Esperanto en Dek Lecionoj

esperanto
en dek
lecionoj
multimedialny kurs
jzyka esperanto
Pawe Wimmer
StudioOpinii.pl
Warszawa 2009
publikacja bezpatna
licencja Creative Commons
WIMMER - ESPERANTO EN DEK LECIONOJ
Esperanto en dek lecionoj

Multimedialny kurs jzyka esperanto
Pawe Wimmer, Warszawa, 2009
Licencja Creative Commons uznanie autorstwa:
http://creativecommons.org/licenses/by/2.5/pl/
Wolno:
- kopiowad, rozpowszechniad, odtwarzad i wykonywad utwr
- tworzyd utwory zalene
Na nastpujcych warunkach:
- Uznanie autorstwa. Utwr naley oznaczyd w sposb okrelony przez Twrc lub Licencjodawc
Spis treci
PRZEDMOWA ..............................................................................................................................11
ALFABET ESPERANCKI I WYMOWA ....................................................................................................13
LECIONO UNU (1) .........................................................................................................................14
Zaimek osobowy ............................................................................................................................................ 14
Rzeczownik .................................................................................................................................................... 14
Czasownik ...................................................................................................................................................... 16
Przymiotnik .................................................................................................................................................... 16
Przyswek ..................................................................................................................................................... 17
Przykady uycia ............................................................................................................................................. 17
Sowniczek przylekcyjny ................................................................................................................................ 19
LECIONO DU (2) ...........................................................................................................................21

Pytanie i przeczenie ....................................................................................................................................... 21
Zaimek dzierawczy ....................................................................................................................................... 21
Zaimek nieosobowy ....................................................................................................................................... 22
Liczebnik gwny ............................................................................................................................................ 22
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 24
Przyrostek -in .............................................................................................................................................................. 25
Przyrostek -an ............................................................................................................................................................. 26
Przyrostek -ist ............................................................................................................................................................. 26
Przyrostek -ul .............................................................................................................................................................. 26
LECIONO TRI (3)...........................................................................................................................29

Czasownik - tryb przypuszczajcy i rozkazujcy ............................................................................................ 29
Liczebnik porzdkowy .................................................................................................................................... 29
Liczebnik rzeczownikowy i przysowny .......................................................................................................... 31
Okrelanie daty i czasu .................................................................................................................................. 31
Zaimek zwrotny ............................................................................................................................................. 33
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 33
Przyrostek -et .............................................................................................................................................................. 33
Przyrostek -eg ............................................................................................................................................................. 33

Przyrostek -id .............................................................................................................................................................. 34
LECIONO KVAR (4) ........................................................................................................................36

Zaimki rzeczowne i przymiotne ..................................................................................................................... 36
Zaimki rzeczowne........................................................................................................................................................ 37
Zaimki przymiotne ...................................................................................................................................................... 38
Stopniowanie przymiotnikw i przyswkw ................................................................................................ 40

Pozostae liczebniki ........................................................................................................................................ 40
Liczebniki mnone ....................................................................................................................................................... 40
Liczebniki uamkowe ................................................................................................................................................... 41
Liczebniki zbiorowe ..................................................................................................................................................... 41
Liczebniki ilorakie ........................................................................................................................................................ 41
Liczebniki wielorakie ................................................................................................................................................... 42
Liczebniki podziaowe ................................................................................................................................................. 42
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 42
Przedrostek mal- ......................................................................................................................................................... 42
Przedrostek ge- ........................................................................................................................................................... 42
Przedrostek bo- ........................................................................................................................................................... 43
Przyrostek -em ............................................................................................................................................................ 43
LECIONO KVIN (5) ........................................................................................................................45

Przyimki (1) .................................................................................................................................................... 45
En ................................................................................................................................................................................ 45
Apud............................................................................................................................................................................ 46
Anta .......................................................................................................................................................................... 46
Malanta ..................................................................................................................................................................... 47
Post ............................................................................................................................................................................. 47
Ee ................................................................................................................................................................................ 48
Cis................................................................................................................................................................................ 48
Trans ........................................................................................................................................................................... 49
Tra ............................................................................................................................................................................... 49
Zaimki przysowne ......................................................................................................................................... 50

Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 54

Przyrostek -il ............................................................................................................................................................... 54
Przyrostek -ar .............................................................................................................................................................. 54
Przedrostek pra-.......................................................................................................................................................... 55
Przyrostek -ej .............................................................................................................................................................. 55
LECIONO SES (6) ..........................................................................................................................58

Wyraanie iloci ............................................................................................................................................. 58
Imiesowy....................................................................................................................................................... 59
Przyimki (2) .................................................................................................................................................... 63
His ............................................................................................................................................................................... 63
Al ................................................................................................................................................................................. 64
Eirka .......................................................................................................................................................................... 64
Ekster .......................................................................................................................................................................... 65
Inter ............................................................................................................................................................................ 65
Preter .......................................................................................................................................................................... 66
La .............................................................................................................................................................................. 66
Sub .............................................................................................................................................................................. 67
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 68
Przyrostek -ig .............................................................................................................................................................. 68
Przyrostek -i .............................................................................................................................................................. 68
Przyrostek -end ........................................................................................................................................................... 69
Przyrostek -ind ............................................................................................................................................................ 69
LECIONO SEP (7) ..........................................................................................................................72

Przyimki (3) .................................................................................................................................................... 72
Super ........................................................................................................................................................................... 72
Sur ............................................................................................................................................................................... 72
Kontra ....................................................................................................................................................................... 73
Dum ............................................................................................................................................................................ 74
El ................................................................................................................................................................................. 74
Krom ........................................................................................................................................................................... 75
Malgra ....................................................................................................................................................................... 75
Spjniki (1) ..................................................................................................................................................... 76

Kaj ............................................................................................................................................................................... 76
Kaj... kaj... .................................................................................................................................................................... 76
A ................................................................................................................................................................................ 76
A... a... ..................................................................................................................................................................... 76
Sed .............................................................................................................................................................................. 77
Nek .............................................................................................................................................................................. 77
Eu... a... ..................................................................................................................................................................... 77
Jen... jen... ................................................................................................................................................................... 78
Ju... des... .................................................................................................................................................................... 78
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 78
Przyrostek -ae.............................................................................................................................................................. 78
Przyrostek -a .............................................................................................................................................................. 79
Przyrostek -ad ............................................................................................................................................................. 79
Przyrostek -ebl ............................................................................................................................................................ 79
Przyrostek -ec.............................................................................................................................................................. 79
LECIONO OK (8) ...........................................................................................................................82

Przyimki (4) .................................................................................................................................................... 82
Per ............................................................................................................................................................................... 82
Po ................................................................................................................................................................................ 82
Por............................................................................................................................................................................... 83
Pri ................................................................................................................................................................................ 83
Pro............................................................................................................................................................................... 84
Sen .............................................................................................................................................................................. 84
Kun .............................................................................................................................................................................. 85
Spjniki (2) ..................................................................................................................................................... 85

Ke ................................................................................................................................................................................ 85
Eu ................................................................................................................................................................................ 86
Ear ............................................................................................................................................................................... 86
Dum ............................................................................................................................................................................ 86
His kiam....................................................................................................................................................................... 87
Kvankam ..................................................................................................................................................................... 87
Apena ........................................................................................................................................................................ 87

Kvaza ......................................................................................................................................................................... 87
Se ................................................................................................................................................................................ 88
Do................................................................................................................................................................................ 88
Tamen ......................................................................................................................................................................... 88
Nome .......................................................................................................................................................................... 88
Cetere ......................................................................................................................................................................... 89
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 89
Przedrostek dis- .......................................................................................................................................................... 89
Przedrostek ek- ........................................................................................................................................................... 89
Przedrostek eks-.......................................................................................................................................................... 89
Przedrostek fi- ............................................................................................................................................................. 90
Przyrostek -er .............................................................................................................................................................. 90
LECIONO NA (9) .........................................................................................................................92

Przyimki (5) .................................................................................................................................................... 92
Anstata ...................................................................................................................................................................... 92
De ................................................................................................................................................................................ 92
Da ................................................................................................................................................................................ 93
Je ................................................................................................................................................................................. 93
Spjniki (3) ..................................................................................................................................................... 94

Anta ol....................................................................................................................................................................... 94
Ee se ............................................................................................................................................................................ 94
Escepte se ................................................................................................................................................................... 94
Malgra ke .................................................................................................................................................................. 95
Kondiee ke ................................................................................................................................................................... 95
Post kiam .................................................................................................................................................................... 95
Sowotwrstwo .............................................................................................................................................. 95
Przyrostek -ing ............................................................................................................................................................ 95
Przyrostek -ism............................................................................................................................................................ 96
Przedrostek -mis ......................................................................................................................................................... 96
Przedrostek re-............................................................................................................................................................ 96
Przyrostek -uj .............................................................................................................................................................. 97
LECIONO DEK (10) ........................................................................................................................99

Czasy zoone ................................................................................................................................................. 99
Czas przeszy niedokonany .......................................................................................................................................... 99
Czas teraniejszy niedokonany.................................................................................................................................... 99
Czas przyszy niedokonany .......................................................................................................................................... 99
Czas przeszy dokonany .............................................................................................................................................. 99
Czas teraniejszy dokonany ...................................................................................................................................... 100
Czas przyszy dokonany ............................................................................................................................................. 100
Czas przeszy wyraajcy czynnod przysz .............................................................................................................. 100
Czas teraniejszy wyraajcy czynnod przysz ........................................................................................................ 100
Czas przyszy wyraajcy czynnod przysz .............................................................................................................. 100
Uycie maych i wielkich liter ....................................................................................................................... 100

Sowotwrstwo ............................................................................................................................................ 101
Przedrostek eef- ........................................................................................................................................................ 101
Przyrostek -estr ......................................................................................................................................................... 101
Przyrostek -ej............................................................................................................................................................. 102
Przyrostek -nj ............................................................................................................................................................ 102
Przyrostek -um .......................................................................................................................................................... 102
Sowniczek przylekcyjny .............................................................................................................................. 102
DODATEK: CZYTANKI................................................................................................................... 104

Tito ............................................................................................................................................................... 104
Filipo Macedona .......................................................................................................................................... 104
Sokrato ........................................................................................................................................................ 104
Polikrato ...................................................................................................................................................... 104
Naiveco ........................................................................................................................................................ 105
Milton .......................................................................................................................................................... 105
Varma pluvo ................................................................................................................................................ 105
parema kanceliero ..................................................................................................................................... 105
Reo, komercisto a bueisto ....................................................................................................................... 105
Al kio oni povas kutimi................................................................................................................................. 106
La grafo de Grance....................................................................................................................................... 106
Dek konsiloj de Jefferson por la praktika vivo ............................................................................................. 106
Kiu li estis? ................................................................................................................................................... 106
Seruristo anstata foristo .......................................................................................................................... 107
Tri musoj ...................................................................................................................................................... 107

Eraro kaj korekto ......................................................................................................................................... 107
Rieuloj kaj scienculoj .................................................................................................................................... 108
Ne grave....................................................................................................................................................... 108
Kurba vojo.................................................................................................................................................... 108
Mi ne scias ................................................................................................................................................... 108
Perdita kaj retrovita ..................................................................................................................................... 109
Lordo kaj bovido .......................................................................................................................................... 109
Admiralo Hawke .......................................................................................................................................... 109
Reo kaj muzika instruisto ........................................................................................................................... 109
Leono kaj leporo .......................................................................................................................................... 110
Granda kapo de brasiko ............................................................................................................................... 110
Varma vesto ................................................................................................................................................. 110
Sinjorino Rothschild ..................................................................................................................................... 111
Konfeso ........................................................................................................................................................ 111
Vulpo ........................................................................................................................................................... 111
Saa hundo .................................................................................................................................................. 112
Malgranda tamburisto ................................................................................................................................. 112
La egaleco .................................................................................................................................................... 112
Malsata arabo .............................................................................................................................................. 113
Unu pomon tro multe .................................................................................................................................. 113
Lupo kaj juna afido ..................................................................................................................................... 113
En angulo de kampo .................................................................................................................................... 114
Eemizo ......................................................................................................................................................... 115
La timo ......................................................................................................................................................... 115
Earlatano ..................................................................................................................................................... 116
Kamparano kaj leporo ................................................................................................................................. 116
DODATEK: PRZYDATNE ZWROTY .................................................................................................... 118

DODATEK: POWTARZANIE SWEK Z JMEMORIZE .............................................................................. 122
DODATEK: KLAWIATURA ESPERANCKA ............................................................................................. 126
DODATEK: ESPERANTILO .............................................................................................................. 127
DODATEK: LINGOES TRANSLATOR .................................................................................................. 129
DODATEK: SOWNICZKI TEMATYCZNE.............................................................................................. 131
rodki informacyjne ..................................................................................................................................... 131
Literatura i sztuka ........................................................................................................................................ 131
10
Muzyka ........................................................................................................................................................ 132

Szkoa i nauczanie ........................................................................................................................................ 133
Nauka........................................................................................................................................................... 134
Umys ........................................................................................................................................................... 135
Prawda i opinia ............................................................................................................................................ 136
Moralnod .................................................................................................................................................... 136
Religia .......................................................................................................................................................... 137
DODATEK: LISTA KRAJW............................................................................................................. 139

DODATEK: SOWNICZEK TERMINW KOMPUTEROWYCH ...................................................................... 141
DODATEK: PRZYDATNE ADRESY INTERNETOWE .................................................................................. 164
Serwisy ......................................................................................................................................................... 164
Nauka esperanto ......................................................................................................................................... 164
Audio i wideo ............................................................................................................................................... 164
Blogi ............................................................................................................................................................. 165
Ksiki .......................................................................................................................................................... 165
11
Przedmowa
Niniejszy podrcznik prbuje przynajmniej czciowo wypenid luk, jak jest brak podrcznikw na esperanckim
rynku ksigarskim, ktry zanik w znacznej mierze po 1989 roku. Mam nadziej, e chod w niewielkim stopniu
przyczyni si do ponownego rozbudzenia zainteresowania esperantem i bdzie stanowid dobre wprowadzenie do
bardziej systematycznej nauki. Poniewa jest dostpny bezpatnie, w formie elektronicznej, bdzie odtd na zawsze
do dyspozycji kolejnych pokoleo polskich esperantystw. Fundament jzyka jest niezmienny, zatem podrcznik bdzie
zawsze aktualny.
Celem podrcznika jest przedstawienie w uporzdkowany sposb podstawowej struktury jzyka

esperanto. Przeznaczywszy dwa-trzy tygodnie na nauk jednej lekcji i powicajc na to dwie
godziny pracy dziennie, po kilku miesicach bdziesz znad esperanto w stopniu wystarczajcym do
rozumienia tekstw w Internecie moesz zreszt dowolnie rozoyd sobie czas, skracajc go lub
wyduajc, zalenie od okolicznoci. Sownictwo w podstawowym podrczniku obejmuje ok. 2000
pozycji, ale dziki elastycznej gramatyce i logicznym zasadom sowotwrstwa bdziesz w stanie
rozpoznawad znaczenie wielu tysicy wyrazw. Nie wierzysz? Takie jest wanie esperanto!
Podrcznik ma zaspokoid ciekawod tych osb, ktre zafrapowa jzyk naszego rodaka,
biaostocczanina z urodzenia, a warszawiaka z pniejszego wyboru rodziny, Ludwika Zamenhofa,
ale nie maj wiele czasu na studiowanie obszernych podrcznikw. Zakadam wic, e po
przerobieniu ebooka Czytelnik posidzie przynajmniej biern znajomod esperanta cel zostanie
osignity, gdy bdzie w peni rozumied wszystkie sowa i zdania z podrcznika i rozpoznawad w
nich bez problemu czstki wyrazowe, tak charakterystyczne dla esperanta. Jako autor publikacji
licz zreszt na to, e przynajmniej czd osb zachci si do dalszej nauki, a przede wszystkim
zdobycia czynnej znajomoci esperanta pozwalajcej pisad teksty czy wymieniad opinie na forach
esperanckich. Dla zachty dodam, e jzyk ten mona poznad na dowolnym szczeblu
zaawansowania 10-krotnie szybciej ni jakikolwiek jzyk etniczny p roku systematycznej nauki
daje tu tyle, co 5 lat nauki angielskiego (w opinii jzykoznawcw bardzo dobra znajomod
angielskiego wymaga a 10 tys. godzin regularnej pracy).
Podrcznik zawiera nastpujce czci:
zasadniczy kurs jzyka zawierajcy 10 lekcji i towarzyszce pierwszym czterem lekcjom

nagrania umieszczone w Internecie
krtkie czytanki pochodzce z wydanej przed stu laty ksiki Unua Legolibro, ktre
opatrzyem pomocniczymi sowniczkami
lista zwrotw przydatnych w kontaktach internetowych, zwaszcza w korespondencji

elektronicznej i na forach esperanckich
objanienie dwiczeo sownikowych przygotowanych przeze mnie do bezpatnego programu

jMemorize
opisy kilku przydatnych programw
12
kilka przykadowych sowniczkw tematycznych rozszerzajcych sownictwo
sowniczek terminw komputerowych
lista przydatnych adresw internetowych
W podrczniku przyjmujemy metod gramatyczn. Esperanta ze wzgldu na jego niezwykle

prost struktur najszybciej mona si nauczyd, studiujc zagadnienia gramatyczne ilustrowane
du iloci przykadw uycia. Sugeruj zatem uwane czytanie objanieo gramatycznych i
wielokrotne, gone czytanie zdao i sownictwa (lub przynajmniej wymawianie ich w mylach), a
do penego zrozumienia ich znaczenia. Wspomog ten proces nagrania, ktre umieciem pod
adresem:
http://cid-caf3a5fead14b8d6.skydrive.live.com/browse.aspx/Esperanto/10Lecionoj
Wymowa esperancka jest niezwykle prosta i atwa dla Polakw, zatem w peni wystarczy
zilustrowanie jej kilkoma zaledwie nagraniami.
Pragn jeszcze dodad, e podrcznik zosta napisany z myl o obchodzonej w 2009 roku 150-tej
rocznicy urodzin Ludwika azarza Zamenhofa i rocznicowym wiatowym Kongresie Esperanta
zorganizowanym przez prn spoecznod esperanck w Biaymstoku, ktry uchodzi w wiecie za
kolebk esperanta. Polska, bdc naturalnym powiernikiem spucizny tego wielkiego humanisty
yda z urodzenia, Rosjanina z tytuu formalnego obywatelstwa, Polaka z racji zamieszkania,
wreszcie obywatela wiata z przekonao i wyboru ma szczeglny przywilej organizowania spotkao
z okazji okrgych rocznic, jak data powstania jzyka czy urodzin Zamenhofa.
ycz zatem sukcesw w poznawaniu tego fascynujcego jzyka a moe warto mied znajomod
esperanta w swoim CV?
kun koraj salutoj
Pawe Wimmer
Varsovio, julio 2009
P.S. Dzikuj p. Ireneuszowi Bobrzakowi (Varsovia Vento) za szereg cennych uwag dotyczcych treci podrcznika, ktre
pozwoliy go ulepszyd i uniknd rozmaitych uchybieo.
13
Alfabet esperancki i wymowa

Alfabet esperancki skada si z 28 liter - maych i wielkich. S to litery acioskie, przy czym 6 z nich
ma daszki (w tabeli zaznaczone pogrubieniem i czerwonym kolorem).
aA
bB
cC
dD
eE
fF
gG
hH
iI
jJ
kK
lL
mM
nN
oO
pP
rR
sS
tT
uU
vV
zZ
Uwaga: gdy literujemy jaki wyraz, poszczeglne litery wymawiamy a, bo, co, czo, do, e, fo, go, do
itd.
Niemal wszystkie litery esperanckie wymawia si tak samo, jak w jzyku polskim, natomiast znaki
diakrytyczne modyfikuj wymow nastpujco:
e wymawiamy jak polskie cz: eevalo (czewalo) koo; eapo (czapo) czapka
wymawiamy jak polskie d: ardeno (dardeno) ogrd; endarmo (dendarmo) - andarm
wymawiamy jak polskie h: oro (choro) chr; aoso (chaoso) - chaos
wymawiamy jak polskie : eti (eti) rzucad; aketo (aketo) - akiet
wymawiamy jak polskie sz: nuro (sznuro) sznur; alo (szalo) - szal
wymawiamy jak polskie : pazo (pazo) pauza; Eropo (eropo) - Europa
Litera v jest wymawiana jak polskie w: valizo (walizo) walizka; vino (wino) - wino
Zauwa, e w alfabecie esperanckim nie ma liter q, w, x, y.
Naley te zwrcid uwag, e nie zmikczamy poczeo z liter i, np. mwimy cikatro (blizna), a
nie dikatro, redakcio, a nie redakdio. Gdy mamy do czynienia z poczeniem io lub ia, naturalne
jest wymawianie ijo lub ija, ale litera j nie powinna byd zbyt wyranie wymawiana raczej
Varsovi-o ni Varsovijo - chod jest to dod trudne do uniknicia i prawie nikt nie rozdziela tak
wyranie gosek.
Akcent pada zawsze na przedostatni sylab, jak w wikszoci polskich wyrazw.
14
Leciono unu (1)

W jzyku esperanto moemy szybko postawid pierwsze kroki, jednak konieczne jest
zaprezentowanie kilku podstawowych zagadnieo gramatycznych, dziki ktrym bdziemy mogli od
razu tworzyd konstrukcje zdaniowe. Na pierwsz lekcj przeznacz najwicej czasu, gdy jest bardzo
intensywna i zawiera a 200 swek po jej opanowaniu jzyk stanie jednak otworem.
Zaimek osobowy
Najwygodniej jest przedstawid zaimki osobowe (persona pronomo) w postaci tabelarycznej:
Zaimek osobowy
mi
vi
li
i
i
ni
vi
ili
Wymowa
wi
szi
di
wi
Znaczenie
ja (osoba mwica)
ty (osoba, do ktrej si zwracamy)
on (omawiana osoba pci mskiej)
ona (omawiana osoba pci eoskiej)
ono (omawiana rzecz, zwierz lub dziecko)
my (mwicy wraz z innymi osobami)
wy; Pan, Pani, Paostwo
oni, one (omawiane osoby, rzeczy lub zwierzta)
Rzeczownik
Wszystkie rzeczowniki (substantivo) esperanckie maj koocwk gramatyczn o, co pozwala je
atwo zidentyfikowad.
leciono - lekcja
libro ksika
homo czowiek
vino wino
patro ojciec
sinjoro pan
Rzeczowniki maj szcztkow odmian przez przypadki. We wszystkich przypadkach poza

biernikiem maj one postad identyczn z mianownikiem, natomiast w bierniku (kogo? co?) jest
dodawana koocwka n. Wyrnienie osobnej formy deklinacyjnej biernika jest zasadne, gdy
pozwala on stosowad swobodny szyk zdania, ktry uelastycznia jzyk.
citrono - citronon cytryn
gazeto - gazeton gazet
filo - filon syna
fabriko - fabrikon fabryk
W liczbie mnogiej dodawana jest koocwka j.

atomobilo atomobiloj samochody
15
urbo urboj miasta

strato stratoj ulice
lampo lampoj lampy
Liczba mnoga w bierniku jest tworzona przez dodanie najpierw koocwki j, a potem n.
teatro teatrojn - teatry
bileto biletojn bilety
minuto minutojn minuty
eokolado eokoladojn czekolady
Naturalnie ograniczona do dwch form odmiana rzeczownika nie wyklucza istnienia

odpowiednikw pozostaych przypadkw. Tworzy si je za pomoc przyimkw:
Libro de Petro. Ksika (kogo, czego) Piotra.
Mi donas libron al Petro. Daj ksik (komu, czemu) Piotrowi.
Mi iras kun Petro. Id (z kim, czym) z Piotrem.
Mi parolas pri Petro. Mwi (o kim, czym) o Piotrze.
Wzorem jzykw zachodnioeuropejskich, w esperanto stosowany jest przedimek okrelony la,

odpowiadajcy angielskiemu the i przedimkom w innych jzykach. Natomiast odpowiednikiem
przedimka nieokrelonego, takiego jak angielski a, an jest brak przedimka.
W tekstach literackich, zwaszcza poezji, stosuje si niekiedy skrcon form przedimka l
jednak w zwykych tekstach nie jest ona stosowana.
Przedimki s dod trudne dla Polakw, gdy w jzyku polskim nie s one stosowane. Poprawne
uywanie przedimka wymaga wprawy, przede wszystkim czytania literatury esperanckiej, ale
mona tu przyjd kilka zasad. Przedimek okrelony jest stosowany, gdy:
Mwimy o rzeczy ju nam znanej. Petro havas hundon. La hundo estas granda. Piotr ma (jakiego)
psa. Pies (ten pies, znany nam od tego momentu) jest duy.
Rzeczowniki opisuj obiekty, ktrych tosamod nie budzi wtpliwoci. Legu la gazeton. Przeczytaj
gazet (t gazet, ktra tu ley, lub jedyn, ktr czytasz).
Gdy obiekt jest jednoznaczny. La eielo. Niebo. La suno. Sooce.
Gdy rzeczownik jest okreleniem caej kategorii. La elefanto estas granda besto. Soo jest duym
zwierzciem.
Przed nazwami stron wiata i pr roku. La nordo. Pnoc. La somero. Lato.
Przed liczebnikami porzdkowymi. La tria filo. Trzeci syn.
Jest jeszcze szereg zasad szczegowych, po ktre odsyamy do podrcznikw gramatyki.
Przedimek nie jest m.in. stosowany, gdy:
Rzecz nie jest okrelona. Mi legis libron. Czytaem (jak) ksik.

Przez imionami wasnymi i nazwami geograficznymi. Petro. Piotr. Varsovio. Warszawa.
Przed nazwami pojd abstrakcyjnych. Mi havas talenton. Mam talent.
Przed nazwami substancji czy produktw w znaczeniu oglny. Mi ofte trinkas kafon. Czsto pij
kaw.
Gdy rzeczownik poprzedzony jest wyrazem wskazujcym niesprecyzowan ilod. Kelka tempo. Jaki
czas. Iu homo. Jaki czowiek.
16
Czasownik
Wszystkie czasowniki (verbo) w bezokoliczniku (infinitivo) maj koocwk gramatyczn i, co
pozwala je atwo odrnid.
trinki pid
paroli mwid
labori pracowad
kanti piewad
esti byd
havi mied
fari - robid
Czas teraniejszy tworzymy, usuwajc koocwk i, a nastpnie dodajc koocwk czasu

teraniejszego as. Jest ona identyczna we wszystkich osobach i wszystkich liczbach (nie ma
absolutnie adnych wyjtkw), co ogromnie uatwia nauk, zwaszcza gdy porwnamy esperanto z
jzykami z rozbudowan, nieregularn koniugacj czasownikw, jak polski czy francuski.
Analogicznie tworzymy czas przeszy, dodajc koocwk is, natomiast czas przyszy wymaga
dodania koocwki os. Pokamy to ponownie w tabeli.
Czasownik
kanti (piewad)
labori (pracowad)
paroli (mwid)
esti (byd)
trinki (pid)
havi (mied)
fari (robid)
skribi (pisad)
Czas teraniejszy
mi kantas
vi laboras
li parolas
i estas
i trinkas
ni havas
vi faras
ili skribas
Czas przeszy
mi kantis
vi laboris
li parolis
i estis
i trinkis
ni havis
vi faris
ili skribis
Czas przyszy
mi kantos
vi laboros
li parolos
i estos
i trinkos
ni havos
vi faros
ili skribos
Przymiotnik
Wszystkie przymiotniki (adjektivo) maj koocwk gramatyczn a, dziki czemu natychmiast je
rozpoznajemy.
bona dobry
bela pikny
granda duy
longa dugi
elektra elektryczny
teknika - techniczny
Podobnie jak rzeczowniki, take i przymiotniki maj szcztkow odmian przez przypadki (w
bierniku dodawana jest koocwka n), a w liczbie mnogiej maj koocwk j.
17
Przymiotniki moemy te tworzyd, nadajc koocwk przymiotnikow innym czciom mowy, jak
rzeczowniki czy czasowniki oczywicie tam, gdzie ma to sens. Daje to jzykowi swobod i
elastycznod.
mano rka; mana rczny
skribi pisad; skriba pisemny
suno sooce; suna soneczny
historio historia; historia - historyczny
Przyswek
W esperanto, podobnie jak w jzykach etnicznych, jest grupa przyswkw (adverbo) pierwotnych,
niemajcych okrelonej koocwki gramatycznej, np. tuj (natychmiast). Zdecydowana wikszod
przyswkw jest jednak tworzona w sposb regularny od innych czci mowy, gwnie od
przymiotnikw, ale te od rzeczownikw czy czasownikw.
Wszystkie przyswki regularne maj koocwk gramatyczn e, dziki czemu moemy je atwo
zidentyfikowad, jak rwnie samodzielnie stosowad.
bona bone dobrze
bela bele piknie
juna june - modo
rapida rapide szybko
nigra nigre czarno
alta alte wysoko
blanka blanke biao
mano mane rcznie
historio historie historycznie
skribi skribe pisemnie
semajno semajne - tygodniowo
Przykady uycia
Majc ju wiedz o podstawowych czciach mowy, poczmy je w postaci penych zdao, co
doskonale zilustruje konstrukcj jzyka i pozwoli szybko opanowad czytanie tekstw esperanckich.
Zalecamy kilkakrotne przeczytanie poniszych zdao na gos lub przynajmniej wymawiajc je
bezgonie, najpierw sprawdzajc ich znaczenie po prawej stronie, a potem nie patrzc ju na ni.
Staraj si rozpoznawad poszczeglne czci mowy i ich charakterystyczne koocwki.
Mi estas homo. Jestem czowiekiem.
Mi estas urnalisto. Jestem dziennikarzem.
Vi havas grandan hundon. Ty masz wielkiego psa.
Vi havas belan katon. Ty masz piknego kota.
Li legas gazeton. On czyta gazet.
Li skribas leteron. On napisze list.
i kuras rapide. Ona biegnie szybko.
Eropanoj loas en Eropo. Europejczycy mieszkaj w Europie.
18
Poloj ofte drinkas vodkon. Polacy pij czsto wdk.

Juna instruisto instruas lernantojn. Mody nauczyciel naucza uczniw.
Petro etas pilkon. Piotr rzuca pik.
Anna multe amas la hundon. Anna bardzo kocha psa.
Kapitalistoj kolektas monon. Kapitalici zbieraj pienidze.
Ni laboras intense. Pracujemy intensywnie.
Mi parolas longe kaj fervore. Mwi dugo i z zapaem.
La policisto kontrolas diligente dokumentojn. Policjant kontroluje pilnie dokumenty.
Laboristoj ne estas rieaj. Robotnicy nie s bogaci.
Johano timas hundojn. Jan boi si psw.
Vilaanoj loas en vilaoj. Wieniacy mieszkaj we wsiach.
Li vivis en Krakovo. On y w Krakowie.
Palo malfermis pordon. Pawe otworzy drzwi.
Klubanoj studis Esperanton. Klubowicze studiowali esperanto.
Zamenhof mortis en Varsovio. Zamenhof umar w Warszawie.
Julia naskis infanon. Julia urodzia dziecko.
Anta la milito ekzistis ei tie multaj domoj. Przed wojn istniao tutaj wiele domw.
La avo de Zbigniew pereis dum la Dua Mondmilito. Dziadek Zbigniewa zgin podczas drugiej wojny
wiatowej.
Mia praavo konstruis la familian domon. Mj pradziadek zbudowa rodzinny dom.
Ili lois en Gdansko. Oni mieszkali w Gdaosku.
La urnalisto skribis longan artikolon. Dziennikarz napisa dugi artyku.
i studis geografion en la Varsovia Universitato. Ona studiowaa geografi na Uniwersytecie
Warszawskim.
Li legis libron pri la historio de medicino. On czyta ksik o historii medycyny.
Italaj inenieroj projektis gigantan ponton. Woscy inynierowie zaprojektowali gigantyczny most.
Profesoro Nowak aeetis kelkajn novajn librojn. Profesor Nowak kupi kilka nowych ksiek.
Mi longe kolektis monon. Dugo zbieraem pienidze.
Somere mi vojaos al Parizo. Latem pojad (odbd podr) do Parya.
Printempe mi skribos libron pri Esperanto. Wiosn napisz ksik o esperancie.
Mi legos la artikolon pri la lingvo Esperanto. Przeczytam artyku o jzyku esperanto.
Vespere ni manos bongustan vespermanon. Wieczorem zjemy smaczn kolacj.
Mi faros morga kelkajn fizikajn ekzercojn. Zrobi jutro kilka dwiczeo fizycznych.
En la venonta jaro mi eesos fumi cigaredojn. W przyszym roku skoocz palid papierosy.
En 2012 (du mil dek du) la olimpikaj ludoj estos en Londono. W 2012 igrzyska olimpijskie bd w
Londynie.
Kongresanoj diskutos dum la kongreso. Uczestnicy kongresu bd dyskutowad podczas kongresu.
Ni proponos al li postenon en la politekniko. Zaproponujemy mu posad na politechnice.
Post du jaroj Petro Kowalski estos plenkreska. Za dwa lata (po dwch latach) Piotr Kowalski bdzie
penoletni.
En la venonta semajno ni komencos prepari somerajn feriojn. W przyszym tygodniu zaczniemy
przygotowywad letnie wakacje.
Somere vi devos kontroli la sanon. Latem bdziesz musia skontrolowad zdrowie.
Dum la kongreso ni diskutos pri la historio de Esperanto. W czasie kongresu bdziemy dyskutowad o
historii esperanta.
Hodia mi legos la dokumentojn. Dzisiaj przeczytam dokumenty.
19
Sowniczek przylekcyjny
aeeti - kupowad
adjektivo - przymiotnik
adverbo - przyswek
al - do
alta - wysoki
alte - wysoko
ami - kochad
Anna - Anna
anta - przed
aperti - otwierad
artikolo - artyku
atomobilo - samochd
avo - dziadek
bela - adny, pikny
bele - adnie, piknie
bileto - bilet
blanka - biay
blanke - biao
bona - dobry
bongusta - smaczny
cigaredo - papieros
citrono - cytryna
eapo - czapka
eesi - przestad
eevalo - koo
ei tie - tutaj
eokolado - czekolada
de od
dek - dziesid
devi - musied
diligente - pilnie
diskuti - dyskutowad
dokumento - dokument
domo - dom
drinki - pid (alkohol)
du - dwa
dua - drugi
dum - podczas, w czasie
ekzerco - dwiczenie
ekzisti - istnied, egzystowad
elektra - elektryczny
en - w
Esperanto - esperanto
esti - byd
eropano - Europejczyk
Eropo - Europa
fabriko - fabryka
familia - rodzinny
fari - robid
ferio - ferie, wakacje
fervore zapalczywie, z zapaem
filo - syn
fizika - fizyczny
fumi - dymid; palid (papierosy)
gazeto - gazeta
Gdansko - Gdaosk
geografio - geografia
giganta - gigantyczny
granda - duy
ardeno - ogrd
endarmo - andarm
i - ono
havi - mied
historio - historia
historie - historycznie
hodia - dzisiaj
homo - czowiek
hundo - pies
oro - chr (lub koruso, aby
uniknd mylenia z horo)
ili - oni, one
infano - dziecko
infinivito - bezokolicznik
ineniero - inynier
instrui - uczyd, instruowad
instruisto - nauczyciel
intense - intensywnie
itala - woski
jaro - rok
Johano - Jan
Julia - Julia
juna - mody
june - modo
aketo - akiet, kurtka
eti - rzucad
urnalisto - dziennikarz
kanti - piewad
kaoso - chaos
kapitalisto - kapitalista
kato - kot
kelka - pewien, jaki, niektry
(kelkaj - kilka, kilku)
klubano - klubowicz, czonek
klubu
kolekti - zbierad, kolekcjonowad
komenci zaczynad, rozpoczynad
kongresano - kongresowicz,
uczestnik kongresu
kongreso - kongres
konstrui - budowad, konstruowad
kontroli - kontrolowad
Krakovo - Krakw
kuri - biec, biegad
la - *przedimek okrelony+
labori - pracowad
laboristo - robotnik
lampo - lampa
leciono - lekcja
legi - czytad
lernanto - uczeo
letero - list
li - on
libro - ksika
lingvo - jzyk
loi - mieszkad
Londono - Londyn
longa - dugi
longe - dugo
ludo - gra, zabawa, igrzysko
malfermi - otwierad
mani - jed
mana - rczny
mane - rcznie
mano - rka
medicino - medycyna
mi - ja
mil - tysic
milito - wojna
minuto - minuta
mondmilito - wojna wiatowa
mono - pienidze
morga - jutro
morti - umierad
multa - liczny
multe - bardzo; wiele, duo
naski - rodzid
nigra - czarny
nigre - czarno
nova - nowy
olimpika - olimpijski
Parizo - Pary
paroli - mwid
patro - ojciec
Palo - Pawe
pazo - pauza, przerwa
perei - gind, przepadad
persona - osobowy
Petro - Piotr
pilko - pika
plenkreska - dorosy, penoletni
policisto - policjant
politekniko - politechnika
polo - Polak
ponto - most
pordo - drzwi
post - po
posteno - stanowisko, posada
praavo - pradziadek
prepari - przygotowywad
pri - o (o kim? o czym?)
printempe - wiosn
profesoro - profesor
20

projekti - projektowad
pronomo - zaimek
proponi - proponowad
rapida - szybki
rapide - szybko
riea - bogaty
sano - zdrowie
semajne - tygodniowo
semajno - tydzieo
sinjoro - pan
skriba - pisemny
skribe - pisemnie
skribi - pisad
somera - letni
somere - latem
strato - ulica
studi - studiowad
substantivo - rzeczownik
alo - szal
i - ona
nuro - sznur
teatro - teatr
teknika - techniczny
timi - bad si
trinki - pid
tuj - natychmiast
universitato - uniwersytet
urbo - miasto
valizo - walizka
varsovia - warszawski
Varsovio - Warszawa
venonta - przyszy, nadchodzcy
verbo - czasownik
vespere - wieczorem
vespermano - kolacja
vi - ty; wy; Pan, Pani, Paostwo
vilaano - wieniak
vilao - wie
vino - wino
vivi - yd
vodko - wdka
vojai - podrowad
21
Leciono du (2)
Pytanie i przeczenie
W jzyku esperanto pytanie moemy zadad na kilka sposobw.
Typowym sposobem jest postawienie na pocztku pytania swka eu czy.
u vi estas riea? Czy jeste bogaty?
u Maria estas inteligenta? Czy Maria jest inteligentna?
u ili estas nun hejme? Czy oni s teraz w domu?
u i studas la anglan lingvon? Czy ona studiuje jzyk angielski?
u vi legas interesan libron? Czy czytasz interesujc ksik?
u li kuras tre rapide? Czy on biega bardzo szybko?
u sinjoro Kowalski atas bieron? Czy pan Kowalski lubi piwo?
u sinjorino Markowska askultas nun radion? Czy pani Markowska sucha teraz radia?
u lernantoj uzas volonte komputilojn? Czy uczniowie uywaj chtnie komputerw?
u vi estas ano de la retejo Nasza Klasa? Czy jeste czonkiem witryny Nasza Klasa?
u Karlo uzis la krozilon Firefox? Czy Karol uywa przegldarki Firefox?
u Barbara skribis helpe de la redaktilo Word? Czy Barbara piszaa za pomoc edytora Word?
u sabate ni iros al kinejo? Czy w sobot pjdziemy do kina?
u Johano studos matematikon? Czy Jan bdzie studiowad matematyk?
u infanoj atas ludi pilkon? Czy dzieci lubi grad w pik?
Jeli chcemy utworzyd zaprzeczenie, korzystamy zwykle ze swka ne.

Mi ne havas komputilon. Nie mam komputera.
Mi ne estas kontenta. Nie jestem zadowolony.
i ne estas inteligenta. Ona nie jest inteligentna.
Ni ne havas tempon. Nie mamy czasu.
La programaro ne estas aktuala. Oprogramowanie nie jest aktualne.
Petro vojaas ne al Romo, sed al Berlino. Piotr pojedzie w podr nie do Rzymu, lecz do Berlina.
Ili ne iras rapide. Oni nie id szybko.
Felieo ne estas eterna. Szczcie nie jest wieczne.
Li ne komencis labori. On nie zacz pracowad.
Li legos la libron ne posttagmeze, sed vespere. On bdzie czytad ksik nie po popoudniu, lecz
wieczorem.
Ne Palo anis la kondieojn, sed Johano. Nie Pawe zmieni warunki, lecz Jan.
Zaimek dzierawczy
Tabela zaimkw dzierawczych (poseda pronomo)
Zaimek dzierawczy
mia
via
lia
ia
Znaczenie
mj, moja, moje
twj, twoja, twoje
jego
jej
22
ia
nia
via
ilia
jego
nasz, nasza, nasze
wasz, wasza, wasze, Pana, Pani, Paostwa
Ich
Jak widad, zaimek dzierawczy tworzymy przed dodanie przymiotnikowej koocwki a do zaimka
osobowego (omwionego w poprzednim rozdziale).
Podobnie jak w wypadku przymiotnikw, zaimki dzierawcze maj liczb mnog tworzon przez
dodanie koocwki j i form biernika tworzon przez dodanie koocwki n. Biernik liczby mnogiej
tworzymy przez dodanie obu koocwek, czyli jn.
Mia antanomo estas Palo. Moje imi to Pawe.
Via kolego estas stulta. Twj kolega jest gupi.
Lia laboro estas preciza. Jego praca jest precyzyjna.
ia onklo estas malsana. Jej wujek jest chory.
Hiaj okuloj estas grandaj. Jego (np. zwierzcia) oczy s wielkie.
i vidis hodia nian onklinon. Ona widziaa dzisiaj nasz ciotk.
Mi ne akceptas viajn metodojn. Nie akceptuj twoich metod.
Iliaj rezultoj ajnas bonaj. Ich wyniki wydaj si dobre.
Zaimek nieosobowy
Wyraz oni z czasownikiem suy do tworzenia form nieosobowych.
Oni diras, ke li estas stulta. Mwi si, e on jest gupi.
Oni povas uzi komputilon. Mona uyd komputera.
Oni devas skribi leteron. Trzeba napisad list.
Oni vidas, ke ili estas inteligentaj. Widad, e oni s inteligentni.
Oni devis legi tri librojn. Trzeba byo przeczytad trzy ksiki.
Oni devos malpli fumi. Trzeba bdzie mniej palid (papierosy).
Oni povos vojai al Parizo. Mona bdzie pojechad do Parya.
Kiam oni estas riea, oni havas multajn amikojn. Gdy jest si bogatym, ma si wielu przyjaci.
En malbona vetero oni povas facile malvarmumi. W z pogod mona si atwo przezibid.
Oni ripetas, ke la vero eiam venkas. Powtarzaj, e prawda zawsze zwycia.
Liczebnik gwny
Tabelaryczne zestawienie liczebnikw gwnych (kardinala numeralo):
Liczebnik esperancki
nul
unu
du
tri
kvar
kvin
ses
Znaczenie
zero
jeden
dwa
trzy
cztery
pid
szed
Wartod
0
1
2
3
4
5
6
23
sep
ok
na
dek
cent
mil
miliono
miliardo
biliono
siedem
osiem
dziewid
dziesid
sto
tysic
milion
miliard
bilion
7
8
9
10
100
1000
1000000
1000000000
1000000000000
Liczebniki powyej 10 (~nacie) tworzymy przez zestawienie wyrazu dek (dziesid) i liczebnika z
pierwszej dziesitki:
dek unu - jedenacie
dek kvin - pitnacie
dek ok - osiemnacie
Dziesitki s tworzone przez poczenie liczebnika z pierwszej dziesitki i wyrazu dek:

dudek - dwadziecia
kvindek - piddziesit
okdek - osiemdziesit
Podobnie s tworzone setki - przez poczenie liczebnika z pierwszej dziesitki i wyrazu cent (sto):
tricent - trzysta
sescent - szedset
nacent - dziewidset
Tysice s tworzone przez zestawienie liczebnika i wyrazu mil (tysic):

kvar mil - cztery tysice
dek kvar mil - czternacie tysicy
kwardek mil - czterdzieci tysicy
kvarcent mil - czterysta tysicy
Inne zestawienia:
cent dek unu - sto jedenacie
mil ducent tridek kvar - tysic dwiecie trzydzieci cztery
okdek ok mil okcent okdek ok - osiemdziesit osiem tysicy osiemset osiemdziesit osiem
Jak atwo zauwayd, w liczebnikach typu ~dziesit i ~set (czyli dziesitki i setki) czstki s poczone,
a w innych - rozdzielone.
Przykady:
Mi vidas kvar hundojn. Widz trzy psy.
i havas tri infanojn. Ona ma troje dzieci.
En la eambro estas dudek kvin lernantoj. W pokoju jest dwudziestu piciu uczniw.
Li aeetis dek du ovojn. On kupi dwanacie jajek.
Ses estas cifero. Szed jest cyfr.
Sesdek ses estas nombro. Szeddziesit szed jest liczb.
Kalkuli de dudek is tridek. Policzyd od dwudziestu do trzydziestu.
24
Unu jaro havas dek du monatojn. Jeden rok ma dwanacie miesicy.

Ordinara jaro havas tricent sesdek kvin tagojn nur superjaro havas tricent sesdek ses tagojn. Zwyky
rok ma trzysta szeddziesit pid dni tylko rok przestpny ma trzysta szeddziesit szed dni.
Noktotago (=diurno) konsistas el dudek kvar horoj. Doba skada si z 24 godzin.
Unu jaro havas kvindek du semajnojn. Jeden rok ma piddziesit dwa tygodnie.
Unu monato havas tridek a tridek unu tagojn. Jeden miesic ma trzydzieci lub trzydzieci jeden dni.
Februaro havas dudek ok a dudek na tagojn. Luty ma dwadziecia osiem lub dwadziecia dziewid dni.
Marto enhavas tridek unu tagojn. Marzec zawiera trzydzieci jeden dni.
Unu semajno havas sep tagojn. Jeden tydzieo ma siedem dni.
Unu tago havas dudek kvar horojn. Jeden dzieo ma dwadziecia cztery godziny.
Sep tagoj formas unu semajnon. Siedem dni tworzy jeden tydzieo.
Unu horo havas sesdek minutojn. Jedna godzina ma szeddziesit minut.
Sesdek minutoj faras unu horon. Szeddziesit minut tworzy godzin.
Unu minuto havas sesdek sekundojn. Jedna minuta ma szeddziesit sekund.
Unu minuto konsistas el sesdek sekundoj. Jedna minuta skada si z szeddziesiciu sekund.
Ekzemplo de adicio unu plus du estas tri. Przykad dodawania jeden plus dwa jest rwna si (jest)
trzy.
Du plus tri faras kvin. Dwa plus trzy rwna si (robi, daje) pid.
Kvin plus ses egalas (= egalas al) dek unu. Pid plus szed rwna si jedenacie.
Ekzemplo de subtraho dek minus ses estas kvar. Przykad odejmowania dziesid minus szed rwna
si cztery.
Ekzemplo de multipliko dek oble ses faras sesdek. Przykad mnoenia dziesid razy szed rwna si
szeddziesit.
Ekzemplo de divido dudek dividite per kvin egalas kvar. Przykad dzielenia dwadziecia podzielone
przez pid rwna si cztery.
7:2=3,5. Sep dividite per du faras tri komo kvin. Siedem podzielone na dwa daje trzy koma pid.
7:20=0,35. Sep dividite per dudek egalas al nulo komo tri kvin. Siedem podzielone na dwadziecia rwna
si zero przecinek trzy pid.
3
5 =125. La tria potenco de kvin faras cent dudek kvin. Pid do potgi trzeciej daje sto dwadziecia pid.
0
36,6 . Tridek ses komo ses gradoj. Trzydzieci szed koma szed stopni.
Dudek gradoj super nulo. Dwadziecia stopni powyej zera.
Kvin gradoj sub nulo. Pid stopni poniej zera.
9,5 km. Na komo kvin kilometroj. Dziewid koma pid kilometra.
9,5 kg. Na komo kvin kilogramoj. Dziewid koma pid kilograma.
9,5 USD. Na komo kvin dolaroj. Dziewid koma pid dolara.
Sowotwrstwo
Sowotwrstwo (vortfarado) jest jedn z najcenniejszych zalet esperanto. ego regularnod sprawia,
i z jednego rdzenia sowotwrczego (radiko) z atwoci moemy tworzyd rodziny wyrazw
bliskoznacznych czc ze sob rdzenie, dodajc przedrostki (prefikso) i przyrostki (sufikso), a tak
uksztatowane formy zaopatrzyd w stosowne koocwki gramatyczne.
Rdzeo wyrazowy to cig znakw bez koocwki gramatycznej. Zamenhof przygotowa najpierw list
okoo 1 tysica, a potem 2,5 tysicy rdzeni. Od tamtej pory ich liczba urosa do co najmniej
kilkunastu tysicy, gdy od samego pocztku w ruchu esperanckim obowizywaa zasada open
source po ustaleniu nienaruszalnego fundamentu rozwijanie jzyka wzia na siebie spoecznod
esperancka.
25
Przykadowo, hom- jest rdzeniem wyrazowym oznaczajcym czowieka. Po dodaniu

rzeczownikowej koocwki o otrzymujemy homo, czyli czowiek. Gdy dodamy przymiotnikow
koocwk a, otrzymamy wyraz homa, czyli ludzki, czowieczy. Po dodaniu przyswkowej
koocwki e otrzymamy wyraz home, czyli po ludzku, po czowieczemu. Homaro to ludzkod,
homeco oznacza czowieczeostwo, nehomo to bawan, senhoma oznacza bezludny.
Ten regularny sposb budowania wyrazw sprawia, e znajc rdzeo, moemy tworzyd pochodzce
od niego wyrazy, a zatem znajomod jednego wyrazu oznacza de facto znajomod szeregu dalszych.
Moemy te tworzyd swobodnie wyrazy, sklejajc ze sob rdzenie wyrazowe (std mwimy, e
esperanto jest jzykiem aglutynacyjnym) i dodajc koocwki gramatyczne. Przykadowo, majc
rdzenie od wyrazw lingvo i esperanto moemy je poczyd i po dodaniu koocwki
przymiotnikowej zbudowad wyraz esperantlingva, czyli esperanckojzyczny. Jego struktura jest
bardzo prosta i przejrzysta: esperant-lingv-a. Podobnie, majc rdzenie wyrazw skribi (pisad) i
maino (maszyna), moemy zbudowad zoony wyraz skribmaino (maszyna do pisania) skribmain-o.
Wiele tysicy wyrazw zoonych utaro si ju w cigu ponad stu dwudziestu lat uywania jzyka w
ponad stu krajach wiata, wiele moemy jednak tworzyd doranie, aczkolwiek nie naley z tym
przesadzad, zwaszcza w pocztkowym okresie nauki, lecz zawierzyd utartej tradycji.
Czytajc teksty esperanckie pamitajmy wanie o tej specyfice jzyka widzc jaki duszy wyraz
rozbierajmy go w mylach na czstki, starajmy si dostrzegad koocwki gramatyczne wyrazw.
Po pewnym czasie dostrzeganie wewntrznej struktury wyrazu staje si czym naturalnym.
Esperanto zawiera zbir kilkudziesiciu przedrostkw (prefiksw) i przyrostkw (sufiksw), za
pomoc ktrych budujemy wyrazy pochodne. Moemy atwo rozumied znaczenie wielu wyrazw
pochodnych, znajc rdzeo i przyrostek czy przedrostek.
Zilustrujmy to prostymi przykadami.
Przyrostek -in
Przyrostek in- suy do tworzenia formy eoskiej.
sinjoro pan, sinjorino pani
patro ojciec, patrino matka
edzo m, edzino - ona
hundo pies, hundino suka
kato kot, katino kotka
viro mczyzna, virino kobieta
eevalo koo, eevalino klacz, kobya
lernanto uczeo, lernantino uczennica
elefanto soo, elefantino sonica
najbaro ssiad, najbarino ssiadka
filo syn, filino crka
knabo chopiec, knabino dziewczynka
atoro autor; atorino autorka
26
pasaero pasaer; pasaerino - pasaerka
Przyrostek wystpuje te jako samodzielny wyraz.

ino kobieta; samica, ped eoska
ina kobiecy, eoski
Przyrostek -an
Przyrostek an- suy do tworzenia wyrazw oznaczajcych przynalenod, czyli czonka,
mieszkaoca, zwolennika czy wyznawcy.
Kristo Chrystus, kristano chrzecijanin
Budho Budda, budhano buddysta
Islamo Islam islamano - muzumanin
urbo miasto, urbano mieszczanin, mieszkaniec miasta
klubo klub, klubano klubowicz
familio rodzina, familiano czonek rodziny
Varsovio Warszawa, varsoviano warszawianin
Eropo Europa, eropano europejczyk
vilao wie, vilaano mieszkaniec wsi, wieniak
kongreso kongres, kongresano kongresowicz, uczestnik kongresu
respubliko republika, respublikano republikanin
estraro zarzd, estrarano czonek zarzdu

ano czonek; zwolennik; adept; wyznawca
Przyrostek -ist
Przyrostek ist- oznacza zawd, hobby, stale wykonywan czynnod, przywizanie do jakiej idei.
kapitalo kapita, kapitalisto kapitalista
scienco nauka, sciencisto naukowiec
Esperanto esperanto, Esperantisto esperantysta
labori pracowad, laboristo robotnik
instrui nauczad, instruowad, instruisto nauczyciel
sociala socjalny, spoeczny, socialisto socjalista
ofici urzdowad, oficisto urzdnik
maino maszyna, mainisto maszynista
skribi pisad, skribisto pisarz
polico policja, policisto policjant
absoluta absolutny, absolutisto absolutysta
pordo drzwi, pordisto odwierny
Przyrostek -ul
Przyrostek ul- oznacza osobnika majcego jak cech.
riea bogaty, rieulo bogacz
juna mody, junulo modzieniec
bona dobry, bonulo dobry czowiek
sankta wity, sanktulo wity, wita osoba
27
timi bad si, timulo tchrz, strachliwy czowiek

drinki pid (alkohol), drinkulo pijak
kontra przeciw, wbrew, kontra, kontraulo przeciwnik, oponent
dika gruby, dikulo grubas
erci artowae, erculo artowni, kpiarz
stulta gupi, stultulo gupiec
saa mdry, saulo mdrzec
brava dzielny, odwany, bravulo odwany czowiek, miaek

ulo osobnik
ula - osobniczy
Zauwa od razu, e moesz take czyd ze sob przyrostki, np. policisto (policjant) policistino
(policjantka), drinkulo (pijak) drinkulino (pijaczka), skribisto (pisarz), skribistino (pisarka).
Warto jeszcze dodad, e przyrostki mog wystpowad samodzielnie, a nie tylko z rdzeniami
wyrazowymi. S one penoprawnymi wyrazami, a wic ino oznacza kobiet, samic, ulo to osobnik,
a ano to zwolennik czy czonek. Moemy im nadawad rne koocwki gramatyczne.
de - od
komenci - zaczynad, rozpoczynad
absoluta - absolutny
absolutisto - absolutysta
adicio - dodawanie
akcepti - akceptowad,
przyjmowad
aktuala - aktualny
amiko - przyjaciel
angla - angielski
ano - czonek; zwolennik;
wyznawca
antanomo - imi
askulti - suchad
Berlino - Berlin
biero - piwo
biliono - bilion
bonulo - dobry czowiek
brava - dzielny, odwany
bravulo - odwany czowiek,
miaek
budhano - buddysta
Budho - Budda
cent - sto
cifero - cyfra
eambro - pokj, izba
eevalino - klacz, kobya
eiam - zawsze
dika - gruby
dikulo - grubas
dividi - dzielid
divido - dzielenie
drinkulo - pijak
ducent - dwiecie
dudek - dwadziecia
edzino - ona
edzo - m
ekzemplo - przykad
el - z (z kogo? z czego?)
elefantino - sonica
elefanto - soo
Esperantisto - esperantysta
esperantlingva esperanckojzyczny
estrarano - czonek zarzdu
estraro - zarzd
facile - atwo
familiano - czonek rodziny
familio - rodzina
februaro - luty
felieo - szczcie
filino - crka
formi - tworzyd; ksztatowad,
formowad
is - do, a do
hejme - w domu
hejmo - dom (rodzinny)
helpo - pomoc
horo - godzina
hundino - suka
ilia - ich
inteligenta - inteligentny
interesa - interesujcy
islamano - muzumanin
Islamo - Islam
junulo - modzieniec
kalkuli - liczyd, kalkulowad
kapitalo - kapita
kardinala - gwny, zasadniczy,
kardynalny; kardynalski
Karlo - Karol
katino - kotka
ke - e; aby, eby
kiam - gdy, kiedy
kinejo - kino
klubo - klub
knabino - dziewczynka
knabo - chopiec
kolego - kolega
komputilo (lub komputero) komputer
kondieo - warunek
konsisti - skadad si
kontenta - zadowolony
kontra - wbrew, przeciw, kontra
kontraulo - przeciwnik, oponent
kristano - chrzecijanin
Kristo - Chrystus
krozilo - przegldarka
internetowa
28

kvar - cztery
kvarcent - czterysta
kvardek - czterdzieci
kvin - pid
kvincent - pidset
kvindek - piddziesit
lernantino - ucennica
lia - jego
ludi - grad
malbona - zy
malsana - chory
malvarmumi - przezibid si
Maria - Maria
marto - marzec
mainisto - maszynista
maino - maszyna
matematiko - matematyka
metodo - metoda
mia - mj
miliardo - miliard
miliono - milion
monato - miesic
multipliko - mnoenie
najbarino - ssiadka
najbaro - ssiad
na - dziewid
nacent - dziewidset
nadek - dziewiddziesit
ne - nie
nia - nasz
noktotago (=diurno) - doba
nombro - liczba
nul(o) - zero
numeralo - liczebnik
nun - teraz
oble - razy
ofici - urzdowad
oficisto - urzdnik
ok - osiem
okcent - osiemset
okdek - osiemdziesit
okulo - oko
oni - [zaimek nieosobowy]
onklino - ciotka
onklo - wuj
ordinara - zwyky
ovo - jajko
patrino - matka
per - przez, za pomoc
plus - plus
polico - policja
pordisto - odwierny
posttagmeze - po poudniu
povi - mc
preciza - dokadny, precyzyjny
prefikso - prefiks, przedrostek
programaro - oprogramowanie
radiko - rdzeo; korzeo
radio - radio
redaktilo - edytor tekstw
respublikano - republikanin
respubliko - republika
retejo - witryna internetowa
rezulto - wynik, rezultat
rieulo - bogacz
ripeti - powtarzad
Romo - Rzym
sabate - w sobot
saa - mdry
saulo - mdrzec
sankta - wity
sanktulo - wity, wity czowiek
sciencisto - naukowiec
scienco - nauka
sed - lecz, ale
sekundo - sekunda
sep - siedem
sepcent - siedemset
sepdek - siedemdziesit
ses - szed
sescent - szedset
sesdek - szeddziesit
sinjorino - pani
skribisto - pisarz, skryba
skribmaino - maszyna do pisania
sociala - socjalny, spoeczny
socialisto - socjalista
stulta - gupi
subtraho - odejmowanie
sufikso - sufiks, przyrostek
superjaro - rok przestpny
ajni - wydawad si
ani - zmieniad
ati - lubid; cenid
ia - jej
tago - dzieo
tempo - czas
timulo - tchrz, strachliwy
czowiek
tri - trzy
tricent - trzysta
tridek - trzydzieci
unu - jeden
urbano - mieszkaniec miasta,
mieszczanin
uzi - uywad
varsoviano - warszawianin,
warszawiak
venki - zwyciad
vero - prawda
vetero - pogoda
via - twj, Pana
vidi - widzied
virino - kobieta
viro - mczyzna
volonte - chtnie
vortfarado - sowotwrstwo
29
Leciono tri (3)

