`DURRES 2015

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

Liqeni artificial i Fierzs sht krijuar n shtratin
e lumit Drin n vitin 1978, n funksion t
hidrocentralit t Fierzs.Ky sht nj liqen
oligotrof dhe ka nj bosht gjatsor prej 70
kilometr dhe me nj siprfaqe maksimale prej 7
mij hektarsh, ku 5 mij hektar merren n
konsiderat pr qllimin e rritjes dhe kultivimit t
peshkut. Ky liqen ka lartsi 167 metra, siprfaqe
t pasqyrs s ujrave prej 72,5 km, thellsin
m t madhe prej 128 metra dhe nj vllim prej
2,7 miliard metr kub uj. Siprfaqja e prgjithshme e pellgut ujmbledhs sht
11.829 km. Kapaciteti maksimal ujmbajts i Liqenit t Fierzs, arrin rreth 3,2
miliard metr kub uj, ndrkoh q kapaciteti minimal, i cili mund t shkaktoj
edhe situatat m kritike t prodhimit t energjis elektrike, sht rreth 1,2 miliard
metr kub uj.
Liqeni shrben edhe si nyje lidhse mes banorve t rretheve Kuks, Tropoj, Has
dhe Puk.
Liqeni i Ohrit sht nj nga liqenet m t mdha
n Gadishullin Ballkanik dhe llogaritet si nj nga
liqenet m t vjetra n bot. Ai gjendet n nj
lartsi mbidetare prej 695 metrash dhe ka nj
siprfaqe prej 349 km. Pika m e thell e liqenit
sht 289 metra. Pjesa m e madhe e liqenit i
prket Maqedonis, kurse pjesa tjetr i prket
Shqipris. N bregun e liqenit shtrihen tre qytete
t mdha: Ohri dhe Struga n Maqedoni si dhe Pogradeci n Shqipri.
Liqeni i Ohrit nuk ka nj burim t veant. Ai furnizohet me uj nga burimet e
shumta prreth.
Nj nga burimet m t mdha gjendet pran kufirit shqiptaro-maqedon pran
Manastirit t Shn Naumit n Maqedoni. Aty buron uji q vjen nga liqeni i Presps,
niveli i t cilit sht 200 metra m i lart se ai i liqenit t Ohrit. N ann e
Shqipris gjendet gjithashtu nj burim i madh n parkun e Drilonit pran fshatit
Tushemisht. Uji largohet nga liqeni n drejtim t Veriut nprmjet t lumit Drini i Zi, i
cili rrjedh permes qytetit t Strugs.
Liqeni i Ohrit llogaritet si nj nga liqenet m t vjetra n mbar botn. Mosha e tij
llogaritet t jet 2 deri m 5 milion vjet. Liqeni u krijua nga nj shembje e toks.

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

Flora dhe fauna

Liqeni i Ohrit sht shtpia e shum kafshve endemike, t cilat vijn vetm n
ujrat e tij. N liqen rriten 40 specie t rralla, ndr m t njohurat dhe ekonomikisht
m t rndsishmet sht peshku i pastr i llojit Salmo letnica, (Korani), "Salmothimus
ohridanus".
Nj pjes e Bregut t liqenit s bashku me qytetin e Ohrit sht emruar nga
UNESCO si trashgimi botrore..
Prespa ose Liqeni i Presps, sht njri ndr
liqenet me ujra t freskta n Evrop q u
takon tre shteteve Maqedonis, Shqipris
dhe Greqis me nj siprfaqe t prgjithshme
prej 313.6 km2 nga t cilat 190 km i takojn
Maqedonis, 84.8 km Greqis dhe 38.8 km
Shqipris. Prespa sht liqeni m i thell
tektonik n Ballkan me 853 metra thellsi.
Prespa si trsi ndahet n dy liqene: Prespa e
Madhe dhe Prespa e Vogl.

