You are on page 1of 65

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG

C
MONTREAL V WARSAW: MT BC CHUYN BIN
T PH?

Ngun: Baris soyer (Ed.) 2014, Cariage of good by Sea,


land and Air, Informa law, trang 77-110
Nhm dch
1. Hong ng Qu-A15-K50- 1.

Nhm hiu nh
T Nguyn Ngc-A26-K50-

KTDN

TMQT

2.V Vit Dng-A15-K50-KTDN

2. H Th Hng Nhung-A1-K50-

3. L Th Hng Ngc-A4-K50- TMQT


KTDN
4. Phm Hu Thanh Hng-A21-

3. H Tun Hng-A23-K50-TMQT

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?

MC LC
LI M U...................................................................................................3
LIU H THNG PHP L CA CNG C HNG KHNG QUC T C
LIN QUAN N S IU CHNH CA VN TI A PHNG THC?.....4
Nghch l ca cng c hng khng quc t.................................................4
Xung t ph bin ca cc Cng c..........................................................11
Cch duy nht l Montreal..........................................................................14
C IM A PHNG THC CA CNG C LUT HNG KHNG
QUC T.......................................................................................................17
Sn bay ca ti l lu i ca ti................................................................17
Nhng thay i mang tnh mo him ca Cng c Montreal (MC) lin quan
n vic phn nh ranh gii ca cng hng khng...................................20
Cng on xp v giao hng c to nn mng ring bit trong hp ng
a phng thc?.........................................................................................24
Gi nh ny c th i ti u?...................................................................28
DR JEKYLL V MR HYDE: T HNG KHNG TR N HNG KHNG
CNG CA NHNG CNG C LUT QUC T V HNG KHNG....30
Mt mt hay thit hi vi hng ha khi trn xe ti trong cng hng khng:
ch hng khng tr............................................................................30
S m rng php l ca cc cng c quc t v lut hng khng i vi
hng khng m rng...............................................................................35
ng ti a ngc c xy ln bi nhng nh tt...............................47
nh hng xu............................................................................................50
KT LUN.....................................................................................................53

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
CHNG 5
VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V
WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Tin s George Leloudas*

LI M U
H thng php l iu chnh vn ti hng ha quc t bng ng hng
khng him khi l im ni bt trong c ti liu v thc hnh n v a
phng thc. H thng ny n trong h thng iu chnh vn chuyn hnh
khch quc t bng ng hng khng, h thng c nh gi cao hn
trong cc v kin tng. H thng ny cng c xem nh mt trng hp
c bit trong vn ti a phng thc bi kh nng kt ni hot ng c gii
hn vi nhng phng thc vn ti khc. Him khi h thng ny c c (15
minues of fame) bi s ph thuc ca n vo vn ti ng b. Tuy nhin,
y khng phi vn hng u trong vic tho lun lm th no iu
chnh nhng hp ng vn ti a phng thc.
Mc ch ca chng ny l nng cao v th ca Lut hng khng trong
mt bi cnh a phng thc bng vic hng s ch ti hai cu hi: (i)
liu h thng php l ca Lut hng khng quc t c th c s dng nh
mt m hnh cho s iu chnh a phng thc trong tng lai; v (ii) liu s
gii quyt php l trong phm vi ca Lut hng khng quc t c to ra mt
s bo m thc t cho hng khng trc nhng thit hi trong nhng cng
c n thc v lut trong nc khc hay khng.
Hai cu hi ny khng c hiu mt cch y bi hai nguyn nhn.
Nguyn nhn u tin khng c n v h thng php l ca lut hng
** Ging vin Lut, Vin Lut Tu bin v Thng mi Quc t, i hc
Swansea
3

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
khng quc t trang b cho nhng gii hn php l cao c cho l ch c th
p dng cho hng khng. Nguyn nhn th hai c xem xt k v mc tiu
php l to nn mt ch hp php thng nht gip vn ti a phng
thc hin nay c v tr cao hn so vi vic gi nguyn trng nhng cng c
n thc hin ti. Vic khng c mt cng c quc t cho vn ti a phng
thc khng cn l tr ngi vi cc ta n na. Ta n ngy cng cn n s
gii thch sng to hn v nhng iu khon trong nhng cng c n thc
hin ti lp y thiu st ny. Xu hng php l ny ang dn dn c
hnh thnh trong vn ti a phng thc lin quan n b phn hng khng,
c bit l M.
Chng ny khng c ngha cung cp s phn tch ton din v
nhng cu hi c a ra trn. Tuy nhin, ti hi vng chng ny s mang
n cho ngi c mt ci hiu su sc v nhng c tnh a phng ca
nhng cng c v hng khng quc t v t s ng gp vo vic a
nhng c tnh ny t ni dung bn ngoi ca nhng tho lun a phng
vo ct li vn ca chng.
LIU H THNG PHP L CA CNG C HNG KHNG QUC T C LIN
QUAN N
S IU CHNH CA VN TI A PHNG THC?
Nghch l ca cng c hng khng quc t.
Vn ti hng ha ng hng khng lun c nhng nhn t c th tr thnh
chin trng kin tng: my bay mi, vi ( t nht trong sut 1 nm u vn
hnh) vi nhng bn ghi chp an ton gy tranh ci, vn chuyn hng ha
t tin qua nhiu khu vc b gii hn. Khi nhng ghi chp an ton c
nng cp, cu trc ca lut hng khng quc t iu chnh trch nhim php
l ca ngi chuyn ch hng khng tr nn phc tp. S thng nht ca

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
cng c Warsaw nm 1929
quc t,

lm xut hin nhiu Cng c v Ngh nh th

cng nh nhng tha thun gia nhng ngi chuyn ch v lut

php trong nc,3 nhng iu cho ti ngy nay vn vn hnh cng nhau,
mang ti cm gic ln ln v lut php. Chng ta s gi khung php l c tnh
quy phm ny l H thng Cng c Warsaw (WCS). phc v mc ch
ca mc ny, cng c lin quan nht l WC, Ngh nh th Hague nm 1995
(HP) sa i WC,4 v Ngh nh th b sung Montreal s 4 nm 1979 (MP4)
sa i WC nh HP sa i.5 Hn na, ti liu tham kho bao gm Ngh nh
th Guatemala City nm 1971 (GCP) sa i WC nh HP sa i nhng khng
c hiu lc.

Cng c Montreal cho S thng nht nhng quy tc nht nh v vn ti


hng khng quc t nm 1999 (MC) cui cng c hng ti thay th

1 Cng c v Thng nht nhng Quy tc Lin quan n Vn ti Hng khng Quc
t, k ti Warsaw ngy 12 thng 10 nm 1929.
2 Ngh nh th Hague 1955 (HP), Cng c Guadalajara 1961 (GC), Cng c
Guatemala City 1971 (GCP), bn Ngh nh th Montreal 1975 (MP1 n MP4)
3 Tha thun Montreal tm thi 1966 (MA), Dn u Nht Bn 1992, Tha thun gia nhng
ngi vn chuyn IATA 1995, Iu chnh hi ng (EC) S 2027/97 nh iu chnh (EC)
889/2002 sa i.

4 Ngh nh th sa i Cng c v Thng nht nhng Quy tc lin quan n Vn


ti Hng khng Quc t k ti Warsaw ngy 12 thng 10 nm 1929, hon thin ti
Hague, ngy 28 thng 10 nm 1955.
5 Ngh nh th b sung S 4 sa i Cng c v Thng nht nhng Quy tc lin
quan n Vn ti Hng khng Quc t k ti Warsaw ngy 12 thng 10 nm 1929
nh c Cng c hon thin ti Hague sa i ngy 28 thng 9 nm 1955, k ti
Montreal ngy 25 thng 9 nm 1975.
6 Ngh nh th sa i Cng c v Thng nht nhng Quy tc lin quan n Vn ti hng
khng Quc t k ti Warsaw ngy 12 thng 10 nm 1929 nh Cng c hon thin ti
Hague sa i ngy 28 thng 9 nm 1955, k ti Thnh ph Guatemala ngy 8 thng 3 nm
1971.

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
WCS v sp xp trt t phm vi ny ca lut quc t. 7 Hn mt na cc Nh
nc trn th gii tnh n nay thng qua MC.8 y l mt thnh tu n
tng i vi mt cng c c tui th 13 nm, nhng vn cn mt chng
ng di phi i qua cho ti khi s thng nht quc t c phc hi. Theo
mc ch ca mc ny, thut ng cng c hng khng quc t dn n c
WCS v MC, tr nhng trng hp khc c ch r.
S ln xn ca lut hng khng quc t t nhn tr nn r rng hn, nu
xem xt k ch php l quc t iu chnh nhng phng thc vn ti
khc. Vn ti hng ha quc t ng b c iu chnh bi mt cng c
quc t v mt ngh nh th iu chnh.

Nhng vn bn ny khng bao

hm mt phm vi a l ln nh cng c hng khng quc t, 10 nhng chng


cung cp mt b lut c nht v ngha v php l cho nhng Nh nc
thng qua ti mc 28. Vn ti hng ha quc t bng ng bin phc tp
hn vi ba cng c quc t cnh tranh nhau trong vic p dng trong phm
vi mt nc. Vn tn ti s la chn gia Quy tc Hague (HR)

11

v Quy tc

Hague-Visby (HVR)12 v Quy tc Hamburg (HBR)13 l s la chn th ba t


c cc nh nc a thch hn. Quy tc Rotterdam 14 c s tho gn y

7 Cng c v Thng nht Nhng quy tc lin quan n Vn ti hng khng Quc t
k ti Montreal ngy 28 thng 5 nm 1999.
8 Ngy 21 thng 12 nm 2012, 103 nc thng qua MC.
9 Cng c trong Hp ng v vn chuyn hng ha quc t bng ng b k ti Geneva
ngy 19 thng 5 nm 1956 (CMR) v Ngh nh th cho Cng c trong Hp ng v Vn
chuyn hng ha Quc t bng ng b k ti Geneva ny 5 thng 7 nm 1978 (Ngh nh
th CMR).

10 Ngy 21 thng 12 nm 2012, 55 nc thng qua CMR v 41 nc thng qua


Ngh nh th CMR.
11 Cng c Quc t v Thng nht nhng Quy tc ca b Lut lin quan n Vn
n ng bin c k ti Brussels ngy 25 thng 8 nm 1924.
6

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
hng ti thay th b ba cng c ny. Tuy nhin, quy tc ny n nay vn
cha c hiu lc.
Cc c tnh vn hnh ca khng vn cng vi s phn loi cc cng c php
l nhm mc ch iu chnh trch nhim php l ca cc hng khng vn
khng gy ra cc v kin tng khng mong mun. Ch c mt s t trng
hp, khi em so snh vi cc b lut v cc vic lm phm php ni chung
hay b lut quc t quy nh v vn ti hng ha quc t qua ng bin
hoc ng st, v trng hp quyt nh cui cng da vo phn quyt ca
ta n thm ch cn t hn.
Ngi ta cho rng lch s ngn ngi ca ngnh khng vn cng vi khi
lng hng ha chuyn ch bng my bay l minh chng cho xu hng
ny.15 Tuy nhin, d c cn c xc thc, hai l do k trn khng th i din
cho tt c cc trng hp. Qu trnh lch s ngn ngi ny cng bao gm s
xut hin ca vn ti hnh khch bng ng hng khng, t nht k t
Chin tranh Th gii th hai, hot ng ny lin tc gy ra cc v kin
tng. Hn th na, hng khng l s la chn u tin trong vic vn chuyn
12 Ngh nh th sa i Cng c Quc t v Thng nht nhng Quy tc ca b Lut lin
quan n Vn n ng bin k ti Brussels ngy 25 thng 8 nm 1924 hon thin ti
Brussels ngy 23 thng 2 nm 1968.

13 Cng c Lin hp quc v Vn ti hng ha bng ng bin k ti Hamburg


ngy 31 thng 3 nm 1978.
14 Cng c Lin hp quc v Hp ng cho Vn ti hng ha quc t ton b hay
mt phn bng ng bin k ti New York ny 11 thng 12 nm 2008.
15 Theo Peter Morrel, chuyn bay ch hng v th tn khng vn u tin vo thng
5 nm 1910 v chuyn th hai vo thng 11 nm 1910. Hn na, ng y tranh lun
rng hng khng chim mt th phn tng i nh trong giao dch thng mi
quc t v trng lng, nhng tng i ln v gi tr ( trn 40%). Seabury c tnh
trng ti vn chuyn bng ng hng khng ang gim... t 2.8% nm 2000
xung 1.8% nm 2008.. P.Morrell, Nhng chic hp di chuyn bng ng hng
khng. Kinh t hng ha khng vn quc t (Ashgate 2011), pp.xv v 23.
7

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
cc hng ha c gi tr cao hoc d b hng; nhng loi hng ha c nguy c
gy ra cc v kin tng. 16 Ngi ta cho rng nhng thun li ca hng ha
khng vn thch hp cho vic dn xp cc tranh chp m khng phi ra hu
ta hn l vic chuyn ch hnh khch nu chng may h bc xc v mt tai
nn th s kh lng dn xp n tha. Tuy nhin c kh t ti liu kim
chng gi thuyt ny. Nhng ti tin rng h thng trch nhim php l ca
cc cng c v lut hng khng quc t nh hng trc tip n xu
hng ny.
Nghch l nm ch ny. Kt cu hn lon ca cc cng c v lut hng
khng quc t khng bao qut c h thng trch nhim php l quy nh
trong vic chuyn ch hng ha bng ng hng khng. Mt khi nhng b
lut thch hp c a ra, v y khng phi l mt nhim v d dng, 17 h
thng trch nhim php l i vi hng ha cch ly WCS v MC khi b lc li
tm ca cc tranh chp kin tng n mn.

Phi tha nhn rng WC gc

ang c mt lin minh ca chnh mnh v mt s lng cc tranh chp c


to ra bi chnh n. Tuy nhin, phn a trong s cc kin tng ny u bt
ngun t vic nc M tr hon p dng cc cng c php lut quc t nhm
i mi ch php l cho ngnh khng vn quc t ca nc mnh. Lut HP
c hiu lc M vo ngy 14/12/2003 v lut MP4 c hiu lc vo ngy
4/3/1999. S tr hon ny c ngha l cc tranh chp lin quan n vn ti
hng ha qua ng hng khng M vo th k 20 da vo mt cng c
php l li thi v cc ta n ang c gng iu chnh ha hp cc iu
lut ca mnh i vi mt nn kinh t tin ha khng ngng.
i vi a s cc nc cn li trn th gii, vic i vo hiu lc ca Lut HP
l du hiu ca mt s chuyn hng trong ngnh khng vn quc t.Cc

16 Cng on, trang 24-25.


17 y cng l mt nhim v ngoi phm vi bi vit ny
8

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
c th ca vn n hng khng c n gin ha

18

v cc quy nh

trch nhim php l, tuy rng mt cch chm chp, cng ang dn tr nn
khc bit so vi h thng quyn ti phn sa i ca b lut WC gc. B lut
HP gii quyt tranh chp bng cch lm cho vic ph b cc gii hn trch
nhim php l do thiu thng tin trn vn n tr nn kh khn hn. 19 Ngoi
ra, b lut ny cn thay th cc thut ng 'c sai phm' bng cm t 'thc
hin vi mc ch gy tn hi mt cch thiu cn trng hoc to ra thng tin
sai lch gy tn hi.

20

18 Nhng c tnh ring ca vn n hng khng c gim t 17 theo mc 8 WC xung


3 theo mc 8 HP.

19 Mc 9 HP cung cp ni dung gii hn php l c th c ph b ch trong hai trng hp:


(a) Nu ngi vn chuyn ng bc hng m khng cn vn n hng khng; (b) v nu
vn n hng khng khng c thng bo v vic Cng c Warsaw c th c p dng v
t Cng c s iu chnh v trong mi trng hp gii hn trch nhim php l ca ngi
chuyn ch vi nhng mt mt hay thit hi v hng ha. Cf mc 9 WC cc gii hn c
th c ph b bi rt nhiu l do: (a) nu ngi chuyn ch chp nhn hng ha m khng
cn mt vn n hng khng; v (b) nu mt trong nhng c th sau y b thiu st trong
vn n: a im v ngy tin hnh ca vn n; im i v im n; nhng im dng
c tha thun, tn v a ch ca ngi gi hng/ ngi chuyn ch u tin/ ngi nhn
hng, trng thi t nhin ca hng ha, s hiu l hng, phng thc ng gi, hoc k m
hiu hay s hiu ca chng, trng lng/ s lng/ kch thc hng ha, v ghi ch l nhng
thc mc v vic vn chuyn s tun theo WC.

