Professional Documents
Culture Documents
MAA-VAK-RASTA
815SBG042
Ankara, 2011
PARA LE SATILMAZ.
NDEKLER
NDEKLER
AIKLAMALAR .......................................................................................................iii
GR ........................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 ........................................................................................ 3
1. MAA ...................................................................................................................... 3
1.1. Tanm ............................................................................................................... 3
1.2. Saa Sabitleyici Srmek (Bk. Papiyot-Mizampli modl.)........................... 3
1.3. Maa .................................................................................................................. 3
1.3.1. Maa Kullanlmasnda Dikkat Edilecek Noktalar.................................... 4
1.4. Bekleme Sresi Ve Is ....................................................................................... 5
1.5. Hangi Hatalar Yaplmamaldr .......................................................................... 5
1.6. Kullanlan Aralar-Gereler .............................................................................. 5
1.6.1. Aralar........................................................................................................ 5
1.6.2. Gereler ...................................................................................................... 6
UYGULAMA FAALYET..................................................................................... 7
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 14
RENME FAALYET2 ...................................................................................... 18
2. VAK ....................................................................................................................... 18
2.1. Tanm ............................................................................................................. 18
2.2. Vak Dalgalarn Birletirilmesi ........................................................................ 19
2.3. Parmak Tutuu................................................................................................. 20
2.4. Tarak Tutuu ................................................................................................... 20
2.5. Hangi Hatalar Yaplmamaldr ........................................................................ 21
2.6. Kullanlan Aralar-Gereler ............................................................................ 21
2.6.1. Aralar...................................................................................................... 21
2.6.2. Gereler .................................................................................................... 22
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 23
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 30
RENME FAALYET3 ...................................................................................... 34
3. RASTA................................................................................................................... 34
3.1. Tanm ............................................................................................................. 34
3.2. Hangi Hatalar Yaplmamaldr ........................................................................ 34
3.3. Kullanlan Aralar-Gereler ............................................................................ 34
3.3.1. Aralar...................................................................................................... 34
3.3.2. Gereler .................................................................................................... 35
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 36
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 41
MODL DEERLENDRME .................................................................................. 44
CEVAP ANAHTARLARI......................................................................................... 45
KAYNAKA ............................................................................................................. 47
iii
AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
815SBG042
ALAN
DAL/MESLEK
Sa Bakm/Kuafr
MODLN ADI
Maa-Vak-Rasta
MODLN TANIMI
SRE
N KOUL
YETERLK
MODLN AMACI
Genel Ama
Gerekli ortam ve ara gere salandnda, salara maa- vak
ve rastay tekniine uygun olarak uygulayabileceksiniz.
Amalar
1. Salara maay tekniine uygun olarak
uygulayabileceksiniz.
2. Salara vak tekniine uygun olarak
uygulayabileceksiniz.
3. Salara rastay tekniine uygun olarak
uygulayabileceksiniz.
ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
LME VE
DEERLENDRME
ii
GR
GR
Sevgili renci,
nsanlarn kendini beenme ve beendirme arzusu yzyllardr sre gelen bir olgudur.
Bu arzusunu gerekletirmek iin en ok da san kullanmtr. Kimi zaman san
renklendirmi, kimi zaman eklinde deiiklikler yapmtr. Saa uygulanan bu
deiikliklerin bazlar kalc, bazlar ise geici olmutur. Gnmzde saa uygulanan
maa, rastk ve vak, geici sa ekillendirmelerinin arasnda yer almakta ve san yapsna
zarar vermemektedir.
renme faaliyetinin birinci ksmnda maa uygulama yntemi ; ikinci ksmnda vak
uygulama yntemi, nc ksmda ise rasta uygulama yntemi ele alnmtr..
Hazrlanan renim faaliyetleri sonunda her trl saa maa-vak-rasta uygulama
dzeyine geleceksiniz.
RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
MA
AMA
Bu faaliyetle, gerekli ortam ve ara-gere salandnda maa uygulamasn
yntemine uygun yapabileceksiniz.
ARATIRMA
ARATIRMA
1. MAA
1.1. Tanm
Temiz ve iyice kurutulmu saa stlm maay sararak geici dalga verme
uygulamasna maa denir.
1.3. Maa
Isnn etkisiyle san kuru durumda da sahip olduu nemi alarak sa ekillendiren
cihaz.