Czasownik - tryb przypuszczajcy i rozkazujcy
Studiujc czasy, mielimy do czynienia z trybem oznajmujcym. Mamy jeszcze dwa tryby
przypuszczajcy i rozkazujcy.
Tryb przypuszczajcy tworzymy przez odjcie od bezokolicznika czasownika koocwki i i dodanie
koocwki us, identycznej we wszystkich osobach i liczbach.
Mi irus volonte al kinejo. Chtnie poszedbym do kina.
Se mi estus riea, mi ne laborus. Gdybym by bogaty, nie pracowabym.
u vi povus doni al mi kafon? Czy mgby mi dad kaw?
u vi bonvolus paroli pli malrapide? Czy zechciaby mwid wolniej?
Se li estus sana, li estus feliea. Gdyby by zdrowy, byby szczliwy.
Ni dezirus anta eio felieon. Pragnlibymy przede wszystkim szczcia.
i ne farus erarojn, se i legus la lecionon. Ona nie robiaby bdw, gdyby przeczytaa lekcj.
Mi volus alporti al vi fruktojn. Chciabym przynied ci owoce.
Tryb rozkazujcy tworzymy przez odjcie od bezokolicznika koocwki gramatycznej i i dodanie

koocwki u.
Prenu la valizon. We walizk.
Iru al la vendejo. Id do sklepu.
Legu la libron. Przeczytaj ksik.
Sidu sur la seo. Sied na krzele.
Donu al mi krajonon. Daj mi owek.
Venu tuj. Przyjd natychmiast.
Skribu hodia ekzercojn. Napisz dzisiaj dwiczenia.
Mi volas, ke li laboru. Chc, aby on pracowa.
Li petis, ke i estu entila. On prosi, aby bya uprzejma.
Bonvolu fermi la fenestron. Zechciej zamknd okno (prosz zamknd okno).
Estas necese, ke li aeetu terpomojn. Jest konieczne, aby on kupi ziemniaki.
Liczebnik porzdkowy
Liczebnik porzdkowy (orda numeralo) jest tworzony w sposb regularny od liczebnika
gwnego przez dodanie przymiotnikowej koocwki -a.
Liczebnik gwny
unu
du
tri
kvar
kvin
ses
Liczebnik porzdkowy
unua
dua
tria
kvara
kvina
sesa
Znaczenie
pierwszy
drugi
trzeci
czwarty
pity
szsty
30
sep
ok
na
dek
dudek
tridek
cent
ducent
mil
du mil
miliono
miliardo
sepa
oka
naa
deka
dudeka
trideka
centa
ducenta
mila
dumila
miliona
miliarda
sidmy
smy
dziewity
dziesity
dwudziesty
trzydziesty
setny
dwusetny
tysiczny
dwutysiczny
milionowy
miliardowy
Inne zestawienia - koocwka -a jest dodawana do ostatniego czonu liczebnika:

dek kvara - czternasty
kvindeka - piddziesity
cent okdek unua - sto osiemdziesity pierwszy
kvarcenta czterechsetny.
mil sepcent tridek dua - tysic siedemset trzydziesty drugi
sesmila szeciotysiczny.
W liczebnikach porzdkowych mona te czyd wyrazy mylnikiem:

cent-okdek-unua sto osiemdziesity pierwszy
mil-sepcent-tridek-dua tysic siedemset trzydziesty drugi
Przykady:
Li komencis studi en du mil kvina jaro. On zacz studiowad w dwa tysice pitym roku.
Li naskiis en mil nacent sepdeka jaro. On urodzi si w tysic dziewidset siedemdziesitym roku.
La lasta mondmilito eksplodis en mil nacent tridek naa jaro. Ostatnia wojna wiatowa wybucha w
tysic dziewidset trzydziestym roku.
Hodia estas la dudek unua tago de la monato. Dzisiaj jest dwudziesty pierwszy dzieo miesica.
Lundo estas la unua tago de la semajno. Poniedziaek jest pierwszym dniem tygodnia.
Mardo estas la dua tago de la semajno. Wtorek jest drugim dniem tygodnia.
Merkredo estas la tria tago de la semajno. roda jest trzecim dniem tygodnia.
ado estas la kvara tago de la semajno. Czwartek jest czwartym dniem tygodnia.
Vendredo estas la kvina tago de la semajno. Pitek jest pitym dniem tygodnia.
Sabato estas la sesa tago de la semajno. Sobota jest szstym dniem tygodnia.
Dimaneo estas la sepa tago de la semajno. Niedziela jest sidmym dniem tygodnia.
Januaro estas la unua monato de la jaro. Styczeo jest pierwszym miesicem roku.
Februaro estas la dua monato de la jaro. Luty jest drugim miesicem roku.
Marto estas la tria monato de la jaro. Marzec jest trzecim miesicem roku.
Aprilo estas la kvara monato de la jaro. Kwiecieo jest czwartym miesicem roku.
Majo estas la kvina monato de la jaro. Maj jest pitym miesicem roku.
Junio estas la sesa monato de la jaro. Czerwiec jest szstym miesicem roku.
Julio estas la sepa monato de la jaro. Lipiec jest sidmym miesicem roku.
Agusto estas la oka monato de la jaro. Sierpieo jest smym miesicem roku.
Septembro estas la naa monato de la jaro. Wrzesieo jest dziewitym miesicem roku.
Oktobro estas la deka monato de la jaro. Padziernik jest dziesitym miesicem roku.
Novembro estas la dek unua monato de la jaro. Listopad jest jedenastym miesicem roku.
31
Decembro estas la dek dua monato de la jaro. Grudzieo jest dwunastym miesicem roku.
En Eropo vintro estas la unua sezono. W Europie zima jest pierwsz por roku.
Printempo estas la dua sezono. Wiosna jest drug por roku.
Somero estas la tria sezono. Lato jest trzeci por roku.
Atuno estas la kvara sezono. Jesieo jest czwart por roku.
Liczebnik rzeczownikowy i przysowny

Przez dodanie do liczebnika rzeczownikowej koocwki gramatycznej o moemy tworzyd liczebniki
rzeczownikowe. Oczywicie mog one mied liczb mnog i wystpowad w bierniku.
unu jeden; unuo jedynka, jednostka
du dwa; duo dwjka
tri trzy; trio trjka, trio
dek dziesid; deko dziesitka
dek du dwanacie; dekduo dwunastka
dudek dwadziecia; dudeko - dwudziestka
cent sto; cento setka
kvincent pidset; kvincento pidsetka
Z kolei dodanie koocwki przyswkowej gramatycznej e pozwala tworzyd liczebniki

przyswkowe.
unu jeden; unue po pierwsze
du dwa; due po drugie
tri trzy; trie po trzecie
Okrelanie daty i czasu

Daty i czas okrelamy czsto z uyciem liczebnikw gwnych i porzdkowych.
Estas la kvara (horo). Jest czwarta (godzina).
Je kioma horo? O ktrej godzinie?
Je la kvara. O czwartej.
Estas la tria kaj dek minutoj. Jest trzecia dziesid.
Estas la dek kvina kaj dudek. Jest pitnasta dwadziecia.
Estas kvin minutoj post la sesa. Jest pid minut po szstej.
Post la oka. Po smej.
Anta la unua. Przed pierwsz.
Estas dek kvin anta la dua. Jest za pitnacie druga.
i venos je la sepa kaj duono. Ona przyjdzie o wp do smej.
Duono anta la naa. Wp do dziewitej.
La komenco estas je la deka kaj kvarono. Pocztek jest o dziesitej pitnacie. Pocztek jest kwadrans po
dziesitej.
Ni komencos kvaronhoron anta la kvara. Zaczniemy za kwadrans czwarta. Zaczniemy kwadrans przed
czwart.
Komencu eirka la deka. Zacznij koo dziesitej.
La diskuto estos morga matene. Dyskusja bdzie jutro rano.
Ni havas la renkontion antatagmeze. Spotkanie mamy przed poudniem.
32
Mi finos tagmeze. Skoocz w poudnie.

Ni manos nian tagmanon je la kvina posttagmeze. Zjemy obiad o pitej po poudniu.
La konferenco okazos vespere. Konferencja odbdzie si wieczorem.
Nokte ni dormos. W nocy bdziemy spali.
Lundo estas la unua tago de la semajno. Poniedziaek to pierwszy dzieo tygodnia.
Sabato estas la antalasta tago de la semajno, dimaneo estas la lasta. Sobota jest przedostatnim dniem
tygodnia, niedziela jest ostatnim.
Julio estas la unua monato de la somero. Lipiec jest pierwszym miesicem lata.
La tria de junio. Trzeci czerwca.
Anta la deka de majo. Przed dziesitym maja.
Post la dudeka de aprilo. Po dwudziestym kwietnia.
Varsovio, la 22-an de marto 2009. Warszawa, 22 marca 2009.
Mi skribos la libron is junio. Bd pisad ksik do czerwca.
Ili venos dimanee, la sepan de oktobro. Przyjad w niedziel, sidmego padziernika.
Hodia estas la unua de majo. Dzisiaj jest pierwszy maja.
Hiera estis mardo. Wczoraj by wtorek.
Mi legis la hieraan gazeton. Przeczytaem wczorajsz gazet.
Morga estos ado. Jutro jest czwartek.
Mi volonte rigardos la morgaan programon. Chtnie zobacz jutrzejszy program.
Antahiera estis lundo. Przedwczoraj by poniedziaek.
Postmorga estos vendredo. Pojutrze bdzie pitek.
Sabate ni iras al kinejo. W sobot idziemy do kina.
Ni laboris la tutan noktotagon (diurnon). Pracowalimy ca dob.
Ni laboros dum tri semajnoj. Bdziemy pracowali przez (w czasie) trzy tygodnie.
En la venonta semajno. W przyszym tygodniu.
Post tri semajnoj. Za trzy tygodnie.
En la pasinta monato. W ubiegym miesicu.
Post du monatoj. Za dwa miesice.
Unu tagon antae. Dzieo wczeniej.
Unu momenton poste. Chwil pniej.
i-semajne. W tym tygodniu.
i-monate. W tym miesicu.
i-jare. W tym roku.
Ili revenos balda. Oni wkrtce wrc.
Mi pagos la uldon balda. Wkrtce spac mj dug.
Mia laboro estos balda finita. Moja praca bdzie wkrtce ukooczona.
Vi estas ankora malgranda infano. Jeste jeszcze maym dzieckiem.
u vi memoras ankora viajn liceajn kolegojn? Czy pamitasz jeszcze swoich licealnych kolegw?
Ankora anta dudek jaroj la Interreto ne funkciis. Jeszcze przed dwudziestu laty Internet nie
funkcjonowa.
La teo estas jam tute malvarma. Herbata jest ju cakiem zimna.
u jam vi trovis vian horloon? Czy znalaze ju swj zegarek?
Mi laboras en mia firmao jam kvin jarojn. Pracuj w mojej firmie ju pid lat.
us mi finis mian laboron. Wanie skooczyem moj prac.
Li us festis la kvindekan datrevenon de sia naskio. On dopiero co witowa piddziesit rocznic
urodzin.
Mi iras nun al mia onklo. Id teraz do mojego wujka.
Nun komputiloj estas tre oftaj en oficejoj. Teraz komputery s bardzo czste w biurach.
Ekde nun mi estas magistro. Od teraz jestem magistrem.
Li ne eesis labori, sed plu faris siajn taskojn. On nie zaprzesta pracowad, lecz dalej wykonywa swoje
zadania.
33
Legu plu la libron. Czytaj dalej ksik.

Venu tuj al ni. Przyjd zaraz do nas.
Tuj post la ekzameno ni iris al restoracio. Zaraz po egzaminie poszlimy do restauracji.
Anna ne tuj komprenis, kion mi diris. Anna nie od razu zrozumiaa, co powiedziaem.
Vi devus tuj iri al via onklino. Powiniene natychmiast pjd do swojej ciotki.
Zaimek zwrotny
Zaimek zwrotny (refleksivo) si, sin odpowiada polskiemu si i przyjmuje rne formy zalenie od
podmiotu.
Mi lavas min myj si
Vi lavas vin myjesz si
Li (i, i) lavas sin on (ona, ono) myje si
Ni lavas nin my myjemy si
Vi lavas vin wy myjecie si
Ili lavas sin oni si myj
Li diris al si mem: estu trankvila powiedzia sam do siebie: bd spokojny
Li forgesis pri sia laboro zapomnia o swojej pracy
Ili amas siajn gepatrojn oni kochaj swoich rodzicw
Sowotwrstwo
Przyrostek -et
Przyrostek et- suy do tworzenia zdrobnienia, wskazuje osabienie jakiej cechy.
domo dom; dometo domek
filo syn; fileto synek
pordo drzwi; pordeto drzwiczki
knabo chopiec; knabeto chopczyk
bela adny; beleta adniutki
ridi miad si; rideti umiechad si
dika gruby; diketa grubawy, grubiutki
hundo pies; hundeto piesek
kato kot; kateto - kotek
libro ksika; libreto ksieczka
okulo oko; okuleto oczko
ponto most; ponteto mostek
stulta gupi; stulteta gupiutki

eta may, malutki, drobny
ete mao, odrobin
Przyrostek -eg
Przyrostek eg- suy do wzmocnienia jakiej cechy.
bela adny, pikny; belega liczny, przepikny
34
bona dobry; bonega wspaniay, doskonay

sankta wity; sanktega przenajwitszy
urbo - miasto; urbego wielkie miasto, metropolia
drinki pid (alkohol); drinkegi duo pid, chlad
pordo drzwi; pordego brama
granda duy; grandega ogromny
pluvo deszcz; pluvego ulewa
varma ciepy; varmega gorcy
pako paczka; pakego paka
vento wiatr; ventego wichura
hundo pies; hundego psisko, wielki pies

ege bardzo, ogromnie, niezmiernie
Przyrostek -id
Przyrostek id- suy do wskazania potomka lub modego osobnika.
kato kot; katido koci, kociak
hundo pies; hundido szczeniak
eevalo - koo; eevalido rebak
reo - krl; reido krlewicz
koko kogut; kokido kurczak
princino - ksina; princinido ksiniczka

ido potomek
ida - potomny
alporti - przynosid
ami - kochad
antahiera - przedwczoraj
anta - przed
antalasta - przedostatni
antatagmeze - przed
poudniem
aprilo - kwiecieo
agusto - sierpieo
atuno - jesieo
belega - liczny, przepikny
beleta - adniutki
bonega - wspaniay, doskonay
bonvoli - zechcied
centa - setny
cento - setka
eevalido - rebak
ei - *partykua bliskoci+
eio - wszystko
eirka - koo, okoo
decembro - grudzieo
deka - dziesity
deko - dziesitka
deziri - pragnd
diketa - grubawy, grubiutki
dimaneo - niedziela
diskuto - dyskusja
dometo - domek
dormi - spad
drinkegi - duo pid (alkohol),
chlad
dudeka - dwudziesty
duo - dwjka
duono - poowa
eksplodi - wybuchad,
eksplodowad
eraro - bd
fari - robid
februaro - luty
feliea - szczliwy
fenestro - okno
fermi - zamykad
fileto - synek
fini - kooczyd
forgesi - zapominad
frukto - owoc
gepatroj - rodzice
grandega - wielki, ogromny
entila - grzeczny, uprzejmy
hiera - wczoraj
hundeto - piesek
hundido - szczeniak
januaro - styczeo
je - [przyimek uniwersalny] o,
na, za
julio - lipiec
junio - czerwiec
ado - czwartek
kafo - kawa
kateto - kotek
35

katido - kociak, koci
kinejo - kino
knabeto - chopczyk
kokido - kurczak
koko - kogut
komenco - pocztek
konferenco - konferencja
krajono - owek
kvara - czwarty
kvardeka - czterdziesty
kvaronhoro - kwadrans
kvina - pity
kvindeka - piddziesity
lasta - ostatni
lavi - myd
lundo - poniedziaek
majo - maj
malrapide - wolno
mardo - wtorek
marto - marzec
matene - rano, rankiem
merkredo - roda
mila - tysiczny
miliarda - miliardowy
miliona - milionowy
mondmilito - wojna wiatowa
naskii - urodzid si
naa - dziewity
nadeka - dziewiddziesity
necesa - konieczny
necese - konieczne
nokte - w nocy, noc
nokto - noc
novembro - listopad
oka - smy
okazi - mied miejsce, odbywad
si
okdeka - osiemdziesity
oktobro - padziernik
okuleto - oczko
ordinala - porzdkowy
pakego - paka
pako - paczka
pasinta - przeszy, ubiegy
peti - prosid
pli - bardziej
pluvego - ulewa
pluvo - deszcz
ponteto - mostek
pordego - brama
pordeto - drzwiczki
postmorga - pojutrze
preni - brad
princinido - ksiniczka
princino - ksina
printempo - wiosna
reido - krlewicz
reino - krlowa
reo - krl
renkonto - spotkanie
rideti - umiechad si
ridi - miad si
sabato - sobota
sana - zdrowy
sanktega - przenajwitszy
se - jeli, jeeli
seo - krzeso
sepa - sidmy
sepdeka - siedemdziesity
septembro - wrzesieo
sesa - szsty
sesdeka - szeddziesity
sezono - pora roku, sezon
si - si
sia - swj, swoja, swoje
somero - lato
stulteta - gupiutki
tagmano - obiad
tagmeze - w poudnie
terpomo - ziemniak
trankvila - spokojny
tria - trzeci
trideka - trzydziesty
trio - trjka, trio
unua - pierwszy
unuo - jedynka
urbego - wielkie miasto,
metropolia
varma - ciepy
varmega - gorcy
vendejo - sklep
vendredo - pitek
veni - przybywad, przychodzid
ventego - wichura
vento - wiatr
vintro - zima
36
Leciono kvar (4)

Zaimki rzeczowne i przymiotne
Wygodn metod prezentacji, a zatem poznania i zapamitania grupy zaimkw jest tabela. Zaimki te
nosz potoczn nazw korelativoj lub tabelvortoj.
Jest to zbir 45 wyrazw, w ktrych rodkowa litera - i - jest poprzedzana przez jeden z piciu
prefiksw (k-, t-, e-, -, nen-), a po ktrej moe si pojawiad jeden z dziewiciu sufiksw (-u, -o, a, -es, -e, -el, -am-,-om, -al).
zaimki
rzeczowne
osoba
przedmiot
zaimki
przymiotne
cecha
przynalenod
zaimki
przysowne
miejsce
sposb
czas
liczba
przyczyna
pytajcewzgldne
kiu
kto, ktry
kio
co
kia
jaki
kies
czyj, ktrego
kie
gdzie
kiel
jak, w jaki
sposb
kiam
gdy, kiedy
wskazujce
upowszechniajce
nieokrelone
przeczce
tiu
tamten
tio
tamto
tia
taki
ties
tego
tie
tam
tiel
tak
eiu
kady
eio
wszystko
eia
wszelki
eies
kadego, wszystkich
eie
wszdzie
eiel
wszelkim sposobem
iu
kto, jaki
io
co
ia
jakikolwiek
ies
czyj
ie
gdzie
iel
jako
tiam
wtedy
eiam
zawsze
kiom
ile
kial
dlaczego
tiom
tyle
tial
dlatego
eiom
wszelka ilod
eial
z kadego powodu
iam
kiedy,
kiedykolwiek
iom
troch, nieco
ial
dlaczego
neniu
nikt, aden
nenio
nic
nenia
aden
nenies
niczyj
nenie
nigdzie
neniel
w aden
sposb
neniam
nigdy
neniom
adna ilod
nenial
z adnego
powodu
Chod w takiej postaci wyrazy te wygldaj nieco odstraszajco, od razu zauwamy, e wiele z nich
naley do najczciej uywanych wyrazw esperanckich, bez ktrych nie sposb si w ogle obejd
kilkakrotnie ju si nimi zreszt posugiwalimy.
Ich praktyczne opanowanie wymaga nieco dwiczeo, jednak dod szybko wyrazy te wchodz nam w
krew i stosowanie ich staje si zupenie naturalne. Moesz si ich uczyd w sposb systematyczny
zarwno wedug czstek poprzedzajcych (poziomo), jak i nastpujcych po i (pionowo).
Aby nawizad do szkolnej terminologii, posuymy si tu podziaem na zaimki rzeczowne,
przymiotne i przysowne (wedug pierwszej kolumny tabeli), przedstawiajc je na praktycznych
przykadach.
37
Zaimki rzeczowne
Kiu wystpuje w roli zaimka pytajcego i wzgldnego, tiu w roli zaimka wskazujcego . Najlepiej
wyjanid ich znaczenie na konkretnych przykadach zwrd uwag, e i w ich przypadku mona
tworzyd liczb mnog i biernik. Swko ajn odpowiada polskiemu ~kolwiek.
Kiu kto; ktry
Kiu vi estas? Kim jeste (jak si nazywasz)
Kiu estas tiu knabo? Kim jest ten chopiec?
Kiu ne faris la ekzercojn? Kto nie zrobi dwiczeo?
Mi ne scias, kiu estas kulpa. Nie wiem, kto jest winny.
La knabo, kiu staras anta la vendejo, estas Georgo. Chopiec, ktry stoi przed sklepem, to Jerzy.
Kiun el ili vi vidis hiera? Kogo z nich widziae wczoraj?
Kiujn magazinojn vi abonas? Ktre magazyny abonujesz?
Kiu ajn tion diris, simple eraris. Ktokolwiek to mwi, po prostu si myli.
Tiu tamten, w
Wyraz tiu wskazuje rzecz czy osob w jakiej mierze odleg od mwicego. Gdy chcemy wyranie
zaznaczyd bliskod, dodajemy partyku ei, czyli tiu ei lub ei tiu ten, ten tutaj.
Tiu domo estas terure malbela. Tamten dom jest strasznie brzydki.
Tiu ei pano estas malmola kiel tono. Ten chleb jest twardy jak kamieo.
Tiu filmo tre plaeis al Barbara. Tamten film bardzo si podoba Barbarze.
Tiun ei libron oni devas nepre traduki. T ksik trzeba koniecznie przetumaczyd.
Ekzamenu detale tiujn ei aferojn. Zbadaj szczegowo te sprawy.
iu kady, wszyscy
iu homo deziras esti feliea. Kady czowiek pragnie byd szczliwy.
iu el ili estas bone preparita por la ekzameno. Kady z nich jest dobrze przygotowany do egzaminu.
Hiera mi vidis eiujn en la loka kinejo. Wczoraj widziaem wszystkich w miejscowym kinie.
Prenu eiujn siajn librojn. We wszystkie swoje ksiki.
Iu kto; ktry; pewien

Iu demandis, kie oni povas aeeti la lastan libron de Clancy. Kto zapyta, gdzie mona kupid ostatni
ksik Clancyego.
Mi adis iun en la mallumo. Syszaem kogo w ciemnoci.
Iuj lernantoj estas jam lacaj. Niektrzy uczniowie s ju zmczeni.
Iu kriis late. Kto gono krzycza.
Neniu nikt
Neniu scias, kie trovias nia hundo. Nikt nie wie, gdzie znajduje si nasz pies.
Li vidis neniun en la parko. On nikogo nie widzia w parku.
Neniu estas perfekta. Nikt nie jest doskonay.
Vi rajtas diri tion al neniu. Nie masz prawa mwid tego do nikogo.
Kio co
Kio vi estas? Czym jeste? (z zawodu)
Kio estas tio? Co to jest?
Kion interesan vi vidis en Vroclavo? Co interesujcego widziae we Wrocawiu?
38
Kio grava okazis lastatempe? Co interesujcego zdarzyo si ostatnio?

Kion vi volas fari? Co chcesz robid?
Mi ne scias, kio estas interesa por vi. Nie wiem, co jest dla ciebie interesujce.
Pri kio li pensas? O czym on myli?
Kion mi vidas! Co ja widz!
Kio ajn estas en la skatolo, la infanoj atendas maltrankvile. Cokolwiek jest w pudeku, dzieci czekaj
niespokojnie.
Tio to
Kion tio signifas? Co to oznacza?
Tio estas vere interesa afero. To jest naprawd bardzo interesujca sprawa.
Tio estas mia hejmo. To jest mj dom.
Tion mi ne sciis. Nie wiedziaem o tym.
Tio estas speco de besto. To jest gatunek zwierzcia.
Li havas pri tio tute alian opinion. On ma o tym cakiem inn opini.
io - wszystko
io estas en ordo. Wszystko jest w porzdku.
Preparu eion por nia festo. Przygotuj wszystko na nasze wito.
Li volas eion a nenion. On chce wszystko albo nic.
io finios bone. Wszystko dobrze si skooczy.
Io co
Mi volus demandi pri io. Chciabym o co zapytad.
Mi vidis ion en la arbaro. Widziaem co w lesie.
Preparu ion pli bonan. Przygotuj co lepszego.
Mi diros al vi ion. Co wam powiem.
Ni manos ion ajn. Zjemy cokolwiek.
Nenio nic
Nenio estas pli bona ol bona teo. Nic nie jest lepsze ni dobra herbata.
io a nenio. Wszystko albo nic.
Mi aeetis nenion en la magazeno. Niczego nie kupiem w sklepie.
Mi vidis nenion interesan en la librejo. Nie widziaem niczego interesujcego w ksigarni.
Zaimki przymiotne
Kia jaki
Kia estas nia nova profesoro de matematiko? Jaki jest nasz nowy profesor matematyki?
Kia bela hundo! Jaki pikny pies!
Kian puloveron vi volas aeeti? Jaki sweter chcesz kupid?
Mi vidis problemojn, kiajn oni ne vidas en nia lando. Widziaem problemy, jakich nie widzi si w naszym
kraju.
Kia ajn estas nia nova instruisto, ni akceptos lin amike. Jakikolwiek jest nasz nowy nauczyciel,
przyjmiemy go przyjanie.
Tia taki
Tiajn homojn ni ne atas. Takich ludzi nie lubimy.
Kia patro, tia filo. Jaki ojciec, taki syn.
39
Ne rakontu tiajn aferojn. Nie opowiadaj takich rzeczy.

Tian respondon li ne atendis. Takiej odpowiedzi nie oczekiwa.
Estis tia ventego, ke li ne povis stari. Bya taka wichura, e nie mg ustad.
ia - wszelki
Malamo estas la kazo de eia malbono. Nienawid jest przyczyn wszelkiego za.
i meritas eian ladon. Ona zasuguje na wszelkie pochway.
Ni estis indiferentaj por eia nova afero. Bylimy obojtni na wszelkie nowe sprawy.
ia mono estos bonvena. Wszelkie pienidze bd mile widziane.
Ia jaki, jakikolwiek
Mi ne povis atingi ian ajn rezulton. Nie mogem osignd jakiegokolwiek wyniku.
Li ekstaris kaj kuris ian distancon. On wsta i przebieg jaki dystans.
Ne ekzistas homoj, kiuj ne havus iajn pekojn. Nie istniej ludzie, ktrzy nie mieliby jakich grzechw.
Petro interparolis kun ia juna virino. Piotr rozmawia z jak mod kobiet.
Ni volonte askultus ian ajn muzikon. Chtnie posuchalibymy jakiejkolwiek muzyki.
Nenia - aden
Nenia laboro estis preta. adna praca nie bya gotowa.
Mi legis nenian interesan libron. Nie czytaem adnej interesujcej ksiki.
Nenia Dio ekzistas. aden Bg nie istnieje.
Mi vidis nenian homon en la strato. Nie widziaem adnego czowieka na ulicy.
Kies czyj; ktrego

Mia najbaro, kies hundo late bojis en la nokto, petis pardonon pri tio. Mj ssiad, ktrego pies gono
szczeka w nocy, przeprosi za to.
Kies estas la libro? Czyja jest ta ksika?
Li estas la verkisto, kies poezion mi tre atas. On jest tym pisarzem, ktrego poezj bardzo lubi.
La Esperanta magazino, kies enhavo tre interesas min, kostas dek zlotojn. Magazyn esperancki, ktrego
tred bardzo mnie interesuje, kosztuje dziesid zotych.
Kies ajn estas la libro, ni devas redoni in. Czyjakolwiek jest ta ksika, musimy j oddad.
Ties - tego
Ties jest rzadko uywanym sowem, a jego zadaniem jest wyrane wskazanie, czego dotyczy jakie
dziaanie.
Kies gasto mi estas, ties feston mi festas. Czyim jestem gociem, tego wito wituj. (przysowie)
Li ne povis uzi sian komputilon, ear ties procesoro estis difektita. On nie mg uywad swojego
komputera, gdy jego (komputera) procesor by uszkodzony.
Petro havas atomobilon ties rado rompiis. Piotr ma samochd jego (samochodu) koo odamao
si.
ies kadego, wszystkich

Lia nomo estis sur eies lipoj. Jego nazwisko byo na ustach (dos. wargach) wszystkich.
Ne klopodu pri eies felieo. Nie troszcz si o szczcie wszystkich.
Oni metis eies valizojn en aparta loko. Walizki wszystkich pooono w osobnym miejscu.
Ies - czyj
iun tagon estas ies naskitago. Kadego dnia s czyje urodziny.
40
Ies mano kaptis lian valizon. Czyja rka zapaa jego walizk.
Ies okuloj spuris iajn movojn. Czyje oczy ledziy jej ruchy.
Nenies - niczyj
Esperanto estas nenies proprao. Esperanto nie jest niczyj wasnoci.
Li bezonas nenies helpon. On nie potrzebuje niczyjej pomocy.
Akceptu blinde nenies opinion. Nie przyjmuj lepo niczyjej opinii.
Nenies laboro estis perfekta. Niczyja praca nie bya doskonaa.
O zaimkach przysownych powiemy w nastpnym rozdziale.
Stopniowanie przymiotnikw i przyswkw

Wielokrotnie posugujemy si porwnywaniem czy stopniowaniem jakich cech. W jzyku
esperanto stosujemy w tym celu dwa swka: pli (bardziej, wicej) i plej (najbardziej, najwicej).
Analogicznie stosuje si wyrazy malpli (mniej) i malplej (najmniej), jako ich przeciwieostwa.
Tiu ei domo estas granda. La najbara domo estas pli granda. Tiu domo estas la plej granda. Ten dom jest
duy. Ssiedni dom jest wikszy. Tamten dom jest najwikszy (z tych trzech).
Petro estas alta. Johano estas pli alta. Henriko estas plej alta. Piotr jest wysoki. Jan jest wyszy. Henryk
jest najwyszy.
Barbara estas pli saa ol Maria. Barbara jest mdrzejsza od Marii.
Elefanto estas la plej granda besto en Afriko. Soo jest najwikszym zwierzciem w Afryce.
La papero estas blanka, sed la neo estas pli blanka. Papier jest biay, ale nieg jest bielszy.
Mi havas pli modernan komputilon ol Stefano. Mam bardziej nowoczesny komputer ni Stefan.
Mi ne povas elteni ee unu minuton pli. Nie mog wytrzymad nawet minuty wicej.
Ni iru pli rapide. Idmy szybciej.
Du homoj povas fari pli multe ol unu. Dwch ludzi moe zrobid znacznie wicej ni jeden.
La plej bela el inter ili knabino estas sendube Anna. Najadniejsz z nich dziewczyn jest bez wtpienia
Anna.
El la tri knaboj Stanislavo estas la plej forta. Z tych trzech chopcw Stanisaw jest najsilniejszy.
Via domo estas malpli granda ol mia. Twj dom jest mniejszy ni mj.
Ilia laboro estis malpli preciza ol nia. Ich praca bya mniej dokadna ni nasza.
La malplej rapida kuristo estas Johano. Najwolniejszym biegaczem jest Jan.
Ili laboris malpli precize ol ni. Oni pracowali mniej dokadnie ni my.
Li skribas pli bele ol mi. On pisze adniej ni ja.
El la kvar lernantinoj Julia lernas plej diligente. Z czterech uczennic Julia uczy si najpilniej.
Plej bone estus iri nun al teatro. Najlepiej byoby pjd teraz do teatru.
Plej volonte mi nun ripozus. Najchtniej bym teraz odpocz.
Pozostae liczebniki
Liczebniki mnone
Przyrostek obl pozwala tworzyd liczebniki i pochodzce od nich przyswki, wyraajce
wielokrotnod, pomnoenie wielkoci podstawowej.
unu jeden; unuobla pojedynczy, jednokrotny; unuoble - jednokrotnie
du dwa; duobla podwjny, dwukrotny; duoble podwjnie, dwukrotnie
41
dek dziesid; dekobla dziesiciokrotny; dekoble dziesiciokrotnie

Duoble du estas kvar. Dwa razy dwa jest cztery.
dekoble pli forta dziesiciokrotnie silniejszy; trioble malpli juna trzykrotnie starszy
Por la hodiaa tago mi ricevis trioblan pagon. Za dzisiejszy dzieo dostaem potrjn zapat.
Tio estis por mi duobla ojo. To bya dla mnie podwjna radod.
Li estas duobla azeno. On jest podwjnym osem (lub osem do kwadratu).
Kelkoble pli granda. Kilka razy wikszy.
Multoble pli granda. Wielokrotnie wikszy.
Trioble tiel granda kiel normale. Trzy razy tak duy jak normalnie.
Liczebniki uamkowe
Uamek wartoci wyraamy liczebnikami tworzonymi za pomoc przyrostka on.
tri trzy; triono jedna trzecia
dek dziesid; dekono jedna dziesita
cent sto; centono jedna setna
Sufieos kvarono da pano. Wystarczy jedna czwarta chleba.
Vi estas je duono da kapo pli alta ol mi. Jeste o p gowy wyszy ode mnie.
Unu tago estas sepono de semajno. Dzieo to jedna sidma tygodnia.
Tri estas triono de na. Trzy to jedna trzecia z dziewiciu.
Liczebniki zbiorowe
Przyrostek op pozwala tworzyd liczebniki wyraajce zbiorowy charakter podmiotu czy czynnoci.
du dwa; duope we dwjk
tri trzy; triope we troje
kvar cztery; kvaropo czwrka
Ili promenas duope. Oni spaceruj w dwjk.
Ni iris triope. Szlimy w trjk.
Ili laboras kvinope. Oni pracuj w pitk.
La earon tiras kvaropo da eevaloj. Wz cignie czwrka koni.
La spektatoroj unuope forlasis la kinejon. Widzowie pojedynczo opuszczali kino.
Soldatoj atakas centope. onierze atakuj setkami.
Liczebniki ilorakie
Wielokrotnod lub czstotliwod mona wyrazid liczebnikiem ilorakim tworzonym za pomoc
przyrostka foje.
unu jeden; unufoje jeden raz, jednokrotnie
du dwa; dufoje dwa razy, dwukrotnie
Mi vidis lin hodia trifoje. Widziaem go dzisiaj trzy razy (trzykrotnie).
Li legis la libron multfoje. On czyta t ksik wielokrotnie.
Tiu ei vorto aperis dufoje en la leciono. To swko pojawio si dwukrotnie w lekcji.
Kiomfoje vi estis en Torino? Ile razy bye w Turynie?
Rzeczownik fojo oznacza raz.

Mi estis en Torino du fojojn. Byem w Turynie dwa razy.
Mi finis la aferon unu fojon por eiam. Skooczyem t spraw raz na zawsze.
42
Liczebniki wielorakie
Czstka spec pozwala wyrazid rnorodnod form, wielod rodzajw jakiego zjawiska.
du dwa; duspeca dwojaki, dwojakiego rodzaju
tri trzy; trispeca trojaki, trojakiego rodzaju.
Mi trovis en la libro trispecajn ekzercojn. Znalazem w ksice trojakiego rodzaju dwiczenia.
Multspeca uzo de tiu ei vorto kazas malfacilaojn. Wielorakie uycie tego wyrazu powoduje trudnoci.
Legaoj en manlibroj estas diversspecaj. Czytanki w podrcznikach s rnego rodzaju.
Liczebniki podziaowe
Swko po odpowiada tutaj dokadnie polskiemu znaczeniu po i pozwala okrelad, po ile razy
wystpuje jaka ilod.
Ni loas po kvar en unu eambro. Mieszkamy po czterech w jednym pokoju.
Ili maras po ses en unu vico. Oni maszeruj po szeciu w jednym szeregu.
Mi donis al eiu infano po unu orano. Daem kademu dziecku po jednej pomaraoczy.
Ni trinkis po glaseto da vino. Wypilimy po szklaneczce wina.
Ili elektis po unu delegito por eiuj 50 membroj. Oni wybrali po jednym delegacie na kadych 50
czonkw.
Legu eiutage po kelkaj paoj de la manlibro. Czytaj codziennie po kilka stron podrcznika.
Sowotwrstwo
Przedrostek malPrzedrostek mal- suy do wyraenia przeciwieostwa czynnoci czy cechy.
bela adny; malbela brzydki
granda duy; malgranda may
agrabla przyjemny; malagrabla nieprzyjemny
sana zdrowy; malsana chory
proksima bliski; malproksima daleki
riea bogaty; malriea biedny, ubogi
helpi pomagad; malhelpi przeszkadzad
ami kochad; malami nienawidzid
sukcesi odnied sukces, mied powodzenie; malsukcesi ponied porak, niepowodzenie
ladi chwalid; malladi ganid
anta - przed; malanta za
amiko przyjaciel; malamiko wrg
Przedrostek wystpuje te jako samodzielny wyraz.

mala przeciwny
male za, natomiast; przeciwnie
Przedrostek gePrzedrostek ge- suy do wyraenia obu pci.

patro ojciec; gepatroj rodzice
43
kolego kolega; gekolegoj koleanki i koledzy, koleeostwo

lernanto uczeo; gelernantoj uczniowie (i uczennice)
frato brat; gefratoj rodzeostwo
filo syn; gefiloj dzieci, synowie i crki
Przedrostek boPrzedrostek bo- suy do wyraenia powinowactwa przez maeostwo.

patro ojciec; bopatro ted
filo syn; bofilo zid
fratino siostra; bofratino szwagierka
Przyrostek -em
Przyrostek em oznacza skonnod, inklinacj.
pari oszczdzad; parema oszczdny
timi bad si; timema bojaliwy
veni mcid si; venema mciwy
mani jed; manema aroczny
dormi spad; dormema picy
gasto god; gastema - gocinny

emo skonnod, zamiowanie
emi byd skonnym, mied zamiowanie
aboni - abonowad
afero - rzecz, sprawa
Afriko - Afryka
agrabla - przyjemny
alia - inny
aparta - osobny, oddzielny
arbaro - las
atingi - osigad
azeno - osio
Barbara - Barbara
besto - zwierz
bezoni - potrzebowad
blinde - lepo
bofilo - zid
bofrato - szwagier
boji - szczekad
bone - dobrze
bonvena - mile widziany
bopatro - ted
eia - wszelki
eial - z kadego powodu
eie - wszdzie
eiel - wszelkim sposobem
eies - kadego, wszystkich

eiom - wszelka ilod
eiu - kady
delegito - delegat
demandi - pytad, dad
detale - detalicznie, szczegowo
difektita - uszkodzony,
zdefektowany
dio - bg
distanco - dystans, odlegod
diversspeca - rnoraki
dormema - picy
dufoje - dwukrotnie
duobla - podwiny, dwukrotny
duoble - podwjnie, dwukrotnie
duope - we dwoje
duspeca - dwojaki
ee - nawet
ekstari - wstawad
ekzameni - egzaminowad, badad
elekti - wybierad
elteni - wytrzymywad
enhavo - tred, zawartod
festi - witowad
festo - wito
filmo - film
finii - kooczyd si
fojo - raz
forta - silny, mocny
frato - brat
gastema - gocinny
gasto - god
gefratoj - rodzeostwo
gekolegoj - koledzy (i koleanki),
koleeostwo
Georgo - Jerzy
glaseto - szklaneczka
grava - wany, istotny
ojo - radod
helpi - pomagad
Henriko - Henryk
hodiaa - dzisiejszy
ia - jaki
ial - dlaczego
iam - kiedy, kiedykolwiek
ie - gdzie
44

iel - jako
ies - czyj
indiferenta - obojtny
interparoli - rozmawiad
io - co
iom - nieco, troch
iu - kto; jaki
kapo - gowa
kapti - chwytad, apad
kazi - powodowad
kazo - przyczyna, powd
kelkoble - kilka razy, kilkakrotnie
kia - jaki
kial - dlaczego
kie - gdzie
kiel - jak
kies - czyj, ktrego
kio - co
kiom - ile
kiu - kto, ktry
klopodi - troszczyd si, kopotad
si
kosti - kosztowad
krii - krzyczed
kulpa - winny
kuristo - biegacz
kvarono - jedna czwarta
laboro - praca
laca - zmczony
lando - kraj
lastatempe - ostatnio
ladi - chwalid
lado - pochwaa
late - gono
legao - czytanka
librejo - ksigarnia
lipo - warga
loka - miejscowy, lokalny
loko - miejsce
magazeno - sklep; magazyn, skad
magazino - czasopismo
(magazyn)
malagrabla - nieprzyjemny
malami - nienawidzid
malamiko - wrg
malamo - nienawid
malanta - za
malbela - brzydki, nieadny
malbono - zo
malfacilao - trudnod
malgranda - may
malhelpi - przeszkadzad
malladi - ganid
mallumo - ciemnod
malmola - twardy
malplej - najmniej
malpli - mniej
malproksima - daleki
malriea - ubogi, biedny
malsukcesi - ponied porak,
niepowodzenie
manema - aroczny
manlibro - podrcznik
mari - maszerowad
membro - czonek (czego)
meriti - zasugiwad
meti - kad, stawiad
moderna - nowoczesny
movo - ruch
multfoje - wielokrotnie
multoble - wielokrotnie
multspeca - wieloraki
naskitago - urodziny
neo - nieg
nenia - aden
nenial - z adnego powodu
neniam - nigdy
nenie - nigdzie
neniel - w aden sposb
nenies - niczyj
nenio - nic
neniom - adna ilod
neniu - nikt; aden
nepre - koniecznie
nomo - nazwa, nazwisko, miano
normale - normalnie
ol - ni, anieli
opinio - opinia, zdanie
orano - pomaraocza
ordo - porzdek
pago - zapata, paca
pao - strona
pano - chleb
papero - papier
pardono - wybaczenie,
przebaczenie
parko - park
peko - grzech
pensi - myled
perfekta - doskonay, perfekcyjny
plaei - podobad si
plej - najbardziej
poezio - poezja
por - dla, do
precize - precyzyjnie, dokadnie
preparita - przygotowany
preta - gotowy
problemo - problem
procesoro - procesor
proksima - bliski
proprao - wasnod
pulovero - sweter, pulower
rado - koo
rajti - mied prawo
rakonti - opowiadad
respondo - odpowied
ripozi - odpoczywad
rompii - zamad si, uamad si
scii - wiedzied
sendube - niewtpliwie, bez
wtpienia
signifi - znaczyd, oznaczad, mied
znaczenie
speco - gatunek, rodzaj
spuri - ledzid
Stanislao - Stanisaw
Stefano - Stefan
sukcesi - odnied sukces, powied
si
parema - oszczdny
pari - oszczdzad
tono - kamieo
teo - herbata
terure - strasznie, okropnie
tia - taki
tial - dlatego
tiam - wtedy
tie - tam
tiel - tak (w taki sposb)
ties - tego
timema - bojaliwy
tio - tamto
tiom - tyle
tiu - tamten
Torino - Turyn
traduki - tumaczyd
tre - bardzo
trifoje - trzykrotnie
triobla - potrjny
triono - jedna trzecia
triope - we troje
trispeca - trojaki
trovii - znajdowad si
unufoje - jednokrotnie, jeden raz
unuobla - pojedynczy,
jednokrotny
unuoble - jednokrotnie
venema - mciwy
veni - mcid si
verkisto autor; pisarz, twrca
vico - rzd, szereg
vorto - sowo, wyraz
Vroclavo - Wrocaw
zloto - zoty (waluta)
45
Leciono kvin (5)

Przyimki (1)
En
Przymek en znaczy w (miejsce, czas), do (kierunek).
En la eambro estas kvar knabinoj. W pokoju s cztery dziewczyny.
Mi vidis in hiera en la kinejo. Widziaem j wczoraj w kinie.
En la tuta mondo. Na caym wiecie.
Ili loas en Madrido. Oni mieszkaj w Madrycie.
Ili havis armilojn en la manoj. Oni mieli broo w rkach.
En malproksimo mi ekvidis altajn montojn. W oddali zobaczyem wysokie gry.
Palo tenas monon en la poo. Pawe trzyma pienidze w kieszeni.
Palo metis monon en la poon. Pawe woy pienidze do kieszeni.
La knabino kuras en la korto. Dziewczynka biega po podwrku.
La knabino kuris en la korton. Dziewczynka pobiega na podwrko.
Iru tuj en vian eambron. Id natychmiast do swojego pokoju.
Io falis en mian okulon. Co wpado do mojego oka.
Venis en mian kapon feliea penso. Przysza mi do gowy szczliwa myl.
Ili vizitos Parizon en majo. Oni odwiedz Pary w maju.
En la venonta semajno okazos lingva seminario. W przyszym tygodniu odbdzie si seminarium
jzykowe.
En vintro mi ofte vojaas al Zakopane. Zim czsto podruj do Zakopanego.
En la somero mi aeetos atomobilon. Latem (tego lata) kupi samochd.
Mi finos mian laboron en kvar monatoj. Skoocz moj prac w pid miesicy.
En la nokto estas mallume. Noc jest ciemno.
Parolu en la lingvo Esperanto. Mw w jzyku esperanto.
Ili vivis en granda mizero. Oni yli w wielkiej biedzie.
La malsanulo mortis en turmentoj. Chory umar w mczarniach.
Dividu la kukon en kelkajn partojn. Podziel ciasto na kilka czci.
i diris tion en granda kolero. Ona powiedziaa to w wielkim gniewie.
Ili sidis en rondo eirka la fajro. Oni siedzieli wkoo wok ognia (ogniska).
Ni vivis eiam en granda amikeco. ylimy zawsze w wielkiej przyjani.
Ilia ipo estis en danero. Ich statek by w niebezpieczeostwie.
i mortis en tre maljuna ao. Ona umara w bardzo pnym (starym) wieku.
Agu eiam en plena unueco. Dziaajcie zawsze w penej jednoci.
Prezentu al mi la prezon en eroj. Podaj mi cen w euro.
En tiaj kazoj oni uzas alian vorton. W takich przypadkach uywa si innego wyrazu.
Przyimek en jest czsto stosowany jako przedrostek przed czasownikami, oznaczajc kierunek.
Najlepiej zilustruj to przykady:
skribi pisad; enskribi wpisywad
iri id; eniri wchodzid
salti skakad; ensalti wskakiwad
mari maszerowad; enmari wmaszerowywad
46
kuri biegad; enkuri wbiegad

meti kad; enmeti wkadad
havi mied; enhavi zawierad
eti rzucad; eneti wrzucad
Przyimek en moe te wystpowad jako osobny wyraz z przyswkow lub przymiotnikow

koocwk gramatyczn.
ene wewntrz; la mono estas ene pienidze s w rodku
ena wewntrzny; la ena parto de la domo estas luksa wewntrzna czd domu jest luksusowa
Apud
Przyimek apud znaczy obok.
Apud la domo de mia onklino kreskas granda arbo. Obok domu mojej ciotki ronie due drzewo.
Staru apud mi. Stj obok mnie.
Apud la ardeno estas dometo. Obok ogrodu jest domek.
La fenestro trovas sin apud la pordo. Okno znajduje si obok drzwi.
La batalo apud Grunwald estis tre sanga. Bitwa pod Grunwaldem bya bardzo krwawa.
Nia oficejo estas apud la via. Nasze biuro jest obok waszego.
Metu la libron apud la kajero. Po ksik obok zeszytu.
Apud moe byd niekiedy stosowany w roli przedrostka.

bordo brzeg; apudborda przybrzeny
urbo miasto; apudurba podmiejski
limo granica; apudlima przygraniczny, nadgraniczny
maro morze; apudmara nadmorski
vojo droga; apudvoja - przydrony
Przyimek apud moe te wystpowad jako osobny wyraz z przyswkow lub przymiotnikow
koocwk gramatyczn.
apuda ssiedni, bdcy obok; en la apuda urbo w ssiednim miecie
apude obok; la homo staranta apude czowiek stojcy obok
Anta
Przyimek anta znaczy przed (miejsce, kierunek, czas).
Anta la domo staras atomobilo. Przed domem stoi samochd.
Li staras anta la pordo. On stoi przed drzwiami.
Vi havas la libron anta via nazo. Masz ksik przed nosem.
Iru anta ni. Id przed nami.
A estas anta B en la alfabeto. A jest przed B w alfabecie.
Metu anta in la manaon. Po przed ni jedzenie.
Revenu anta la tagmano. Wrd przed obiadem.
Finu la laboron anta la sepa. Skoocz prac przed sidm.
Oni devas prepari la dokumentojn anta la kongreso. Trzeba przygotowad dokumenty przed kongresem.
Mi renkontis in anta kelkaj tagoj. Spotkaem j kilka dni temu.
La koncerto okazos anta nelonge. Koncert odbdzie si niedugo.
Znaczenia przenone:
Petro sentas timon anta sia instruisto. Piotr czuje strach przed swoim nauczycielem.
47
Kiel atoro vi respondas anta viaj gelegantoj. Jako autor odpowiadasz przed swoimi czytelnikami.
Anta eio vi devas lerni la strukturon de la lingvo. Przede wszystkim musisz nauczyd si struktury jzyka.
Ni havas anta ni grandan laboron. Mamy przed sob wielk prac.
Anta jest czsto stosowany jako przedrostek.

urbo miasto; antaurbo przedmiecie
eambro pokj; antaeambro przedpokj
vidi widzied; antavidi przewidywad
pagi pacid; antapago przedpata
senti czud; antasento przeczucie
diri mwid; antadiri przepowiadad, wryd
lasta ostatni; antalasta przedostatni
ludo gra; antaludo preludium, uwertura
paroli mwid; antaparolo - przedmowa
Anta moe te wystpowad jako samodzielny wyraz.

antaa poprzedni, uprzedni; la antaa eapitro poprzedni rozdzia
antae uprzednio, poprzednio; na przedzie; mi legis la artikolon antae czytaem artyku uprzednio
antai wyprzedzad, byd na przedzie; Petro antais aliajn konkurantojn Piotr wyprzedzi innych
konkurentw
Malanta
Przyimek malanta znaczy za (zwrd uwag, e wyraz powsta ze sowa anta, przez dodanie
przedrostka mal-).
Malanta la muro. Za cian.
Malanta si i ekvidis sian kolegon. Za sob zobaczya swojego koleg.
Li staras malanta la skribotablo. On stoi za biurkiem.
Mi vidas kelkajn homojn malanta la pordo. Widz kilku ludzi za drzwiami.
Tuj malanta si i adis viran voeon. Tu za sob usyszaa mski gos.
Znaczenia przenone:
La problemoj estas jam malanta ni. Problemy s ju za nami.
Malanta moe te wystpowad jako samodzielny wyraz.

malantaa tylny; malantaa parto tylna czd
malantae z tyu, w tyle; iru malantaen id do tyu
Post
Przyimek post znaczy po, za (miejsce, kierunek, czas)
Ia hundeto kuris post la bebo. Jaki piesek bieg za dzieckiem.
i askultis post la pordo. Ona suchaa za drzwiami.
Ni adis post ni bruon. Usyszelimy za nami haas.
Soldatoj kais sin post (lub malanta) la arboj. onierze ukryli si za drzewami.
Studentoj staris unu post la alia. Studenci stali jeden za drugim.
Venu post la sepa. Przyjd po sidmej.
Post la matenmano ni iom promenis. Po niadaniu troch spacerowalimy.
Ni diskutos la problemon post via reveno. Przedyskutujemy problem po twoim powrocie.
48
Post malsano oni ofte devas ripozi. Po chorobie czsto trzeba odpoczd.
Post nelonge. Niedugo.
Znaczenia przenone:
Post la kapitano estas letenanto. Po kapitanie jest porucznik.
Pao post pao ni atingos nian celon. Krok po kroku osigniemy nasz cel.
Vi estas la plej bona sportisto post Georgo. Jeste najlepszym sportowcem po Jerzym.
Ne ripetu eiam post mi. Nie powtarzaj zawsze po mnie.
Iom post iom. Stopniowo, po trochu.
Post wystpuje nierzadko w roli przedrostka.

morga jutro; postmorga pojutrze
lasi zostawiad; postlasi pozostawiad (po sobie)
iri id; postiri ledzid, id za kim
signo znak; postsigno lad
morto mierd; postmorta - pomiertny
Post wystpuje te jako samodzielny wyraz z koocwkami gramatycznymi.

posta pniejszy; tylny; la postaj vortoj estis apena adeblaj pniejsze sowa byy ledwie syszalne.
poste pniej; mi diros tion al vi poste powiem ci to pniej
e
Przyimek ee znaczy przy, u (miejsce, czas).
Ili loas komforte ee sia avo. Oni mieszkaj wygodnie u swojego dziadka.
Studentoj babilis ee plena tablo. Studenci gawdzili przy penym stole.
Zamenhof lois en Varsovio ee la strato Dzika. Zamenhof mieszka w Warszawie przy ulicy Dzikiej.
Ni staris ee angulo de la strato Marszakowska. Stalimy przy rogu ulicy Marszakowskiej.
Sinjorino Kowalska ofte babilas ee la fenestro. Pani Kowalska czsto plotkuje pod oknem.
Ni renkontiis ee la pordo. Spotkalimy si przy drzwiach.
Ili restis kelkan tempon ee la restoracio Drako. Oni zostali jaki czas w restauracji Smok.
La tramo haltas ee dudek haltejoj. Tramwaj zatrzymuje si (staje) przy dwudziestu przystankach.
e la komenco de la konferenco. Z pocztkiem konferencji.
e la vespermano. Przy kolacji.
Znaczenia przenone.
i estas maldika ee la koksoj. Ona jest szczupa w biodrach.
e eiuj viaj krimoj vi estas sanktulo en komparo kun li. Przy wszystkich swoich zbrodniach jeste wity
w porwnaniu z nim.
Li ekscitias ee la plej malgranda bagatelo. On wzburza si przy najmniejszym drobiazgu.
La kopirajto estas ee la atoro. Prawa autorskie s przy autorze.
Mi staras ee via flanko. Stoj po twojej stronie.
Ni ofte laboras ee arta lumo. Czsto pracujemy przy stucznym wietle.
e eiu vorto li haltis. Zatrzymywa si przy kadym sowie.
Cis
Przyimek cis znaczy po tej stronie, z tej strony (miejsce, kierunek). Uwaga: jako przyimek to
wyraz nieoficjalny. Cis jest uywany gwnie jako przedrostek.
La rivero fluas cis la montaro. Rzeka pynie po tej stronie gr.
Cis la lago estas malgranda arbaro. Po tej stronie jeziora jest may las.
Poloj loas cis la Balta Maro. Polacy mieszkaj po tej stronie Morza Batyckiego.
49
Cis Atlantiko estas Eropo. Po tej stronie Atlantyku jest Europa.