20 Ta n Php pht trin mt xu hng cn bng faute lourde vi dol khi vi


phm gii hn trch nhim php l theo mc 25 WC. Georgette Miller lu rng s
gii thch ca Php l s thiu thn trng ch quan. G Miller, Trch nhim php l
trong vn ti hng khng quc t (Kluwer 1977), trang 195-200. Cng thi im, ta
n M v Anh i hi mt mt hnh ng hay thiu st c ch ca b n nh
qun l yu km c ch theo mc 25 WC mt ngng cao hn cho vic gii hn
nhng hn ch ca WC. C th k tn mt s trng hp: Cng ti lin doanh
Horabin v British Overseas Airways [1952] 2 All ER 1016, Lin hp Grey v American
Airines, 227 F.2d 282 (2d Cir. 1955). mang s gii thch ca ta n Php ti gn
hn vi s gii thch ca ta n M/ Anh mc 25 c son tho li trong HP. Vn
tn ti cu hi liu nhn thc ca b n c c nh gi trong vic kim tra tch
cc hay tiu cc. Auld LJ trong Cng ti trch nhim hu hn Nugent v Michael Goss
Aviation [2002] 2 Lloyds Rep.222 i theo khoa lut, ni ng h vic kim tra tch
cc khi anh gi nhn thc ca b n. ... b phn b sung l s nhn thc thc s,
trong ngha nh gi hay nhn thc khi vic qun l gy tranh ci, t c th dn
ti loi tn tht gy ra. Xem [2000] 2 Lloyds Rep. 222, 229.
9

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Trong hai b lut WC v HP, h thng trch nhim php l i vi hnh khch
v hng ha chuyn ch bng khng vn xut hin cng nhau. Tuy nhin,
cc bn d tho lut vn tp trung vo cc hnh khch vi cc cuc tho
lun xoay quanh vn cn bng li ch gia hnh khch v cc hng vn
ti. K t khi b lut HP c ban hnh, hai b phn ny pht trin hon ton
c lp vi nhau mc d chng c chung mt xut pht im: l thuyt "tnh
x hi ha ca trch nhim php l" pht trin vo nhng nm 1960 v 1970
M.21
V phng din hnh khch, nhng gi thit ny nhn ra vic ng
dng GCP l cch gn gi nht vi n bi thng khng c li ci m lut
hng khng quc t t nhn tng p dng. 22 Nhng ngi son tho GCP
b i hu ht cc phn trong ngh nh WC v HP nh mi gi kin tng
hay vic bt u xa b s thng nht trong cng c v lut hng khng.
Thay vo , h a ra mt h thng trch nhim nghim ngt, khng th
ph v

23

cng nh ra gii hn trch nhim i vi mc 100.000 SDRs. 24

GCP cng cho php cc bang thnh lp qu bi thng trong nc khc


21 cho mt phn tch chi tit v hiu qu ca vic x hi ha cc l thuyt v trch
nhim vn chuyn quc t hnh khch bng ng hng khng G.leloudas, ri ro
v trch nhim php l trong Lut hng khng (thng tin trong bo 2009) cac on
4,91 -4,152
22 Cng on, on 4.112.
23 GCP c mt bc i mo him khi c HP v AM n trnh, v m rng mt cch tng s
p dng ca mc 17: s c c thay th bi s kin v tn thng c th thay th bng tn
thng c nhn. Hn na, bt k ti liu no v s qun l yu km c ch [ cng nh s
c v vi nhn thc tn tht c th gy ra hu qu] c b qua. Cng on, on
4.113. S bo m cho ngi chuyn ch hng khng c gii hn trong s bt cn
chnh mnh phi gnh chu theo mc 21 v ...s thit mng hay tn thng do tnh trng
sc khe ca hnh khch trong mc 17 (1).

24 GCP ln u tin thit lp gii hn ca vic thit mng hay tn thng l 1500
ph-rng trong mc 22.(1). MP3, cng c c thit lp sa i GCP, nhng li
theo sau s mnh ca n, thay i gi tr ti 100,000 SDRs
10

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
phc nhng thit hi do t vong hay thng tch c nhn vt qu gii hn
trch nhim bng s ng gp ca cc hnh khch di dng nh thu trn
gi v.25 R rng, cc hng vn ti hng khng c min cc loi trch
nhim cng nh gnh nng ti chnh vi ngun vn b sung ny.26
GCP khng bao gi c hiu lc do sc p t pha lut s M, nhng
ngi cn lo ngi rng n bi thng khng c li s tc ng xu ti ph d
phng ca h. Nh ti lp lun, vic hiu lc ha GCP tht bi bt u cho
s chm dt tnh thng nht ca WCS. 27 N li mt khong trng cho
v s cc sa i php l v hp ng trong WCS, ng thi cng gy ra s
yu km trong t php ca WCS vi nhng nguyn tc php l v vic thiu
trch nhim gy ra hu qu nghim trng.
Vy th ti sao GCP li ng c quan tm? N xng ng bi v l
cng c php l quc t u tin m n lc tch vic ng li ra khi
trch nhim. Ch bng cch : 1) qu trnh phc hi s c n gin ha,
khi khng cn yu cu phi chng minh hay xem xt li nhng iu vn
thng khin cho s kin tng ko di. 2) ta n s c t c hi hn thng
nht li ch trch nhim php l quc t bng cch gii thch nhng iu
khon ca Hip nh t gc nhn trong nc. 28 GCP cng c nhng quy nh
v trch nhim ca cc nh vn chuyn hng ha quc t, nhng cng ch l
mt phin bn ho nhong hn hip nh HP.
4 nm gn y, nhng nh son tho MP4 c thnh cng hn nhng
nh son tho GCP trong vic tn dng thuyt x hi ha trch nhim. H
25 Mc 35-A
26 Cng on
27 G. Leloudas, Nguy c v trch nhim php l trong lut hng khng, cc on
4.129 4.152.
28 Cng on, on 4.119.
11

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
thot khi s nh hng ca h thng php l ca hnh khch v son
tho ra mt Ngh nh th

sa i cc quy nh hng ha ca ch

Warsa/Hauge m khng h dnh dng ti cc quy nh hnh khch. 29 y l


mt sa i mang tnh trit ca WC/HP v cng l ln u tin trong lch
s ca lut hng khng quc t t nhn tp trung vo vn chuyn hng ha
bng tu bin.
MP4 nguyn mu l mt Protocol, nhng v c bn n l mt quy tc
mi c mong i kim sot ngnh cng nghip vn chuyn hng ha
trong th k 21, nh WC lm u th k 20. Cch thc lm n da theo
h thng ca GCP dnh cho hnh khch: mt h thng trch nhim php l
nghim ngt vi s phng ng hn ch v nhng gii hn trch nhim khng
th ph v c a ra.30
29 p. Dempsey v M. Midle, Trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng quc t: Cng
c Montreal 1999 (Montreal 2005), trang 28.

30 Tm tt, mc 18(2) MP4 cng cp ni dng ngi chuyn ch c trch nhim vi


h hi hay mt mt vi bng chng v s vic gy ra tn tht din ra trong sut qu
trnh vn chuyn bng ng hng khng. S bo m sn c cho ngi chuyn ch
nh sau: (i) s bt cn chnh mnh phi gnh chu ca nguyn n hay bt k ngi
no c quyn trong mc 21(2) MP4; (ii) tn tht c th nhn bit, v cht lng hay
khuyt tt ca hng ha trong mc 18(3) (a); (iii) bao b hng ha b li do mt
ngi khc khng phi ngi chuyn ch hay nhn vin ca anh ta trong mc 18(3)
(b); (iv) chin tranh xung t qun s trong mc 18(3) (c) v; (v) s qun l ca c
quan c thm quyn v vic vo, ra, hay chuyn ti hng ha trong mc 18(3) (d).
Tnh hu ch ca nhng bo m c a ra trong mc 18(3) cho ngi chuyn
ch c xc nh thp hn, bi anh ta ch c th tn dng nhng iu khon ny,
nu chng minh c l nguyn nhn n l ca tn tht. Mc 22(2)(b) MP4 thit
lp gii hn trch nhim php l l 17 SDRs trn 1 kg v khng c mt iu khon
no c th vi phm iu ny. Hn na, Wolf Muller-Rostin lu rng iu ny d
c quyt nh trong sut qu trnh m phn qua ngh nh thu s 4 vic min
cho cp, thin tai , thm ha thin nhin v tranh chp lao ng s khng c
php,Wolf Muller-Rostin ti E.Giemulla v R.Schmid , cng uoc Montreal
(Kluwer2010), p 16-18 .I.konning dt khot ch ra nhng nghim ngt ca h thng
trch nhim ca Mp4 cho vn chuyn hng ho, bt k li trn mt phn ca cc
tu sn bay ngn cn ng c minh oan t trch nhim, v cng khng bit hoc
khng r nguyn nhn ca thit hi s c quy cho cc tu sn bay. mt trch
nhim rt nghim ngt do , theo min tr phi l thc t.
12

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Phi tha nhn l xut pht im ca MP4 phc tp, rc ri hn nhiu so vi
GPC; (i) thut ng s kin mc 18, rng hn thut ng s c mc 17,
khng a ra nguyn nhn ca vn v c gi nh nhng thnh phn
cu thnh ca h thng mi; (ii) WC nguyn bn thot khi s nh hng
ca HR bng cch cng li s cm d cung cp mt danh sch chi tit
nhng ngoi l v trch nhim php l ca hang vn ti; (iii) HP tch xa lut
hng khng quc t ra khi lut hng hi bng cch bi b li bin h vic
li my bay bt cn ca s bt cn trong li my bay ca hng vn
chuyn;31 v (iv) s xa b mi phng php cn thit, th m l li
bin h ch yu ca nhng hng vn ti hng khng ca WC v HP, khng
phi l mt nhim v kh khn nh chng ta ngh. Ta n trn khp th gii
gii thch iu khon ny theo mt cch rt hn ch. 32 Nhng hng vn
ti rt mun xem phn sau ca n v s thay th n vi lut bo v hng
ha ring bit c mt lch s di lut quc t v lut ni a.
Nhng thay i ny s chng to ra mt kt qu ti u no nu chng
khng c i km vi mt gii hn trch nhim php l khng th ph v.
y l mt bc i to bo - khng c mt s u tin no trong bt k nhng
quy tc quc t kim sot trch nhim php l ca nhng hng vn
chuyn m c hiu lc ti thi im . V c bn, nhng ngi phc tho ra
MP4 l nhng ngi i tin phong trong vic iu chnh h thng php l, th
m tt c nhng quy tc v hng ha da vo t trc. H khng cung
cp mt s cn bng li tc khng hon chnh trong s rt nhiu li tc hng
ha trao s hon chnh ca n cho s tht thng ca ta n trong nc.
Thay vo , h chuyn trch nhim php l thng qua hng vn ti v cung
cp s khng th ph v nh mt vt trao i cho s chuyn . Bng cch
31 Mc 20(2) WC
32 J.McLean (ed), Shawcross v Beaumont v Lut hng khng (Lexis Nexis 2011)
pp, VII -453.457-459
13

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
ny, h to ra mt h thng qun tr hp php quc t, tp trung vo nhng
kha cnh quan trng nht ca iu khon nhng s cung cp n b ng
lc cho hu qu ca nhng s c hng khng. Cng lc , ng c ca
nhng v kin tng c gim n mc ti thiu, khi b lut trong nc tc
ng.
Xung t khng ph bin ca cc Cng c
Tng ng vi Ngh nh th MP4 trong vn chuyn ng bin l HBR,
y l quy tc nhm tng qut ha h thng trch nhim php l quc t v
vn chuyn hng ha bng ng bin bng vic quy kt trch nhim cho
hng chuyn ch ng bin. S tht bi ca HBR c tuyn b rng ri c
lin quan ch yu ti n kh nng duy tr ca cc hng vn ti ng
bin.33 HBR c l gii l mt n lc mt chiu m rng quy m trong v
th ngi gi hng trn c s rng hng ng bin ang v tr thun li c
di HR v HVR.34 Quan trng hn, cc HBR to ra mt nhn thc rng h
thc s s lm tng tranh chp. Cc iu khon ca HBR b khiu kin
rng ri trong mi trng hng khng, ng b, ng st.
Lc ny, a s u c nim tin rng s p dng vic khiu kin li trong bi
cnh ng bin s l ngi n cho hnh ng ti kin v nhng chi ph pht
sinh khng cn thit.35
Nhng ngi ng h a ra lp lun rng iu ny s khng phi l trng
hp t nht l trong trung v di hn, v hu ht cc iu khon ca HBR
hoc c th c tm thy trong cc HVR hoc c lin quan cht ch vi
chng.36 Ngay c mt ngi qun l khiu ni cp cao P & I cho rng h
thng qun l khiu ni ca cc tr s c th phi i ph vi vic chuyn
33 J.Will son, Cariage of Good by Sea (Longman 2010), tramg 266.
34 Cng on
35 Cng on
14

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
i sang HBR.37 Tuy nhin, hu ht cc nc quyt nh rng li vi
ngi xu m h bit tt hn l nhn nui mt a tr mi trn ng m
n c th cha cc nguy c mc cc loi bnh tr con.
Phi tha nhn rng, l do ti sao nhng hng ng bin v nhng ngi
bo him li khng ng h cho cc HBR l do h nhn thy HBR nh l mt
mi e da cho li ch thng mi ca h. ng thi, nhng ngi son tho
ca HBR cho h rt nhiu l l bng cch p dng mt h thng trch
nhim rng nhng thut ng php l v hng khng l s giao thoa gia WC
v HP. C hai vn kin quc t cho thy cc v kin tng c chia s
vi nhau mt cch cng bng v chng ang c sa i bi MP4. S
phng th "Tt c cc bin php cn thit" c cung cp nh l mt hng
ro bao qut cho nhng hng ng bin trong HBR thay th danh sch
cc trng hp ngoi l ca h thng Hague. y l vic phng th tng t
m nhng hng hng khng c cht do d khi a vo trong MP4. Cm
t "mt cch c s sut v nhn thc c rng thit hi c th xy ra"
c s dng ph v cc gii hn trch nhim. y l mt cm t cng
vi t trc "li c " l mt trong cc iu khon gy khiu kin nht
trong lch s ca cc cng c lut hng khng quc t vi kt qu khc
nhau cho c hng v li ch hng ha. Khng phi l ng ngc nhin rng
khng phi l phng th "tt c cc bin php cn thit" cng khng phi l
" thc rng thit hi c th xy ra" kim tra nt c bn trong MP4.
iu ny l chng minh rng ngay c khi nhng hng ng bin v
nhng ngi bo him hng tranh lun trc tip vo n, HBR vn gp nhiu
tr ngi. Bi thng tn tht hng ho vn s b quy cho mc ch tr hon
36 Cng on trang 226-227
37 Ch. Hill, phn ng Cc cu lc b c hiu lc ca Quy tc Hamburg trong T.
Kegels et al., The Hamburg Rules Mt s la chn cho EEC ?. Bin bn Colloquium
quc t do Vin Chu u Hng hi v Lut Giao thng vn ti t chc vo ngy 18
v ngy 19 thng 11 nm 1993 (Antwerp 1994), pp. 198-199.
15

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
v kin tng, cng nh s can thip ca php lut trong nc. Kt qu l, s
cn bng li ch t c lm cho tt c cc bn quan tm khng hi lng.
Nhng ngi vn ti bin khng c khuyn khch di chuyn cc ch c
to cho h cc gii hn khi s qun l khiu ni vi cc h thng xy
dng h thng phng th v ngha v chng minh "ping-pong" trong HBR. Li
ch v hng ho c cung cp vi mt h thng thn thin hn, nhng vic
phc hi ca chng vn s ph thuc vo vic gii thch cc iu khon m
khng c t php th nghim trong vn chuyn hng ha bng ng
bin. Cc iu khon tng t c th c rt ra t lut hc gii quyt vi
phng tin vn ti khc c s dng cc iu khon tng t. Tuy nhin, d
kin rng iu ny s gy kin tng cho n khi ngha ca chng trong bi
cnh ca vic vn chuyn hng ha bng ng bin c gii quyt, khng
c g m bo rng vic gii thch ca h s i theo con ng c li cho
hng ha. Tuy nhin, HBR l mt s ci tin trong h thng Hague cho li ch
v hng ho v mc d thiu st nhng h vn ng h n.
Kt qu l, mt xung t bt thng ca cc cng c quc t quy nh trch
nhim ca cc hng hng khng v ng bin din ra vo cui nm
1970. C hai ch u c mt lp ngy trang n cc du hiu ca s
tn li, nhng kt qu cui cng l khc nhau. Trong trng hp ca ch
ng bin, s thay i nh khng y nhn c phn ng tri chiu,
trong khi trong trng hp ca ch ng hng khng n vn ti mi
cho n th k XXI.
Cch duy nht l Montreal
S ra i lc mi u ca MP4 cha to c ch ln khi m mt 23 nm
k t son tho c hiu lc v hin ang c ph chun bi 58 trong 191
nc, l thnh vin ca T chc Hng khng dn dng quc t (ICAO). 38 Tuy
nhin, cc vn bn lin quan n hng ha ca MP4 c lp i lp li vi
38 Ging nh ngy 21 thng 12 nm 2012
16

