You are on page 1of 10

THUPHA PUAK

Evangelical Baptist Confere


Lom ( 40 )

Hawm (3)

Editor: Rev. Thang Cin Mang

March , 2015
Estd.1975

A SUNGA OM THUTE
2015 kum EBC Gambup Kumcin Khawmpi Thupuak
1. Editorial.................................................. 2
2. Ka Gamgi Hong Khan In....................... 3
3. Ka Gamgi Hong Khan In....................... 13
Editorial
EBC kum (40) cinna Ruby Jubilee le Kum thum sim (Trienial) khawmpi Feb.25-Mar.1, 2015 sung Tedim EBC in
innteek la-in, Boarder tual-ah kibawl hi. Thubulphuh: KA GAMGI HONG KHAN IN IKhang.4:10 cih hi-in, thu
le la zaknop mahmah hi. Innteek pawlpite zong na hanciam mahmah uha, mandat zong (U Kim Za Tun company)te
in kha khat val a lam uh hi-a, hoih mahmahin, mipi zong tutphat tungah kitu sinsen hi. Tu ciangciang Tedim gam
khawmpi lakah standard nei pen hi ding hi. Mipi zong khualak vakthaap cih om lo-in, kikhop kilawp thei mahmah
a, dai takin thu ngai-in tha kingah thei mahmah hi. Innteek pawlpi in vok le sial tampi go uha, annekna zong a neu
a lian deidan om lo-in, tutphah tungah kitu zihziahin, voksa, aksa, sialsa duh bangbang kine ziahziah hi. Annekna-ah
lutna, pusuahna om sinsen ahih manin mipi kiphu ngeingai cih om lo-a, nuam mahmah hi. March 1, 2015 Sunday
ni-in Tedim EBC pawlpi in Ruby Jubilee pawikhamna-ah pawlpi phut mi 17 te pahtawina-in, taubeel khaap 12
khat ta pia uha, pawlpi phut a damlaite lak pana, Dr. H. Gin En Cin hong minsialin lungdamna le phawkna tampi
hong oma, mipin khitui kinul keei hi. Ordination sia 14 kipia-in, sia 44 te gambup ciaptehsia kipia hi.
Khawmpi tawpni nitak teh Rev. Dr. Do Suan Mung in deihsakna tak tawh thubulphuh tungtawnin hanthotna hong
pia-a, mipin tha kingah mahmahin, Pasian nasepna, mimal nuntakna le piakkhiatna-ah gamgi keek dingin mi
tampi ki-ap zihziah hi. Hunpi man lian leh Rev.Nang Lyan Kap (President, EBC) in gambup zum thak le huang
lei nading thein khat tung siah a pia nuamte ci-in, khutlapna tawh tona hong nei-a, mi tampi in khutlamin, sumtang
mahmah zong kipiakhia pah ziahziah hi.
Thu Tuamtuam
Laisiangtho apna kinei: Feb. 26, 2015 Thursday ni-in Laisiangtho Zokam Standard Version (ZSV) Thuciam
Thak bu BIMSte makaihna tawh apna kinei hi. BIMS pan Mr. Gray Walton le Rev. Paul Van Hre-te hong pai uh hi.
Thuciam lui zong a kizawh baih theih nadingin kihanciam ding hi, ci uha, kilungdam mahmah hi. A kammal zong
hoihin, a sim zong nuam-a, savunte ks. 2000, laikhauhte (hard-cover) ks.1500 tawh kizuakin kileipah ziahziah hi.
Youth Leaders Fellowship om ding: May 18-21, 2015 sung EBSM, Munlai-ah Youth Leaders Fellowship om
dinga, pawlpi ciat pan Khangno president le secretary-te bek kah thei ding hi.
Gangaw Biakinn honna om ding: March 29, 2015 Sunday nin Gangaw EBC biakinn thak honna om dinga,
gambup zum pan le khawksiate sung pan ahi thei teng pai ding uh hi.

Khawk Khawmpi om ding: March 13-15, 2015 sung Mualveng EBC, Laitui-ah Laitui khawk khawmpi om
dinga, March 27-29, 2015 sung Dimlo-ah Leilum khawk khawmpi om ding hi.
Lungdampihna: Phai EBC president Pa Vungh Khan Thang le Nu Niang Ngaih Mangte tapa nihna Tg.Pau Sian
Tuang in 2014 kum Naypitaw-ah Kawlgam bup 18x 9 Fine-Art (limsuaih) kidemna-ah a khatna ngahin, kumpi in
pahtawina ks.7,500,000 ( thein sawmsagih le thein nga) pia-in, a limsuaih pen Naypitaw-ah kisuanga, I lungdampih
mahmah hi.
Gambup zum ading sum pia khin teng:
1. Song Za Tuang
Berean EBC
2. Grace Printing
Yangon
3. Cing Hau Lun
GBC
4. H. Gin En Cin
GBC
5. Ning Khaw Man
Sakollam