La malamika armeo iris cis la limriveron. Wroga armia przesza na t stron granicznej rzeki.
Trans
Przyimek trans znaczy po tamtej stronie, po drugiej stronie, za (miejsce, kierunek)
Trans Atlantiko estas Ameriko. Po drugiej stronie Atlantyku jest Ameryka.
Ili loas trans la rivero. Oni mieszkaj po drugiej stronie rzeki.
Maria laboras trans la strato. Maria pracuje po drugiej stronie ulicy.
Morga ni estos trans la limo. Jutro bdziemy po tamtej stronie granicy.
La birdo flugis trans la riveron. Ptak przelecia na drug stron rzeki.
i saltis trans la barilon. Ona przeskoczya za pot.
Ni devas iri trans la ponton. Musimy przejd na drug stron mostu.
Ni adas ilin de trans la strato. Syszymy ich z drugiej strony ulicy.
Trans moe byd stosowany jako przedrostek.

salti skakad; transsalti przeskakiwad
iri id; transiri przechodzid
kuri biegad; transkuri przebiegad
flugi latad; transflugi - przelatywad
porti nosid; transporti przenosid, transportowad
eti rzucad; transeti przerzucad
vivi yd; transvivi przeyd
planti sadzid; transplanti przesadzad, transplantowad
formi formowad, ksztatowad; transformi przeksztacad, transformowad
maro morze; transmara - zamorski
Trans jest uywany take jako samodzielny wyraz z koocwkami gramatycznymi.

transa pooony po drugiej stronie; la transa bordo de la rivero przeciwny brzeg rzegi
transe po przeciwlegej stronie; transe de la strato po drugiej stronie ulicy
Tra
Przyimek tra znaczy przez, poprzez, na wskro (przestrzeo, czas).
Tra la kampo kondukas vojeto. Przez pole prowadzi drka.
La suno brilas tra la arboj. Sooce wieci przez chmury.
Nenion ni vidas tra la nuboj. Nic nie widzimy przez chmury.
Estu atenta, kiam vi iras tra strato. Bd ostrony, gdy idziesz ulic.
Rigardu tra la truo. Popatrz przez dziur.
Tra la fenestro iras vaporo. Przez okno idzie para.
Iru tra la koridoro. Przejd przez korytarz.
Ni veturos al Gdansko tra Varsovio. Pojedziemy do Gdaoska przez Warszaw.
Ili vojaas tra la mondo. Oni podruj przez wiat.
La bebo kriis tra la tuta nokto. Dziecko krzyczao przez ca noc.
Tra dek jaroj nenio nova aperis ei tie. Przez dziesid lat nic nowego si tutaj nie pojawio.
Tra moe wystpowad jako przedrostek.

legi czytad; tralegi przeczytad
iri id; trairi przechodzid
konduki prowadzid; trakonduki przeprowadzad
50
kuri biegad; trakuri przebiegad

mari maszerowad; tramari przemaszerowad
piki kud; trapiki - przekuwad
Tra moe wystpowad jako samodzielny wyraz.

trae na wskro, na wylot; li traneis la viandon trae per unu frapo de traneilo on przeci miso na
wylot jednym ciciem (ciosem) noa
Zaimki przysowne
Kie gdzie
u vi scias, kie oni povas aeeti bonan komputilon kaj printilon? Czy wiesz, gdzie mona kupid dobry
komputer i drukark?
Mi ne scias, kie ili loas. Nie wiem, gdzie oni mieszkaj.
Mi montris al la knabino, kie kuas ia pupo. Pokazaem dziewczynce, gdzie ley jej lalka.
Barbara, kie vi laboras? Barbara, gdzie pracujesz?
Kien nun vi iras? Dokd teraz idziesz?
Kie trovias la oficejo de Petro? Gdzie znajduje si biuro Piotra?
Kie ajn mi estas, mi renkontas amikojn. Gdziekolwiek jestem, spotykam przyjaci.
Tie tam
Razem z tie moemy uywad partykuy ei, ktra oznacza zblienie.
i tie estas tre bele. Tutaj jest bardzo adnie.
Mi vidas tie altajn arbojn. Widz tam wysokie drzewa.
Tre malproksime de ei tie lois saa reo, kiu havis du filojn. Bardzo daleko std mieszka mdry krl,
ktry mia dwch synw.
Ho, tie vi estas! Ha, tam jeste!
Kuru tien. Pobiegnij tam.
For de ei tie! Precz std!
ie - wszdzie
ie en Eropo estas nun varme. Wszdzie w Europie jest teraz ciepo.
ie, kien mi iris, homoj dancis kaj kantis. Wszdzie, dokd poszedem, ludzie taoczyli i piewali.
ie regis ojo. Wszdzie panowaa radod.
ie estas bone, sed hejme plej bone. Wszdzie jest dobrze, ale w domu najlepiej.
Ie - gdzie
u vi laboras ie? Czy pracujesz gdzie?
La libro trovias ie, sed mi ne scias, kie. Ksika gdzie si znajduje, ale nie wiem, gdzie.
Mi vekiis ie en la arbaro. Obudziem si gdzie w lesie.
u vi vidis ie mian globkrajonon? Czy widziae gdzie mj dugopis?
Ni iros ien ajn. Pjdziemy dokdkolwiek.
Nenie - nigdzie
Nenie mi renkontis tiel agrablajn homojn. Nigdzie nie spotkaem tak miych ludzi.
Nenie mi havis tiel bonan akcepton. Nigdzie nie miaem tak dobrego przyjcia.
Li nenie povis trovi sian notlibron. Nigdzie nie mg znaled swojego notatnika.
51
Nenie en la mondo oni produktas tiel bongustan fromaon. Nigdzie na wiecie nie produkuj tak
smacznego sera.
Kiel jak, jako

Kiel vi fartas? Jak ci si powodzi? Jak si masz?
Diru al mi, kiel vi faris tion. Powiedz mi, jak to zrobie.
Ili volus scii, kiel komenci sian laboron. Oni chcieliby wiedzied, jak zaczd swoj prac.
Esperanto kiel komuna lingvo estus trafa solvo. Esperanto jako wsplny jzyk byoby trafnym
rozwizaniem.
Matematiko estas necesa kiel ilo en fiziko. Matematyka jest niezbdna jako narzdzie w fizyce.
Kiel ajn tion li faris, ne estas grava. W jakikolwiek sposb on to zrobi, nie jest wane.
Tiel tak, w taki sposb

i estas tiel dika, ke i ne povas kuri. Ona jest tak gruba, e nie moe biegad.
Kio estas, kio vin tiel afliktas? Co to jest, co ci tak martwi?
Li estas tiel forta, kiel Petro. On jest tak silny, jak Piotr.
Mi parolas Esperanton tiel bone, ke mi povas partopreni en konferencoj. Mwi po esperancku tak
dobrze, e mog uczestniczyd w konferencjach.
Ili estas tiel malagrablaj, ke oni ne povas vivi kun ili. Oni s tak nieprzyjemni, e nie mona yd z nimi.
iel na wszelki sposb, w kady sposb

Petro eiel helpas al mi. Piotr pomaga mi na wszelkie sposoby.
Mi eiel provis solvi tiun ei problemon. Na wszelkie sposoby prbowaem rozwizad ten problem.
Iel jako , w jaki sposb

Li iel liberigis sin kaj eskapis. On jakim sposobem si uwolni i uciek.
Mi iel sentis, ke i estas malsana. Jako wyczuwaem, e ona jest chora.
Tia sinteno estas iel logika. Taka postawa jest w jaki sposb logiczna.
La afero iras iel malfacile. Sprawa idzie jako trudno.
Mi volis iel montri mian negativan opinion. Chciaem jako okazad moj negatywn opini.
Neniel w aden sposb, w adnej mierze, nijak

Neniel mi deziris in ofendi. W aden sposb nie pragnem jej obrazid.
Neniel li pretendas esti perfekta kantisto. On w adnej mierze nie ma pretensji do bycia doskonaym
piosenkarzem.
Neniel li povis solvi la taskon. On nijak nie mg rozwizad zadania.
Neniel oni devas ani la fundamenton de Esperanto. W aden sposb nie wolno zmienid fundamentw
esperanta.
Neniel mi povas kompreni, kion vi diras. W aden sposb nie mog zrozumied, co mwisz.
Pri unu punkto neniel ni povis interkonsenti. W sprawie jednego punktu w aden sposb nie moglimy
si porozumied.
Tia uzo de la vorto neniel estas erara. Takie uycie wyrazu w adnej mierze nie jest bdne.
Kiam kiedy; gdy

Kiam vi volus ripozi? Kiedy chciaby odpoczd?
Estus interese scii, kiam okazos la kongreso. Byoby interesujce wiedzied, kiedy odbdzie si kongres.
Skribu al mi, kiam vi volus veturi al Poznano. Napisz mi, kiedy chciaby jechad do Poznania.
Kiam mi venis al i, i dormis. Gdy przyszedem do niej, ona spaa.
Kiam ni povus renkontii? Kiedy moglibymy si spotkad?
Kiam ajn ni interparolos, mi eksplikos la aferon al vi. Kiedykolwiek porozmawiamy, wyjani ci spraw.
52
Tiam wtedy
Mi estis tiam tre juna. Byem wtedy bardzo mody.
Precizo estas grava tiam, kiam oni volas bone interkomprenii. Dokadnod jest wana wtedy, gdy
chcemy si dobrze zrozumied.
Jam tiam la tato estis tre potenca. Ju wtedy paostwo byo bardzo potne.
La vorton oni uzas nur tiam, kiam oni volas esti entila. Tego wyrazu uywa si wtedy, gdy chcemy byd
grzeczni.
Tiam vi vidos, pri kio temas. Wtedy zobaczysz, o co chodzi.
Li vekiis nur tiam, kiam la suno leviis. On budzi si dopiero wtedy, gdy sooce wstawao.
iam - zawsze
Ni estas eiam pretaj labori. Zawsze jestemy gotowi pracowad (do pracy).
En Esperanto eiu litero estas eiam elparolata. W esperanto kada litera jest zawsze wymawiana.
La akcento estas eiam sur la antalasta vokalo. Akcent pada zawsze na przedostatni samogosk.
Oni diras, ke la vero eiam venkas. Mwi si, e prawda zawsze zwycia.
Estu eiam honesta. Bd zawsze uczciwy.
La maljunulo fermis por eiam siajn okulojn. Starzec zamkn na zawsze swoje oczy.
i preska eiam lois en Vroclavo. Ona niemal zawsze mieszkaa we Wrocawiu.
Iam kiedy, kiedykolwiek

Johano estis iam prezidanto de la societo. Jan by kiedy przewodniczcym stowarzyszenia.
Iam mi povis kuri tre rapide. Kiedy mogem biegad bardzo szybko.
Iam ni sukcesos. Kiedy odniesiemy sukces.
Se iam mi legus ei tiun libron, mi scius nun pli pri la problemo. Gdybym kiedy przeczyta t ksik,
wiedziabym teraz wicej o tym problemie.
Vi iam vidos, ke mi pravis. Kiedy zobaczysz, e miaem racj.
Iam vi dankos min pro tio. Kiedy mi za to podzikujesz.
i estis la plej bela virino, kiun iam mi vidis. Ona bya najpikniejsz kobiet, ktr kiedykolwiek
widziaem.
Neniam - nigdy
Neniam i studis ekonomion. Ona nigdy nie studiowaa ekonomii.
Neniam oni trinku alkoholon, kiam oni kondukas aton. Nigdy nie naley pid alkoholu, gdy prowadzi si
samochd.
Neniam mi havas sufiean tempon. Nigdy nie mam wystarczajco duo czasu.
Neniam is nun okazis tia katastrofo. Nigdy do tej pory nie zdarzya si taka katastrofa.
Neniam antae mi vidis in. Nigdy przedtem jej nie widziaem.
Preska neniam li havas monon ee si. On prawie nigdy nie ma pienidzy przy sobie.
Neniam Anna havis talenton por muziko. Anna nigdy nie miaa talentu do muzyki.
Neniam poste ili revenis al Krakovo. Oni nigdy pniej nie wrcili do Krakowa.
Kial dlaczego
Kial i ne povas iri kun ni? Dlaczego ona nie moe id z nami?
Oni ne eksplikis, kial la prezidento rezignis pri sia posteno. Nie wytumaczono, dlaczego prezydent
zrezygnowa ze swojego stanowiska.
u vi povus diri al ni, kial vi ne finis viajn ekzamenojn? Czy mgby nam powiedzied, dlaczego nie
ukooczye swoich egzaminw?
Kial vi ploras? Dlaczego paczesz?
Mi ne scias, kial li ne respondis al mi. Nie wiem, dlaczego on mi nie odpowiedzia.
53
Ne demandu kial. Nie pytaj, kiedy.
Tial dlatego
Mi ne povis ellerni la anglan kaj tial mi lernas Esperanton. Nie mogem si wyuczyd angielskiego, dlatego
ucz si esperanta.
Tiu ei libro havas nur kvindek paojn, tial mi tralegis in tre rapide. Ta ksika ma tylko piddziesit
stron, dlatego przeczytaem j bardzo szybko.
Hodia estas frosta vetero, tial mi prenos varman mantelon. Dzisiaj jest mrona pogoda, dlatego wezm
ciepy paszcz.
Li estas alta, tial li povis pli bone vidi la situacion. On jest wysoki, dlatego mg lepiej widzied sytuacj.
Ni promenis multe, tial ni estas lacaj. Spacerowalimy duo, dlatego jestemy zmczeni.
Tial ke li estas diligenta, li ne havos problemojn kun siaj ekzamenoj. Dlatego e on jest jest pilny, nie
bdzie mia problemw ze swoimi egzaminami.
ial z wszelkich powodw (w praktyce swko bardzo rzadko uywane)

Kial vi amas in? ial! Dlaczego j kochasz? Z wszelkich powodw!
Ial z jakich powodw, z jakich przyczyn, jako

Ial mi ne sukcesis studi ekologion. Z jakich powodw nie udao mi si studiowad ekologii.
Iam li provis esti muzikisto, sed ial rezignis pri tio. On kiedy prbowa byd muzykiem, ale z jakich
przyczyn zrezygnowa z tego.
Ial vin ankora mi ne konas. Jako jeszcze ci nie znam.
Nenial z adnego powodu (w praktyce swko bardzo rzadko uywane)

Tian regularon por nia Ligo nenial mi povus aprobi. Takiego regulaminu dla naszej ligi z adnego powodu
nie mgbym zaaprobowad.
Kiom ile, na ile

Kiom da tempo daros la ekzameno? Ile czasu potrwa egzamin?
Kiom da pano vi volas? Ile chcesz chleba?
u vi scias, kiom da soldatoj havas tiu taemento? Czy wiesz, ilu onierzy ma ten oddzia?
Kiom mi vidas, ili havas tri filojn. Na ile widz, oni maj trzech synw.
Mi donos al vi tiom da mono, kiom vi deziras. Dam ci tyle pienidzy, ile sobie yczysz.
Kiom ajn librojn vi havas, vi devus legi eiujn. Ilekolwiek masz ksiek, powiniene przeczytad wszystkie.
Tiom tyle, na tyle, tak bardzo

Mi ne povas sendi al vi cent ekzemplerojn, ear tiom da mi ne havas. Nie mog ci posad stu egzemplarzy,
gdy nie mam tylu.
La atomobilo estas tiom bela, ke mi volus aeeti in. Samochd jest tak bardzo pikny, e chciabym go
kupid.
Li parolas la lingvon tiom perfekte, ke homoj admiras in. On mwi w tym jzyku na tyle doskonale, e
ludzie podziwiaj go.
Prenu tiom da vino, kiom vi volas. We tyle wina, ile chcesz.
Pri tiom da felieo oni ee ne sonis. O tak wielkim szczciu nawet si nie nio.
Mi ne havas tiom da mono. Nie mam na tyle pienidzy.
iom wszelka ilod, wszystko (w praktyce uywa si eio)

Mi volas eiom, kiom vi havas. Chc wszystko, co masz.
Iom troch, nieco
54
i tie ni povas iom ripozi. Tutaj moemy troch odpoczd.

Mi bezonas iom da mono. Potrzebuj nieco pienidzy.
Iom pli frue. Nieco wczeniej.
Iom pli bona. Nieco lepszy.
La teo estas iom tro varma. Herbata jest troch za ciepa.
Mi perlaboras nun iom pli ol kvindek dolarojn tage. Zarabiam teraz nieco ponad piddziesit dolarw
dziennie.
La problemo estas iom komplika. Problem jest nieco skomplikowany.
La vorto havas iom alian signifon. Sowo ma nieco inne znaczenie.
Nia afero iom post iom progresas. Nasza sprawa po trochu (stopniowo) postpuje do przodu.
Iom mi komprenis la libron. Troch zrozumiaem ksik.
Neniom adna ilod, nic, w adnym stopniu, ani troch

Iliaj ideoj neniom diferencas de niaj. Ich pomysy w adnym stopniu nie rni si od naszych.
Tio ei neniom malhelpas. To ani troch nie przeszkadza.
Mi prenis neniom el la mono oferita de mia patro. Nie wziem nic (adnej iloci) z pienidzy
oferowanych przez mojego ojca.
Via propono estas neniom pli bona ol la propono de Henriko. Twoja propozycja nie jest w adnej mierze
lepsza ni propozycja Henryka.
Sowotwrstwo
Przyrostek -il
Przyrostek il wskazuje na narzdzie, urzdzenie, przyrzd, rodek.
tranei cid; traneilo n
akceli przyspieszad; akcelilo akcelerator, przyspieszacz
akumuli akumulowad, gromadzid; akumulilo akumulator, bateria
balanci balansowad, hutad; balancilo hutawka
bori wiercid, borowad; borilo wider, wierto
ludi bawid si; ludilo zabawka
fajfi gwizdad; fajfilo gwizdek
generi generowad; generilo generator
kuraci leczyd; kuracilo lekarstwo

ilo narzdzie, przyrzd, instrument
Przyrostek -ar
Przyrostek ar okrela zbiorowod.
arbo drzewo; arbaro - las
esperantisto esperantysta; esperantistaro esperantyci, rodowisko esperanckie
programo program; programaro oprogramowanie
ilo narzdzie; ilaro sprzt, aparatura
gvidanto kierownik; gvidantaro kierownictwo
haro wos; hararo wosy, owosienie
homo czowiek; homaro ludzkod
55
tupo stopieo; tuparo schody

gazeto gazeta; gazetaro prasa
vorto sowo; vortaro - sownik

aro zbir, gromada, grupa, rzesza
Przedrostek praPrzedrostek pra- suy do wyraania dawnego charakteru danego pojcia, jego pierwotnoci.
arbaro las; praarbaro puszcza
avo dziadek; praavo pradziadek
homo czowiek; prahomo praczowiek
nepo wnuk; pranepo prawnuk
patro ojciec; prapatroj praojcowie
historio historia; prahistorio prehistoria
tempo czas; pratempo zamierzche czasy

praa - pradawny
Przyrostek -ej
Przyrostek ej oznacza miejsce, przestrzeo przeznaczon do czego.
dormi spad; dormejo sypialnia
lerni uczyd si; lernejo szkoa
redakti redagowad; redaktejo redakcja (siedziba)
prei modlid si; preejo witynia, koci
eevalo koo; eevalejo stajnia
mallibero niewola, brak wolnoci; malliberejo wizienie
libro ksika; librejo ksigarnia (take librovendejo)
malsanulo chory (chora osoba); malsanulejo szpital

ejo miejsce, pomieszczenie
admiri - podziwiad
aflikti - martwid
agi - dziaad
ao - wiek (osoby)
akceli - przyspieszad
akcelilo - akcelerator,
przyspieszacz
akcento - akcent
akcepto - przyjcie
alfabeto - alfabet
alkoholo - alkohol
ameo - armia
Ameriko - Ameryka
amikeco - przyjao
angulo kt; rg (np. ulicy)
ankora - jeszcze
antaa - poprzedni, uprzedni
antaeambro - przedpokj
antadiri - przepowiadad, wryd
antae - uprzednio, poprzednio
antai - wyprzedzad
antaludo - preludium, uwertura
antapago - przedpata
antaparolo - przedmowa
antasento - przeczucie
antaurbo - przedmiecie
antavidi - przewidywad
apena - ledwo, zaledwie
aperi - pojawiad si, zjawiad si
aprobi - aprobowad
apud - obok
apuda - ssiedni
apudborda - przybrzeny
apude - obok
apudlima - przygraniczny,
nadgraniczny
56

apudurba - podmiejski
apudvoja - przydrony
arbo - drzewo
armilo - broo
arta artystyczny; sztuczny
atenta - uwany
Atlantiko - Atlantyk
adi syszed
askulti - suchad
atoro - autor
babili - gawdzid, gadad
(plotkowad)
bagatelo - drobiazg, bagatela,
bahostka
balanci - balansowad, hutad
balancilo - hutawka
balta - batycki
barilo bariera; pot, ogrodzenie
batalo - bitwa, batalia
bebo - dziecko
bordo - brzeg
bori - wiercid, borowad
borilo - wider, wierto
brili - byszczed, wiecid si
bruo - haas
celo - cel
cis - po tej stronie, z tej strony
eapitro - rozdzia
ee - przy, u
eevalejo - stajnia
danci - taoczyd
danero - niebezpieczeostwo
danki - dzikowad
dolaro - dolar
dormejo - sypialnia
ekologio - ekologia
ekonomio - ekonomia
ekscitii podniecad si,
wzburzad si
ekspliki - wyjaniad, objaniad
eksplodigilo - zapon, zapalnik
ekvidi - zobaczyd, ujrzed
ekzemplero - egzemplarz
ellerni - wyuczyd si
elparoli - wymawiad
ena - wewntrzny
ene - wewntrz
enhavi - zawierad
eniri - wchodzid
eneti - wrzucad
enkuri - wbiegad
enmari - wmaszerowywad
enmeti - wkadad
ensalti - wskakiwad
enskribi - wpisywad
erara - bdny
eskapi - uciekad
ero euro (waluta)

fajfi - gwizdad
fajfilo - gwizdek
fajro - ogieo
farti - powodzid si; mied si, czud
si
fiziko - fizyka
flanko - strona
flugi - latad
flui - pynd, ciec
for - precz
frapo - uderzenie, cios
fromao - ser
frosta - mrony
fundamento - fundament
gazetaro - prasa (gazety)
generi - generowad
generilo - generator
globkrajono - dugopis
glosaro - glosariusz
gloso - glosa
gvidantaro - kierownictwo
gvidanto kierownik, przewodnik
haltejo - przystanek
halti - stawad
hararo - wosy, owosienie
haro wos
herbejo - ka
herbo - trawa
homaro - ludzkod
honesta - uczciwy
ideo - idea, pomys
ilo - narzdzie
interkonsenti - porozumied si,
zgadzad si
intervidii - zobaczyd si
kajero - zeszyt
kampo - pole
kantisto - piewak, piosenkarz
kapitano - kapitan
kai - ukrywad
katastrofo - katastrofa
kokso - biodro
kolero gniew, zod
komforte - wygodnie,
komfortowo
komparo - porwnanie
komplika - skomplikowany
kompreni - rozumied
komuna - wsplny
koncerto - koncert
konduki - prowadzid
konkuranto - konkurent
kopirajto - prawo autorskie
koridoro - korytarz
korto - podwrko, dziedziniec
kreski - rosnd
krimo - przestpstwo, zbrodnia

kuko - ciasto
kuraci - leczyd, kurowad
kuracilo - lek, lekarstwo
lago - jezioro
lasi - zostawiad
leganto - czytelnik
lernejo - szkoa
letenanto - porucznik
levii - podnosid si
liberigi - uwalniad
ligo - liga
limo - granica
limrivero - rzeka graniczna
lingva - jzykowy
litero - litera
logika - logiczny
luksa - luksusowy
lumo - wiato
Madrido - Madryt
malamika - wrogi
malantae - z tyu, w tyle
malantaen - do tyu
maldika - szczupy
malfacile - trudno, nieatwo
maljuna - stary
maljunulo - starzec
malliberejo - wizienie
mallibero - niewola
mallume - ciemno
malntaa - tylny
malproksime - daleko
malproksimo - dal, oddalenie
malsano - choroba
malsanulejo - szpital
malsanulo - chory, chora osoba
manao - jedzenie
mantelo - paszcz
maro - morze
mizero - bieda, ndza
mondo - wiat
montaro - gry
monto - gra
montri - pokazywad, okazywad
morto - mierd
muro - mur, ciana
muzikisto - muzyk
muziko - muzyka
nazo - nos
negativa - negatywny
nelonge - niedugo
nepo wnuk
notilo - notatnik
notlibro - notatnik
nubo - chmura
ofendi - obraad
oferi - oferowad
57

oficejo - biuro
ofte - czsto
okazo - okazja, przypadek
parto - czd
partopreni - uczestniczyd, brad
udzia
penso - myl
perlabori - zarabiad
piki - kud
planti - sadzid
plena - peny
plori - pakad
porti - nosid
posta - pniejszy; tylny
poste - pniej
postiri - ledzid, id za kim
postlasi - pozostawiad
postmorta - pomiertny
postsigno - lad
poo - kieszeo
potenca - potny
Poznano - Poznao
praarbaro - puszcza
prahistorio - prehistoria
prahomo - praczowiek
pranepo - prawnuk
pravi - mied racj, mied susznod
precizo - precyzja
preejo - koci, witynia
prei - modlid si
presilo - drukarka
preska - niemal, prawie
pretendi - udawad; pretendowad
prezidanto - przewodniczcy
prezidento - prezydent
prezo - cena
produkti - produkowad,
wytwarzad
programo - program
progresi - postpowad, robid
postpy
promeni - spacerowad
propono - propozycja
provi - prbowad
punkto - punkt
pupo - lalka
redaktejo - redakcja
regi - panowad
regularo - regulamin
renkonti - spotykad
renkontii - spotykad si
respondi - odpowiadad
restoracio - restauracja
reveni - powracad
reveno - powrt
rezigni - rezygnowad
rigardi - patrzed
rivero - rzeka
salti - skakad
sanga - krwawy
seminario - seminarium
sendi - wysyad, przesyad
senti - czud
signifo - znaczenie
signo - znak
sinteno - postawa
situacio - sytuacja
skribotablo - biurko
societo - stowarzyszenie
soldato - onierz
solvi - rozwizywad
solvo - rozwizanie
soni - nid
sportisto - sportowiec
stari - stad
strukturo - struktura
sufiea - wystarczajcy
suno - sooce
ipo - statek
tato - paostwo (kraj)
tablo - st
taemento - oddzia (wojska)
tage - dziennie
talento - talent
tasko - zadanie
temi - byd tematem, chodzid o
teni - trzymad
timo - strach, obawa
tra - przez, poprzez, na wskro

trae - na wskro, na wylot
trafa - trafny
trairi - przechodzid
trakuri - przebiegad
tralegi - przeczytad
tramari - przemaszerowad
tramo - tramwaj
tranei - cid
traneilo - n
trans - po drugiej stronie, po
tamtej stronie, za
transa - pooony po drugiej
stronie
transe - po przeciwlegej stronie
transflugi - przelatywad
transformi - przeksztacad,
transformowad
transiri - przechodzid
transeti - przerzucad
transkuri - przebiegad
transmara - zamorski
transplanti - przesadzad,
transplantowad
transporti - przenosid,
transportowad
transsalti - przeskakiwad
transvivi - przeyd
trapiki - przekuwad
trovi - znaled
truo - dziura
turmento - mka, mczarnia
tuta - cay
unueco - jednod
vaporo - para
varme - ciepo, gorco
vekii - obudzid si
viando - miso
vira - mski
voeo - gos
vojeto - drka
vojo - droga
vokalo - samogoska
vortaro - sownik
58
Leciono ses (6)

Wyraanie iloci
W tym punkcie zbierzemy informacje dotyczce czsto wykorzystywanych sposobw wyraania
iloci, poza liczebnikami opisanymi w poprzednich rozdziaach.
Rdzenie wyrazowe takie, jak mult-, plur-, kelk- wystpuj w formach rzeczownikowej (-o),
przymiotnikowej (-a) i przyswkowej (-e), pozwalajc wyraad ilod.
Multaj homoj ne scipovas ellerni fremdajn lingvojn. Wielu ludzi nie potrafi wyuczyd si jzykw obcych.
i havas multajn amikinojn. Ona ma wiele przyjaciek.
Multaj kredas, ke la eterna paco estas ebla. Wielu uwaa, e wieczny pokj jest moliwy.
Mi vidis en la arbaro malmultajn birdojn. Widzialem w lesie niewiele (nieliczne) ptakw.
Multaj el niaj amikoj studas en la Varsovia Universitato. Wielu z naszych przyjaci studiuje na
Uniwersytecie Warszawskim.
Ellernado de lingvoj kostas multan laboradon. Wyuczenie si jzykw kosztuje wiele pracy.
Tro malmultaj homoj venis al la konferenco. Zbyt mao ludzi przybyo na konferencj.
En Finlando trovias multe da lagoj. W Finlandii znajduje si wiele jezior.
Kiam ien mi veturas, eiam mi prenas kun mi multon da pakao. Gdy gdzie jad, zawsze bior ze sob
mnstwo bagau.
Ili prenas multe da valizoj. Oni bior wiele walizek.
Rieuloj havas multe da mono. Bogacze maj wiele pienidzy.
Rieuloj havas multan monon. Bogacze maj wiele pienidzy.
Grandega multo da vortoj malfaciligas lernadon de la fremdlingvoj. Ogromna ilod wyrazw utrudnia
nauk jzykw obcych.
Multfoje mi partoprenis en Esperanto-konferencoj. Wielokrotnie uczestniczyem w konferencjach
esperanckich.
Post sia vojao Petro havos multege por rakonti. Po swojej podry Piotr bdzie mia mnstwo do
opowiadania.
i atendis kelkajn sekundojn. Ona czekaa kilka sekund.
En kelkaj okazoj oni uzas alternativan formon de la vorto. W niektrych przypadkach uywa si
alternatywnej formy wyrazu.
Jen kelkaj ekzemploj. Oto kilka przykadw.
Dum kelka tempo. Przez jaki czas.
Kelkaj miaj studentoj estas tre talentaj. Niektrzy (kilku) moi studenci s bardzo utalentowani.
Kelkaj homoj atas maldolean kafon. Niektrzy (pewni) ludzie lubi gorzk kaw.
Kelkaj diras, ke la ekzameno estis tro malfacila. Niektrzy mwi, e egzamin by zbyt trudny.
Mi kondukis lin kelkan distancon. Odprowadziem go przez pewien dystans.
Ili iris ankora kelkan distancon. Oni szli jeszcze przez jaki dystans.
Pro kelkaj kazoj la eksperimento ne sukcesis. Z pewnych przyczyn eksperyment si nie powid.
Kelke da minutoj i staris senmove. Kilka minut staa bez ruchu.
Mi aeetis kelke da (kelkajn) libroj. Kupiem par ksiek.
Ili revenos post kelke da tagoj. Oni wrc po kilku dniach.
Ni renkontis in kelkfoje en la biblioteko. Spotykalimy j parokrotnie w bibliotece.
Kelkfoje oni uzas la vorton en alia senco. Niekiedy uywa si wyrazu w innym sensie.
Post kelkdek minutoj. Po kilkudziesiciu minutach.
Post kelkcent paoj. Po kilkuset krokach.
59
Vi faris bedarinde plurajn erarojn. Zrobie niestety liczne bdy.

En Esperanto ekzistas pluraj miloj da radikoj. W esperanto istnieje wiele tysicy rdzeni.
La vorto havas plurajn signifojn. Wyraz ma wiele znaczeo (niejedno znaczenie).
Pluraj miaj legantoj venis al mia prelego. Liczni moi czytelnicy przyszli na mj odczyt.
Plurfoje oni proponis enkonduki internacian lingvon. Wielokrotnie (niejednokrotnie) proponowano
wprowadzenie jezyka midzynarodowego.
Por tiel bona laboro oni devus ricevi ne duoblan, sed ee pluroblan pagon. Za tak dobr prac powinno
si otrzymywad nie podwjn, ale nawet zwielokrotnion zapat.
Mi multe dankas pro via entileco. Bardzo (wielce) dzikuj za paosk uprzejmod.
Li estas multe eleganta homo. On jest wielce eleganckim czowiekiem.
i pensis multe pri tio. Ona wiele mylaa o tym.
Kiu multe parolas, ne multe faras. Kto wiele mwi, nie robi wiele.
Ili tre multe helpis al ni. Oni bardzo wiele nam pomogli.
Li havas sufiee da laboro anta siaj ekzamenoj. On ma dod (wystarczajco) pracy przed swoim
egzaminem.
Mi tre atas hundojn kaj katojn. Bardzo lubi psy i koty.
i tre amas min. Ona bardzo mnie kocha.
Tro da graso estas malutila. Zbyt wiele tuszczu jest szkodliwe.
Tro da laboro lacigos nin. Zbyt wiele pracy nas zmczy.
La fotografao estas multe tro malhela. Fotografia jest o wiele za ciemna.
Aeetu iom da butero. Kup troch masa.
Restis ankora iom da problemoj. Pozostao jeszcze nieco problemw.
Li rigardis in kun intereso, ee kun iom da admiro. On patrzy na ni z zainteresowaniem, nawet z
odrobin podziwu.
Ni invitis iom da homoj. Zaprosilimy troch ludzi.
Vespere mi legis iomete. Wieczorem troszeczk czytaem.
Tiom mi laboris, ke oni faris min eefo de la firmao. Tyle pracowaem, e zrobiono mnie szefem firmy.
Pri tiom da felieo mi ee ne povis soni. O takim szczciu (tyle szczcia) nie mogem nawet nid.
Prenu tiom da pano, kiom vi povas porti. We tyle chleba, ile zdoasz unied.
La nokto estas tiel luma, ke mi povas legi. Noc jest tak jasna (wietlista), e mog czytad.
i estas tiel bela, ke eiuj amas in. Ona jest tak pikna, e wszyscy j kochaj.
Li estas tiel forta, kiel mi. On jest tak silny, jak ja.
Imiesowy
Wielokrotnie, chcc zniuansowad myl, korzystamy z imiesoww - na przykad czytajca
uczennica, napisany artyku czy zrobiwszy obiad najwygodniej przedstawid je tabelarycznie.
Jak ilustruje ponisza tabela, tworzenie imiesoww jest niezmiernie proste. Zwrcmy uwag, i
wyrniamy imiesowy czynne i bierne, w ich ramach moemy tworzyd imiesowy teraniejsze,
przesze i przysze, moemy te rozdzielid je na rzeczowne, przymiotne i przysowne. cznie mamy
18 kombinacji.
Imiesw
Teraniejszy
rzeczowny
przymiotny
przysowny
Przeszy
Czynny
Bierny
leganto
leganta
legante
atakato
atakata
atakate
60
rzeczowny
przymiotny
przysowny
Przyszy
rzeczowny
przymiotny
przysowny
leginto
leginta
leginte
atakito
atakita
atakite
legonto
legonta
legonte
atakoto
atakota
atakote
Niektre s czsto uywane, inne brzmi w tumaczeniu nieco sztucznie i musz byd wyraane za
pomoc kilku wyrazw. Tabela ilustruje wszystkie formalne moliwoci.
Imiesowy tworzymy, dodajc do rdzenia czasownikowego (np. leg- lub atak-) koocwk
wyraajc dany imiesw (a waciwie formant imiesowu).
Imiesowy czynne.
Dla czasu teraniejszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk anta.
leganta czytajcy; skribanta piszcy; kuranta biegncy
La leganta knabo sidas ee la tablo. Czytajcy chopiec siedzi przy stole.
La skribantaj lernantoj estas jam lacaj. Piszcy uczniowie s ju zmczeni.
En la parko ofte mi vidas kurantajn homojn. W parku czsto widz biegajcych ludzi.
Dancantaj knabinoj aspektas tre bele. Taoczce dziewczta wygldaj bardzo adnie.
Migrantaj birdoj revenos venontjare. Migrujce ptaki powrc w przyszym roku.
Dla czasu teraniejszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk anto.

leganto czytajcy (czytelnik, osoba czytajca); lernanto uczcy si (osoba uczca si, uczeo); studanto
studiujcy (osoba studiujca)
En la biblioteko mi vidas multajn legantojn. W bibliotece widz wielu czytajcych.
La lernantoj faras gravan progreson. Uczniowie robi wielki postp.
Studantoj devas multe legi. Studiujcy musz wiele czytad.
Kuirantoj devas esti singardaj. Gotujcy musz byd ostroni.
La gvidanto de la projekto estas bone edukita. Kierownik (kierujcy) projektu jest dobrze wyksztacony.
Dla czasu teraniejszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk ante.

irante idc; sidante siedzc; adante syszc
Irante tra la parko li kantis. Idc przez park, piewa.
Sidante en la atobuso ofte li legas. Siedzc w autobusie, czsto czyta.
i laboras, askultante la radion. Ona pracuje, suchajc radia.
Mi ripozas kontrolante, samtempe, mian malgrandan filon. Odpoczywam, kontrolujc jednoczenie
mojego maego syna.
Ili haltis, vidante akcidenton. Oni zatrzymali si, widzc wypadek.
Dla czasu przeszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk inta.

kurinta biegncy (w przeszoci), ktry bieg; skribinta piszcy (w przeszoci), ktry pisa; preinta
modlcy si (w przeszoci), ktry si modli
La kurinta knabino estas nun tre laca. Dziewczyna, ktra biega, jest teraz bardzo zmczona.
Mia kolego, skribinta sian ekzamenon, volas nun kontroli siajn rezultojn. Mj kolega, ktry napisa swj
egzamin, chce teraz sprawdzid swoje wyniki.
Niaj najbaroj, preintaj en la preejo, revenas hejmen. Nasi ssiedzi, ktrzy modlili si w kociele,
wracaj do domu.
61
Mia kolegino leginta la libron diras, ke i ne estis valora. Moja koleanka, ktra przeczytaa ksik
mwi, e nie bya wartociowa.
Lia kato, kaptinta muson, kuas nun sur la kanapo. Jego kot, ktry zapa mysz, ley teraz na kanapie.
Dla czasu przeszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk into.

atakinto osoba, ktra zaatakowaa; proponinto osoba, ktra zaproponowaa; tradukinto osoba,
ktra przetumaczya
La atakintoj murdis poste loantojn de la urbo. Atakujcy (ci, ktrzy zaatakowali), wymordowali potem
mieszkaocw miasta.
La proponinto vidas, ke lia propono estas stulta. Proponujcy (ten, ktry zaproponowa), widzi, e jego
propozycja jest gupia.
La tradukinto de la libro ricevis premion. Tumacz (ten, ktry przetumaczy) ksiki dosta nagrod.
La laborintoj ripozas nun kviete. Pracujcy (ci, ktrzy pracowali) odpoczywaj teraz spokojnie.
iuj kurintoj devas nun kontroli sian pulson. Wszyscy biegncy (ktrzy biegli) musz teraz sprawdzid
swoje ttno.
Dla czasu przeszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk inte.

vizitinte odwiedziwszy; verinte wylawszy; vekinte obudziwszy
Vizitinte Krakovon, mi ripozis. Odwiedziwszy Krakw, odpoczem.
Verinte akvon, mi havas nun multan laboron. Wylawszy wod, mam teraz duo pracy.
Vekinte la filinon, mi preparas matenmanon. Obudziwszy crk, przegotowuj niadanie.
Leginte la revuon, mi volas ion mani. Przeczytawszy tygodnik, chc co zjed.
Skribinte la manlibron, mi komencos alian. Napisawszy podrcznik, zaczn inny.
Dla czasu przyszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk onta.

trinkonta majcy wypid; taksonta majcy ocenid; suprizonta majcy zadziwid
La laborontaj viroj manis antae sian matenmanon. Mczyni majcy pracowad zjedli najpierw swoje
niadanie.
La purigonta virino preparis sian ilaron. Kobieta majca sprztad przygotowaa swoje narzdzia.
La kurontaj knaboj trejnas nun en la najbara parko. Majcy biegad chopcy trenuj teraz w ssiednim
parku.
Dla czasu przyszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk onto.

trinkonto osoba majca wypid; taksonto osoba majca ocenid; suprizonto osoba majc zadziwid
iuj ekzamenontoj sidiis ee la tablo. Wszyscy egzaminatorzy (majcy egzaminowad) usiedli przy stole.
La kurontoj staras jam sur la kurejo. Biegacze (majcy biec) stoj ju na bieni.
La manontoj iras en la manejon. Majcy jed id do jadalni.
Dla czasu przyszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk onte.

trinkonte majc wypid; taksonte majc ocenid; suprizonte majc zadziwid
Trinkonte vodkon, li manis antae lardon. Majc wypid wdk, zjad najpierw sonin.
Skribonte ekzercojn, li funkciigis sian komputilon. Majc napisad dwiczenia, uruchomi swj komputer.
Devonte iri al vendejo, li prenis monon el la ranko. Muszc id do sklepu, wzi pienidze z szafy.
Povonte aeeti potelefonon, li elektis modernan modelon. Mogc kupid telefon komrkowy, wybra
nowoczesny model.
Aeetonte novan mantelon, i atente tralegis la revuon por virinoj. Majc kupid nowy paszcz, uwanie
przeczytaa czasopismo dla kobiet.
Imiesowy bierne.
62
Dla czasu teraniejszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk ata.

atakata atakowany; skribata pisany; trinkata - pity
La atakataj soldatoj defendis siajn traneeojn. Atakowani onierze bronili swoich okopw.
La skribata libro estas eiam pli granda. Pisana ksika jest coraz wiksza.
Lakto trinkata de infanoj devas esti altkvalita. Mleko pite przez dzieci musi byd wysokiej jakoci.
La mendataj varoj estas alveturigataj per kamionoj. Zamawiane towary s przywoone ciarwkami.
Mia amata hundo estas tre obeema. Mj ukochany pies jest bardzo posuszny.
Dla czasu teraniejszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk ato.

atakato atakowany (osoba atakowana); akuzato oskarany (osoba oskarana); batato bity (bita
osoba)
La atakato defendas sin. Atakowany (osoba atakowana) broni si.
La akuzato sidas en malliberejo anta sia proceso. Oskarany (osoba oskarana) siedzi w wizieniu przed
swoim procesem.
La batato late kriis. Bity (bita osoba) gono krzycza.
Dla czasu teraniejszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk ate.

batate bdc bitym; akuzate bdc oskaranym; atakate bdc atakowanym
Batate, li kriis. Bdc bitym, krzycza.
Akuzate, li defendis sin forte. Bdc oskaranym, broni si mocno.
Atakate, ili uzis eiujn eblajn rimedojn. Bdc atakowanymi, uyli wszystkich moliwych rodkw.
Dla czasu przeszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk ita.

skribita napisany; menciita wspomniany; legita - przeczytany
La skribita libro havas tricent paojn. Napisana ksika ma trzysta stron.
Mi vidis hiera la homon menciitan en la gazeto. Widziaem wczoraj czowieka wspomnianego w
gazecie.
Ni ne diskutu pri fermitaj aferoj. Nie dyskutujmy o zamknitych sprawach.
Li estis tre kortuita dum la ceremonio. On by bardzo wzruszony w trakcie ceremonii.
La supo farita pere de i estis vere bongusta. Zupa zrobiona przez ni bya naprawd smaczna.
Dla czasu przeszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk ito.

atakito zaatakowany (osoba zaatakowana); batito pobity (osoba pobita); akuzito oskarony (osoba
oskarona)
La atakito staris senmove ee la arbo. Zaatakowany sta bez ruchu przy drzewie.
La batito devas nun serei helpon ee kuracisto. Pobity musi teraz poszukad pomocy u lekarza.
La akuzito dungis advokaton. Oskarony wynaj adwokata.
La kuracito devas nun pagi grandan sumon. Wyleczony musi teraz zapacid du sum.
Dla czasu przeszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk ite.

atakite bdc zaatakowanym, zostawszy zaatakowanym; batite bdc pobitym, zostawszy pobitym;
akuzite bdc oskaronym, zostawszy oskaronym
Atakite, la politikisto defendis sin poste en la gazeto. Zostawszy zaatakowanym, polityk broni si pniej
w gazecie.
Batite, li devis venigi ambulancon. Zostawszy pobitym (po pobiciu), musia sprowadzid ambulans.
Akuzite, li volas nun pruvi sian senkulpecon. Zostawszy oskaronym, on chce teraz dowied swojej
niewinnoci.
Dla czasu przyszego imiesw przymiotny tworzymy, dodajc koocwk ota.
63
farota majcy byd zrobiony, do zrobienia; legota majcy byd przeczytany, do przeczytania; skribota
majcy byd napisany, do napisania.
La farotaj ekzercoj estas tre malfacilaj. Dwiczenia, ktre maj byd zrobione (do zrobienia), s bardzo
trudne.
La legota libro kuas sur la tablo. Ksika majca byd czytana (do przeczytania) ley na stole.
La skribota artikolo devas havi mil da vortoj. Artyku majcy byd napisany (do napisania) musi mied tysic
sw.
La preparota ekskurso ajnas jam nun interesa. Wycieczka, ktra ma byd przygotowana, wydaje si ju
teraz interesujca.
La plenumota tasko ne estas tro postulema. Zadanie do wykonania nie jest zbyt wymagajce.
Dla czasu przyszego imiesw rzeczowny tworzymy, dodajc koocwk oto.

ekzekutoto skazaniec, majcy byd straconym; punoto osoba majca byd ukaran
La ekzekutoto atendas pastron. Skazaniec (majcy byd straconym) oczekuje ksidza.
La punoto protestas energie. Majcy byd ukaranym protestuje energicznie.
La kuracoto estas jam en hospitalo. Majcy byd leczonym jest ju w szpitalu.
Dla czasu przyszego imiesw przysowny tworzymy, dodajc koocwk ote.

punote majc byd ukaranym; kuracote majc byd leczonym; informote majc byd poinformowanym
Punote, la knabo eskapis el la hejmo. Majc byd ukaranym, chopiec uciek z domu.
Kuracote, la malsanulo preparis necesajn aojn. Majc byd leczonym, chory przygotowa niezbdne
rzeczy.
Informote pri la situacio, ili atendis kviete sian konatulon. Majc byd poinformowanymi o sytuacji,
oczekiwali spokojnie swojego znajomego.
Naley jeszcze powiedzied, e imiesowy mog byd wykorzystywane w tworzeniu czasw zoonych
powiemy o nich w rozdziale 10.
Przyimki (2)
is
Przymek is znaczy do, a do (miejsce, czas)
La rivero fluas is la Balta Maro. Rzeka pynie a do Morza Batyckiego.
Kuru is la fino de la vojo. Biegnij do kooca drogi.
Ni iris is lia domo. Szlimy a do jego domu.
i kliniis is la tero. Ona pochylia si a do ziemi.
Li plenigis la kaldronon is la rando. On napelni kocio a po brzeg.
Anna ruiis is la oreloj. Anna zaczerwienia si a po uszy.
La vojo iras is la bordo. Droga idzie a do granicy.
Ili devis labori is malfrua vespero. Oni musieli pracowad do pnego wieczora.
Mi ne forgesos in is la morto. Nie zapomn jej a do mierci.
Ili devis loi ei tie is majo. Oni musieli mieszkad tutaj do maja.
Provu elteni is la fino. Sprbuj wytrzymad do samego kooca.
His morga! Do jutra!
His revido! Do widzenia!
His nun. Do teraz.
His hodia ni ne sciis pri la afero. Do dzisiaj nie wiedzielimy o tej sprawie.
64
Ripozu kviete is sabato. Odpocznij spokojnie do soboty.

Inne znaczenia:
Libroj kostas de 20 is 100 zlotoj. Ksiki kosztuj od 20 do 100 zotych.
De patoso is ridindeco estas mallonga vojo. Od patosu do miesznoci jest krtka droga.
Przyimek is jest stosowany jako przedrostek.

dato data; isdatigi uaktualniad
fundo spd, dno; isfunda dogbny
morto mierd; ismorta domiertny
vivi yd; isvivi - doyd
Al
Przyimek al znaczy do, w kierunku (miejsce, czas); suy te do tworzenia celownika.
Ili iris al siaj geamikoj. Oni szli do swoich przyjaci.
Morga ni iros al kinejo. Jutro pjdziemy do kina.
La vojo kondukas al nia domo. Droga prowadzi do naszego domu.
i etendis siajn manojn al la eielo. Ona wycigna swoje rce do nieba.
Mi ridetis al i. Umiechnem si do niej.
Ili sopiras al la lando de sia infaneco. Oni tskni do kraju swojego dzieciostwa.
Mi ne povis kontrastari al ia earmo. Nie mogem si oprzed jej urokowi.
Donu akvon al la hundo. Daj wod psu.
Petro pruntis al mi monon. Piotr poyczy mi pienidze.
Sendu al mi leteron. Wylij mi list.
Mi rakontis al ili interesan historieton. Opowiedziaem im interesujc historyjk.
Respondu tuj al via patrino. Odpowiedz natychmiast swojej matce.
Ordonu al la infanoj, ke ili eesu krii. Ka dzieciom, aby natychmiast przestay krzyczed.
Montru al ni vian novan biciklon. Poka nam twj nowy rower.
Johano instruas Esperanton al siaj kolegoj. Jan naucza esperanta swoich kolegw.
Civitanoj devas servi al sia patrujo. Obywatele musz suyd swojej ojczynie.
Mi deziras al vi bonan tagon. ycz ci dobrego dnia.
Ili ofte malhelpis al ni. Oni czsto przeszkadzali nam.
Mi cedas al via peto. Ustpuj twojej probie.
ajnas al mi, ke vi estas laca. Wydaje mi si, e jeste zmczony.
Estas al mi malvarme. Jest mi zimno.
Estas al mi agrable, ke vi konsentas kun mi. Jest mi mio, e zgadzasz si ze mn.
Przyimek al jest stosowany jako przedrostek przed czasownikami.

doni dad; aldoni dodad
porti nosid; alporti przynosid
flugi lecied; alflugi nadlatywad
glui kleid; alglui przyklejad
kuri biegad; alkuri - nadbiegad
irka
Przyimek eirka znaczy wok, naokoo, koo (miejsce, czas).
i portas kolieron eirka la kolo. Ona nosi naszyjnik wok szyi.
Ili staras eirka sia instruisto. Oni stoj wok swojego nauczyciela.
La tero rondiras eirka la suno. Ziemia kry wok Sooca.
65
irka la domo estas granda ardeno. Naokoo domu jest duy ogrd.
La ventego finios eirka la vespero. Wichura skooczy si koo wieczora.
irka la dua venas mia edzino. Koo drugiej przychodzi moja ona.
La ekonomia krizo okazis eirka la mezo de la antaa jardeko. Kryzys ekonomiczny mia miejsce koo
poowy ubiegej dekady.
Przyimek eirka jest stosowany jako przedrostek przed czasownikami.

iri id; eirkairi obejd
brako rami; eirkabraki objd ramieniem
kuri biegad; eirkakuri obiec, obiegad
kolo szyja; eirkakolo naszyjnik; obroa
Przyimek moe te wystpowad jako osobny wyraz z koocwk gramatyczn.

eirkaa bdcy naokoo, okoliczny; la eirkaaj landoj estas pacemaj kraje naokoo s pokojowo
nastawione
eirkae naokoo, wok; eirkae staras multaj homoj naokoo stoi wielu ludzi
eirkai otaczad, byd naokoo; la armeo eirkaas la urbon armia otacza miasto
Ekster
Przyimek ekster znaczy poza, na zewntrz.
Multaj homoj loas ekster sia naskolando. Wielu ludzi mieszka poza swoim krajem urodzenia.
La parko trovias ekster la centro de la urbo. Park znajduje si poza centrum miasta.
iuj miaj libroj kuis ekster la libroranko. Wszystkie moje ksiki leay na zewntrz szafy na ksiki.
Ili staras ekster ilia domo. Oni stoj na zewntrz swojego domu.
Ekster la pordo atendas niaj geamikoj. Na zewntrz drzwi oczekuj nasi przyjaciele.
Lia sano estas ekster danero. Jego zdrowie jest poza niebezpieczeostwem.
La problemoj de Georgo estas ekster nia scio. Problemy Jerzego s poza nasz wiedz.
Ili ofte laboras ekster la oficialaj laborhoroj. Oni czsto pracuj poza oficjalnymi godzinami pracy.
Venigu la infanojn ekster daneron. Wyprowad dzieci poza niebezpieczeostwo.
Przyimek ekster jest stosowany jako przedrostek.

lando kraj; eksterlanda zagraniczny
ordinara zwyky; eksterordinara nadzwyczajny
dubi wtpid; eksterduba niewtpliwy, poza wtpliwoci

ekstera zewntrzny; la ekstera parto de la domo zewntrzna czd domu
ekstere na zewntrz; ili staris ekstere oni stali na zewntrz
ekstero zewntrzna czd, zewntrzna strona; la ekstero de la muro estas rua zewntrzna strona
muru jest czerwona
Inter
Przyimek inter znaczy midzy (przestrzeo, czas).
Oni povas trovi sin facile inter martelo kaj amboso. Mona atwo si znaled midzy motem i kowadem.
Inter Germanio kaj Rusio kuas Pollando. Midzy Niemcami i Rosj ley Polska.
Inter la fenestro kaj la pordo estas fotelo. Midzy oknem i drzwiami jest fotel.
Metu la pakon inter la valizojn. Po paczk midzy walizki.
66
Ili interparolas inter si Esperante. Rozmawiali midzy sob po esperancku.

Pollando trovias inter Germanio kaj Ukraino. Polska znajduje si midzy Niemcami i Ukrain.
Ili estas tre amikaj inter si. Oni s bardzo zaprzyjanieni midzy sob.
Inter ni ekzistas grandaj diferencoj. Midzy nami istniej due rnice.
Ni revenos inter la sepa kaj oka horoj. Wrcimy midzy sidm i sm.
La konferenco okazos inter vendredo kaj dimaneo. Konferencja bdzie miaa miejsce midzy pitkiem a
niedziel.
La partopreno en la renkontio kostos inter 100 kaj 120 zlotoj. Uczestnictwo w spotkaniu bdzie
kosztowao midzy 100, a 120 zotych.
Przyimek inter jest stosowany jako przedrostek.

linio linia; interlinio interlinia
reto sied; Interreto - Internet
nacia narodowy; internacia midzynarodowy
paroli mwid; interparoli rozmawiad
rompi amad; interrompi przerywad
homa ludzki; interhoma - midzyludzki
Preter
Przyimek preter znaczy wzdu, obok.
i pasis preter mi sen saluto. Ona przesza obok mnie bez pozdrowienia.
La oseo kondukas preter la muro. Szosa prowadzi wzdu muru.
Preter la urbo fluas rivero. Wzdu miasta pynie rzeka.
Przyimek preter jest stosowany jako przedrostek.

iri id; preteriri przechodzid obok
vidi widzied; pretervidi przeoczad
voli chcied; pretervola mimowolny, niezamierzony
lasi puszczad, zostawiad; preterlasi pomijad, przepuszczad

pretere obok; pretere oni povis ekvidi grandan arbon obok mona byo zobaczyd wielkie drzewo
L a
Przyimek la znaczy wedug, wzdu, zgodnie.
Oni konstruas la oseon la la fervojo. Buduj szos wzdu linii kolejowej.
Ili volonte promenas la la riverbordo. Oni chtnie spaceruj wzdu brzegu rzeki.
Iru la tiu direkto. Id w tamtym kierunku.
La serpento rampis supren la la trunko. W pezn w gr wzdu pnia.
Katojn oni devas karesi la la haroj. Koty trzeba gaskad z wosem.
La soldatoj restas la la ordono de sia estro. onierze pozostaj na rozkaz swojego przeoonego.
Agu la via gusto. Postpuj zgodnie z wasnym gustem.
La la kutimo ili kuris eiutage kvin kilometrojn. Zgodnie ze zwyczajem oni biegali codziennie pid
kilometrw.
La projekto la ponto estos 1200 metrojn longa. Wedug projektu most bdzie mia 1200 metrw
dugoci.
La mia opinio i estas inteligenta. Wedug mojej opinii ona jest inteligentna.
Velu la la vento. egluj zgodnie z wiatrem.
67
io iras la nia deziro. Wszystko idzie zgodnie z naszym yczeniem.

