi alvenis i tien? Kiel vi malkovris,
ke ili tenas min enlosita en i tiu domao?"
"Du knaboj rakontis pri voo en i tiu malnova, forlasita
domo. Dank' al ili... Sed nun rakontu vi. Kion viaj kaptintoj
celas? Kio estas ilia celo? Kial vin teni mallibera?"
"Ili volas, ke mi traduku malnovan dokumenton. Mi
malkonsentis. Tiam ili opiniis, ke perforte ili sukcesos. Ili
preska sukcesis. Per malsato, unue, kaj poste per la
mesao de mia filino. La malsato ne estis facile elportebla,
kredu min, sed la mesao sur-kaseda...! Fakte mi terure
malsatas nun. Mi petas, u iu el vi bonvolus iri aeti
manaon por mi? Io ajn estos bonvena."
Linda foriras por aeti manaojn.
"Vi rakontos al mi, ion, senmanke," i diras al la du knaboj
elirante.

apitro 20.2
Gerda raportas pri la dokumento; i tenas in enmane kaj
tradukas, vorton post vorto; krome, i donas iujn necesajn
klarigojn.
La policano kapjesas komprene. Gerda klarigas al li ankora
pli pri la kondioj de sia mallibereco. Kaj jen la policano
havas ideon.
"Bob, u vi konsentus kai vin sub la lito, se iu envenus?"
"Kial?"
"Mi havas planon. Mi atus, ke ni iuj foriru, krom vi kaj
Gerda, kaj ke i diru al la kaptinto, ke i konsentas klarigi al

57
li, kio estas skribita sur tiu papero, mi volas diri: sur tiu
malnova dokumento. Ili tiam agos la la dokumento, kaj ni
kaptos ilin tiom pli facile. Sed tamen, ni ne rajtas riski, ke
Gerda suferu. Kiu scias? Kiam i ne plu estos necesa por ili,
ili povus... Nu, vi komprenas. Vi restos i tie, kaj kiam vi
ados paojn proksimii, vi kaos vin sub la lito, kaj bone
atentos ion, kio okazas. Gerda diris, ke iam venas nur unu
persono, unu viro, maldika ulo, ne tre forta. Fortulo kiel vi tuj
superos lin, se necese."
Bob konsentas, kvankam, se diri la veron, kun iom duba
esprimo.

Diru al mi:
1. Kion adas Gerda?
nenion
losilon
infanojn
aajn kriojn
2. Kiel i scias, ke ne venis la kutima vizitanto?
ar alvenantoj ne konis la seruron
ar alvenantoj kriis late
ar ili rapide venis
3. Kiujn prezentas la policano al Gerda?
Bobon, Ralfon, kaj Lindan
Tomon, bobon, kaj Lindan
Ralfon, kaj Petron
4. Pri kio estas la unua demando de Gerda?
pri la letero
pri la kaptistoj
pri ia filino
5. Kiel la kaptintoj celis igi Gerdan kunlabori?
per vundo
per kapto de filino de Gerda
per mono
58
6. Por kio foriras Linda?

por aeti ion por mani
por aeti ion por trinki
por vidi u iu iros
7. Kial la policano petas, ke Bob restu kun Gerda?
ar li scias ke Bob amas Gerdan
por ke Bob gardu Gerdan
ar li ne fidas Gerdan

adia alpreni
botelo Budho
detalo elito
enamii filozofio
foto harmonio
indiki islamo
jen... jen... judo
katoliko kolbaso
kopio lakto
lando libro
membro morala
naski naskii
ortodoksa persekuti
popolo protestanto
religio sindonema
societo tato
trezoro valori
valoro