Ks. 100000/Ks. 200000/Ks. 100000/Ks. 100000/Ks. 100000/-

KA GAMGI HONG KHAN IN


IKhang.4:9-10
Rev.Dr.Do Suan Mung
Khangtangthu masa a lian li sungah Judah suan le khakte min kikhum hi. Min bekbek 44 omin,
tuapa ta, tua ci-in kigen suksuk hi. Jabez hun hong tun ciangin a neu 9,10 ah ama thu tawm hong
kigen hi. Hipa thu a kigenna-ah, Jabez in Israel Pasian kiangah thungen hi. A thungetna-ah bang
teng hel hiam? cihleh A khatna-ah, Topa aw, kei thupha hong pia tapeuh in, (blessed me
indeed) ci-in thungen hi. A nihna-ah, Ka gamgi hong keeksak in, ci-in, a thumna-ah, Ka
tungah na khut hong nga in, a lina-ah, A na ka thuak loh nadingin siatna pan kei hong kem in,
ci-in hih thu li teng na ngen hi. Tua ahih manin a sanggam dang, hih a tung a nuai-ate sangin
gina zaw, pahtakhuai zaw hi, ci-in kiciamteh hi.
Tua ahih man sanggam u le naute ei zong Pasian mai-ah midangte sang a gina zaw, a pahtakhuai
zaw i ut leh Jabez mah bangin hih thungetna li teng i nget ding hi, ci-in i phawk ding deih ingh. I
zaksa mah bangin Jabez thu pen Laisiangtho mundangah om vet lo-a, a thu a kitam theih het lo
khat ahi hi. Laisiangtho siam ten Jabez nuntak hun pen Laisiangtho lui-a, Thukhenmangte hun
B.C 1200 kim pawl hi ding hi, ci-in gen uh hi. A tenna pen Israel khanglam Judah gam hi-in, a
pa min zong kigen lo hi. Laisiangtho siam pawlkhat ten Israel-te Canaan gam tung khinin, tua
gama tengtulte do-in, a gam uh la toto uha, khatveivei telah amau Pasian hong mangnglhin, a
galte un amau uk zel cih bangin gal kidodo hun sung ahi hi. Tua hun sungin a pa pen a ma suah
ma ahi-a, a suah khit a neutung lai ahi zongin si hi thei ding hi, ci-in gen uh hi. Bang hang hiam
cihleh Jabez min khiatna pen NA, NOP LO cihna hi. A nu in haksapi-a ka neih ci-in Jabez
min a phuak hi ding hi. Pawlkhatte in nausuahna-ah na sa keei-a, si dek lianga, a neih hi ding hi
ci uh hi. Tua sangin a kilawm zaw khatah Jabez a suah hunin a nu in gentheih haksatna
tampitak thuakin, a pa zong si khin a, lungkia, meigongin haksatna tampitak kawmkal-ah a neih
ahih manin NA ci-in Jabez min a phuak hi zaw ding hi.

Jabez pen ei mi laka khang bang hi leh guallel mahmah kha dingin um ingh. Bang hang hiam
cihleh a min khiatna pen ngaih het lo hi. Ka neulai khawngin min peuh tawh kiko, pate min,
mintapte min peuh tawh kiko-in, na kisa mahmah thei-a, kiguallelh pih thei hi. Israelte zong min
thupi sa le khiatna nei takin a phuakte a hih manun hihpa zong a gualleh hun om thei tham
dingin um ingh. Solomon bang daihna, kilemna cih a hih zah khatin Solomon hunin Israel gam
sungah gallesa zong om lo-a, a gam uh zong hau-in, nuam sa uh hi. Joshua bang Topa Zeisu min
tawh kibang hi-a, gumpa cihna hi. Tua manin Joshua in Israelte Canaan gam tunpihin galte do
pih, zawhpihin Israelte a gum zo, Canaan gamah a phut zopa ahi hi. Abraham bang minam
tampite pa ahih zah khatin Israel-Judahte pupi kia hi lo-in, Arab mite pupi le a zikik Keturah
tawh a suan a khakte bang minam liante vive hi uha, a min tungtawnin hong tangtung hi.
Jabez pen a min ngiat na hi-in, a min en leng, lawp nading, lamet nading bangmah om lo hi.
Ahi zong tuapa hong khangto-in, kum 13-19 hun hong tun teh Pasian phawk theihna hong nei-a,
a beisa a thuakna, a gentheihnate phawk sa-in, Pasian kiang hong kiko-in, thu hong ngen a,
Pasian in a thungetna dawngin Laisiangtho-ah mi minthang khat hong suak hi. Tua in bang hong
sinsak hiam cihleh a beisa-ah tagah lubawk , meigong ihi zongin, i dinmun a niam, a dahhuai,
lamet om lo hi taleh Jabez bangin lungsim takpi tawh ki-ap lehang i mailam lametna om hi, ciin i phawk ding deih ing. Evangelist minthang John R. Rice in, A beisa nuntakna bangbangin
gina-in, gina ta kei leh, bangzahta-in nin phial taleh i mailam pen a siang lai, lametna om lai, a
cih zahkhatin i mimal ahi zong, EBCte, pawl dang tuamtuamte, Zomite ahi zong a beisa i
nuntakzia, khalam nuntakna, leitung nuntakna-ah bangzahta-in niamin, genthei, haksa hi ta
lehang tuni-a kipan Topa tungah thungen lehang i mailam taang hi, ci-in hong tangko nuam ing.
Sanggamte Jabez mah bangin thungen ding hi hangh. Khat veivei a beisa i gualzawhna, i pu i
pate ginatna peuh kisakpih thei hi hangh. A beisate tun kizang thei lo hi. Ahi zongin nakpitak kiap lehang i mailam nuntakna kikhel thei lai hi. Israelte bang min thupi sa mahmah i cita zongin,
min ngaih khempeuh a thupi, min ngaih lo khempeuh a thupi lo cih hi tuan zenzen lo hi. Jabez
bang min ngaih het lo ahih hangin mi thupi khat hong suak hi. I mailam hun pen min tawh kisai
lo-a, Pasian bangci up, bangci muan, bangzahin Pasian tawh kalsuan cih thupi hi.
Thungetna masa pen in, Kei thupha hong pia tapeuh in, (bless me indeed) ci-in lunggulh
taka nget ahi hi. Thungen mah ding hi hangh. Ahi zongin i nget mel zong a thei lo tampi om
ding hi hangh. Tu-inah lunggulhna tak mah tawh thungen ding hi hangh. Thupha i cih in Pasian
angvanna ngetna, ei sep theih loh Pasian sep ding ngetna hi. Jeims 4;2 ah, Na lunggulh
mahmah uha, ahih hangin na ngah kei uh hi Bang hang hiam cih leh Pasian kiangah na ngen
kei uh hi, ci hi. Pasian hong zat theihlohna, thupha i san theihlohna in i nget loh man hi. Na a
sem mahmahte in zong sepna lam khiamin, i nget lam khan ni, ci-in hong hanthawn nuam ing.
Tu-a kipanin a thak kum 40 i kipatkhiatna-ah thungetna ultungsak mahmah ding hi hangh.
Vantung i tun cingin lamdang i sak mahmah tampi na om ding hi. Thu i nget loh manin Pasian in
hong piak nop, thupha i ngah loh tampitak i muh teh lamdang sa ding hi hangh. Khatvei Mr.
Jone kicipa vantung tung hi ci hi. Vantungmi in leitungah a puak ding thupha kholna gudawngpi
khatah paipih hi.Tua-ah parcel lianpipi tampitak a tul a thenin na kiciangin, min le address ki-at
sinsen hi. Tualeh Mr.Jone ading zong tampi na om hi. Mr. Jone in, Hih tengah kei min le kei
address lah tampitak om a, ken lah bangmah ngah ngei het lo a bangci hiam? ci-in dong hi.
Vantungmi in Hi lua hi. Pasian in nang hong piak nop mahmah parcel a tun linlian hi-a, nang
hong ngen lo mawk nahih manin hih lai-ah a kikoihcip hi, ci hi. Sanggam u le naute i khamit