Mi konas lin nur la la nomo. Znam go tylko z nazwiska.
Li estas matematikisto la profesio. On jest matematykiem z zawodu.
Przyimek la jest stosowany jako przedrostek.

eble moe; laeble wedle moliwoci, w miar moliwoci
diri mwid; ladire jak mwi, jak powiadaj, podobno
vorto sowo; lavorta dosowny
longa dugi; lalonge - wzdu
Sub
Przyimek sub znaczy pod.
La libro kuas sub la tablo. Ksika ley pod stoem.
Li portis librojn sub la brako. On nis ksiki pod pach.
Lernantoj dormis sub la libera eielo. Uczniowie spali pod goym niebem.
Sub iaj piedoj kuas folioj. Po jej nogami le licie.
La lampo pendas sub la plafono. Lampa wisi pod sufitem.
Nenio nova sub la suno. Nic nowego pod soocem.
Metu la valizon sub la rankon. Po walizk pod szaf.
Metu kusenon sub la kapon. Pod poduszk pod gow.
La muso kuris sub la liton. Mysz wbiega pod ko.
La muso aperis el sub la lito. Mysz pojawia si spod ka.
Li falis sub la radojn de atomobilo. On wpad pod koa samochodu.
Mi eldonis mian verkon sub kanomo. Wydaem swoje dzieo pod psudonimem.
Li faris tion sub falsa preteksto. On zrobi to pod faszywym pretekstem.
Zamenhof eldonis sian libron sub la nomo Doktoro Esperanto. Zamenhof wyda swoj ksik pod
nazwiskiem Doktor Esperanto.
Sub la influo de agitado ni voedonis por la Demokrata Partio. Pod wpywem agitacji gosowalimy na
Parti Demokratyczn.
Sub la kondieo de alpago ni ricevos monatan bultenon. Pod warunkiem dopaty otrzymamy
comiesiczny biuletyn.
Przyimek sub jest stosowany jako przedrostek.

tero ziemia; subtera podziemny
skribi pisad; subskribi podpisywad
oficiro oficer; suboficiro podoficer
vesto ubranie; subvesto bielizna
akvo woda; subakva podwodny
grupo grupa; subgrupo podgrupa
meti kad; submeti podkadad
ordigi porzdkowad; subordigi - podporzdkowad

suba spodni, dolny, bdcy pod spodem; la suba tavolo estas verda spodnia warstwa jest zielona.
sube pod spodem; sube ni trovis ion tute neatenditan pod spodem znalelimy co cakiem
nieoczekiwanego.
68
Sowotwrstwo
Przyrostek -ig
Wrd przyrostkw i przedrostkw szczegln rol odgrywaj przyrostki ig i i, ktre s bardzo
czsto stosowane w sowotwrstwie.
Przyrostek -ig wyraa czynienie jakim, skanianie do czego, powodowanie czego. Moe byd
stosowany w odniesieniu do rozmaitych czci mowy.
Z przymiotnikami:
varma ciepy; varmigi ocieplad, ogrzewad, rozgrzewad; dosownie: igi varma zrobid co ciepym
longa dugi; longigi wyduad, przeduad; dosownie: igi longa zrobid cod dugim
akra ostry, spiczasty; akrigi ostrzyd, wyostrzad
bela adny, pikny; beligi upikszad
feliea szczliwy; feilieigi uszczliwiad
kontenta zadowolony; kontentigi - zadowalad
Z czasownikami:
sidi siedzied; sidigi sadzad, posadzid; dosownie: igi sidi spowodowad, by kto siedzia
veni przybywad, przychodzid; venigi sprowadzad; dosownie igi veni spowodowad, by kto przyszed
dormi spad; dormigi usypiad
devi musied; devigi zmuszad
droni tond; dronigi - topid
Z rzeczownikami:
ordo porzdek; ordigi porzdkowad; dosownie: igi ordon spowodowad porzdek
ruino ruina; ruinigi rujnowad; dosownie igi ruinon spowodowad ruin
edzino ona; edzinigi wydad za m (uczynid on)
flamo pomieo; flamigi - rozpomieniad
Z liczebnikami:
duobla podwjny; duobligi podwajad
Z przyimkami:
for daleko, z dala; forigi usuwad, oddalad
kun razem, z; kunigi czyd, zespalad
Z zestawieniami wyrazw:
sur tablo na stole; surtabligi kad na stole
en poo w kieszeni; enpoigi wkadad do kieszeni
sen vesto bez ubrania; senvestigi rozbierad
sen armo bez broni; senarmigi rozbrajad
en kapo w gowie; enkapigi wtoczyd do gowy, zapamitad (np. reguy)

igi czynid, skaniad, powodowad, sprawiad
Przyrostek -i
Przyrostek i oznacza stawanie si czym. Jest stosowany, podobnie jak ig, z wieloma czciami
mowy.
laca zmczony; lacii - mczyd si; dosownie ii laca stad si zmczonym
pala - blady; palii blednd; dosownie ii pala stad si bladym
malriea - ubogi, biedny; malrieii - uboed, biednied
69
kontenta zadowolony; kontentii zadowalad si

sidi - siedzied; sidii - siadad
esti - byd; estii - stawad si
ruli - toczyd; rulii - toczyd si
edzo - m; edzii - oenid si
flamo - pomieo; flamii - zapalad si, stawad w pomieniach
sen vesto - bez ubrania; senvestii - rozbierad si
en domo - w domu; endomii - wejd do domu
en lito w ku; enlitii kad si do ka; ellitii wyjd z ka
duobla - podwjny; duoblii - podwoid si

ii stawad si, robid si
Przyrostek -end
Przyrostek end wyraa koniecznod zrobienia czego.
pagi pacid; pagenda konieczny do zapaty
fari robid; farenda konieczny do zrobienia
respondi odpowiadad; respondenda konieczny do udzielenia odpowiedzi

enda konieczny
ende - koniecznie
Przyrostek -ind
Przyrostek ind oznacza, e co jest godne czego, warte czego.
miri dziwid si; mirinda podziwu godny
vidi widzied; vidinda wart obejrzenia
bedari aowad; bedarinda godzien poaowania; bedarinde niestety, naley aowad
kredi wierzyd; kredinda wiarygodny
ridi miad si; ridinda mieszny, miechu wart

inda wart, godny
admiro - podziw
advokato - adwokat
agitado - agitacja
agrable - przyjemnie
ao - rzecz
akcidento - wypadek
akra - ostry, spiczasty
akrigi - ostrzyd, wyostrzad
akuzi - oskarad
akvo - woda
aldoni - dodawad
alflugi - nadlatywad
alglui - przyklejad, naklejad
alkuri - nadbiegad
alpago - dopata
alternativa - alternatywny
alveturigi - przywozid, dowozid
amboso - kowado
ambulanco - ambulans, karetka
amika - przyjazny
amikino - przyjacika
armeo - armia
armo - broo
aspekti - wygldad
atobuso - autobus
bati - bid
bedarinda - godzien
poaowania
bedarinde - niestety, naley
aowad
70

beligi - upikszad
brako - rami
bulteno - biuletyn
butero - maso
cedi - ustpowad
ceremonio - ceremonia
civitano - obywatel
earmo - urok
eefo - szef
eielo - niebo
eirkaa - okoliczny, bdcy
naokoo
eirkabraki - obejmowad
ramieniem
eirkae - naokoo, wok
eirkai - otaczad, byd naokoo
eirkairi - obchodzid (naokoo)
eirkakolo - naszyjnik; obroa
eirkakuri - obiegad
dato - data
defendi - bronid
demokrata - demokratyczny
devigi - zmuszad
deziro - pragnienie, yczenie
diferenco - rnica
direkto - kierunek
doktoro - doktor
dormigi - usypiad
droni - tond
dronigi - topid
dubi - wtpid
dungi - wynajmowad
duobligi - podwajad
duoblii - podwajad si
ebla - moliwy
eble - moe
edukita - wyksztacony
edzii - enid si
edzinigi - wydawad za m
ekonomia - ekonomiczny
eksperimento - eksperyment
ekster - poza, na zewntrz
ekstera - zewntrzny
eksterduba - niewtpliwy, poza
wtpliwoci
ekstere - na zewntrz
eksterlanda - zagraniczny
ekstero - zewntrzna strona
eksterordinara - nadzwyczajny
ekzekuti - tracid, dokonywad
ekzekucji
eldoni - wydawad (publikowad)
eleganta - elegancki
ellernado - wyuczenie si, nauka
enda - konieczny
ende - koniecznie
energie - energicznie
enkonduki - wprowadzid
estii - stawad si
estro - kierownik, przeoony
etendi - wycigad, rozcigad
eterna - wieczny
felieigi - uszczliwiad
fermita - zamknity
fervojo - linia kolejowa
firmao - firma
flamigi - rozpomieniad
flamii - stawad w pomieniach,
zapalad si
flamo - pomieo
folio - lid
forigi - usuwad, oddalad
formo - forma
forte - silnie, mocno
fotografao - fotografia
fremda - obcy
fremdlingvo - jzyk obcy
fundo - spd, dno
Germanio - Niemcy
glui - kleid
graso - tuszcz
grupo - grupa
gusto - gust, smak
entilao uprzejmod okazana,
uprzejmy czyn
isdatigi - uaktualniad
isfunda - dogbny
ismorta - domiertny
isvivi - doywad
historieto - historyjka
homa - ludzki
hospitalo - szpital
ien - gdzie, dokd
ilaro - narzdzia
inda - wart, godny
infaneco - dzieciostwo
influo - wpyw
inter - midzy
interhoma - midzyludzki
interlinio - interlinia
internacia - midzynarodowy
interrompi - przerywad
inviti - zapraszad
iomete - troszk, troszeczk
jam - ju
jardeko - dziesiciolecie, dekada
kaldrono - kocio
kamiono - ciarwka
kanapo - kanapa
karesi - piecid, gaskad
kanomo - pseudonim
kelkcent - kilkaset
kelkdek - kilkadziesit
kelke da - kilka, nieco
kelkfoje - kilkakrotnie, niekiedy

klinii - schylad si
koliero - naszyjnik
kolo - szyja
konatulo - znajomy, osoba
znajoma
konsenti - zgadzad si
kontentigi - zadowalad
kontentii - zadowalad si
kontrastari - przeciwstawiad si,
opierad si
kortui - wzruszad
kredi - wierzyd, uwaad
kredinda - wiarygodny
krizo - kryzys
kun - z, razem z
kunigi - czyd, zespalad
kuracisto - lekarz
kurejo - bienia
kuseno - poduszka
kui - leed
kutimo - zwyczaj, obyczaj
kviete - spokojnie
laborado - praca, pracowanie
laborhoro - godzina pracy, czas
pracy
lacigi - mczyd
lacii - mczyd si
lardo - sonina
la - wedug, wzdu, zgodnie
ladire - jak mwi, podobno
laeble - w miar moliwoci
lalonge - wzdu
lavorta - dosowny
lernado - uczenie si, nauka
libera - wolny
libroranko - rega na ksiki
linio - linia
lito - ko
loanto - mieszkaniec
longigi - wyduad, przeduad
luma - jasny, wietlisty
maldolea - gorzki
malfacila - trudny
malfaciligi - utrudniad
malfrua - pny
malhela - ciemny
mallonga - krtki
malmulta - nieliczny, niewiele
malrieii - biednied, uboed
malvarme - zimno, chodno
manejo - jadalnia
martelo - mot
matematikisto - matematyk
mencii - wspominad,
wzmiankowad
menciita - wspomniany
71

mendi - zamawiad
mezo - rodek
migri - migrowad, wdrowad
miri - dziwid si
mirinda - podziwu godny
modelo - model
multege - bardzo wiele, mnstwo
multo - wiele, dua ilod
muso - mysz
nacia - narodowy
naskolando - kraj urodzenia
neatendita - nieoczekiwany
obeema posuszny, ulegy;
potulny
oficiala - oficjalny
oficiro - oficer
ordigi - porzdkowad
ordoni - rozkazywad
ordono - rozkaz
pacema - pokojowy
paco - pokj (nie-wojna)
pagi - pacid
pakao - baga
pala - blady
palii - blednd
partio - partia
partopreno - uczestnictwo
pastro - ksidz, kapan
(duchowny)
patoso - patos
pendi - wisied
peto - proba
piedo - noga, stopa
plafono - sufit
plenigi - napeniad, wypeniad
plenumi wykonywad, wypeniad
(zadanie)
plura - liczny, wiele
plurfoje - wielokrotnie,
niejednokrotnie
plurobla - wielokrotny,
zwielokrotniony
politikisto - polityk
Pollando - Polska
postulema - wymagajcy
potelefono - telefon komrkowy
prelego - prelekcja, odczyt
premio - premia, nagroda

preteksto - pretekst
preter - obok, wzdu
preteriri - przejd obok
preterlasi - przepuszczad, pomijad
pretervidi - przeoczad
pretervola - mimowolny,
niezamierzony
pripenso - namys
proceso - proces
profesio - zawd, profesja
progreso - postp, progres
projekto - projekt
protesti - protestowad
prunti - poyczad
pulso - puls, ttno
puni - karad
purigi - czycid
rampi - pezad
rando - brzeg
renkontio - spotkanie
revuo - przegld, czasopismo
ricevi - otrzymad
ridinda - mieszny, miechu wart
ridindeco - miesznod
rimedo - rodek (narzdzie)
riverbordo - brzeg rzeki
rompi - amad
rondiri - kryd, okrad
rua - czerwony
ruii - zaczerwieniad si
ruinigi - rujnowad
ruino - ruina
ruli - toczyd
rulii - toczyd si
Rusio - Rosja
saluto - pozdrowienie
samtempe - jednoczenie, w tym
samym czasie
scio - wiedza
scipovi - umied, potrafid
sen - bez
senarmigi - rozbrajad
senco - sens, znaczenie
senmove - bez ruchu
senvestigi - rozbierad (z ubrania)
senvestii - rozbierad si
serpento - w
servi - suyd
sidi - siedzied
sidigi - sadzad
sidii - siadad
singarda - ostrony
sopiri - tsknid
sub - pod
suba - spodni, dolny
subakva - podwodny
sube - pod spodem
subgrupo - podgrupa
submeti - podkadad
suboficiro - podoficer
subordigi - podporzdkowywad
subskribi - podpisywad
subtera - podziemny
subvesto - bielizna
sufiee da - wystarczajco
sumo - suma
supo - zupa
supren - w gr, do gry
surprizi - zaskakiwad, zadziwiad
oseo - szosa
ranko - szafa
taksi - oceniad
talenta - utalentowany
tavolo - warstwa
tero - ziemia
traneeo - okop
trejni - trenowad
tro - zbyt, zbytnio
trunko - pieo
Ukraino - Ukraina
valora - wartociowy
varmigi - ocieplad, ogrzewad
varo - towar
veki - budzid
veli - eglowad
venigi - sprowadzad
venontjare - w przyszym roku
veri - wylewad
vesto - ubranie
voedoni - gosowad
voli - chcied
72
Leciono sep (7)

Przyimki (3)
Super
Przyimek super znaczy nad, ponad, powyej.
Super la lago lumas steloj. Ponad jeziorem wiec gwiazdy.
Super la tero estas aero. Nad ziemi jest powietrze.
Super niaj kapoj estas la eielo. Nad naszymi gowami jest niebo.
Birdoj flugas super la domojn. Ptaki lec ponad domy.
La suno levias super la teron. Sooce podnosi si ponad ziemi.
Super la maro blovas forta ventego. Nad morzem wieje silna wichura.
La termometro montras dudek gradojn super la nulo. Termometr pokazuje dwadziecia stopni powyej
zera.
La generalo estas super la kolonelo. Genera jest nad pukownikiem.
Li laboras super la projekto. On pracuje nad projektem.
i levis la kapon de super la skribmaino. Ona podniosa gow znad maszyny do pisania.
La tasko estas super homaj fortoj. Zadanie jest ponad ludzkie siy.
Ili ladis in super eiuj mezuroj. Oni chwalili j ponad wszelk miar.
Przyimek super jest stosowany jako przedrostek.

krii krzyczed; superkrii przekrzyczed
ruza chytry; superruzi przechytrzyd
homa ludzki; superhoma nadludzki
pagi pacid; superpagi przepacad
jaro rok; superjaro rok przestpny
ari adowad, obciad; superari przeadowywad, przeciad
stari stad; superstari wystawad, sterczed

supera wyszy, wyszego stopnia; supera matematiko estas malfacila wysza matematyka jest trudna
superi przewyszad, przewaad; li superas eiujn aliajn pentristojn on przewysza wszystkich innych
malarzy.
Sur
Przyimek sur znaczy na.
Li havas eapelon sur la kapo. On ma kapelusz na gowie.
Ili sidas sur la seoj. Oni siedz na krzesach.
Nuboj aperis sur la eielo. Chmury pojawiy si na niebie.
La kajero kuas sur la tablo. Zeszyt ley na stole.
Metu la libron sur la tablon. Po ksik na stole.
i havas kapon sur usta loko. Ona ma gow na waciwym miejscu.
Sur la korto ludas infanoj. Na podwrku bawi si dzieci.
Sur bordo de la rivero staras multaj homoj. Na brzegu rzeki stoi wielu ludzi.
73
Sur la arbo sidas birdoj. Na drzewie siedz ptaki.

Sur la strato promenas kviete loantoj de la urbo. Po ulicy spaceruj spokojnie mieszkaocy miasta.
Ili sidas eiam sur sama loko. Oni sied zawsze na tym samym miejscu.
Sur ia vizao aperis oja rido. Na jej twarzy pojawi si wesoy umiech.
Li ludas ofte sur gitaro kaj piano. On gra czsto na gitarze i fortepianie.
Ili sin etis sur malamikajn soldatojn. Oni rzucili si na nieprzyjacielskich onierzy.
i rigardas malsupren sur la korton. Ona patrzy w d na podwrko.
i levis la okulojn sur la najbaron. Podniosa oczy na ssiada.
Przyimek sur jest stosowany jako przedrostek.

meti - kad; surmeti wkadad, nakadad
glui kleid; surglui naklejad
tablo st; surtabligi kad na st
iri id; suriri wspinad si
skribi pisad; surskribo - napis
Kontra
Przyimek kontra znaczy naprzeciw; przeciwko, wbrew, kontra; w kierunku.
Ili renkontiis vizao kontra vizao. Spotkali si twarz w twarz.
La urbodomo staras kontra la muzeo. Ratusz stoi naprzeciw muzeum.
Ili sidas unu kontra la alia. Oni siedz jedno naprzeciwko drugiego.
Li levis sian vizaon kontra la plafonon. Podnis twarz ku sufitowi.
Starigu la tablon kontra la fenestro. Postaw st naprzeciw okna.
Ili saltas kontra la vento. Oni skacz pod wiatr.
Ne nau kontra la fluo. Nie pyo pod prd.
Ne agu kontra la kutimo. Nie postpuj wbrew zwyczajowi.
Ni voedonos kontra ili. Bdziemy gosowad przeciwko nim.
La soldatoj batalis kurae kontra malamikoj. olnierze walczyli odwanie przeciw wrogom.
Mi ne povas agi kontra mia konscienco. Nie mog postpowad wbrew mojemu sumieniu.
Granda eapelo irmis lin kontra la suno. Duy kapelusz chroni go przed soocem.
Ne ekzistas efika rimedo kontra eiuj malsanoj. Nie istnieje skuteczny rodek przeciwko wszystkim
chorobom.
Oni devas aeeti asekuron kontra akcidento. Trzeba kupid ubezpieczenie od wypadku.
Przyimek kontra jest stosowany jako przedrostek.

stari stad; kontrastari sprzeciwiad si
agi dziaad; kontraagi przeciwdziaad
volo wola, chd; kontravola mimowolny, wbrew woli
veneno trucizna; kontraveneno odtrutka
aviadilo samolot; kontraaviadila przeciwlotniczy
diri mwid; kontradiri zaprzeczad, sprzeciwiad si
revolucio rewolucja; kontrarevolucia kontrrewolucyjny
leo prawo; kontralea nieprzepisowy, wbrew prawu

kontraa przeciwny; ili venis de la kontraa flanko przyszli z przeciwnej strony
kontrae przeciwnie; naprzeciw; la dometo trovianta kontrae estas bela domek znajdujcy si
naprzeciw jest adny.
74
kontrai sprzeciwiad si, byd przeciwnym; ni kontraas al liaj proponoj sprzeciwiamy si jego
propozycjom.
Dum
Przyimek dum znaczy podczas, w czasie, w cigu (dum jest take spjnikiem).
Dum la vojao mi legis libron. W czasie podry czytaem ksik.
Mi ne povis ekdormi dum la tuta nokto. Nie mogem zasnd w cigu caej nocy.
Dum la vojo ili seneese babilis. W czasie drogi oni bez przerwy plotkowali.
Dum la ekzameno vi ne rajtas konsulti vortarojn. W czasie egzaminu nie masz prawa radzid si
sownikw.
Przyimek dum moe byd stosowany w roli przedrostka.

vivo ycie; dumviva doywotni
nokto noc; dumnokta nocny (majcy miejsce w nocy)

dume w tym czasie, tymczasem; mi iros ion aeeti, dume sidiu kaj ripozu pjd co kupid, w tym
czasie usid i odpocznij
El
Przyimek el znaczy z, ze (kogo, czego).
Petro eliris el sia eambro. Piotr wyszed ze swojego pokoju.
El la poto eliras vaporo. Z garnka wydobywa si para.
La patro forpelis sian filon el la domo. Ojciec wypdzi swojego syna z domu.
i forstrekis etan fragmenton el sia teksto. Ona wykrelia drobny fragment ze swojego tekstu.
Ili venas hodia el Prago. Oni przyjedaj dzisiaj z Pragi.
Kazimierz Bein eksiis el la esperanta movado en 1910. Kazimierz Bein opuci ruch esperancki w 1910
roku.
Li ridas el la tuta goro. On mieje si na cae gardo.
La kato elkuris el sub la kanapo. Kot wybieg spod kanapy.
El interno oni povis adi muzikon. Z wewntrz mona byo usyszed muzyk.
Marta vekiis el longa dormo. Marta obudzia si z dugiego snu.
El la knabo fariis forta junulo. Z dziecka zrobi si silny modzieniec.
Ili laboras intense por elitiri sin el mizero. Oni pracuj intensywnie, aby wydobyd si z biedy.
Fragmentoj de Esperanto devenas el la slavaj lingvoj. Fragmenty esperanta pochodz z jzykw
sowiaoskich.
Johano legis al ni fragmenton el la libro. Jan przeczyta nam urywek z ksiki.
La banejo estas konstruita el marmoro. azienka jest zbudowana z marmuru.
El eiuj infanoj Jozefo estas la plej saa. Ze wszystkich dzieci Jzef jest najmdrzejszy.
Mia loejo konsistas el kvar eambroj, banejo kaj kuirejo. Moje mieszkanie skada si z czterech pokoi,
azienki i kuchni.
El manko de fortoj ni ne povis labori plu. Z braku si nie moglimy wicej pracowad.
Przyimek moe byd stosowany w roli przedrostka.

aeeti kupowad; elaeeti wykupywad
batali walczyd; elbatali wywalczyd
diri mwid; eldiri wypowiadad
doni dawad; eldoni wydawad
75
fosi kopad; elfosi - wykopywad

ele na zewntrz; ele ni vidis kurantajn homojn na zewntrz widzielimy biegajcych ludzi
Krom
Przyimek krom znaczy prcz, oprcz, poza.
Krom mi eiuj jam dormis. Oprcz mnie wszyscy ju spali.
La tuta teksto estas korekta, krom kelkaj etaj fragmentoj. Cay tekst jest poprawny, oprcz kilku
drobnych fragmentw.
En la kinejo estis neniu krom nia grupo. W kinie nie byo nikogo poza nasz grup.
Ni bezonas nenion krom pano kaj akvo. Nie potrzebujemy niczego poza chlebem i wod.
Krom tio, ke li estas malentila, li estas anka stulta. Prcz tego, e jest nieuprzejmy, on jest take gupi.
Ni ne havas nun alian okupon krom lerni. Nie mamy teraz innego zajcia ni uczyd si.
Vi povas nenion fari krom reveni hejmen. Nie moesz teraz nic zrobid, jak powrcid do domu.
u vi provis alian laboron krom tiu, kiu donas malmultan monon? Czy prbowae innej pracy oprcz
tej, ktra przynosi niewiele pienidzy?

efiko skutek, efekt; kromefiko skutek uboczny
laboro praca; kromlaboro dodatkowa praca
leciono lekcja; kromleciono korepetycja
nomo nazwa; kromnomo przydomek
virino kobieta; kromvirino kochanka, naonica

kroma dodatkowy; ilia laboro havas kroman valoron ich praca ma dodatkow wartod
krome dodatkowo, prcz tego; i estas tre laborema kaj krome parolas kelkajn fremdajn lingvojn
ona jest bardzo pracowita, a dodatkowo mwi kilkoma obcymi jzykami.
Malgra
Przyimek malgra znaczy mimo, pomimo.
Malgra mia malpermeso li iris al kinejo. Pomimo mojego zakazu on poszed do kina.
Malgra malbona vetero ni promenis la tutan vesperon en la najbara parko. Mimo zej pogody
spacerowalimy cay wieczr w ssiednim parku.
Mi estas laca, malgra tio mi iris ludi pilkon. Jestem zmczony, mimo tego poszedem pograd w pik.
Malgra eio mi decidis veturi al Krakovo. Mimo wszystko postanowiem jechad do Krakowa.
Karlo perdis sian losilon, malgra tio li sukcesis eniri la loejon tra fenestro. Karol zgubi swj klucz,
mimo to udao mu si wejd do mieszkania przez okno.
Przyimek moe byd (rzadko) stosowany w roli przedrostka.

volo wola, chd; malgravola mimowolny, bezwiedny; malgravole - mimowolnie
76
Spjniki (1)
Ka j
Spjnik kaj znaczy i, a.
Mi kaj Anna iris al kinejo. Ja i Anna poszlimy do kina.
Nia kolego kaj lia edzino vojais al Novjorko. Nasz kolega i jego ona pojechali do Nowego Jorku.
Petro renkontis hiera Johanon kaj Henrikon. Piotr spotka wczoraj Jana i Henryka.
Ili manas kaj trinkas. Oni jedz i pij.
Ili manas per kuleroj, forkoj kaj traneiloj. Oni jedz za pomoc yek, widelcw i noy.
i estas alta kaj svelta. Ona jest wysoka i zgrabna.
Li havas modernan kaj rapidan komputilon. On ma nowoczesny i szybki komputer.
Palo ofte parolas pri kaj per Esperanto. Pawe czsto mwi o (esperancie) i za pomoc esperanta.
Anna laboras kaj Maria ripozas. Anna pracuje, a Maria odpoczywa.
Ni restis sabate kaj dimanee en Gdansko, kaj ni estas tre kontentaj. Zostalimy w sobot i niedziel w
Gdaosku i jestemy bardzo zadowoleni.
Karlo rigardas televidon kaj lia edzino legas magazinon. Karol oglda telewizj, a jego ona czyta
magazyn.
Ili preparis sin por la ekzamenoj kaj nun ili volas iomete ripozi. Oni przygotowali si do egzaminu, a teraz
chc troch odpoczd.
Kaj... kaj...
Spjnik kaj... kaj... znaczy i... i...
Kaj Petro kaj Johano laboras. I Piotr, i Jan pracuj.
Mi kaj manas kaj trinkas. I jem, i pij.
i estas kaj bela kaj inteligenta. Ona jest i adna, i inteligentna.
Ili laboras kaj rapide kaj precize. Oni pracuj i szybko, i dokadnie.
A
Spjnik a znaczy lub, albo.
Kato a hundo sidas ee la fenestro. Kot albo pies siedzi przy oknie.
Mi volas legi libron a askulti radion. Chc czytad ksik lub suchad radia.
Li povas esti saa a stulta, mi ne scias. On moe byd mdry albo gupi, nie wiem.
Uzu kuleron a forkon. Uyj yki lub widelca.
Aeetu nigran a brunan puloveron. Kup czarny lub brzowy sweter.
Lia komputilo havas du a tri durdiskojn. Jego komputer ma dwa albo trzy twarde dyski.
Ili loas sub a super niaj geamikoj. Oni mieszkaj pod lub nad naszymi przyjacimi.
u vi volas nun ekzerci a vi deziras ripozi? Czy chcesz teraz dwiczyd, czy te pragniesz odpoczd?
u mi rajtas tion fari a mi ne rajtas? Czy mam prawo to zrobid, czy te nie mam prawa?
Mi vidas, ke i estas malsana a ke i estas simple laca. Widz, e ona jest chora lub e jest po prostu
zmczona.
Ili povas vojai per tramo, motociklo a buso. Mog podrowad tramwajem, motocyklem lub
autobusem.
A... a...
Spjnik a... a... znaczy albo... albo...
77
Ni vojaos a per trajno, a per aviadilo. Bdziemy podrowad albo pocigiem, albo samolotem.
Ni devas a venki a morti. Musimy zwyciyd albo umrzed.
A ni vizitos nian onklinon, a ni restos hejme. Albo odwiedzimy nasz ciotk, albo zostaniemy w domu.
Laboru a rapide, a precize. Pracuj albo szybko, albo dokadnie.
S ed
Spjnik sed znaczy ale, lecz.
Li estas alta sed dika. On jest wysoki, ale gruby.
Nia instruisto estas tre severa, sed samtempe justa. Nasz nauczyciel jest bardzo surowy, ale
jednoczenie sprawiedliwy.
Mi volus iri al teatro, sed mi ne havas tempon. Chciabym id do teatru, ale nie mam czasu.
Mi atas in, sed i ne atas min. Lubi j, ale ona nie lubi mnie.
Li petis helpon, sed neniu reagis. On prosi o pomoc, ale nikt nie zareagowa.
Azor estas ne hundo, sed vera hundego. Azor jest nie psem, lecz prawdziwym psiskiem.
Mi volus trinki teon, sed sen sukero. Chciabym napid si herbaty, ale bez cukru.
Mi volis ion diri al li, sed li foriris. Chciaem co do niego powiedzied, ale odszed.
Ne ojo sed kontentio plenigis nin. Nie radod nas przepeniaa, ale zadowolenie.
Li ne laboras, sed ripozas. On nie pracuje, lecz odpoczywa.
Ne mono, ne rieeco, sed amo estas grava. Nie pienidze, nie bogactwo, lecz miod jest wana.
Sed ni revenu al nia interparolo. Ale wrdmy do naszej rozmowy.
Sed ni ne parolos pri tiu ei problemo. Ale nie bdziemy mwid o tym problemie.
Nek
Spjnik nek znaczy ani, ani nie, ani nawet.
Li ne adis min, nek vidis. On nie sysza mnie, ani nie widzia.
Ili neniam fumas, nek drinkas. Oni nigdy nie pal, ani nie pij alkoholu.
Mi ne aeetis la libron, nek vidis in. Nie kupiem tej ksiki, ani nawet jej nie widziaem.
i ne estas alta, nek svelta. Ona nie jest wysoka, ani zgrabna.
Neniaj vortoj nek ploroj povas ripari la damaon. adne sowa ani pacze nie mog naprawid szkody.
Vi ne rajtas la dosieron distribui, nek vendi. Nie masz prawa rozprowadzad pliku, ani sprzedawad.
Tia elparolo iafoje aperas, sed i ne estas normala nek konsilinda. Taka wymowa niekiedy si pojawia,
ale nie jest normalna, ani godna polecania.
Ne temas pri politiko, nek pri ekonomio, sed pri moroj. Nie chodzi o polityk, ani o ekonomi, lecz o
obyczaje.
Tiel mi neniam pensis nek sentis. Tak nigdy nie mylaem, ani nie czuem.
i tie ne helpos nek petoj nek minacoj. Tutaj nie pomog proby, ani groby.
i estas nek alta nek svelta. Ona nie jest ani wysoka, ani zgrabna.
Nek mi legis nek rigardis televidon. Ani nie czytaem, ani nie ogldaem telewizji.
Henriko renkontis nek Palon nek lian fraton. Henryk nie spotka ani Pawa, ani jego brata.
Nek i nek mi estas kontentaj pri la rezultoj. Ani ona, ani ja nie jestemy zadowoleni z wynikw.
Nek felieo nek amo daras eterne. Ani szczcie, ani miod nie trwaj wiecznie.
i povis nek kuri nek iri. Ona nie moga ani biegad, ani chodzid.
Tia uzado estas nek erara nek mallogika. Takie uycie nie jest ani bdne, ani nielogiczne.
Nek al mi nek al iu alia venis en la kapon ideo diri, ke i estas malbela. Ani mnie, ani nikomu innemu nie
przyszed do gowy pomys powiedzied, e ona jest brzydka.
u... a...
Spjnik eu... a... znaczy czy... czy te.
78
Ni devas labori, eu ni volas a ni ne volas. Musimy pracowad, czy chcemy, czy nie chcemy.
iu rajtas esti feliea, eu riea a malriea. Kady ma prawo byd szczliwym, czy bogaty, czy biedny.
u laborema a mallaborema, eiu ricevos premion. Czy pracowity, czy leniwy, kady dostanie nagrod.
u pro lacio a pro alia kazo, ili rezignis pri la ekskurso. Czy z powodu zmczenia, czy te z innej
przyczyny, zrezygnowali z wycieczki.
Vi devus preni ombrelon, eu estas pluvo a nur nuboj. Powinna wzid parasol, czy jest deszcz, czy tylko
chmury.
Jen... jen...
Spjnik jen... jen... znaczy to... to...
Jen mi kuras, jen mi iras kviete. To biegn, to id spokojnie.
Lia vizao estas jen rua de kolero, jen pala de timo. Jego twarz jest to czerwona ze zoci, to blada ze
strachu.
Dum la vojao nia filo volis jen ludi, jen legi fabelojn, jen dormi. W czasie podry nasz syn to chcia si
bawid, to czytad bajki, to spad.
Ili babilis jen pri tio, jen pri alio. Oni plotkowali to o tym, to o czym innym.
Ju... des...
Spjnik ju... des... znaczy im... tym...
Ju pli da tempo mi havas, des pli mi povas legi. Im wicej mam czasu, tym wicej mog przeczytad.
Ju pli da mono, des pli da eblecoj. Im wicej pienidzy, tym wicej moliwoci.
Ju pli forta li estas, des pli bonajn rezultojn li atingas. Im jest silniejszy, tym lepsze rezultaty osiga.
Ju pli malmulte vi parolos pri tio, des pli bone. Im mniej bdziesz o tym mwid, tym lepiej.
Ju pli rapide ni iros, des pli frue ni venos al la celo. Im szybciej pjdziemy, tym wczeniej dojdziemy do
celu.
Ju pli peza iu estas, des malpli rapide li kuras. Im kto jest ciszy, tym wolniej (mniej szybko) biegnie.
Ju pli klare li elparolas, des pli bone mi komprenas. Im wyraniej on wymawia, tym lepiej rozumiem.
Moliwe jest te uycie samego wyrazu des, bez ju.

Ni legu la artikolon, des pli ke i estas mallonga. Przeczytajmy artyku, tym bardziej, e jest krtki.
Li malmulte parolis, sed des pli multe laboris. On mao mwi, lecz tym wicej pracowa.
Sowotwrstwo
Przyrostek -a
Przyrostek ae oznacza cech negatywn gorsz wartod, nieprzydatnod, niechd.
odoro zapach; odoraeo smrd, fetor
domo dom; domaeo rudera
eevalo - koo; eevalaeo - szkapa
ato auto, samochd; ataeo rzch, zom
Przyrostek wystpuje take jako samodzielny wyraz.

aea wstrtny, paskudny
79
Przyrostek -a
Przyrostek a wyraa konkretny rezultat jakiej czynnoci, cechy czy stanu uczue.
dolea - sodki; doleao sodycze, akocie
nova nowy; novao nowod; nowina
infano - dziecko; infanao dziecinada
araneo - pajk; araneao pajczyna
ovo - jajko; ovao jajecznica
mani - jed; manao jedzenie, potrawa
trinki - pid; trinkao napj
amuzi bawid, zabawiad; amuzao - rozrywka
eirka - wok; eirkaao okolica, otoczenie
sen senco bez sensu; sensencao nonsens, absurd, bzdura

ao - rzecz
Przyrostek -ad
Przyrostek ad oznacza powtarzalnod czy przeduone trwanie jakiej czynnoci.
fari robid; farado robienie
iri id; iradi chadzad
skribi pisad; skribadi pisywad
legi czytad; legadi - czytywad

ade dugo, cigle, powtarzalnie
Przyrostek -ebl
Przyrostek ebl oznacza moliwod.
vidi widzied; videbla widoczny, dajcy si zobaczyd
kompreni rozumied; komprenebla zrozumiay, dajcy si zrozumied, kompreneble oczywicie, ma
si rozumied
mani jed; manebla jadalny
espero nadzieja, esperi mied nadziej; espereble naley mied nadziej, miejmy nadziej
nombro liczba, nombri numerowad, liczyd, zliczad; nombrebla przeliczalny
legi czytad; legebla czytelny

ebla moliwy
eble byd moe
ebleco moliwod, monod
ebligi - umoliwiad
Przyrostek -ec
Przyrostek ec oznacza cech, przymiot, pojcie w znaczeniu oderwanym lub abstrakcyjnym.
bona dobry; boneco dobrod
80
korekta poprawny; korekteco poprawnod

rua czerwony; rueco czerwieo
ebla moliwy; ebleco - moliwod
simpla prosty; simpleco prostota
longa dugi; longeco dugod
rapida szybki; rapideco szybkod
amiko przyjaciel; amikeco przyjao
frato brat; frateco braterstwo
granda animo wielka dusza; grandanimeco wielkodusznod
unu jeden; unueco jednod (w sensie: wsplnota)
pasinta przeszy; pasinteco przeszod
estonta przyszy; estonteco przyszod

eco - cecha
Uwaga: abstrakcyjn cech naley odrniad od konkretnej materializacji. Powiemy mezuru la

longon de liaj manoj (zmierz dugod jego rk), chcc zmierzyd konkretn dugod czyich rk,
natomiast la longeco de liaj manoj estas surpriza (dugod jego rk jest zaskakujca), mwic o
abstrakcyjnej cesze, jak jest tu dugod. W praktyce nieraz te rnice si zacieraj na przykad
uywa si estonto i estonteco ale trzeba mied wiadomod pewnej rnicy znaczeniowej.
aea - wstrtny, paskudny
ade - dugo, cigle, powtarzalnie
aero - powietrze
alio - co innego, inna rzecz
amuzao - rzecz mieszna,
rozrywka
araneao - pajczyna
araneo - pajk
asekuro - ubezpieczenie,
asekuracja
a - albo, lub
aviadilo - samolot
banejo - azienka
batali - walczyd
blovi - wiad
boneco - dobrod
bruna- brzowy
buso - autobus
eevalaeo - szkapa
eirkaao - otoczenie, okolica
eu - czy
damao - szkoda, uszkodzenie
des - tym (im...tym...)
deveni - pochodzid
distribui - dystrybuowad,
rozprowadzad
dolea - sodki
doleao - sodycze, akocie
domaeo - rudera
dormo - sen
dosiero - plik (komputerowy)
dume - tymczasem, w tym czasie
dumviva- doywotni
durdisko - dysk twardy
ebleco - moliwod
ebligi - umoliwiad
eco - cecha
efika- skuteczny
efiko - skutek, efekt
ekdormi - zasypiad
eksii - opuszczad, wychodzid
ekskurso - wycieczka
elaeeti - wykupywad
elbatali - wywalczyd
eldiri - wypowiadad
ele - na zewntrz
elfosi - wykopywad
eliri - wychodzid
elkuri - wybiegad
elparolo - wymowa
eltiri - wycigad
eltiro - wycinek, wyimek, urywek
espereble - miejmy nadziej
esperi - mied nadziej
espero - nadzieja
estonta- przyszy
estonteco - przyszod
eta - drobny, may
eterne - wiecznie
fabelo - bajka
farado - robienie
farii - stawad si, robid si
fluo - prd (w rzece), upyw
forko - widelec
forpeli - wygnad, wypdzad
forstreki - wykrelad
forto - sia
fosi - kopad
fragmento - fragment
frateco - braterstwo
generalo - genera
gitaro - gitara
goro - gardo
grado - stopieo
grandanimeco - wielkodusznod
oja - wesoy, radosny
usta - waciwy
iafoje - niekiedy, czasami
infanao - dziecinada
interne - wewntrz
interparolo - rozmowa
iradi - chadzad
jen - to, oto
ju - im (im...tym...)
81

justa - sprawiedliwy
kaj - i, a
kolonelo - pukownik
komprenebla - zrozumiay
kompreneble - oczywicie, ma si
rozumied
konscienco - wiadomod
konsilinda- zalecany
konsulti - konsultowad, radzid si
kontentio - zadowolenie
kontraa - przeciwny
kontraagi - przeciwdziaad
kontraaviadila - przeciwlotniczy
kontradiri - zaprzeczad,
sprzeciwiad si
kontrae - przeciwnie; naprzeciw
kontrai - sprzeciwiad si, byd
przeciwnym
kontralea - nieprzepisowy,
sprzeczny z prawem
kontrarevolucia kontrrewolucyjny
kontraveneno - odtrutka
kontravola - mimowolny,
wbrew woli
korekta - poprawny
korekteco - poprawnod
krom - prcz, oprcz, poza
kroma- dodatkowy
krome - dodatkowo, prcz tego
kromefiko - skutek uboczny
kromleciono - korepetycja
kromnomo - pseudonim,
przydomek
kromvirino - kochanka, naonica
kuirejo - kuchnia
kulero - yek
kurae - odwanie
laborema- pracowity
lacio - zmczenie
legadi - czytywad
legebla- czytelny
leo - prawo
longeco - dugod
lumi - wiecid
malgra - mimo, pomimo

malgravola- mimowolny,
bezwiedny
malgravole - mimowolnie
malentila - nieuprzejmy,
niegrzeczny
mallaborema - leniwy
mallogika- nielogiczny, alogiczny
malpermeso - zakaz
malsupren - w d
manebla- jadalny
marmoro - marmur
matematika- matematyczny
mezuro - miara
minaco - groba, zagroenie
moro - zwyczaj, obyczaj
motociklo - motocykl
movado - ruch
nai - pywad
nek - ani, ani nie, ani nawet
nombrebla- przeliczalny
nombri - liczyd, zliczad;
numerowad
normala- normalny
novao - nowod, nowina
Novjorko - Nowy Jork
nulo - zero
odoraeo - smrd, fetor
odoro - zapach
okupo - zajcie
ombrelo - parasol
ovao - jajecznica
pasinteco - przeszod
pentristo - malarz
perdi - tracid, gubid
peza- ciki
piano - pianino
ploro - pacz
plu - dalej, wicej
poto - garnek
rapideco - szybkod
reagi - reagowad
revolucio - rewolucja
rieao - bogactwo
rido - miech, umiech
ripari - naprawiad, reperowad

rueco - czerwieo
ruza- chytry
seneese - bez przerwy,
nieustannie
sensencao - nonsens, absurd,
bzdura
severa - surowy (nie-agodny)
simpla - prosty
simpleco - prostota
skribadi - pisywad
slava - sowiaoski
starigi - stawiad, ustawiad
stelo - gwiazda
sukero - cukier
super - nad, ponad, powyej
supera - wyszy, wyszego
stopnia
superhoma- nadludzki
superi - przewyszad, przewaad
superkrii - przekrzykiwad
superpagi - przepacad
superruzi - przechytrzyd
superstari - wystawad, sterczed
superari - przeadowywad,
przeciad
surglui - naklejad
suriri - wspinad si, id do gry
surmeti - wkadad, nakadad
surskribo - napis
svelta - smuky, zgrabny
ari - adowad, obciad
irmi - chronid, osaniad
losilo - klucz
termometro - termometr
trinkao - napj
urbodomo - ratusz
vendi - sprzedawad
veneno - trucizna
vera - prawdziwy
videbla- widoczny
vizao - twarz
volo - wola, chd
82
Leciono ok (8)
Przyimki (4)
Per
Przyimek per znaczy za pomoc, przy pomocy, przez.
Oni kudras per kudrilo. Szyje si ig.
Kombu viajn harojn per kombilo. Uczesz swoje wosy grzebieniem.
Mi pagis mian uldon per mia lasta mono. Zapaciem mj dug moimi ostatnimi pienidzmi.
Oni vidas per la okuloj kaj adas per la oreloj. Widzi si oczami, a syszy si uszami.
Oni informis min pri la afero per letero. Poinformowano mnie o sprawie listownie.
La firmao eksposedis la sekreton per sia spiono. Firma posiada tajemnic poprzez swojego szpiega.
Per helpo de vortaro mi komprenis la tutan tekston. Za pomoc sownika zrozumiaem cay tekst.
Mi rekonis in per la unua rigardo. Rozpoznaem j pierwszym rzutem oka.
Vi povas vendi viajn malnovajn librojn per akcio. Moesz sprzedad swoje stare ksiki za pomoc aukcji.
Ni batalis per eiuj fortoj. Walczylimy ze wszystkich si.
Oni ne rajtas akiri bonstaton per forto. Nie ma si prawa zdobywad dobrobytu si.
La reo mortigis sian serviston per unu puo de stileto. Krl zabi swojego sucego jednym pchniciem
sztyletu.
Sendu la leteron per poto. Wylij list poczt.
Li minacis nin per pugno. On pogrozi nam pici.
Li komencis sian prelegon per preo. Rozpocz swoj prelekcj od modlitwy.
Homoj mortas kutime per natura morto. Ludzie umieraj zwykle mierci naturaln.
Mi uras per mia honoro. Przysigam na swj honor.

labori pracowad; perlabori zapracowad
forto sia; perforto przemoc

peri poredniczyd; przekazywad. Mi peros la informon al sinjorino Kowalska. Przeka wiadomod pani
Kowalskiej.
pera poredni, poredniczcy; Li plenumas peran rolon. On peni rol poredniczc.
pere de za porednictwem; Dum la konferenco oni interparolis pere de interpretistoj. W czasie
konferencji rozmawiano za porednictwem tumaczy.
Po
Przyimek po znaczy po.
Mi donis al ili po tri pomojn. Daem im po trzy jabka.
Ili eltrinkis po du botelojn da biero. Wypili po dwie butelki piwa.
Ni devos labori du semajnojn, po ok horoj tage. Bedziemy musieli pracowad dwa tygodnie, po osiem
godzin dziennie.
Legu la libron eiutage po dudek paoj. Czytaj ksik codziennie po dwadziecia stron.
Oni elektas po unu deligito por cent membroj. Wybiera si po jednym delegacie na stu czonkw.
83
Li fumas cigaredojn po dek zlotoj pakao. On pali papierosy po dziesid zotych paczka.

granda duy; pogrande hurtem
detalo detal; podetale detalicznie
peco kawaek; popece po kawaku
iom troch; poiom po trochu
Por
Przyimek por znaczy dla, do; za, w zamian.
La hundeto estas por vi. Piesek jest dla ciebie.
Ni devas aeeti lignon por hejtado. Musimy kupid drewno do opalania.
Mi ne havas tempon por tio. Nie mam na to czasu.
Mi kuiis por ripozo. Pooyem si na odpoczynek.
Alportu al ni glasetojn por brando. Przynie nam szklaneczki do wdki.
Ili devas trovi loejon por la nokto. Oni musz znaled pomieszczenie na noc.
Ili havas nenion por mani. Oni nie maj nic do jedzenia.
i kisis nin eiujn por adia. Ona pocaowaa nas wszystkich na poegnanie.
Kazimiro trovis por mi interesan laboron. Kazimierz znalaz dla mnie interesujc prac.
Preparu jam eambrojn por la gastoj. Przygotuj ju pokoje dla goci.
La tempo laboras nun por ni. Czas pracuje teraz dla nas.
La kolonelo estas por siaj soldatoj kiel bona patro. Pukownik jest dla swoich onierzy jak dobry ojciec.
Por patrino eiu infano estas bela. Dla matki kade dziecko jest pikne.
Voedonu por ni. Gosujcie na nas.
Foriru por eiam. Odejd na zawsze.
La koloroj de la ardeno estas agrablaj por la okuloj. Kolory ogrodu s przyjemne dla oczu.
Por sia ao li estas ankora forta kaj sana. Na swj wiek on jest jeszcze silny i zdrowy.
Mi ofte legas poeziaojn por mia propra plezuro. Czsto czytam utwory poetyckie dla swojej wasnej
przyjemnoci.
Neniam mi havis talenton por muziko. Nigdy nie miaem talentu do muzyki.
Pagu la abonon por la tuta jaro. Zapad abonament za cay rok.
Pri
Przyimek pri znaczy o, odnonie, co si tyczy.
Ni ofte parolas pri hundoj. Czsto mwimy o psach.
Ne pensu pri negravaj aferoj. Nie myl o nieistotnych sprawach.
Mi ne kurais demandi pri tiu afero. Nie odwayem si zapytad o t spraw.
u vi adis pri la malfelieo, kiu lin trafis? Czy syszae o nieszczciu, jakie go spotkao?
Ne dubu pri miaj bonaj intencoj. Nie miej wtpliwoci co do moich dobrych intencji.
Mi kredas pri tio. Wierz w to.
Neniu povas esti certa pri tio. Nikt nie moe byd tego pewien.
Nia instruisto eraris pri la problemo. Nasz nauczyciel myli si co do tego problemu.
iam memoru pri viaj gepatroj. Zawsze pamitaj o swoich rodzicach.
Li estas kontenta pri la donaco. On jest zadowolony z podarunku.
Ne rezignu tro frue pri via laboro. Nie rezygnuj za wczenie ze swojej pracy.
84
kanti piewad; prikanti opiewad

paroli mwid; priparoli omawiad
teli krad; priteli okradad
skribi pisad; priskribi opisad
diskuti dyskutowad; pridiskuti omawiad, przedyskutowad
Pro
Przyimek pro znaczy z powodu, ze wzgldu, z uwagi na, dla.
i tremis pro malvarmo. Ona draa z zimna.
Li akceptis malfavorajn kondieojn pro sia naiveco. On przyj niekorzystne warunki z powodu swojej
naiwnoci.
Pro bruo ni ne povis adi liajn vortojn. Z powodu haasu nie moglimy syszed jego sw.
Mi ne scias, pro kio i ploras. Nie wiem, z jakiego powodu ona pacze.
Pro timo ili ne decidis iri tra la arbaro. Ze strachu nie zdecydowali si id przez las.
Mi dankas pro viaj afablaj vortoj. Dzikuj za paoskie uprzejme sowa.
Ni batalas pro tre gravaj aferoj. Walczymy o bardzo wane sprawy.
Mi amas in pro ia beleco. Kocham j za jej pikno.
Multaj homoj mortis pro sia patrujo. Wielu ludzi umaro za swoj ojczyzn.
La virino batalis pro sia vivo. Kobieta walczya o swoje ycie.
Mi estas tre dankema pro eio. Jestem bardzo wdziczny za wszystko.
Pro la eielo, purigu finfine vian eambron. Na niebiosa, posprztaj wreszcie swj pokj.
Pro eio en la mondo vi ne devas tion ei fari. Za nic na wiecie nie moesz tego zrobid.
Kiom vi postulas pro cent ovoj? Ile dasz za sto jajek?
Pro eiu laborsemajno li ricevas kvincent zlotojn. Za kady tydzieo roboczy on dostaje pidset zotych.
Pro tio, ke i estis laca, ni ne iris al la parko. Przez to, e ona bya zmczona, nie poszlimy do parku.
S en
Przyimek sen znaczy bez.
Mi trinkas kafon sen sukero. Pij kaw bez cukru.
i loas ei tie sen sia familio. Ona mieszka tutaj bez swojej rodziny.
Li venis al la koncerto sen sia edzino. On przyszed na koncert bez swojej ony.
Ofte ni iras sen celo tra la urbo. Czsto chodzimy bez celu przez miasto.
Li pasis preter ni sen saluto. On przeszed koo nas bez pozdrowienia.
Petro diris tion ne sen kazo. Piotr powiedzia to nie bez przyczyny.
Ne esprimu viajn opiniojn sen pripenso. Nie wyraaj swoich opinii bez namysu.
i skribis sian disertacion sen helpo. Ona napisaa swoj dysertacj bez pomocy.
Ne estas regulo sen escepto. Nie ma reguy bez wyjtku.

pripenso zastanowienie, reflesja; senpripense bez zastanowienia
partio partia; senpartia bezpartyjny
celo cel; sencela bezcelowy
limo granica; senlima bezgraniczny
bazo baza, podstawa; senbaza bezpodstawny
bezoni potrzebowad; senbezona zbdny, niepotrzebny
ceremonio ceremonia; senceremonia bezceremonialny
senco sens; sensenca bezsensowny
frukto owoc; senfrukta bezowocny
85
eesi przestawad; seneesa nieprzerwany, bezustanny

kulpo wina; senkulpa niewinny
eraro bd; senerare - bezbdnie
Kun
Przyimek kun znaczy z, razem z (kim, czym).
Ni renkontiis kun niaj geamikoj. Spotkalimy si z naszymi przyjacimi.
Li vivas kun Maria en granda amikeco. On yje w wielkiej przyjani z Mari.
Li trinkas teon kun citrono. On pije herbat z cytryn.
Ili havis iam kaleon kun du eevaloj. Oni mieli kiedy powz z dwoma koomi.
Georgo fermis la pordon kun bruo. Jerzy zamkn drzwi z haasem.
Venu kun via kuzo. Przyjd ze swoim kuzynem.
Ili volas batali kun ni. Oni chc z nami walczyd.
Mi ne konsentas kun vi. Nie zgadzam si z tob.
Huste hiera mi parolis kun i. Wanie wczoraj z ni mwiem.
Ilia nombro kreskas kun eiu horo. Ich liczba ronie z kad godzin.
Komparu vian artikolon kun la artikolo de Nowak. Porwnaj swj artyku z artykuem Kowalskiego.
Kun miro mi konstatis, ke i sukcesis fari tion rapide. Ze zdumieniem stwierdziem, e udao jej si to
szybko zrobid.
Mi atendis la rezultojn de mia ekzameno kun frapanta koro. Oczekiwaem wynikw mojego egzaminu z
bijcym sercem.
Kun vizao rua pro varmego i kontinuigis sian maron. Z twarz czerwon od gorca kontynuowaa
swj marsz.
Leviu kun la suno. Wstawaj razem ze soocem.
Kun tiuj ei vortoj i malaperis malanta la pordo. Z tymi sowami znikna za drzwiami.
Kun la tempo la kondieoj anios. Z czasem warunki si zmieni.

agi dziaad; kunagi wspdziaad
ekzisti istnied; kunekzisti wspistnied
labori pracowad; kunlabori wsppracowad
meti kad; kunmeti skadad
vivi yd; kunvivi wspyd
veni przychodzid; kunveni zbierad si, schodzid si

kune razem; ni iris kune szlimy razem
kune kun razem z; mi preparis la konferencon kune kun miaj geamikoj przygotowaem konferencj
razem z moimi przyjacimi.
Spjniki (2)
Ke
Spjnik ke znaczy e; aby, eby.
Foje okazas, ke li estas malentila. Zdarza si niekiedy, e on jest nieuprzejmy.
Ni eksciis, ke la patro de Ludoviko mortis. Dowiedzielimy si, e ojciec Ludwika umar.
86
Diru al sia patrino, ke ni volas viziti in vespere. Powiedz swojej matce, e chcemy j wieczorem
odwiedzid.
Mi pensas, ke ne. Myl, e nie.
Estas vero, ke ili volas veturi al Madrido. To prawda, e oni chc pojechad do Madrytu.
Li diris, ke i estas maldiligenta. Powiedzia, e ona jest leniwa.
Petro scias, ke li sukcesos. Piotr wie, e odniesie sukces.
i estas kolera pro tio, ke ia fratino ne purigis la eambron. Ona gniewa si o to, e jej siostra nie
posprztaa pokoju.
Mi volas, ke vi tuj iru. Chc, aby natychmiast poszed.
Petu in, ke i preparu la vespermanon. Popro j, aby przygotowaa kolacj.
u
Spjnik eu znaczy czy.
Diru al mi, eu vi venos. Powiedz mi, czy przyjdziesz.
Ni ne scias, eu tio estis vero. Nie wiemy, czy to bya prawda.
Provu, eu la pordo estas fermita. Sprbuj, czy drzwi s zamknite.
Li dubas, eu lia fratino estas feliea. On wtpi, czy jego siostra jest szczliwa.
Diru al mi, eu vi min amas. Powiedz mi, czy mnie kochasz.
Morga li informos nin, eu li decidos fari la vojaon al Moskvo. Jutro on nas poinformuje, czy zdecyduje
si odbyd podr do Moskwy.
ar
Spjnik ear znaczy poniewa, dlatego e, gdy.
Mi dormis la tutan nokton, ear vespere mi estis tre dormema. Spaem ca noc, poniewa wieczorem
byem bardzo picy.
La kuracisto receptis al Kazimiro medikamenton, ear li estis iom malsana. Lekarz przepisa Kazimierzowi
lekarstwo, gdy by troch chory.
ar ni ne havis tempon, ni ne povis resti ee nia avino. Poniewa nie mielimy czasu, nie moglimy zostad
u naszej babci.
ar li rifuzis respondi al demandoj de la policistoj, oni arestis lin. Poniewa odmwi odpowiadania na
pytania policjantw, aresztowano go.
iu povas disvolvi Esperanton, ear ia kreinto rezignis unu fojon por eiam pri siaj atoraj rajtoj. Kady
moe rozwijad esperanto, jako e jego twrca zrezygnowa raz na zawsze ze swoich praw autorskich.
i estas mia onklino, ear i estas fratino de mia patro. Ona jest moj ciotk, dlatego e jest siostr
mojego ojca.
Dum
Spjnik dum znaczy podczas gdy, w czasie gdy (dum jest take przyimkiem).
Stanislavo studas siajn oficajn dokumentojn, dum lia edzino kuiras. Stanisaw studiuje swoje subowe
dokumenty, podczas gdy jego ona gotuje.
Dum mi kuis, Maria rigardis televidon. W czasie gdy ja leaem, Maria ogldaa telewizj.
Sidiu, dum mi preparos eion. Usid, podczas gdy ja wszystko przygotuj.
Dum lia vizao estas sulkigita, lia animo estas juna. Podczas gdy jego twarz jest pomarszczona, jego
dusza jest moda.
Tio okazis, dum kiam ni lois en Krakovo. To si zdarzyo, w czasie gdy mieszkalimy w Krakowie.
87
is kiam
Spjnik is kiam znaczy a, do chwili gdy, dopki.
Ni laboros, is kiam ni atingos nian celon. Bdziemy pracowad, dopki nie osigniemy naszego celu.
i iris senlace, is kiam i alvenis la vilaon. Sza niestrudzenie, a dosza do wsi.
Ili obstine lernis vortojn, is kiam ili povis flue paroli la lingvon. Oni uparcie uczyli si swek, a mogli
pynnie mwid jzykiem.
Mi restis, is kiam la knabino ekdormis. Pozostae, a dziewczynka zasna.
Demandu kaj demandu, is kiam ili respondos. Pytaj i pytaj, do chwili gdy odpowiedz.
Mi ne kredos al viaj asertoj, is kiam vi donos pruvon. Nie uwierz w twoje twierdzenia, dopki nie dasz
dowodu.
Kvankam
Spjnik kvankam znaczy chocia, aczkolwiek.
Kvankam la vetero estis malbela, ni iris al la parko. Chocia pogoda bya brzydka, poszlimy do parku.
Mi amas etnan muzikon, kvankam estas malfacile trovi in en Interreto. Kocham muzyk etniczn,
aczkolwiek trudno jest znaled j w Internecie.
Kvankam ne tro saa, i atingis bonajn rezultojn en sia laboro. Chocia niezbyt mdra, ona osigna
dobre wyniki w swojej pracy.
Georgo volis studi etnografion, kvankam liaj gepatroj kontrastaris tion. Jerzy chcia studiowad
etnografi, aczkolwiek jego rodzice sprzeciwiali si temu.
Kvankam i estas bela kaj bone edukita, i ne povas trovi edzon. Chocia ona jest adna i dobrze
wyksztacona, nie moe znaled ma.
Kvankam maljuna kaj malriea, li estis feliea homo. Chocia stary i ubogi, on by szczliwym czowiekiem.
Julia skribis artikolon pri lingvoinstruado, kvankam ne tiel interesan kiel antae. Julia napisaa artyku o
nauczaniu jzykw, aczkolwiek nie tak interesujcy, jak poprzednio.
La pluvo eesis, kvankam ankora ne is fino. Deszcz usta, chocia jeszcze nie do kooca.
Apena
Przyswek w roli spjnika apena znaczy ledwie, ledwo co.
Apena i rimarkis min, i demandis pri nia venontsemajna renkonto. Ledwo co mnie zobaczya,
zapytaa o nasze przyszotygodniowe spotkanie.
Apena li finis skribi la libron, la eldonejo tuj mendis ee li novan romanon. Ledwo co skooczy pisad
ksik, wydawnictwo natychmiast zamwio u niego now powied.
Apena la patro mortis, la familianoj komencis batali pri la heredao. Ledwie ojciec zmar, czonkowie
rodziny zaczli walczyd o spadek.
Apena i pais la sojlon, la murmuro rekomenciis. Ledwie przekroczya prg, szmer zacz si
ponownie.
Kvaza
Spjnik kvaza znaczy jak gdyby (sytuacja nierzeczywista, z uyciem trybu przypuszczajcego).
Ili babilis kune, kvaza ili estus amikoj. Gawdzili razem, jak gdyby byli przyjacimi.
i preparis tiel bongustan tagmanon, kvaza i estus profesia kuiristino. Przygotowaa tak smaczny
obiad, jak gdyby bya zawodow kuchark.
Subite eklumis, kvaza la suno ekbrilus. Nagle zawiecio si, jak gdyby zabysno sooce.
Li saltis, kvaza li estus frenezulo. Skaka, jakby by szaleocem.
88
Ni adis krakon, kvaza la tegmento falus. Usyszelimy trzask, jak gdyby dach si wali.
i levis la kapon, kvaza i volus diri ion al ni. Podniosa gow, jak gdyby chciaa co nam powiedzied.
Se
Spjnik se znaczy jeli; gdyby.
Se li scius, kie estas la gazeto, li ne perdus tiom da tempo. Gdyby wiedzia, gdzie jest gazeta, nie straciby
tyle czasu.
Se mi estus sana, mi estus feliea. Gdybym by zdrowy, bybym szczliwy.
Se oni havas multe da mono, oni povas solvi multajn problemojn. Gdy ma si duo pienidzy, mona
rozwizad wiele problemw.
Se mi legos po dudek paoj eiutage, mi tralegos la libron dum du semajnoj. Jeli bd czyta po
dwadziecia stron kadego dnia, przeczytam ksik w dwa tygodnie.
La gastoj vizitos la festenon, se ne neos. Gocie odwiedz festyn, jeli nie bdzie padad nieg.
Prenu mem teon, se vi volas trinki. We sam herbat, jeli chcesz si napid.
Se li dirus la veron, li ne havus nun klopodojn. Gdyby powiedzia prawd, nie miaby teraz kopotw.
Do
Spjnik do znaczy zatem, wic, przeto.
Ni skribis niajn ekzercojn, do ni povas nun ripozi. Napisalimy nasze dwiczenia, zatem moemy teraz
odpoczd.
Vi havas nun laboron, do ni ne diskutu pri negravaj aferoj. Masz teraz prac, wic nie dyskutujmy o
nieistotnych sprawach.
Esperanto estas facila lingvo, do vi povos ellerni in dum kelkaj monatoj. Esperanto jest atwym
jzykiem, zatem bdziesz mg wyuczyd si go w kilka miesicy.
Morga estas dimaneo, do ni povos iri al kinejo. Jutro jest niedziela, zatem bdziemy mogli pjd do
kina.
Mi ne konas la gramatikon de la lingvo, do mi bezonas helpon. Nie znam gramatyki jzyka, wic
potrzebuj pomocy.
Tamen
Spjnik tamen znaczy jednak, niemniej, wszake.
Mi lernis longe, tamen mi ne povis solvi la matematikan taskon. Dugo si uczyem, jednak nie mogem
rozwizad zadania matematycznego.
La vojo estas facila, tamen estu singarda. Droga jest atwa, niemniej bd ostrony.
La infanoj amas siajn gepatrojn, tamen ili ofte estas malobeaj. Dzieci kochaj swoich rodzicw, jednak
czsto s nieposuszne.
Novaj manlibroj estas jam pretaj, tamen niaj instruistoj rekomendas la isnunajn. Nowe podrczniki s
ju gotowe, jednak nasi nauczyciele zalecaj dotychczasowe.
Nome
Przyswek w roli spjnika nome znaczy mianowicie.
Nur unu mia amiko venis, nome Ernesto. Przyby tylko jeden mj przyjaciel, mianowicie Ernest.
Mi vidis hiera teruran okazintaon, nome akcidenton de ambulanco. Widziaem wczoraj straszne
zdarzenie, mianowicie wypadek ambulansu.
89
En la festeno reprezentos nin du personoj, nome ili estos Julia kaj Stefano. W festynie bd nas
reprezentowad dwie osoby, mianowicie bd nimi Julia i Stefan.
Cetere
Przyswek w roli spjnika cetere znaczy zreszt.
Ni ne volas iri al la parko, cetere estas malbela vetero. Nie chcemy id do parku, zreszt jest nieadna
pogoda.
Ni ne invitos sinjoron Markowski, cetere li estos verajne eksterlande. Nie zaprosimy pana
Markowskiego, zreszt on bdzie prawdopodobnie za granic.
Ni prefere finu nian konversacion, cetere estas jam malfrue. Skooczmy raczej nasz rozmow, zreszt
jest ju pno.
Sowotwrstwo
Przedrostek disPrzedrostek dis- oznacza w przyblieniu roz-.
doni dawad; disdoni rozdawad
eti rzucad; diseti rozrzucad
iri id; disiri rozejd si
vendi sprzedawad; disvendi rozsprzedawad
kuri biegad; diskuri rozbiegad si
sendi wysyad; dissendi rozsyad
rompi amad; disrompi - rozamywad
Dis- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

disa osobny, rozdzielony, oddzielny
dise osobno, rozdzielnie, oddzielnie
Przedrostek ekPrzedrostek ek- oznacza pocztek jakiej czynnoci lub jej krtkotrwaod
kanti piewad; ekkanti zapiewad
koni znad; ekkoni poznad
sidi siedzied; eksidi usid
dormi spad; ekdormi usnd
vidi widzied; ekvidi ujrzed, zobaczyd
bruli palid si, spalad si; ekbruli zapalid si
Ek- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

ek! ruszaj! zaczynaj! (wykrzyknik)
eki rozpoczynad si
Przedrostek eksPrzedrostek eks- odpowiada polskiemu eks-, byy.