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
nhng sa i nh trong MC v hin nay l ch chung nht p dng i
vi vn chuyn hng ho bng ng hng khng.39
iu quan trng cn lu l cuc cch mng ca MP4 so vi m hnh sa i
cng l ca cc cng c quc t khng c tun th cho n nay trong
mi lin h vi phng tin vn ti khc. Chnh lch ny s l tm quan
trng ti thiu trong mt th gii n thc. Tuy nhin, by gi chng ta ang
sng trong mt th gii a phng thc m i hi cc cng c php l n
thc hin c cng tn ti v pht trin lp php v t php vi s tn
trng ranh gii ca nhau.
Ti tin rng ha gii ny s c d dng hn trc khi son tho MP4 v MC.
Cho n lc , c hai cch tip cn chnh ti quy nh v vn chuyn hng
ha quc t v c hai ngi u da trn m hnh cng l sa i. Ci u
tin l phng php ca HR v HVR , ci m ging nh truyn thng thng
lut, ng h vic to ra cc "khu vc trch nhim bit lp" cho cc hng,
li s to lp cho ta n trong nc. Th hai l phng php ca ch vn
ti ng b , tng t nh cc truyn thng php lut dn s, quy nh cc
39 S khc bit chnh gia hai ch l cc ch tu c th tn dng li th ca quc phng trong iu. 18 (2) MC
". . . n mc m n chng minh rng s hy dit, hoc mt, h hng, hng ha c gy ra bi mt trong s h.
Khng c yu cu, nh l trng hp di MP4, chng minh rng mt trong s h l nguyn nhn duy nht ca
s mt mt hoc h hng hng ho c minh oan. Ingrid Koning lp lun, v ti ng , rng s thay i ny
ci thin v tr ca cc ch tu ". . . hnh ng sai tri thm vo phn ca ngi vn chuyn khng cn t ng dn
n trch nhim ca ngi vn chuyn, nhng c th c chia gia cc bn. iu ny c ngha rng v tr ca cc
ch tu c ci thin rng ri. Bi v t "duy nht" b xa, cc tu sn bay khng cn phi chng minh s
vng mt ca tt c cc nguyn nhn ng thi c th c minh oan nh theo s Ngh nh th Montreal 4. Thay
vo , cc ch tu l nm khi h chng minh rng mt trong nhng nguyn nhn c lit k trong ngh
thut. 18 (2) ca Cng c Montreal gy ra thit hi. l vo nguyn n sau chng minh rng c mt
nguyn nhn khc ng thi cho m ngi vn chuyn phi chu trch nhim. Ta n c th sau - nu n chn
lm nh vy - chia u trch nhim gia cc bn "I. Kenning," Trch nhim php l trong cariage khng kh.. Vn
chuyn hng ha di Warsaw v c Niontreal "(2008) 33 Air & 'Spacelaw 318.322

17

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
iu khon chung v trch nhim, phn nh ranh gii ca h n ta n
trong nc.
MP4 gii thiu mt cch tip cn th ba: khc phc cng l khi tm ra li l t
quan trng hn khuyn khch gii quyt. Mc ch ca MP4, cng nh ca
cc MC, l khng can thip qu nhiu ti to mt h thng php lut
trong nc to ra mt h thng hoc c th trnh c cc thit lp t
php trong nc hon ton hoc hn ch gii thch khc nhau v nhng iu
kin ca ta n trong nc.
Lp lun ny c lin quan t gc a phng thc? Ti ngh rng l, bi
v bt k cuc tho lun tng lai v mt cng c a phng thc s c
yu cu yu t trong cch tip cn th ba ny. iu ny s lm vic cn
bng gia li ch n thc v cng c tr nn kh khn hn. Cc i biu Na
Uy ti Hi ngh Montreal gp phn son tho MP4 ch ra vn ny: ". . . cc
quy tc xut s lm cho n thm ch cn kh khn hn hi ha cc quy
nh v trch nhim i vi vn chuyn hng ho bng cc phng tin giao
thng khc nhau. V vn ti a phng ngy cng tr nn quan trng hn s
hi ha ny cng c coi l thch hp hn.
Mc ch chnh ca HBR l ci thin v th ca li ch hng i vi cc
hng. ng thi, n c gng i ph vi nhng cu hi hc ba c
t Na Uy bng cch di chuyn cc ch trch nhim i vi vic vn
chuyn hng ha bng ng bin trong cch tip cn trit hc th hai. Chc
chn, qu trnh chuyn i ny s lm cho Cng c Lin hp quc v vn ti
hng ha a phng quc t (Cng c MT) hp dn hn. Tuy nhin, iu ny
l khng kh thi v s tht bi ca Cng c MT c ph chun bt u
vic tm kim ci m Gio s Malcolm Clarke m t nh l "Chn Thnh" ca
giao thng vn ti a phng thc.
Trong tt c cc n lc nhng mt h thng trch nhim ca MP4 v MC
khng bi dng tt trn c s trch nhim nghim ngt v gii hn cao v
18

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
khng th ph v ca n (hin t ti 19 SDRs) ci m c coi l mt mc
gi qu cao cho (khng phi hng khng) ngi vn ti tr tin. "Hy iu
ny c th, ti tin rng hai c trng ny s l cc khi xy dng ca bt k
cng c quc t trong tng lai m quy nh vn ti a phng trong mt
cch thng nht. iu ny l nh vy bi v h to ra mt m hnh cng l
sau sa i m tp trung vo vic gii quyt cc tranh chp mu mo. C
hai trit l thay th khuyn khch cc v kin tng m chc chn ph hy
tnh thng nht ca cc cng c quc t, bi v "ta n quc gia nh gi
hnh vi v thiu st ca cc hng chng li... khi nim php lut trong
nc, cng nh cn nhc chnh sch trong nc v nhn thc ca x hi ".
Thay vo , h thng trch nhim ca MP4 v MC khng c gng to ra
mt h thng php lut quc t m sao chp php lut trong nc trong khi
c gng duy tr ring bit t h. Thay vo , n cung cp mt h thng
mch kn cc knh trch nhim thng qua cc hng v ng thi cho php
h v cng ty bo him ca h tnh ton ri ro.
Tp trung vo 19 SDR b ton b h thng l phng i. N b qua im
chnh ca vic to ra mt h thng trch nhim php l m c tim nng
gim thiu cc chi ph lin quan n kin tng ko di. Hn na, khng c
b qua rng h thng lm vic cho mt ngnh cng nghip thm dng
vn v li nhun thp. i vi cc tc dng rn e ca cc gii hn c th
ph v, khng c bng chng t hng khng cho thy rng MP4 hoc MC c
nh hng tiu cc n tiu chun cht lng v an ton ca cc hng hng
khng, thm ch tt c vn ti hng ha. kha cnh , h thng trch
nhim ca cc cng c hng khng l ci l khi ni n tho lun v quy
ch tng lai ca vn ti a phng, nhng ti tin rng n xng ng c mt
vai tr trung tm.
C NGi ni rng, nhu cu hot ng a phng thc l cp bch v php
lut ang tt hu so v tnh ng nht v chc chn. lp y nhng
19

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
khong trng php l c to ra bi s tht bi ng vi mt h thng
thng nht v bt buc i vi vn ti a phng, son tho cc cng c
quc t n thc v php lut trong nc, cng nh ta n trong nc cung
cp cc gii php ring ca h. Tuy nhin, h thng b qua ranh gii ca
cc cng c n phng hin hu v li ch ca thun tin thng mi. Mc
ch ca phn cn li ca chng ny l nhn vo chng. 18 (2), 18 (3)
v 31 (1) WC / HP, chng 18 (4), 18 (5) v 31 (1) MP4 v chng. 18 (3), 18
(4) v 38 (1) MC xc nh liu ta n trong nc lp y khong cch
c to ra bi s vng mt ca mt hi ngh a phng thc quc t bng
cch xy dng mt "dim cng hng khng" vi chuyn hng tn ni
C IM A PHNG THC CA CNG C LUT HNG KHNG
QUC T
Sn bay ca ti l lu i ca ti
Cc ranh gii ca cc ng dng cc cng c lut hng khng quc t trng
vi ranh gii ca sn bay c xem nh l trung tm ca hot ng mt
hng hng khng . Min l hng ho chu trch nhim ca ngi vn chuyn
trong sn bay v cc cng c lut hng khng quc t c p dng. Bt k
ng dng ca cc cng c lut hng khng quc t bn ngoi sn bay c
gii hn cho (i) thit hi khng c nh r vi iu kin vn chuyn phi
hng khng c bo him bi mt hp ng vn chuyn bng ng hng
khng v n din ra vi mc ch vn ti, giao hng hoc chuyn tu v (ii)
thay th vn chuyn tri php bng ng hng khng bng mt phng
tin giao thng khc nhau theo MC. "s vic xy ra mi nht khng phi l
rt ph bin trong vn chuyn quc t bng ng hng khng v n l kt
qu ca vn n hng khng tiu chun ca Hip hi vn ti Hng khng
Quc t (IATA) , ci m cho php thay th. "

20

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Cc ng dng giao hng tn ni ca cc cng c lut hng khng quc t
khng phi l mt vn mi. N c tho lun trong Hi ngh Warsaw
vo nm 1929 khi cc i biu Php ngh rng s m ra cnh ca rng
ri: ". . . hp ng c hnh thnh ngay sau khi cc hng hng khng
nhn hng ha, v do hng phi chu trch nhim cho n thi im
m ng giao cho h. . . Gi s sau khi c giao cho cc hng hng
khng, hng ha b h hng trong thi gian vn chuyn t cc nh cha my
bay ca cng ty n sn bay: Cng c s p dng ging nhau cho mi tnh
hung v cc hng hng khng s c hng li t cc quy tc v gii hn
ca trch nhim. "
y l mt tuyn b mnh m ng h ch u tin hng khng trong mt
thi i m h thng mng l bt kh xm phm. Phng vin ca Hi ngh
khng ng v ni r rng quy c ang c xy dng nhm i ph
vi vn chuyn bng ng hng khng: ". . .Cc nh i biu Php ngh.
. . bao gm trong vic hng hng khng u thuc h thng cho tt c vn
chuyn, khng quan trng l xe but, xe ti, vv Trong khi chng ta mun nhn
thy n c to ra ch cho vn chuyn hng khng".
Cc i biu Anh nhanh chng ng vi PV v khng nh s u tin cho
mt h thng mng li trn c s rng cng on s c iu chnh bi
cng mt b cc quy tc khng phn bit ca cc nh iu hnh: "chng ta
lun lun nhn thy nhng kh khn m pht sinh t ngh ny [tc p
dng cc WC k t thi im khi hng ha c giao cho ngi vn
chuyn]. . . Chng ta hy tng tng mt chic xe ti m vn chuyn hng
t London n Croyden; ch l mt chic xe ti bnh thng, dc theo tuyn
ng l ph hp vi lut quc gia; nu chic xe thuc v cc hng hng
khng s phi chu quy nh ca Cng c. Sau , bn s c hai h thng
trch nhim, bi v n c cng quy nh rng bt k phng tin giao

21

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
thng khng phi vn chuyn hng khng c t theo ch chung ca
lut php. "
Cc i biu khng b thuyt phc bi ngh ca Php v kt qu l vic
phn nh sn bay theo sau vic vn chuyn hng khng ca hng ho cho
n ngy hm nay. PV cung cp nhng l do gii thch mong mun ca i
biu hn ch WC vn chuyn hng khng: "bn ngoi cc phi trng
thng xuyn, [hng ha] c thc hin bi mt chic xe ti, c l bng
ng st. Bn mun trch nhim ca cc hng hng khng bt u nh th
no v vo thi im no ca qu trnh gi hng? Anh ta thm ch khng bit
khi no hng ho c tip qun bi hng hng khng.
Theo li ca phng vin v cc i biu Anh ta c th phn bit c rng
nhng ngi son tho c gng cung cp mt h thng trch nhim
php l vi mt im ng dng r rng. Vic phn nh sn bay cung cp
mt im d nhn dng ca ti liu tham kho v c nh n tn
trng s ton vn ca php lut trong nc v cng c quc t quy nh
trch nhim ca cc hng hng khng.
Vic phn nh sn bay cng gp phn n gin ha cc tranh chp lin
quan n sn bay. iu 25A (1) WC / HP gii thiu mt khon Himalaya lp
php v b cng, i l ca cc hng hng khng n gii hn trch nhim
ca cc cng c lut hng khng quc t. "MC cng cha mt iu khon
gn nh ging ht nhau trong chng 30 (1). Kt qu l, mang li mt s
khiu ni chng li x l ngi s dng di t b mt hoc thit hi hng
ho theo php lut trong nc trnh cc gii hn trch nhim ca cc
cng c lut hng khng quc t khng phi l mt s la chn hp dn.
To n trn c hai b i Ty Dng u mong mun gi li s sch s ny
bng cch phn b ri ro v mt mt hoc thit hi cho ngi vn chuyn
ngay c khi ngi vn chuyn"vn tun th php lut, nhng trn thc t
mt kim sot" ca hng ho "cc bin tp vin ca Shawcross & Beaumont
22

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
tn thnh rng:". Quyn hnh ca chnh quyn mt s khu vc php l h
tr cc xut rng hng ho vn cn trong ph trch ca ngi vn chuyn
mc d h giao cho nhn vin hi quan ti sn bay v v tr khng thay i
cho n khi hng ha c pht hnh cho ngi nhn hng ". kha cnh
, sn bay s tr thnh mt v tr ng ni m ngi vn chuyn l mc
tiu kin tng r rng cho li ch hng ha. Mt mt l s sp xp ny c th
c, n gp phn vo s thng nht ca ch bng cch hn ch cc hot
ng song song theo lut php trong nc chng li cc nh cung cp dch
v.
Cc phin bn khc nhau ca Hip hi hng khng quc t Giao thng vn
ti (IATA) t tiu chun cc tha thun x l ng b (SGHA) trong vic
lin kt ri ro sn bay ti ngi vn chuyn. "iu 8.1 trong tt c cc phin
bn c cha mt t din t tng t nh khon v hi v bi thng ci m
rng bao gm x l ng b m khng phi chu cc khon Himalaya
ca WCS hoc MC. Trong trng hp sau ny, phin bn nm 2008 ca SGHA
quy nh rng bt k bi thng c a ra bi ngi vn chuyn s c
gii hn s tin m cc hng c th c chu trch nhim theo WCS hoc
MC, nu n gy ra nhng thit hi hoc mt mt ti hng ha; b phn
khai thc mt t s chu trch nhim cho bt k d tha no. Cc hng
hng khng phn nn trong nhiu nm rng tht khng cng bng tr
cho s s sut ca nhng ngi khai thc di mt t, nhng trch nhim
ca knh ny ngn cn tuyn b th quyn t tin. Phin bn nm 2008
ca SGHA ti cn bng vic phn b ri ro trong chng. 8.6 bng cch o
ngc bi thng tn tht hoc thit hi hng ho gy ra bi s s sut ca
b x l. Tuy nhin, phin bn ny vn cha c s dng rng ri hay, khi
c s dng, chng 8.6 thng c loi tr.
Trong kha cnh ny, h thng trch nhim ca cc cng c lut hng
khng quc t, cng nh cc khon bi thng hp ng c da vo n,
23

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
c th c m t rt hp l. Nhng g xy ra ti sn bay vn sn bay v
thng xuyn hn khng n l cng ty bo him ca ngi vn chuyn ngi
m thanh ton cc ha n. Cc hnh vi sai tri c ca ngi qun l mt
t v s mt mt xy ra khi ngi vn chuyn hoc x l mt t khng
chu trch nhim v hng ho bn trong sn bay l hai trng hp ngoi l.
iu quan trng cn lu l tnh ton vn cu trc ca h thng c h tr
bi cc s thch r rng ca ta n cho mt gii thch nghim ngt ca sn
bay. Phm vi ca sn bay l yu t khoanh vng i vi s p dng cc cng
c lut hng khng quc t . Vic vn chuyn v kho ca ngi vn chuyn
nm cch vi mt bn ngoi sn bay khng c bo him, t nht l cho
cc mc ch ca WCS. Nh cch gii thch ny gii hn, n cung cp mt
cch r rng cho vic p dng cc h thng ph hp vi cc tp qun thng
dng.
Ngay c nhng ngi son tho B lut Shawcross & Beaumont ng h mt
gii thch rng, cu hi "ranh gii c quy nh" di cch tip cn thay th.
Nhiu trng hp c lin quan n t thut ng "ln my bay" v "xung
my bay" trong chng 17 ca cng c lut hng khng quc t li cho
thy rng mt gii thch c th ca sn bay s c kt qu tng t. Phi mt
thi gian ng k v cng sc t tng ti ta n c th xy dng mt
cch nh gi p dng cc iu khon ni trn theo hnh thc "th
nghim ba bn" ca Day v TWA v Evangelinos v TWA. Khng c du hiu
cho thy mt gii thch thit c th ca thut ng "sn bay" s c nhng
ngha khc nhau.
Khng phi l ngc nhin khi nhng lo ngi ca cc i biu Brazil ti Hi
ngh Warsaw b bc b rng vic phn nh sn bay s khng tng thch vi
s pht trin tng lai ca sn bay. iu 18 (2) v (3) VVC / HP gi li cc t
ng tng t trong sut th k XX. iu 18 (4) v (5) MP4 lp i lp li n vi
nhng sa i nh v h thng bi thng hp ng c xy dng xung
24