tawh tua teng mu thei dih ni! Bang hang hiam cih leh i Pasian pen thupha hong pia nuam ngiat
Pasian hi. A tate tungah thupha a hoih mahmah hong pia nuam, itna Pasian, citna Pasian ahi hi.
Topa aw, ka pawlpi uh thupha hong pia tapeuh in. Ka siate uh thupha hong piaksak
tapeuh in. Kei thupha hong pia tapeuh in. Ka gam ka lei uh thupha hong pia tapeuh in, ciin upna takpi tawh Pasian hihtheihna phawk kawm sa-in, thungen ding hi hangh, ci-in hong
hanthawn nuam ingh.
A nihna-ah, Ka gamgi hong keeksak in. Hih lai-ah bang gamgi hiam cih kigen lo hi.
Pawlkhatte in bangci hiam cihleh innmun, logam keek nading zong hipah khol lo dinga, amah
pen Boaz bang mahin a u a naute muan le suan khat suaka, beh le phung khual zo mi, a u a naute
thupha a pia zo ding mun lunggulha, ngen hi ding hi, ci uh hi. Bangbang hi leh Jabez in tu-a
ciang tawh lungkim lo-in, a lian zaw, a zai zaw, thupha lunggulh hi, ci-in i phawk ding deih ingh.
Tapidaw nuntakna pen mun khata khawl bip ding hi lo hi. I sih mateng a kahtoto ding hi. I
Tapidaw nuntakna, i khamitna mahmah zong a kahtoto ding hi. I Pasian nasepna zong zai
semsem, lian semsemin, a kahtoto ding, Pasian deihna hi, cih i phawk ding deih ingh. Mi
pawlkhatte Pasian nasepna-ah lungkim baih lua hi hangh. Kei ki-apna-ah tukum kum 60 ka cin
kum, leitung nasem hi lengh pension hong kipiak ding hun hi ta-a, pension ne-a, tawlngak hithiat
ding hun hi ta hi. Ahi zong Mang ten cih theih zel khat nei-in, Nuntakna taktak pen kum 60 in
kipan hi, (life begins at sixty) Tua pen ka nak bullet mahmah khat hi-inah, Topa aw, hih ciang
tawh lungkim nai keng, ka nuntakna a kipanpanin ka ngaihsun hi, ci-in ka ki-apna hi. Tua ahih
manin bang dinmun, bang dinmun tung ta leng, tua ciang tawh lungkim lo-inah, Topa aw, ka
gamgi hong keeksak in, ci-in i ki-ap ding deih ingh. Pasian na nak sep mahmah ing a cite zong
Pasian ciangtanna zah tung nai lo hi hangh. Pasian hong zat nopna ciang taktak kizang nai lo hi
hangh. A kahto thei lai ding vive, gamgi a keek thei lai ding, lak ding gam a nei lai vive hi hangh.
I tupna sangsak lai ding hi hangh.
Khatvei Israel kumpi Joash kamsang Elisha kiang hong pai hi. Kamsangpa in na thaltang tawh
leitang sat in ci-in, kumpipa in thum vei sat hi. Elisha in bangcia thum vei bek sat na hiam? nga
vei, guk vei bang na sat ding hi. Na galte thum vei bek zo ding cina, bei siangsak zo lo ding hi
teh, ci hi. (IIKum.13) Tuamah bangin I Tapidaw nuntakna-ah thum vei bek a satte vive hi hangh.
Pasian hong deihsak zah a sat kuamah om nai lo hi hangh. Tunin thum vei bek tawh khawl loin, Pasian hong deihsak zahzah a satte i hih ding hong hanthawn nuam ingh. Pasian ading, Pasian
minthan nadingin huaiham ding hi hangh. Kum 40 ciang Pasian thupha hong piakna, hong zatna
zong om mah hi. Ahi zong EBC mite aw, Pasian in tu-a ciang bek tawh khawl dingin hong deih
hi lo-a, a zah tampi nungta dingin hong deih lai hi. Topa hong zat nading tampitak om lai hi, cih
phawkin, hong tung ding kum 40 nakpitak kalsuan lai ding hi hangh. I tupna i ngimnate sangsak
ding hi hangh. Khatveivei tupna ngimna sang i neih ciangin mihing mitmuhin a lauhuai suah, a
haivai suah zong om hi. Ahi zong Pasian muanna tawh i hih nak leh Pasian in hong tangtungsak
ding hi. Tuucing naupang thilthel David in galkap a siam a gol mahmah Goliat that ning a cih
zong mihing mitmuhin lauhuai le haivai hi. Hong valhtum pakin teh paivet ken cih ding hi. A u
ten a tai pen a hilua mah ding hi. Ahi zong Pasian muanna tawh hong kuanin Goliat kiang hong
tun teh, Nang namsau tawh hong kuan cin, kei a nungta Pasian min tawh hong kuan ingh, ci
hi. Sanggam u le naute, eite zong a nungta Pasian min tawh kuan lehang mihing mitmuh a, a
lauhuai, a hai vai, a piang zo vet lo dingte Topan hong pia dinga, gualzawhna ngah ding hi
hangh.