59
apitro 21.1
Gerda sentas sin pli bone. i us finis mani. Foriris Linda,
Tom kaj la policano. i parolas kun Bob, tre mallate. Ili ja
devas atenti, u iu proksimias a ne. Felie, e sen speciale
askulti, i iam bone adis, sufie frue, kiam la aulo venas.
Bob plaas al i. Li estas granda kaj forta, kun esprimo de
bonkora, sindonema hundo.
Ili parolas pri siaj vivoj, pri la lastaj okazaoj. Kiam i parolas
pri sia edzo, lia vizao anias, alprenas iom malojan
esprimon. u li enamius al i?
Kaj jen adias paoj. Bob saltas sub la liton, provas rapide
trovi ne tro malkomfortan pozicion sub la lito. "Ne brui," li diras
al si, "plej grave, plej necese estas ne brui!"
Envenas la gardanto, la aa malgrasulo, kiu, per siaj vortoj pri
mano, tiom suferigis Gerdan. Sed i-foje i povos kontentigi
lin. Kia plezuro!
"Mi konsentas," krias Gerda, kiam la maldika aulo malfermas
la pordon. "Mi akceptas vian proponon. Mi ne plu elportas. Mi
tradukos vian aan paperon. Liberigu mian filinon, kaj donu al
mi mani, mi petas."
"Jen," simple diras la maldikuleto, kaj li elprenas el sako
panon, kolbason, kukon, fruktojn, okoladon, kaj e botelon da
lakto. Gerda manas silente; i povus mani e pli, kvankam
i us iom manis. Bob, adante la manobruon, pli kaj pli
malsatas, sed kion li povus fari?
"Nu, bonvolu klarigi al mi, kio estas skribita sur tiu malnova
papero," la vizitanto diras.
Kaj Gerda klarigas. i rakontas, ke temas pri la trezoro de la
Lumoserantoj. La Lumoserantoj estis sekreta societo, kiu
naskiis en la dekkvina jarcento kaj daris, jen forta, jen
malforta, la la epokoj, is la mezo de la dekoka jarcento. i
havis membrojn en tre multaj landoj, en popoloj plej malsamaj.
Katolikoj, protestantoj, ortodoksuloj, judoj, islamanoj, budhanoj
kaj aliaj estis membroj de tiu internacia a supernacia societo.
Ilia celo estis sekrete labori por la unuigo de la mondo, de la
popoloj, por la harmoniigo de la religioj, kaj por ke la malsamaj
tradicioj interkompreniu. Ili estis morala kaj filozofia elito. Ili
estis elpensintaj sekretan lingvon, kiu ebligis al ili komuniki, el
kiu ajn lando a popolo ili estis. La tatoj, kiam ili malkovris la
ekziston de la Lumoserantoj, ektimis tiujn homojn,
miskomprenis iliajn celojn, kaj ilin persekutis. Inter la
Lumoserantoj, tre riaj homoj troviis. Tial, la diversaj
malnovaj dokumentoj, ilia trezoro estas multvalora. Tiu i

60
papero estas fotokopio de dokumento, kiu tre precize indikas,

kie oni kais la trezoron.
Gerda klarigas, tradukas, kaj la viro notas iun detalon sur
etan notlibron. Kiam i finis, li diras:
"Dankon. Nun ni havas, kion ni deziris. Mi foriras. Mi lasas vin
tie i. Ni decidos poste, kion ni faros el vi. Adia, belulino,
adia."
Nur post kiam la pordo fermiis kaj la bruo de la paoj
forsvenis, adias de sub la lito voo, kiu diras:
"u vi lasis al mi iom de tiu kuko?"

Diru al mi:
1. Pri kio parolas Gerda kaj Bob?
pri la policano
pri la sekretaj lingvoj
pri siaj vivoj
2. Kio okazas post iom da tempo?
alvenis tri auloj kaj komenciis batalo
alvenis aulo sed Bob sukcesis kai sin sub la liton
alvenis aulo sed Bob ne sukcesis kai sin sub la liton
3. Kion promesas Gerda?
i promesas ke i sinmortigos
i promesas ke i tradukos leteron
4. Pri kio temas la papero?
Pri la historio de Lumoserantoj
Pri la gramatiko de sekreta lingvo
Pri la trezoro
5. Kiuj estas la Lumoserantoj?
sekreta societo
marrabistoj
anoj de nova religio
serasntoj de trezoroj

61
6. Kial la tatoj persekutis ilin?

ar tatoj en la dekoka jarcento volis mem krei komunan lingvon
ar tatoj miskomprenis celojn
7. Kiam la aulo foriras?
post kiam li mortigis Gerdan
post kiam li malkovris Bob sub la lito
post kiam Gerda tradukis ion

aresti aviadi
aviadilo bando
bileto danci
difini familio
firma flughaveno
gardostari haveno
hodia insulo
kaverno konstante
kosti lui
maro morga
multekosta pagi
parto prepari
regiono rimedo
signalo supre
supren ipo
temperaturo tendo
tero vetero
vojai