Prespa e Madhe ndahet n mes tre shteteve: Maqedonis, Greqis dhe Shqipris.
Prespa e vogl q ka shtrirje t prgjithshme prej 138 km ndahet vetm n mes
Greqia s cils i takojn 51 km dhe Shqipria s
cils i takojn 3.9 km.
N liqe derdhen disa prrenj t vegjl, ndrsa ai
vet nuk ka rrjedhje siprfaqsore.
Liqeni rrethohet me male t larta mbi 2000 m
lartsi. Me siprfaqe 313.6 km2 pr nga
madhsia llogaritet menjher pas Liqenit t
Shkdrs dhe atij t Ohrit, por me 853 m lartsi
mbidetare ai sht liqeni m i lart n trojet
shqiptare.
Liqeni sht i pasur me peshq, por rndsi m t
madhe ka pr zhvillimin e turizmit.

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

Liqeni i Shkodrs sht liqeni m i madh n Gadishullin

Ballkanik dhe llogaritet si nj nga liqenet m t vjetra
n bot. Pasqyra e tij ujore gjendet n nj lartsi 6
metra mbi nivelin e detit. dhe ka nj siprfaqe prej 368
km. Pika m e thell e liqenit sht rreth 45 metra.
Pjesa m e madhe e liqenit, rreth 2/3, i takon Malit t
Zi, kurse pjesa tjetr i takon Shqipris. N bregun e
liqenit shtrihet qyteti i madh shqiptar Shkodra.
Ky liqen ne rreze te keshtjelles quhet Bune. Bregu i tij eshte 11 milje dhe shtrihet
nga lindja ne perendim. Prane liqenit eshte Taraboshi. Nje krah i ketij liqeni shtrihet
teposhte dhe dikohet deri ne det.Ne rreze te shkembinjve, mbi te cilet ngrihet
keshtjella, ndodhen 10 dajlane per te gjuajtur peshek. Keto dajlane jane te shtetit
dhe te ardhurat e tyre derdhen ne arken e keshtjelles.
Parku i Lures ka nje siperfaqje prej 1.280
hektare dhe ndodhet ne pjesen lindore te
malit masiv te quajtur "Kurora e Lures". Me 14
liqenet e tij akullnajrore krijohet nje ambjent
piktoresk dhe terheqes ne nje lartesi nga
1.350-1.720 m. Midis ketyre Liqeneve me te
medhenjte jane: Liqeni i Madh 32 hektare,
liqeni i Pishave 13 hektare, liqeni i Zi 8
hektare dhe liqeni i Luleve 4 hektare.
Ne dimer keto liqene jane te mbuluara nga akulli.
Lumi Drin sht lumi m i gjat i trojeve
shqiptare. Ai derdhet n Detin Adriatik, afr
Lezhs dhe ne lumin e Buns, deg qe
u formua pas nj prmbytjeje n shekullin e
19. Drini formohet afr qytetit t Kuksit me
bashkimin e dy degve kryesore t tij: Drinit
t
Bardh dhe Drinit t Zi. Drini ka prurje ujore
prej 340 m/sek , i dyti pr nga kapaciteti
pas Buns. Pr shkak t liqejve artificial t
krijuar, si ai i Fierzs, Komanit, e Vaut t
Dejs, nj pjes e Drinit sht br i
lundrueshm.

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

Drini i Bardh
Lum q prshkon pjesn perndimore t Kosoves,
respektivisht Rrafshin e Dukagjinit. Drini buron nga
Bjeshkn e Nemuna dhe ne Radavci (afer qytezes Burimi) krijon edhe nj ujvar t
bukur, para
se t zbresi n rrafshira dhe bashkohet afr qytetit t Kuksit me . N territorin e
Kosovs, Drini gjarpron pr 122 km n drejtimin veri-jug. Ai mbledh me vete
edhe ujrat e Lumbardhit t Pejs, Erenikut, e Lumbardhit t Prizrenit. Me nj
madhsi prej 4,646 km, bazeni i Drinit sht m i madhi nga katr bazenet
ujmbledhse t
Kosovs.

