STANBUL YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

GENEL YAYIN YNETMEN

Mehmet Yaln YILMAZ
EDTR
Yrd. Do. Dr. Ferhat ASLAN
EDTR YARDIMCISI
Funda KESKN
HAZIRLAYANLAR
Dr. Fatma BLKBA
Enver GEDK
Gl GNLTA
Funda KESKN
Fazilet ZEN
Hande TOKGZ
Gizem NSAL
REDAKSYON TASHH
Hande TOKGZ
EVR
Dr. Ouz CNCOLU
TASARIM
eref KOCAMAN
Bask 2012
Kltr Sanat Basmevi
www.kulturbasim.com
Bu kitabn btn haklar KLTR SANAT BASIMEVNE aittir.

N SZ
Gnmzde hayatmzn her alann bilimsel, teknolojik, kltrel ve sosyal gelimeler ynlendirirken, bu gelimeler yabanc dil bilmeyi de farkl lkelerle bilimsel, siyasal ve ekonomik alanlarda gr alveriinde bulunmak, i ve kltrel ilikileri gelitirmek ve yabanc dilin konuulduu ortamlarda gnlk iletiime katlabilmek
iin bir ihtiya haline getirmitir.
Bu durum iletiim ortamlarn ve iletiimin ileyi biimlerini etkilemi, insanlar arasndaki iletiimin temel
arac olan dilin retim srecinin, gnmzn artlar ve ihtiyalar dorultusunda yeniden dzenlenmesini ve
yabanc dil renen bireyleri yeterli dilsel ve dnsel donanma ulatrmay gerekli klmtr.
Bu dorultuda temeli yzyllar ncesine dayanan ve dnyada en ok konuulan diller arasnda ilk sralarda yer alan Trkenin yabanc dil olarak retimi daha fazla nem kazanmaya balamtr. zellikle Sovyetler
Birliinin dalmasyla Trk Cumhuriyetlerinin bamszlk kazanmas ve bunun sonucunda da kendi dillerine
ynelme eilimleri; dnyadaki sosyal ve ekonomik gelimelere paralel olarak Trkiyenin derin tarih ve kltrel
kklerinden edindii mirasla bir kat daha nem kazanmas; Avrupa Birlii srecinde Avrupa lkeleri ve Trkiye
arasndaki ikili ilikilerin gelimesi; Trkiyenin uluslar aras renci deiim programlarna etkin olarak katlmas
ve Trkiyedeki eitim olanaklarnn iyi olmas Trkeye olan bu ilgiyi arttrmtr.
ok dillilik ve ok kltrlln giderek nem kazand 21. yzylda, yabanc dil retimi artk sadece dil
becerisinin kazandrlmasndan ok, o dilin iinde gelitii kltrn de retilmesini amalamaktadr. Bu sebeple
renciye, hedef dili kullananlarn sosyal, kltrel yapsn, deer yarglarn, dnya grn belirli llerde
tanyabilmesine yardmc olacak biimde eitim vermek gerekmektedir. Bu balamda stanbul Yabanclar in
Trke retim seti yabanc dil olarak Trkenin retiminin, dou kltryle bat kltr arasnda kpr durumunda olan lkemiz kltrn, dnce tarzn aktaracak, gnmz artlarna uygun, en gncel dil yntemleri
ile hazrlanm kapsaml bir settir. Bu set, 1933 ylndan beri yabanclara Trke eitimi veren stanbul niversitesi Dil Merkezinin deneyim ve birikimlerinden olumutur.
stanbul Yabanclar in Trke retim setinin deimez ilkesi Trkiyenin resm dili olan stanbul Trkesini, Trke eitim alan rencilerimize en ada teknik, metot ve yaklamlarla renme frsat sunmaktr.
Yrd. Do. Dr. Ferhat ASLAN
24.08.2012 / Beikta

NDEKLER

NDEKLER NDEKLER N
NTE ADI

1. NTE
sayfa
7-22

2. NTE
sayfa
23-36

3. NTE
sayfa
37-50

4. NTE
sayfa
51-66

5. NTE
sayfa
67-80

6. NTE
sayfa
81-94

GEZELM
GRELM

HABERNZ
OLSUN

NELER OLACAK?