62
apitro 22.1
Balda venis la policanoj, por ilin liberigi. Gerda reiris hejmen,
al siaj filino kaj edzo. Sed Bob rapidis al la flughaveno. Li volis
eesti kun Linda kaj Tom, kiam la policano arestos la kaptintojn
de Gerda.
Estis sufie multekosta vojao, sed la familio de Gerda - ria
familio - pagis por ili la bileton, tiel esprimante sian dankemon.
ar la policano kaj la gejunuloj sciis pli frue ol la telistoj, kie
trovias la trezoro, ili havis multe da tempo por prepari sin. Ili
ne dubis, ke la aliaj venos kiel eble plej balda, kaj ke la tuta
bando venos. Kutime tiaj homoj ne fidas sin reciproke, kaj volas
kune eesti por certii, ke neniu kaos por si parton de la
trovao.
La loko indikita troviis e la piedo de monto, en kaverno, kie,
videble, neniu pais jam de jaroj.
"Felie, ke ili ne kais tiun trezoron trans la maro, ekzemple sur
insulo, kien nur per ipo oni povas iri. Se estis vere internacia
societo, kiel Gerda diris, tio estis ebla, u ne?" Tiel parolis
Linda.
"Vi pravas," diris Tom. "Mi tute ne atus vojai ipe. La maro
iam igas min malsana. Mi atas rigardi la maron, resti e la
maro, libertempi apud la maro, sed ne vojai per ipo sur i:
ipoj konstante dancas sur la maro, kaj ilia danco tute ne
plaas al mi. Felie, ke hodia oni povas iri preska ien ajn
aviadile. Aviadiloj preska tute ne dancas. Sed e aviadiloj nur
duone plaas al mi. Plej multe mi preferas, kiam mi veturas sur
tero, sur bona firma tero. Mi bezonas sub mi ion pli firman ol
akvo kaj aero. Plej plae estas promeni piede sur bona tera
vojo. Mi..."
Sed Linda interrompis lian paroladon, iom strangan en tiuj
kondioj, en kiuj ili troviis:
"Kiam alvenos la trezor-serantoj, la via opinio?" i demandis
la policanon.
"Morga, tute certe. Ili ne povus alveni hodia, ar ne plu estis
aviadilo post la nia, kaj ate ili bezonus la tutan nokton.
Verajne Bob flugos en la sama aviadilo."
La temperaturo estis plaa, kaj bela la vetero. Ili starigis sian
tendon en la proksimeco, tamen bone prizorgante, ke i ne
estu videbla por alvenantoj. La sola maniero, la kiu la
trezorserantoj povus alveni anta la morgaa tago, estus, ke
ili flugu per malgranda aviadilo, speciale luita. Sed lui specialan
aviadilon kostas tiel multe, ke plej verajne ili ne uzos tiun
rimedon.

63
La sekvantan matenon, niaj amikoj vekiis frue. Tuj la policano

kaj la gestudentoj aranis, ke iu el ili, unu post la alia,
gardostaros en loko, de kie eblas facile observi la solan vojon
a pli uste vojaon - la kiu oni povas proksimii al la kaverno,
kaj ke iu havos en la kaverno sian difinitan kaejon.
Post tri horoj da atendado, io fine okazis. Linda, kiu gardostaris
en la iom alta observejo, faris la deciditan signalon, kaj rapide
kuris de supre al siaj kunuloj.
"Ato alvenas!" i kriis.
En tiu ege soleca regiono, kiu povus veni ate per tiu tera
vojao, se ne la trezorserantoj? La tri atendantoj sin kais, iu
en sia difinita loko, malanta rokoj, da kiuj oportune troviis
multe en la kaverno.

Diru al mi:
1. Kie trovias la loko indikita?
e piedo de monto
en la maro
sur la insulo
2. Kial Tom tute ne atus vojai ipe?
ar ne plais al li maro
ar li timas vojai
ar li kutime malsanias vojaante per ipo
3. Kiel oni povas iri preska ien ajn?
piede
aviadile
ipe
trajne
4. Kiom da homoj atendas la trezorserantojn?
unue tri, poste kvar
unue du, poste kvar
unue kvar, poste kvin

64
5. Kion rimarkas Linda observante la vojon?

aton
piedirantan personon
biciklon

angla desegni
desegno ilo
kavo kies
kofro kontra
korko literaturo
protekti signo
telefono tiri

apitro 23.1
Post duonhoro, iu envenis. Estis Bob!
"Kie sin kaas la Lumserantoj?" li kriis, "u en la mallumo?"
La aliaj sin montris.
"Rekau vin, ili tuj alvenos," li diris.
"Kiel vi faris por antai ilin?"
"Dank' al Gerda: i telefone aranis, ke veturilo atendu min
e la flughaveno, kaj ke oforo min veturigu i tien. Mono
solvas multajn problemojn, kaj i estas ria, kiel vi scias; i
donis tre precizajn indikojn por ebligi al la oforo trovi la
lokon, kaj jen mi estas. Sed niaj trezorserantoj tuj alvenos. Ili
flugis en la sama aviadilo, kiel mi, kaj kiam la oforo min
trovis, mi vidis ilin iri al oficejo, kie oni luas atojn."
Tom kuris supren al la observejo. Post kelkaj minutoj, la aliaj
adis lian signalon.
Envenis la kavernon flegistino Marta, ia frato la alta
blondulo, la malgrasulo, kiu rilatis kun Gerda, kiam i estis
mallibera, kaj du aliaj viroj.
"Profesoro Ronga!" mire diris al si la tri gestudentoj, kaj tuj
poste ili aldonis: "Kaj Profesoro Fergus!"
La unua instruis lingvistikon, la dua anglan literaturon.
La la malnova dokumento, la trezoro troviis en kofro metita
en kavo aranita en la rokoj, kaj la tonoj, kiuj in kovris kaj
kais, kuis la preciza desegno. Fakte, la usta loko estis