ministro minister; eksministro eksminister, byy minister
90
edzo m; eksedzo byy m

moda modny; eksmoda niemodny, wyszy z mody
kolonio kolonia; ekskolonio bya kolonia
Eks- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

eksa - byy
Przedrostek fiPrzedrostek fi- wyraa pogard, obrzydzenie, niechd (w sensie moralnym)

homo czowiek; fihomo podlec, ndznik
erco art, dowcip; fierco paskudny art, dowcipas
fama sawny, synny; fifama niesawny, osawiony
ago czyn; fiago postpek, wybryk, niesawny czyn
Przyrostek -er
Przyrostek er oznacza czstk czego
mono pienidz; monero moneta
sablo piasek; sablero ziarnko piasku
neo nieg; neero patek niegu
eeno aocuch; eenero ogniwo aocucha
fajro ogieo; fajrero - iskra
-Er wystpuje take jako samodzielny wyraz.

ero czstka
abono - abonament
adia - egnaj
akiri - pozyskiwad, zdobywad
alveni - docierad, przybywad
aresti - aresztowad
aserto - twierdzenie,
stwierdzenie
akcio - aukcja
atora - autorski
avino - babcia
bazo - baza, podstawa
beleco - pikno
bonstato - dobrobyt
botelo - butelka
certa - pewny
cetere - zreszt
ear - poniewa, gdy
eenero - ogniwo aocucha
eeno - aocuch
dankema - wdziczny
detalo - detal; szczeg
disa - osobny, oddzielny
disdoni - rozdawad
dise - osobno, oddzielnie
disertacio - dysertacja
disiri - rozchodzid si
diseti - rozrzucad
diskuri - rozbiegad si
disrompi - rozamywad
dissendi - rozsyad
disvendi - rozsprzedawad
disvolvi - rozwijad
do - zatem, wic
donaco - podarunek, prezent
ekbruli zapalid si
ekkanti - zapiewad
ekkoni - poznawad
eklumi - zawiecid
ekposedi - posid, zawadnd
eksa - byy, eksekscii - dowiedzied si
eksidi - usid
eksmoda - niemodny, wyszy z
mody
eksterlande - za granic
eldonejo - wydawnictwo
eltrinki - wypid
erari - mylid si
ero - czstka
escepto - wyjtek
esprimi - wyraad
etna - etniczny
etnografio - etnografia
fajrero - iskra
fali - padad, upadad, spadad
festeno - festyn, wito
fiago - postpek, wybryk
fifama - niesawny, osawiony
fihomo - podlec, ndznik
finfine - w koocu, wreszcie
flue - pynnie
foje - niekiedy
foriri - odchodzid
frapi - bid, uderzad
frenezulo - szaleniec, wariat
gramatiko - gramatyka
91

isnuna - dotychczasowy
hejtado - ogrzewanie
heredao - spadek
honoro - honor
informi - informowad
intenco - intencja, zamiar
interpretisto - tumacz
Interreto - Internet
uri - przysigad
kaleo - powz, kolaska
kolonio - kolonia
koloro - kolor, barwa
kombi - czesad
kombilo - grzebieo
kompari - porwnywad
konstati - stwierdzad,
konstatowad
kontinuigi - kontynuowad
konversacio - rozmowa,
konwersacja
krako - trzask
kudri - szyd
kudrilo - iga
kuiristino - kucharka
kulpo - wina
kunagi - wspdziaad
kune - razem
kunekzisti - wspistnied
kunlabori - wsppracowad
kunmeti - skadad, zestawiad
kunvivi - wspyd
kurai - odwayd si
kuii - kad si
kutime - zwykle, zazwyczaj
kuzo - kuzyn
kvankam - chocia, aczkolwiek
kvaza - jak gdyby
laborsemajno - tydzieo roboczy
levi - podnosid
ligno - drewno
maldiligenta - leniwy
malfavora - niekorzystny
malfelieo - nieszczcie
malfrue - pno
malobea - nieposuszny
malvarmo - chd, zimno
maro - marsz
medikamento - lek, medykament

mem - sam, we wasnej osobie
memori - pamitad
miro - zdumienie
moda - modny
monero - moneta
mortigi - zabijad, umiercad
murmuro - pomruk, szmer
naiveco - naiwnod
natura - naturalny
negrava - niewany, nieistotny
neero - patek niegu
nei - nieyd
nome - mianowicie
obstine - uparcie
ofica - biurowy
okazintao - zdarzenie
pai - przekraczad
patrujo - ojczyzna
peco - kawaek
pera - poredni, poredniczcy
pere - za porednictwem
perforto - przemoc
peri - poredniczyd; przekazywad
plezuro - przyjemnod
po - po
podetale - detalicznie
poeziao - poemat, wiersz
pogrande - hurtem, hurtowo
poiom - po trochu
popece - po kawaku
postuli - dad, postulowad,
wymagad
poto - poczta
prefere - raczej
preo - modlitwa
preskribi - przepisywad (lek)
pridiskuti - omawiad,
przedyskutowad
prikanti - opiewad (pieni)
priparoli - omawiad
preskribi - przepisywad (lek)
priskribi - opisywad
priteli - okradad
pro - z powodu, ze wzgldu, z
uwagi
propra - wasny
pruvo - dowd
pugno - pid
puo - pchnicie
rajto - prawo, uprawnienie
regulo - regua
rekomendi - polecad, zalecad,
rekomendowad
rekoni - rozpoznawad
reprezenti - reprezentowad
rigardo - spojrzenie
romano - powied
sablero - ziarnko piasku
sablo - piasek
sekreto - sekret, tajemnica
senbaza - bezpodstawny
senbezona - zbdny,
niepotrzebny
sencela - bezcelowy
senceremonia - bezceremonialny
seneesa - bezustanny,
nieprzerwany
senerare - bezbdnie
senfrukta - bezowocny
senlace - niestrudzenie
senlima - bezgraniczny
senpartia - bezpartyjny
senpripense - bez zastanowienia,
bez namysu
sensenca - bezsensowny
senulpa - niewinny
sojlo - prg
spiono - szpieg
stileto - sztylet
sulkigi - marszczyd
anii - zmieniad si
erco - art, dowcip
teli - krad
tamen - jednak, niemniej,
wszake
tegmento - dach
terura - straszny, okropny
trafi - trafid, spotkad, napotkad
tremi - trzd si
varmego - upa, gorco
venontsemajna przyszotygodniowy
verajne - prawdopodobnie
92
Leciono na (9)
Przyimki (5)
Anstata
Przyimek anstata znaczy zamiast, w miejsce.
Anstata kafon mi trinkos teon. Zamiast kawy wypij herbat.
Anstata matene, ni iros al la biblioteko vespere. Zamiast rano, pjdziemy do biblioteki wieczorem.
Anstata Petro vizitis nin Palo. Zamiast Piotra odwiedzi nas Pawe.
Anstata ripozi, laboru. Zamiast odpoczywad, pracuj.
Ili kritikis Johanon anstata Erneston. Oni skrytykowali Jana zamiast Ernesta.
Ni veturos al Parizo anstata al Romo. Pojedziemy do Parya zamiast do Rzymu.
Skribu la leteron per komputilo anstata per skribmaino. Napisz list za pomoc komputera zamiast
maszyny do pisania.
Anstata monon, li donis nur senvaloran promeson. Zamiast pienidzy da tylko bezwartociow
obietnic.

anstatai zastpowad; nenio anstataos bonan sanon - nic nie zastpi dobrego zdrowia.
anstataa zastpczy, zapasowy; uzu anstataan losilon uyj zapasowego klucza.
anstatae zastpczo, zamiast; anstatae ni povas trinki teon zamiast tego moemy wypid herbat
De
Przyimek de znaczy od, z, ze i suy do tworzenia odpowiednika dopeniacza w jzyku polskim.
La biciklo de Kristoforo estas nova. Rower Krzysztofa jest nowy.
La kanto de la birdoj estas bela. piew ptakw jest pikny.
Februaro estas la dua monato de la jaro. Luty jest drugim miesicem roku.
Mi povas legi la italajn tekstojn per helpo de vortaro. Mog czytad woskie teksty z pomoc sownika.
Li vojaas de Parizo al Londono. On podruje z Parya do Londynu.
Jen estas la mantelo de la patro. Oto jest paszcz ojca.
Li estas profesoro de historio. On jest profesorem historii.
Mi ofte legas poemojn de la polaj poetoj. Czsto czytam wiersze polskich poetw.
La filo de la ministro kazis stratakcidenton. Syn ministra spowodowa wypadek uliczny.
Sur la bordo de la maro staris multaj personoj. Na brzegu morza stao wiele osb.
Li estas viro de meza ao. On jest mczyzn w rednim wieku.
Eduardo havas harojn de nedifinita koloro. Edward ma wosy nieokrelonego koloru.
Mi donis al i bukedon de ruaj rozoj. Daem jej bukiet czerwonych r.
La eambro estas plena de fumo. Pokj jest peen dymu.
Francisko de Asizo estis granda homo. Franciszek z Asyu by wielkim czowiekiem.
Tio ei estis malentilao de via flanko. To bya niegrzecznod z twojej strony.
En la daro de kelkaj minutoj mi finis mian laboron. W cigu kilku minut skooczyem swoj prac.
Li estas de la nobla deveno. On jest szlachetnego pochodzenia.
i estas amata de eiuj kolegoj. Ona jest kochana przez wszystkich kolegw.
Ni laboras de la deka is la deksepa. Pracujemy od dziesitej do siedemnastej.
Mi nenion manis de la mateno. Nic nie jadem od rana.
93
(Ek)de nun ni jam scias pri la afero. Od teraz wiemy ju o sprawie.

Mi konas lin de longa tempo. Znam go od dawna.
Mi scias la veron nur de hiera. Znam prawd dopiero od wczoraj.
i eksaltis de ojo. Ona podskoczya z radoci.
Lernu de via patro. Ucz si od swojego ojca.
Li diferencas de aliaj per laboremo. On odrnia si od innych pracowitoci.
Mi liberiis de la plej lacigaj devoj. Uwolniem si od najbardziej mczcych obowizkw.
Li laboras un unuhora distanco de sia loejo. On pracuje w odlegoci godziny od swojego mieszkania.
i estas ebria de felieo. Ona jest pijana ze szczcia.

kalkuli liczyd; dekalkuli odliczad
pendi wisied; dependi zaleed; dependa zaleny, zawisy
veni przybywad, przychodzid; deveni pochodzid
formi formowad, ksztatowad; deformi deformowad, znieksztacad
preni brad; depreni - odbierad
Da
Przyimek da wyraa ilod czego i jest stosowany po sowie wyraajcym miar.
Mi aeetis kilogramon da pano. Kupiem kilogram chleba.
Li eltrinkis litron da lakto. Wypiem litr mleka.
Mi havas plenmanon da moneroj. Mam gard monet.
i havas iom da mono en la poo. Ona ma troch pienidzy w kieszeni.
Pri tiom da felieo mi ee ne sonis. O takiej iloci szczcia nawet nie marzyem.
Anta ni estas multe da problemoj. Przed nami jest wiele problemw.
En la skatolo troviis amaso da oro. W pudeku znajdowaa si masa zota.
Ili havas pli da mono, ol ili povas kalkuli. Oni maj wicej pienidzy ni mog policzyd.
Tiu ei urbo havas milionon da loantoj. To miasto ma milion mieszkaocw.
Alportu al mi du metrojn da nigra drapo. Przynie mi dwa metry czarnego materiau (sukna).
En la eielo mi vidas nubojn da birdoj. Na niebie widz chmury ptakw.
Da afoj kaj bovoj li havas multe. Owiec i wow on ma wiele.
Da pulvo ni havas kiom vi volas. Prochu mamy, ile chcecie.
Kiom da viando vi volas? Ile misa chcesz?
Da rni si od de tym, e da wyraa ilod, gdy de wyraa przynalenod.

Mi donis al i bukedon da rozoj. Daem jej bukiet r (ilod).
Mi donis al i bukedon de rozoj. Daem jej bukiet r (rany bukiet, bukiet z r).
Je
Przyimek je peni rol przyimka uniwersalnego, stosowanego wtedy, gdy aden inny nie pasuje do
wyraenia danej myli.
Li estas malsana je la hepato. On jest chory na wtrob.
i estas kapabla je eio. Ona jest zdolna do wszystkiego.
Je la kvara horo posttagmeze. O czwartej po poudniu.
Li kondukis eiujn je la nazo. On wodzi wszystkich za nos.
Mi estas je dek jaroj pli juna ol i. Jestem o dziesid lat modszy od niej.
Je Dio! Na Boga!
i prenis sian fileton je la mano. Ona wzia swojego synka za rk.
94
Li kaptis min je la brako. On chwyci mnie za rami.

i estas lama je amba piedoj. Ona jest kulawa na obie nogi.
Tio okazis je Pasko. To si zdarzyo na Wielkanoc.
Je Kristnasko mi vizitos miajn gepatrojn. Na Boe Narodzenie odwiedz moich rodzicw.
Je la vespero la eielo kovriis je nuboj. Pod wieczr niebo pokryo si chmurami.
Li estas je duono de kapo pli alta ol iaj koleginoj. On jest o p gowy wyszy ni jego koleanki.
Ili preterpasis in je kelkaj paoj. Ili minli j o kilka krokw.
Mi sopiras je mia perdita felieo. Tskni za moim utraconym szczciem.
Je mia miro la afero sukcesis. Ku mojemu zdziwieniu sprawa si udaa.
Spjniki (3)
W roli spjnikw wystpowad moe szereg wyraeo spjnikowych.
Anta ol
Anta ol znaczy zanim (rzadziej uywana jest alternatywna forma anta kiam).
Anta ol ilia domo brulis, ili estis sufiee rieaj. Oni byli dod bogaci, zanim ich dom spon.
Mi foriros anta ol vi venos. Wyjd, zanim ty przyjdziesz.
Anta ol li riproeis vin, li ne ploris. Zanim go strofowae, on nie paka.
Anta ol venis la vespero, la malsanulo mortis. Zanim nadszed wieczr, chory umar.
Mi finos anta ol vi finos. Skoocz, zanim ty skooczysz.
Anta ol mi prezentos la esencon, mi devas klarigi kelkajn aferojn. Zanim przejd do sedna sprawy,
musz wyjanid kilka spraw.
E se
Ee se znaczy nawet gdy, nawet gdyby
Ili rifuzus, ee se ni petegus. Oni odmwiliby, nawet gdybymy bagali.
Neniam iru tien, ee se oni petus vin. Nigdy tam nie chod, nawet gdyby ci proszono.
Ne ekdormu, ee se vi estus laca. Nie zanij, nawet gdyby by zmczony.
Ee se ni volus nun dormi, ni jam ne povus. Nawet gdybymy chcieli teraz spad, ju nie moglibymy.
Ee se oni havas malmultan tempon, oni povas rapide ellerni la lingvon. Nawet gdy ma si mao czasu,
mona szybko wyuczyd si jzyka.
Ni venkos, ee se la tuta mondo batalus kontra ni. Zwyciymy, nawet gdyby cay wiat walczy
przeciwko nam.
Escepte se
Escepte se znaczy za wyjtkiem, chyba e
Ni vizitos ilin, escepte se pluvos. Odwiedzimy ich, chyba e bdzie padad.
Ni ludos morga tenison, escepte se mi ne havos tempon. Pogramy jutro w tenisa, chyba e nie bd
mia czasu.
Ni iros promeni escepte se estos malbona vetero. Pjdziemy na spacer, chyba e bdzie za pogoda.
Vi povas uzi la programojn libere, escepte se estas kontrae dirite. Moecie swobodnie uywad tych
programw, za wyjtkiem gdy jest inaczej powiedziane.
95
Elekto de organoj okazas en publika balotado, escepte se la Henerala Membrokunveno decidos pri
sekreta balotado. Wybr organw ma miejsce w publicznym gosowaniu, chyba e Oglne Zgromadzenie
Czonkw zadecyduje o tajnym gosowaniu.
Malgra ke
Malgra ke znaczy pomimo e, chocia.
Li klopodis darigi, malgra ke li estis tre laca. Stara si kontynuowad, pomimo e by bardzo zmczony.
Einstein konis nur 300 vortojn angle, malgra ke li dum 22 jaroj laboris science en Usono. Einstein zna
tylko 300 sw po angielsku, chocia przez 22 lata pracowa naukowo w Stanach Zjednoczonych.
Estis ankora sufiea varmego, malgra ke la suno staris jam malalte. Byo jeszcze dod gorco, mimo e
sooce stao ju nisko.
La malsanulino volis mani, malgra ke la kuracisto malpermesis tion al i. Chora chciaa jed, mimo e
lekarz jej to zabroni.
Sed malfeliee neniu aperis, malgra ke li jam atendis dum longa tempo. Ale na nieszczcie nikt si nie
pojawi, chocia czeka ju dugi czas.
Kondie ke
Kondiee ke znaczy pod warunkiem, e.
Ni vizitos la urbon, kondiee ke la vetero estos favora. Odwiedzimy miasto, pod warunkiem e pogoda
bdzie sprzyjajca.
Ili povos viziti la regionon, kondiee ke ili havos aton kaj bonan mapon. Oni bd mogli odwiedzid
region, pod warunkiem e bd mieli auto i dobr map.
Vi povas citi eiujn informojn, kondiee ke eiam vi indiku la fonton. Moesz cytowad wszystkie informacje,
pod warunkiem aby zawsze wskaza rdo.
Mi permesas, ke homoj kopiu kaj distribuu mian verkon, kondiee ke ili menciu min kiel ian atoron.
Pozwalam, aby ludzie kopiowali i dystrybuowali moj prac, pod warunkiem by wzmiankowali o mnie
jako jej autorze.
iuj vidpunktoj estas defendeblaj, kondiee ke oni honoras kelkajn principojn. Wszystkie punkty
widzenia s do obronienia, pod warunkiem e honoruje si kilka zasad.
Post kiam
Post kiam znaczy po tym jak (rzadziej uywana jest alternatywna forma post ol).
Post kiam mi trovis pomon, mi manis in. Po tym, jak znalazem jabko, zjadem je = znalazszy jabko,
zjadem je.
Nelongan tempon post kiam li finis sian disertacion, li fariis doktoro de politologio. W niedugi czas po
tym, jak on ukooczy swoj dysertacj, zosta doktorem politologii.
Post kiam i alvenis, ni manis vespermanon. Po tym, jak przysza, zjedlimy kolacj.
Post kiam li diris tiujn vortojn, li eliris. Po tym, jak powiedzia te sowa, wyszed.
Post kiam la laboro estis preta, ni iris al la parko. Po tym, jak praca bya skooczona, poszlimy do parku.
Sowotwrstwo
Przyrostek -ing
Przyrostek ing oznacza nasad, opraw, pochw.
96
glavo miecz; glavingo pochwa

cigaro cygaro; cigaringo cygarniczka
cigaredo papieros; cigaredingo cygarniczka, lufka
piedo stopa; piedingo strzemi
fingro palec; fingringo naparstek
kandelo wieca; kandelingo lichtarz, wiecznik
Ing- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

ingo pochwa, nasada, oprawka
ingi woyd do pochwy, nasadzid
malingi wyjd z pochwy, oprawy
Przyrostek -ism
Przyrostek ism oznacza doktryn, ruch, system, sposb mylenia czy dziaania
kolonio kolonia; koloniismo kolonializm
spirito duch; spiritismo spirytyzm
vegetara jarski, wegetariaoski; vegetarismo wegetarianizm
kapitalo kapita; kapitalismo kapitalizm
alkoholo alkohol; alkoholismo alkoholizm
internacia midzynarodowy; internaciismo - internacjonalizm
Ism- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

ismo doktryna, wiara, system
Przedrostek -mis
Przedrostek mis- oznacza bdne, omykowe, niewaciwe wykonanie
kompreni rozumied; miskompreni bdnie zrozumied
kalkuli obliczad; miskalkuli bdnie obliczyd
uzi uywad; misuzi uyd niewaciwie
adi syszed; misadi przesyszed si
formi formowad, ksztatowad; misformi zdeformowad, znieksztacid
trakti traktowad; mistrakti le traktowad
Mis- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

misa bdny, niewaciwy
misi - mylid si, nie trafid
Przedrostek rePrzedrostek re- oznacza powrt, powtrzenie, ponowne wykonanie

saluti pozdrawiad, salutowad; resaluti odwzajemnid pozdrowienia
sano zdrowie; resanii ozdrowied
legi czytad; relegi ponownie przeczytad
trovi znajdowad; retrovi odnajdywad, odzyskiwad
sendi posyad; resendi odsyad
formi formowad, ksztatowad; reformi reformowad, ponownie ksztatowad
Re- wystpuje take jako samodzielny wyraz.
97
ree ponownie, jeszcze raz
Przyrostek -uj
Przyrostek uj ma trzy znaczenia: nazwy pojemnika, naczynia, opakowania; nazwy drzew i krzeww
od nazw owocw lub kwiatw; nazwy paostw od narodowoci
abelo pszczoa; abelujo ul
mono pienidze; monujo portfel
monero moneta; monerujo - portmonetka
salo sl; salujo solniczka
sukero cukier; sukerujo cukiernica
papero papier; paperujo teczka na papiery
pomo jabko; pomujo jaboo
piro gruszka; pirujo grusza
rozo ra; rozujo ra (krzew)
lilako bez; lilakujo bez (krzew)
franco Francuz; Francujo Francja (take: Francio)
svedo Szwed; Svedujo Szwecja (take: Svedio)
polo Polak; Polujo Polska (take: Pollando)
belgo Belg; Belgujo Belgia (take: Belgio)
Uj- wystpuje take jako samodzielny wyraz.

ujo pojemnik, naczynie, opakowanie
abelo - pszczoa
abelujo - ul
alkoholismo - alkoholizm
amaso - masa
amata - kochany, ukochany
angle - po angielsku
anstata - zamiast, w miejsce
anstataa - zastpczy
anstatae - zastpczo, zamiast
anstatai - zastpowad
balotado - wybory
biblioteko - biblioteka
bovo - w, byk
bruli - palid si, pond
bukedo - bukiet
cigaredingo - cygarniczka. Lufka
cigaredujo - papieronica
cigaro - cygaro
citi - cytowad
darigi - kontynuowad
defendebla - do obronienia
deformi - deformowad,
znieksztacad
dekalkuli - odliczad
dependa - zaleny, zawisy
dependi - zaleed
depreni - odbierad
deveno - pochodzenie
devo - obowizek
diferenci - rnid si
drapo - sukno, materia
ebria - pijany
eksalti - podskoczyd
elekto - wybr
escepte - za wyjtkiem
esenco - esencja, sedno
favora - korzystny
fingringo - naparstek
fonto - rdo
Francisko - Franciszek
glavingo - pochwa (na miecz)
glavo - miecz
enerala - generalny, oglny
hepato - wtroba
honori - honorowad
indiki - wskazywad, oznaczad
ingi - woyd do oprawki, nasadzid
ingo - nasada, oprawka, pochwa
internaciismo - internacjonalizm
ismo - doktryna, wiara, system
kandelingo - lichtarz, wiecznik
kandelo - wieca
kapabla - zdolny
kapitalismo - kapitalizm
klarigi - wyjaniad
klopodi - starad si
koloniismo - kolonializm
kondiee - pod warunkiem
kopii - kopiowad
kovrii - pokrywad si
Kristnasko - Boe Narodzenie
Kristoforo - Krzysztof
kritiki - krytykowad
laboremo - pracowitod
laciga - mczcy
lakto - mleko
lama - kulawy, chromy
liberii - uwalniad si
lilako - bez (rolina)
lilakujo - bez (krzew)
litro - litr
malalte - nisko
malfeliee - na nieszczcie
malentilao - niegrzecznod,
nieuprzejmod
malingi - wyjd z oprawki, z
pochwy
98

malpermesi - zabraniad,
zakazywad
mapo - mapa
membrokunveno - zgromadzenie
czonkw
meza - redni
ministro - minister
misa - bdny, niewaciwy
misadi - przesyszed si
misformi - deformowad,
znieksztacad
misi - mylid si, nie trafid
miskalkuli - bdnie obliczyd
miskompreni - bdnie zrozumied
mistrakti - le traktowad
misuzi - uyd niewaciwie
monerujo - portmonetka
monujo - portfel
nedifinita - nieokrelony,
niezdefiniowany
nelonga - niedugi
nobla - szlachetny
organo - organ
paperujo - teczka na papiery
Pasko - Wielkanoc
pao - krok
perdita - stracony, utracony
petegi - bagad
piedingo strzemi
piro - gruszka
pirujo - grusza
plenmano - gard
poemo - poemat, wiersz
poeto - poeta
politologio - politologia
pomo jabko
pomujo - jaboo
promeso - obietnica
publika - publiczny
pulvo - proch
ree - ponownie, jeszcze raz
reformi - reformowad
regiono - region
resanii - ozdrowied
resendi - odsyad
retrovi - odnajdywad, odzyskiwad
rifuzi - odmawiad
riproei - strofowad, ganid, besztad
rozo ra
rozujo - ra (krzew)
salo - sl
salujo - solniczka
saluti - pozdrawiad, salutowad
science - naukowo
sekreta - tajny, sekretny
senvalora - bezwartociowy
skatolo - pudeko, szkatuka
spiritismo - spirytyzm
spirito - duch
stratakcidento - wypadek uliczny
sukerujo - cukiernica
afo - owca
teniso - tenis
trakti - traktowad
ujo - pojemnik, naczynie,
opakowanie
unuhora - jednogodzinny
Usono - Stany Zjednoczone
vegetara - wegetariaoski
vegetarismo - wegetarianizm
verko - dzieo, utwr
vidpunkto - punkt widzenia
99
Leciono dek (10)

Czasy zoone
W lekcji 1 przestawilimy technik tworzenia czasw prostych, ktre s najpowszechniej
stosowane w jzyku esperanto. W lekcji 3 powiedzielimy jeszcze dodatkowo o trybie
przypuszczajcym i rozkazujcym. W lekcji 6 mwilimy z kolei szeroko o imiesowach. Warto
zatem jeszcze powiedzied o czasach zoonych, w ktrych wykorzystuje si imiesowy, aczkolwiek
ju znajomod samych imiesoww w intuicyjny sposb narzuca sposb ich wykorzystywania.
Znawcy podkrelaj jednak, e jzyk moe si z powodzeniem obywad bez czasw zoonych
(ewentualne niuanse znaczeniowe wyraane s przez przyswki) i niektrzy wybitni autorzy
esperanccy w ogle ich nie stosuj.
Nieco czciej stosuje si czasy zoone strony biernej, natomiast czasy zoone strony czynnej,
chod formalnie dostpne, s stosowane nadzwyczaj rzadko pomijamy je tutaj.
Czasy zoone strony biernej tworzymy za pomoc czasownika posikowego esti (byd) i imiesoww
przymiotnikowych.
Czas przeszy niedokonany

Konstrukcja estis ata. Czas wyraa czynnod trwajc lub powtarzan w przeszoci,
niezakooczon.
La libro estis skribata en la pasinta somero. Ksika bya pisana ubiegym latem (pisana, a nie napisana).
La ponto estis konstruata dum unu jaro. Most by budowany przez rok.
Czas teraniejszy niedokonany

Konstrukcja estas ata. Czas wyraa czynnod trwajc lub powtarzan w danej chwili,
niezakooczon.
La libro estas legata de Tomaso. Ksika jest czytana przez Tomasza (jeszcze nie jest przeczytana).
La ponto estas konstruata rapide. Most jest szybko budowany.
Czas przyszy niedokonany

Konstrukcja estos ata. Czas wyraa czynnod trwajc lub powtarzan w przyszoci,
niezakooczon.
La libro estos legata de Tomaso. Ksika bdzie czytana przez Tomasza.
La ponto estos konstruata de la firmao PontExIm. Most bdzie budowany przez firm PontExIm.
Czas przeszy dokonany

Konstrukcja estis ita. Czas wyraa czynnod zakooczon w przeszoci.
100
La libro estis legita de Kristoforo. Ksika bya przeczytana przez Krzysztofa.

La ponto estis konstruita anta tri jaroj. Most zosta zbudowany przed trzema laty.
Czas teraniejszy dokonany

Konstrukcja estas ita. Czas wyraa czynnod dokonan wspczenie, zakooczon.
La libro estas jam legita. Ksika jest ju przeczytana.
La ponto estas jam konstruita kaj oni povas uzi in. Most jest ju skonstruowany i mona go uywad.
Czas przyszy dokonany

Konstrukcja estos ita. Czas wyraa czynnod, ktra zostanie cakowcie zakooczona w przyszoci.
La libro estos legita sabate. Ksika zostanie przeczytana w sobot.
La ponto estos konstruita venontjare. Most zostanie zbudowany w przyszym roku.
Czas przeszy wyraajcy czynno przysz

Konstrukcja estis ota. Czas wyraa w przeszoci czynnod, ktra ma byd wykonywana w
przyszoci w stosunku do tego momentu.
La libro estis legota dum unu semajno. Ksika miaa byd przeczytana w cigu tygodnia.
La ponto estis konstruota de la firmao PontExIm. Most mia byd budowana przez firm PontExIm.
Czas teraniejszy wyraajcy czynno przysz

Konstrukcja estas ota. Czas wyraa w teraniejszoci czynnod, ktra ma byd wykonywana w
La libro estas legota dum unu semajno. Ksika ma byd przeczytana w cigu tygodnia.
La ponto estas konstruota de la firmao PontExIm. Most ma byd zbudowany przez firm PontExIm.
Czas przyszy wyraajcy czynno przysz

Konstrukcja estos ota. Czas wyraa w przyszoci czynnod, ktra bdzie miaa byd wykonywana w
La libro estos legota dum unu monato. Ksika bdzie miaa byd przeczytana w cigu miesica.
La ponto estos konstruota de la firmao PontExIm. Most bdzie mia byd zbudowany przez firm
PontExIm.
Uycie maych i wielkich liter

Wielkie litery stosujemy w nastpujcych sytuacjach:
Imiona wasne ludzi, zwierzt, przydomki, pseudonimy. Petro - Piotr. Azor. Doktoro Esperanto.
Nazwy dynastii. Piastoj. Habsburgoj. Burbonoj.
Nazwy wit i okresw witecznych. Kristnasko - Boe Narodzenie. Pasko - Wielkanoc. Internacia InfanTago - Midzynarodowy Dzieo Dziecka.
Nazwy paostw, miast, regionw, dzielnic, ulic. Pollando - Polska. Varsovio - Warszawa. Silezio - lsk.
Dzika-strato - Ulica Dzika. azienki-parko - Park azienki.
101
Nazwy geograficzne. Balta Maro - Batyk. Alpoj - Alpy. Vistulo - Wisa.

Nazwy wydarzeo historycznych. Franca Revolucio - Rewolucja Francuska. Dua Mondmilito - Druga Wojna
wiatowa.
Nazwy gwiazd, planet i konstelacji. Marso - Mars. Lakta Vojo - Droga Mleczna.
Nazwy wasne firm, instytucji, organizacji. Ministerio pri Kulturo - Ministerstwo Kultury.
Tytuy czasopism. Pola Esperantisto.
Nazwy odznaczeo. Ora Merit-Kruco - Zoty Krzy Zasugi.
Skrtowce. UEA = Universala Esperanto-Asocio.
Ma liter piszemy:
Nazwy mieszkaocw paostw, miast, regionw, czonkw narodw i ras. amerikano - Amerykanin. polo Polak. varsoviano - Warszawianin.
Nazwy dni tygodnia, miesicy i okresw kalendarzowych. lundo - poniedziaek. julio - lipiec. karnavalo karnawa.
Nazwy kierunkw i doktryn. marksismo - marksizm.
Nazwy czonkw i zwolennikw. demokrato - demokrata. katoliko - katolik.
Nazwy urzdw, instytucji i wadz w znaczeniu pospolitym.
Tytuy, stopnie i godnoci. majoro - major. princo - ksi. profesoro - profesor.
Pooenie geograficzne i strony wiata. norda poluso - biegun pnocny. oriento - wschd.
Jednostki monetarne. dolaro - dolar. zloto - zoty. ero - euro.
Sowotwrstwo
Przedrostek efPrzedrostek eef- wyraa wag, znaczenie, rang.
episkopo biskup; eefepiskopo arcybiskup
redaktoro - redaktor; eefredaktoro - redaktor naczelny
urbo - miasto - eefurbo stolica
direktoro - dyrektor; eefdirektoro dyrektor naczelny
ministro - minister; eefministro premier
strato ulica; eefstrato gwna ulica
Przedrostek wystpuje take jako samodzielny wyraz.

eefo szef, naczelnik, przeoony
eefa gwny, naczelny, zwierzchni
eefe gwnie, przede wszystkim
Przyrostek -estr
Przyrostek estr oznacza osob kierujc, przeoonego.
ipo statek; ipestro kapitan okrtu
urbo miasto; urbestro burmistrz, prezydent miasta
grupo grupa; grupestro kierownik grupy
imperio cesarstwo, imperium; imperiestro - cesarz

estro kierownik, przeoony
102
estri kierowad, przewodzid
Przyrostek -j
Przyrostek ej wyraa pieszczotliwe zdrobnienie mskiego imienia lub tytuu.
patro ojciec; paejo tatu
Johano Janek; Johanejo lub Jonejo Jasiu
onklo wujek; onejo - wujaszek
frato brat; fraejo - braciszek
Przyrostek -nj
Przyrostek nj wyraa pieszczotliwe zdrobnienie eoskiego imienia lub tytuu.
Mario Maria; Manjo lub Marinjo - Marysia
Sofio Zofia; Sonjo lub Sofinjo - Zosia
patrino matka; panjo - mamusia
onklino ciotka; onjo - ciocia
fratino siostra; franjo - siostrzyczka
Przyrostek -um
Przyrostek um jest przyrostkiem uniwersalnym stosowanym tam, gdzie nie pasuj inne przyrostki.
Kilka przykadw:
kolo szyja; kolumo konierz
folio kartka; foliumi kartkowad
sukero cukier; sukerumi sodzid
sapo mydo; sapumi mydlid
aero powietrze; aerumi wietrzyd
tono kamieo; tonumi kamienowad
gaso gaz; gasumi zagazowywad
kvarono dwiartka; kvaronumi - dwiartowad
Uwaga: przyrostki on, -op i obl omwilimy przy okazji opisywania liczebnikw.
aerumi - wietrzyd
Alpoj - Alpy
Burbonoj - Burboni
eefa - gwny, naczelny,
zwierzchni
eefdirektoro - dyrektor naczelny
eefe - gwnie, przede wszystkim
eefepiskopo - arcybiskup
eefministro - premier
eefredaktoro - redaktor naczelny
eefurbo - stolica
demokrato - demokrata
direktoro - dyrektor
episkopo - biskup
estri - kierowad, przewodzid

foliumi - kartkowad
fraejo - braciszek
gaso - gaz
gasumi - zagazowywad
grupestro - kierownik grupy
Habsburgoj - Habsburgowie
imperiestro - cesarz
imperio - cesarstwo, imperium
karnavalo - karnawa
katoliko - katolik
kolumo - konierz
kvaronumi - dwiartowad
Lakta Vojo - Droga Mleczna
majoro - major
marksismo - marksizm
Marso - Mars
norda - pnocny
onejo - wujaszek
oriento - wschd
paejo - tatu
Piastoj - Piastowie
princo - ksi
redaktoro - redaktor
sapo - mydo
sapumi - mydlid
Silezio - lsk
sukerumi - sodzid
103

ipestro - kapitan statku
tonumi - kamienowad
Tomaso - Tomasz
urbestro burmistrz
Vistulo - Wisa
104
Dodatek: Czytanki
W tej czci prezentujemy wybr krtkich tekstw pochodzcych z ksiki Unua Legolibro,
opublikowanej w 1907 roku przez polskiego lekarza-okulist Kazimierza Beina (1872-1959),
wybitnego polskiego esperantyst, tumacza, przyjaciela Ludwika Zamenhofa, piszcego pod
pseudonimem Kabe.
Teksty zostay opatrzone listami trudniejszych wyrazw.
Tito
Tito, la roma imperiestro, rememorante foje vespere, ke dum la tuta tago li faris nenion bonan,
diris: "Ho ve, miaj amikoj, mi perdis la tagon."
roma rzymski; imperiestro cesarz; rememori przypominad sobie; foje kiedy, pewnego razu; ho ve kurza twarz!
kurde! biada! (wykrzyknik)
Filipo Macedona
Kiam oni rakontis al Filipo Macedona, ke multaj atenaj oratoroj kalumnias lin en siaj paroladoj, li
diris: "Mi penos pruvi per mia vivo kaj miaj agoj, ke ili estas mensogemuloj."
rakonti opowiadad; atena ateoski; macedona macedooski; oratoro orator, mwca; kalumnii szkalowad; peni
starad si, usiowad; mensogemulo kamca
Sokrato
Sokrato salutis junan riean homon, kiun li renkontis sur la strato. La rieulo ne resalutis. La amikoj
de Sokrato indignis, sed li diris: Kial vi tiel koleras? Ke li ne estas tiel afabla, kiel mi?"
Sokrato Sokrates; renkonti spotykad; resaluti odwzajemnid pozdrowienia; indigni oburzad si; koleri gniewad
si; afabla uprzejmy
Polikrato
Polikrato, la tirano de Samoso, donacis al la greka poeto Anakreono grandan sumon da mono. La
poeto akceptis kaj tiel maltrankviliis pro la oro, ke li ne povis dormi kelkajn noktojn. Tiam li
resendis la monon kun la vortoj: Hi ne valoras la maltrankvilon, kiun i kazas al mi."
maltrankvilii martwid si; oro zoto; resendi odesad; valori byd maltrankvilo - niepokj
105
Naiveco
Knabino sesjara havis katon kaj pupon. lu demandis in, kiun el la du i preferas. i ne volis
respondi, fine i diris al li en la orelon "Mi preferas mian katon, sed ne diru, mi petas vin, tion al
mia pupo."
naiveco naiwnod; pupo lalka; orelo ucho
Milton
Karlo la II-a kaj lia frato Jakobo venis al Milton por riproei lin, superutis lin per insultoj kaj finis per
la la vortoj: "Fripono, via blindeco estas puno de l'sorto pro viaj pekoj." La respektinda bardo
respondis: "Se la sorto punis min per blindeco pro miaj pekoj, kiaj estis la pekoj de via patro, kiu
estis punita per morto!"
riproei ganid, strofowad; superuti obsypywad; insulto obelga; fripono - otr; respektinda - czcigodny; bardo wieszcz, bard; puni - karad; peko - grzech
Varma pluvo
Du kamparanoj parolis pri la bela vetero, favora por la tritiko, anta nelonge semita de ili. "Se la
varmaj pluvoj daros diris unu eio eliros el la tero." Kion vi babilas diras la alia mi
havas du edzinojn en la tombejo; mi timas, ke ili revenos al mi."
kamparano - wieniak, chop; tritiko - pszenica; semi - siad, zasiewad; eliri - wychodzid; tombejo - cmentarz
parema kanceliero
Kiam Morus, la kanceliero de Anglujo, estis en malliberejo, kaj oni iutage volis fortondi lian longan
barbon, li forsendis la barbiston dirante: "La reo kaj mi procesas pri mia kapo, mi ne faros
elspezojn por mia barbo pli frue, ol mi scios, kiu havos la kapon."
parema oszczdny; kanceliero - kanclerz; malliberejo - wizienie; iutage - ktrego dnia; fortondi - odcinad, strzyc;
barbo - broda; forsendi odprawiad, odsyad; barbisto (= frizisto) - fryzjer; elspezo - wydatek
Reo, komercisto a buisto

Malek, la veziro de l' kalifo Mustafa, venkis grekojn kaj kaptis ilian reon. Li ordonis konduki la
kaptiton en sian tendon kaj demandis, kion li atendas de la venkinto. La reo respondis: "Se vi faras
la militon kiel reo, donacu al mi la liberecon; se vi faras in kiel komercisto, vendu min; se vi faras
in kiel bueisto, ordonu mortigi min." La turka militestro donacis al li la liberecon.
komercisto handlarz; bueisto - rzenik; veziro - wezyr; kalifo - kalif; greko - Grek; kapti - chwytad; ordoni - polecad,
kazad; kaptito - schwytany; tendo - namiot; atendi - oczekiwad; donaci - podarowad; mortigi - zabijad; militestro dowdca; libereco - wolnod
106
Al kio oni povas kutimi

Pastro vidis kamparaninon, senhatigantan angilojn. "Kiel vi povas esti tiel kruela diris li al i ,
eu vi ne komprenas, ke la malfelieaj bestoj suferas?" "Ah respondis i , mi faras tion jam de
dudek jaroj, kaj nun ili sendube tute kutimis al eio."
pastro ksidz, duchowny; kamparanino - chopka, wieniaczka; senhatigi - odzierad ze skry; angilo - wgorz; kruela okrutny; suferi - cierpied; kutimi - byd przyzwyczajonym
La grafo de Grance
Kiam la grafo de Grance estis vundita per kuglo en la genuo, la irurgiistoj faris traneojn, por trovi
la plumbon. Fine perdante la paciencon, la grafo demandis, kial ili tiel turmentas lin. "Ni sereas la
kuglon" diris ili. "Kial vi ne diris tion pli frue ekkriis la grafo mi havas in en la poo."
grafo - graf; vundi - ranid; kuglo - kula, pocisk; genuo - kolano; traneo - cicie; plumbo - ow; perdi - tracid; pacienco cierpliwod; turmenti - mczyd, drczyd; ekkrii - zakrzyknd; poo - kieszeo
Dek konsiloj de Jefferson por la praktika vivo

1. Prokrastu neniam is morga, kion vi povas fari hodia.
2. Ne trudu al alia persono laboron, kiun vi mem povas plenumi.
3. Ne elspezu monon pli frue, ol in vi posedas.
4. Aeetu neniam tion, kion vi ne bezonas.
5. Evitu la fieron, i malutilos vin pli multe, ol la malsato, soifo kaj malvarmo.
6. Neniam bedaru, ke tro malmulte vi manis.
7. Kion vi faras, faru volonte.
8. Ne maltrankviliu pri la malbonoj, kiuj okazos neniam.
9. Rigardu la aferojn eiam de ilia bona flanko.
10. Kiam vi koleras, kalkulu is dek, anta kiam vi parolos; se vi estas tre kolera, kalkulu is
cent.
konsilo - rada; prokrasti - odraczad, odwlekad; trudi - narzucad; plenumi - wypeniad, wykonywad; elspezi - wydawad;
posedi - posiadad; fiero - duma, chluba; malutili - szkodzid; malsato - gd, soifo - pragnienie; maltrankvilii - niepokoid
si; rigardi - patrzed, ogldad; flanko - strona; koleri - zocid si, gniewad si
Kiu li estis?
Juna homo estis iam en malliberejo, kaj malpermesite estis al iu ajn viziti lin ekster liaj parencoj.
Foje maljunulo venis en la maliiberejon kaj volis vidi la junan homon.
107
Eu vi estas parenco de la malliberulo? demandis la gardisto, oni ne enlasas fremdulojn.

Jes respondis la maljuna homo.
Kiu do vi estas?
Askultu, mi diros tion al vi: mi havas nek fratojn, nek fratinojn, sed la patro de la junulo estas
filo de mia patro.
malliberejo - wizienie; malpermesi - zabraniad, zakazywad; parencoj - krewni; gardisto - stranik, dozorca; enlasi wpuszczad; fremdulo - obcy
Seruristo anstata foristo

Foristo de vilao mortigis homon kaj estis kondamnita al pendigo. La kamparanoj petegis la
juiston pardoni la foriston, ear la vilao nepre bezonas lin.
Kiel mi plenumos mian devon de l'justeco? demandis la juisto.
Sinjoro respondis kamparano ni havas du seruristojn, kaj por tiel malgranda vilao unu
sufieas, pendigu la alian.
seruristo - lusarz; foristo - kowal; kondamni - skazywad; pendigo - powieszenie; nepre - koniecznie; plenumi wypeniad, wykonywad; justeco - sprawiedliwod; juisto - sdzia
Tri musoj
Superstiea princo vidis foje en sono tri musojn grasan, malgrasan kaj blindan. La princo demandis
diveniston, kiu jene klarigis la sonon: "La grasa muso estas via ministro, la malgrasa estas via
popolo, kaj la blinda estas via portreto, mia princo."
muso - mysz; superstiea - przesdny; princo - ksi; foje - pewnego razu; sono - sen; blinda - lepy, niewidomy;
divenisto - wrbita, prorok
Eraro kaj korekto

Juna homo sidis en loio kun la lordo North, kiun li ne konis, kaj komencis interparoladon. Du
sinjorinoj eniris la kontraan loion.
Eu vi ne povas diri al mi demandis la junulo , kiu estas la malbela maljuna virino, kiu us
eniris?
Jes respondis la lordo North kun gaja mieno , mi povas diri al vi, tio estas mia edzino.
Mi petas vian pardonon balbutis la ruiinta junulo , mi ne demandis pri i, mi demandis pri
la terura monstro, kiu estas kun i.
Tio estas mia filino respondis ridetante la lordo.
108

eraro - bd; korekto poprawka; loio - loa; eniri - wchodzid; us - wanie, dopiero co; gaja - wesoy; mieno - mina,
wyraz twarzy; balbuti - bekotad; ruii - rumienid si; terura - straszny; monstro - monstruum, potwr
Riuloj kaj scienculoj

Riea vantulo demandis scienculon:
Kial oni ofte vidas literaturistojn kaj scienculojn en la domoj de l'rieuloj, sed malofte rieulojn en
la hejmoj de l'scienculoj?
Ear la saaj homoj respondis li konas la valoron de la rieeco kaj la rieaj ofte ne komprenas
la valoron de l'saeco.
rieulo bogacz; scienculo - uczony; vantulo prniak, chepliwiec; literaturisto literat; malofte - rzadko; saa mdry
Ne grave
Dum edzia festeno mallerta lakeo elveris plenan supujon sur la veston de sinjorino, kiu tre
eagreniis kaj preska svenis. "Ne grave diris afable la lakeo, restis ankora multe da supo en
la kuirejo."
grave - wane; edzia - weselny; festeno - uczta, przyjcie; mallerta - niezrczny, nieudolny; lakeo - lokaj;
elveri - wylewad; supujo - naczynie z zup; vesto - ubranie; eagrenii - zmartwid si; sveni - zasabnd, zemdled; afable uprzejmie; kuirejo - kuchnia
Kurba vojo
Usonano rakontis, ke en la orientaj tatoj de Usono la rapida vagonaro, en kiu li veturis, venis foje
en lokon, kie la relvojo estis ekstreme kurba. Estis malluma nokto, la vagonaro rapidis kiel sago,
kiam subite la mainisto rimarkis du grandajn lumojn anta la lokomotivo. Li senprokraste haltigis
la vagonaron por eviti katastrofon. La du lumoj anta li restis sur la sama loko. Li malsupreniris de
la lokomotivo por esplori la aferon, sed imagu la surprizon: proksimiinte li ekvidis la du
malantaajn lanternojn de la lasta vagono de sia vagonaro. Tiel kurba estis tie la vojo.
kurba - krty, krzywy; rakonti - opowiadad; tato - stan; Usono Stany Zjednoczone; vagonaro - pocig; relvojo - tor;
malluma - ciemny, bez wiata; sago - strzaa; subite - nagle; senprokraste- bezzwocznie; eviti - unikad; malsupreniri schodzid; esplori - badad; surprizo - niespodzianka, zaskoczenie; proksimii - bliad si; lanterno - latarnia
Mi ne scias
Duval, la fama bibliotekisto de Francisko la I-a; respondis ofte la demandojn pri diversaj sciencaj
problemoj per la vortoj: "Mi ne scias tion." "Sed diris al li foje malsaulo , la reo pagas al
vi, por ke vi sciu tion." "Li pagas por tio, kion mi scias respondis modeste la scienculo ; se li
volus pagi al mi por tio, kion mi ne scias, ne sufieus eiuj trezoroj de lia regno."
109

fama - sawny; bibliotekisto bibliotekarz; diversa - rny, rozmaity; foje - kiedy, pewnego razu; malsaulo - gupiec,
tuman; pagi - pacid; modeste - skromnie; sufiei - starczad, wystarczad; trezoro - skarb; regno - krlestwo
Perdita kaj retrovita

Dum festena tagmano malaperis arenta kulero. Eiuj gastoj volis montri siajn poojn, sed la
mastro, sprita ruzulo, diris: Sinjoroj, ne montru la poojn, mi konas certan rimedon por trovi la
telinton; metu viajn kapojn sub la tablon, mi petas vin." Kiam oni faris tion, li late diris: "Eu eiu
havas la kapon sub la tablo?"
"Jes" estis la unuvoea respondo. "Anka tiu, kiu telis la kuleron?" demandis rapide la
mastro. Jes" - senpripense respondis la telinto.
perdi - tracid, gubid; retrovi - odnajdywad, odzyskiwad; festena - witeczny; malaperi - znikad; arenta - srebrny; kulero yka; poo - kieszeo; mastro - gospodarz; sprita - dowcipny; ruzulo - spryciarz, cwaniak; rimedo - sposb, rodek;
telinto - zodziej (ten, ktry ukrad); unuvoea - jednogony; respondo - odpowied; teli - krad; senpripense
bezmylnie, bez zastanowienia
Lordo kaj bovido

Lordo Abington promenis foje tra vilao proksime de Oksfordo kaj renkontis knabon, kiu trenis post
si bovidon. Kiam lia lorda moto proksimiis, la knabo haltis kaj rigardis lin kun malfermita buo. La
lorda demandis la knabon: "Eu vi konas min?" Jes" respondis la knabo. "Kiel oni nomas
min?" "Lordo Abington" estis la respondo. "Kial do vi ne demetas la eapelon?" "Mi volonte
faros tion respondis la vilaano - se vi dume tenos la bovidon."
bovido - ciel; promeni - spacerowad; proksime - blisko, koo, w pobliu; renkonti - spotykad, napotykad; treni - cignd,
wlec; moto - mod; halti - stawad, zatrzymywad si; buo - usta; nomi - zwad, nazywad; demeti - zdejmowad
Admiralo Hawke
Kiam la fama angla admiralo Hawke estis ankora knabo kaj la patro unuafoje prenis lin sur ipon, li
admonis lin bone konduti kaj aldonis: "Tiam mi esperas vidi vin kapitano." Kapitano? ekkriis
la knabo , kara patro, se mi ne esperus farii admiralo, mi ne konsentus esti maristo."
unuafoje - po raz pierwszy; ipo - statek, okrt; admoni - strofowad, upominad; konduti - sprawowad si, zachowywad
si; aldoni - dodawad; ekkrii zakrzyknd, wykrzyknd; farii - stawad si, zostad; konsenti - godzid si, zgadzad si;
maristo - marynarz
Reo kaj muzika instruisto

La violonisto Salomons, kiu donis lecionojn al la angla reo Georgo III-a, diris foje al sia eminenta
lernanto: "La violonistojn oni dividas en tri klasojn: al la unua apartenas tiuj, kiuj tute ne scias ludi;
al la dua tiuj, kiuj ludas tre malbone; al la tria fine tiuj, kiuj bone ludas. Via Rea Moto jam atingis
la duan.
110

reo - krl; violonisto - skrzypek; eminenta - znamienity, znakomity; aparteni - naleed; ludi - grad; via rea moto wasza krlewska mod; atingi - osigad, uzyskiwad
Leono kaj leporo

Leono favoris leporon per sia amikeco. Foje la leporo demandis sian amikon:
- Oni diras, ke mizera krianta koko facile fortimigas vin, leonojn; eu tio estas vera?
- Jes respondis la leono ; estas konata fakto, ke ni grandaj bestoj havas niajn malgrandajn
malfortaojn; ekzemple la gruntado de porko kazas al la elefantoj tremon kaj abomenon.
- Efektive interrompis la leporo. Nun mi komprenas kial ni leporoj tiel timas la hundojn.
leono - lew; leporo - zajc; favori - sprzyjad, faworyzowad; mizera - lichy, aosny; koko - kura; fortimigi - poszyd,
odstraszad; malfortao - sabod, sabostka; gruntado - chrzkanie; porko - winia; tremo - drenie; abomeno - wstrt,
odraza; interrompi - przerywad
Granda kapo de brasiko

Du metiaj knaboj, Petro kaj Benedikto, pais foje preter legoma ardeno.
- Rigardu diris Petro , kiel grandaj brasikaj kapoj!
- Tute ne grandaj respondis Benedikto, granda fanfaronemulo. Dum mia migrado mi vidis foje
brasikan kapon, kiu estis kvarfoje pli granda, ol la paroa domo.
Petro, kiu estis kupristo, diris: Granda estis via brasika kapo. Sed mi foje faris kaldronon, kiu estis
tiel granda, kiel la preejo.
- Pro Dio ekkriis Benedikto , por kio oni bezonis tiel grandan kaldronon?
- Kredeble respondis Petro por kuiri en i vian brasikan kapon.
kapo - gowa; brasiko - kapusta; metia - rzemielniczy; preter - obok, wzdu; legoma - warzywny; fanfaronemulo chepliwiec, fanfaroniarz; migrado - wdrwka; kvarfoje - czterokrotnie; paroa - parafialny; kupristo - rzemielnik od
miedzi; kaldrono - kocio; preejo - koci; bezoni - potrzebowad; kredeble - chyba, prawdopodobnie; kuiri - gotowad
Varma vesto
Malriea franco, vestita nur per malpeza somera surtuto, promenis en bela vintra tago sur la stratoj
de Parizo. La reo, renkontante lin, miris pro lia somera vesto kaj demandis:
- Kial vi promenas en tiel malpeza vesto?
- Via Rea Moto respondis la franco imitu min, kaj vi neniam sentos malvarmon.
- Kion vi faras? demandis la reo.
- Mi surmetas eiujn miajn vestojn estis la respondo.
111

vesto - odzie, ubranie; malriea - biedny, ubogi; vestita - ubrany; malpeza - lekki; surtuto - surdut, paszcz; promeni spacerowad; reo - krl; miri - dziwid si; moto - mod; imiti - imitowad, naladowad; senti - czud, odczuwad; malvarmo zimno, chd; surmeti - wkadad, nakadad
Sinjorino Rothschild
Maljuna sinjorino Rothschild, la patrino de la potenca kapitalisto, atingis la aon de nadek ok
jaroj; ia rimarkinda spriteco kaj neordinara inteligenteco konserviis is ia morto. Dum sia lasta
malsano, eirkaita de la tuta familio, i diris al la kuracisto per petega tono: "Kara doktoro, provu
fari ion por mi." "Sinjorino, kion mi povas fari? Mi ja ne povas rejunigi vin." "Ne, doktoro, mi
ne deziras esti ree juna, mi deziras darigi maljunion."
potenca - mony, potny; atingi - osigad; rimarkinda - znamienny, godny uwagi; spriteco - dowcip, poczucie humoru;
neordinara - niezwyky, niepospolity; konservii - zachowad si, przetrwad; eirkai - otaczad; petega - bagalny; tono ton, brzmienie; rejunigi - odmadzad; deziri - pragnd; ree - znowu, ponownie; darigi - kontynuowad; maljunio starzenie si
Konfeso
- Eu eion vi konfesis? diris respektinda pastro al pekulo dum la konfesado.
- Ne, ankora unu peko aras mian konsciencon: mi telis pohorloon, eu vi akceptos in?
- Mi? diris la ofendita pastro. Vi kuraas ofendi min kaj mian sanktan profesion? Redonu
senprokraste la horloon al tiu, de kiu vi telis.
- Mi jam provis redoni, sed li ne volas in akcepti: mi petegas vin, prenu in.
- Eesu ofendi min, diris la pastro vi devis ripeti vian peton.
- Mi faris tion respondis la telisto , sed li ne volas akcepti.
- En tia okazo diris la sankta, nenion suspektanta pastro, mi povas senpekigi vin, sed mi insiste
ordonas al vi ne teli plu.
Balda post la foriro de la konfesinto, la pastro rimarkis, ke lia propra pohorloo estis telita de la
hoko, sur kiu li ordinare pendigis in.
konfeso - spowied, wyznanie; respektinda - wielebny, czcigodny; pekulo - grzesznik; peko - grzech; ari - ciyd,
obciad; konscienco - sumienie; teli - krad; pohorloo - zegarek kieszonkowy; akcepti - przyjmowad; ofendi - obraad;
pastro - ksidz, duchowny; kurai - odwaad si, mied miaod; sankta - wity; redoni - oddawad; senprokraste bezzwocznie; horloo - zegar, zegarek; petegi - bagad; eesi - przestawad; okazo - okazja, przypadek; suspekti podejrzewad; senpekigi - rozgrzeszad; insiste - usilnie, natarczywie; ordoni - nakazywad, polecad; plu - nadal, duej;
foriro - odejcie; hoko - hak, zaczep; ordinare - zwykle, zazwyczaj; pendigi wieszad, zawieszad
Vulpo
Kuracisto havis tiel malsovaan vulpon, ke li lasis in libera la tutan tagon, ear i atakis neniun. Hi
ee iris arbaron, sed revenis eiuvespere; nur nokte oni ligis in al eeno. Foje i rimarkis, ke la
112
eirkakolo estas tro vasta, eliis el i kaj iris en najbaran domon teli kokon; sed anta la tagio i
revenis kaj enrampis en la eirkakolon. Eiutage oni vidis in ligitan al la eeno kaj suspektis nenion.
Hia ruzo estis malkaita nur kiam i falis en kaptilon de la najbaro.
vulpo - lis; kuracisto - lekarz; malsovaa - oswojony; lasi - puszczad, zostawiad; arbaro - las; reveni - powracad;
eiuvespere - kadego wieczora; ligi - wizad; eeno - aocuch; eirkakolo - obroa; vasta - szeroki, obszerny, elii wydostad si; najbara - ssiedni; teli - krad; koko - kura; tagio - wit; enrampi - wczogad si; eiutage - kadego dnia;
suspekti - podejrzewad; ruzo - spryt, chytrod; malkai - odkrywad, ujawniad; fali - wpadad; kaptilo - sido
Saa hundo
La irurgiisto Morand en Parizo havis amikon, kies hundo rompis al si kruron. Morand, por esti
kompleza al la amiko, prenis la hundon en sian domon kaj resanigis in. Post iom da tempo io gratis
la pordon de l'eambro, kie laboris Morand. Kiam li malfermis, eniris la resanigita hundo kun alia, kiu
anka havis rompitan kruron kaj pene sekvis sur tri piedoj sian gvidanton. La resanigita hundo
komprenigis per signoj al la kuracisto, ke i petas lin resanigi anka la kamaradon. Morand volonte
akceptis la malsanulon kaj admiris la saecon de sia antaa flegito.
saa - mdry; rompi - amad, rozbijad; kruro - apa, noga; kompleza - grzeczny, uprzejmy; resanigi - wyleczyd, przyzwrcid
do zdrowia; grati - ddrapad, skrobad; malfermi - otwierad; pene - ciko; sekvi - podad; gvidanto - przewodnik,
przywdca; komprenigi - dawad do zrozumienia; signo - znak; kamarado - towarzysz; malsanulo - chory; admiri podziwiad; saeco - mdrod; flegito podopieczny, pacjent
Malgranda tamburisto
En milito kontra Francujo dekkvinjara angla tamburisto, kiu troproksimiis al la franca linio, estis
kaptita kaj alkondukita al la franca generalo. Kiam tiu demandis lin, kiu li estas, li respondis: Angla
tamburisto." Ear tion oni ne kredis, oni donis al li tamburon kaj ordonis bati kelkajn marojn; la
knabo tion faris. Tamen la suspekto de la generalo daris ankora kaj li ordonis al la tamburisto
bati la returnan maron. "Returnan maron? demandis la juna anglo, mi ne scias, kio i estas."
La respondo tiel plaeis al la franca oficiro, ke li ellasis lin kaj skribis al lia generalo por ladi lian
bravan konduton.
tamburisto - dobosz; troproksimii - zbytnio si zbliyd; kapti - chwytad, pojmad; alkonduki - doprowadzad; kredi wierzyd; tamburo - bben; ordoni - kazad, polecad; bati - wybijad; suspekto - podejrzenie; dari - trwad; returna odwrotowy; plaei - podobad si; ellasi - wypuszczad; ladi - chwalid, pochwalad; brava - dzielny, odwany; konduto zachowanie
La egaleco
Juna princo, eirkaita de la tuta kortego, promenis foje en kamparo. Li ekvidis dervion, kiu atente
esploris homan kranion.
- Kion vi faras tie? demandis mirigite la monaro.
113
- Mi dezirus ekscii respondis la dervio , eu la kapo apartenis al reo a al almozulo, sed mi ne

sukcesas.
egaleco - rwnod; princo - ksi; eirkai - otaczad; kortego - dwr; promeni - spacerowad; kamparo - wie, pola; ekvidi
- zobaczyd, ujrzed; atente - uwanie; esplori - badad; kranio - czaszka; mirigite - w zdumieniu; aparteni - naleed;
almozulo - ebrak
Malsata arabo
Arabo perdis la vojon en dezerto. Dum du tagoj li trovis nenion por mani kaj jam minacis lin la
danero morti de l'malsato, kiam fine li venis al puto, kie la vojaantoj ordinare donas akvon al siaj
kameloj. Tie li rimarkis sur la sablo malgrandan ledan sakon. Li palpis in kaj diris: "Benata estu Dio,
tio estas, mi pensas, daktiloj a nuksoj; vera regalo por mi!" Plena de ei tiu dolea espero, li
malfermis la sakon, rigardis internen kaj ekkriis maloje: Ho ve, tio estas nur perloj."
malsata - godny; perdi - gubid, tracid; dezerto - pustynia; trovi - znajdowad; mani - jed; minaci - grozid, zagraad; puto studnia; ordinare - zwykle, zazwyczaj; kamelo - wielbd; rimarki - dostrzec, zauwayd; leda - skrzany; sako - worek,
sakwa; palpi - macad, obmacywad; benata - bogosawiony; daktilo - daktyl; nukso - orzech; regalo - poczstunek; dolea sodki; malfermi - otwierad; rigardi - patrzed, zagldad; internen - do rodka; maloje - ze smutkiem; ho ve biada!
kurcze!; perlo - pera
Unu pomon tro multe

Juna homo demandis Franklinon, kial la posedo de grandaj rieaoj estas eiam akompanata de
seniluziio kaj maltrankvilo. Franklin, vidante anta si korbon plenan de fruktoj, prenis el i unu
pomon kaj donis in al infano, kiu ludis en la eambro. La infano apena povis teni in en la mano.
Franklin donis al la infano duan pomon, kiu estis anka oje akceptita.
Fine Franklin elektis trian pli belan ol la du unuaj kaj donacis in al la knabo, kiu ekpremis siajn du
plenajn manojn al la brusto kaj penis teni la trian pomon sur la du aliaj. Sed vanaj estis liaj penoj, la
tria pomo falis teren kaj li late ekploris.
Franklin, sin turnante al la demandinto, diris: "Jen estas malgranda homo, kiu havas tro multe da
rieaoj kaj tial ne povas ui ilin. Havante du pomojn, li estis feliea, la tria neniigis la egalpezon."
pomo - jabko; posedo - posiadanie; rieao - bogactwo; akompani - towarzyszyd; seniluziio - utrata iluzji; maltrankvilo niepokj; plena - peny, peen; korbo - kosz; frukto - owoc; apena - ledwie, zaledwie; teni - trzymad; oje - radonie;
akcepti - przyjmowad, akceptowad; elekti - wybierad; donaci - dawad, podarowad; ekpremi - przyciskad; brusto - pier;
peni - starad si, usiowad; vana - prny, daremny; peno - wysiek, trud, fatyga; fali - padad, upadad; teren - na ziemi;
ekplori - zapakad; turni sin - zwracad si; demandinto pytajcy, ktry zapyta; ui - cieszyd si, rozkoszowad si; felieaszczliwy; neniigi - unicestwid; egalpezo - rwnowaga
Lupo kaj juna afido

Du afidoj estis sur sendanera patejo; la hundoj dormis, kaj la patisto en la ombro de granda
ulmo ludis fluton kun najbaraj patistoj. Malsata lupo rimarkis tra fendoj de l' eirkabarilo la staton
de l' aro. Juna nesperta afido, kiu vidis ankora ne multon, ekparolis al i.
114
- Kion vi sereas ei tie? - diris i al la lupo.