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
quanh n. iu 18 (3) v (4) MC theo cc t ng v trit l ca MP4, nhng
i vi mt s thay i ngn ng trong chng18 (3) l mt nguyn nhn
cho mi quan tm v trong ti s phn tch phn sau.
Nhng thay i mo him ca Cng c Montreal (MC) lin quan n
vic phn nh ranh gii ca cng hng khng
Nhng ngi son tho cng c Montreal mo him hn nhng ngi i
trc vi s ch n nhng ranh gii trong MC. H sa khon 18(3)
bng vic b i cm t cho d sn bay hay trn my bay hay trong
trng hp my bay h cnh ngoi sn bay hoc bt c ni no i na, c
th cho rng ang ko di thi hn trch nhim ca ngi chuyn ch. Tuy
nhin, h vn duy tr cu u tin ca iu khon 18(4) ngha l thi hn
chuyn ch

bng ng hng khng khng ko di ti bt c hnh thc

chuyn ch bng ng b, ng bin hay ng sng c thc hin bn


ngoi cng hng khng. Hai iu khon trn to ra kin tri chiu sau y.
Ngi chuyn ch chu trch nhim theo MC cho vic mt mt hay h hng
ca hng ha trong khi n ang nm trong nh kho ngoi cng hng khng.
y th m, thit hi hoc mt mt ca cng loi hng ha xy ra trong sut
qu trnh vn chuyn trn mt t n nh kho c ch nh trc..v..v
khng c trong MC t thi im hng ha i qua a phn ca cng hng
khng.
Wolf Muller- Rostin tranh lun rng vic vn chuyn trn mt t ni trn c
trong MC: vic vn chuyn hng ha trn mt t n v t cng hng
khng thng s l mt phn ca vic vn chuyn bng ng hng khng
trong MC bi v tri vi cng c Warsaw thi hn trch nhim gm thi gian
khi m ngi chuyn ch chu trch nhim v hng ha c lu trong kho
hoc kho hng ngoi cng hng khng. 40S din gii ny l hp l v l gii
c s mu thun. Mt mt hay thit hi ca hng ha c iu chnh bi
40W.Muller-Rostin trong E. Giemulla v R.Schmid, Cng c Montreal, p.18-34.

25

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
ch php l ging nhau, khng ph thuc vo a im min l n vn
nm trong gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch.
S l gii ny gi nh rng khon 18(3) d on trc khon 18(4). y th
m, khng c khon no trong MC ni v gi nh ny. C khon 18(3) v
cu u tin trong khon 18(4) gii thch cho khon 18(1). Khon 18(3) to
nn quy nh chung v cu u tin ca khon 18(4) to nn gii hn bn
ngoi ca quy nh: ngi chuyn ch chu trch nhim cho thit hi phi
chu trong vic ph hy hay lm mt ca hoc gy thit hi n hng ha ch
trong iu kin tn tht phi chu din ra khi hng ha di trch nhim ca
ngi chuyn ch, min l hng ha khng c chuyn ch bng ng b,
ng bin, ng sng ngoi a phn cng hng khng.
Trong WCS, c vic vn chuyn hng ha cng nh gi an ton cho n u
c gii hn a l, ranh gii ca cng hng phng. Theo MC, ch c vic vn
chuyn hng ha mi c gii hn ny. Vic gi an ton cho hng ha dng
nh khng b hn ch bi gii hn a l trong WCS. Phi chng l c s mu
thun gy ra bi vic son tho? Cng tc chun b ca MC khng cha bt
k tho lun ln no v hai iu khon trn v c l l ngi son tho
khng c nh to s khc bit ny.
Ti tin rng s khc bit c th c gii thch nu ngi son tho nhn vo
cng c lut hng khng quc t t ci nhn a din. C WCS v MC
...nhn bit s tn ti ca vn ti a phng thc, v c s by t d nh
quy nh vic vn ti hng khng quc t th m l mt phn ca hp
ng...41. Khon 31(1) WCS v 38(1) MC c hnh thc ging nhau v lm

41M. Hoeks, Lut vn ti a phng thc. Lut c th p dng cho hp ng vn ti hng ha a phng thc
( Kluwer 2010),pp.258-259.

26

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
thun li cho h thng mng li min l nhng iu khon s ch p
dng vi mng hng khng ca vn ti a phng thc.
S phn nh ranh gii cng hng khng c mc ch l hn ch vic p dng
cng c lut hng khng quc t ti lnh vc cc hot ng kinh t ca
ngi chuyn ch. Mng li hng khng bt u v kt thc ti ng bao
quanh ca sn bay v nhng g xy ra trong qu trnh chuyn ch bn ngoi
cng hng khng s khng c iu chnh bi cc cng c lut hng
khng quc t. Nu ngi son tho theo dng suy lun ny th s sa i
trong iu khon 18(3) v 18(4) trong MC l hp l. Vn chuyn ra ngoi sn
bay s khng c iu chnh bi nhng cng c lut quc t trnh xung
t vi nhng cng c iu chnh cc phng tin vn chuyn khc. Vic
gi an ton ngoi cng hng khng c gn vi cch x l khc nhau, v n
khng to bt c xung t no vi lut quc t.
Tht vy, y khng phi vic sa i hp l nht. MC s ht hiu lc t thi
im hng ha qua ranh gii ca cng hng khng v p dng li khi hng
ha n nh kho ngoi cng hng khng. y th m, c mt s tha hip
gia cc ta n m rng ng bao quanh ca cng hng khng bng
vic p dng s l gii lin quan n chc nng th m c tnh trong vic
vn chuyn hng ha n nh kho nm ngoi a phn cng hng khng, v
tnh n phng thc ca cc cng c lut hng khng quc t. Ngi
son tho c l phn bin rng y l tha hip khng cn thit bi v cu
th 2 trong khon 18(4) MC/183) WC-HP/18(5) MP4 to ra mt ch
hng khng cng tri vi nguyn l cng nhc ca nhng cng c lut
hng khng quc t.42

42Trong phn cn li ca chng, ti s ch ra cu th 2 ca iu khon 18(4) MC/18(3) WC-HP/18(%) MP4 nh


gi nh.

27

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Ti khng ngh y l kt lun chnh xc. Gii nh cu th 2 khng to bao
gm quy nh t ca n ca bt buc hoc t cng n bn ngoi. Thay vo
, n to nn gii nh rng ch p dng cho nhng mt mt khng nh r
ranh gii. N khng chuyn i phm vi ca trch nhim n mt phm vi
hng khng cng, m n a ra mt phm vi ngoi c nhng mt mt
khng nh r ranh gii.
Yu cu cho mt hp ng chuyn ch bng ng hng khng trong gi
nh c gip cng c s l gii ny. Ngi son tho nhn ra rng h bc ra
ngoi ranh gii nghim khc ca cng hng khng v h lm hn ch gii
hn ca cu ny bng vic t s lin kt hp ng vi vn chuyn hng
khng. Nhng cng c hng khng quc t vn c p dng k c khng
c cu ny. Cu ny a ra gii php ti vn mt mt khng nh r
ranh gii th m u nm 1929 c ch nh l mt vn pht sinh
thng xuyn do tnh ph thuc trong qu trnh hot ng ca vn ti hng
khng trn vn ti ng b.
Bng vic lm vy nhng ngi son tho ra nhng cng c lut hng
khng quc t vn tn trng n trit l mng li cht ch. Gi nh c
s dng c mc ch nh gii php d phng di iu kin cht ch ngha l
ch khi thi hn khi m tn tht xy ra khng th c xc nh v min l
ton qu trnh c th hin trong hp ng chuyn ch hng khng v
mng ng b c din ra vi mc ch xp v giao hng ha.
Theo l , khon 18(3) MC v cu u tin ca khon 18(4) MC khng to
nn s mu thun no c. Chng c gii thch t trit l n phng thc
ca nhng ngi son tho nhng cng c lut hng khng quc t.
Nguyn tc c bn l vic vn chuyn ngoi cng hng khng khng c
trong nhng cng c lut hng khng quc t nhng vi nhng trng hp
ngoi l v ch trong nhng tp qun b sung.

28

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Cng on xp v giao hng c to nn mng ring bit trong hp
ng a phng thc?
Tnh n nay nhng phn tch a ra nhng ci nhn vo nhng cu hi ang
c tho lun bi nhng lut s ca vn ti a phng thc. Marian Hoeks
gn y a ra nhng cu hi v cung cp nhng cu tr li bng cch so
snh ch trch nhim quc t ca cc phng thc vn ti khc nhau: (i)
Cng on xp v giao hng c to nn mng ring bit trong hp ng a
phng thc? (ii) C phi gi nh p dng vi bt c hp ng vn a
phng thc c mng hng khng khng?43
Nhiu tranh ci xy ra bi vic thiu nhng tho lun lin quan trong cng
on chun b ca nhng cng c lut hng khng quc t. Nhng tranh ci
c th iu chng minh vic thiu st nhng tho lun chuyn su trong
nhng cuc hi tho th m dn n WC v HP v c bn vn ti a phng
thc cha l vn quan trng. Tuy nhin, iu ny l khng th chp nhn
cho nhng ngi son tho MP4 v MC. Hu qu l h mt c hi lm r
khon 18 v mc ch ca vn ti a phng thc.
Vn c vi tranh ci trc . Nhng cuc tho lun ti hi thoWarsaw ng
h quan im rng xp v giao hng c xem nh cng on t ng khi
m xe ti ngoi khu vc cng hng khng. Tranh ci gia ngi bo co
v i din Php thng nht WC l c ng . Nu li ngh ca i din
Php c chp nhn, chng ta c l ang ni v mt ch hng khng
cng th m l phn khng th thiu ca vn ti hng khng v p dng t
ng cc iu khon ca nhng cng c lut hng khng quc t. y th
m, li ngh ca ng ta khng c chp nhn hon ton v trong trng
hp WC s cp nhng khu vc hot ng m khng c l do hp l.

43 M.Hoeks, Lut vn ti a phng thc. Lut c th p dng cho hp ng vn ti


hng ha a phng thc ( Kluwer 2010),pp.242-249.
29

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Hn na, i din Anh a ra du hiu r rng rng d nh ca nhng ngi
son tho l x l mng ng b t trung tm London n cng hng khng
nh phn ring bit ca mng vn ti hng khng, gn vi lut ring ca n,
trong nc hoc quc t. Theo kha cnh , mt s l gii th m da vo
gi nh rng s di chuyn ph tr ngoi a phn cng hng khng c
hiu bi vic chuyn ch bng ng hng khng lm gim ranh gii a l
th m cha trong nhng cng c lut hng khng quc t khon 18(3)
WC/HP, 18(5) MP4 v 18(4) MC.
Theo l , tr li cu hi (i) tr nn d dng hn: (a) lut p dng n vn
ti ngoi a phn cng hng khng khng c th hin trong nhng cng
c lut hng khng quc t tr phi gi nh c th p dng; v (b) khng c
bt c iu g trong nhng cng c lut hng khng quc t ngn vic di
chuyn sau sn bay, cho d chng c khng quan trng th no, t vic kt
hp vi cng hng khng hay nhng vic vn chuyn lin quan n hng
khng trong hp ng vn ti a phng thc. Tri li, nhng cng c lut
hng khng quc t c to ra theo cch to s thun tin cho vn ti a
phng thc bao gm vn ti hng khng. Theo cch tng t, khng c l
do g p dng mt l lun khc vi nhng cng on xp v giao hng
min l gi nh c tha nhn.
Ngi son tho c th bin lun rng v vn mt hp ng vn ti bng
ng hng khng trong gi nh c mc ch loi tr cng on xp v
giao hng khi nhng hp ng vn ti a phng thc. Nhng bin lun
kiu ny s i ngc vi cch tip cn mang tnh thc tin ca ta n Anh
vi vn ti a phng thc. Ta phc thm Anh trong Quantum Corporation
Ltd v Plane Trucking Ltd44 v The House of Lords trong Datec Electronics
Holdings ltd v United Parcels Services Ltd,
44[2002] EWCA Civ 350; [2002] 1 W.L.R 2678.
45 [2007] UKHL 23; [2007] 1 WLR 1325.
30

45

khi can thip vo cm t mi

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
hp ng cho vn chuyn hng ha bng ng b ca khon 1 CMR trong
ng cnh ca mt cng on vn ti a phng thc trong vn n hng
khng, nhn k vo cng on vn ti thc t bng ng b hn l trong
hp ng.46 Nh vy, h kt lun rng CMR c th p dng cho mng ng
b ca vn ti a phng thc th m c trong vn n hng khng.
Hai trng hp ny to nn mt cuc tranh ci mnh m li nhng l lun
hn ch ca gi nh. Nu nhng cng on xp v giao hng bng ng
b qua bin gii quc gia th khng c iu g trong nhng cng c lut
hng khng quc t ngn nhng cng c v ng b lin quan khi vic
p dng nhng cng on ny, min l vn n hng khng khng cung cp
cho vic vn ti hng ha bng hng khng duy nht; mt cnh tng khng
chc chn da vo vn n hng khng chun IATA. Kt lun ny tr nn
cht ch hn nu ngi son tho xem rng vic p dng nhng cng c
lut hng khng quc t khon 1(1) WCS/MC khng c nh chc trong
hp ng vn ti nhng trong vn ti hng khng thc t mt cch tng t
vi khon 1(1) CMR.47
Ngi son tho c l bin lun rng s tham chiu r rng vi hp ng vn
ti trong gi nh, hn l vi vic vn ti thc t nh khon 1(1) MC, th hin
nh ca ngi son tho. y th m, vic s dng t ng vic thc hin
trong cng mt cu to ra s bc b mnh m cho cuc tranh lun ny. Cm
t vic thc hin hp ng chuyn ch bng ng hng khng to ra mt
s tinh t cho ton iu khon v n cung cp mt du hiu su hn gip
ngi son tho c th c mt ci nhn tt hn vo hot ng ca hp ng.