I gamgi bangci khan ding i hiam cih leh i thungetna, Laisaingtho simnate khan ding hi hangh.
Seh sawm suah seh khat a pia nai lo ten pia ding hangh a, a pia khin ten seh nih pia ding hi
hangh. Piakkhiatna-ah i gamgi khan ding hi hangh. Pasian nasepna-ah zong eimi sung bek hi
nawn lo-in, pau namdangte kiangah i gam keek ta ding hi hangh. A sem khin zong om hangha
lungdamhuai mahmah hi. Ahi zong tua ciang bek tawh lungkim lo-in, tampitak dingkhia lai-in,
semkhia lai ding hi hangh. Kachin gama Rawang minam Church of Christ a kicite in 1986
kumin Rakhine gamah misson nasemin pai uh hi. Kawlpau, Rakhine pau zong thei lo, amau
Rawang pau bek thei-in, Pasian muanna tawh kuan uh hi. Tun kum 29 bang pha-a, tuma kum 4
lai-in Silver Jubilee a bawl uh teh Rakhine minam bek hi lo, Zogam khanglama Khami, Maru
minamte tawh kum 25 bang a sep sungun tul sawm val bang pha uh hi. Kum 30 zong cing zo lo
sungin Kawlgam sung a haksa penpen mun a sepna uhah Pasian in a lamdangtakin lawhcinna
pia hi. Mangkangte, Korea-te cih bang hi lo-in Kawlgam sunga Taizinta khat mah in kipiakna tak
mah tawh na a sep uh ciangin Pasian in lawhcinna pia hi. Tua ahih manin sanggam u le naute ei
zong khuadak ding hi hangh. Minam dangte lakah pai ding. I mission nasepna, i kha mangthang
zonna-ah i gam khangsakin, kiam ding peuhmah gen lo ding hi hangh. Pasian muanna tawh i
mailam hangtakin phu ding hi hangh.Tua khit cianginah i mimal nuntakna mahmah zong i gamgi
i keek ding deih ingh. Lungduaina, thukhualna-ah i gamgi keekin a lungduai zaw, a thukhual
zaw dingin ki-ap ding hi hangh. Siangthona-ah lungsim le pumpi nitnate paikhia-in, a siangtho
zaw nuntak sawminah Khasiangtho gah gah sawm ding hi hangh, ci-in hong hanthawn nuam ing.
A thumna-ah, Topa aw, na khut ka tungah hong nga in, ci hi. Hih tengah Pasian khut cih
pen a lamdangpi khat hi. Bang hang hiam cih leh Pasian pen Kha hi-a, khut, khe, mit cih bang a
nei hi lo hi. Tua bang hileh Pasian pen mun khempeuhah thakhatthu-in om thei lo ding hi. Hih
lai-ah Pasian khut a cih ciangin theology kammalin-ah anthropomorphism hi-in Pasian pen
mihing bangin genna hi. Pasian khut a cih nak leh Pasian hatna, Pasian sepzawhna, Pasian
vangliatna a cihna hi. Tua ahih ciangin hih lai-ah Jabez thungetna bang a cih nopna hiam cihleh
Topa aw, na hatna, na vangliatna, na sepzawhna kei tungah hong tungsak in a cihna hi. Thu i nget
ciangin ei a pil lo khat pil pah keei, a hat lo khat hat pah keei, a zawng khat hau pah keei cihna hi
loh hi. Ei pen i hih ngei-in hi-in, ahi zongin Pasian hatna, pilna, le vangliatna i sungah hong
luangin Pasian hatna ei tungtawnin hong kilang cihna hi. Tua ahih manin Pasian khut hi; i kisap.
Tunin i nuntakna, innkuan sung, pawlpi sung ciatah zong i kisap in Pasian khut bek hi. Pasian
hatna, vangliatna, hihzawhna bek hi. Zomite i kisap, Kawlgam a, i kisap zong tua mah hi. Tua
ahih manin Jabez mah bangin, Topa aw, ka tungah na khut, na hatna, na vangliatna hong nga in.
Kei bangmah hi keng sep zawh nei keng, pilna nei keng, Topa nangma vangliatna hong tungsak
in, ci-inah hong kamciam sa vangliatna ei tungah hong tunsak nadingin-ah nakpitakin ngen ding
hi hangh. Josh.4:24 ah Pasian khut in vanglian hi, ci hi. A diakdiakin mission nasepna bangah
Sawl.11:21 ah nungzuite tungah Pasian khut om ahih manin mi tampitak a lungsim hong kihei
uha, Zeisu Khazih hong um uh hi, ci hi. Mission nasepna, evangelist nasepna-ah i kisap bulpi in
phualpi pan sum tampipi peuh, degree peuh hi masa lo-in, Pasian khut hi. Tu-inah i vekpi-in
kuankhia-in sem ding hi hangh. Pasian khut na tung uah a om nak leh gualzo-in, lawhcing ding
hi hangh. Thagum hat hang hi lo, vangliatna hang hi lo, keima kha tha bek tawh na ma na tun
ding hi a cih mah bangin Pasian vangliatna hi, i kisap! Pasian khut i tungah a om nadingin ngen
ni.