- Herbon delikatan kaj florantan , diris la lupo. Vi scias, ke nenio estas pli dolea, ol sin pati sur
verda herbejo kolorita de floroj por kvietigi la malsaton, kaj sattrinki en klara rivereto: mi trovas ei
tie amba plezurojn. Kion oni povas plu postuli? Mi amas la filozofion, kiu instruas sin kontentigi
per malmulto.
- Efektive vi ne manas do bestan viandon diris la afido , kaj iom da herbo sufieas al vi! Se tiel
estas, ni vivu kiel fratoj, kaj ni nin patu kune.
La afido, dirinte tion, iris trans la eirkabarilon, kaj la filozofo tuj disiris in kaj englutis.
Ne kredu al belaj vortoj de tiuj, kiuj ladas la proprajn virtojn. Juu ilin la iliaj agoj, ne la iliaj
paroloj.
lupo - wilk; afido - jagni; sendanera - bezpieczny; patejo - pastwisko; patisto - pasterz; ombro - cieo; ulmo - wiz;
fluto - flet; fendo - szpara; eirkabarilo - pot, ogrodzenie; nesperta - niedowiadczony; herbo - trawa; sin pati - pad
si; herbejo - ka; kvietigi - zaspokajad; sattrinki zaspokoid pragnienie; plezuro - przyjemnod; sin kontentigi zadowalad si; efektive - rzeczywicie; viando - miso; sufiei - wystarczad; kune - razem; disiri - rozdzierad; engluti poykad; kredi - wierzyd; ladi chwalid; propra wasny; virto cnota, zasuga; jui - osdzad
En angulo de kampo
Du junaj knaboj sidis en angulo de kampo. Unu estis infano de l' kamparo, la alia infano de l' urbo.
jam de tri tagoj ili estis amikoj.
- Kiam vi venos al ni diris la infano de l' urbo , mi montros al vi belajn domojn, palacojn,
grandajn preejojn kaj niajn stratojn, kiuj estas tiel bone lumigataj vespere, ke oni vidas eion,
kvaza en klara tago!
- Kaj mi diris la infano de l' kamparo , mi montros al vi arbetarojn, kie oni kolektas la fragojn,
nuksojn kaj prunelojn kaj grandajn abiajn arbarojn, kie estas mallume, kvaza en la nokto.
- Kaj kion vi instruos al mi?
- Mi montros al vi, kiel oni kondukas la afidojn sur la patejon, kiel oni faras la fromaon el la lakto
de niaj belaj bovinoj, kaj kiel oni plugas per niaj grandaj bovoj. Mi klarigos al vi, kiam oni devas semi
la tritikon, hordeon kaj sekalon; kiel oni ligas la garbojn kaj premas la vinberojn, kiel oni pistas la
linon kaj kanabon. Mi instruos al vi, kiel oni faras korbojn el la salikoj kaj matojn el la kanoj, kiuj
kreskas sur la bordoj de lagetoj ...
- Bone estas scii eion ei respondis la infano de l' urbo ; sed mi instruos al vi ion alian, ankora
pli bonan: mi instruos vin legi!
angulo - kt, naronik, rg; kampo - pole; montri - pokazywad; preejo - koci; strato - ulica; lumigata - owietlony;
kvaza - jakby; arbetaro - gaj, zagajnik; frago - truskawka, poziomka; nukso - orzech; prunelo - liwka tarniny; abia jodowy; mallume - ciemno; patejo - pastwisko; fromao - ser; bovino - krowa; semi - siad; tritiko - pszenica; hordeo jczmieo; sekalo - yto; ligi - wizad; garbo - snop; premi - wyciskad; vinbero - winogrono; pisti - miadyd; lino - len;
kanabo - konopie; korbo - kosz; saliko - wierzba; mato - mata, plecionka; kano - trzcina; lageto - staw
115
emizo
Orienta monaro, posteulo de la granda Harun-al-Raid, estis riea kaj potenca kiel lia praavo, sed li
ne estis feliea. Li iris al maljuna dervio por peti konsilon.
La saulo respondis, ke la felieo estas malofta en tiu ei mondo, sed ke li konas rimedon por in
trovi. "Komuniku in al mi" - diris la princo. - "Jen la rimedo - diris la dervio -, oni devas meti sur
sian korpon eemizon de feliea homo." La princo kisis la maljunulon kaj foriris serei la talismanon.
Li vizitas la eefurbojn de la tero, li provas eemizojn de korteganoj, de reoj, de imperiestroj, - li ne
farias pli feliea. Tiam li surmetas eemizojn de komercistoj, de soldatoj, de artistoj, - vana peno! Li
volas kapti la felieon, sed i estas ne kaptebla.
Malesperinte li estis revenanta sian regnon, kiam foje li renkontis en kamparo malriean plugiston,
kiu puis sian ilon, ridante kaj kantante. "Mi ne eraras, jen estas tiu, kiun mi sereas." Li proksimias
al la kamparano: "Bonan tagon, eu vi estas feliea?" -- Jes", - respondis la plugisto. - "Vi plendas pri
nenio, vi deziras nenion?"
- "Ne." - "Vi ne interanus vian sorton kun reo?"
- "Neniam." - "Bone, vendu al mi vian eemizon." - "Mian eemizon? mi in ne posedas."
eemizo - koszula; posteulo - potomek, nastpca; potenca - mony, potny; dervio - derwisz; konsilo - rada, porada;
rimedo - sposb, rodek; trovi - znajdowad; komuniki - komunikowad, informowad, powiadamiad; kisi - caowad; serei szukad; talismano - talizman; eefurbo - stolica; provi - prbowad; kortegano - dworzanin; imperiestro - cesarz; farii stawad si; surmeti - wkadad, nakadad; vana - prny, daremny; peno - trud, wysiek, fatyga; kapti - chwytad; kaptebla uchwytny; malesperi - rozpaczad; reveni - powracad; regno - krlestwo; plugisto - oracz; pui - pchad, popychad;
proksimii - zbliad si; plendi - narzekad, skaryd si; interani - zamieniad; sorto - los, dola
La timo
Kavaliro rajdis de Bejruto Damaskon. Sur la vojo li renkontis ee palmarbo maljunulinon en eifonoj,
kun sulkiinta vizao. i ploris kaj diris per tremanta voeo: "Kiu kondukos min Damaskon?" La juna
homo haltis, rigardis la malfelieulinon kaj, kortuita per ia doloro, sidigis in post si sur la eevalo. Ili
forrajdis.
Dum la vojo la junulo demandis: "Kion vi faras, kia estas via nomo, kompatinda, kies okuloj brilas
de la febro?" - "Amiko - respondis la maljunulino -, mi estas Nigra Pesto." La kavaliro, tremante de
teruro, volis deeti in de l' eevalo. "Senutile! - diris i -,
ee sen vi mi atingos Damaskon. Cetere, mi ne havas malbonajn intencojn kontra vi, mi ee estas
preta rekompenci vian bonan koron; diru kion vi deziras?" - "Bone - respondis li -, mi portos vin is
la urbo, sed vi mortigos tie neniun."
- "Tio estas ne ebla; sed diru kiom da personoj mi devas mortigi."
116
- "Ne pli multe ol sesdek." - "Sesdek? ... Mi konsentas." - "Sed - aldonis la kavaliro -, kiel mi punos
vin, se vi ne plenumos la promeson?" - "Vi min trovos vespere post la granda preejo kaj mortigos
min." - "Mi konsentas."
Atinginte la celon de sia vojao, la junulo zorgis pri siaj aferoj. En la sekvinta tago dek kvin personoj
mortis en Damasko, en la dua pereis tridek, en la tria sesdek. Indigninte la vojaanto kuris al la
preejo kaj trovis tie la maljunulinon. "Jen kiel vi plenumas vian promeson!" - "Vi povas nenion
riproei al mi - respondis i per kvieta tono -; mi faris, kion mi promesis: en la unua tago mi mortigis
dek kvin personojn, en la dua dudek, en la tria dudek kvin." - "Sed la ceteraj, fripono!" -"La ceteraj?
Ili eiuj mortis de l' timo."
timo - strach; kavaliro - rycerz; rajdi - jechad wierzchem; renkonti - spotykad, napotykad; palmarbo - drzewo palmowe;
maljunulino - staruszka; eifono - ach, strzp; sulkiinta - pomarszczony; plori - pakad; tremanta - drcy; konduki prowadzid; halti - zatrzymywad si; malfelieulino - nieszczsna (osoba); kortuita - wzruszony; forrajdi - odjechad
(wierzchem); kompatinda - godny wspczucia; febro - gorczka, febra; pesto - zaraza, mr; teruro - zgroza, przeraenie;
deeti - zrucad, odrzucad; senutile - na prno, bezskutecznie; atingi - osigad; intenco - intencja, zamiar; rekompenci zadoduczynid, rekompensowad; porti - nosid, wozid; konsenti - zgadzad si, przystawad; puni - karad; plenumi wypeniad, wykonywad; promeso - obietnica; preejo - koci; zorgi - troszczyd si, dbad; sekvinta - nastpujcy; perei gind, umierad; indigni - oburzad si; vojaanto - podrny; riproei - zarzucad, wyrzucad; kvieta - spokojny, agodny; tono
- ton, brzmienie; fripono - otr, ndznik
arlatano
Prave oni diras: "De telisto unu gesto estas ofte kulpatesto."
Estis iam earlatano, kiu promesis trovi, kiu telis rublon. Kolektinte eiujn servistojn en la eambro, li
estingis la lumon, kovris nigran kokon per kribrilo kaj ordonis eiujn vice aliri kaj, singarde karesinte
la dorson de l' koko, ree lin kovri: tuj kiam la telisto tuos lin, li ekkrios per tuta sia voeo.
"Eu eiuj aliris?" - "Eiuj." - "Kaj eiuj karesis la kokon?" - "Eiuj." Kaj la koko ee ne intencis krii! "Ne diris la earlatano, - mi ion suspektas; donu la lumon kaj montru eiuj kune la manojn!" Rigardu - eiuj
havas unu manon fulgitan, ear la earlatano miris la nigran kokon per fulgo, nur unu junulo havas
amba manojn purajn.
"Jen la telisto!" - ekkriis la earlatano kaj kaptis la blankmanulon ee la kolumo.
earlatano - szarlatan, oszust, szalbierz; prave - susznie; telisto - zodziej; gesto - gest; kulpatesto - dowd winy; promesi
- przyrzekad, obiecywad; trovi - znajdowad; servisto - sucy; estingi - gasid; kovri - przykrywad; koko - kura; kribrilo durszlak, sito; vice - kolejno; aliri - podchodzid; singarde - ostroznie; karesi - gaskad, piecid; dorso - grzbiet, plecy; ree ponownie, znowu; tui - dotykad; ekkrii - zakrzyknd; intenci - zamierzad; suspekti - podejrzewad; montri - pokazywad,
okazywad; fulgita - okopcony; miri - smarowad, mazad; fulgo - sadza; kapti - chwytad, apad; blankmanulo - majcy
czyste rce; kolumo - konierz
Kamparano kaj leporo

Malriea kamparano iris sur vasta kampo, ekvidis leporon, ekojis kaj diris: "Jen mi fondos hejmon!
Mi mortigos la leporon per vipo kaj vendos por duono da rublo; mi aeetos porkinon: i donos a! mi
dek du idojn, la idoj elkreskos kaj donos anka eiu po dek du porkidoj, mi eiujn grasigos, kolektos
117
monton da viando; la viandon mi vendos, fondos hejmon kaj edzios. La edzino naskos al mi du
filojn: Joejon kaj Bazilejon. La infanoj plugos la kampon, mi sidos ee la fenestro kaj komandos:
"Infanoj - krios mi -, Joejo kaj Bazilejo, ne turmentu la homojn per la laboro. Neniam, oni vidas, vi
mem estis en mizero!" La kamparano ekkriis tiel late, ke la leporo ektimis kaj forkuris. La domo
kun la tuta rieao, kun la edzino kaj infanoj estis perdita.
leporo - zajc; vasta - szeroki, rozlegy; ekoji - ucieszyd si; fondi - zakadad, ustanawiad; vipo - bat, bicz; vendi sprzedawad; porkino - winia; ido - dziecko, potomek; porkido - prosi; elkreski - wyrastad; grasigi - tuczyd; monto - gra;
viando - miso; edzii - oenid si; naski - rodzid; plugi - orad; komandi - rozkazywad, komenderowad; turmenti - mczyd,
katowad; mizero - ndza, bieda; late - gono, gromko; ektimi - zlknd si, przestraszyd si; forkuri - czmychnd,
pierzchnd; rieao - bogactwo, dostatek; perdita - stracony, zgubiony
118
Dodatek: Przydatne zwroty

Poniej publikujemy niedu list gotowych klisz jzykowych zwizanych z wyraaniem opinii i
emocjami, przydatnych w bezporednich kontaktach esperanckich, zwaszcza w grupach
dyskusyjnych czy czatach. Wyraenia zostay wynotowane z rozmaitych rde, gwnie rozmwek i
sownikw esperanckich.
adia - egnaj
alidire - inaczej mwic
alie - inaczej, w przeciwnym razie
alivorte - innymi sowy
askultu - posuchaj
bedarinde niestety
bedarinde, ne niestety, nie
bona ideo - dobry pomys
bonan matenon - dzieo dobry (rano)
bonan nokton dobranoc, dobrej nocy
bonan tagon - dzieo dobry
bonan vesperon - dobry wieczr
bone - dobrze
bonega ideo - wietny pomys
bonege - wietnie
bonvolu pardoni - prosz wybaczyd
certe - , na pewno, z pewnoci
certe ne - z pewnoci nie
cetere zreszt
eio en ordo wszystko w porzdku
eio klaras - wszystko jasne
eion plej bonan wszystkiego najlepszego
eu certe? - na pewno?
eu do... - czy wic...
eu eble? - czy to moliwe?
eu mi adas bone? - czy ja dobrze sysz?
eu ne? - prawda? czy nie?
eu tio estas klara? - czy to jest jasne?
eu tio signifas, ke... - czy to znaczy, e...
eu vere? - naprawd?
eu vi imagas, ke... - czy wyobraasz sobie, e...
eu vi konsentas? - zgadzasz si?
eu vi kredas? - tak sdzisz?
eu vi ne timas, ke... - nie boisz si, e...
eu vi permesas, ke... - czy pozwolisz, e...
eu vi trovas? - tak uwaasz?
eu? - prawda?
dankon dzikuj, dziki
des pli, ke... - tym bardziej, e...
diru al mi - powiedz mi
diru al mi sincere - powiedz mi szczerze
diru, mi petas - powiedz, prosz

domae, ke... - szkoda, e...
due - po drugie
eble vi pravas - byd moe masz racj
efektive - rzeczywicie
ekzemple - przykadowo
el mia vidpunkto - z mojego punktu widzenia
en aliaj vortoj - innymi sowy
en ordo - w porzdku
en tiu kazo - w tym wypadku
espereble - miejmy nadziej
estas al mi tre agrable bardzo mi mio
estas bone, ke... - dobrze, e...
estas domae, ke... - szkoda, e...
estas egale - wszystko jedno
estas fakto, ke... - jest faktem, e...
estas inde diri, ke... - warto powiedzied, e...
estas interese, ke... - interesujce jest, e...
estas kurioze - jest dziwne, e...
estas necese, ke... - trzeba, aby...
estas sciate, ke... - wiadomo, e...
estas simple - to proste
estas vere domae, ke... - naprawd szkoda,
e...
estus bone, se... - byoby dobrze, gdyby...
estus bone... - byoby dobrze...
estus pli bone, se... - lepiej byoby, gdyby...
evidente - oczywicie
fakte faktycznie
fartu bone - pomylnoci
feliee - na szczcie
is - do zobaczenia
is alia fojo - do innego razu, zo zobaczenia
innym razem
is la baldaa revido do zobaczenia wkrtce
is (la) revido - do zobaczenia
is la venonta fojo - do nastpnego razu
is morga do jutra
is poste - na razie, do zobaczenia pniej
is sabato do soboty
gratulon! gratuluj!
119
uste - wanie
uste pri tio temas wanie o to chodzi
ho jes - o tak
inverse - na odwrt
jen la vero - oto prawda, taka jest prawda
jes - tak
jes, efektive - tak, rzeczywicie
jes, sendube - tak, bez wtpienia
jes, vere - tak, to prawda
kial ne? - dlaczego nie?
kial vi insistas? - dlaczego nalegasz? dlaczego
si upierasz?
kial vi kredas, ke... - dlaczego sdzisz, e...
kiel konate - jak wiadomo
kiel kutime - jak zwykle
kiel mi jam diris - jak ju powiedziaem
kiel oni diras - jak mwi
kiel oni vidas - jak widad
kiel vi deziras jak sobie yczysz
kiel vi fartas? - jak leci?
kion mi adas! - co ja sysz!
kion vi diras pri tio? - co powiesz na to?
kion vi diras! - co ty mwisz!
kion vi opinias? - co (o tym) sdzisz?
kion vi proponas? - co proponujesz?
klare - jasne
klarigu al mi - wyjanij mi
kompreneble - oczywicie, ma si rozumied
kompreneble, ke ne jasne, e nie;
oczywicie, e nie
koncerne - odnosnie, co si tyczy
konfesu, eu... - przyznaj, czy...
konsentite - zgoda
koran dankon - serdeczne dziki
kredeble - chyba, prawdopodobnie
krome - prcz tego
kun via afabla permeso - za twoim uprzejmym
pozwoleniem
kun via permeso - za twoim pozwoleniem
kutime - zwykle, zazwyczaj
la mia opinio - moim zdaniem
ladinda ideo - pomys godny pochway,
chwalebna idea
male - przeciwnie, odwrotnie
mi anticipe dankas z gry dzikuj
mi adis pri tio - syszaem o tym
mi bedaras - auj
mi eiam diras, ke... - zawsze mwi, e...
mi dankas - dzikuj
mi devas diri, ke... - musz powiedzied, e...
mi devas rifuzi musz odmwid
mi esperas, ke... - mam nadziej, e...

mi estas kontenta, ke... - jestem zadowolony,
e...
mi estas ravita jestem zachwycony
mi estas tre dankema bardzo jestem
wdziczny
mi estus tre dankema - bybym bardzo
wdziczny
mi estas tre kontenta jestem bardzo
zadowolony
mi ojas - ciesz si
mi gratulas vin - gratuluj ci
mi havas ideon - mam pomys
mi iom hezitas - troch si waham
mi ja diris ke... - powiedziaem przecie, e...
mi jam diris, ke... - powiedziaem ju, e...
mi uras, ke... - przysigam, e...
mi konsilas tion al vi - doradzam ci to
mi konsilas, ke... - radz, zalecam aby...
mi kredas, ke... - wierz, e...
mi ne dubas - nie wtpi
mi ne emas nie mam ochoty
mi ne komprenas - nie rozumiem
mi ne povas - nie mog
mi ne samopinias nie podzielam zdania
mi ne scias - nie wiem
mi ne scias certe - nie wiem na pewno
mi ne scias kiel danki al vi - nie wiem, jak ci
dzikowad
mi neniel povas helpi nic na to nie poradz
mi opinias, ke... - jestem zdania, e...
mi pardonpetas - przepraszam
mi pensis, ke... - mylaem, e...
mi petas vin - prosz ci
mi preferus - wolabym
mi promesas nenion - niczego nie obiecuj
mi ripetas - powtarzam
mi samopinias - jestem tego samego zdania
mi scias tion - wiem o tym
mi sincere gratulas - szczerze gratuluj
mi supozas, ke... - przypuszczam, e...
mi tre bedaras, sed... bardzo auj, ale...
mi tre dankas - bardzo dzikuj
mi tre ojas - bardzo si ciesz
mi treege ojus - ogromnie bym si cieszy
mi tute konsentas kun vi - cakowicie si z
tob zgadzam
mi tute ne komprenas - zupenie nie
rozumiem
mi tute ne scias - zupenie nie wiem
mi tutkore dankas z caego serca dzikuj
120
mi vere bedaras - naprawd auj

mi vidas, ke... - widz, e...
mi volas diri, ke... - chc powiedzied, e...
mi volas scii, eu... - chc wiedzied, czy...
mi volus scii, eu... - chciabym wiedzied, czy...
nature naturalnie
ne - nie
ne dankinde - nie ma za co (dzikowad)
ne, dankon nie, dzikuj
ne diru mensogojn - nie kam, nie opowiadaj
kamstw
ne diru stultaojn - nie gadaj gupstw
ne estas dankinde - nie ma za co (dzikowad)
ne estas mirige, ke... - nie dziwi, e..., nic
dziwnego, e...
ne gravas - niewane, nieistotne
ne insistu - nie nalegaj
ne mirige, ke... - nic dziwnego, e...
ne necesas nie trzeba
ne necesas danki pro tio - nie ma za co
dzikowad
ne necese - niekoniecznie
ne rakontu stultaojn - nie opowiadaj gupstw
ne tiel rapide - nie tak szybko
ne troigu - nie przesadzaj
ne, ne - nie, nie
neeble - wykluczone
nekredeble - nie do wiary, nie do uwierzenia
nenio grava - nic wanego
neniu komparo kun - nie ma porwnania z
nepre - koniecznie
ni diru - powiedzmy
ni esperu - miejmy nadziej
ni esperu tion - miejmy nadziej
normale - normalnie, zwykle
nu - no
nu jes - no tak
nu, eble - no, moe
nun mi komprenas - teraz rozumiem
okazas ofte, ke... - zdarza si czsto, e...
oni devas diri, ke... - trzeba powiedzied, e...
oni ne povas nie mona
oni ne rajtas nie wolno
oni ne scias nie wiadomo
oni povas diri, ke... - mona powiedzied, e...
onidire - rzekomo, jakoby
pardonu min - wybacz mi
per unu vorto - jednym sowem
perfekte - doskonale
povas esti - byd moe
povas okazi, ke... - moe si zdarzyd, e...
prave - susznie, racja

precipe - zwaszcza, szczeglnie
precipe kiam - zwaszcza gdy
prefere raczej
prefere ne raczej nie
pri kio temas? - o czym mowa?
proksimume - w przyblieniu
ajnas al mi, ke... - wydaje mi si, e...
ajnas, ke... - wydaje si, e...
saluton - czed
same - tam samo
se estas tiel - jeli tak jest
se mi bone komprenas - jeli dobrze
rozumiem
se mi bone memoras - jeli dobrze pamitam
se mi ne eraras - jeli si nie myl
se vere - jeli to prawda
se vi (nur) scius - gdyby (tylko) wiedzia
se vi ne malkonsentos - jeli nie bdziesz mia
nic przeciw temu
sed jes! - ale tak!
sed kion fari? - ale c zrobid?
strange dziwne
sukceson! powodzenia!
supozeble - przypuszczalnie
tio ankora mankis - tego jeszcze brakowao
tio ei estas vero to prawda
tio ei estas certa to jest pewne
tio ei estas klara to jasne
tio ei estas malvero to nieprawda
tio ei estas neebla to niemoliwe
tio estas anka mia opinio - to jest take moje
zdanie
tio estas interesa - to interesujce
tio estas surprizo - to niespodzianka
tio estas vera - to prawda
tio interesas min - to mnie interesuje
tio ne estas komplika - to nie jest
skomplikowane
tio ne estas problemo - to nie problem
tio ne gravas - to niewane, to nieistotne
tio ne havas sencon - to nie ma sensu
tio ne mirigas min - to mnie nie dziwi
tio ne anos mian opinion - to nie zmieni
mojego zdania
tio pruvas, ke... - to dowodzi, e...
tio signifas nenion - to nic nie znaczy, to o
niczym nie wiadczy
tion mi ne sciis - o tym nie wiedziaem, tego
nie wiedziaem
tre bone - bardzo dobrze
121
tre volonte - bardzo chtnie

trie po trzecie
tutcerte z ca pewnoci
tutcerte ne z ca pewnoci nie
tute hazarde - cakiem przypadkowo
tute ne - zupenie nie, cakiem nie
tute prave - bardzo susznie, cakowita racja
tute simple - cakiem o prostu
unue - po pierwsze
vere mi ne scias - naprawd nie wiem
vere strange - naprawd dziwne
verajne - widocznie, prawdopodobnie

verajne ne prawdopodobnie nie, chyba nie
vi eraras - mylisz si
vi estas tre afabla jeste bardzo uprzejmy
vi ja scias, ke... - wiesz przecie, e...
vi ne pravas nie masz racji
vi pravas - masz racj
vi surprizas min - zaskakujesz mnie
vi tute pravas - masz cakowit racj
vi vidos, ke... - zobaczysz, e...
volonte - chtnie
122
Dodatek: Powtarzanie swek z jMemorize

Razem z podrcznikiem Czytelnik dosta te zestawy fiszek do powtarzania swek.
Przygotowaem je dla programu jMemorize, ktry jako jeden z nielicznych zaawansowanych
programw w tej kategorii akceptuje esperanckie litery.
Program moesz pobrad bezpatnie ze strony http://jmemorize.org. Jest dostpny w polskiej wersji
jzykowe, pamitaj jedynie, e konieczne jest zainstalowanie w systemie rodowiska
uruchomieniowego Java, gdy program zosta napisany w Javie. Dziki temu moesz korzystad z
programu nie tylko w Windows, ale i w Linuksie oraz Mac OS X.
Przyjrzyjmy si teraz, jak korzystad z programu.
Umied w wybranym folderze, np. w Dokumentach, plik 10lecionoj.jml. Wybierz w menu programu
polecenie Plik Otwrz i wska ten plik.
Po zaadowaniu pliku zobaczysz taki obraz:
Plik zawiera 2800 fiszek podzielonych na wiele kategorii odpowiadajcych lekcjom i sowniczkom
tematycznym zawartym w podrczniku. Kliknij przycisk Kategorie w pasku narzdziowym, aby
zobaczyd list kategorii.
123
Nauk moesz rozpoczd od uczenia si wszystkich swek lub te tylko z wybranek kategorii.
Sugerujemy to drugie rozwizanie, na przykad podczas przerabiania pierwszej lekcji dwicz
kategori Lekcja01.
Ustaw zatem kursor na kategorii Lekcja 01 i kliknij przycisk Nauka w pasku programu. Ukae si
okno z ustawieniami karta Oglne.
124
Domylny limit czasowy sesji wynosi 20 minut, ale moesz go zmienid, jak i narzucid ograniczenie w
postaci limitu kart do przedwiczenia.
Na karcie Dodatkowe moesz jeszcze wybrad dodatkowe ustawienia.
Domylnie nauka przebiega w trybie normalnym, czyli wywietlana jest strona gwna fiszki w
naszym wypadku haso w jzyku esperanto. Gdy jednak zaznaczysz opcj W trakcie nauki pokazuj
drug stron karty, bd pokazywane polskie hasa, a zadaniem bdzie podanie esperanckiego
odpowiednika. Przyjmujemy jednak, e bdzie to nauka w normalnym trybie. Opcja Odwracaj karty
losowo jest poczeniem obu metod.
Kliknij przycisk Rozpocznij lekcj.
Ukae si wreszcie okno z dwiczeniami. Najpierw haso esperanckie, ktre musisz odgadnd. Gdy je
odgadniesz, kliknij Poka odpowied.
125
Jesli miae racj, kliknij Tak, jeli nie wiedziae lub nie miae pewnoci, kliknij Nie, kwitujc
pytanie programu, czy znasz poprawn odpowied.
Jeli chcesz ogldad obie strony fiszki po podaniu odpowiedzi, kliknij przycisk Frontside/Flipside.
Program wywietli teraz kolejne pytanie postpuj tak do kooca dwiczenia. Jeli chcesz je
zakooczyd wczeniej, kliknij Zakoocz nauk.
Zauwa, e w trakcie nauki maleje stosik z tali pocztkow, a ronie z tali przedwiczonych swek.
Te stosiki bd tworzone osobno dla poszczeglnych kategorii w bazie. To tak zwany system
Leitnera, w ktrym karty s wirtualnie przesuwane midzy stosikami, w miar wykonywania
dwiczeo.
Nastpnego dnia przystpisz do powtrek, jak te dwiczenia nowych swek. Sam zorientujesz si,
ile czasu to zajmuje, ile zajm powtrki, a ile nauka nowych hase. Dowiadczenie w korzystaniu z
programu jest bardzo wane, gdy zoptymalizujemy w ten sposb proces nauki.
Polecam przede wszystkim nauk hase do poszczeglnych lekcji, a ambitniejszym uczniom take
dwiczenia w ukadzie polsko-esperanckim, ktry jest ju bardziej wymagajcy. Pod koniec warto te
podwiczyd sowniczki tematyczne.
Nauka za pomoc fiszek jest powszechnie uwaana przez metodykw za jedn z najbardziej
skutecznych metod nauki sownictwa. Dopasuj j do swoich potrzeb, a bardzo przyspieszy nauk
jzyka. Moesz take samodzielnie tworzyd fiszki dla innych jzykw, jeli masz tak potrzeb, a
take uzupeniad baz esperanck.
126
Dodatek: Klawiatura esperancka

Litery z daszkiem i uczkiem od ponad stu lat przysparzay esperantystom problemw - take w
dobie komputerw i Internetu. Zastpczo stosuje si rozmaite konwencje, stawiajc za
odpowiednimi literami acioskimi liter h lub x, a nawet #. To jednak mao elegancki sposb potrzebne jest systemowe rozwizanie.
Przed dwierd wieku system Windows nie dorobi si wasnej klawiatury esperanckiej, chod
esperantyci od dawna gono si jej domagali. Pojawio si kilka rozwizao zastpczych, z ktrych
najbardziej popularnym sta si rosyjski program Ek, dziaajcy dobrze w Windows XP, ale nie do
kooca w Windows Vista (problem z literk ). Ostatnia wersja Ek pochodzi z 2005 roku, wic nie
bya oczywicie tworzona z myl o Vista. Kiedy mielimy te do dyspozycji program Keyman uniwersalny interfejs do klawiatur dla najbardziej egzotycznych jzykw. Niestety, od pewnego
czasu Keyman jest patny.
Najlepszym rozwizaniem wydaje si w tej sytuacji klawiatura, ktr znajdziesz w archiwum z
podrcznikiem - EoAltGr. Po rozpakowaniu pliku kliknij Setup.msi. Po zainstalowaniu klawiatura
esperancka zastpuje estoosk - dziaa i w XP, i w Vista.
Gdy zechcesz napisad co po esperancku, wystarczy nacisnd lewym kciukiem lewy Alt, a zaraz
potem, trzymajc Alt, nacisnd lewy Shift, aby zmienid ukad klawiatury. Ponowne nacinicie tego
skrtu przywraca polsk klawiatur. Znaki esperanckie wywoujemy naciniciem klawisza
acioskiego z prawym Altem. Za pomoc tej wanie klawiatury zosta napisany ten podrcznik.
I jeszcze widok klawiatury w ustawieniach jzykowych, w Panelu sterowania Windows (tutaj akurat
ilustracja pochodzi z Windows Vista).
127
Dodatek: Esperantilo
Esperantilo to program komputerowy napisany przez polskiego programist, Artura Trzewika. Jest
to wielofunkcyjne narzdzie, za pomoc ktrego mona pisad teksty esperanckie, tumaczyd teksty
maszynowo, czytad teksty ze wspomaganiem sownikowym.
Program mona pobrad bez adnych opat ze strony autora: www.esperantilo.org. W rodowisku
Windows Vista trzeba je uruchamiad z uprawnieniami administratora.
Kilka przykadw uycia.
Gdy otworzysz test esperancki lub wkleisz go przez schowek do okna programu, a potem
wybierzesz w menu Edytuj pokazuj szybki sownik, zobaczysz po lewej stronie obszerny sownik
esperancko-polski (moesz take odwrcid kolejnod, klikajc przycisk <>).
Dwukrotne kliknicie nieznanego nam wyrazu spowoduje wczytanie jego znaczenia.
Gdy zechcesz napisad tekst esperancki, uruchom szybki sownik, a nastpnie pisz tekst, wpisujc
esperanckie litery ze znakami diakrytycznymi wedug schematu = , = itd. Zestawienia e, czy
s automatycznie zamieniane na litery esperanckie, zgodnie z aktualnie przyjtym schematem
podstawiania (widocznym w pasku narzdzi). Schemat moesz zreszt zmienid na inny, np. e = ch
lub e = c^.
Gdy bdziesz wpisywad tekst, sownik bdzie automatycznie pokazywad znaczenie wpisywanych
wyrazw.
128
Gotowy tekst wystarczy zapisad na dysku jako plik tekstowy (w systemie kodowania Unicode) lub
skopiowad do schowka i przenied do swojego bloga czy komentarza na forum esperanckim.
Gdy wybierzesz w menu Tumaczenie tumacz maszynowo, tekst zostanie przetumaczony w
jedn lub drug stron, zalenie od kolejnoci jzykw w pasku narzdziowym (ilustruj je flagi).
Oczywicie nie jest ono doskonae, ale moe byd pomocne w rnych sytuacjach. Sam za program
posuy przede wszystkim do pisania tektw, ale te do ich czytania, gdy nie dysponujemy jeszcze
duym zasobem swek i musimy zagldad do sownika.
129
Dodatek: Lingoes Translator

Lingoes Translator to bezpatny interfejs do sownikw dla wielu jzykw, zaprojektowany dla
systemu Windows. Znajdziesz go na stronie http://lingoes.net.
W chwili pisania tych sw (czerwiec 2009) w Lingoes dostpny jest jedynie sownik esperanckoangielski. Autor, chioski programista Kevin Yau, zapowiedzia udostpnienie kompilatora Lingoes
Dictionary Creator, za pomoc ktrego bdzie mona kompilowad wasne sowniki, jednak na razie
nie jest on dostpny. Dla tego na razie sygnalizujemy jedynie obecnod tego programu i
sugerujemy zagldanie od czasu do czasu, czy pojawio si co nowego.
Interfejs sownika
Gdy w menu programu zaznaczysz tumaczenie kursora, schowka oraz zaznaczonego fragmentu,
bdziesz mg tumaczyd wyrazy lub fragmenty w innych programach, jak na przykad przegldarka
internetowa.
Przykadowo, gdy w Firefoksie klikniesz wyraz prawym przyciskiem myszy, z nacinitym klawiszem
Ctrl, ukae si wyskakujce okienko z tumaczeniem.
130
Podobnie si stanie, gdy dwukrotnie klikniesz dany wyraz lub zaznaczysz go blokiem.
Przykad z jzyka angielskiego.
Sownik jest sprzony z systemem Google Translate. Niestety, na razie GT nie obsuguje esperanta.
131
Dodatek: Sowniczki tematyczne

W niniejszym rozdziale umieciem 9 przykadowych sowniczkw tematycznych opracowanych na
podstawie wydanej w latach 60. ksiki Michela Duc Goninaza, Vocabulaire Espranto, obejmujcej
w oryginale 45 tematw z francuskim tumaczeniem. Sowniczki znajduj si take w zestawie
dwiczeo do powtarzania swek przygotowanych dla programu jMemorize.
rodki informacyjne
informrimedoj rodki informacyjne
anonci ogaszad, obwieszczad, anonsowad, oznajmiad
averti ostrzegad
raporti donosid
publiko publicznod
avizo powiadomienie, poinformowanie
radio radio
ondo fala
televido telewizja
elsendi nadawad
disadigi nadawad
publikigi - publikowad
stacio stacja
anteno antena
programo program
ricevilo - odbiornik
propagando propaganda
afio reklama, afisz
flugfolio ulotka
reklamo reklama
gazeto gazeta
urnalo dziennik
revuo czasopismo, magazyn
bulteno - biuletyn
organo - organ
artikolo - artyku
rubriko - rubryka
intervjuo - wywiad
redakti - redagowad, edytowad
redaktoro - redaktor
redakcio - redakcja
ekzemplero - egzemplarz
cenzuri - cenzurowad
recenzi - recenzowad
aboni - abonowad, prenumerowad
libro - ksika
manuskripto - rkopis, manuskrypt
volumo - tom, wolumin
albumo - album
titolo - tytu
pao - strona
antaparolo - przedmowa
enkonduko - wprowadzenie
eapitro - rozdzia
tabelo - tablica, tabela
listo - lista, wykaz, zestawienie
indekso - indeks, spis, skorowidz
dokumento - dokument
arkivo - archiwum
biblioteko - biblioteka
katalogo - katalog
slipo - kartka, fiszka
presi - drukowad
komposti - skadad (do druku)
tipo - czcionka
tipografio - typografia
litografio - litografia
klii - robid klisz
brouro - broszura
bindi - oprawiad
eldoni - wydawad
dediei - dedykowad, powicad
eleerpi - wyczerpywad
verki - tworzyd
presisto - drukarz
eldonisto wydawca
eldonejo - wydawnictwo
gazetaro prasa
librejo ksigarnia
presejo drukarnia
Literatura i sztuka
atoro - autor
genio - geniusz
talento - talent
majstro - mistrz
diseiplo - uczeo
skolo - szkoa (np. artystyczna)
132

filistro - filister, kotun
temo - temat
stilo - styl
enro - gatunek, rodzaj
fikcio - fikcja
plagiato - plagiat
originala - oryginalny, autentyczny
pastieo - pastisz
inspiri - inspirowad, natchnd
krei - tworzyd
trakti - traktowad (np. temat)
esprimi - wyraad, wysawiad
priskribi - opisywad
imiti - imitowad, naladowad
recenzi - recenzowad
verki - pisad, tworzyd
literaturo - literatura
vervo - werwa, zacicie
emfazo - emfaza, nacisk
bombasto - grnolotnod, bombastycznod
poezio - poezja
muzo - muza
poeto - poeta
poemo - poemat
verso - wers, wiersz
strofo - strofa, zwrotka
rimo - rym
epopeo - epopeja
elegio - elegia
odo - oda
satiro - satyra
fablo - bajka; fabua
fabelo - ban
prozo - proza
legendo - legenda
romano - powied
novelo - nowela, powiastka
urnalo - dziennik
taglibro - pamitnik
pamfleto - pamflet
felietono - felieton
proverbo - przysowie
maksimo - maksyma
aforismo - aforyzm
sentenco - sentencja
antologio - antologia
spektaklo - spektaklo, widowisko, przedstawienie
publiko - publicznod
teatro - teatr
komedio - komedia
burleska - burleskowy, krotochwilny
tragedio - tragedia
dramo - dramat
akto - akt
sceno - scena
aktoro - aktor
trupo - trupa, zesp aktorski
rolo - rola
reisoro - reyser
sufloro - sufler
kuliso - kulisy
figuranto - figurant, statysta
statisto - figurant, statysta
rekvizito - rekwizyt
dekoracio - dekoracja
turneo - tournee, objazd
partero - parter
loio - loa
apladi - bid brawo, oklaskiwad
varieteo - variete, wodewil
cirko - cyrk
klano - klaun, bazen, pajac
arlekeno - arlekin, bazen, pajac
akrobato - akrobata
ongli - onglowad
dresi - tresowad, ujarzmiad
podio - podium
kabareto - kabaret
kino - kino, sztuka filmowa
filmo - film
projekcio - projekcja, wywietlanie
Muzyka
muziko - muzyka
koncerto - koncert
orkestro - orkiestra
virtuozo - wirtuoz
ritmo - rytm
takto - takt
tono - ton, brzmienie
arpeo - arpeggio
komponi - komponowad
improvizi - improwizowad
agordi - stroid
vibri - wibrowad, drgad
registri - nagrywad
disko - dysk
magnetofono - magnetofon
sonbendo - tama magnetofonowa
trako - cieka
kanti - piewad
oro - chr
ario - aria
133

melodio - melodia
kanzono - pieo, piosenka
simfonio - symfonia
sonato - sonata
koneerto - koncert
opero - opera
uverturo - uwertura
partituro - partytura
gamo - gama
noto - nuta
kleo - klucz
instrumento - instrument
klavo - klawisz
fortepiano - fortepian
orgeno - organy
akordiono - akordeon
gurdo - katarynka
harpo - harfa
violono - skrzypce
violoneelo - wiolonczela
kontrabaso - kontrabas
gitaro - gitara
citro - cytra
liuto - lutnia
kordo - struna
areo - smyczek
klarneto - klarnet
fluto - flet
hobojo - obj
fagoto - fagot
almo - fujarka
korno - rg
trumpeto - trbka
trombono - puzon
cimbalo - cymba
timbalo - kocio
tamburo - bben
danci - taoczyd
balo - bal
baleto - balet
Szkoa i nauczanie
instruado - nauczanie, szkolenie
lernejo - szkoa
instrui - nauczad, szkolid, ksztacid
eduki - edukowad
lerni - uczyd si
studi - studiowad
pedagogio - pedagogia
legi - czytad
skribi - pisad
redakti - redagowad, edytowad
dikti - dyktowad
kopii - kopiowad; naladowad
kalkuli - liczyd, kalkulowad
korekti - poprawiad, korygowad
streki - krelid
kurso - kurs
prelego - prelekcja
konferenco - konferencja
lekcio - lekcja
seminario - seminarium
leciono - lekcja
tasko - zadanie, praca
ekzerci - dwiczyd, szkolid
klera - wiaty, wyksztacony
diligenta - pilny, pracowity
kapabla - pojtny, zdolny, uzdolniony
facila - prosty, atwy
parkere - na pamid, pamiciowo
papero - papier
sorbilo - pochaniacz, bibua
kajero - zeszyt
mareno - margines
malneto - brulion
inko - atrament
plumo - piro
fontoplumo - piro wieczne
krajono - owek
globkrajono - dugopis
skrapgumo - gumka
linio - linia
gluo - klej
studento - student
universitato - uniwersytet
fakultato - wydzia, fakultet
instituto - instytut
rektoro - rektor
dekano - dziekan
profesoro - profesor
docento - docent
liceo - liceum
gimnazio - gimnazjum
akademio - akademia
klaso - klasa
stipendio - stypendium, zapomoga
elementa - podstawowy
supera - wyszy
programo - program
ekzameno - egzamin
konkurso - konkurs
kandidato - kandydat
atesto - wiadectwo, certyfikat, atest
diplomo - dyplom
134

premio - premia, nagroda
abituriento - abiturient, maturzysta
licencio - licencja, uprawnienie
magistro - magister
doktoro - doktor
sukcesi - odnied sukces, zdad
Nauka
scienco - nauka
fako - przedmiot, dyscyplina
instrufako - przedmiot nauczania
metodo - metoda
teorio - teoria
sistemo - system
rimedo - sposb, rodek
celo - cel
principo - zasada, regua
normo - norma, standard
progreso - postp
maniero - maniera, sposb
rilato - stosunek, relacja
fakto - fakt
kazo - przyczyna, powd
efekto - efekt
rezulti - wynikad
konsekvenco - konsekwencja, nastpstwo
distingi - wyrniad, odrniad, wyodrbniad
mezuri - mierzyd
analizi - analizowad
matematiko - matematyka
algebro - algebra
nombro - liczba
cifero - cyfra
para - parzysty
kvanto - ilod
nulo - zero
parto - czd
frakcio - uamek
proporcio - proporcja
serio - szereg, cig
problemo - problem, zagadnienie
solvi - rozwizywad
operacio - operacja
ekvacio - rwnanie
signo - znak, symbol
adicii - dodawad
subtrahi - odejmowad
multipliki - mnoyd
dividi - dzielid
teoremo - twierdzenie
geometrio - geometria
figuro - figura; postad
angulo - kt
triangulo - trjkt
latero - bok
mezo - rodek
vertico - wierzchoek
ortangulo - prostokt
multlatero - wielobok, wielokt
poligono - wielobok, wielokt
kvadrato - kwadrat
rombo - romb
cirklo - okrg
cirkelo - cyrkiel
rondo - koo
centro - rodek, centrum
ovalo - owal
arko - uk
perimetro - obwd
surfaco - powierzchnia
areo - powierzchnia, obszar, pole
ebena - paski, gadki, rwny
dimensio - rozmiar, wymiar
volumeno - objtod
kubo - szecian
eo - krawd
cilindro - walec
konuso - stoek
sfero - kula
rekta - prosty, bezporedni
orta - prostoktny
oblikva - ukony, skony
kurba - krzywy, zakrzywiony
akuta ostry
ortilo ekierka, ktownica
fiziko - fizyka
kemio - chemia
biologio - biologia
laboratorio - laboratorium
eksperimento - eksperyment
formulo - formua
aparato - aparat, urzdzenie
retorto - retorta
atomo - atom
energio - energia
maso - masa
grado - stopieo
lenso - soczewka
fokuso - ognisko, fokus
magneto - magnes
pendolo - wahado
vekto - dwignia
ekvilibro - rwnowaga
vakuo - prnia
135

solvi - rozwizywad
distili - destylowad
geografio - geografia
historio - historia
natursciencoj - nauki przyrodnicze
lingvo - jzyk
dialekto - dialekt
argono - argon
termino - termin
vorto - sowo, wyraz
vortaro sownik
terminaro sownik terminw
leksikono - leksykon
teksto - tekst
signifi - znaczyd, oznaczad, mied znaczenie
traduki - tumaczyd
gramatiko - gramatyka
regulo - regua, prawido
ekzemplo - przykad
ortografio - ortografia
alfabeto - alfabet
litero - litera
vokalo - samogoska
konsonanto - spgoska
akcento - akcent
supersigno - znak akcentu
interpunkcio - interpunkcja
punkto - kropka
komo - przecinek
parentezo - nawias
krampo - nawias
substantivo - rzeczownik
adjektivo - przymiotnik
adverbo - przyswek
verbo - czasownik
prepozicio - przyimek
afikso - afiks
kazo - przypadek
akuzativo - biernik
konjugacii - koniugowad
sintakso - skadnia
frazo - zdanie, fraza
propozicio - zdanie
subjekto - podmiot
predikato - orzeczenie
komplemento - dopenienie
Umys
menso - umys
forgesi - zapominad
atenti - uwaad, zwracad uwag
observi - obserwowad; przestrzegad
rimarki - dostrzegad, zauwaad
konstati - stwierdzad, konstatowad
konscii - byd wiadomym, uwiadamiad sobie
sperta - dowiadczony
miri - dziwid si
surprizi - zaskakiwad, zadziwiad
stranga - dziwny, osobliwy
scii - wiedzied, znad
scienco - nauka
koni - znad
informi - informowad, powiadamiad
averti - ostrzegad
ignori - ignorowad, lekcewayd
enigmo - zagadka
simbolo - symbol, znak
famo - sawa, rozgos, fama
inteligenta - inteligentny
saa - mdry, rozumny
sagaca - sprytny, przebiegy
sprita - sprytny, dowcipny
kapabla - pojtny, zdolny
kompetenta - kompetentny, miarodajny
prava - sprawiedliwy; suszny

stulta - gupi, tpy, durny
freneza - szalony, obkany
kompreni - rozumied, pojmowad
diveni - zgadywad
signifi - znaczyd, oznaczad
ekzemplo - przykad
esenco - tred, esencja, sedno
klara- jasny, zrozumiay
simpla - prosty, zwyky
absurda - absurdalny, niedorzeczny
pensi - myled
cerbumi - gowid si
rezoni - rozumowad; mdrzyd si
konsideri - rozwaad, zastanawiad si
imagi - wyobraad sobie, imaginowad
menso - umys
intelekto - intelekt, rozum
racio - rozum
ideo - idea, pomys
logiko - logika
regulo - regua, prawido
pruvi - dowodzid, udowadniad
demonstri - demonstrowad
supozi - przypuszczad, suponowad
konjekti - przypuszczad, domylad si
136

dedukti - dedukowad, wnioskowad
indukti - wnioskowad
evidenta - oczywisty, ewidentny
abstrakta - abstrakcyjny
konkreta - konkretny, rzeczowy
esplori - badad
analizi - analizowad, rozpatrywad
apliki - stosowad, aplikowad
solvi - rozwizywad
Prawda i opinia
opinio - opinia, poglad
vero - prawda
opinii - uwaad, mied opini
jui - sdzid
agnoski - uznawad
konsideri - rozwaad, brad pod uwag, uwzgldniad
motivo - powd, motyw
tezo - teza
aserti - twierdzid, utrzymywad
atesti - wiadczyd, zawiadczad
konfirmi - potwierdzad, zatwierdzad
insisti - nalegad, obstawad, upierad si
pretendi - dad, rocid sobie
uri - przysigad
diskuti - dyskutowad, rozprawiad
aludi - wzmiankowad, napomykad
konsulti - radzid si, konsultowad si
konsili - radzid, zalecad, doradzad
influi - wpywad, oddziaywad
rekomendi - zalecad, rekomendowad, polecad
sugesti - sugerowad, podsuwad
persvadi - perswadowad, namawiad, nakaniad
konvinki - przekonywad
cedi - ustpowad, cedowad
aprobi - aprobowad, pochwalad
gratuli - gratulowad, winszowad
ladi - chwalid, pochwalad
dubi - wtpid
erari - badzid, mylid si
protesti - protestowad
anceli - chwiad
skeptika - sceptyczny, wtpicy
vera - prawdziwy
reala - realny, rzeczywisty
atentika - autentyczny
efektiva - efektywny; rzeczywisty

certa - pewny, niewtpliwy, bezsprzeczny
usta - trafny, waciwy
ekzakta - cisy, dokadny
preciza - precyzyjny, cisy, dokadny
valida - wany, prawomocny, obowizujcy
probabla - prawdopodobny, domniemany
sincera - szczery
lojala - lojalny
fidela - wierny
fidi - ufad, dowierzad
konfidi - ufad, dowierzad; powierzad
diskreta - dyskretny
mensogi - kamad, gad
trompi - oszukiwad, okamywad
falsi - faszowad, podrabiad
perfidi - zdradzad
kalumnii - oczerniad, spotwarzad
insidi - czyhad, robid zasadzk
intrigi - intrygowad
denunci - donosid, denuncjowad
eantai - szantaowad
ruza - chytry, podstepny, przebiegy
naiva - naiwny, atwowierny
artifiko - wybieg, fortel, sztuczka
blufi - gad, blefowad
klaei - obmawiad, plotkowad
erci - artowad, zbytkowad
blagi - blagowad, krcid
fanfaroni - popisywad si, chepid si
earlatano - szalbierz, szarlatan
hipokriti - byd obudnym, byd hipokryt
flati - pochlebiad, schlebiad
afekti - udawad, pozowad
pruda - pruderyjny, faszywie skromny
Moralno
kvalito - przymiot, cecha
serioza - powany
prudenta - rozwany, roztropny, rozsdny
afabla - uprzejmy, przyjazny
entila - grzeczny, uprzejmy

delikata - delikatny
bona - dobry
komplezo - przysuga, uprzejmod
137

abnegacio - abnegacja
sinofero - samopowicenie
nobla - szlachetny, wspaniaomylny
honesta - uczciwy, prawy
inda - wart, godzien
justa - sprawiedliwy
kruda - surowy, nieokrzesany
severa - surowy, srogi
impertinenta - bezczelny, zuchway, impertynencki
malica - zoliwy
kruela - okrutny, bezlitosny
kanajlo - otr, nikczemnik, drao
moralo - moralnod
deci - licowad, godzid si
meriti - zasugiwad
honori - czcid, honorowad, zaszczycad

konscienco - sumienie
digno - godnod
virto - cnota
tenti - namawiad, kusid
korupti - przekupywad, korumpowad
diboei - hulad
kulpo - wina
peko - grzech
rimorso - wyrzuty sumienia
skandalo - skandal, zgorszenie, afera
honti - wstydzid si
riproei - ganid, strofowad, robid wyrzuty
admoni - strofowad, upominad, karcid
Religia
adori - adorowad, czcid, wielbid
fantomo - duch, upir, widmo
magio - magia
sorei - czarowad
blasfemi - blunid
bigoto - bigot, witoszek
fanatika - fanatyczny
superstiea - przesdny
pia - witobliwy, pobony, bogobojny
sankta - wity
miraklo - cud
graco - aska (boa)
penti - aowad za grzechy, pokutowad
absolvi - rozgrzeszad, odpuszczad
konfesi - spowiadad si
peki - grzeszyd
bapti - chrzcid
hostio - hostia
komunio - komunia
sakramento - sakrament
kruco - krzy
diservo - naboeostwo
meso - msza
Pentekosto - Zielone witki
fasto - post
Kristnasko - Boe Narodzenie
Pasko - pascha, Wielkanoc
ceremonio - ceremonia
liturgio - liturgia
kulto - kult
damni - potpiad
purgatorio - czyciec
infero - pieko
paradizo - raj
animo - dusza
diseiplo - uczeo, wyznawca
apostolo - aposto
anelo - anio
demono - demon
diablo - diabe
dio - bg
skismo - schizma
herezo - herezja
Reformacio - Reformacja
dogmo - dogmat
sekto - sekta
paroo - parafia
eklezio - koci (instytucja)
konfesio - wyznanie
papo - papie
pastoro - pastor
katedro - katedra
altaro - otarz
katedralo - katedra
sinagogo - synagoga
moskeo - meczet
kapelo - kaplica
templo - witynia
kardinalo - kardyna
abato - opat
monao - mnich, zakonnik
episkopo - biskup
rabeno - rabin
pastro - ksidz, kapan, duszpasterz
fasti - pocid
pilgrimi - pielgrzymowad
prediki - prawid, wygaszad kazanie
beni - bogosawid
oferi - ofiarowad
idolo - idol, boek
judo - yd (wyznawca)
prei - modlid si
138