46 Xem Quantum Corporation Ltd v Plane Trucking Ltd [2002] EWCA Civ 350; [2002]
WLR 2678 ti [21] ca Mance LJ
47 Khon 1(1) MC ni rng: cng c ny p dng n cc loi vn ti hng ha
con ngi, c quc t thc hin bng my bay
31

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
S l lun mang tnh thc t ny cng hp vi kiu n phng thc ca
nhng cng c hng khng. Trong bi cnh ni m vic xp v giao hng
bng ng b do vn ti bng ng hng khng din ra qua bin gii quc
gia, bt c xung t gia CMR v nhng cng c hng khng quc t c
gim ti thiu. Vic xp v giao hng c min khi s kim sot ca nhng
cng c hng khng v c th c iu chnh bi nhng cng c quc t
lin quan. Khng c xung t nu mt mt trong phm vi vn ti ng b.
Nu mt mt l ngoi phm vi, gi nh ca iu khon 18(4) s p dng, bi
v khng c iu khon no trong nhng cng c quc t iu chnh vn ti
ng b.
Bt c l lun khc no s to ra nghi vn cho iu khon 31(1) WCS/38(1)
MC th m cho bit nh v vic gii thch khon 18 WCS/MC ca ngi
son tho. Ngi son tho c th bin lun rng s thm vo cm t gn
vi on vn 4 ca khon 18 trong khon 38(1) MC c thit k loi
tr hot ng xp v giao hng khi phm vi hp ng vn ti a phng
thc. Ti khng ng vi tranh ci ny m thay vo ti tin rng cm t
ny c 2 mc ch sau. Th nht, lm r rng vic vn chuyn hng ha
ca ngi chuyn ch hoc i l ca n trong cng hng khng gn vi MC
v khng phn loi nh vn ti a phng thc t lng knh ca MC. Th hai,
lm r rng ngi son tho nh MC p dng vi cc phng thc
vn ti khc ngoi cng hng khng ch cho mc ch hn ch ca gi nh.
Theo l , khon 31(1) WCS/38(1) MC khng to nn s cn tr nhng n
li cho chng ta mt cu hi m liu rng nhng hot ng xp v giao hng
gn vi hp ng vn ti a phng thc. Georgette Miller khng ng vi
kt lun ny: Trc khi gi nh c th p dng, l cn thit rng vic vn
chuyn trong t lin c c trng ging nh vn chuyn bng ng hng
khngKhng rng, c mt tnh hung ca vn ti a phng thc ni m
nguyn co phi chng minh rng tn tht xy ra sut qu trnh vn chuyn
32

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
bng ng hng khng nu anh ta mun kin ngi chuyn ch hng
khng.48
Bi v ti s minh ha trong phn sau nn ti ng vi kt lun rng nhng
hot ng xp l ph trong vn ti hng khng cho gi nh p dng. y th
m, iu ny khng loi tr nhng hot ng ph tr t phm vi ca hp
ng vn ti a phng thc trong cng mt cch khng loi tr chng khi
phm vi ca lut trong nc hoc nhng cng c quc t p dng vi nhng
phng thc vn ti khc.
Nu ngi son tho c nh khc, h c th loi tr chng mt cch r
rng hn khi phm vi ca vn ti a phng thc v nh th ngha l nhng
cng c lut hng khng quc t t ng p dng vi chng. Theo nhng
tha thun hin nay, nhng cng c lut hng khng quc t khng p
dng cho nhng hot ng xp hay giao hng ngoi a phn cng hng
khng. H ch p dng chng khi s vic gy ra mt mt khng th gii hn
v ti cng mt thi im vn n hng khng bao gm c vn ti hng
khng v nhng hot ng xp v giao hng; nhng s vic pht sinh mt
mt c l din ra c giai on trong cng hng khng cng nh ngoi
cng hng khng.
Gi nh ny c th i ti u?
Cu hi th 2 m Marian Hoeks hi l liu gi nh p dng cho bt c hp
ng vn ti a phng thc c mng hng khng. a ra mt li gii
p trng tm vo lut, n l quan trng xem xt cu hi sau: Ti sao
nhng ngi son tho khng p dng nhng cng c lut hng khng
quc t vi nhng mt mt ngoi phm vi iu chnh?
Cu tr li nm trong trit l n phng thc nghim khc ca h. Mc ch
ca h l to thun li cho cc gii php tranh chp th m c lin kt
48 G.Miller, Trch nhim trong vn ti bng ng hng khng quc t, trang 152.
33

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
cht ch vi vn ti hng khng v c nguy c gy ra kin tng tn km. Nu
ngi son tho c nh khc, s khng c gii hn v xp , giao hng v
chuyn ti trong gi nh. iu khon lin quan c c nh sau: Nu,
tuy nhin, nhng vic vn chuyn nh vy din ra trong lc thc hin hp
ng chuyn ch bng ng hng khng, bt c thit hi c gi nh gn
vi bng chng tri ngc vi kt qu ca s vic th m din tra trong qu
trnh chuyn ch bng ng hng khng.
Cch dng t ny to ra mt ch hng khng cng th c l lm
hi lng cc i din Php hi tho Warsaw. Khi m c tn tht ngoi phm
vi trong sut hp ng vn ti hng khng th nhng cng c hng khng
quc t s p dng l tn tht. y th m, y khng phi l trng hp
trong nhng cng c lut hng khng quc t hin hnh v hu qu l s l
gii ny nn b bi b.
Phng vin ti hi tho Warsaw khng nh chc chn lin quan n gi nh:
N l mt cu hi, y, trong nhng trng hp vn ti mang tm quan
trng ti thiu n cng khi hnh hoc ngoi cng ch v iu khon
khng bao gm trng hp khi m vic chuyn ch c thc hin bi nhiu
hnh thc trong ng hng khng ch l mt hnh thc. 49. Theo l , c
mt s tranh lun hay nghing v quan im ca Marian Hoeks rng gi nh
p dng ch khi vn chuyn trong t lin ph thuc vo vn chuyn bng
ng hng khng.50
Hn na, s khng nh ca phng vin ng h s min cng ca Marian
Hoeks vi vic p dng gi nh trong bi cnh gi thuyt ni m hng ha
dc vn chuyn gn 15km bng ng b t Kalyan n n Bombay,
49 H.De Vos trong R.Horner v D.Legrez(bn dch), Hi tho quc t ln th 2 v
lut hng khng ring t, trang 252.
50 M.Hoeks, Lut vn ti a phng thc. Lut c th p dng cho hp ng vn ti
hng ha a phng thc ( Kluwer 2010), trang 247-249
34

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
t Bombay n Rome bng my bay v t Rome n London Anh bng
tu.51 B cng tranh lun rng gi nh s ch p dng trong trng hp tn
tht ngoi phm vi khi n r rng rng tn tht xy ra trc giai on vn
chuyn bng tu.. c bn l vic vn chuyn bng tu khng ph thuc vo
vic vn chuyn bng ng hng khng.52
Ti ng vi cch l gii th m gii hn mt cch cn thit phm vi ca
gi nh ti nhng hot ng xp v giao hng ph thuc vo vn ti hng
khng. Ti cng thch tin thm nhng bc xa hn. Trong trng hp n l
khng th xc nh phm vi thit hi ngoi phm vi theo cch Marian
Hoeks miu ta, bt c tha thun hp ng lin quan ca cc bn hay nhng
lut trong nc c bit v vn ti a phng thc s thng th. Nu khng
th lin kt gia vn ti hng khng s b yu v h thng trch nhim ca
nhng cng c lut hng khng quc t s i qu xa tri vi nh ca
ngi son tho.
Tuy nhin, n l quan trng lm r y l: nhng im ph thuc ca
nhng hot ng xp hng v giao hng quyt nh cho giai on gi thuyt.
N khng loi tr nhng hot ng ging nhau khi vic cu thnh nhng
mng t ng ca hp ng vn ti a phng thc v cng nh c trong
lut trong nc hay nhng cng c quc t iu chnh trch nhim ca
nhng nh iu hnh khng thuc hng khng. N l vy v nhng cng c
lut hng khng quc t khng c gng m rng phm vi ca chng v vic
p dng ti vn ti ngoi cng hng khng qua gi nh; chng ch iu
chnh tnh hung khi m khng c bng chng ti giai on no tn tht xy
ra, mt vn n hng khng c pht hnh bao qut c vn chuyn trn
mt t v nhng hot ng xp v giao hng ph thuc vo vn chuyn
bng ng hng khng. Nu tn tht c th xc nh trong thi gian xp
51 Cng on, trang 247
52 Cng on
35

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
v giao hng trn t lin, nhng cng c lut hng khng quc t khng
p dng bng lut.
DR JEKYLL V MR HYDE: T HNG KHNG TR N HNG KHNG
CNG CA NHNG CNG C LUT QUC T V HNG KHNG
Mt mt hay thit hi vi hng ha khi trn xe ti trong cng hng
khng: ch hng khng tr?
Cu tr li ti a ra ti hai cu hi trn c kh nng to ra ch hng
khng tr khi gii quyt nhng g Marian Hoeks xc nh nh l xung t
chnh pht sinh t nhng cng c hng khng quc t: nu CMR c p
dng trong phn ng b quc t th m lin quan n xp , giao hng hay
chuyn ti, v vn ti bng ng b m rng thnh vng trong cng hng
khng, v d v hng ha c lu tr tm thi nh kho sn bay hoc c l
c xp trc tip ln mt my bay sau bt c khiu ni no pht sinh t
mt mt hay thit hi xy ra sut qu trnh vn ti bng ng b trong
cng hng khng u c trong c lut vn ti ng b v ng hng
khng.53
B y tp trung vo nhng hot ng xp v giao hng hay chuyn ti
nhng ti ngh quan st ca b pht sinh mt vn rng hn. iu g xy
ra nu tn tht xy ra trong a phn cng hng khng trong khi hng ha l
trn xe ti ang i n a phn ng quc khng iu kin nh mt
hot ng xp v giao hng? iu g xy ra nu tn tht trong Quantum
xy ra trong khi xe ti vn trong a phn sn bay Charles De Gaulle mc d
ang n Dublin?
Mance LJ (thi by gi) trong v Quantum m ch rng c xung t pht sinh
ch khi ngi chuyn ch hng khng chu trch nhim v hng ha trong
cu hi: ng McLaren a ra kh nng mu thun gia nhng cng c
53 M.Hoeks, Lut vn ti a phng thc. Lut c th p dng cho hp ng vn ti
hng ha a phng thc ( Kluwer 2010), trang 364
36

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
trong trng hp Cng c Warsaw c th p dng cho chuyn ch hng
khng trong khi CMR c p dng mt cch u tin hoc theo mng vn ti
ng b. Xung t ny lin quan n hng ha trong cng hng khng di
trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng sau khi n c m nhn
t ngi chuyn ch ng b, hoc kh nng l trong khi anh ta chun b
hon thnh qu trnh vn ti bng ng b.54
Mance LJ tranh lun thm rng xung t ny c th d gii quyt bng
nhng l gii mang tnh ha gii ca CMR v nhng cng c lut hng
khng quc t.

55

Rt kh tm ra iu chung lin quan n gii hn trch

nhim ca chng. Tr khi cc bn c tuyn b c bit v gi tr cng nh li


ch ca khon 24 CMR hoc khon 26 CMR, khon 23(3) CMR kt hp vi
khon 41(1) cm ngi chuyn ch t vic gnh vc gii hn trch nhim
cao hn. Cng lc , khon 23 WCS/26 MC cm ngi chuyn ch hng
khng khi vic sa i gii hn trch nhim thp hn. Nh vy, c cng c
ng b quc t v nhng cng c lut hng khng quc t u khng
ng h s lc quan ca Mance LJ cho s ha gii. C khi nu CMR c l gii
cho php tng gii hn trch nhim, iu ny l quan trng quyt nh
phn cng c lut quc t no c p dng lin quan n nhng iu
khon c ch , thi hn gii hn cng nh phn trch nhim.
u tin nhng phn xt ca hi ng phc thm trong Quantum nhng ngi
chuyn ch hng khng da vo vn n IATA th m p dng gii hn
ca MP4 (17 SDRs trn kg) ti mng ng b. L gii ca h theo sau li
phn xt u tin ca Tomlinson J.
Trc khi c phn quyt ca ta trung thm trong v Quantum 56, ngi
chuyn ch hng khng da vo vn n hng khng IATA p dng cc
54 Quatum Corporation ltd v Plane Trucking Ltd [2002] EWCA Civ 350; [2002] 1 WLR
2678 ti [28]
55 Cng on
37

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
gii hn ca MP4 (17 SDR trn 1kg) cho on ng ny. C s php l ca
h tun theo bn n s thm ca Tomlinson J (nh ng ta tuyn b sau
) trong v Quantum. Trong mt hp ng m vic chuyn ch hng ha
bng ng khng chim phn ln, (h ni rng) khng c khng gian p
dng CMR. Cc cng c hng khng quc t c p dng trong khu vc
cng hng khng v cc iu kin v iu khon ca vn n hng khng
m theo tuyn ng chuyn ch c thc hin p dng bn ngoi
phm vi cng hng khng.
Gii php ny c ngha thng mi do ngi chuyn ch hng khng phi
i mt vi mt chnh th hp php c p dng ngay khi h pht hnh vn
n hng khng cho ton b vic chuyn ch. H c ng a vn ti ng
b thnh mt b phn ca vn ti hng khng tun theo cc cng c hng
khng quc t hoc cc iu khon v iu kin c iu chnh bi cc quy
nh trong cc cng c . S sp t ny trnh c nhng ci m nhm
lut s ca hng hng khng Php miu t nh l nhng mu thun
trong cc cng c trong v Quantum, bt k ph tn ca cc quy tc c
bn trong lut quc t.
Ta phc thm trong v Quantum tuyn b chnh xc cc s vic, tuy th,
sc tc ng gia CMR vi cc cng c quc t v lut li phc tp. Quan
ta yu cu chng ta xem xt vic thc hin hp ng theo thc t: ni
chuyn giao quyn kim sot hng ha theo mc ch ca ngi vn chuyn
ng b l sn bay Charles de Gaulle (CDG); ni giao hng s phi l CDG,
nu tuyn ng b vn chuyn bt u Ireland v im n l CDG. c
mt hp ng chuyn ch hng ha bng cc phng tin ng b
thng v a im chuyn giao vic kim sot hng ha cng nh a im
giao hng c ch nh nm hai nc khc nhau, m trong t nht
mt nc l nc k kt theo CMR: theo tha mn iu 1 CMR. H thng
56Xem Cng ty TNHH Quantum v Cng ty TNHH Plane Trucking [2001] C.L.C. 1192.
38

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
ngha v ca iu 17 CMR c hiu lc khi chuyn hng thuc v s gim st
v kim sot (ca ngi chuyn ch ng b) nhm mc ch chuyn ch,
cho d nhng hng ha ny cha bt u di chuyn vt l n a im giao
hng tha thun.57 Cho d vic chuyn giao quyn s hu ny nm
trong hay ngoi cng hng khng, khng c s khc bit vi quan im ca
CMR.
Liu cc cng c quc t v lut c ng thun vi s gii thch ny ca
CMR? Cu tr li ph thuc vo s gii ngha ca iu khon chuyn ch
bng ng khng trong iu 31(1) WCS/38(1) MC v n c tp trung vo
vic chuyn ch thc t hoc ma trn hp ng. Ti tin rng cc cng c
quc t v lut ny cho php vic p dng CMR trong cng hng khng trn
c s iu 31(1) WCS/38(1) MC ng h trit l c tnh gii thch ca ta phc
thm trong v Quantum.
Nhng l do ng sau cch hiu ny nh sau. Th nht, iu 31(1)
WCS/38(1) MC lin kt ngha ca vn chuyn ng khng vi iu 1 nhn mnh ti mt hot ng ca vic chuyn ch hn l theo kha cnh hp
ng. Th hai, iu 18(2) WC-HP/18(4) MP4/18(3) MC, dn chiu ngha ca
vic vn chuyn ng khng ti thi im m chuyn hng thuc bn
phn ca ngi chuyn ch, khng mang vai tr a phng thc v c gii
hn mt cch r rang theo s gii thch trong iu 18(1) WCS/MC. Th 3, cu
u tin ca iu 18(3) WC-HP/18(5) MP4(18)/4 MC, c gii thch trong
iu 18(2) WC-HP/18(4) MP4/18(3), a ra mt li tuyn b ph nh rng:
khong thi gian m vic chuyn ch hng khng khng m rng ra bt c
hnh thc no bng ng b, ng bin hoc ng thy ni a c thc
hin bn ngoi mt cng hng khng. Cu trn khng xut bt c vic
chuyn ch no trn t lin, trn bin hoc thy ni a v cc quy tc quc

57M. Clarke, Cc hp ng vn ti bng ng b v ng hng khng, tr. 39.


39

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
t bt buc tng ng ca nhng hnh thc ny s khng c p dng trong
phm vi cng hng khng trong cc hon cnh thch hp.
Ngi ta c th dy ln cc tranh lun v hp ng ny t kin ca Neill J
trong v Thermo engineers Ltd v Ferrymasters Ltd:58 Trong s trnh ca
Mr. Mance, c mt sc p rng CMR c d nh ph hp vi cc cng c
khc, v ti nghing v quan im rng, nh mt quy tc chung, iu kin
u tin trong iu 2 s c tha mn khi n chng minh rng vic vn ti
ng bin hiu theo quy tc Hague bt u.59 Dng suy lun ny ng
h kin CMR c p dng khi vn ti hng khng, nh c quy nh
trong cc cng c quc t v lut hng khng, kt thc, v d vo thi im
toa ch hng ra khi phm vi cng hng khng.
Tuy th, lp lun trn c th b bc b v mt s l do. u tin, Neill J by t
quan im ny trong ng cnh iu 2 CMR m nhiu kh nng khng c
dn ra trong vn ti hng khng, do cc phng tin ch hng him khi c
mang theo ton b hnh trnh bng ng khng. Th hai, ngoi tr iu 2,
CMR khng xut hm thay th cho cc cng c v vn ti n phng
thc khc. y chnh l hin trng, k c khi cc cng c khc cho thy mt
ranh gii r rng hn so vi CMR v mt p dng ca chng. Thay vo ,
vic ci vo iu 2 a ra du hiu rng y l s tha hip duy nht v vic
nhng ngi son tho CMR mong mun v vn ti a phng thc.
Phng php ca CMR c th li thi v khng c tc dng, song n c
khc phc bi iu 31(1) WCS/38(1), to iu kin p dng CMR ngay c bn
trong cng hng khng. Theo cch ny, cc cng c quc t v lut hng
khng sn sng thay i tnh nguyn vn ca chng thc hin vn ti a

58 [1981] 1 Lloydss Rep 200.