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

Drini i Zi
Drini Zi buron nga burimi i Shn Naumit
dhe rrjedha e tij kalon mes prmes Liqenit
t Ohrit deri n qytetin e Strugs t cilin
lumi e ndan n dy pjes. Urat e shumta q
lidhin dy brigjet e Drinit t Zi i japin
Strugs epitetin "Qyteti i Urave".N pjesn
e
Maqedonis rrjedha e lumit sht e
ndrprer nga dy liqene artificiale, t cilat
shrbejn pr prfitimin e rryms elektrike.
Pran qytetit t Kuksit Drini i Zi bashkohet
me
Drinin e Bardh duke formuar lumin e
bashkuar Drini q ka derdhje n Detin
Adriatik. N ujrat e Drinit t Zirriten nj
numr i madh peshqish si krapi, trofta, ngjala
etj.

Lumi Buna
Lumi i vetm i lundrueshm n Shqipri. Buron
nga Liqeni i Shkodrs dhe pasi bashkohet me lumin Drin derdhet n detin Adriatik
pak kilometra ne veri t Velipojs. sht lum fushor i gjat 44 kilometra dhe
n grykderdhje ka formuar nj delt te gjer. Prurja mesatare vjetore e Buns
arrin 670m kub/sek, kjo e bn kt lum t jet ndr lumenjt me prurjen m t
madhe n Mesdheun verior.
Lumi Mat
Lumi Matit buron n malin e Kaptins (Shqipri) dhe
duke prshkruar nj lugin me zgjerime e gryka mbi t
cilat gjenden Hidrocentralet (Hidrocentrali i Ulzes dhe
Hidrocentrali i Shkopetit) derdhet n Detin Adriatik.
gjatsia e ktij lumi sht 115km ndrsa prurja e ujit
arrin vlern mesatare vjetore prej 103m kub/sek

Liqenet dhe lumenjte m t mdhenj te Shqiperise

#MesueseAurela

This image cannot currently be display ed.

Lumi Shkumbin
Lumi Shkumbin buron n malin e Valamares
(Shqipri) dheduke rrjedh npr nj lugine t
ngushte e reliev t thyer derdhet n Detin
Adriatik. Gjatsia e ktij lumi sht 181km
ndrsa prurja e ujit arrin vlern mesatare
vjetore prej 61m kub/sek. Shkumbini sht
nj ndr lumenjt m t rndsishm pr
ekonomin shqiptare dhe q
ndan pothuajse n dy pjes t barabarta
Shqiprin.
Lumi Valbona
Lumi Valbona ka nj gjatsi rreth 50 km. nj nga lumenjt m t rrmbyeshm n
Alpet e Shqipris veriore. Lumi buron nga malet e rrethit t Malsis s
Madhe.Pas disa kilometrash diku para qytetit Bajram Curri, ai kthen pr nga fshati
i Gashit dhe pas Bajram Currit vrshon djathtas drejt fshatit Llukaj, pr tu derdhur
m n fund n Liqenin e Komanit.

Lumi Vjosa
Vjosa sht nj lume, i cili buron n veriperndim
t Greqis n Epir dhe derdhet n Shqipri n
Detin Adriatik. Lumi rrjedh nga malet e Pindit
n lindje t Janins.Rrjedha e tij vazhdon n
drejtim t veriperndimit pr n Shqipri. Lumi ka
nj gjatsi prej rreth 272 km, prej t cilave 80 km
n territorin e Greqis,kurse rreth 192 km brenda
territorit t Shqipris.Ai sht nj lum i
lundrueshm, pasi ai rrjedh kryesisht n zona
fushore. sht peizazh karakteristik ku ndrthuren
natyrshm bimsia barishtore, drurtpyjor me bimsin higro hidrofile q
gjendet prgjat burimeve ujoren shtratin e lumit Vjose.