Kablo
Sap
Maa sapl, snan sabit yuvarlak bacakl ve snmayan hareketli oyuk bacakl
paralardan oluur. Maaya akm bir kablodan gelir. Sap ksmnda maann ssn belirleyen
s ayar dmesi ve altrma dmesi bulunur.
Kullanlan maann elektrikli olmas sebebiyle sa stndeki uygulamalarda maann
scaklna ok dikkat edilmelidir. Souk maann saa etkisi olamayaca gibi, normalden
ok snan maann da sa yakabilecei unutulmamaldr. Maann aplar ince, orta, kaln
olarak tipte bulunur.
Tm maalarn iinde ar snmalar nleyecek bir sdenetir (termostat)
bulunmaktadr. Ancak, yine de san yanabilecei unutulmamaldr.
Maa:Saa geici dalga vermede kullanlan, sacn nemini alarak saa dalga
vermede kullanlan elektrikli alet.
Dz tarak: Bir taraf iri dili, bir taraf ince dili sa ayrmaya yarayan tarak.
1.6.2. Gereler
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar
n Hazrla Geiniz
nl giyiniz.
n Grmeye Geiniz
Sa Temizliine Geiniz
Sa el ile tuttuunuz ulu tarak ile tutam baa dik a ile taraynz.
Birka kere taranm tutamn ucunu sol elin ba, iaret, orta
parmayla tutunuz.
10
12
Yerleri sprnz.
rtleri katlaynz.
Taraklar ykaynz.
13
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyette kazanm olduunuz bilgileri aada verilen sorular cevaplandrarak
deerlendiriniz.
1.
Temiz ve iyice kurutulmu saa stlm maay sararak geici dalga verme
uygulamasna .denir.
2.
3.
Sal deriye yakn blgelerde alrken yanmaya kar scak maa ile mterinin sal
derisi arasnda daima bir bulundurulmaldr.
4.
sokulmamaldr.
5.
..braklmaldr.
6.
7.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz.
14
DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri
Evet ve Hayr kutucuklarna ( x ) iareti koyarak deerlendiriniz.
Evet
Hayr
Deerlendirme ltleri
n Hazrlk
1.
2.
3.
4.
5.
Ortam hazrladnz m?
Kiisel hijyeninizi yaptnz m?
nl giydiniz mi?
Ara-gerelerin hijyenini yaptnz m?
Ara-gereleri dzenli ekilde yerletirdiniz mi?
n Grmeye Geiniz
1.
2.
3.
4.
5.
Sa Temizliine Geiniz
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Sa 9 paraya ayrdnz m?
Tepe ba parasndan 6x2 cm byklnde ulu tarakla bir
sa tutam ayrdnz m?
Sa tutamn sol el ile tuttunuz mu?
Sa el ile tuttuunuz ulu tarak ile tutam baa dik a ile
taradnz m?
Birka kere taranmtutamn ucunu sol elin ba, iaret, orta
parmayla tuttunuz mu?
15
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
16
6.
7.
8.
9.
Tara ykadnz m?
Sarlm san biimini kaybetmeyecek ekilde pens taktnz
m?
Tm saa ayn ilemi uygulayarak maa uygulamas yaptnz
m?
Sa souduktan sonra pensleri enseden balayarak kartnz
m?
DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
aratrarak ya da retmeninizden yardm alarak tamamlayabilirsiniz.
17
RENME FAALYET2
AMA
RENME FAALYET2
AMA
Bu faaliyetle, gerekli ortam ve ara-gere salandnda vak uygulamasn tekniine
uygun yapabileceksiniz.
ARATIRMA
ARATIRMA
2. VAK
2.1. Tanm
Ters alara taranan slak san parmaklar arasna sktrlmasyla sata S dalgalar
oluturmaya vak denir. Buna su dalgas da denir.
2.2. Dalga
Dalga kenar
Dalga ukuru
Dalga kenar
Sola ynelik dalga
Dalga genilii
Tarama yn
ekil 2.1: Dalga
18
a
b
ekil 2.2 (a-b): Sa kulak arkas dalgasnn sol kulak arkas dalgasyla birlemesi
Eer gerekiyor ise oluturulan dalgalara vak tara taklarak sabitletirilir. Taraklar
genellikle tarama ynne kar gelecek ekilde saa taklr. Bylece dalga kenar keskin
belirginlikte olur ve dalga ukuru derinleir.
19
20
Dz tarak: Bir taraf iri dili, bir taraf ince dili sa ayrmaya yarayan tarak.
ekil 2.5: Dz tarak
21
2.6.2. Gereler
22
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar
n Hazrla Geiniz
nl giyiniz.
n Grmeye Geiniz
Sa Temizliine Geiniz.