59 [1981] 1 Lloydss Rep 200, 204.
40

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
phng thc, nhng khng chc chn chng s l nhng cng c v vn ti
n phng thc c hiu lc m thn thin vi vn ti a phng thc.
Phng php thn thin ny khng phi l kt qu ca vic hin i ha
MC vo nm 1999. N l c trng tiu chun ca cc cng c quc t v
lut hng khng t nm 1929, khi vn ti a phng thc chim t trng nh
hn so vi cc thnh phn cu thnh chng. S ph thuc ca vn ti hng
khng vo vn ti ng b trong vic giao hng ng mt vai tr quan
trng trong vic vn ti a phng thc mt cch thn thin ny d vn cn
tranh ci. Tuy th, s ph thuc ny khng xy ra trng hp ngc li.
Kt qu tng t cng c th t c nu vic mt mt xy ra trong phm
vi cng hng khng khi hng ha vn cn nm trn mt toa ch hng ang
i v pha chng ng b m c th xem nh l nh l hot ng xp hng
hoc giao hng. Nh ti l gii trong phn Hot ng xp hng v giao
hng c th cu thnh mt chng tch bit ca mt hp ng a phng
thc?, ti cho l khng c iu khon no trong cc cng c quc t v
lut hng khng kin ngh rng cc qu trnh ny khng th cu thnh mt
chng ring bit trong vn ti lin hp, v do c iu chnh bi mt
cng c quc t, cc lut quc gia hoc cc iu khon v iu kin ca
ngi vn ti ng b khi thy thch hp.
y cn lu l lut v cc hc gi c khng chung quan im i vi
hot ng xp hng v giao hng theo cc cng c quc t v lut hng
khng. Wolf Muller-Rostin cho rng nhng hot ng ny b tr cho vn ti
hng khng v khng bao gi c th c iu chnh bi iu 38(1): "loi
hnh dch v con thoi ny ch n thun b sung cho chuyn ch hng ha
bng ung khng v khng th xem xt nh mt chng ca vn ti a

41

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
phng thc, v mc ch duy nht ca n l gip cho vic hon thin vn
ti ng hng khng.60
S m rng php l ca cc cng c quc t v lut hng khng i
vi hng khng m rng
Liu cc cng c quc t v lut hng khng c c gi vng trc s
pht trin ca vn ti a phng thc ti chu u?
K t phn quyt ca ta phc thm trong v Quantum, c mt s thay
i mang hng hp tc hn ti cc ta n lc a chu u, v chng ta hin
ang chng kin mt s bin chuyn v mt lut hc. Cc ta n cui cng
ti c v H Lan gi nguyn quan im rng CMR khng p dng c khi
xy ra mt mt trong sut an ng ca mt hp ng vn ti a phng
thc.61 C hai ta n ny cng khc bit mt cch r rng vi ta phc thm
Anh trong v Quantum.
C hai quyt nh ny cho thy s ng h mnh m vi phn quyt s thm
ca Tomlinson J ti v Quantum. Nhng khng hon ton: Tomlinson J ng
vi gi thuyt c bn rng a im chuyn giao quyn kim sot hng ha
c ch r trong hp ng phi l ni m ti ngi chuyn ch theo hp
ng nhn trch nhim vi hng Hng hng khng quc gia Php khng
chu trch nhim vi hng ha ti Singapore. 62 Hn na, ng ta cng tha
nhn gi thuyt rng CMR khng c vai tr trong hp ng vn ti a phng
thc ngoi iu 2.63 Cui cng, ng ta khng cho rng mnh s c quyt nh
60 W. Muller-Rostin trong E. Giemulla vf R. Schmid, Cng c Montreal, tr. 38-4 vi
cc thng tin lin quan.
61 Xem BGH 17.7.2008, TranspR 2008, 365 v Hoge Raad 1.6.2012, SS 2012, s 95.
62 Xem Cng ty TNHH Quantum v Cng ty TNHH Plane Trucking [2001] C.L.C 1192,
1200.
63Cng on
42

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
tng t k c khi bn hp ng ang c cp c quy nh v vic vn
chuyn bt buc ca hng ha t Php bng ng b. 64 y chnh xc l
nhng g bn hp ng nu ra cng nh phn quyt ca ta n ti cao c
vo ngy 17 thng 7 nm 2008.65
Tomlinson lm th no lp y khong trng b b ng bi vic khng
th p dng CMR? ng ta xem xt tha thun hp ng ca cc bn v
khng c li mt cch r rng nhng cm d ca vic m rng s p dng
WC/HP bn ngoi phm vi cng hng khng. 66 Ngi ta cho rng nu khng
th khoanh vng nhng mt mt trong v Quantum, suy on trn s khng
c p dng nh mt h qu ca khong cch gia CDG v Dublin. on
ng ny khng th xem nh l mt s giao hng theo nhng mc ch ca
gi thit. Do , s phn gii ca cuc tranh chp ny s c li cho vic
gii thch tha thun hp ng ca cc bn.
Mt ta n ca c phn ng li nh th no? Do lut php Anh l lut p
dng cho hp ng a phng thc, n khng th tha mn yu cu ny. Tuy
th, trong trng hp cc ta n c c quyn xt x, CMR khng th t
ng p dng thng qua iu 1. Song h thng ngha v ca CMR c
thc hin nh vo khon 452a vi chng n phng thc gi thuyt (nh
th cc bn ng trong hp ng vn ti ch trong phn vn ti a
phng thc) v th m CMR khng t ng p dng vo phn bi n ch
c vn dng ring i vi vn ti ng b.67
64Cng on, tr. 1205
65 BGH 17.7.2008, TranspR 2008.
66 Xem Cng ty TNHH Quantum v Cng ty TNHH Plane Trucking [2001] C.L.C 1192,
1205-1206.
67 Rolf Herber, Lut c v vn ti a phng thc. V sao n tr thnh hin
thc v hot ng tt? trong Hi tho X Hasselby 2005, Lut Logistics v vn ti
trong tng lai Stockholm 2008), tr. 33-34.
43

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Nu vic mt mt l khng th khoanh vng (v lut c c th p dng cho
hp ng a phng thc), cc iu khon chung trong hp ng vn ti ca
lut thng mi c s c p dng nh vo khon 452 HGB. 68 Ngi ta c
th tranh lun rng, l mt cng c quc t, CMR hn l nn thng th
trc cc iu khon trong lut thng mi c nh phn cui m iu 452
HGB xut. Song CMR khng th vn dng theo cch ca n i vi vic
chuyn ch ng b thc t ca mt hp ng a phng thc m ch vi
hp ng gi nh v theo , cc iu khon ca n khng th thng th
trc cc iu khon trong lut thng mi c. Bi l do ny m CMR cu
thnh nn tng ca lut c v vn ti a phng thc, nhng n hu nh
khng th p dng n l trong bi cnh vn ti a phng thc.
Tuy nhin, gn y MC nhn c s i x tt hn so vi CMR t ta n ti
cao c, ni p dng ring bit n trong mt hp ng a phng thc. 69
Mt mt xy ra trong sut vic chuyn ti hng ha ti cng hng khng
theo vn n hng khng. Nh trn cc n l v ti liu hc thut ti c, 70
ta n xt s chuyn ti ny nh mt phn ca vn ti bng ng hng
68 Mc 452 Lut thng mi c nh c dch trong ETL 24-52 (2000) cho rng
nu vic chuyn ch hng ha c thc hin bi nhiu hnh thc vn ti trn c
s mt hp ng ring cho vn ti, v nu, bao gm cc hp ng ring l gia cc
bn cho tng phn ca vic chuyn ch m bao gm mt phng thc vn ti
(chng chuyn ch), th t nht hai trong s cc hp ng ny s c dn chiu
theo cc quy tc khc nhau, cc iu khon ca chng ph u tin s p dugj cho
hp ng ny, t khi cc iu khon c bit tip theo hoc cc cng c quc t
c p dng nu ra nhng trng hp ngoi l
69 BGH 22.7.2010 (I ZR 194/08), TranspR 1011, 80. Phn tch chi tit v phn quyt
xem trong Cng c Montreal lp v trc cc iu kin ca cc cng ty giao
nhn vn ti c nh th no, I. Koning: quyt nh ca Ta n LB c ngy 22
thng 7 nm 2010 (I ZR 194/08). TranspR 2011/2012, 80-84, (2011) 36 Lut hng
khng v v tr 343.
70 V tri ngc vi quan im ca tc gi ny: xem cc phn Hot ng xp hng
v giao hng c th cu thnh mt chng ring trong hp ng vn ti a phng
thc v Cc gi nh i xa n u? trong chng ny.
44

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
khng v do p dng trc tip MC i vi mt mt ny: iu 3 EGBGB
(phn m u ca lut Dn s c) quy nh rng cc quy tc trong lut
quc t thay th lut quc gia trong chng mc m vn ang c
cp nm trong cc phm vi vt cht, hnh thc v thi gian ca nhng cng
c ny.71 Khi mt mt xy ra trong vn chuyn hng khng quc t, c th
vn dng MC m khng cn n s can thip ca lut thng mi c. Khi
, hiu bit v vn ti a phng thc ca nhng ngi son tho nhng
cng c quc t v hng khng ny mang li kt qu bi s nguyn vn ca
chng khng b xm phm bi lut quc gia.
Theo quan im ca h thng lut c cng nh kin ca Tomlinson, tnh
nguyn vn ca cc cng c v vn ti n phng thc da trn khi nim
chuyn giao/ giao b e da. Mt cch phc tp, h thng lut c mang
li mt s tin li trong trng hp c mt chnh sch h tr trn c s CMR
b p nhng mt mt khng th khoanh vng, trong khi i vi nhng
tn tht khng th khoanh vng da theo mt mng li nguyn tc ci
tin. Tuy nhin, c trng ca t cch lut quc t b xm phm bi mt
phn quyt ca to n, theo khng xt ti s p dng ch ring CMR trong
vn ti a phng thc c bao gm mt on ng b. Trong trng hp
ny, Rolf Herber chnh xc tranh lun rng iu ny s khng ch gii
thot cho cc bn trong hp ng da theo lut hin hnh ca c khi s
cn thit khng b chch hng t CRM m cn gii thot cc quc gia khi
trch nhim tun th cc cng nc ny khi son tho cc lut l (k c do
iu kin hay do lut) cho php s thng nht trch nhim trong bt k

71 I. Koning,Cng c Montreal lp v trc cc iu kin ca cc cng ty giao


nhn vn ti c nh th no: : quyt nh ca Ta n LB c ngy 22 thng 7 nm
2010 (I ZR 194/08). TranspR 2011/2012, 80-84, (2011) 36 Lut hng khng v v
tr 343, 345.
45

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
trng hp no cng phi da vo trch nhim trong lut quc gia v vn ti
n phng thc.72
Du n gin hn, h thng ca Tomlinson J tng t vi h thng lut c,
u khng xt n cc iu khon trong lut quc t. Trong khi lut c c
cc iu khon rt lui, bo v cc chc nng trt t cng ca cc cng c
quc t,h thng ca Tomlinson J mang li mt chnh sch rng m cho cc
tha thun hp ng. Gii php xut bi Tomlinson J l mt li th cho
ngi vn chuyn hng khng. Th nht, n duy tr quy tc trong cc cng
c quc t v hng khng nh nhng g vn quen thuc. Th hai, n ci tin
cc iu kin chuyn ch vn c nh gm cc iu khon v trch nhim
ca h bn ngoi phm vi p dng cc cng c hng khng ln thnh cc
iu khon lut. Khng ngc nhin rng b thc hnh xut 1601 ca IATA
cho php mt h thng trch nhim da trn sai st c p dng bn ngoi
phm vi cc cng c quc t v hng khng. 73 trnh cc chnh sch da
theo sai st, cc bn c quyn li v hng ha trong v Quantum tranh lun
v vic vn dng cc cng c hng khng nh mt s thay th cho vic s
dng CMR. Theo cch ny, h c th c li t cc chnh sch trch nhim
nghim ngt.
T , nhng bnh lun ca Rolf Herber v h thng lut c thm ch cn
lin quan hn ti h thng c tn thnh bi Tomlinson J. H thng ca c
72 Rolf Herber, , Lut c v vn ti a phng thc. V sao n tr thnh hin
thc v hot ng tt? trong Hi tho X Hasselby 2005, Lut Logistics v vn ti
trong tng lai Stockholm 2008), tr. 34.
73 Theo iu 11(2): Khng k cc ngoi tr trong bt k cng c c p dng
no, ngi chuyn ch khng phi chu trch nhim vi ngi xp hng, ngi c
y thc hoc bt k ngi no khc cho bt c tn tht, chm tr hay mt mt no
m bn cht pht sinh trc tip hoc gin tip vi vic chuyn ch hng hoc cc
dch v khc c m nhim bi ngi chuyn ch, ch tr cc tn tht, chm tr
hoc mt mt c chng minh rng b gy ra bi s cu th hoc li c ca
ngi chuyn ch v khng c s cu th no khc t pha ngi xp hng, ngi
c uy thc hoc bn nguyn kia.
46

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
to ra nhng s can thip vo h thng vn ti n phng thc ca cc
cng c quc t v li ch ca mt h thng xuyn sut (c lin quan) v
vn ti a phng thc. H thng ca Tomlinson J t b h thng vn ti n
phng thc m khng a ra bt k s thay th bao hm no ngoi cc tha
thun hp ng ca cc bn.
Vibe Ulfbeck nu ra rng khng phi khng c hy vng bo ton tnh nguyn
vn ca cc cng c v vn ti n phng thc ti chu u. 74 Tuy nhin, c
th nhn thy r s u i i vi vn ti a phng thc so vi vn ti n
phng thc ti chu lc ny. Ta n ti cao c t chi tun theo phn
quyt ca ta phc thm ti v Quantum da vo vic gii thch sai lut l
c lin quan ca c ti thi im . 75 Ta n ti cao H Lan cng phn bit
quyt nh phc thm trong v Quantum trn c s cc trng hp tham
kho trong phm vi chu lc khng ch ra c mt cch r rt s p dng
ch ring CMR.76 S bt ng gia ba phin ta lut vn ti ni bt ti chu
u ny khng phi l mt tin tt lnh cho vn ti n phng thc, ging
mt n nng n ti tnh nguyn vn ca cc cng c v vn ti n
phng thc.
Cch gii quyt ny ca to n ti cao c v H Lan c th c gii thch
(song khng th c bin h bi quan im ca mt lut quc t) trn c s
lut s ti. Chng gii thch v CMR thng qua lng knh quc gia m mc
tiu lm suy yu cc cng c v vn ti n phng thc ng h vic chnh
l cc hp ng vn ti a phng thc. Vo thi im , lut ca Anh thiu
cc quy nh c th v hp ng vn ti a phng thc v c k vng
74 V. Ufbeck, Cc chn la trong hp ng vn ti. S kt hp hng khng/ ng
b trong t php chu u hin hnh. (2010) TranspR 370, 376.
75 M.Hoeks, Lut vn tai a phng thc. B lut c th p dng cho hp ng a
phng thc trong vn ti hng ha, tr. 174-175.
76Hoge Raad 1.6.2012, SS 2012, S 95.
47

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
rng phn quyt trong v n Quantum ca ta phc thm s tip tc gy
ting vang. i theo xu hng to ra cc hp ng vn ti hng ha bng
ng b ca Mance LJ, phn quyt ca thng ngh vin ti Datec 5 nm
sau ch cng c ti s d on ny.