Budho - Budda
Korano - Koran
Islamo - Islam
ortodoksa - ortodoksyjny
protestanto - protestant
katoliko - katolik
Kristo - Chrystus
Izraelido - Izraelita
Evangelio - Ewangelia
Biblio - Biblia
framasono - wolnomularz
ateisto - ateista
pagano - poganin
religio - religia
139
Dodatek: Lista krajw

Listo de rekomendataj landnomoj to oficjalna rekomendacja Akademio de Esperanto.
Afriko
Alerio; Angolo ; Benino ; Bocvano ; Burkino ; Burundo ; Centr-Afriko ; Eado ; Ebur-Bordo ;
Egiptujo/Egiptio ; Ekvatora Gvineo; Eritreo ; Etiopujo/Etiopio; Gabono ; Gambio ; Ganao ; Gvineo;
Gvineo-Bisao; Hibutio ; Kaboverdo ; Kameruno ; Kenjo ; Komoroj ; Kongo (Demokratia Respubliko
Kongo, Kongo Kinasa) ; Kongo (Respubliko Kongo, Kongo Brazavila) ; Lesoto ; Liberio; Libio;
Madagaskaro ; Malavio ; Malio ; Maroko; Maricio ; Maritanio ; Mozambiko ; Namibio ; Nierio ;
Niero ; Ruando ; Santomeo kaj Principeo ; Sejeloj ; Senegalo ; Sieraleono ; Somalujo/Somalio ;
Sud-Afriko ; Sudano; Svazilando; Tanzanio ; Togolando ; Tunizio; Ugando ; Zambio ; Zimbabvo .
Ameriko
Antigvo kaj Barbudo ; Argentino ; Bahamoj ; Barbado ; Belizo ; Bolivio; Brazilo; Eilio ; Dominika
Respubliko ; Dominiko ; Ekvadoro; Grenado ; Gronlando ; Gujano ; Gvatemalo; Haitio ; Honduro ;
Jamajko ; Kanado; Kolombio ; Kostariko; Kubo; Meksiko; Nikaragvo; Panamo; Paragvajo; Peruo;
Salvadoro ; Sankta Kristoforo kaj Neviso ; Sankta Lucio ; Sankta Vincento kaj Grenadinoj ; Surinamo
; Trinidado kaj Tobago ; Urugvajo; Usono; Venezuelo.
Azio
Afganujo/Afganio; Armenujo/Armenio; Azerbajano ; Bangladeo ; Barato (= Hindujo/Hindio) ;
Barejno ; Birmo; Brunejo ; Butano ; Einujo/Einio; Filipinoj ; Hindujo/Hindio (= Barato) ; Indonezio ;
Irako; Irano; Israelo; Japanujo/Japanio; Jemeno ; Jordanio ; Kamboo ; Kartvelujo/Kartvelio; Kataro
; Kazaujo/Kazaio; Kirgizujo/Kirgizio; Kuvajto ; Laoso ; Libano; Malajzio ; Maldivoj ;
Mongolujo/Mongolio; Nepalo ; Nord-Koreujo/Nord-Koreio; Omano ; Orienta Timoro ; Pakistano;
Rusujo/Rusio; Sauda Arabujo/Sauda Arabio; Siberio; Singapuro ; Sirio; Srilanko ; Sud-Koreujo/SudKoreio; Taikujo/Taikio; Tajlando; Tajvano ; Turkmenujo/Turkmenio; Turkujo/Turkio; Unuiintaj
Arabaj Emirlandoj ; Uzbekujo/Uzbekio; Vjetnamujo/Vjetnamio* .
Eropo
Albanujo/Albanio; Andoro ; Anglujo/Anglio; Astrujo/Astrio; Belgujo/Belgio;
Belorusujo/Belorusio; Bosnujo/Bosnio kaj Hercegovino ; Britujo/Britio; Bulgarujo/Bulgario;
Eeujo/Eeio; Danujo/Danio; Estonujo/Estonio; Finnlando; Francujo/Francio;
Germanujo/Germanio; Grekujo/Grekio; Hispanujo/Hispanio; Hungarujo/Hungario; Irlando; Islando;
Italujo/Italio; Kipro ; Kosovo; Kroatujo/Kroatio; Latvujo/Latvio; Litentejno ; Litovujo/Litovio;
Luksemburgo ; Makedonujo/Makedonio; Malto ; Moldavujo/Moldavio; Monako ; Montenegro ;
Nederlando; Norvegujo/Norvegio; Pollando; Portugalujo/Portugalio; Rumanujo/Rumanio;
Rusujo/Rusio; Sanmarino ; Serbujo/Serbio; Skotlando; Slovakujo/Slovakio; Slovenujo/Slovenio;
Svedujo/Svedio; Svislando; Turkujo/Turkio; Ukrainujo/Ukrainio; Vatikano.
140
Oceanio
Astralio; Fiio ; Kiribato ; Maraloj ; Mikronezio ; Nauro ; Nov-Zelando ; Palao ; Papuo-NovGvineo ; Salomonoj ; Samoo ; Tongo ; Tuvalo ; Vanuatuo.
Eksaj landoj
Eeoslovakujo/Eeoslovakio; Jugoslavujo/Jugoslavio; Sovetio, Sovet-Unio.
141
Dodatek: Sowniczek terminw komputerowych

Poniszy sownik zosta opracowany na podstawie liczcego ok. 6700 terminw komputerowego
sownika angielsko-esperanckiego Komputeko. Prikomputila terminokolekto. Jest to wybr
liczcy ok. 2200 hase, bdcy w pewnym sensie tumaczeniem eksperymentalnym, ze wzgldu na
brak pismiennictwa esperancko-polskiego o tej tematyce.
W sowniku zachowane zostay uwagi dotyczce rde pochodzenia niektrych terminw, ktre
autor wprowadzi w oryginale, np. KompLeks, Bertin, OO0 czy Drupalo.
-Aabonent - abonanto (Lode VDV)

abonowad - aboni (KompLeks, OOo)
absolutny - absoluta (KompLeks, Pekoteko) |
senkondiea (TekVort)
abstrakcyjny - abstrakta
Active Server Pages - Aktivaj Servil-Paoj
adapter - adaptilo
adapter Bluetooth - Bluetooth-adaptilo
administracja - administrado
administrator - administranto
administrator komputerowy - komputila administranto
administrator sieci lokalnej - administranto de loka reto
administrowad - administri
adnotacja - prinoto (Bertin) | komento (Bertin)
adres - adreso (TekVort)
adres absolutny - absoluta adreso
adres do faktury - adreso por la fakturo (KompLeks,
ReVo)
adres e-mail - retpotadreso (Vikipedio) | retadreso
(PIV)
adres fizyczny - zika adreso
adres internetowy - retadreso
adres IP - IP-adreso
adres komrki - eeladreso (Lode VDV)
adres maszynowy - mainadreso (Drupalo) | fakta
adreso (KompLeks)
adres pamici - memoradreso
adres pocztowy - potadreso (TekVort)
adres serwera - adreso de servilo
adres sieciowy - retadreso
adres symboliczny - simbola adreso
adres urzdzenia - aparata adreso | aparat- adreso
(KompBaz)
adresat - adresato (Bertin)
agregator wiadomoci - nova-kolektilo (KompLeks)
akapit - alineo | paragrafo (ReVo)
akceleracja sprztowa - aparatara plirapidigo
akcent - kromsigno
akcesoria - akcesoraoj
akcja, dziaanie - ago
akronim - akronimo
aktualizacja oprogramowania - programara isdatiga
eldono (OOo, Drupalo)
aktualizacja, update - isdatigo | aktualigo (Bertin)
aktualizowad - isdatigi | aktualigi (KompVort)
aktualny czas - aktuala tempo
aktualny, biecy - aktuala (OOo)
aktywacja, wywoanie, uruchomienie - aktivigo
aktywna komrka - aktiva eelo
aktywne okno - aktiva fenestro
aktywnod - aktiveco (Bertin)
aktywny - aktiva
aktywny link - aktiva ligilo
aktywny pulpit - aktiva labortablo
aktywowad, wywoywad, uruchamiad - aktivigi (Bertin) |
alti (OOo)
akumulator - akumulejo (KDE) | akumulatoro (Bertin)
alfa - alfa
alfabetyczny - alfabeta (PIV2002, KompLeks)
alfanumeryczny - litercifera (KDE) | alfanumera
(Pekoteko)
algorytm - algoritmo (Bertin)
alias - simbola ligilo (KompLeks)
alokacja pamici - memorgenerado (TekVort)
analityczny - analiza (KompLeks, ReVo)
analiza - analizo (Bertin)
analogowy - analoga (KompLeks)
animacja - animacio (NL-EO 4)
animacja Flash - Flash-animacio (Vikipedio, FEL)
animowany GIF - movianta GIF-bildo (FEL, KompList)
animowany obrazek - movianta bildo (ReVo)
animowany przycisk - movianta butono
ankieta - enketo (OOo, Vim) | demando (Bertin)
ankietowad - enketi (OOo) | demandi (Bertin)
anonament, subskrypcja - abono (KompLeks, Bertin)
anonimowy - sennoma | anonima
anonimowy FTP - sennoma FTP | anonima FTP
(KompLeks)
anonimowy uytkownik - sennoma uzanto
antyaliasing, wygadzanie - glatigo
antyspam - kontraspamilo (KompLeks, KDE)
142

anulowad wybr - malselekti (Bertilo)
anulowad, zaniechad - rezigni (OOo) | nuligi (Bertin)
aplet - retprogramo | apleto (KompLeks)
aplikacja - aplikao (KompLeks) | aplika programo
(PIV2002)
aplikacja kliencka - klienta aplikao (TekVort)
aplikacja webowa - retaplikao
apostrof - apostrofo
arbitralny - arbitra (Bertin)
architektura - arkitekturo (KompList) | aritekturo
architektura klient-serwer - klienta-servila arkitekturo
architektura komputera - komputila arkitekturo
archiwowanie - arkivado
archiwum - arkivo (TekVort) | arivo (PIV2002)
argument - argumento (Bertin)
arkusz - folio
arkusz kalkulacyjny - kalkultabelo (PIV2002, KompLeks)
| tabelkalkulilo (KDE)
arkusz roboczy - laborfolio
arkusz stylw - stilfolio
artyku - artikolo (PIV2002, ReVo)
arytmetyczny - aritmetika (ReVo)
arytmetyka - aritmetiko (Bertin)
ASCII - askio (PIV2002, KompLeks)
asembler - asembla lingvo (KompLeks)
asymetryczny - malsimetria
asynchroniczny - nesinkrona
atak brutaln si - kruda atako
atrybut - atributo | atribuo (PIV2002)
atrybut pliku - dosieratributo (OOo)
atrybuty komrki - eelatributoj
audio- - sonaudio CD - sondisko
audiowizualny - advida
autentyczny - atenta
automatyczna odpowied - atomata respondo
automatyczne odzyskiwanie - atomata restaro
automatyczne rozpoznawanie - atomata rekono
automatyczne zapisywanie - atokonservado
automatyczne zawijanie - atomata teksta eirkauo
automatycznie odtwarzad - atomate ludi (Lode VDV)
automatyczny - atomata
automatyczny login - atomata ensaluto
automatyzowad - atomatigi
autonomiczny - atonoma (OOo)
autoresponder - atomata respondilo
autoryzacja - rajtigo (Wordpress)
autoryzowad - rajtigi authorized (a)
autoryzowany uytkownik - rajtigita uzanto
autostart - atolaneo
autotekst - atomata teksto (Bertin)
autouruchamianie - atomata laneo
autouzupenianie - atomate kompletigi (OOo)
autouzupenianie wyrazw - vortkompletigo
awaria - misfunkcio | paneo (KompLeks)
awaria sprztowa - misfunkcio de aparataro
awaria zasilania - kurentpaneo (OOo)
awatar - avataro (OOo, Bertin)

-Bbajt - bajto
baner reklamowy - reklamrubando
baner reklamowy - reklamrubando | reklamilo
(KompLeks)
bank danych - datumbanko (Lode VDV) | datumaro
bankowod elektroniczna - retbankumado (PIV2002,
ReVo)
Basic - Baziko (Bertin)
bateria - baterio
baza - bazo
baza danych - datumbazo (Lode VDV)
benchmark, test - takstestado (KompLeks)
beta - beta (ReVo)
bez praw autorskich - senatorrajta (OOo, TekVort)
bezksztatny - senforma
bezpieczeostwo - sekurigo
bezpieczeostwo komputerowe - komputila sekurigo
bezpieczna strefa - sekura areo
bezpieczny - sekura (KompLeks), sendanera
(LiberaProg)
bezprzewodowy - sendrata
bezstratny - senperda
bezszeryfowy - senserifa
biblioteka - biblioteko (OOo, Vikipedio) | kodoteko
(KompVort)
binarny, dwjkowy - duuma | binara (PIV2002)
BIOS - BIOS (PIV2002, KompLeks)
bit - bito (Bertin)
bit kontrolny - stirbito (PIV2002, KompLeks) |
kontrolbito (PIV2002)
bit parzystoci - parecbito
bitw na piksel - bitoj por rastrumero
bitw na sekund - bitoj en sekundo
biznes sieciowy, e-biznes - retkomerco
blog - blogo | retotaglibro
bloger - bloganto | verkanto de retotaglibroj
blogowad - blogi (ReVo)
blok - bloko (Bertin)
blokowad - bloki (Bertin) | forbari (Drupalo)
bd - eraro
bd dostpu - atingeraro (Plone) | aliroeraro
bd dysku - diskeraro
bd odchylenia - ekarteraro
bd odczytu - legeraro
bd parsowania - analizeraro (TekVort)
bd pisarski - tajperaro (ReVo)
bd skadni - sintaksa eraro (Bertin)
bd zaokrglenia - rondigeraro (TekVort)
bdnie wpisad - mistajpi
bdny, bugowaty - cima (Lode VDV)
bod - bado
boolowski - bulea (KompLeks, TekVort)
bootowad - praargi | praargi (KompLeks)
bootowalny - praargebla
bootowalny CD - praargebla KD | praargebla k-disko
143

bps, bity na sekund - bit/s (OOo)
brak pamici - memormanko
broszura - libreto (PIV2002, KompLeks)
brzeg strony, obramowanie strony - paa bordero
brzeg, obramowanie - bordero (OOo)
bufor - bufro | staplo (PIV2002)
buforowad - bufri
bug - cimo
build - kunmetao | versio (Lode VDV)
business-to-business, B2B - interkomerca
business-to-customer, B2C alklienta
-Ccal - colo (OOo)
cakowity - integra
capslock - majuskla baskulo (OOo) | ksiema eeitera
registrumo (KompLeks)
CD wielokrotnego zapisu - viebla KD (OOo) | reregistrebla KD
CD, dysk CD - KD | k-disko (Bertilo)
CDR, dysk CD tylko do odczytu - nurlega KD (Bertin) |
nurlega k-disko
CD-ROM - KD-ROM
centrowad, rodkowad - centrigi
centrum danych - datumejo (Bertin)
centrum komputerowe - komputilejo (Benson)
centrum kontrolne - stircentro
centrum pomocy - helpejo
cenzura internetowa - interreta cenzuro
cenzurowad - cenzuri (KompLeks, OOo)
certyfikacja, uwierzytelnienie - atestado
certyfikowad - atesti
certyfikowany - atestita (Bertin)
chip - blato (KompLeks) | eipo (Pekoteko)
chipset - blataro (KompLeks, TekVort) | eiparo
chronid - irmi
chroniona tred - protektita enhavo
chronologia - kronologio
ciao - korpo
ciao tekstu - teksta korpo (OOo, Pekoteko)
ciao wiadomoci - teksto de mesao
ciasteczko, cookie - kuketo
cicero, pica - cicero (OOo)
cieniowany - ombra (Drupalo)
cienki klient - malpeza kliento (KompLeks, ReVo)
cieo - ombro (OOo)
cofnd - malfari
cofnd usunicie - malforigi (Bertin) | malvii
(KompLeks)
cofnd zmiany - malfari anojn (Firefox)
combo box - fallisto | redaktebla falmenuo (KDE)
copyleft, prawo do kopiowania - kopilaso (Pekoteko)
copyright, prawa autora - kopirajto
cudzysw - citilo | citmarko (TekVort)
cyberprzestrzeo - retlando (Bertin) | ciberspaco (FEL)
cyfra - cifero
cyfra kontrolna - kontrolcifero (KDE)
cyfrowy - cifereca | cifera (KompLeks)
cyfrowy aparat fotograficzny - cifereca fotilo

cyfrowy identyfikator - cifereca identigilo
cykl - ciklo (Bertin)
cyrkumfleks, daszek - eapelo | cirkumflekso (KompLeks)
cytat - citao | citilo (OOo)
cytowad - citi (KompLeks, OOo)
czarna lista - nigra listo (Bertin)
czarna skrzynka - nigra skatolo
czarno-biay - nigra-blanka (ReVo)
czas dostpu - atingotempo
czas rzeczywisty - realtempa | tuja
czas, ktry upyn - pasinta tempo
czasomierz - horloo (KDE) | tempmezurilo (KDE)
czatowad, gawdzid - retbabili
czcionka ekranowa - ekrantiparo
czcionka konturowa - kontura tiparo (KompLeks, ReVo)
czcionka rastrowa, czcionka bitmapowa - rastruma
tiparo
czcionka TrueType - Trutajpa tiparo (Bertin)
czcionka wektorowa - vektora tiparo (Bertin)
czcionka, font - tiparo
czsto zadawane pytania (FAQ) - oftaj demandoj (Lode
VDV) | respondaro (KompLeks)
czstotliwod klikania - klaka ofteco
czciowa kopia zapasowa - parta sekurkopio
czciowy - parta
czd - parto (Vim)
czonek - membro (TekVort)
czysty system - malpleniga sistemo (OOo)
czysty tekst - plata teksto
czytad - legi
czytnik - legokonrmo (KompLeks, TekVort)
czytnik CD - KD-legilo (ReVo) | lumdiska legilo
czytnik kart - kartlegilo
czytnik kodw kreskowych - legilo por kodstrekaro
czytnik newsw - novalegilo (OOo, Abiword)
czytnik PDF - PDF-legilo (Chuck Smith)
czytnik RSS - RSS-legilo | abonua legilo
-Ddane - datumoj | datenoj (PIV2002)
dane biznesowe - komercaj datumoj (OOo)
dane kalendarzowe - kalendaraj datumoj
dane osobiste - personaj datumoj
dane wejciowe - enigaj datumojn | elementaj datumoj
(OOo)
dane wyjciowe, dane na wyjciu - eligaj datumoj
dane wykresu - diagramdatumoj
dane rdowe - fontaj datumoj (PIV2002, KompLeks)
data - dato
data graniczna - limdato (OOo)
data koocowa, data graniczna - limdato (KDE)
data utworzenia - kredato (Benson)
data wydania - eldondato (OOo)
data wyganicia - limdato (Drupalo)
debuger - erarsereilo | ustigilo
debugowad, odpluskwiad - sencimigi (Kompleks) |
ustigi (KompLeks)
144

dedykowany - dedieita (KompLeks)
definicja - dino
definiowad - dini
defragmentacja - malfragmentio (KompLeks)
defragmentowad - senfragmentigi (Bertin)
deinstalator - malinstalilo
deinstalowad, odinstalowywad - malinstali (Bertin,
TekVort)
dekoder - malkodilo (Bertin) | maleifrilo
dekodowad - malkodi (Pekoteko) | maleifri
dekompilacja - retrotraduko | retrokompilado (Lode
VDV)
dekompresja - malkompaktigo
dekompresowad - malkompaktigi
delimiter - disigilo | limigilo (Bertin)
demodulator - malmodulilo (LiberaProg)
demon - demono
desktop publishing, DTP - perkomputila eldonado
deszyfrowad - maleifri (Kompleks, ReVo) | deeifri
(Bertin)
deszyfrowanie - maleifrado (KompLeks)
dewiza, slogan - devizo
diagnostyka - diagnozo (Bertin)
diagram - diagramo (PIV2002, ReVo)
diagram powierzchniowy - regiona diagramo
diagram, wykres, schemat - diagramo (OOo) | skemo
(Bertin)
dialog - dialogo
dialogowy, konwersacyjny - dialoga
digitalizowad - ciferecigi (Vim)
dioda - diodo (KompLeks, TekVort)
do pobrania - elutebla
dodatkowy odbiorca, CC: - dua leteroricevanto
dokadnie - ekzakte (KompLeks)
dokadnod - ekzakto | ekzakteco (KompLeks)
dokadny - ekzakta (TekVort)
dokument - dokumento (KompBaz)
doczad, zaczad - postglui | postaldoni (Vim)
domena - retregiono | domajno (KompLeks)
domylna drukarka - defalta presilo | defalta printilo
domylny folder - defalta dosierujo
domylny uytkownik - defalta uzanto
domylny, defoltowy - defalta
doradca, konsultant - konsilanto
doradzad - konsili (KompLeks)
dostarczad - provizi
dostawca - provizanto
dostawca internetowy - interretperanto | provizanto
de retkonekto (KompLeks)
dostawca treci - provizanto de enhavo
dostawca usug - provizanto de servoj
dostawca usug internetowych - provizanto de retservoj
dostp - atingo (PIV2002) | aliro (Bertin)
dostp do Internetu - interretaliro | retaliro
dostpna pamid - disponebla memoro
dostpna powierzchnia dyskowa - disponebla
diskospaco (Chuck Smith)
dostpnod - atingeblo | alirebleco (Bertin)

dostpnod - disponeblo (KompLeks, OOo)
dostpny - disponebla
dowiadczenie komputerowe - spertoj pri komputiloj
d, dno - malsupro (Drupalo)
draft, wersja robocza - malneto (OOo)
druk - presao (OOo) | printao (ipernity)
druk na danie - lapeta presado | lapeta printado
drukarka - presilo (OOo) | printilo (PIV2002)
drukarka atramentowa - inkpruca presilo | inkpruca
printilo (PIV2002)
drukarka igowa - nadlara presilo (KompLeks, TekVort) |
nadlara printilo (KompLeks)
drukarka laserowa - lasera presilo (Bertin, Joomla) |
lasera printilo (PIV2002)
drukarka lokalna - loka presilo (TekVort) | loka printilo
drukarka matrycowa - matrica presilo (OOo) | matrica
printilo
drukarka obustronna - ambaanka presilo |
ambaanka printilo
drukarka sieciowa - presilo en loka reto | printilo en
loka reto
drukarka termiczna - varmopresilo | pervarma presilo
(Bertin)
drukarka wielkoformatowa - larformata presilo (KDE) |
larformata printilo
drukarka wierszowa - polinia presilo | polinia printilo
drukowad - presi | printi (PIV2002)
drzewo folderw - strukturo de dosierujoj (Bertin)
duplikat - duoblo (OOo, Benson)
duplikowad - duobligi (Vim) | multobligi (Benson)
due litery - majuskloj
duymi literami - majuskla (OOo, Drupalo) | grandaj
literoj
dwukierunkowy - ambadirekta
dwukropek - dupunkto
dwuliniowy - dulineara
dwustronny - duanka
dwuwarstwowy - dutavola
dymek z pomoc - pruchelpilo (Vikipedio, Drupalo)
dymek z porad - pruchelpa konsilo (Bertin)
dynamiczna wymiana danych (DDE) - dinamika
datuminterano
dynamicznie - dinamike
dynamicznie doczana biblioteka (DLL) - dinamike
bindebla biblioteko
dynamiczny - dinamika (KompLeks, TekVort)
dysk - disko
dysk bootowalny - praarga disko
dysk kompaktowy - kompaktdisko | k-disko (Bertilo)
dysk magnetyczny - magneta disko
dysk optyczny - lumdisko (OOo, Bertin)
dysk stay - ksita disko (OOo)
dysk twardy - ksita disko | durdisko (Pekoteko)
dysk wirtualny - virtuala disko
dyskietka - disketo (Bertin) | diskedo (PIV)
dystrybuowad - distribui (KompLeks, TekVort)
145

dziecko, potomek - ido | subdziedziczyd - heredi
dziennik - taglibro
dziennik internetowy - rettaglibro (Bertin) | blogo
(KompLeks)
dziesitny - dekuma (Kompleks, TekVort)
dziura w bezpieczeostwie - sekuriga truo (OOo)
dwik w tle - fona sono
-Ee-book, ksika elektroniczna - retlibro | e-libro
edycja tekstw, przetwarzanie tekstw dokumentoredaktado (KompLeks) | tekstotraktado
(TekVort)
edytor dwiku - sonredaktilo (KDE)
edytor grafiki - bildoredaktilo (OOo, FEL)
edytor grafiki - grakilo (Lode VDV)
edytor HTML - HTML-redaktilo
edytor ikon - bildsimbola redaktilo (TekVort) |
piktogramoredaktilo (KDE)
edytor pikselowy - rastrumera redaktilo
edytor stron internetowych - retpaoredaktilo
(Drupalo)
edytor tekstw - tekstredaktilo | tekstprilaborilo
(PIV2002)
edytor tekstu - redaktilo
ekran - ekrano
ekran dotykowy - tuekrano
eksport - eksporto (Bertin)
eksportowad - eksporti
ekstrahowad - eltiri (KompLeks)
ekwiwalent - ekvivalento (TekVort)
elastyczny - eksebla
elektroniczny - elektronika | retelement - ero (TekVort) | elemento (OOo)
element graficzny - graka elemento (Bertin)
element potomny - ida elemento
element wymagany - elemento bezonata
eliminowad, usuwad - forigi
elipsa - elipso (KDE)
Emacs - Emakso (PIV2002, ReVo)
emotikon - miensimbolo (OOo) | mienvinjeto
(KompLeks)
emotikon - miensimbolo | ridetulo
emulacja - imitado (OOo)
emulator - imitilo
emulowad - imiti (OOo)
encja - ento
encja HTML - HTML-subtenata signo (&nomo;)
(KompLeks)
Ethernet - eterreto
etykieta - etikedo
etykieta CD - KD-a etikedo
etykietowad - etikedi (KompLeks, ReVo)
-Ffaks - fakso | telekopio
faks (urzdzenie) - faksilo | telekopiilo
faksmodem - faksmodemo
faksowad - faksi (OOo) | telekopii

fakturowad - fakturi
faza - fazo (Lode VDV)
filtr - ltrilo (OOo)
filtr antyphishingowy - ltrilo kontra pasvorttelo
filtr antyspamowy - spamltrilo (TekVort)
filtr graficzny - graka ltrilo (PIV2002)
filtrowad - ltri
firma internetowa, dotcom - interreta rmao (TekVort)
firmware - mikroprogramaro | integrita programaro
(Bertin)
fizyczny - zika
flaga, wskanik - ago | indiko (KompBaz)
fokus, zogniskowanie - fokuso | enfokusigo (KDE)
folder - dosierujo
folder w sieci - dosierujo en loka reto
folder z programem - programdosierujo (KDE)
format czasu - tempoformato (OOo) | hora formato
(OOo)
format danych - datumarano
format eksportu - eksportformato
format kontenera - adviduja formato (KDE)
format papieru - paperformato (OOo)
format pionowy - vertikala formato (KompLeks,
TekVort) | portreto (OOo)
format pliku - dosierformato (KompLeks)
formatowa - formati (eelon) (PIV2002, FEL)
formatowad dysk - strukturi (diskon)
formatowanie akapitu - formatado de alineo (Drupalo)
formatowanie tekstu - tekstarano (Lode VDV)
formatowanie warunkowe - kondiea formatado
(KompLeks, TekVort)
formularz - formularo
formua - formulo (KompLeks, ReVo)
forum - forumo (KompLeks)
forum internetowe - retforumo
fotografia cyfrowa - cifereca foto
freeware - eiesao | publikao (PIV2002)
funkcja - funkcio (KompLeks)
-Ggadet, akcesorium - akcesorao (OOo) | popularaeto
(Lode VDV)
galeria - galerio (KDE)
galeria obrazkw - bildetara galerio (OOo)
ga - braneo (OOo)
ga - braneon
gama barw - kolorcirklo
gamepad - ludotabuleto
gazeta internetowa - retrevuo
generator kodu - kodogenerilo (Bertin)
generowad - generi (OOo)
generyczny, rodzajowy - komuna (KDE)
gstod - denso (Debian) | denseco (Bertin)
gigabajt - gigabajto (KompLeks)
globalny - malloka (KompLeks)
gbia koloru - kolorozo (KompLeks)
gonik - latparolilo
146

gowica czytajca - legkapo (OOo, Bertilo)
gowica drukarki - presila kapeto (Lode VDV) | printila
kapeto (KompLeks)
gowica kasujca - vikapo (KompLeks)
gowica zapisujca - skribkapo (KompLeks, ReVo)
gwny procesor - eefprocesoro | eefprocezilo
gwny uytkownik - eefuzanto
gwny, master - eefa (OOo)
gniazdo rozszerzenia - kompletiga fendo
gorca linia - helplineo (Chuck Smith)
gorcy klawisz, polecenie klawiaturowe - klavkomando
| agklavo (KompVort)
gorcy restart - varma restartigo | parta restarto
(KompList)
gorcy restart - varma restarto
gotowy po wyjciu z pudeka - elskatole kapabla
gotwka elektroniczna - retmono (OOo)
gra wideo - videoludo
grad - legi (Ipernity, KDE) | ludi
gradient - kolortransiro
graficzny interfejs uytkownika - graka fasado | graka
interfaco (OOo)
grafika - artaoj (OOo, Lode VDV) | grako
grafika - bildo
grafika komputerowa - komputila grako |
perkomputila grako (KompLeks)
grafika rastrowa - rastruma grakao (Bertin)
grafika ta - fona grafiko (KompLeks, TekVort)
grafika wektorowa - vektora grako (PIV2002,
KompLeks)
granica - limo
grupa - grupo
grupa aplikacji - grupo de aplikaoj (PIV2002, Bertin)
grupa dyskusyjna - diskutgrupo
grupa dyskusyjna - novagrupo | forumo (KompLeks)
grupa moderowana - kontrolata grupo (KDE)
grupa robocza - laborgrupo (KompLeks, TekVort)
grupowad - grupigi
gwiazdka steleto
-Hhaczek - hoketo
haas - bruo
hardware - aparataro
harmonogram - horaro (Bertin) | tempoplano (Bertin)
haso - pasvorto
haso sieciowe - reta pasvorto
haso uytkownika - pasvorto de uzanto
haso wymagane - pasvorto nepras
heksadecymalny, szesnastkowy - deksesuma
(KompLeks, OOo)
herc - herco
hibernowad - pasivumigi
hierarchia - hierarkio
hierarchia folderw - hierarkio de dosierujoj
hipercze - hiperligilo (TekVort) | ankro
hipertekst - hiperteksto (KompLeks, OOo)
Hipertekstowy Jzyk Znacznikw (HTML) - HiperTeksta

MarkLingvo (OOo, Bertin)
histogram - histogramo
historia - historio (Bertin)
historia cofnid - malfara historio
historia zmian - anohistorio
hi-tech, wysokiej technologii - pintteknologia (Bertin)
hosting - retejgastigo (Vikipedio)
hostowad - gastigi retejon | gastigi retpaon (FEL)
hostowanie - gastigo
hub - nabo (Drupalo) | koncentrilo (Vikipedio)
hurtowy eksport - amasa eksportado
hurtowy import - amasa importado
hybrydowy hibrida
-Iidentyfikator - identigilo (TekVort)
identyfikator sieciowy - reta identigilo (KompLeks,
TekVort)
ikona, piktogram - bildsimbolo | piktogramo
(KompLeks)
implementowad - realigi (KompLeks)
import - importo
importowad - importi
indeks - indekso (TekVort) | indico (ReVo)
indeksowad - indeksi (OOo)
informacja - informo
informatyka - komputiko
infostrada - informa oseo | informooseo (TekVort)
inicja, litera pocztkowa - komenca litero (TekVort) |
inicialo (TekVort)
instalacja - instalo (KompLeks, ReVo)
instalator - instalilo
instalowad - instali (OOo)
instrukcja - instrukcio (Bertin) | komando (KompLeks)
instrukcja warunkowa - kondiea ordono (OOo)
integralnod - integreco
interakcja - Makintoa komputilo kun Intel-procesoro
interaktywny - dialoga | interaga (PIV2002)
interfejs - interfaco ((graka) fasado)
interfejs aplikacji - aplikprograma interfaco
interfejs uytkownika - fasado | (uzant)interfaco
internacjonalizacja - internaciigo (KompLeks, TekVort)
internauta - retumanto
Internet - Interreto
Internet Explorer - Interreta Esplorilo
interpolacja - interpolado (Bertin, KDE)
interpreter - interpretilo (Bertin)
interpretowad - interpreti (KompLeks, TekVort)
interpunkcja - interpunkcio (TekVort)
inynieria wsteczna - retroprojektado
iteracja - iteracio (KompLeks, OOo)
iterowad - iteracii (Bertin)
-Jjakod druku - preskvalito | printkvalito
jasnod - brileco (OOo)
Java - Havo
JavaScript - Havoskripto
147

jdro - kerno
jdro - kerno (KompLeks)
jednoczesny - samtempa
jednokierunkowy - unudirekta
jednokrotny - unu-foja
jednostka centralna - eefprocesoro (OOo, Firefox) |
centra aparato (TekVort)
jednostka danych - datumero (Bertin)
jednostka miary - mezurunuo (Bertin)
jzyk komputerowy - komputila lingvo
jzyk maszynowy - mainlingvo (OOo) | mainkodo
(TekVort)
jzyk obiektowy - cellingvo (TekVort)
jzyk programowania - programlingvo (Bertin) |
programada lingvo (TekVort)
justowad - israndigi (KompLeks, TekVort) | alkadrigi
(KompLeks)
justowanie - israndigo (KompLeks) | alkadrigo
(KompLeks)
-Kkabel - kablo
kadrowad - stuci | pritondi (Wordpress)
kalendarz - kalendaro
kalibrowad - kalibri (KompLeks, KDE)
kalkulator - kalkulilo
kamera internetowa - retkamerao
kana - kanalo (PIV2002, KompLeks)
kana RSS - RSS-uo (KompLeks, OOo) | abonuo
(NetVibes)
kana wiadomoci, kana RSS - abonuo (FEL, KompList)
kandydat do wydania - eldona kandidato
kapitaliki - majuskletoj
kapitalizacja (litery) - majuskligo (KompList, KDE)
karetka - eareto (Pekoteko)
karta - karto (KompLeks)
karta dziurkowana - trukarto (Pekoteko)
karta dwikowa - sonkarto
karta komputerowa, PC card - komputila karto
(KompLeks, ReVo)
karta pamici - memorkarto (TekVort)
karta rozszerzenia - kompletiga karto (KompLeks,
TekVort)
karta sieciowa - retkarto
karta wideo - vidkarto (OOo) | videokarto
kartrid - kartoeo
kartrid z tuszem - kartoeo | inkokartoeo
kaseta - kasedo (KompLeks, Bertin)
kaskadowy arkusz stylw - latema stilfolio
katalog - dosierujo (FEL)
katalog - katalogo | dosierujo
katalog gwny - radika dosierujo
katalog plikw - dosierujo
kategoria - kategorio (Tekstoj.nl)
kategoria potomna - ida kategorio
kategoryzacja - kategoriado
kategoryzowad - kategoriigi
kt obrotu - turnangulo (OOo)
kierunek tekstu - tekstodirekto

kilobajt - kilobajto (KompLeks, TekVort)
kilobit - kilobito
klasa - klaso
klasyczny - klasika (Drupalo)
klawiatura - klavaro
klawiatura ekranowa - ekranklavaro (Vikipedio)
klawiatura numeryczna - nombra klavaro (TekVort,
KDE)
klawisz - klavo
klawisz akcentu - kromsigna klavo | senpaa klavo
(KompLeks)
klawisz Alt - Alt-klavo (Bertin) | alternativa registrumo
(KompLeks)
klawisz cofania - retropaa klavo (TekVort, Vikipedio)
klawisz Ctrl - stirklavo (OOo) | stira registrumo
(KompLeks)
klawisz Del - foriga klavo
klawisz Enter - eniga klavo (Benson) | enen-klavo
(KompLeks)
klawisz Esc - eskapa klavo (Bertin)
klawisz funkcyjny - funkcia klavo
klawisz Ins - enmeta klavo | intermeta klavo
klawisz kursora - movioklavo (OOo, KDE)
klawisz myszy - musklavo (KDE)
klawisz Numlock - nombra baskulo (ReVo, TekVort)
klawisz pogrubienia - grasiga klavo (KompLeks, TekVort)
klawisz Shift - majuskliga klavo (Drupalo) | supra
registrumo (KompLeks)
klawisz spacji - spacostango (Vikipedio) (specetstango)
klawisz strzaki - sagoklavo
klawisz Tab - taba klavo (Bertilo)
klient - kliento
klient poczty elektronicznej - retpotilo
klikalna mapa - kalkmapo
klikalny - alklakebla (KompLeks, TekVort)
klikalny obraz - klakbildo
kliknd - alklaki | klaki (KompLeks)
kliknd prawym przyciskiem myszki - klaki dekstre
kliknicie mysz - musklako (KompLeks, TekVort)
kliknicie reklamy - alklako sur anonco
klip dwikowy - sonao
klon - klono (KDE)
klucz - losilo
klucz prywatny - privata losilo (Bertin)
klucz publiczny - publika losilo
klucz rejestracyjny - registra losilo (PIV2002, TekVort)
klucz sortowania - ordiga losilo (KompLeks, OOo)
klucz symetryczny - simetria losilo (KompLeks, OOo)
klucz szyfrujcy - eifrolosilo (Wordpress)
know-how - scipovo
kod - kodo
kod binarny - duuma kodo (KompLeks, KompList) |
binara kodo (KompVort)
kod bdu - erarkodo
kod dostpu - atingokodo (KompLeks, TekVort) |
alirokodo
148

kod kraju - landkodo
kod kreskowy - kodstrekaro | strekokodo (Bertin)
kod maszynowy - mainkodo (KompLeks, ReVo)
kod regionalny - regionkodo (KompLeks, Bertin)
kod uwierzytelniajcy - atentoindiko (Lode VDV)
kod znaku - signokodo (KompLeks)
kod rdowy - fontkodo (TekVort)
kodek audio - sonkodeko (KDE)
kodowad - kodi, eifri (OOo)
kolaps, zaamanie - kolapso | komputila paneo
kolejka - atendovico
kolejka drukowania - atendovico por presado |
atendovico por printado
kolejkowad - envicigi
kolejnod malejca - malkreska ordo (KompLeks)
kolejnod rosnca - kreska ordo (KompLeks)
kolejny, sekwencyjny - sinsekva (Bertin)
kolor ta - fona koloro
kolor wypenienia - pleniga koloro
kolorowy wywietlacz - kolora ekrano
kolumna - kolumno | vertikalo
kolumna obliczeniowa - kalkulita kolumno
kombinacja - kombinao
kombinacja klawiszy - klava kombino
komentarz - komento
komentowad - komenti
komfigurator - agordilo
komrka - eelo (OOo)
kompaktowanie - kompaktigo (Bertin)
kompaktowy - kompakta
kompatybilnod - kongrueco
kompatybilny do przodu - kongrua plien (Bertilo)
kompilator - kompililo | tradukilo (KompLeks)
kompilowad - kompili (KompList, Bertin)
komponent ActiveX - ActiveX-komponento
kompresja - densigo | kompaktigo (Bertin)
kompresor - densigilo (Bertin)
kompresowad - densigi | kompaktigi (FEL)
komputer - komputilo
komputer biurkowy - surtabla komputilo
komputer docelowy - celkomputilo
komputer kieszonkowy, PDA, palmtop - pokomputilo
komputer osobisty - persona komputilo
komputer przenony - portebla komputilo (KompLeks)
komputer stacjonarny - neportebla komputilo
komputer-host - gastiga komputilo | eefkomputilo
(TekVort)
komputer-klient - porklienta komputilo (KompLeks,
TekVort)
komputeryzowad - komputilizi (ReVo)
komunikacja asynchroniczna - nesinkrona komunikado
komunikacja bezprzewodowa - sendrata komunikado
(Bertin)
komunikacja peer-to-peer - samtavola komunikado
(ReVo)
komunikator internetowy - tujmesailo (PIV2002,
ReVo)
koncentrator - koncentrilo (Lode VDV)

konferencja sieciowa - reta konferenco
konfiguracja - agordo (KDE, Tradukado) | konguro
(KompLeks)
konfiguracja sieci - agordo de retkarto
konfiguracja strony - pao-agordo (KDE)
konfigurowad - agordi | konguri
konflikt - konikto
konflikt nazw - nomkonikto
koniec akapitu - alineno (KDE)
koniec akapitu - deovo (alinea) (OOo)
koniec pliku - dosierno (Bertin)
koniec wiersza - linino (Bertin)
koniec wiersza - linino (OOo)
konsola - konzolo
konsolidacja - kunfandio
konsolidowad - kunfandi (OOo, KompLeks)
kontakt - kontakto (OOo)
kontakt pocztowy - retpota kontaktpersono
kontekst - kunteksto (OOo)
kontener - kontenilo
kontener OLE - OLE-kontenilo
konto - konto
konto administratora - konto de administranto
konto komputerowe - komputila konto (KompLeks,
TekVort)
konto poczty elektronicznej - retpota konto
konto uytkownika - konto de uzanto
kontrast - kontrasto
kontrastowy - kontrasta (OOo)
kontrola dostpu - atingokontrolo (OOo) | alirokontrolo
kontrola ortograficzna - kontroli literumadon
kontrola parzystoci - malpareckontrolo
kontrola parzystoci - pareca kontrolo
kontrola rodzicielska - gepatra enhavlimigo (KompLeks,
TekVort)
kontrola uwierzytelnienia - atentokontrolo (Drupalo)
kontroler - regilo (Bertin) | regulilo (KompList)
kontroler urzdzenia - aparata regilo | adaptilo
(TekVort)
kontrolka ActiveX - ActiveX-kontrolilo
kontrolowad - kontroli
kontur - konturo (OOo, KDE)
konwersja - konverto
konwersja pliku - dosierkonverto (KDE)
konwerter - konvertilo (KompLeks, Firefox)
konwertowad - konverti (datumojn)
koo trojaoski - troja eevalo
kooczyd - ni
kopia - kopio
kopia do wiadomoci - kopio de mesao (Bertin)
kopia pliku - kopio de dosieroj, sekurkopio de dosieroj
kopia zapasowa, kopia bezpieczeostwa - sekurkopio
(Bertin) | restarkopio (KompLeks)
kopiarka - kopiilo
kopiowad - kopii
149

kopiowad i wklejad - kopii kaj alglui (KompLeks,
TekVort)
koprocesor arytmetyczny - nombra kromprocesoro
(TekVort)
korektor pisowni - literumada kontrolilo | literumilo
(PIV2002)
korespondowad - korespondi (kun)
kotwica - ankro
krok po kroku - popae (OOo, Bertilo)
kropka - periodo (KompLeks, TekVort)
krj czcionek - tipara fasono (Bertin)
kryptografia - kriptograo (OOo)
kryterium wyszukiwania - serea kriterio (OOo)
krytyczne ostrzeenie - kritika averto (Bertin)
krzywa Beziera - Bezier-kurbo (Bertin)
ksika adresowa - adresaro (KompLeks, Bertin)
ksika audio, audiobook - sonlibro
ksiga goci - gastolibro
kursor - kursoro (Bertin) | tajpmontrilo
kursor myszy - musmontrilo | muskursoro (KDE)
kwota kvoto
-Llaik komputerowy - komputila laiko | komputila nulo
(Lode VDV)
laptop - tekkomputilo (OOo) | notbloka komputilo
(KompLeks)
laptop - tekokomputilo | sinokomputilo
leksykalny - leksika
leksykon - leksikono
leksykon, glosariusz - dinvortaro | leksikono
(Pekoteko)
lewy klawisz myszy - maldekstra musbutono
licencja uytkownika - permesilo por uzanto (KDE)
liczba wierszy - nombro da linioj (OOo)
licznik - nombrilo (OOo, Wiktionary)
liczyd, obliczad - komputi (PIV2002, KompLeks) | kalkuli
(Bertin)
liczydo - abako
linia bazowa - bazlinio (PIV2002)
linijka, miarka - mezurilo
link do pobrania - elutoligilo
linkowad - ligi
list handlowy - komerca letero
lista - listo
lista kontrolna - markolisto
lista odtwarzania, playlista - ludlisto
lista pl - listo de kampoj
lista przyjaci - amikolisto
lista rozwijana - fallisto (OOo)
lista wypunktowana - bula listo (OOo)
lista zablokowanych adresw - listo de blokitaj IPadresoj
lista zadao - taskolisto (KompLeks, Bertin)
litera napdu - diskingolitero (KompLeks, ReVo)
logiczny - logika (KDE)
login (nazwa uytkownika) - salutnomo (KompLeks,
TekVort)
logo - emblemo | identiga simbolo (OOo)

logowad si - ensaluti
logowanie - ensaluto (KompLeks, TekVort) | saluto
(KDE)
lokalizowad (tumaczyd) - asimili (OOo) | -igi
(esperantigi, francigi)
lokalny - loka (Tradukado, Tekstoj.nl)
lokalny komputer - loka komputilo (TekVort)
losowy - hazarda | aleatora (KompLeks)
luka - breeo
-adowad - argi
adowanie z CD - praargo per KD-legilo
adowarka - bateria argilo
amacz kodu - kodrompisto | retpirato
aocuch tekstowy - tekstoeeno (KompLeks, KDE)
aocuch znakowy - signoeeno (Pekoteko) | signovico
(Pekoteko)
atad, poprawiad - iki
atka, poprawka - ikao (OOo)
atwod uycia - facileco de uzado
atwy w uyciu - facile uzebla
cznik, dywiz - streketo (KompLeks, TekVort)
czyd - konekti (PIV2002, Bertin)
czyd w aocuch - kroei | kunigi
uk - arko
-MMac OS X - Makintoo OS X (ReVo, Bertin)
macierz, matryca - matrico (Bertin)
Macintosh - Makintoo
magazyn sieciowy - retrevuo
mainframe - komputilego (Bertin)
makro - makroo (OOo)
maksymalizowad - maksimumigi
maksymalny - maksimuma
maa zawartod tuszu - malmulta inko (KompLeks, OOo)
maymi literami - minuskla | etlitera (KompList)
manipulowad - manipuli (KompLeks)
mapa bitowa - rastrumo (Bertin) | bitbildo (PIV2002)
mapowad - mapigi
margines - mareno (KompLeks, TekVort)
marka - marko
marker - markilo
marker, znacznik - marko | indikilo
martwy klawisz - senpaa klavo
maska - masko (OOo)
masowy, hurtowy - amasa
maszyna do pisania - skribmaino (TekVort)
maszyna wirtualna - virtuala maino
maszyna wirtualna Javy - Havotraktilo
mediana - mediano
megabajt - megabajto (Mbajt)
meneder bootowania - praarga administrilo
meneder kontaktw - kontaktadministrilo
meneder pobierania - eluta administrilo
menu - menuo (KompLeks, OOo)
menu Edytuj - menuo Redakti (Tekstoj.nl)
150

menu kaskadowe - vicigita menuo | kaskada menuo
menu kontekstowe - kunteksta menuo
menu opuszczane - tirmenuo (Bertin) | pendomenuo
(KompVort)
menu Plik - menuo Dosiero
menu rozwijane - falmenuo
menu startowe - startmenuo
menu wyskakujce - prucmenuo (OOo)
metadane - metadatumoj (Bertin)
mikkie przeamanie wiersza - eventuala streketo
migajcy - pulsa (Bertin, Drupalo)
migotad - pulsi
migotanie - pulsado (ReVo, Bertin) | lumpulsado (ReVo)
mikrofon - mikrofono
mikrokomputer - mikrokomputilo (TekVort)
mikroprocesor - mikroprocesoro | mikroprocezilo
mikser audio - miksilo por sonoj (KDE)
miniatura - miniaturo (KompLeks)
minimalizowad - minimumigi (KompLeks) | plejetigi
(Bertin)
minimalny - minimuma (OOo) | plejeta (Bertin)
minus - minuso (Bertin)
moc obliczeniowa - komputila povo (KompLeks)
model - modelo
model biznesowy - komerca modelo (Lode VDV)
modem - modemo (OOo)
modem wewntrzny, modem wbudowany - interna
modemo
modularny - modula (KompLeks, ReVo)
modulowad - moduli
modyfikowad - modi (Bertin)
monitor - monitoro
monochromatyczny - unukolora
monotypiczny, o staej szerokoci znaku - egallara |
egalinterspaca (Lode VDV)
mostek - ponto
moliwod - ebleco | eblo
multimedia - plurmedio
mysz - muso
-Nna danie - lapete
nacisnd (klawisz) - premi | klavi (ReVo)
nacisnd i przytrzymad - premi kaj teni
nacisnd klawisz - klavi (TekVort)
nadawad - elsendi
nadawanie - elsendo
nadawanie strumieniowe - elsenduo (KompLeks, OOo)
nadawca - sendinto
nadmiarowy - redunda
nadpisywad - anstataigi | superskribi (PIV2002)
nadrzdny, rodzicielski - patra | super- (Drupalo)
naduycie - misuzo
naduywad - misuzi
nagwek - paokapo | kaplinio (Pekoteko)
nagwek kolumny - kolumnotitolo
nagwek strony - paotitolo supra
nagwek treci - kapo pri la enhavo
nagroda - premio
nagrywarka CD - KD-registrilo (Mandrejko) | k-diska
registrilo
nagrywarka CD - KD-registrilo (ReVo)
nagrywarka CD - KD-registrilo | k-diska registrilo
nagrywarka dysku - diska registrilo (Vikipedio)
napd bootowalny - praarga disko
napd CD - KD-ujo
napd dyskietek - disketingo (PIV2002, KompLeks)
napd dyskowy - diskingo (KompLeks)
napd dysku - diskingo | diskunuo (Bertin)
napd tamowy - bendolegilo (Bertin)
naprawiad - ripari
naprawienie bdu - cimoriparo
narzdzie - ilo
narzdzie autorskie - verkilo
narzdzie do rysowania - desegnilo (KompLeks,
TekVort)
narzdziownia - ilaro (KompLeks)
natychmiastowa wiadomod (IM) - tujmesao
natywny - indiena (OOo, TekVort)
nauczanie wspomagane komputerowo, CAI perkomputila instruado | komputilizita instruado
(KompLeks)
nauka wspomagana komputerowo - perkomputila
instruado | komputile helpata instruado (Bertin)
nawias - krampo
nawias okrgy - ronda krampo
nawiasy ktowe - angulaj krampoj
nawigator - navigilo (TekVort)
nawigowad - navigado
nazwa domenowa - retregiona nomo | domajna nomo
(KompLeks)
nazwa komputera - nomo de komputilo (Bertin)
nazwa pliku - dosiernomo
nazwa pola - nomo de kampo
nazwa urzdzenia - aparatnomo
nazwa uytkownika - salutnomo | uzantnomo (FEL)
nazwa wywietlana - vidiga nomo
negacja - negacio
newsletter - novaletero (KDE)
nieaktywny - neaktiva (OOo)
niechroniony - neprotektita | senprotekta (OOo)
niedrukowalny znak - nepresebla signo | neprintebla
signo
niekompatybilny - malkongrua (OOo)
nieamliwa spacja, lepka spacja - nerompebla spaceto
nieodwracalny bd - neriparebla eraro
nieparzysty - malpareca
nieposortowany - neordigita (Bertilo)
nieprzezroczysty - maldiafana
niesformatowany - neformatita (PIV2002, KompLeks) |
kruda (Bertin)
nieskooczona ptla - senna iteracio
nieskooczony - senna
nieuywany - neuzata (KompLeks, OOo)
niewolnik, komputer podporzdkowany - sklavo (OOo)
151

niewraliwy na wielkod liter - usklecoblinda
(KompLeks, OOo)
niezaleny - sendependa (OOo)
niezatytuowany - sentitola
niezdefiniowany - nedinita
niezmodyfikowany - neanita (OOo)
norma - normo
normalizowad - normigi (TekVort)
normalny - normala (KompLeks, Bertin)
normalny widok - normala vido
normowad - normi
nonik, nona - portanto (KompLeks) | portanta ondo
(FEL)
nota o prawach autorskich - atentigo pri kopirajto
notatnik (program) - platteksta redaktilo
notebook - notlibro (OOo)
numer dostpowy - atingonumero (TekVort, KDE)
numer portu - porda numero
numer wywoawczy - voknumero
numeryczny - nombra (KompLeks, TekVort)
-Oo zamknitym kodzie - fermitkoda
obiekt - objekto
obiekt multimedialny - advidea objekto (OOo)
obiekt potomny - ida objekto (KompLeks)
obracad - turni (Bertin)
obraz - bildo (KDE)
obraz dysku - ekzakta kopio de disko
obrazki, clipart - bildetaro
obrt, rotacja - turno (Bertin) | rotacio (TekVort)
obszar - areo | zono (Bertin)
obszar notatek - areo por notoj
obszar roboczy - laborareo
obszar rysowania - desegna areo
obszar tytuu - titolareo (OOo, Bertin)
obszar wykresu - areo de diagramo
obudowa - muntokadro
obudowa komputera - komputilujo
obustronny - ambaanka
obywatel sieci, netizen - retlandano
oceniad, szacowad - taksi
ochrona - protektado (Firefox)
ochrona danych - datumprotekto (OOo) |
datumsekurigo (Teknika vortaro)
ochrona hasem - pasvorta protektado
ochrona pamici - memorprotekto (PIV2002,
KompLeks)
ochrona przed kopiowaniem - kontrakopia protekto
ochrona przed zapisem - kontraskriba protektado
oczekiwad - atendi (OOo)
oczekujcy - okazonta | pritraktota (Wordpress)
odbita poczta - reveninta retpoto
odblokowad - mallosi (KompLeks, OOo)
odchylenie - ekarto
oddalad, zmniejszad - malzomi (KompLeks, OOo)
odgraniczony - limigita | barita (KompLeks)
odinstalowywad - malinstali (KompLeks, TekVort)
odkrywad, odsaniad - malkai (Bertin)

odczad - malkonekti
odmawiad, nie akceptowad - malakcepti (OOo, TekVort)
| rifuzi (Abiword)
odpowiadad - respondi
odpowied - respondo
odraczad, odkadad - prokrasti (ReVo)
odstpy midzy komrkami - eelospacado
odstpy midzy znakami - interspaco (OOo)
odsyacz bezwzgldny - absoluta ligilo
odsyacz tekstowy - teksta ligilo
odsyacz, link, hipercze - ligilo
odsyacz, odnonik - krucreferenco | interna referenco
(Tekstoj.nl)
odtwarzacz - legilo | ludilo (KDE)
odtwarzacz CD - KD-legilo
odtwarzacz DVD - DVD-spektilo (KompLeks, TekVort) |
DVD-ludilo
odtwarzacz dyskw kompaktowych - KD-legilo
(KompLeks)
odtwarzacz dwiku - sonlegilo (TekVort, Bertin) |
sonadigilo
odtwarzacz MP3 - MP3-ludilo (Vim)
odtwarzacz multimediw - spektilo
odwoanie, odniesienie - referenco
odwoywad si, robid odniesienie - referenci
odwracad - inversigi (Bertin)
odzyskiwanie danych - datumrestaro
offline - nekonektite (OOo, TekVort) | senkonekte
(KompLeks)
ogoszenie - anonco
oglny - enerala (KompLeks, Bertin)
ograniczad - limigi
ograniczenie - limigo (Bertin)
ograniczony - limigita
okablowanie - dratado (KompLeks, ReVo)
okienko dialogowe - dialogujo
okienko tekstowe - tekstujo
okienko wiadomoci - dialogujo
okienko z ostrzeeniem - averta fenestro
okienko ze znakiem zachty - fenestro kun
komandinvito
okno aplikacji - aplikaofenestro
okno o - pri-dialogujo (KompLeks)
okno potomne - ida fenestro (KompList)
okno, okienko - fenestro (KompList)
oktet - bitoko (Bertin)
online - enreta | interreta
online - konektite | komputile ligita (N-E-N versio 4)
opcja - opcio (KompLeks, OOo) | elekto (KompLeks)
opcjonalny - malnepra | nedeviga (Drupalo)
open source, z otwartym kodem - malfermitkoda
operacja boolowska - bulea operacio (OOo)
operacja scalania - kunfandiga operacio (KompLeks,
OOo)
operator - operatoro (KompLeks, TekVort)
opis - priskribo (Drupalo, Ipernity)
152