Bkz. (Papiyot-MizampliModl.)
23
24
Aaya doru taradnz sa tarak ucu ile daha nceki dalga asna ters
ynde sola doru iterek dalga ukuru oluturunuz.
25
26
Ban sol tarafndaki salar ilk dalga kavis ynn dikkate alarak kulak
nne inecek eklinde dalga oluturunuz.
Daha nceki dalgalarn devam ekilde kulak arkasna kadar ayn
yntemle yeni dalgalar oluturunuz.
Ban sa tarafnda yerinizi alnz.
27
28
Vak tutturma taraklarn tarama ynne kar gelecek ekilde saa taknz.
Sa s yanstcya (klimazon) koyarak kurutunuz.
Sa s yanstcdan kartarak soumaya braknz.
Souyan satan vak tutturma taraklarn kartnz.
29
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyette kazanm olduunuz bilgileri, aada verilen sorular cevaplandrarak
deerlendiriniz.
1.
Ters alara taranan slak san parmaklar arasna sktrlmasyla sata S dalgalar
oluturmaya denir. Buna su dalgas da denir.
2.
3.
Bir dalga kenar ile dier dalga kenar arasndaki uzakla dalga
denir.
4.
Bir dalga kenar ile dier dalga kenar arasndaki alak blgeye dalga
.denir.
.olarak tutulmaldr.
5.
6.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz.
30
DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet ve
Hayr kutucuklarna ( x ) iareti koyarak deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri
n Hazrlk
1.
2.
3.
4.
5.
Ortam hazrladnz m?
Kiisel hijyeninizi yaptnz m?
nl giydiniz mi?
Ara-gerelerin hijyenini yaptnz m?
Ara-gereleri dzenli ekilde yerletirdiniz mi?
n Grmeye Geiniz
1.
2.
3.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
31
Evet
Hayr
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
32
27.
Sa Biimlendirmeye Geiniz
Kullanlan Ara Gerelerin Sterilizasyonuna Geiniz
1.
2.
3.
4.
5.
6.
DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
aratrarak ya da retmeninizden yardm alarak tamamlayabilirsiniz.
Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
33
RENME FAALYET3
RENME FAALYET3
AMA
AMA
Bu faaliyetle, gerekli ortam ve ara-gere salandnda rasta uygulamasn yntemine
uygun yapabileceksiniz.
ARATIRMA
3. RASTA
3.1. Tanm
Tutamlara ayrlm kuru saa youn krepe atarak kendi ekseninde evirerek burma
ilemine rasta denir.ok kvrck ve kabark sal insanlar, salarn biimlendirmek
amacyla rasta yaptrrlar.
Tutamlara ayrlm san dip ksmna youn krepe atlmaldr. Krepenin younluu
ulara geldike azalmaldr. Yaplacak rasta kalnlna gre tutam kalnlklar
deimektedir. Tutamlar dz deil, zikzak eklinde ayrlmaldr. Rastann dayankllnn
artmas iin sert yapda sabitleyiciler kullanlmaldr.
Krepe tara: Srayla bir ksa, bir uzun dilerden oluan sa kabartmaya
yarayan ulu tarak.
34
ri dili tarak: Dileri arasnda geni boluu olan san dolan amaya
yarayan iri dili tarak.
3.3.2. Gereler
35
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
LEM BASAMAKLARI
n Grmeye Geiniz
Sa Temizliine Geiniz
Bk. Vak renme Faaliyeti-1
36
Enseden krepe tarann sap ksm ile sal deride zikzak izerek sa
ayrnz.
Ayrdnz tutama sert kpk veya jle srnz.( Bk. PapiyotMizampli Modl.)
37
38
39
Sa Biimlendirme Geiniz
Bk. Papiyot-MizampliModl.
40
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyette kazanm olduunuz bilgileri aada verilen sorular cevaplandrarak
deerlendiriniz.
1.
Tutamlara ayrlm kuru saa youn krepe atarak kendi ekseninde evirerek burmaya
. denir.
2.
Tutamlarn farkl
olur.
3.
4.
5.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz.
41
DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet ve
Hayr kutucuklarna ( x ) iareti koyarak deerlendiriniz.
Evet
Deerlendirme ltleri
n Hazrlk
n Grmeye Geiniz
1.
2.
3.
4.
Saa Rasta Uygulamasna Geiniz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
42
Hayr
1.