77

Thm vo , vic khng c kh nng cc quc gia chp thun mt cng c


quc t iu chnh vn ti a phng thc ng mt vai tr quan trng trong
n lc ca lut php Anh nhm iu tit CMR. Nhng mt hp ng vn ti
a phng thc khng phi l thut ng trong iu khon (mang tnh hp
php quc t) v do , cc b phn cu thnh ca n, nh c dn
chiu theo cc quy tc quc t, ginh quyn u tin. Cho n khi cc hp
ng vn ti a phng thc c iu chnh trn c s c tnh quc t, lut
l Anh c k vng s c nhng n lc iu chnh cc cng c hin hnh
thay v ph nhn chng. khng th l cc bin php nh hng thng
mi, nhng chng bo v tnh nguyn vn ca cc cng c lut php quc t
hin hnh.
Cc cng c hng khng quc t s u? Ti ngh l mt hnh thc tt
hn nhiu so vi cc cng c khc v vn ti n phng thc. Mt mt, v
tr ca chng c h tr bi cc c trng hot ng ca vn ti hng
khng vn c coi l phng thc vn ti thng tr trn c s khong cch
di c thc hin bi my bay. on ng b k tip c xem nh
nhng tai ha cn c cho vn ti hng khng v ca cc vn th yu
khc trn kha cnh phc tp ca hot ng. tnh u vit trong hot ng ca
vn ti hng khng c gn vi phng php vn ti a phng thc thn
thin ca cc cng c quc t v lut hng khng, cng nh vic thc hnh
s dng vn n hng khng bao trm c tuyn ng b v ng khng
trong qu trnh vn chuyn, c tc dng nh nhng ngi bo v cho tnh
77Cng ty TNHH c phn in t Datecs v Cng ty TNHH dch v bu kin thng
nht [2007] UKHL 23; [2007] 1 W.L.R. 1325.
48

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
nguyn vn ca chng di h thng lut ca c Anh v c. Hn th, vic
cc lut gia c a thch ng x vi hot ng giao hng v cht hng nh l
vic khng c kh nng to ra mt hp ng vn ti a phng thc
khng tha nhn phm vi p dng ca cc gi nh mt mt khng th
khoanh vng ca iu 18(4) MC so vi cc iu khon trong lut thng mi
ca c.
S bao hm trong cc nguyn tc cn c trn phn quyt ca ton n v
hng khng m rng
Xu hng tha hip s nguyn vn ca cc cng c quc t v vn ti
ng b v li ch quc gia ti chu u l iu ng quan tm. Vo cng thi
im ny, mt xu hng song song v ln xn tng t ang pht trin M:
cc cng c quc t v lut hng khng c lm sng t vi nhng vng
khng b m b bao hm bi cc lut l quc gia v vn ti ng b. Xu
hng ny dy ln mt mi e da nghim trng tng ng vi s gii
ngha ca ta phc thm Anh trong v Quantum vi ranh gii r rng trong
chnh th ca h.
nh hng ca ta n M th hin trn hai phng din: (i) h cho thy s
sn sng p dng cc cng c quc t v lut hng khng nhm bao trm
cc hot ng giao hng tn ni, t to ra mt thc quyn chnh th
hng khng m rng; v (ii) ta n ti cao M to ra mt thc quyn
chnh th hng hi m rng da theo cc c trng ton th ca hp ng
vn ti a phng thc trong mt bi phn tch nhc li phn quyt s thm
ca Tomlinson J ti v Quantum.
Mt phn tch ging n ton din vo hai im trn nm ngoi phm vi
chng ny. Trong phn cn li ca chng, ti s nhn din cc ngun gii
thch m rng ca ta n M v cc cng c quc t v lut hng khng. Ti
cng s a ra nhng im tng ng gia chng v cc n l ca ta n

49

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
ti cao M v cc c trng a phng thc trong o lut chuyn ch hng
ha bng ng bin ca M (COGSA).
Cc ta n M thng tht bi trong vic phn bit Tomlinson J nhn dng
vic p dng cc cng c quc t v lut hng khng trong vic thc thi
lut vi hiu qu ca vn n hng khng. 78 Bng vic loi b chng, h m
ra mt cnh ca trong vic gii thch m rng cc iu khon ca chng trn
c s vic pht hnh vn n hng khng.
Paul Dempsey v Michael Milde khng ng rng s phn bit ny mang
mt vai tr c ngha. Thay vo , h tranh lun rng nn tp trung vo gi
thit ny hn l vo s gii hn cng hng khng: mt vi ta n M
ngoan c nhng tay vo kin th nht ca iu 18[3WWC], c v nh t
chi lnh hi tm quan trng ca kin th hai. 79 Sau , h cp v bc
b cc trng hp trong Lin doanh Aerofloral vi Tp on chuyn pht
nhanh Ridrocargo80v Tp on bn hng Victoria vi Lin doanh cc hng
khng Emery81trn c s vic vn chuyn ng b n kho ngoi quan ca
cng hng khng v vic gi hng ha an ton ti c chi phi bi vn
n hng khng v v th, WC nn bao hm rng: phin ta ny bc b
s tht rng, theo nh vn n hng khng i sut, n i t my bay ca
Emery n cc xe ch hng ca Emery v vo trong khho ca h chuyn
ti i xa hn.82

78Tp on TNHH Quantum v cng ty TNHH Plane trucking [2001] C.L.C 1192,
1205-1206, theo Tomlinson J.
79 P. Dempsey v M. Milde, Trch nhim ca ngi vn ti hng khng quc t:
Cng c Montreal 1999, tr. 170.
80 756 So.2d 234 (2000)
81 917 F.2d 705 (thng t th 2 1990)
50

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Trong Aerofloral, mt mt xy ra trong khi hng ha c t ti kho ca
Aerofloral gn nh trong mt dm t cng hng khng quc t Miami 83 v
trong Victoria Sales, mt mt xy n khi hng hot nm ti kho ca Emery
m nm trong phm vi nh hn mt dm vung bn ngoi cng hng
khng.84 Trong c hai trng hp, cc ta s thm gi nguyn rng WC p
dng cho cc mt mt ny da trn vic lu kho ca chuyn hng l ph tr
cho vic chuyn ch hng khng v do , n c cp bng cng mt
cch thc vi vic vn ti hng khng ang xem xt.85
Khi chng n, ca hai ta n nh chnh li nhng hiu lm. Ta phc
thm trong v Victoria Sales khong nghi ng g v tnh hu hn khi p dng
WC: ngn ng gin n ca iu 18 v ra cc ng ranh gii ca cng
hng khng.86 N cng mnh m ch ra rng vic pht hnh mt vn n
hng khng bao trm c on ng b nm ngoi cng hng khng khng
lm thay i phm vi ca iu 18(3) WC: di gc nhn ca nhng ngi bt
ng quan im, k c khi c mt bng chng khng th nghi ng rng mt
mt ny xy ra bn ngoi cng hng khng trong sut qu trnh vn ti
ng b, nh y, Cng c ny s iu chnh min l vn ti ng b
phi l mt phn ca hp ng vn ti. S gii thch ny s lm v hiu
mnh lnh trong iu 18 rng khong thi gian vn ti bng ng hng

82 P. Dempsey v M. Milde, Trch nhim ca ngi vn ti hng khng quc t:


Cng c Montreal 1999, tr. 171.
83 756 So.2d 234 (2000), tr. 235 theo Ramirez J.
84 917 F.2d 705 (thng t th 2 1990), tr. 706 theo Thm phn ht Meskill.
85Tp on Victoria v Cng ty cc hng khng Emery v Lassen GmbH, 1989 U.S.
Dist. LEXIS 15129.
86 917 F.2d 705 (thng t th 2 1990), tr. 707 theo Thm phn ht Meskill.
51

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
khng s khng c m rng ra bt k vic vn ti bng ng b no
c thc hin bn ngoi cng hng khng mt cch hiu qu.87
Tuy nhin, cc n lc thng l trong tranh chp vn ny l quan trng
trc khi cc ta n M chng minh rng vn cn khong cch n nh
kt qu. Trng hp ca Lin doanh in t Magnusvi Ngn hng Hong gia
Canada88 v Lin doanh Jaycee Patou vi Cng ty trch nhim hu hn hng
khng quc t Pier cng cc bn89ni bt ln v tip tc xut hin trong cc
v kin c lin quan.
Trong v Magnus, hng ha c vn chuyn bng ng hng khng t M
ti Argentina, sau c chuyn n ngi mua bng ng b m khng
c thanh ton ton b tin hng t ngn hng. Kt qu y l li ca c ngn
hng v ngi chuyn ch cho vic thm ht mt hng, trong khi ngn hng
i ngi chuyn ch bi thng. Ngi chuyn ch c gng hn ch trch
nhim ca mnh bng phn i rng: WC c p dng trong c hai trng
hp. Theo WC, thi hn trch nhim ht hiu lc v ngi chuyn ch khng
phi chu trch nhim no.
Ta n ng p dng WC. Trng tm ca quyt nh ny l s phn tch
iu lut 18(3) ca WC. Min l hng ha vn di quyn kim sot ca
ngi chuyn ch v i theo ng thi hn giao hng, thi hn chuyn ch
bng ng khng vn cha kt thc. Nu my bay t l hng Magnus ln
xe ti chuyn ch v vn chuyn chng t sn bay ti Buenos Aires ti mt
a im khc m Di Lullo chu trch nhim vi hng, c Magnus v

87Cng on.
88 611 F.Supp. 436 (ND III. 1985).
89 714 F.Supp. 81 (SDNY 2989).
52

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Aeroline s khng c c s cho rng chuyn ch bng ng khng kt
thc.

90

Ta n Magnus cung cp 1 li thuyt minh bao qut cho iu lut 18(3)WC


trong 2 kha cnh. u tin, ta n bt chp s tht rng gi nh trong
trng hp ny khng ch l iu khon trch nhim m cn l cng c,
cch thc p dng lut. Nu chng minh c rng vic mt hng xy ra
sut qu trnh vn chuyn hng bn ngoi khu vc sn bay, iu lut ca WC
s khng p dng. S l vn khi quyt nh trn c s tp qun ( common
laws), iu khon ca vn n, hay ngay c lut quc t iu chnh cho
nhng phng tin chuyn ch khc. Ngi chuyn ch c th khng chu
trch nhim theo nhng iu lut ph thuc vo quan h php l vi ngi
iu khin xe ti v ngi tr cc vn ti sau.
Th hai, phn tch ca ta n b qua khon mc 1 ca iu lut WC18(3)
trong gii hn thi hn chuyn ch bng ng khng ti vnh ngoi
sn bay. Li bin lun ca ta n l: min l hng ha vn di trch nhim
ca ngi chuyn ch theo vn n ng khng, khng tnh n a im
tp qun vn ti ng khng quc t c p dng. Tuy nhin, lin quan
n l hng vn chuyn trong khon mc 2 ca iu lut 18(3)WC khng
m rng n phm vi ng vnh ngoi sn bay khng phi l ni xy ra
mt hng. Thay vo , n lin quan n chuyn ch ng khng b qua
p dng ngoi l ca iu lut bn vnh ngoi sn bay ti a im khng
xc nh.91 Ni cch khc thi hn chuyn ch bng ng khng kt thc
mt khi hng nm ngoi sn bay khng lin quan n bo him ca vn n
hng khng.

90611 F Supp,436(NDIII.1985),p.439 per Ta n qun Shadur.


91 Xem phn The Adventurous Changes of the MC regarding the Airport Delimitation.
53

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
Ta n Jaycee Patou

92

khng gii hn c nh hng ca Magnus mc

d h c th theo s hp php m quyt nh. Hng ha c vn chuyn


bng ng khng t Paris to sn bay JFK v sau c vn chuyn bng
ng b ti a im ca ngi nhn hng ti Mahattan theo vn n hng
khng a ra bi ngi tr cc vn ti sau, TTA. Ta n s quy vic mt mt
hng ha nh vic mt mt khng xc inh c a im, 93 nhng p dng
thuyt minh ca iu lut WC 18(4) trn phng din b mt ca lut.
Khng c cuc tranh lun no cho vic vn chuyn theo mc ch trong lut
WC hay vn ti ng b c cht lng hay khng.
Thay vo , ta n trch dn 1 on t v Magnus nh nu trn v bin
lun rng WC p dng cho bt c vic chuyn ch ngoi khu vc sn bay
min l hng ha vn thuc trch nhim ca ngi chuyn ch. 94 Theo cch
ny, ta n b qua nh hng ca iu 1 trong WC trong gii hn vic
p dng lut cho vnh ngoi sn bay.
Cng thi im , khng p dng thuyt minh ca khon mc 2 ca iu
lut 18(3)WC, cng nh khng dn ti vic p dng WC. Vic ny m rng
WC trn phng din c vn ti ng b/st, bi v vn n hng khng
bao gm c n.
Hai li thuyt minh khc nhau ca iu lut 18(3)WC gn y c chng
thc trong trng hp ca Nikolai Kuropatkin v TRT International, Ltd.

95

Vic

mt mt hng ha xy ra di trch nhim ca Federal Express ti Nga bn


ngoi sn bay. Trng hp ny bt u lin quan n Quan ta Esther Salas
gii quyt. Quan ta t chi p dng thuyt minh ca iu 2 lut WC
92 714F.Supp.81 (SDNY1989)
93Cng on,.p183.
94Cng on.,p 83-84.
952010 U.S.Dist.LEXIS 60788 (D.N,J.2010).
54

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
m rng s ng dng h thng trch nhim ca WC cho n khi hng ha
c chuyn n ngi nhn hng t kho hng bn ngoi sn bay, S thuyt
minh ca iu lut ny s lm cho gi nh nu tr nn v ngha. 96 B y
tip tc cng vic v tm ra rng WC khng th p dng vi vic mt hng.
Ta n US cho qun New Jersey t chi theo s ngh ca Quan ta. Qun
trng Peter Sherindan cho rng WC c th p dng trn c s rng: vic
mt hng xy ra trong sut qu trnh vn chuyn bng ng khng. Khng
ngc nhin khi ng y chng minh quyt nh ca mnh bng s lin quan ti
v Magnus: ngi chuyn ch chu trch nhim vi hng ha khi chng b
hng bn ngoi khu vc sn bay v nhng mt mt khc c ghi trong
WC.97
Ta n qun Maryland trong mt trng hp MC gn y ca Dennis Danner
et al.v International Freight System of Washington, LLC et al. lm c suy
ngh tng t nhng i xa hn. 98Ta n chia trng hp ra lm 2 loi da
trn on ng b/ st c nm trong vn n ng khng hay khng. 99
Ta n ch ra

rng vn chuyn bng ng khng khng m rng ra

phm vi vnh ngoi sn bay, tr khi vn n ng khng c cp n vic


chuyn ch ngoi sn bay. Ta n bin son li khon mc 2 ca iu lut
18 (4)MC phn nh ratio decidendi ca Magnus v Jaycee Patou: Nu
vn chuyn ca l hng chuyn ch ng bin xy ra s c nh l hng
chuyn ch ng khng., h hi on trc c, t vn n bng
96. B co[cho rng] vn n ng khng m rng giai on gi nh ca chuyn ch
bng ng khng n thi gian di chuyn l hng Tuy nhin, trch nhim gi nh c
m rng nu l hng i bng ng b/ st sau khi c vn chuyn bng ng khng.
2010 U.S.Dist.LEXIS 50279,at *9

972010 U.S.Dist.LEXIS 60788,at *9-9.


982010 U.S.Dist.LEXIS 86024, revd on other grounds 855 F. Supp.2d433(D.Md.2012).
99Ibid., at *14-16.
55

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
chng ti tnh hung ngc li, l kt qu ca mt s kin xy ra trong
qu trnh chuyn ch bng ng khng. 100 B qua cm t mc ch ca
vic bc d, vn chuyn l hng trong lut 18 (4)MC.
Trong v Dennis Danner , ta tp trung vo vn n ng khng, dn lin
h phm vi ca thuyt minh lut vi phm vi ca vn n ng khng v
phm vi ca MC: Giai on gi nh chuyn ch bng ng khng
ph thuc vo ngn ng trn vn n. Khi vn n ng khng cung cp
chuyn ch n tn t mt nc bn ngoi lnh th ti ngi nhn M, thi
hn vn chuyn bng ng khng thng ko di cho n khi ngi nhn
hng nhn c l hng.101
Ta cho rng khng c vn on ng vn chuyn c m bo cht
lng nh qu trnh bc d , hay ng dng thuyt minh ca lut vo vn
chuyn, vn n ng khng c quyt inh phm vi ca MC hay khng.
Thm na, v pha ta, thuyt minh c to ra s m rng t ng ca MC
trn phng din v mt hng, hay s khng phi l mt mt c c xc
nh ti a im c th hay khng. Phin ta trong v Dennis Danner phn
bit vi quyt nh trong v Victoria Sales trn c s rng n c quyt nh
da vo vn n chuyn ch t sn bay- ti- sn bay. 102 Kt qu l, mt cch
n gin v d dng trnh thi hnh n l to ra s phn bit chnh xc
gia ng dng lut quc t nh mt vn ca lut v nh vn ca l
hng b mt mt h hi.
Li thuyt minh ny iu chnh li iu lut 18(3) v 18(4) MC. Lut MC
c p dng min l l hng nm di trch nhim ca ngi chuyn ch v
100Cng on., at *14 per District Judge Richard D. Bennett.
101Cng on
102Cng on at *15

56

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
vn n ng khng c cp n iu ; gii hn ca vnh ai ngoi
sn bay v qu trnh vn chuyn/ bc d/ chuyn hng sang tu ph thuc
vo iu lut 18(3). Theo , vai tr ngn chn vic to ra mt phn thm
vo ca chuyn ch ng khng bng ng dng iu lut chuyn ch
ng khng vo chuyn ch bn ngoi phm vi sn bay b b i.
Cng thi im , thuyt minh c a ra bi ta n Magnus, Jaycee
Patou, Nikolai Kuropatkin v Dennis Danner khong trng gii hn cho
vic ng dng iu lut 31(1) WCS/38(1)MC. Nu thuyt minh trong khon 2
iu lut 18(3) WC/18(5)MP4/18(4)MC p dng cho bt c vic vn chuyn
bn ngoi phm vi sn bay min l n c ghi trong vn n ng khng,
iu 31(1) WCS/38(1) MC c bin son li: iu lut quc t hay lut quc
gia iu chnh c cc phng tin vn ti khc ch p dng vi vn ti a
phng tin bao gm qunar ng bay, nu vn n ng khng khng bao
gm c phn khng nm trong ng bay. l mt cch to ra phn
thm vo ca vn ti ng khng.
ng ti a ngc c xy ln bi nhng nh tt.
Trng hp ca Second Circuit trong Commercial Union Insurance Co.v
Alitalia Airlines S.p.A.103cho n gi vn cn l v d ca vic ta n US hiu
sai iu lut 18(2) v 18(3) WC. Hng ha ca vn n ng khng vn
chuyn n tn ni bng ng b t a im ca ngi gi hng ti sn
bay Florence, t ni m Alitalia mang chng bng my bay ti sn bay JFK.
T JFK, hng c n bi ngi thanh ton cc ph tr sau vn chuyn
bng ng b ti nh kho ca ngi nhn hng ti Newton, Pensylvania
cch sn bay 150 dm. Khi m thng xe cha hng, hng b h hng nghim
trng v khng th xc nh c ni na hng b h hng trn ng vn
chuyn bng xe ti. Ta n cho rng gii quyt vic ny cng nh Theseus

103347 F.3d 448 (2nd Cir. 2003)


57

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
bt cht i vo trong m cung ca Crete . 104Cho n lc , c v nh l
Theseus khng tm c ng quay li trong trng hp ny.
Ta n bt u t nhng cu hi phn loi a im mt hng khng xc
nh bng vic lm r n bng thuyt minh trong mc 2 iu lut 18(3) WC.
Khng c ng dng ca WC i vi vnh ngoi sn bay.