A lina-ah, A na ka thuak loh nadingin siatna panin kei hong kem in, ci hi. Hih lai-ah
Pasian thupha, gamgi keek ding, Pasian vangliatna a tungah a tun nading Jabez in a nget khit
teh kigingkhol sa-in bang na ngen hiam cih leh , Topa aw, ka neu lai-a ka thuak, gimna, natna,
tawlnate ka thuak nawn loh nadingin, thupha nong piak teh siatna panin kei hong dal hong kem
in, ci-inah kigingkholin thungen hi. Tua pen thupi hi. Bang hang hiam cih leh muhkholhtheihna
i neih loh ciangin Pasian in thupha hong piak teh siatna in hong nungzuih thei mawk hi. Siatna
pen Dawimangpa kiang pan hong pai hi-a, Pasian in mi khat thupha pia-in, a zat teh
Dawimangpa in tuami mitsuan pah hi. Suksiat theih nading lampi tuamtuam zong hi. Tua
hanginah a na i thuak hun, a nop lo i thuak hun om hi. Hih Thukhenmangte hun Israelte tangthu
bang tua bang teng kilumlet den keei ahi hi. A haksat uh ciang Pasian tungah kiko-in, Pasian in
zong honkhia, gualzawhna pia, ahi zong amau in siatna pan hong dal in cih ngen kha lo a hih
manun nop a sak uh ciang, Pasian hong mangngilhin, milim peuh hong bia zel uha, Pasian
khaam teng hong sep uh teh amau tungah natna, thuakna hong tungkikin, midangte khut sung
tung zel, ki-ap zel, kihonkhia zel, nuam hong sa zel, Pasian hong mangngilh zel, midang khut
sung tung zel cih bangin kilumletlet den keei hi. Jabez in hih tengah kigingkholin, ka thungetna
nong piak ciangin, a na thuakkikin, siatna ka ngah loh nadingin kei hong kem in, ci-in a ngen na
hi hi. Pasian in thupha hong piak ciangin a nung hong zui thei siatna, mawhna khialhna mahmah
zong hi. David nuntakna i et ciangin genthei haksa-in a om laitak, Soul kumpipa in gamsa bangin
a delhdelh laitak Pasian tawh kinai mahmah hi. Ahi zong Pasian in a thungetna dawngin, kumpi
suakin, nuamsa-in hong om teh mawhna, khialhna in David hong delhin hong zo hi. Tua pan
David nuntakna a nunglam khempeuh lungkham, sinkhamna, a thuakna bek tawh kidim hi. Tua
ahih manin Pasian in thupha hong pia-in, zatna khat hong neih teh mawhna, khialhna sung i lut
loh nadingin kigingkholin thungen ding hi hangh.
A nihna-ah a thu om lo pi-in, lungkiatna tung thei hi. Elijah in Baal kamsangte tawh Carmel
mualah kidemin om uh hi. Pasian in a thungetna dawngin baal kamsang khempeuh thatin, ama
lungkiat nading bangmah om lo hi. Ahi zongin Jezabel kumpinu in tua thu a zak ciangin Elijah
thah dingin zasak pongmawk hi. Pasal tingteng 450 a that, van pan meikuang a ngahpa in tua
numei zuauphuak khat kammal a zak teh lau-in, tai cihtakin tai-in, gamlapi a tun teh lumin,
Topa aw, ka nuntakna mannei kei, hong sisak in, ka unau ka sanggamte sang ka phat zawkna
zong om kei, ci-in lungkiat natna tawh singkung nuai-ah hong lum hi. Pasian in gualzawhna
hong piak ciangin a nungah lungkiat gawp ngiingeeina in zui thei mahmah hi. Pasian nasemte i
kidop dinginah Pasian in guallelhna hong piak ciang Pasian tawh kilehnai zaw-in, gualzawhna
hong piak ciang a thu om lo pi-in, lungkiatna hong tung thei mahmah hi.
A thumna-ah bang tung thei hiam cih leh langpanna hi. David Pasian in a teel ciangin amah it
mahmah leh a kilawm a na a sepsak Soul kumpipa in na langpan hi. Joseph, Pasian in milianpi
suak ding ci-in mang tawh a lah teh a it pen a khual pen ding a sanggamte in thah ding na sawm
uh hi. Pasian in mimal ahi zong, pawlpi ahi zong, minam ahi zong thupha hong pia-in, hong zat
teh langpanna mun khat peuhpeuh pan hong pai thei hi. Jabez in a piang thei ding thute
ngaihsunin siatna panin kei hong dal in ci-in, a ngen na hi hi. Tua ahih manin sanggam u le naute
Jabez bangin thungen ding hi hangh. EBCte kum 40 tu-a ciang tung hi hangh. Hih ciang tawh
lungkim kha kei ni. Pasian in EBCte sep ding tu-a sang a tam zaw tham hong koihsak lai hi, cih
i khamit tawh mu-inah, Topa aw, ka gamgi hong keeksak in. Na vangliatna, na sepzawhna ka
tung uah hong tungsak in. A thakin hong zang in, ci-in ki-ap ding hi hangh.