65
indikita per signoj tiel multaj, kvankam diskretaj, ke la pasado

de l' jarcentoj ne povu forpreni iujn. Pro tiuj precizaj indikoj,
la usta loko iis rapide trovita. La grupo forprenis la
kaantajn tonojn. Montriis, ke la kavo estis plenigita per
korko kaj diversaj aliaj substancoj, kies celo verajne estis
protekti la kofron kontra malsekeco.
La kofro, kiun ili eltiris, ne estis tre granda, nek speciale bela
a valora. i estis losita. Per siaj iloj, ili in malfermis.

Diru al mi:
1. Kiel Bob sukcesis antai la bandon?
ili ne scii la ustan vojon
li prenis la biciklon
ato atendis lin e la flughaveno
2. Kiom da trezorserantoj envenis la kaverno?
sep
kvin
kvar
ses
3. Kio mirigas la tri studentojn?
ke inter la trezorserantoj trovias du el iliaj profersoroj
ke inter la trezorserantoj trovias nur du el iliaj profersoroj
4. Kie, la la malnova dokumento, trovias la trezoro
en la akvo
en la rivero
sur la monto

apliki biblioteko
esi defendi
fundo enerala
isfunde hazarde
hazardo hospitalo
66
influo injekti
institucio justa
kirurgio koncerna
konsisti konstati
materio metodo
monato muzeo
narkoanalizo operacio
pao praktiko
privata proksimume
renkonti renkontii
respekti sankta
solena spirito
studi Vatikano

apitro 24.1
"Nur papero!" kriis Ronga.
"Anka estas libro!" diris Marta, sed jam Ronga latlegis:
"Tie i kuas la Trezoro de la Lumo. Pro la dara
persekutado, la Sankta kaj Sekreta Frataro de la Lumo-
Serantoj balda esos ekzisti. Sed ia Spirito plu vivos. Iun
tagon, homoj retrovos la Sanktajn Principojn kaj rekomencos
ilin apliki. Por ili estas i tie kaita la Trezoro de la Lumo.
"i estas skribita en la Speciala Lingvo de la Frataro, sed
certe homoj trovios, kiuj in povos kompreni. La Trezoro
konsistas el la arto praktike apliki kaj defendi la Veron, la
Justecon, la Dignecon, la Respekton al iu homo, la
Interkomprenon, la Honestecon, la Amon, la Kompatemon
kaj la Konon de si mem kaj de sia usta loko.
"Por la Frataro, la Spiritaj Valoroj estas la plej altaj. Tial ia
Trezoro estas pure Spirita.
"Al vi, homo, kiu trovis in, trans multaj a malmultaj tagoj,
semajnoj, monatoj, jaroj, jardekoj a jarcentoj, Saluton kaj
Fratecon!"
* * *
Ili sidis en komfortaj brakseoj en la hejmo de Gerda.
"Kio okazis poste?" i-lasta demandis.
"Ni malkais nin, kaj mi ilin arestis," diris la policano. "La loka
polico estis antae informita, kaj enlosis ilin."
"u vi scias, kiel komenciis la afero?" scivolis Tom.