105

Ta n khng tn

thnh thuyt minh m rng ca iu lut WC. Thay vo , h ch gii quyt


trong gii hn lut.106Thm vo , ta n cng lu rng vic ng dng
thuyt minh ca iu lut 18(3) s tha mn nhng yu cu m vn ti
ngoi phm vi sn bay tin hnh vi mc ch chuyn hng v d
hng.107Vn chuyn v ni nhn hng vi theo mc ich ghi trong lut quc
t v ng khng l vic vn chuyn khng qu quan trng.108
V chnh l ni m Theseus lc ng. Ta n vin n thi hn vn
chuyn, n hon ton tri ngc vi nh ca nhng ngi bin son khon
mc m rng ca lut: khong cch ln thng bao gm c vn chuyn
ng bin bng tu c quan h vi khi nim vn chuyn khng quan
trng. Thc t l cc ng bay nm bn ngoi nhng thnh ph ln, v
vic vn ti khng qu quan trng ny cng phi qua mt qung ng
kh xa. Bi v trng hp khng t trong nh ngha m rng ca lut cho
nhng phng tin vn ti pht sinh, l hng c cho rng ch yu c
104Ibid., p.454 per Circuit Judge Cardamone.
105 Ngn ng r rng ca nhp khu l iu lut khng p dng cho mt mt
hng khng l vn ti ng khng xy ra bn ngoi sn bay, tr trng hp h
cnh khn cp. Ibid., p.463 per Circuit Judge Cardamone.
106 theo iu lut 18(3), khi vn ti ng b din ra vi l hng vn ti ng
khng, ngi vn ti phi gi nh v mt mt xy ra trong qu trnh vn ti bng ng
khng, nu khng c ai xc nh a im c th xy ra mt hng. Ibid.

107 Cng on.


108 Cng on p.467 per ircuit Judge Cardamone.
58

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
chuyn ch bng ng khng, nhng y vn ti bng ng b c xy ra
h hng ca l hng li c cho rng xy ra trong thi gian vn chuyn
bng my bay.109
Ta n xc nh gii hn ca thi gian vn chuyn trong vic l hng c
vn chuyn bng ng khng. Bi v khng c s ch dn chnh xc v ci
gi l khng qu quan trng , n rt nh, tranh ci ni ln l n c nm
trong chuyn ch bng ng khng hay khng.Vic ny l tin cho
nhng ngi ng h lut m rng, bi v n a ra phn thm vo ca vn
ti ng khng (air plus). Bi v bt c phng tin di chuyn trn mt t
no c ghi trong vn n ph hp vi qu trnh chuyn hng khng ph
thuc vo t nhin, lut ng khng quc t s ng dng n cho mt mt
khng xc nh c a im xy ra.
Nhng dng nh li thuyt minh ny khng m rng phm vi ca iu lut
lm, s c nhng mi quan tm v vic n s c s dng khi gii quyt
mt hng nm ngoi phm vi sn bay: bi v bt c qu trnh chuyn hng
no c vn n i km u trc tip lin quan n lut quc t v vn ti
ng khng, b qua rng ta n trong v Commercial Union gii hn
bc u nhng tranh lun ny nhng a im mt hng khng xc nh.
Trong trng hp ny, nh hng ca thuyt minh m rng ca lut t v
Magnus, Joycee Patou, Nikolai Kuropatkin v Dennis Danner v c
Commercial Union hp nht li: bt c mt mt no xy ra trong qu
trnh chuyn ch hng n ti ni giao hng theo vn n bao gm qung
ng bay trong vn n trong lut quc t. Bt c lut quc gia noc th
ng dng vo on ng b u hin nhin b b qua.

110

Khng nghi ng

rng, s tip cn ca nc M lm nn nhng s nhy bn v thng mi,


109Cng on.
110 Carmack khng p dng c trong phin 49 U. S. C.S
59

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
bi v n nh trch nhim vo ton b qu trnh hng di chuyn. cho n
gi, quyt nh sau vic tranh lun ca cc nh son tho WC v vic vn
chuyn n tn ni, nh ta n trong v Commercial Union vn l mt s
nhm ln.111
C th tranh ci rng thuyt minh ca lut ny gii hn vi nc M ni
khng i mt vi mu thun ca cc iu lut m Chu u phi i mt.
Cho n gi, n vn khng hon ton ng. Ta n c tn thnh vi vic
p dng vn chuyn hng n tn ni ( door-to-door) ca WC. 112 H cho rng
vic b i cm trn sn bay, trong khoang ca my bay, trng hp h
cnh bn ngoi sn bay, hay bt c a im no trong iu lut 18(3)MC
gii phng vic p dng MC khi nhng rng buc ca vnh ai sn bay.
Wolf Muller- Rostin ch trch s pht trin ny v ng h phn tch trong phn
Nhng thay i y tnh mo him ca WC, n dng nh l xu hng
pht trin mnh c. 113Nu ai phi hp n vi s u tin ca ta n
c gii quyt qu trnh vn chuyn bc d nh l mt phn ca vic
chuyn ch bng ng khng v v th u tin rng MC thch vis--vis
lut quc gia cho vn ti a phng tin, n tr nn r rng l M khng n
c khi m rng phm vi p dng ca MC.
Nh ni, s tip cn ca ta n M vi hai xu hng khi vn n ng
khng bao gm c vn ti phng tin di chuyn trn mt t . u tin,
thuyt minh ca iu lut 18(3) WC v 18(4) MC s c c m khng
n (i) trong khon 1 ca lut tng t ; v (ii) vi kh nng bc d, chuyn
111 347 F.3d 448(2nd. Cir. 2003), p. 464.
112 Trng hp gn y lin quan n W. Muller Rostin, Rechtsprechungsubersicht.
Luftfrachtrechtliche Entsscheidungen von 2007 bis 2011 (2012) ZLW 209-228.
113 . Ibid., pp. 219-221.

60

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
hng, chuyn ln tu . Th hai, qu trnh bc d, chuyn hng c xc
nh trong s lin quan vi vn n ng khng, khng lin quan ti nhng
c tnh ca chuyn ch ng khng.
Khng th trnh khi, hai xu hng ny hn ch phm vi ca iu lut
31(1)WCS v 38(1)MC v qu trnh vn chuyn din ra mt phn bi
nhng phng tin vn ti khc c gii hn ti on ng b m khng
c ghi trong vn n ng khng. Cng nh vy, lut quc t v vn ti
ng khng c chuyn thnh vn ti a phng thc, to ra mt h
thng phn thm vo ca vn ti ng khng
nh hng xu
Thuyt minh m rng ca lut quc t bi ta n US khng phi l hin
tng c lp. N l 1 phn ca xu hng to ra h thng phn thm cho
thun tin trong thng mi. Khng ngc nhin khi lut quc gia ca phng
tin di chuyn trn mt t tr ph cho vic m rng ny.
Xu hng ny gn y nhn c s chp nhn ca ta n US Supreme
trong v Norfolk Southern Railway Co.v James N. Kirby, Pty Ltd.

114

V trong v

Kawasaki Kisen Kaisha et al v Regal- Beloit Corp.et al. 115Trong c hai trng
hp, ta n US Supreme Court cho rng iu lut ca ha n cht hng ghi
trong US Carriage Goods biSea Act bt chp s tn ti lut quc gia v on
ng di chuyn ca hng bng ng b. Rt nhiu ni v vit v 2
trng hp ny v ti khng c cung cp phn tch chi tit v chng trong
chng ny. Ti mun a ra mt s bnh lun
Trong v Kirby, ta n US Supreme da vo lut hc v cho rng quy nh p
dng cho l hnh vn ti a phng tin gm c ng bin v ng b
theo c tnh ca l hng. Nhng c tnh ny s khng da trn tip cn
114 543 U.S.14 (2004).
115130 S.Ct.2433 (2010).
61

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
mt phn, nhng da trn mt khi nim: min l ha n ca vic cht
hng yu cu vn chuyn hng ha s lng ln bng ng bin, mc ch
ca n s nh hng thng mi ng bin, n s l l hng vn ti bng
ng bin. c tnh ca l hng vn chuyn bng ng bin khng th
nh bi ch v n c c vn ti trn mt t. a l, rt hu ch trong vic yu
cu v mt khi nim: Nu vn n ng bin khng c, ha n s khng
l l hng vn chuyn bng ng bin.

116

S phn bit gia khng gian v s tip cn bng khi nim l n. Michael
Sturley bc b iu . ng y cho rng s r rng hn nu ta n US
Supreme c quyt inh ging nh gii quyt vic chuyn ch hng nh
ngha v c lp, sau xc nh ngha v c lp v ng thy.117
Khng c bt c s u tin no, mc ich cui ca chng ny l di s tip
cn nhng c tnh ca l hng vn ti a phng thc, v Kirby a chng
ta n vic p dng mt lut duy nht cho l hng vn ti a phng thc.
c nhng c gng gim tm quan trng ca quyt nh ca v Kirby
da trn c s rng la chn s l p dng lut ca bang ln vn ti ng
b. Mc ich ca ta n US Supreme l cung cp mt h thng c lp cho
vn chuyn bng cc phng tin di chuyn trn mt t, bi v khng lut
lin bang no c th c p dng. Kt qu cng s khc, nu l v tr lin
bang, nh Carmark Amendment, c th p dng c vi vn ti bng
phng tin di chuyn trn mt t.
Ta n US Supreme trong v Regal- Beloit cho rng iu khng ng. Bt
chp kin ca Sotomayor J, s ng, trong kin ca chnh ph,chp nhn
116543 U.S. 14 (2004), p.25 per O Connor J.
117M. Sturley, Vn ti a phng thc v tr cc vn ti sau M, Tr li cho vic thay i trong thng mi
Haselby Colloqium2005, Future logistics and transport law, p.103.

62

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
v Kirby v tm ra rng Carmark Amendment khng th p dng . Ni theo
Robert Force, ta n cho rng Carmark Amendment c th p dng ch khi
ngi chuyn ch nhn hng (receiving carrier) , y c xem nh
ngi chuyn ch u tin, nhn hng ti M. Trong v Regal- Beloit, hng
ha bt u nhn Trung Quc bng chuyn ch ng bin, c ghi trn
ha n cht hng, bi vy b i s p dng lut ca Carmack[ ngun b
mt]. Ta n kt lun rng chuyn ch ng st khng phi l receiving
carrier nhng l delivering carrier, iu khng bt buc nm trong
ha n cht hng.118 N rt ging vi tranh lun v quan im khng ng
dng CMR trong v Quantum.

Hng ha Singapore v chuyn ti

Dublin.Vic chuyn ch bng ng b ti Paris khng c cho rng nn


pdng CMR cho Tomlinson J. Sotomayor theo kin ca c y trong v
Regal- Beloit, m c gng c lp vic p dng hai lut theo cch Mance LJ
thy l ng tn ng: quan im ca ti receiving carrier l bt c
chuyn ch ng st m ngi nhn chuyn ch u tin cho vn chuyn
ti M. Uninon Pacific, ngi chuyn ch ng st cng l receiving
carrier

c trch nhim theo Carmack Kim chng cho vic ng dng

Carmack khng phi l a im vic cht hng bt u m l ni m ngi


chuyn ch c xem nh l receicing originated119
Carmack Amendment v CMR l hai lut khc nhau v bt c li ch dn
tham kho c a ra phi cn trng. Cho n gi, khng nghi ng rng v
Kirby v Regal- Beloit c lp v Quantum

ca ta English Court of

Appeal . Trong hai v, ta n US Supreme ng h cho iu lut v vn ti


a phng tin bi mt h thng lut c lp. Vic to ra h thng phn
thm l s pht trin trong quan h thng mi. Thm na, hai v ny

118 543 U.S. 14 (2004)


119 130 S.Ct.2433 (2010), p2454 per Soto mayor J.
63

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
gp thm ting ni mnh m cho nhng nghin cu quc gia v : quc
t s ng nht trong lut ca vn ti a phng thc.120
Khng nh t gc thng mi nh nhng nghin cu quc gia, chng ta
s nhn thy s tht rng khng th bp mo thuyt minh ca nhng iu
lut. Trn lnh vc vn ti ng bin, c mt c n ln, tri li trn lnh
vc vn ti ng khng, vic m rng lut khn kho hn. Khng c
ngha rng s pht trin ca vn ti ng khng b gt b tng phn
mt. Thay vo , ta n US c mong mun p dng vn ti n tn ni
trong lut vn ti ng khng bng vic b qua d nh ca cc nh phc
tho lut. Mong mun ny c hy vng sau v ta n US Supreme Court.
S khng p dng Carmack Amendment trong vn ti bng cc phng tin
di chuyn trn mt t ca chuyn ch ng khng quc t chc chn s
c th s m rng ca iu lut chuyn ch ng khng.
KT LUN
Vic m rng phm vi ca lut quc t v vn ti ng khng l tt cho cc
lut s trong lnh vc ny. Trong trng hp khng c lut quc t trong iu
chnh vn ti a phng thc, lut vn ti ng khng (cng nh ng
thy) chim u th trong lut quc gia v quc t v chuyn ch. V c rt t
im chung gia hai xu th ny, mt cu hi t ra l Vic tm ra lut quc
t cho vn ti a phng thc c th gim i s khc nhau ny khng. iu
gn nh khng xy ra v hai lut ny tri ngc nhau v iu khon trch
nhim. Vic cn bng gia chng l rt kh; lut Rotterdam , nu c a
vo c hiu lc, c th s l lm gim s khc bit ny.

120 R. Force, Quyt nh ca v Regal- Beloit: Bt c g xy ra theo h thng lut vn ti a phng thc ti M ,
s n chp nhn lut Rotterdam 360 Tul. Mar. LJ685,697 (2012)

64

VN TI A PHNG THC THEO C CH CNG C MONTREAL V


WARSAW:
MT BC CHUYN BIN T PH?
S pht trin ca vn ti a phng thc ca lut n nht s a chng ta
n u? Ti tin rng s l nhng vn , cu hi m ch c th c gii
p bng nhng cuc tranh lun chnh ph. Cung lc , v Quantum ta
Court of Appeal s l ci gai cho nhng c gng iu chnh lut vn tai
phng thc. Bao lu na ngi Anh s chng li nhng p lc cng Chu
u v M bt u to ra h thng phn thm cho s thun tin thng
mi.
Nh ni, v Quantum ta Court of Appeal l s nhc nh rng hp nht
quc t s d t c qua hip c quc t hn l c gng quc gia iu
chnh quan h bn hng quc t. Xung t ca cc iu lut chc chn s l
vn ca mt h thng , nhng i khi iu ny li ng h cho nhng tranh
ci v s thay i; phn ln nhng xung t c th c gii quyt qua vic
thuyt minh, gii thch trong lut. Cng lc , S khc bit ca iu lut
quc gia v vn ti a phng thc cho php trnh nhng iu khon bt
buc ca lut quc t bng nhng son tho lut cn thn.

c dch v hiu nh thng 11, nm 2014.

65

You might also like