EVVEL ZAMAN
NDE

NE OLUR
NE OLMAZ

NELER
YAPABLRSNZ?

KONU

OKUMA

A. Mutfakta
B. Lokantada
C. nternette

A. i kebap yapalm
B. Yemek siparii
C. Arkada aryorum

A. Bulular-icatlar
B. Geen hafta sonu
C. Haberler

A. Dnyada ilkler
B. Dn neler yaptn?
C. Salk iin balk

A. Gelecek planlar
B. Nereye gideceiz?
C. Hava durumu

A. Oluma mektup
B. Avrupa turu
C. Piknikte

A. Kim ne yapm?
B. Masallar ve efsaneler
C. Fkralar

A. Yeni komu
B. Kelolan ve sihirli tas
C. Eein sz

A. Doa olaylar
B. Alkanlklar ve ricalar
C. zetler

A. Doa olaylar
B. Alkanlklarmz ve
hobilerimiz
C. alkuu

A. Yetenekler
B. Ltfen
C. Grmeden gitmeyelim

A. ilan
B. Otelde
C. Yamurlu bir gnde
stanbulda neler
yapabilirsiniz?

NDEKLER NDEKLER NDEKLER NDEKLER

DL BLGS

DNLEME

YAZMA

KONUMA

A. Emir kipi
B. stek kipi
C. Yapm ekleri
(-lI, -sIz, -lIk)

A. Yol tarifi
B. Tatil plan
C. Evlilik haberi

A. Yemek tarifi
B. Dnya turu
C. nsanlar
fiziksel olarak tantma

A. Yol tarif etme

B. Lokanta diyalou
C. Arkadamz tantma

A. Belirli gemi zaman

B. sim cmlelerinde belirli
gemi zaman
Balalar (nk, bu
sebeple, bu nedenle)
C. Vasta eki (ile)

A. nemli kiiler
B. Hafta sonu
C. Haberler

A. Gemiimiz
B. Geen yaz tatilimiz
C. Haber yazma

A. Dnyadaki nller
B. Seyahatlerimiz
C. Haber anlatma

A. Gelecek zaman
B. sim cmlelerinde gelecek
zaman
C.Karlatrma (gibi, kadar)

A. Seim vaatleri
B. Ailece bir tatil
C. Hava durumu

A. Bizim seim vaatlerimiz

B. Gelecek tatilimiz
C. Giyim tarzlar

A. Gelecek planlarmz
B. lkemizdeki turistik yerler
C. lkemizde hava

A. Belirsiz gemi zaman

B. Pekitirme sfatlar
Kltme ekleri ( -CIk, -CA,
-cAIz)
C. Dorudan anlatm (diye)
Balalar (hem hem,
ne ne, ya ya)

A. nl olmadan nce
B. Bir stanbul efsanesi
C. Ryalar

A. Hayatmzdaki nemli
kiiler
B. Masal tamamlama
C. Komik bir an

A. Gemiimiz
B. ehir efsaneleri
C. Fkra anlatma

A. Geni zaman
B. Rica etme
C. -DIr eki

A. klimler
B. Affedersiniz
C. Hokkabaz

A. lkemiz iklimi
B. Diyalog yazma
C. Film zeti

A. Yer ekimi
B. Bir gnmz
C. Filmler

A. Yeterlilik fiili (-(y)Abil)

B. Yeterlilik fiili fonksiyonlar
C. Zarf-fiiller (-(y)Ip,-mAdAn)

A. aryorum
B. lk yolculuk
C. Ayakst yemekler

A. grmesi
B. Tavsiyelerimiz
C. Yabanc bir ehirde

A. Yeteneklerimiz
B. Mutluluk formlleri
C. lkemiz yiyecekleri

NTE 11A
BECERLER
Tarif etme
Emir ve istekleri
bildirme ve
anlayabilme

DL BLGS
Emir kipi
stek kipi
Yapm ekleri
(-lI, -sIz, -lIk)