67
"Proksimume. Kiam Marta estis flegistino en la hospitalo, i

eestis kirurgian operacion de historiisto, Prof. (=Profesoro)
Kosadi. Kiam i-lasta estis duone dormanta, duone
vekianta, li parolis nekonscie pri la trezoro de la
Lumoserantoj. Li diris, ke temas pri malnova societo, elita,
tre ria, pri kies trezoro li eksciis hazarde legante en la
Vatikana Biblioteko."
"Jes," darigis Gerda. "Tiun parton de la afero mi konas. Li
faris historian esploron en la Biblioteko Vatikana. Inter la
paoj de malnova libro, li trovis dokumenton en la sekreta
lingvo de la Lumoserantoj. Li antae kelktempe interesiis
pri tiu sekreta societo internacia, kaj iom komprenis ian
sekretan lingvon. Li komprenis, ke tiu papero indikas, kie
trovias la trezoro de la Lumoserantoj, sed mem ne povis
traduki iujn detalajn indikojn. Li ricevis la permeson
fotokopii la dokumenton. Foje, kiam ni renkontiis, li parolis
pri tio al mi. Li diris, ke eble homoj provos trovi tiun trezoron,
ar pli kaj pli multaj personoj interesias pri la malnovaj
sekretaj societoj. Li sciis, ke mi estas la sola persono en la
mondo, kiu vere isfunde studis tiujn malnovajn sekretajn
lingvojn, kaj li petis min solene promesi, ke mi neniam
kunlaboros kun homoj serantaj la trezoron pro materia
intereso."
"Kion li volis, ke oni faru pri i?" Linda demandis.
"Ke i transiru al iu muzeo a tata institucio."
Tom intervenis:
"Kiel Marta ricevis la fotokopion?"
"Tion i mem klarigis al mi," respondis la policano: "i
konstatis, ke la substanco uzita anta la operacio por
dormigi la profesoron estas unu el tiuj, kiujn oni kelkfoje uzas
por t.n. (= tiel nomata) narkoanalizo. Post la operacio, kiam
la profesoro kuis en sia ambro - li havis privatan ambron
kaj do estis sola - i injektis al li tiun substancon, kaj
pridemandis lin. Sub la influo de la koncerna substanco, oni
dormas, sed dormante adas kaj respondas demandojn,
enerale dirante la veron. Li do dorme respondis al i. Per
tiu metodo i eksciis pri tio, ke nur unu persono en la mondo,
nome Gerda, komprenas tiun sekretan lingvon, kaj pri multaj
aliaj aferoj."

68

Diru al mi:
1. Kiel aspektis la trezoro?
estis oro
estis mono
estis papero kaj libro
2. Kion legis Ronga?
leteron de la Lumserantoj
la priskribon sur la mapo
3. Kiam Marta eksciis pri la trezoro de la Lumoserantoj?
i adis de profesoro Kosadi kiam li estis duonkonscia
profesoro Ronda diris tion al i
profesoro Kosadi rakontis ion al i kiam ili estis amantoj

Dio estimi
farti insisti
inviti kadro
kolego komenti
kurso organizi
paperujo pluraj
rifuzi stato
teksto

apitro 25.1
"Sed vi ne respondis pri la fotokopio!"
"Ho, pardonu. La profesoro havis in en sia paperujo. Li
fartis tre malbone post la operacio. Marta simple prenis la
dokumenton el lia paperujo, dum li dormis; i ja sciis, ke li
ne vivos longe. Li fartis malbone. Lia sanstato ne lasis
multe da espero. Fakte, li balda mortis post tio. Neniu do
zorgis pri la malaperinta papero."
"Kiel Ronga enmiksiis en la aranon?"
"Li estis la amanto de Marta, kaj i rakontis al li. Li vivas
tiamaniere, ke li dare bezonas multe da mono. Li
69
organizis la aferon. Estas li kaj kolego Fergus, kiuj forportis

Gerdan, post kiam ili batis Bob senkonscia. La oficejo de
Fergus estas tute proksima. Tien ili portis in, kaj tie ili
atendis, is la vojo estis libera kaj ili povis veturigi in al la
forlasita domo."
Gerda parolis:
"La frato de Marta plurfoje vizitis min, anta kelkaj monatoj.
Li provis igi min traduki por li la dokumenton. Sed kiam mi
demandis, de kie li ricevis in, li hezitis, iom paliis, ne
respondis tuj, kaj mi komprenis, ke li ne agis honeste. Mi
memoris la vortojn de Prof. Kosadi, kaj malakceptis
kunlabori. Sed li revenis unufoje, dufoje, trifoje. Mi iufoje
rifuzis. Kiam mi poste ricevis inviton instrui pri malnovaj
sekretaj lingvoj en la kadro de kurso de Prof. Ronga, mi
tute ne imagis, ke estas rilato inter Ronga kaj la junulo, kiu
tiel ofte venis al mia hejmo insisti, por ke mi traduku la
paperon pri l' trezoro."
"Jes," diris Tom. "Pro via plurfoja rifuzo ili elpensis tiun
planon. Kapti vin kaj perforte devigi vin traduki la tekston."
"Tiom da riskoj kaj zorgoj por nenio!" komentis Gerda. "Kia
malsaeco! Kia stulteco!"
"Jes. Amatoroj," diris la policano malestime. "Ili agis
amatore ekde la komenco. Pro tio ni tiel facile ilin kaptis.
Sed pri tiu amatoreco vi danku Dion, Gerda. Pro tiu
amatoreco ni povis liberigi vin, kaj vi plu vivas. Neamatoroj
en simila situacio ne hezitus: vin uzinte, ili vin mortigus."
"u vere?"
"Jes. Vi sciis tro multe. Estus tro danere lasi vin vivi.
Sincere, vi povas danki Dion, ke nur amatoroj planis kaj
realigis tiun aferon."
Gerda silentis, pensema.
"Terure!" i fine diris. "iaokaze, mi plej sincere dankas
vin, iun el vi. Vi agis mirinde. Vi savis min kaj mian filinon.
Sed, Bob, kion vi opinias pri la tuta afero? Vi ankora diris
nenion."
Bob rigardis in, kun iom stranga esprimo.
"Mi plezure trinkus glason da brando," li diris. Kaj li restis
malojeta, dum iuj aliaj ekridis.