2.
Sa Biimlendirme Geiniz
Kullanlan Ara Gerelerin Sterilizasyonuna Geiniz
1.
2.
3.
4.
5.
6.
DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
aratrarak ya da retmeninizden yardm alarak tamamlayabilirsiniz.
Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
43
MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Bu modlde kazanm olduunuz bilgileri, aada verilen sorular cevaplandrarak
deerlendiriniz.
1.
Temiz ve iyice kurutulmu saa stlm maay sararak geici dalga verme
uygulamasna .. denir.
2.
Sal deriye yakn blgelerde alrken, yanmaya kar scak maa ile mterinin sal
derisi arasnda daima bir .. bulundurulmaldr.
3.
4.
Ters alara taranan slak san parmaklar arasna sktrlmasyla sata S dalgalar
oluturmaya . denir. Buna su dalgas da denir.
5.
7.
Tutamlara ayrlm kuru saa youn krepe atarak, kendi ekseninde evirerek burmaya
denir.
8.
44
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Temiz ve iyice kurutulmu saa stlm maay sararak geici dalga verme
uygulamasna maa denir.
Souk maann saa etkisi olmayaca gibi, normalden ok snan maann da sa
yakabilecei unutulmamaldr.
Sal deriye yakn blgelerde alrken yanmaya kar scak maa ile mterinin sal
derisi arasnda daima bir tarak bulundurulmaldr.
Maalar dezenfektanl pamuk veya kt peete yardmyla temizlenmelidir; asla
suya sokulmamaldr.
Salar maa ile sarldktan sonra mutlaka pensle sabitlenerek soumaya
braklmaldr.
Sa baa dar a ile tararsak sa diplerine maa uygulamas yaplamaz ve
oluan dalgalar bask olur.
Sa ularn maaya dzgn sarmazsak sa ular krlr.
Ters alara taranan slak san parmaklar arasna sktrlmasyla sata S dalgalar
oluturmaya vak denir. Buna su dalgas da denir.
Vak taraklar genellikle tarama ynne kar gelecek ekilde saa taklr. Bylece
dalga kenar keskin belirginlikte olur ve dalga ukuru derinleir.
Bir dalga kenar ile dier dalga kenar arasndaki uzakla dalga genilii denir.
Bir dalga kenar ile dier dalga kenar arasndaki alak blgeye dalga ukuru denir.
Tarak yere tam dik deil, srt kendinize hafif eik olarak tutulmaldr.
Dip dalgalarn doal dm ters ynde yaplr ise oluan dalga dayanksz olur ve
sa kendi k ynne dner.
Taran di ular sal deriye temas etmez ise dalga tam olarak olumaz
45
Tutamlara ayrlm kuru saa youn krepe atarak kendi ekseninde evirerek burmaya
rasta denir.
Tutamlarn farkl kalnlkta ayrlmas, rasta kalnlklarnn farkl olmasna
neden olur.
Tutamlarn zikzak ayrlmamas, tutamn dip ayrmlarnn belli olmasna neden
olur.
Tutamlarn ok fazla ekilerek burulmas, sa kklerinin zarar grmesine neden
olur.
Rastann dayankllnn artmas iin sert yapda sabitleyiciler kullanlmaldr.
Temiz ve iyice kurutulmu saa stlm maay sararak geici dalga verme
uygulamasna maa denir.
Sal deriye yakn blgelerde alrken yanmaya kar scak maa ile mterinin sal
derisi arasnda daima bir tarak bulundurulmaldr.
Sa ularn maaya dzgn sarmazsak sa ular krlr.
Ters alara taranan slak san parmaklar arasna sktrlmasyla sata S dalgalar
oluturmaya vak denir. Buna su dalgas da denir.
Dip dalgalarn doal dm ters ynde yaplr ise oluan dalga dayanksz olur ve
sa kendi k ynne dner.
Taran di ular sal deriye temas etmez ise; dalga tam olarak olumaz
Tutamlara ayrlm kuru saa youn krepe atarak kendi ekseninde evirerek burmaya
rasta denir.
Tutamlarn zikzak ayrlmamas, tutamn dip ayrmlarnn belli olmasna neden
olur.
46
KAYNAKA
KAYNAKA
Eitim Projesi.
Kieser eviren DVENLER; C. hret. Sa Ve Cilt Bakm Esaslar Ve
Teknolojisi. Kuafrlk Alannda eviriler Dizisi: 2 MEB,Basmevi.
47