Beel i dawh zahzah Topan hong dim ding hi. Tunin beel bangzah i dawh ding hiam? Elisha hun
lai-in nupi khat a leibat manin a tate kilaksak ding cih a kigen teh dah lua mahmahin Elisha ko
hi. Elisha in na innah bang nei na hiam a cih leh bangmah nei keng ka sathau bung taw-ah
sathau tawm cian lai, tua bek nei ing, ci hi. Elisha in, Na veng na paamte kiangah beel tampitak
kawm in la, na inndei sungah koih in. Na ngah zahzah beel a tam theithei kawm in. Tua ciangin
na sathau pen beel hawmte sungah sungh in, ci hi. A cih bangin a sun leh sathau bei thei lo-in,
beel hawm khempeuh a dim teh kang pan hi. Tua nu in a veng nai ciang bek kawm kei hen la, a
khua bup, a khua veng dongin kaikhawm hi leh sathau beel hawm khempeuh a dim dong luang
ding hi. Topan zong i dawh laiteng a dimin hong sungh hi-a, beel i dawhna a bei ciang bekin
Topa vangliatna, Topa nasep theihna a khawl hi bek hi. Tua ahih manin tu-inah beel tam
theithei, a gol theithei dawhin-ah, Topa aw, hong dim in, ci-in ki-ap lehangh Pasian hong zatna
ei nangawn in lamdang sa-in, a lamdang takin thupha hong pia-in hong zang lai ding hi. EBCte
kum 40 cing ta hi hangh. Hong tung lai ding kum 40 ah Pasian hong zat nopna tu-a sangin a zah
tampi Pasian in koih hi. Mailam nawt ding hi hangh! Na nak sep zaw ding hi hangh! Thu nak
nget zaw ding hi hangh! Ki-ap zaw ding hi hangh! I up i muanna nakpitakin khangsak ding hi
hangh! ci-in tu-a teng tawh i kihanthawn hi.
EBC kum (40) cinna khawmpi Ruby Jubilee March 1, 2015 nitak-a, Rev.Dr.Do Suan
Mung hunzatna kitomlak hi.

KA GAMGI HONG KHAN IN


IKhang.4:10
Rev. Thang Cin Mang
Laisiangtho sungah a tangthu uh a tom mahmah mi pawlkhat om a, tuate mi thupi, sin ding lak
ding tampi a omte na hi zawsop hi. Enok thu bang Pian.5:21-24 sung bekah om a, a neu 24
ah ,Enok Pasian tawh lam pai khawm hi, kici hi. A tangthu a tom mahmah hangin Pasian tawh
lam pai khawm cih pen thupi mahmah hi. Laisiangtho siam khat in a genna-ah, Enok pen Pasian
tawh lamsiau, holim nuamsa mahmah kawmin, a paipai uh leh gamlapi hong tung kha uha,
Enok in, Oh! Topa gamla tung lua ta hang, kei na ciahkik phot ning, a cih leh Pasian
in,Gamla tunglua vet hang hong zui suak in, ci-in vantung a pai suak hi, ci hi. Kilawm
mahmahin a tangthu zaknop mahmah hi. Caleb tangthu zong Josh.14 sung bekah omin thupi
mahmah hi. Aneu 11-12 ah, Tu-in kum sawm giat le nga ka pha hi. Moses in hong sawl lai mah
bangin, ka tha hat lai hi; Tua ahih ciangin hih mual tung gam (Hebron kuam) kei hong pia in, ciin Joshua kiangah na ngen hi. A kumin teek mahmah ta leh galsim ding, gamkeek dingin ngap
mahmah lawp mahmah lai-a, tua huna, mi thahat mahmahte tenna, Joshua in kuama tungh a
piak ngam lohna mun kei hong pia in ka tha hat lai ci-in a ngen ahi hi. Tunin zong Topa gam lak
nadingin i kum tamin teek phial taleng hat lai, lawp lai ingh, i cih theih ding thupi mahmah hi. I

thubulphuh om mah bangin, Jabez zong a tangthu tawm mahmahin, Laisiangtho buppi sung
pan IKhang.4:9-10 sung bekah kimu-a, A sanggamte sangin pahtawihuai zaw. Israel Pasian
tungah thungenin, kei thupha hong pia in, ka gamgi hong keeksak in. Kei hong ompih in la, kei
hong gimsak loh nadingin siatna panin hong kem in. Tua ciangin Pasian in a nget pia hi, cih
ciang bekin kiciamteh a, hita leh thupi mahmahin, i etteh i thalak nading tam mahmah hi. Tuate
lak pan tutung i gambup khawmpi-ah KA GAMGI HONG KEEKSAK IN cih thubulphuh i
neih pen thangahhuai mahmah hi. Tu nitakin a thudang tuamtuamte pan gen lo-in, hih i
thubulphuh mah pan kong gen nuam hi. Hih in mission lungtang hi-a, Pasian deih Khristin
lungtang ding ahi hi.
I.