opnienie, odroczenie - prokrasto (Bertin)
oprogramowanie - programaro
oprogramowanie biurowe - oceja programaro
(Drupalo)
oprogramowanie komercyjne - komerca programaro
oprogramowanie open source - malfermitkoda
programaro (KompLeks, ReVo)
oprogramowanie systemowe - sistema programaro
(KompLeks, ReVo)
oprniad - malplenigi (KompLeks, TekVort)
optyczne rozpoznawanie znakw, OCR - optika
signorekono
optyczne rozpoznawanie znakw, OCR - optika
signorekono (Bertin) | Optika Karaktro-Rekono (OKR)
(KompList)
optymalizacja - optimumigo
optymalizowad - optimumigi | optimigi (KompLeks)
optymalny - optimuma
organizator - organizilo (TekVort) | planilo (KompLeks)
organizowad - organizi (TekVort) | plani
orientacja pionowa - vertikala orientio (TekVort)
orientacja strony - orientio de pao, paperorientio
(ReVo)
orientowad - orienti
osobisty - persona
ostrzegad - averti | pepi
ostrzeenie o bdzie - erarpepo (Bertin)
oszustwo komputerowe - komputila frado (Lode VDV)
o - akso
otwarty - malfermita (KompLeks)
otworzyd plik - malfermi dosieron (Bertin)
semkowy - okuma (Bertin)
-Ppaczka - pakao (KDE, Bertin)
paginacja - paonumerado (KompLeks, ReVo)
paginowad - paonumeri (TekVort)
pakiet - pakao (ReVo, TekVort)
pakiet aktualizujcy - isdatiga pakao
pakiet biurowy - oceja programarfasko
pakiet danych - datumpakao
pakiet sterownikw - pakao de peliloj
pakiet, paczka, bundle - fasko (Bertilo)
pakowad - paki (KDE)
paleta kolorw - paletro, kolorpaletro
pamid - memoro (Lode VDV) | memorilo (PIV)
pamid flash - fulmmemoro (KompLeks, OOo)
pamid kasowalna - viebla memoro (KompLeks,
TekVort)
pamid nieulotna - energi-nedependa memoro |
persista memoro (Pekoteko)
pamid podrczna, pamid buforowa - kamemoro |
staplo (KompVort)
pamid RAM - eefmemoro (KompBaz) | senvice
atingebla memoro (TekVort)
pamid rozszerzona - etendita memoro
pamid USB, pendrive - pomemorilo | USBpomemorilo (Vikipedio)
pamid zewntrzna - ekstera memoro (Bertin)

panel - panelo (OOo)
panel sterujcy - stirpanelo | agordilaro (Brian Russell)
papier cigy - eenformularo
parametr - parametro (KompLeks)
parametr opcjonalny - malnepra parametro | nedeviga
parametro
parser - sintaksa analizilo | malkomponilo (KompLeks)
parsowad - sintakse analizi (TekVort, Bertin)
partycja - subdisko
partycja bootowania - praarga subdisko
partycja dysku - subdisko
partycja systemowa - sistemsubdisko (ReVo)
partycjonowad - dispartigi
parzystod - pareco
parzysty - pareca (KompLeks, Bertin)
pasek adresu - adresbreto (OOo, KDE)
pasek boczny - anka strio (TekVort)
pasek menu - menubreto | menutrabo (KompList)
pasek narzdziowy - ilobreto | ilaro (Firefox)
pasek postpu - plenumskalo | progresbreto (Lode
VDV)
pasek przewijania - rulumskalo
pasek stanu - stata breto
pasek z przyciskami - butonbreto (PIV2002, OOo) |
butontrabo
pasek zadao - taskopleto
pasywny, bierny - pasiva (KompLeks, OOo)
pauza, przerwa - pazo
pauzowad - pazigi
pena nazwa - kompleta nomo (KompLeks, OOo)
pena cieka - kompleta vojo
penoekranowy - tutekrana | plenekrana (Firefox)
penotekstowy - tutteksta | plenteksta
peny backup - kompleta sekurkopio
peny dupleks - plene ambadirekta | plendupleksa
(KompLeks)
pendrive, pamid przenona - pomemorilo | USBpomemorilo (Vikipedio)
personalizowad - tajlori (Bertin, TekVort)
pdzel - peniko (KompLeks, OOo)
ptla, iteracja - iteracio (TekVort)
phishing, wykradanie hase - pasvorttelo
piaskownica - provejo (KompLeks, OOo)
pierwszy plan - malfono
piksel - rastrumero | bildopunkto (Bertilo)
pionowy pasek - vertikala streko
piractwo - pirateco (OOo)
pirat sieciowy - retpirato
pisad (na klawiaturze) - tajpi (Bertin)
pivot - pivoto (PIV2002, ReVo)
plakietka - insigno
planista zadao - taskoplanilo
planowad - plani
platforma - platformo
plik - dosiero
153

plik binarny - duuma dosiero (PIV2002, ReVo) | binara
dosiero
plik bootowalny - praarga dosiero (KDE)
plik docelowy - celdosiero
plik dwikowy - sondosiero (KDE)
plik graficzny - bildodosiero
plik jzykowy - lingvodosiero
plik konfiguracyjny - agorda dosiero (PIV2002, KDE) |
kongura dosiero
plik makro - makroa dosiero (OOo)
plik multimedialny - advidea dosiero, plurmedia
dosiero
plik poleceo - komanda dosiero (TekVort)
plik pomocy - helpdosiero (FEL)
plik readme - legumino
plik rozdzielany przecinkami - koma dosiero
plik RTF - RTF-a dosiero
plik tekstowy - teksta dosiero (OOo)
plik tymczasowy - provizora dosiero
plik wsadowy - komandodosiero | komandaro
(KompVort)
plik wyjciowy - celdosiero
plik wykonywalny - plenumebla dosiero (Bertin) |
komandodosiero (PIV)
plik z atk - lka dosiero (KompLeks, Firefox)
plotter - desegnilo
plug and play - konekti kaj ek!
plugin - kromprogramo (Bertin) | kromao (KompLeks)
paski - plata
pyta DVD - DVD | lumdiskego
pyta gwna - eeftabulo (KompLeks, KDE) | eefkarto
(KompLeks)
pywajcy, zmienny - glita
po stronie klienta - klientanka (Lode VDV)
pobierad (plik) - eluti
pobranie, download - elutao
pochylony (kursyw) - kursiva (Bertin)
poczta elektroniczna - retpoto (OOo) | komputilreta
poto (KompLeks)
poczta gosowa - voea mesao
poczta hurtowa - amasa potodissendo (KompLeks,
OOo), porretpota kunfandado (porpota kunfandado)
poczta przychodzca - alveninta poto (Bertin)
poczta mieciowa - trudmesao (OOo, Bertin)
poczta webowa - retpoto
poczta wychodzca - eliranta poto
podajnik papieru - paperpleto (OOo)
podajnik, taca - trabo (OOo, Bertin) | pleto (Bertin)
podatnod na uszkodzenia - vundebleco (KompLeks,
TekVort)
podczerwony - transrua
podgld - antarigardo (Bertin) | aspekto (OOo)
podgld wydruku - aspekto de la presotao (KDE) |
aspekto de la printotao
podkadka pod mysz - musmato (TekVort)
podkreslad - substreki
podkrelony - substrekita
podczony uytkownik - konektita uzanto

podmenu - submenuo
podniesienie z zaamania - postkolapsa riparado
(Bertin)
podpis cyfrowy - cifereca subskribo (FEL)
podpis, sygnatura - subskribo, apudskribo (OOo) |
kapvorto (Pekoteko)
podrabianie - falsado (Bertin)
podrcznik - manlibro
podrcznik uytkownika - manlibro por uzantoj
podrzdny, podporzdkowany - sklava (OOo)
podsumowanie - resumo (Bertin)
podsumowywad - resumi (TekVort)
podtytu - subteksto (Abiword) | subtitolo (Drupalo)
podwjne kliknicie - duobla klako
podwjnie kliknd - duoble alklaki (Bertin)
podwjny rozruch - komuta praargilo
podzbir - subaro (OOo)
podzbir znakw - subsignaro (PIV2002)
podzia na kolumny - kolumnopartigo (KompLeks)
pojedynczy - unuopa (OOo)
pojemnik - ujo (KompLeks, TekVort)
pojemnod - kapacito
pojcie - nocio
pokj do pogawdek - retbabilejo
pokrewny - rilata
pole - kampo
pole adresu - adreskampo (TekVort) | adresparto
(KompLeks)
pole danych - datumkampo
pole formularza - kampo de formularo
pole obliczeniowe - kalkulita kampo (FEL)
pole obowizkowe - nepra kampo (Bertin)
pole opcjonalne - malnepra kampo (OOo)
pole tekstowe - tekstokampo
pole wyboru - markobutono (OOo)
polecenie edycyjne - redaktokomando
polecenie gosowe - voekomando
polecenie menu - menukomando
polecenie, komenda, instrukcja - komando | instrukcio
(KompLeks)
polityka prywatnoci - privateca politiko
poczenie - konekto
poczenie internetowe - retkonekto
poczenie kablowe - perkabla konekto
poczenie na podczerwieo - transrua konekto
(KompLeks)
poczenie sieciowe - retkonekto
poczenie szerokopasmowe - larkapacita konekto
poczenie wydzwaniane - pertelefonlinea konekto
pomoc - helpo | konsilo (Bertin)
pomoc kontekstowa - enhavdependa helpo
pomoc kontekstowa - kunteksta helpo
pomocniczy - neeefa | helpa (Bertin)
ponownie wykonad - refari (Pekoteko)
poprzedni - antaa
popsuty odsyacz - nefunkcianta ligilo (ReVo)
154

porada, wskazwka - konsileto
porwnywad - kompari
port - pordo (Bertin) | konektejo
port komunikacyjny - komunikada pordo
port rwnolegy - paralela konektejo (KompLeks)
port szeregowy - seria konektejo (OOo)
portal - portalo (TekVort)
portowad - porti
porzdek malejcy - malkreska ordo (TekVort)
porzdek, kolejnod - ordo | sinsekvo (Drupalo)
porzucad - forlasi
postp - plenumo | progreso
potwierdzad - kvitanci (KompLeks, Bertin) | konrmi
potwierdzenie - konrmo
poufne dane - privataj datumoj (OOo, TekVort)
powiadamiad - sciigi | atentigi (Drupalo)
powiadomienie - sciigo (Firefox) | atentigo (Drupalo)
powierzchnia - surfaco
powierzchnia dysku - diskospaco
powikszad - pligrandigi
powrt karetki - earetreveno | earetrevenigo
(Pekoteko)
powtarzalny - ripeta
poziom - nivelo (PIV2002, ReVo)
poziom bezpieczeostwa - sekureca nivelo
poziom dostpu - atingonivelo
poziom haasu - brunivelo
poziom pozwolenia - nivelo de permeso
pozioma linia - horizontala linio
poziomy - horizontala
pozwolenie - permeso
pozwolenie dostpu - atingopermeso
pozwolenie, licencja - permesilo (KompLeks)
pozycja - pozicio (TekVort)
pozycja menu - menuero
pozycja pocztkowa - komenca pozicio (Bertin)
pozycjonowad - pozicii (KompLeks)
pozycjonowanie - enpoziciigo (KompLeks, ReVo) |
lokado (OOo)
pozyskiwad - akiri (Bertin)
pautomatyczny - duonatomata (OOo)
pgruby - duongrasa
pprzewodnik - duonkonduktilo (OOo)
praktyczne rady, tips&tricks - praktikaj konsiloj
prawa uytkownika - rajtoj de uzanto
prawa, uprawnienia - rajtoj
prawo autorskie - kopirajta leo
prawo dostpu - atingorajto (KompLeks, TekVort)
prawy klawisz myszki - dekstra musbutono (Bertilo)
preferencja, ustawienie - agordo
preinstalowany - antainstalita (TekVort)
prekompilowany - antakompilita
prezentacja - prezentao
prezentacja, slide show - lumbilda prezento (KDE) |
bildoserio (KompLeks)
problem z bezpieczeostwem - sekuriga problemo
procedura - proceduro (Bertin)
proces - procezo (Bertin) | procedo (Pekoteko)

proces potomny - ida procezo (PIV2002, ReVo) |
subprocezo
proces w tle - fona procezo
procesor centralny - eefprocesoro (Firefox) |
eefprocezilo
procesor dwurdzeniowy - procesoro kun duobla kerno
| procezilo kun duobla kerno
procesor tekstw - tekstotraktilo (OOo),
dokumentoredaktilo | verkilo (ReVo)
produkcja wspomagana komputerowo, CAM perkomputila fabrikado (OOo) | komputilizita fabrikado
(KompLeks)
profesjonalny - profesia (KompLeks)
profil - prolo (PIV2002, KompLeks) | agordaro
(KompLeks)
profil barw - kolorprolo (Lode VDV)
profil sieciowy - reta prolo
profil uytkownika - uzantoprolo (ReVo)
program - programo (TekVort)
program antywirusowy - senvirusigilo
program archiwizujcy - arkiva programaro (Bertin)
program do kontroli rodzicielskiej - gepatra
enhavlimigilo (TekVort)
program do pobierania - elutilo (KompLeks)
program kalendarzowy - kalendaroprogramo
program komputerowy - komputila programo
program adujcy - praargilo (Lode VDV)
program narzdziowy - ilprogramo (Bertin)
program partnerski - partnera programo (KompLeks)
program podrabiany - falsa programo
program rezydentny - rezida programo (Bertilo)
program rysunkowy - desegnilo
program szpiegujcy - spiona programaro (KDE)
program uytkowy - utilao (TekVort)
program w publicznej domenie - publikao
program wsadowy - komandodosiero
programista - programisto
programowad - programi
programowanie - programado (KompLeks, OOo)
programowanie zorientowane obiektowo - objektema
programado (KompLeks)
projekt - projekto (TekVort)
projekt open source - malfermitkoda projekto (TekVort)
projekt, wzr, design - fasonado | dizajno (KompLeks)
projektant stron internetowych - retfasonisto |
aspektigisto
projektor - projekciilo
projektowanie wspomagane komputerowo, CAD perkomputila fasonado (KompLeks, TekVort) |
komputilizita projektado (KompLeks)
projektowanie wspomagane komputerowo, CAD perkomputila fasonado | komputilizita projektado
(KompLeks) computer-aided documentation (s)
proporcja - proporcio (PIV2002, ReVo) | rejo
(KompLeks)
proporcjonalny - proporcia
155

prosid - peti (OOo)
proba - peto (OOo)
protok - protokolo
protok internetowy - interreta protokolo (KompLeks,
TekVort)
protok komunikacyjny - ret-komunika protokolo
protok pocztowy - potoceja protokolo (ReVo)
protok sieciowy - reta protokolo
prototyp - prototipa (KompLeks, Bertilo)
prbka dwikowa - sonpeco
prywatna witryna - privata retejo
prywatnod, poufnod - privateco (OOo)
prywatny, poufny - privata (KompLeks, TekVort)
przechwytywad - kapti
przecigad (myszk) - treni | ovi kaj demeti (OOo)
przecigadi upuszczad, drag&drop - ovi kaj demeti
przecienie - obstrukcio (PIV2002, KompLeks) |
topio (Lode VDV)
przecinek - komo (PIV2002)
przeciwna wartod - kontraa valoro (KompLeks, ReVo)
przeciwnie do wskazwek zegara - maldekstrume |
nelahorloa (Bertin)
przeciwny - kontraa (PIV2002, TekVort)
przedatowany - neisdata (OOo) | eksdata
przedpacony - antapagita (KompLeks, ReVo)
przegldarka folderw, eksplorator - dosiera foliumilo
(OOo) | foliumilo
przegldarka grafik - bildorigardilo (Bertilo)
przegldarka internetowa - foliumilo (Abiword) | TTTlegilo (PIV2002)
przegldarka plikw - dosieresplorilo (OOo, Lode VDV)
| loka foliumilo
przekazywad - plusendi
przekanik - relajso
przekierowanie - alidirekto (OOo)
przekierowywad - alidirekti (OOo, Drupalo)
przekreslad - trastreki
przekrelenie - trastreko (KompLeks, TekVort)
przekroczenie czasu - eltempio
przeamanie kolumny - kolumnosalto
przeamanie strony - paosalto
przeamanie wiersza - linisalto (OOo)
przeczad - baskuligi (KompLeks)
przecznik - baskulo
przemienny - alterna (TekVort)
przenony - portebla
przepenienie - troo
przepenienie bufora - bufra troo (Bertin)
przepyw danych - datumuo
przerwanie - interrompo (Bertin)
przerywad - eesigi
przeskakiwad, pomijad - transsalti | preterpasi
(Drupalo)
przestarzay, nieaktualny - neaktuala (ReVo)
przestawiad, transponowad - transponi
przestpstwo komputerowe - komputila krimo
(PIV2002)
przestrzeo kolorw - kolorspaco

przestrzeo nazw - nomspaco (KompLeks)
przestrzeo robocza - laborspaco
przesund do przodu - porti antaen
przesund do tyu - porti malfonen
przesyad dalej - plusendi (mesaon)
przeszukiwad - foliumi (Bertilo) | esplori
przeszukiwad (sied) - retumi (KompLeks, ReVo) | krozi
przetaktowanie - rapidumo (OOo)
przetwarzad - trakti (OOo) | prilabori (KompLeks)
przetwarzanie - traktado (de datumoj)
przetwarzanie danych - datumtraktado (KompLeks,
TekVort) | datumprilaboro (ReVo)
przetwarzanie grafiki - pritraktado de bildo
przetwarzanie komputerowe - komputado (KompLeks,
TekVort)
przetwarzanie rozproszone - disa procezado (de sama
programo) | plurkomputila procezado
przetwarzanie rwnolege - paralelado (OOo)
przetwarzanie wsadowe - stapla reimo | fona reimo
(KompLeks)
przewijad - revolvi
przewijad - rulumi (KDE)
przewd - drato (Bertin, Drupalo, OOo)
przezroczystod - travidebl(ec)o
przezroczysty - travidebla (Bertin)
przodek - praulo
przybliad, powikszad - zomi | aligrandigi
przyciemniad - malheligi
przycisk - butono, prembutono (TekVort)
przycisk akcji - agobutono
przycisk menu - menubutono (KompLeks, ReVo)
przycisk odpowiedzi - respondbutono
przycisk paska narzdziowego - ilobreta butono
(KompLeks, TekVort)
przycisk polecenia - komanda butono
przycisk przecznika - baskula butono (OOo)
przycisk przewijania - rulumilo
przycisk radiowy - radiobutono (ReVo)
przycisk wyboru - markobutono (KompLeks)
przycisk zamykajcy - fermobutono
przydomek, nick - kanomo (Bertin) | kromnomo (OOo)
przygotowanie do druku - prespretigo (Lode VDV)
przyjazny (dla uytkownika) - afabla
przyjazny dla drukowania - presebla (TekVort) |
printebla
przykad - ekzemplo (KompLeks, OOo)
przykadowy dokument - specimeno (KompLeks)
przypadkowo, losowo - aleatore
przypis dolny - piednoto (OOo)
przypisywad - atribui | asigni (PIV2002)
przypomnienie - memorigo | memorigilo (OOo)
przyrostowa kopia zapasowa - alkrementa sekurkopio
(KompLeks, OOo) | sekurkopio nur anoj
przyspieszad - plirapidigi
przyspieszenie, akcelaracja - plirapidigo
przystosowanie - tajlorado
156

przystosowywad - ustigi (Bertin), tajlori (OOo) |
akomodi (KompLeks)
przywilej - privilegio (KompLeks, TekVort)
przywracanie systemu - sistema restaro (TekVort)
pseudokod - psedokodo
pseudonim - psedonimo
publiczna wersja testowa - publika testoversio (Bertin)
publikowad - publikigi | ai (Wordpress)
publikowanie komputerowe, DTP - perkomputila
eldonado
pulpit (komputera) - komputila labortablo (ReVo) |
tabulo (KDE)
punkt - punkto (KompList)
punktor - bulo (OOo)
punktory i numerowanie - buloj kaj numerado
punktw na cal - punktoj en colo (FEL)
pusta linia - malplena linio (OOo)
pusty - malplena (OOo, Bertin)
pusty ekran - malplena ekrano (KompLeks, OOo)
pusty znak - spaceto (Lode VDV)
pytanie - demando
-Rramek na sekund - kadroj ene de unu sekundo
ramka - kadro
raport - raporto
raport o bdach - cimraporto (Lode VDV)
raportowad - raporti (KompLeks, Bertilo)
raster - rastrumo (ReVo, KompLeks)
rasteryzacja - rastrumigo (OOo, Lode VDV)
recenzja - recenzo (Bertin)
recenzowad - recenzi
redagowad - redakti
redaktor - redaktanto (OOo) | redaktoro
redukowad, zmniejszad - redukti (Lode VDV) |
malpligrandigi
redundancja, nadmiar - redundo (Bertin)
reformatowad - restrukturi (OOo)
region, obszar - regiono | areo (KompLeks)
regresja - regresio (Vim)
regularny - regula (Bertin)
regua - regulo
rejestr - reistro (OOo)
rejestrator - registrilo
rejestrator dwiku - sonregistrilo
rejestrowad si, zapisywad si - enskribii
rejestrowad, nagrywad - registri (OOo) | surdiskigi
(Brian Russell)
reklama pop-up - prucfenestra reklamo (KompLeks,
OOo)
rekord - rikordo
rekord bootowalny - praarga rikordo
rekurencja - rikuro
rekurencyjny - rikura (TekVort) | rekursia (KompLeks)
relacja - rilato
relacyjna baza danych - rilata datumbazo (OOo, Bertin)
relatywny - relativa
rendering - bildigo (OOo)
renderowad - bildigi
replikacja - replikado (Drupalo)
replikowad - repliki
reseller - pluvendisto
reset - reargo (KompLeks, TekVort)
resetowad - reargi | restarigi (Drupalo)
responder - respondilo (OOo, Firefox)
restart - reargo (Bertin) | restarto | restartigo (Bertin)
restartowad - reargi
rezydentny - rezida (OOo, KDE)
rcznie - permane
rczny - mana
robak - vermo (Bertin)
robid adnotacje - prinoti (NL-EO 4) | komenti
robot - roboto (ReVo, OOo)
rodzina czcionek - tipara familio
rosncy - kreska (KompLeks, Bertin)
rosnd - kreski (KompLeks)
rozdzia - eapitro
rozdzielad - dividi
rozdzielczod ekranowa - ekrandistingivo (KompLeks,
OOo)
rozgrupowywad - malgrupigi (KompLeks, TekVort)
rozczony - nekonektita
rozczyd - malkonekti
rozmiar - dimensio
rozpakowywad - malpaki
rozpakowywad, rozzipowywad - maldensigi (TekVort) |
malkompaktigi
rozpoznawad - rekoni (Bertin, KDE)
rozpoznawanie - rekono (ReVo)
rozpoznawanie gosu - parolrekono, voerekono
rozszerzalnod - etendeblo
Rozszerzalny HTML (XHTML) - Etendebla Hiperteksta
Marklingvo
Rozszerzalny Jzyk Znacznikw (XML) - Etendebla
Marklingvo (KompLeks, KDE)
rozszerzenie nazwy pliku - dosiernoma sukso
rozszerzony - etendita
rozwizywanie konfliktw - koniktosolvado (Lode
VDV)
rozwidlad - forki
rozwidlenie - disforkio, forko (OOo, Firefox)
rwnolegy - paralela (TekVort)
rnicowa kopia bezpieczeostwa - sekurkopio - nur
anoj (KompLeks)
RTF - Riea Teksto-Formato
ruter sieciowy - reta enkursigilo
rysik - grifelo
rysowad - desegni
rzd pionowy - vertikala vico | vertikalo (ReVo)
rzd, wiersz - kolumnovico
rzeczywisty - reela
-Ssamorozpakowywalny - memekspansia (TekVort)
scalanie - kunfando | kunigo
scenariusz - scenaro
157

schemat blokowy - blokskemo (ReVo)
schemat kolorw - kolorskemo (Drupalo)
schemat organizacyjny - hierarkia skemo (OOo,
TekVort)
schemat, szkic - skemo
schowek - tondejo (KDE) | tondujo (KompLeks)
segment - segmento
segment linii - linisegmento (OOo)
sekcja - sekcio
sektor - sektoro
sekwencja - sinsekvo
sekwencyjny - sinsekva (Bertin) | sekvenca (KompLeks)
sensor, czujnik - sentilo (TekVort)
separacja kolorw - kolorapartigo
separator - apartigilo (TekVort) | disigilo (KompLeks)
seria - seria sereo
serwer - servilo
serwer baz danych - servilo de datumbazo |
servoprogramo por datumbazo
serwer grup dyskusyjnych - diskutservilo (ReVo)
serwer newsw - novaservilo
serwer plikw - dosiera servilo
serwer pocztowy - potoservilo
serwer pocztowy - retpota servilo
serwer POP - POP-servilo | vokservilo
serwer proxy - prokura servilo
serwer sieciowy - retservilo
serwlet - servleto
sesja - seanco
shareware - tagprova programo (OOo) | propagao
(PIV2002)
shell, powoka - elo (Pekoteko)
sied - reto
sied klient-serwer - klienta-servila reto
sied komputerowa - komputila reto (PIV2002,
KompLeks)
sied lokalna (LAN) - loka reto
sied P2P - samtavola komunikada reto (ReVo)
sied rozlega - malloka reto
sied szerokopasmowa - larkapacita reto
sierota - orfo (Lode VDV)
silnik wyszukiwawczy - sereilo (KompLeks, TekVort)
skala - skalo (Lode VDV)
skala szaroci - grizoskalo
skalowad - regrandigi | ani grandecon (Lode VDV)
skalowalna grafika wektorowa - skalebla vektora
grakao | Streka Vari-skala Grako (Vikipedio)
skalowalnod - skaleblo
skalowalny - regrandigebla, skalebla (Bertin)
skaner - skanilo (Bertin)
skaner kodw kreskowych - skanilo por kodstrekaro
(OOo)
skanowad - skani (OOo)
sklep internetowy - retbutiko
skadnia polecenia - komanda sintakso (Lode VDV)
skadnia, syntaksa - sintakso
skadnica sieciowa - reta konservejo (TekVort)
skoczyd do - salti al
skra - etoso (Bertin) | hato (Drupalo)
skracad - mallongigi
skrt - mallongigo (PIV2002, KompLeks)
skrt klawiaturowy - fulmoklavo
skrypt - skripto (PIV2002, KompLeks)
skrzynka nadawcza - elirkesto (OOo) | senditujo (Brian
Russell)
skrzynka narzdziowa - ilaro (TekVort, Drupalo) |
ilobreto (OOo)
skrzynka odbiorcza - enirkesto (TekVort) | ricevujo
(Brian Russell)
skrzynka pocztowa - potskatolo
skrzynka pocztowa - retkesto
slajd - lumbildo (OOo)
slot na kart - kartingo (Bertin)
sownik - vortaro, vortprovizo
sownik dwujzyczny - dulingva dinvortaro (Bertin)
sownik sieciowy - reta vortaro
sownikowy - vortara (Bertin)
sowo kluczowe - losilvorto (KompLeks) | kategoria
vorto (Firefox)
suchawka - kapaskultilo (OOo)
software - programaro
sonda - opinisondo (Vikipedio)
sondowad - opinisondi (OOo)
sortowad - ordigi (OOo)
sortowanie - ordigo (OOo)
sortowanie rosnce - kreska ordigo (PIV2002, ReVo)
sortowanie w porzdku malejcym - malkreska ordigo
(Drupalo, Bertin)
spacja - spaceto (KompLeks, TekVort)
spam - spamo (KompLeks, OOo) | trudmesao
spamer - spamisto (TekVort)
spamowad - spami (NL-EO 4) | disai (KompLeks)
specyfikowad - speci (OOo) | precizigi (TekVort)
spektrum barw - kolorspektro
spis ilustracji - gurotabelo
spis treci - enhavo, enhavotabelo, enhava tabelo
(KompLeks)
splash screen - salutildo (OOo)
spotkanie - kunsido
spotkanie sieciowe - retkunsido
sprawdzanie pisowni - literumada kontrolo (OOo) |
literumado (KompLeks)
sprzt - aparataro
stacja - stacio
stacja dokujca - doko
stacja robocza - laborstacio
staa - konstanto
staa wartod - ksita valoro (Lode VDV)
stay - ksita (KompLeks, ReVo), konstanta (Lode VDV) |
dara (Bertin)
stay adres, permalink - konstanta ligilo
stan - stato
stan oczekiwania - atendostato
stan zamwienia - menda stato
158

standardowy - norma (TekVort) | defalta
standaryzacja - normigo
standaryzowad - normigi (KompLeks)
start - starto | komencio (TekVort)
startowad - starti
status - stato
statyczny - statika
sterowad - regi (KDE)
sterownik - regilo (KompLeks)
sterownik drukarki - presila pelilo | printila pelilo
sterownik karty sieciowej - pelilo por retkarto
sterownik urzdzenia - aparata pelilo (OOo)
sterownik, driver - pelilo | zorgilo (PIV2002)
stopieo kompresji - densiga proporcio (PIV2002,
KompLeks)
stopka - paopiedo (KompLeks, ReVo) | suba paotitolo
(KompLeks)
stopka strony - paotitolo suba
stratny - perda
strona - pao
strona buforowana - kamemorigita pao
strona gwna - eefpao
strona internetowa - retpao (KompLeks, TekVort) |
TTT-pao (TekVort)
strona kodowa - kodpao (Lode VDV)
strona wejciowa - eniga pao (OOo)
strona z potwierdzeniem - konrma pao
struktura - strukturo
strzaka - sago (TekVort, KompLeks)
strzaka przewijania - ruluma sago
strzaka w prawo - sago dekstren (KompLeks, Bertin)
studium przypadku - kazostudo
styl - stilo
styl czcionki - tipara fasono
styl znakw - signostilo (OOo)
subskrybent - abonanto (Lode VDV)
subskrybowad - aboni (KompLeks, OOo)
subskrypcja kanau RSS - RSS-abono (OOo) | abono al
abonuo
suma - sumo (ReVo, Pekoteko)
suma kontrolna - kontrolsumo (KompLeks)
surowe dane - krudaj datumoj (Bertin)
sygna akustyczny - pepo
sygna zajcia - okupita tono (KompLeks, OOo)
symbol - simbolo
symbol euro - erosimbolo (Bertin)
symbol praw autorskich - kopirajta simbolo
symbol waluty - valuta simbolo
symetryczny - simetria
symulator - simulilo (OOo, TekVort)
symulowad - simuli (Bertin)
synchroniczny - sinkrona (TekVort) | samtempa
(TekVort)
synchronizacja - sinkronigo (Vikipedio)
synchronizowad - sinkronigi
syndykowad - abonrilati (TekVort)
synonim - sinonimo (TekVort)
syntaktyczny, skadniowy - sintaksa (KompLeks, OOo)

system - sistemo (TekVort)
system antypiracki - kontrapirata sistemo
system ekspercki - konsililo (Firefox)
system komputerowy - komputa sistemo
system nazw domenowych - domajna nomsistemo
system numeryczny - nombrosistemo
system okienkowy - fenestrosistemo
system operacyjny - operaciumo (KompLeks, TekVort) |
mastruma sistemo (PIV2002)
system plikw - dosiersistemo
system plikw NTFS - NTFS-dosiersistemo (Bertin,
TekVort)
system pomocy online - reta helpsistemo
system zarzdzania treci, CMS - enhav-mastruma
sistemo
systemowy - sistema
szablon - ablono (TekVort)
szablon dokumentu - dokumenta ablono (KompLeks,
TekVort)
szeregowy - seria
szerokoekranowy - larekrana (KDE)
szerokopasmowe poczenie internetowe - larkapacita
interreta konekto
szerokod kolumny - kolumnolaro (OOo)
szerokod pasma - kapacito | bendlaro (Teknika
vortaro)
szeryfowy - serifa
szkic - skizo
szkolenie - trejnado (KompLeks, KDE)
sztuczna inteligencja - artefarita intelekto (Bertin)
sztuczny jzyk - artefarita lingvo
szukad - serei
szukad dalej - pluserei (OOo)
szybkod - rapideco
szybkod klikania - klaka rapido
szybkod konwersji - konvertrapido
szybkod pobierania - rapideco de elutado
szybkod poczenia - konektorapido
szybkod przewijania - rapido de rulumado
szybkod transferu - transmetrapido
szybkod w bitach - bitrapido (KompLeks)
szybkod zegara - taktofrekvenco (ReVo, Vikipedio)
szyfrowad - eifri (Bertin)
szyfrowanie - eifrado (KompLeks, TekVort)
szyfrowanie asymetryczne - malsimetria eifrado
szyfrowanie symetryczne - simetria eifrado
szyna - buso (OOo)
-cieka - vojo | vojprekso (OOo)
cieka bezwzgldna - absoluta vojo
cieka krytyczna - kritika vojo
cieka relatywna - relativa vojo (KompLeks, Bertin)
mieszek, emotikon - miensimbolo | ridetulo
redni - meza (PIV2002, KompLeks)
rednik - punktokomo (OOo)
rodkowad - centrigi (OOo)
159

rodkowad pionowo - centrigi vertikale (OOo)
rodkowad poziomo - centrigi horizontale (OOo)
rodowisko - medio | eirkaao (Bertin)
wiatowd - lumbro, vitrobro
-Ttabela - tabelo (KompLeks, FEL)
tabela FAT - dosiersitutabelo (KompLeks)
tabela przestawna - pivottabelo
tablet graficzny - graka tabulo (KompLeks)
tablica - tabelo (TekVort) | matrico (Bertin)
tablica dyskusyjna - diskuttabulo
tablica informacyjna - mesatabulo
tablica ogoszeniowa - aejo
tabliczka dotykowa - tuplato
tabulator - tabo (Bertin) (tabelilo)
tagowad, etykietowad - etikedi (Bertin)
tama - bendo, rubando
tama magnetyczna - magneta bendo
techniczny - teknika (KompList)
technologia - teknologio (Tradukado)
tekst - teksto
tekst sformatowany - formatita (teksto)
tekst szyfrowany - eifrita teksto
tekstowy - teksta
tekstura - teksturo
telefon komrkowy - potelefono
telefonia internetowa - rettelefonado (KompLeks,
TekVort)
telefoniczne centrum usugowe - telefona servocentro
(Bertin)
telekonferencja - telekonferenco (PIV2002, Drupalo)
telekonferencja - telekonferenco (TekVort)
teleks - telekso
teleksowad - teleksi (Bertin)
temat - temo
temperatura koloru - kolortemperaturo (OOo)
terabajt - terabajto (TekVort)
termin - termino (TekVort)
terminal - terminalo (TekVort) | naparato (Bertin)
terminologia - terminologio (OOo)
test - testo
test zgodnoci - kongruotesto (Drupalo)
testowad - testi
text-to-speech - teksto-al-parolo (OOo)
tezaurus - tezaro
Thunderbird - Tondrobirdo (Bertin)
to - fono
tumaczenie komputerowe - perkomputila tradukado
(Bertin) | komputilizita tradukado
token ring - stafetringo (Bertin)
toner - farbopulvoro | inko por lasera presilo
topologia - topologio
topologia sieci lokalnej - topologio de loka reto
torent - torento
tosamod - idento
transakcja - transakcio (KompLeks, TekVort)
transfer - transmeto (ReVo, TekVort) | transigo (Bertin)
transferowad - transmeti (TekVort) | transigi (Bertin)

transformowad - transformi (OOo)
transliterowad - transliterumi (KompLeks, OOo)
transmitowad - transsendi (Bertin)
tranzystor - transistoro
tred, zawartod - enhavo (Lode VDV)
trojaoski - troja
trozdzielany przecinkami - perkome disigita
trjwymiarowy - tridimensia (KDE)
trwaod, odpornod, wytrzymaod - fortikeco
trway, odporny, wytrzymay - fortika
trwanie - daro (FEL)
tryb - reimo (PIV2002, KompLeks)
tryb edycji - redakta reimo (Bertin)
tryb energooszczdny - energipara reimo
tryb graficzny - graka reimo
tryb konferencyjny - konferenca reimo
tryb offline - eksterreta reimo
tryb pikselowy - rastrumera reimo (TekVort)
tryb rzeczywisty - reela reimo
tryb tekstowy - tekstoreimo | kssignara reimo
tryb wstawiania - enmeta reimo | disovreimo
(KompLeks)
tryb zastpowania, tryb nadpisywania - anstataiga
skribreimo (OOo) | superskriba reimo
tryb zgodnoci - kongrueca reimo (Bertin)
tryb znakowy - signoreimo (PIV2002, KompLeks)
tunel - tunelo (Vikipedio)
tusz, atrament - inko
twardy koniec strony - nepra paosalto
tworzenie treci - enhavoverkado
tylda - tildo
tylko do odczytu - nurlega (PIV2002, OOo) | nurlegebla
(KompLeks)
tylko wielkie litery - nur majuskloj
tymczasowy, prowizoryczny - provizora | dumtempa
(OOo)
typ - tipo
typ konwersji - konverta tabelo (ReVo, Bertin)
typ MIME - MIME-tipo
typ pola - tipo de kampo (KompLeks)
tytu - titolo | eapo (PIV2002)
-Uuczestnik - partoprenanto
uderzenie w klawisz - klavofrapo
udostpniad, wspdzielid - komunigi | opuzigi
udzielad wsparcia, supportowad - subteni (KompLeks,
ReVo)
ukonik wsteczny - malsuprenstreko | dekliva streketo
(KompLeks)
ukony - oblikva (TekVort)
ukryta kopia (BCC) - kaita kopio
ukryta partycja - kaita subdisko (TekVort, Drupalo)
ukryte pole - kaita kampo
ukryty plik - kaita dosiero (OOo, Abiword)
ulepszad - plibonigi
umieszczad - meti
160

unieruchomid, zablokowad - malvalidigi (OOo)
Unikod - Unikodo
uniwersalna magistrala szeregowa (USB) - universala
seria buso (KompLeks, TekVort)
Unix - Unikso
upgrade - promocia eldono (KompLeks) | pliboniga
eldono (KompList)
UPS - vicnutrilo
uruchamiad - ruli | lanei (PIV2002)
urzdzenie mobilne - mobila aparato
urzdzenie na podczerwieo - transrua aparato
(TekVort)
urzdzenie peryferyjne - ankaparato | periferaoj
(KompLeks)
urzdzenie przenone - portebla aparato (KompList,
TekVort)
urzdzenie wejciowe - enigilo | eniga aparato
(PIV2002)
urzdzenie wskazujce - pikilo (OOo)
urzdzenie wyjciowe - eligilo (Lode VDV) | eliga
aparato (PIV2002)
Usenet - forumaro
usuga - servo
usuga internetowa - retservo
usuga sieciowa - retservo
ustawiad w kolejce - envicigi (Bertin)
ustawiad, konfigurowad - agordi (ReVo)
ustawienia aplikacji - agordoj de aplikao
ustawienia globalne - mallokaj agordoj (Pekoteko)
ustawienia osobiste - personaj agordoj
ustawienia, konfiguracja - agordao
usund zaznaczenie - malmarki (TekVort)
usund zaznaczenie - malselekti (Bertin)
usunicie - forigo
usuwad - forigi (KompLeks, TekVort) | vii
usuwad - forigi | forvii (Firefox)
usypiad - halteti (Ipernity)
uszkodzony - difektita
uwaga, notatka - rimarko
uwalniad - liberigi (OOo)
uwierzytelnienie - atentokontrolo
uwierzytelniony - atentigita (KompLeks, Ipernity)
uytkownik - uzanto
uytkownik koocowy - uzanto
uytkownik poczty - retpota uzanto
uytkownik Windows - vindozulo
-Ww locie - dinamike
waga czcionki - tipara pezo (KompList, OOo)
walidacja - validigo | programkontrolo (KompLeks)
walidowad - validigi (KompLeks, ReVo)
warstwa - tavolo
warstwa fizyczna - zika tavolo
warstwa sieciowa - reta tavolo
wartoci rozdzielane przecinkami - perkome disigitaj
valoroj (PIV2002, ReVo)
wartod absolutna - absoluta valoro (OOo)
wartod boolowska - bulea valoro (KompLeks)

wartod domylna - defalta valoro (Bertin)
wartod pocztkowa - komenca valoro (TekVort)
wartod pola - kampovaloro (OOo)
wartod RGB - RVB-valoro
warunek - kondieo (Bertin, Pekoteko)
warunki uytkowania - kondieoj de uzado
warunkowy - kondiea
wanod - valideco (TekVort)
wany - valida
wskie gardo - topio
wtek - fadeno (Drupalo)
wbudowany - integrita | enkonstruita (Drupalo)
wcicie - krommareno (KompLeks, OOo) | deovo
(TekVort)
webmaster - retejestro | retestro
wektor - vektoro (Bertin)
wersja - kunmetao | versio (Lode VDV)
wersja - versio (Vikipedio) | eldono (KompLeks)
wersja alfa - alfa versio (Bertin)
wersja demonstracyjna - provversio (Bertin) |
demonstrao (KompLeks)
wersja prbna - provversio
wersja zlokalizowana - asimilita versio
weryfikacja hasa - perpasvorta atentigo
wewntrzny - interna
wezwanie, wywoanie - voko
wze - nodo
wiadomod gosowa - voea mesao
wiadomod gosowa - voea mesao (Bertin)
wiadomod o bdzie - erarmesao
wiadomod odbita - neliverita mesao
wiadomod pocztowa - retmesao | (ret)poto
wiadomod wysana - sendita mesao (TekVort)
wiadomod z ostrzeeniem - averta mesao
wiadomod z potwierdzeniem - konrma mesao
wiadomod, post - poto (KompLeks, TekVort) | ao
(ReVo)
wiarygodnod - dindo (OOo)
wiarygodny - dinda
wiatrak - malvarmigilo
wideo - vidbendaparato | vidbendregistrilo
wideo na danie - video la peto
widok - vido
widok klasyczny - klasika vido (Drupalo)
widok stronicowy - paovizito (Benson) | pamontro
(Lode VDV)
widet - fenestrao
wielka litera - majusklo (OOo) | eeitero (KompLeks)
wielkod - grando
wielkod czcionki - tipara grado
wielkod liter - uskleco (KompLeks, KDE)
wielkod pamici - memorkapacito
wielkod papieru - papergrando (OOo, Drupalo)
wielkod piksela - rastrumera grando
wielkod tekstu - tekstogrando
wielokt - plurangulo | plurlatero (ReVo)
161

wielokrotny - pluropa (Drupalo) | pluraj (OOo)
wieloplatformowy, midzyplatformowy - plursistema
(Bertin)
wielozadaniowod - plurtaskado
wielozadaniowy - plurtaska (KompLeks, TekVort) |
kunrula
wieloznaczny - plursenca (Bertin) | ambigua
(KompLeks)
wiersz nagwkowy - titolvico
wiersz poleceo - komanda linio (TekVort)
wiersz tematu - temlinio
wiersz, rzd - vico | horizontalo
Wikipedia - Vikipedio (ReVo)
Windows - Vindozo (Bertin)
wirtualna sied prywatna (VPN) - virtuala privata reto
wirtualny - virtuala
wirus komputerowy - komputila viruso (Lode VDV)
witryna internetowa - retejo
witryna internetowa - retejo | TTT-ejo (KompLeks)
wklejad - alglui (TekVort) | elpoigi
wklejad specjalnie - alglui speciale (Vim)
wasnociowy, zamknity - komerca | fermita
wasny pasek narzdziowy - propra ilobreto
wczad - alti | ebligi (Bertin)
wczenie zasilania - kurentalto
wczony - altita
wolne oprogramowanie - libera programaro
World Wide Web - tuttera teksao (OOo) | interreto
wpis w blogu - blogao (Bertin) | blog-enskribo
(Drupalo)
wpisad - entajpi (OOo) | enigi
wpisad na czarn list - listigi je nigra listo
wprowadzad, wstawiad - enigi (PIV2002, ReVo)
wraliwy na kontekst - enhavdependa
wraliwy na wielkod liter - usklecodistinga
wskazywad - indiki
wskanik - montrilo (ReVo)
wskanik laserowy - lasera indikilo (KompLeks, TekVort)
wskanik myszy, kursor myszy - musmontrilo (Firefox)
wsparcie, pomoc, support - subteno (Bertin) | apogo
(FEL)
wspomagany komputerowo - perkomputila | komputile
helpata (Bertin)
wsplnota - komunumo
wsplnota open source - malfermitkoda komunumo
(KompLeks)
wspbienod - kunrulo | kunkuro (Bertin)
wspczynnik skalowania - skalfaktoro
wspdzielony - komune uzebla | opuza (KompLeks)
wspdzielony zasb - komuna risurco
wsposiowy - samaksa (KompLeks, ReVo) | koaksiala
(Bertin)
wsppracowad - kunlabori (Lode VDV)
wstawiad - eniri (FEL, Pekoteko) | enmeti | enovi
(KompList)
wszystko w jednym - eio-en-unu (Bertin)
wtrny, drugorzdny - duaranga
wtyczka - kromprogramo (Bertin) | kromao

(KompLeks)
WWW - TTT
wybierad - elekti
wybierad numer - numerumi (Benson)
wybr - elekto | opcio (Teknika vortaro)
wyciek pamici - memorlikado (KompLeks, TekVort)
wycinad - eltondi
wycinad i wklejad - eltondi kaj alglui (Drupalo) |
transpoigi (KompLeks)
wycinek - eltondao
wyczycid - vakigi (PIV2002, ReVo)
wydajnod - rendimento
wydanie - eldono
wydanie alfa - alfa eldono
wydanie beta - beta eldono (ReVo)
wydawad - eldoni
wydawca - eldonisto (Bertin)
wydawnictwo - eldonejo (Bertin)
wydzwaniany (telefonicznie) - pertelefonlinea
wygasad - senvalidii | nii (OOo)
wygaszacz ekranu - ekrankurteno
wyganicie konta - konta eksvalidio
wyganicie poczenia - tempolimo de konekto (ReVo,
OOo)
wyjtek - escepto (Bertin)
wyjmowalny - demetebla (OOo, KDE)
wyjmowalny dysk - demetebla disko (OOo, Firefox)
wyjcie - eligo, elirejo
wykluczad - ekskluzivi (Bertin) | eksigi (TekVort)
wykonanie - plenumo
wykonywad - plenumi (KompLeks, TekVort) | startigi
(programon) (FEL)
wykonywalny - plenumebla
wykres - diagramo (PIV2002, ReVo)
wykres kolumnowy - vertikala bastona diagramo
wykrywad - detekti
wylogowad si - elsaluti
wyczad - malalti (KompLeks, TekVort) | fermi (Bertin)
| malvalidigi (KompLeks)
wyczenie zasilania - kurentmalalto (Bertin)
wyczny - ekskluziva
wymagania - postuloj | cenzuso (TekVort)
wymagany, konieczny - bezonata
wymazywad, kasowad - vii (Bertin)
wymazywalny, kasowalny - viebla
wymieniad - interani
wypalad, nagrywad - registri (PIV2002, Bertin) | skribi
(Bertilo)
wypeniad - plenigi (OOo)
wypeniad pustymi znakami - plenigi per spacetoj
(Bertin)
wyposaenie, sprzt - ekipao (TekVort)
wyraenie - esprimo (KompLeks)
wyraenie boolowskie - bulea esprimo
wyraenie regularne - regula esprimo (OOo, Bertin)
wyraenie warunkowe - kondiea esprimo (OOo)
162

wyrwnanie do prawej - dekstrigo
wyrwnywad - israndigi (OOo) | alliniigi (Bertin)
wyrwnywad do prawej - dekstre israndigi
wyrzucad, wysuwad - eleti | eligi (KDE)
WYSIWYG - vidate-vidote (KompLeks, TekVort) |
faksimila redaktado (KompLeks)
wyskakujce okienko - prucfenestro | trudfenestro
(Firefox)
wysyad - sendi (OOo), elsendi
wysyad poczt - retpoti (TekVort)
wyszukiwanie pene - eleerpa sereo (Bertin)
wyszukiwanie penotekstowe - tutteksta sereo |
plenteksta sereo (KDE)
wyszukiwanie treci - enhavsereo (Bertin)
wyszukiwarka - sereilo (KompLeks, TekVort)
wyrodkowany - centrigita (OOo)
wywietlacz, ekran - ekrano
wywietlad - vidigi (videbligi)
wywietlenie reklamy - anoncoaperigo
wytuszczona czcionka - grasa tiparfasono
wytuszczony, pogrubiony - grasa (Drupalo), grasita
(Bertin)
wyzwalacz - ekagilo (PIV2002, KompLeks) | baskulo
(ReVo)
wzgldny - relativa
wzywad, wywoywad - voki
-Zz dou do gry - malsupre-supren (KompLeks)
z gry na d - desupra
zabezpieczenie pliku - dosiersekurigo
zabezpieczony hasem - protektita per pasvorto
zabezpieczony przed kopiowaniem - protektita kontra
kopiado
zabezpieczony przed zapisem - kontraskribe protektita
(Bertin)
zachta, znak zachty - invito (Bertin) | invitilo
(PIV2002)
zachowad jako - konservi kiel (OOo)
zachowad plik - konservi dosieron
zachowad, zapisad - konservi | surdiskigi (Brian Russell)
zacicie papieru, zakleszczenie papieru - papertopio
(Pekoteko)
zadanie - tasko
zadanie w tle - fona tasko
zadawad pytanie - informpeti | seremendi
zagszczony - densiga (Bertin)
zagniedad, osadzad - enkorpigi | enigita (OOo)
zagniedony - ingita
zajty - okupita (OOo)
zakazywad, banowad - forbari
zakadka - legosigno | paosigno (Firefox)
zakooczenie awaryjne - misno (KompLeks, OOo)
zakres komrek - eelintervalo
zaadowad, uploadowad - aluti | surinterretigi
zaamad - kolapsi | panei (KompVort)
zacznik - kunsendao (KompLeks, ReVo) | aldonao
(FEL)
zamknicie konta - konta loso (PIV2002, ReVo)

zamraad - ksi (OOo)
zamykad - fermi (dosieron) (Lode VDV)
zaokrglad - rondigi (Bertin)
zaokrglad w d - subrondigi (Bertin)
zaokrglad w gr - superrondigi
zaokrglony - rondigita (KompLeks, ReVo)
zapamitywad - enmemorigi (Bertin)
zaparkowana domena - rezervita retregiono (TekVort)
zapisad wersj robocz - konservi malneton (Bertilo)
zapisywad si (na list) - enskribii
zapisywalny - skribebla
zapobiegad - preventi
zapora, firewall - fajroirmilo (Bertin) | barilo (FEL)
zapytanie - informpeto | seremendo (KompLeks)
zarchiwizowad - enarkivigi (PIV2002, KompLeks)
zarejestrowany uytkownik - registrita uzanto
zarzdca zadao - taskadministrilo
zarzdzanie - administrado
zarzdzanie dokumentami - dokumentomastrumado
zarzdzanie kolorami - kolormastrumado
zarzdzanie plikami - dosieradministrado
zarzdzanie prawami cyfrowymi (DRM) - mastrumado
de ciferecaj rajtoj (Vikipedio)
zarzdzanie treci - enhava mastrumado
zarzdzanie uprawnieniami - administrado de rajtoj
zasobnik systemowy - taskopleto (KompLeks)
zasb - risurco
zastpowad - anstataigi (KompLeks)
zastpowanie - anstataigo
zaszyfrowane dane - eifritaj datumoj (KompLeks, ReVo)
zator - obstrukcio (PIV2002, KompLeks) | topio (Lode
VDV)
zawartod komrki - eelenhavo
zawieszad si - paralizii
zawieszad, wstrzymywad - prokrasti (FEL) | halteti (KDE)
zawijanie tekstu - teksta eirkauo (OOo, KDE)
zawijanie wyrazw - linifaldo | atomata liniosalto
(Pekoteko)
zawinicie wiersza - linifaldo
zawsze na wierzchu - ksi super aliaj
zaznaczad - marki
zaznaczad, podwietlad - marki (TekVort)
zbierad - kolekti (Bertin) | kunmetita (Lode VDV)
zbir - aro (KompLeks, TekVort)
zbir barw - koloraro
zbir plikw - dosierkolekto
zbir regu - regularo
zbir znakw - signaro (KompLeks, TekVort)
zbir znakw ANSI - ANSI-signaro
zbir znakw ASCII - askia signaro (ReVo)
zdalny - fora | defora
zdalny komputer - fora komputilo
zdalny pulpit - fora labortablo | for a komputila
labortablo
zdalny terminal - fora terminalo (KompLeks, TekVort)
zdalny uytkownik - fora uzanto
163

zdarzenie, wydarzenie - evento | okazo (Bertin)
zegar systemowy - sistemhorloo (OOo, Wiktionary)
zerowad - nulizi
zesp - skipo
zewntrzna pamid - ekstera memoro (Bertin)
zewntrzny - ekstera
zewntrzny napd - ekstera disko (KompLeks, TekVort)
zezwalad - permesi
zgadzad si, pasowad - kongrui (Bertin)
zgodnie ze wskazwkami zegara - dekstrume |
lahorloa (Bertin)
zgodnod - kongruo
zgodny wstecznie - retrokongrua (Bertilo)
zgodny, kompatybilny - kongrua (Bertin)
zimny restart - malvarma reargo
zintegrowany - integrita (Bertin)
zipowad, kompresowad - densigi | kompaktigi
zliczanie sw - vortnombrado
zliczanie stron - kalkulo de paoj
ze wykorzystanie, naduycie - misuzo (ReVo)
zoliwe oprogramowanie - programaro | malica
programaro
zoliwy - malbonintenca (OOo)
zoonod - komplekseco (Benson)
zoony - kompleksa
zmienna - variablo (KompLeks, ReVo)
zmienna niezalena - sendependa variablo
zmniejszyd czcionk - malpligrandigi signojn (PIV2002,
KompLeks)
znacznik HTML - etikedo de HTML (KompLeks, ReVo)
znacznik meta - metaetikedo (KompLeks, TekVort)
znacznik, eton - etono | simbolo (KompLeks)
znak - signo | signumo (KompLeks)
znak akapitu - alinea marko

znak ampersand - kaj-signo (PIV2002) | perlueto
(KompLeks)
znak at (@) - po-signo | heliko
znak diakrytyczny - diakrita signo (PIV1)
znak dolara - dolarsigno
znak euro - erosigno (KompLeks)
znak interpunkcyjny - interpunkcia signo (KompLeks,
OOo)
znak kontrolny - kontrolmarko (OOo), stirsigno
znak numeryczny - nombra signo
znak plus - pluso
znak rwnoci - egalsigno (KompLeks, TekVort)
znak specjalny - speciala signo
znak wodny - akvomarko
znak zachty - invito
znak zapytania - eusigno | demandosigno (KompLeks)
znany problem - konata problemo
zogniskowad - enfokusigi (KDE)
zorientowanie - orientio (Drupalo)
zorientowany obiektowo - objektema
zostad czonkiem - membrii
zrzut ekranowy, kopia ekranu - ekrankopio (KompLeks,
KDE)
zuycie pamici - memoruzado
-rdo - fonto (ReVo, Bertin)
rdo danych - datumfonto (OOo)
-danie - postulo
ywotnod - vivdaro (KompLeks, KDE)
ywotnod baterii - bateria vivdaro
164
Dodatek: Przydatne adresy internetowe

Wiele adresw znajdziesz w blogu autora tutaj przytaczamy jedynie przykadowe.
Serwisy
Wikipedia w jzyku esperanto: http://eo.wikipedia.org
Wikisownik w jzyku esperanto: http://eo.wiktionary.org
Universala Esperanto-Asocio: http://uea.org/info/index.html
Serwis spoecznociowy Ipernity, w ktrym jest wielu esperantystw: http://www.ipernity.com
Le Monde Diplomatique: http://eo.mondediplo.com
Libera Folio: http://www.liberafolio.org
Klaku.net: http://klaku.net
Eventeo: http://www.eventeo.net/web/
Nauka esperanto
Kastora Klubo: http://www.esperanto.net.pl
Lernu.net: http://pl.lernu.net
Kurso por poloj: http://esperanto.pl/page.php?tid=20&lng=pl
Kurso de Esperanto: http://www.kurso.com.br/bazo/index.php?pl
Edukado.net: http://www.edukado.net
Audio i wideo
Podcasty Polskiego Radia:
http://www.polskieradio.pl/podcasting/show/?nr=10&name=radiowe_polecane
Varsovia Vento Elsendoj: http://www.podkasto.net/
Bjalistoka Esperanto-Televido: http://www.tvbialystok.pl/tvesperanto/
Eina Radio: http://esperanto.cri.cn
Radio Verda: http://radioverda.com
165
Parolu Mondo: http://parolumondo.com

Mondano 2009: http://www.youtube.com/user/mondano2009
UEA viva: http://www.youtube.com/user/UEAviva
Blogi
Esperanto rapide (blog autora ksieczki) http://esperantorapide.blogspot.com
e-planedo: http://e-planedo.kerno.org (agregator)
Ksiki
Po 1989 roku esperancka dziaalnod wydawnicza niemal zamara. W Polsce ukazyway si jedynie
nieliczne pozycje, natomiast zaprzesta dziaalnoci Polski Zwizek Esperantystw, ktry wczeniej
publikowa liczne ksiki, w tym zwaszcza pozycje autorstwa red. Andrzeja Pettyna, najbardziej
zasuonego propagatora esperanta w naszym kraju.
Dzisiaj, dziki Internetowi, moemy korzystad z publikacji w postaci elektronicznej, zwykle w
formacie PDF. Polecamy zatem pobranie rozmaitych lektur, ktre pozwol znacznie poszerzyd
nasz znajomod jzyka. Kilkaset ebookw znajdziesz w Ipernity pod adresem:
http://www.ipernity.com/doc/deodaro/album

Esperanto en Dek Lecionoj

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Esperanto en Dek Lecionoj

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

esperanto

WIMMER - ESPERANTO EN DEK LECIONOJ