70

Diru al mi:
1. Kiam mortis profesoro Kosadi?
dum la operacio
kiam li eksciis pri la trezoro
balda post la operacio
2. Kiu estis Ronga?
amanto de Marta
frato de Marta
frato de profesoro Kosadi
3. u Gerda renkontis la fraton de Marta anta la forkapto?
jes
ne
4. Kion opinias la policano pri la kaptistoj?
ke ili estas amatoroj
ke ili estas profesiuloj
5. u Bob estis oja en la fino?
ne
jes

NOVA MISTERO!
KARA KAJ ESTIMATA LEGINTO!
Vi legis i tiun aventuron is la fino. Sendube vi estas kontenta, ke io finiis bone. Sed u vi
rimarkis, ke en la rakonto grava kontradiro trovias? Alivorte, en unu loko la atoro diras
ion, kaj en alia li diras la kontraon. Vi ne rimarkis, u vere? Bedarinde! Nun vi devos relegi
la tutan tekston por trovi, pri kio temas. Legu atente, kaj se post unu legado vi ne trovis,
relegu duan fojon, trian fojon, ktp. Certe vi fine trovos. Kaj se ne, nu, la vortoj kaj
esprimmanieroj de Esperanto pli bone metios en vian kapeton...

71
La respondoj de la enhavaj demandoj

apitro 1
1- Kiu sidas en la angulo? Blonda viro
2- Kiu iras al li? Juna knabino
3- Al kio iras Tom kaj Linda? Al granda spegulo
4- Kiu estas (eble) la plej bela virino en la mondo? Linda
5- Kiu estas (eble) la plej malserioza knabo en la universitato? Tom
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 2
1- Linda estas bela kaj pala.
2- Kio okazas? La blonda viro agas strange.
3- u estas io en lia mano? Jes
4- Al kio montras la mistera ulo? Al la pordo
5- Al kio rigardas la juna knabino, kiu estas kun li? Al la pordo
6- u nun estas io en la taso? Jes
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 3
1- Kiuj aspektas kiel spionoj? Linda kaj Tom
2- u Bob salutas ilin tuj? Ne
3- u Linda kaj Tom permesas, ke Bob sidu e ilia tablo? Jes
4- Kiu ne volas esti maldiskreta? Bob
5- Kio estas sur la vizao de Linda? Mistera esprimo
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 4
1- Pri kio Linda kaj Tom parolis? Pri la blondulo
2- Kiu sidas kun la viro, pri kiu Linda kaj Tom parolis? Gerda
3- Kiu scias, kiu estas Gerda? Bob
4- u Bob konas la blondulon? Ne
5- Kion instruas Gerda? Kripta-sciencon
6- Kiu estas profesoro pri lingvistiko? Ronga
72
7- Kiu estas la sola bela virino en la tuta mondo, por Tom? Linda
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 5
1- Kio estis en la mano de la blondulo antae? Io tre malgrnda
2- Kio estis en lia mano poste? Nenio
3- Kio estas en la sukerujoj tie? Pulvora sukero
4- u estas normale promeni kun sukerpecoj en la poo? Ne
5- Kiu ekiras for? Gerda
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