Pualam Gamkeekna

Hih pen Pasian lungtang, Pasian geelna le thupiak hi-a, Khristian lungsim puakzia ding ahi hi.
Adam le Eve tungah, Cipha-in, tampi pha un la, leitung dimin, zo un, ci hi. (Pian.1:28).
Tuiciin kiam khit ciangin Noah le a tate tungah zong tua mah tawh kibangin thupia-a, Pung un
la, tampi pha-in, leitung dim un, ci hi. (Pian.9:1) Amute kikhen nuam lo-in, khuapi khat phuhin
Babel tausang hong lam uh teh Pasian hehin kampau kibang lo tawh thukhen hi. Thumanlohna
(disobedience) in Pasian thukhenna tungsak hi. Moses le Joshua hunin zong gamkeek hahkat
ding mah na gen a, Na khe in a sikna mun khempeuh nang tungah kong pia ding hi, na ci hi.
(Thukna.11:24; Josh.1:3) Gam i keek ding tak ciangin kuana, sik ngiat a kul ahi hi. Topan zong
i sikna tantan hong piak ding hong kamciam hi. Sawltakte hunin zong gamkeek ding mah na
sawlin, Jerusalem khua a kipan, Judea gam, Samaria gam khempeuh le leimong dongin ka teci
na hi ding uh hi, ci hi. (Sawl.1:8) Gam khat khit gam khat, nam khat khit nam khat pha-a, gam i
keek tohtoh ding Topa deihna ahi hi. I Zo gam zongah kha mangthang tampi om lai, sep ding
tampi om lai cih tawh paulap zonga, ei gam sung nasepna bek tawh nitum ding hi lo hi. Pasian
in no gam na zawh uh teh ci lo-in, a banban a, gamkeek dingin hong sawl hi. Sawltak ten hih
mah a sep uh ciangin kum 50 huam sungin Rome empire sung teng zeelin, pawlpi na khang
mahmah hi. Tawl khat khit ciangin kikhen nuam nawn lo-in, Jerusalemah hong kiphual sawm uh
teh bawlsiatna hong tunga, kikhenthaangin, a tuntunna uhah pawlpi hong phut uh hi. EBC in
zong pawlpi kipat tung lamin hi thu mah nakpi-in i sep manin pawlpi hong khang mahmah ahi
hi.
EBC in zong hih thu mah hoih sa-in, thubulphuhin i nei zelzel a, a taktakin bel i geel zo nai pha
kei hi. I gambup khawmpi thubulphuhte enkik leng hih thu mah bulphuhin I nei zelzel hi. Tu-in
ahih leh sephuai, geelhuai mahmah ta hi. Bang hang hiam cih leh tua mah in Pasian lungtuakna
le ompihna ahi hi. Sawlna Lian a kici Mat.28:18-20 sung en leng, a neu 18 ah Zeisu in a
thuneihna hong genin, Vantung leitungah vangliatna khempeuh (thuneihna) kei hong kipia, ci
hi. A neu 19 ah i sep ding hong gen a, Note vak kawikawi-in, mi khempeuh nungzui na suahsak
khit uh ciangin, Pa min, Tapa min, Khasiangtho min tawh tui na phum un, ci hi. A neu 20 ah
hong ompih nading hong genin, Hih kong thupiakte na sep uh leh lei a bei dongin kong ompih
ding hi, ci hi. Tua hi-a, Topa in gamkeek nasep i sep leh hong ompih ding cih hong kamciam hi.
I sep kei leh hong ompih lo ding cihna zong hipah hi. Topa ompihna in gamkeek nasepna tungah
kinga hi. Tua banah gamkeek pawlpite Topan hong puahin, hong zuun ding hi. Jn.15:2 ah,
Lenggui a gah thei hiangte a gah semsem nadingin Pasian in puah ding, ci hi. A gah thei
pawlpi, gamkeek nasep sema, kha mangthang a man pawlpite Pasian ngiat in puah semsem ding
cihna hi. Topa hong puah, hong zuun ding pen gamkeek nasep tung mahah kinga hi. Gamkeek
nasepna in Topa thumanna, Pasian lungdamna ahi hi. Mat.21:28-31 ah Topa Zeisu in ama

lungdamna gentehna hong piakna-ah, mi khatin tapa nih nei-in, a upa kiangah, Pai-in, ka
lenggah lo-ah va kuan in, a cih leh a tapa upa in, Kuan kei ning ci napi-in, a nung teh kisikin
a kuan hi. Tua ciangin a naupa kiangah tua bang mahin a cih leh a ta neu zawpa in, Kuan mah
ning ci napi-in, kuan lo hi. Hih unaute kua pen a pa thumang a hi hiam? ci-in a dot ciangin, a
upa ci-in kiciamteh hi. Kam tawh nial napi-in, a taka mangpa pen thumang hi zaw-a, kam tawh
mang napi-in, a taka kuan lopa pen thumanglo, a pa lungdamsak lo hi zaw hi. Ei EBC te zong
thumang lopa tawh i kibat ding lauhuai ka sa hi. A thu-in hoihsa thapai-in, a takin i sep i geel kei
leh thumang lo mah i hi ding hi. Tukum i delegate mah panin geelin, i sep ding thupi ka sa hi.

II.