apitro 6
1- Kion Tom, Bob kaj Linda adis? Strangan bruon
2- Kiu eble falis en la koridoro? Gerda
3- Kiuj iras vidi? Bob kaj Tom
4- Kiu restas por observi? Linda
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 7
1- u Gerda ankora vivas? Jes
2- Kiel batas la koro de Gerda? Malforte
3- Kiun Tom volas informi? la atoritatojn
4- u iu, kiu perdis la konscion, kuu kun la kapo pli alta ol la piedoj? Ne
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 8
1- u Linda estas trankvila? Ne
2- u Tom kaj Bob jam revenis? Ne
3- u Linda scias, kio okazis al Gerda? Ne
4- Kiu ekstaras kaj iras al la pordo? La juna viro, kiu metis ion en la kafon de
Gerda
5- Kiu sekvas? Linda
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
73
apitro 9
1- u la flegistino venas tuj? Ne
2- u oni ofte svenas en koridoro? Ne
3- Kial Tom ekhaltas? Gerda ne plu estas tie
4- Kiu sidas e la muro? Bob
5- u Bob paroladas? Ne
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 10
1- Kiu ne emas fidi la flegistinon? Tom
2- Kie Tom kaj Bob retrovis sin reciproke? En universitato
3- Estas unu flegistino(j) en la universitato.
4- Pri kiu zorgas Tom? Pri Linda
5- u Tom atas la novan aventuron? Ne
6- Kiun amas Tom? Lindan
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 11
1. De kiu Linda petas helpon? De juna blondulo
2. u la juna blonda viro estas kontenta? Ne
3. Kien la blondulo volas veturi? Al la urbocentro
4. Kion volas Linda de li? Vetuti in al la urbocentro
5. u la blondulo konsentas? Jes
6. Pri kio Linda parolas dum la veturo? i dankas kaj demandas pri liaj zorgoj
7. u la blondulo estas parolema? Ne
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 12
1- Kion Bob tuj deziras? Brandon
2- Kie oni povas trovi brandon? En la ambro de la flegistino
3- Kion Bob trinkas unue? Akvon
4- u li povas bone klarigi, kio okazis? Ne
5- u li adis bruon? Ne
6- u Bob vere mortis? Ne
74
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 13
1- Kie sidas Linda? En la ato
2- Kial i volas paroli kun la blondulo? ar i volas ekscii ion pri li
3- u la blondulo volas klarigi siajn zorgojn? Ne
4- Kial Linda klarigas sian scivolon? ar estas bone dividi zorgojn
5- Kien precize veturas la blondulo? Ni ne scias
6- Kie nun staras Linda? Ni ne scias precize
7- Kion i timas vidante la forveturantan aton? Ke la junulo suspektis ke i
spionis lin
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 14
1- u Gerda sciis, kie i estas? Ne
2- Kiel aspektis la ambro, en kiu Gerda kuas? Malhela
3- Kial Gerda estis lacega? Ni ne scias precize
4- u i atis sian malliberecon? Ne
5- Kiel i provis liberii? Malfermante pordon
6- Kio vekis in? Infana voo
7- Pri kio la infanoj parolis? Pri la bezono esti diskreta
8- Kial la infanoj ne helpis in? Ili ektimis kaj pensis ke i estas fantomo
9- Kun kiu Gerda estis post la forkuro de la infanoj? Sola
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 15
1- Kun kiu parolas Tom? Kun Linda
2- u i bone dormis? Ne
3- u Tom raportas unue? Ne
4- u i sukcesis paroligi la blondulon en la ato? Ne
5- u i poste vidis lin? Jes
6- Kion la blondulo aetis? Ni ne povas scii precize
7- Kial Linda ofte irus al la vendejo por multon aeti? ar i atas dolaon
8- Kial i tamen ne faras tion? ar dolao dikigas
9- Kion trinkis Linda? Teon
75
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 16
1- Kion faris la junulo, post kiam li eliris el la vendejo? Li metis sakon en aton
2- Kien li subite eniris? Al retoracio
3- Kial Linda hezitis sekvi lin tien? ar i timin ke li renkontos in
4- Kiel aspektis la restoracio? Estis turka a pseturka
5- Kion manis Linda? i ne estis certa
6- Kion faris la soldatoj? Komencis fari bruon
7- Kia estas Linda? Aventurema
8- Kio estas Linda? Knabino
9- Kion rimarkas Linda post la telera milito? Ke la blondulo malaperis
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 17
1- Pri kio parolas la policano? Pri la motivoj de la forkapto
2- Kion precize instruas Gerda? Historion
3- Kiu estas la alta blondulo? Frato de Marta
4- Kiu estas Marta? Fratino de blondulo
5- Kial oni ankora ne pridemandis la blondulon? ar oni esperas ke la blondulo
pliproksimigos al Gerda
6- Kiel la policano esperas retrovi Gerdan? Sekvante la blondulon
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 18
1- Kiu parolas komence de la apitro? Kaptisto
2- Kiel sentas sin Gerda? Malsate
3- Kiom facile i legis la dokumenton? Malfacile
4- Kial i ne diras, kio estas skribita en la dokumento? ar i promesis al
profesoro Kosadi
5- Kion kunportas la aulo? Radio-kaj-kased-aparaton
6- Kia estas la voo de la filino de Gerda? Plorema
7- Kion Gerda ricevas por mani? Pomon
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

76
apitro 19
1- Kiuj estas Petro kaj Ralf? Infanoj
2- Kial Ralf provas timigi Petron? ar li ne volas ke petro rakontu kie ili estis
3- Kiamaniere li provas timigi lin? Dirinte ke portos Petron al fora loko kaj lasos
lin tie
4- u Petro estas timigita? Ne
5- Kion Ralf rakontas pri la virino? Ke li kaptis in
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 20
1- Kion adas Gerda? losilon
2- Kiel i scias, ke ne venis la kutima vizitanto? ar alvenantoj ne konis la
seruron
3- Kiujn prezentas la policano al Gerda? Tomon, bobon, kaj Lindan
4- Pri kio estas la unua demando de Gerda? Pri ia filino
5- Kiel la kaptintoj celis igi Gerdan kunlabori? Per kapto de filino de Gerda
6- Por kio foriras Linda? Por aeti ion por mani
7- Kial la policano petas, ke Bob restu kun Gerda? Por ke Bob gardu Gerdan
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 21
1- Pri kio parolas Gerda kaj Bob? Pri siaj vivoj
2- Kio okazas post iom da tempo? Alvenis aulo sed Bob sukcesis kai sin
sub la liton
3- Kion promesas Gerda? i promesas ke i tradukos leteron
4- Pri kio temas la papero? Pri la trezoro
5- Kiuj estas la Lumoserantoj? Sekreta societo
6- Kial la tatoj persekutis ilin? ar tatoj miskomprenis celojn
7- Kiam la aulo foriras? Post kiam Gerda tradukis ion
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

77
apitro 22
1- Kie trovias la loko indikita? e piedo de monto
2- Kial Tom tute ne atus vojai ipe? ar li kutime malsanias vpjaante per
ipo
3- Kiel oni povas iri preska ien ajn? Avialdile
4- Kiom da homoj atendas la trezorserantojn? Unue tri poste kvar
5- Kion rimarkas Linda observante la vojon? Aton
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

apitro 23
1- Kiel Bob sukcesis antai la bandon? Ato atendis lin e la flughaveno
2- Kiom da trezorserantoj envenis la kaverno? Kvin
3- Kio mirigas la tri studentojn? Ke inter trezorserantoj trovias du el iliaj
profesoroj
4- Kie, la la malnova dokumento, trovias la trezoro? En la kavo
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 24
1- Kiel aspektis la trezoro? Estis papero kaj libro
2- Kion legis Ronga? Letero de lumserantoj
3- Kiam Marta eksciis pri la trezoro de la Lumoserantoj? Studis de profesoro
Kosadi kiam li estis duonkoncia
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
apitro 25
1- Kiam mortis profesoro Kosadi? Balda post la operacio
2- Kiu estis Ronga? Amanto de Marta
3- u Gerda renkontis la fraton de Marta anta la forkapto? Jes
4- Kion opinias la policano pri la kaptistoj? Ke ili estas amatoroj
5- u Bob estis oja en la fino? Ne

Gerda Malaperis

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Gerda Malaperis

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Kurso - "Gerda malaperis"

Vortoj por apitro 1

Tom: Kaj kio plu? Diru al mi!

Linda: Ne gravas. Nun vi salutis, kaj ni pardonas vin.

Demandoj por apitro 3

Vortoj por apitro 5

tute sola. i sentas, ke ia koro rapidias, sed i ne scias,

Vortoj por apitro 9

"Kial, diable, i kuus meze de la koridoro?" i demandas.

Demandoj por apitro 9

Demandoj por apitro 10

Vortoj por apitro 11

demandas nur, u vi bonvolus akcepti min en via ato is la

3. Kion Bob trinkas unue?

ne aspektas tre oje. Vi ajnis malfelia. Mi min demandis, u

ar li estas interesa parolanto

La ambro estis malbela, ne tre pura. Apud la muro staris

Demandoj por apitro 14

Demandoj por apitro 15

Demandoj por apitro 16

filo de profersoro Ronda

eblas pli malpli elporti, sed soifon ne.

Vortoj por apitro 20

"Tiuj gejunuloj multe helpis min," la policano klarigas. "Ni ne

6. Por kio foriras Linda?

papero estas fotokopio de dokumento, kiu tre precize indikas,

6. Kial la tatoj persekutis ilin?

La sekvantan matenon, niaj amikoj vekiis frue. Tuj la policano

5. Kion rimarkas Linda observante la vojon?

indikita per signoj tiel multaj, kvankam diskretaj, ke la pasado

"Proksimume. Kiam Marta estis flegistino en la hospitalo, i

Demandoj por apitro 24

organizis la aferon. Estas li kaj kolego Fergus, kiuj forportis

Demandoj por apitro 25

La respondoj de la enhavaj demandoj

You might also like