Sunglam Gamkeekna

Pawlpi khan nadingin mi khempeuh in tavuan, panna i nei ciat hi. Pawlpi nungta le cidam a hih
leh a khan kul dinga, a khan kei leh damlohna khat a nei hi ding hi. Singkung zong a cidam ahih
leh hong gah dinga, a gah theih kei leh damlohna, natna khat a nei hi ding hi. Ahun lapin pawlpi
cidam nading zong ngaihsut ding kisam hi. Don pak kei leng mihing pumpi bang mah hi-a,
sihna tawh hong kizom ding hi. Pawlpi cidam nadingin Philippi laikhakah Sawltakpi Paul hong
gennate thupi mahmah hi. Tua in; Tua ahih ciangin Khazih sungah tha kipiakna, itna tawh
kihehnepna, Kha tawh kilawmtatna, lungnemna le lainatnate khat peuhpeuh na neih uh leh ka
lungdamna a kicin nadingin na ngaihsutna uh kituaksak un la, a kibang itna nei-in, lungsim
kihual le tupna kibangin om un. Angsung khualna le kisialh nopna tawh bangmah hih kei un. Na
lungsim uh niamkhiat un la, no sangin midangte thupi zaw-in ngaihsun un. No met nading bek
ngaihsun lo-in, midangte ading zong na ngaihsutsak un, ci hi. (Phil.2:1-4 ZSV)
Pawlpi sungah ki-itna thupi mahmah hi. Ki-itna in khamitna a kicite lakah a thupi pen ahi hi.
Bang hang hiam cih leh Sawltak Paul in, Mihingte pau le vantungmite pau tawh ka pau thei
phial zongin, itna ka neih kei leh dak ging le daltuah ging tawh a kibang lel ka hi ding hi.
Kamsangin thuhilh theihna letsong nei-a, thuthuk khempeuh le na khempeuh thei-in, mualte
kinsak zawh nading upna ka nei zongin itna ka neih kei leh a mawkna ka hi veve ding hi. Ka
neih sa khempeuh mizawngte nek dingin pia-in, ka pumpi zong mei-a haltum dingin ka pia
zongin itna ka neih kei leh kei adingin phattuamna a om tuan kei hi, aci hi. (IKor.13:1-3). Tua
banah a neu 13 ah, Tu laitakin upna, lametna le itna, hih teng thum oma, tua teng lakah itna a
thupi pen ahi hi, ci hi. Taktakin cileng i doctrine-te sangin ki-itna a thupi zaw ahi hi. Doctrineah kip mahmahin itna nei kei leng pawlpi cidamna le khanna om tuan lo ding hi. Pawlpi cidam
nading bulphuhhuai mahmah hi. Itna a omna munah nuntak tawntungna thupha om ci-in Late
133:3 ah gen hi. I pawlpi sungah ki-itna a om leh khanlawhna thupha, gupkhiatna thupha omin,
pwlpi khang cihna ahi hi. Bang hang hiam cih leh mihingte peuhmah in ki-itna a omna mun
kizuan hi. Tua banah ki-itna a omna munah thunget lawhcingin, Zeisu in ompih hi. Khatvei
kong genkikin-ah leitungah mi nih kilungtuakin thu a nget uh leh a nget peuhpeuh uh vantunga
om ka Pa in a pia ding hi. Bang hang hiam cih leh keima min tawh nih bang thum bang a kikhop
uh ciangin amaute laizangah ka om hi, ci-in Zeisu in a gen hi. (Mat.18:19-20 ZSV) Hi hi, ute
naute aw, i pawlpi sungah ki-itna a om ciangin i pawlpi hingin, nungta-a, i biakpiakna, i
thungetnate vanglianin hong nungta ding hi.
Pawl sung nuntakzia ngaihsuthuai mahmah hi. I gamtatna khempeuh Lungdamna Thu ading vive
ahi hi. Sawltak Paul in, Khris Lungdamna Thu tawh a kilawm a kituakin gamtat ding na
hanciam un, ci hi. (Phil.2:27). Tua hi-a pawl sung kizopna le gamtatzia khempeuh Lungdamna

Thu tangkona ahi hi. Ki-it, kikhualin, gualhuai leng i pawlpi hong khang ding hi. Gualhuaina
zong i kisin mahmah ding a thupi khatin ka ngaihsun hi. Gualhuai loh khawng EBC dan cih ding
hi zenzen lo-in, kisin ding ahi hi. Tua hi leh i pawlpi belhhuai-in hong khang ding hi.
III.

Thungetna Tawh Gamkeekna

Jabez kiciaptehna in thunget hat, thunget hangsanna le thunget lawhcinna ahi hi. A sanggam
dangte sangin a pahtawihuai zawkna zong a dang tampi sangin a thunget hatna ahi hi. Thungen
bek hi lo-in, thulianpipi ngenin khauhpai mahmah hi. Kei thupha hong pia in, ka gamgi hong
khansak in ci-in thungenin, khauhpai mahmah hi. Hih in gamkeekna mission thungetna zong
ahi hi. Tuamah lah Pasian lungsim a tuakna hi. Bang hang hiam cih leh Pasian in mission
nasepna tawh kisai lianpi, zaipi-in geel a, thu i nget ding deih hi. Na kam uh a golin ka un
keimah in kong dimsak ding hi, ci hi. (Late 81:10) Tukum pen i gamkeek kum, namdangte lakah
mission nasep i kipat kum ahi dingin lunggulhhuai mahmah hi. Lianpi takin tumin, thu nakpin
ngen ding hi hangh.
Adiakin ei EBC ten gammial veina nei mission kuan nuam i neih ding thungethuai mahmah hi.
Topa Zeisu in, Anlak ding tam mahmah napi nasemte a tawm hi. Tua ahih manin an la ding
nasemte hong sawl nadingin an nei Topa kiangah ngen un, a ci hi. (Mat.9:37-38) Tua hi-a Topa
mahmah in nasem nuam, gammial a phu nuam, kha mangthang veina a nei mi tampi hong piak
ding kisam hi. Veina tak tawh a kuankhia ngam ding i kisam hi. I mun i phual beka sem ding i
kisam nawn kei-a, kuankhia-in gammial a nawk ngam ding nasem mi i kisam mahmah ta hi. Tua
bang ding mi hong piak nang thunget ding i kisap mahmah khat ahi hi. Khazih ading nasem
hangsan i neih nadingin thungen ding hi hang. Jeremiah bangin a om khong thei lo gammial
kuan nuam mi tampi i kisam hi. Thungetna tawh i gamgi keek kipan ta ding hi hangh. Jabez mah
bangin, Topa aw, ka gamgi hong keeksak in, ci-in i kipan ding hi. Topan thupha hong pia ta
hen.
EBC gambup khawmpi kum (40) cinna, Ruby Jubilee delegate zintun ni Feb.25, 2015
nitak a, Rev. Thang Cin Mang hunzatna kila hi.

You might also like