KELMELER
Mutfak ve yemek
kltr
Yer, yn ve miktar
sfatlar
Salk
Uyar levhalar
eitli dilekler

GEZELM GRELM

NTE GEZELM GRELM

A. MUTFAKTA

gelsin, yapsn m, konumasn m,

ekleyin, ilerleyin, tarif edin, imeyin

-ki adet yumurtay rpn ve biraz tuz ekleyin.

-Orta ksmlara doru ilerleyiniz.
-O da partiye gelsin mi? -Evet, gelsin. -Hayr, gelmesin.
-Saa dnn, cadde boyunca ilerleyin.
-Salkl beslenin.
-Gemi olsun.

HAZIRLIK ALIMASI
1 Trk yemeklerini seviyor musunuz?
2 Hangi Trk yemeklerini biliyorsunuz?
3 Aadaki resimlere bakalm. Bu fiilleri hangi yiyeceklerle kullanyoruz? Yazalm.

Eklemek

Halamak

rpmak

Makarna:
Patates:
Yumurta:

Kaynatmak
Peynir:
Et:
Su:

Doramak

Kzartmak

Szmek

Rendelemek

Tuz:

Havu:
Domates:

4 Aadaki kelimeleri boluklara yerletirelim.

kilogram

litre

demet

tane

dilim

bardak

bir ............... kahve

bir ............... ayran

bir ............. ekmek

bir ............... orba

drt ............ armut bir ..............

meyve suyu

fincan

kse

kak

avu

bir .............
maydanoz

bir ............. fndk

.............. karpuz

bir .............. sala

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1A
OKUMA

KEBAP YAPALIM
Kebap iin malzemeler: 1 kilogram kuba et, 4 adet soan, 2 adet domates, 2 adet biber, 1 kak sv ya, maydanoz, karabiber, kekik, tuz.
Eti geni bir kaba koyun. stne sv ya, karabiber, kekik ve tuz ilave edin;
kartrn. Biberleri ve domatesleri kp kp dorayn. Srayla eti, domatesi ve
biberi ie dizin. Tavada yksek atete piirin. Maydanoz ile ssleyin. 20 dakika
sonra yemeiniz hazr.
Afiyet olsun.

5 Kebap iin ka adet biber kullanyoruz?

YA SZ?

6 Kebab ne ile sslyoruz?

7 Siz kebab hangi iecek ile seviyorsunuz?
8 Kebab seviyor musunuz?

Siz de yemek yapyor musunuz? En iyi hangi

yemei yapyorsunuz? Tarif edelim.

DL BLGS
Emir Kipi (Imperative Case)
Emir kipi; bir iin, oluun, hareketin yaplmasn ya da yaplmamasn emretmek iin kullanlr. Kii kendine emredemeyecei iin, 1. tekil (ben) ve 1. oul (biz) kiilerde emir kipi kullanlmaz.
This form is used to order to do or not to do something. I and we pronouns are not used in this form, because a person cannot order to himself / herself.

Olumlu

Olumsuz

Olumlu Soru

Olumsuz Soru

Ben

Sen

gel

gelme

gelsin

gelmesin

gelsin mi

gelmesin mi

Biz

Siz

gelin / geliniz

gelmeyin / gelmeyiniz

gelmesin(ler)

gelsin(ler) mi

gelmesin(ler) mi

Onlar gelsin(ler)
rnek:
Ltfen derste sessiz olun.
Ona asla inanma.
Toplantya Gkhan da gelsin mi?
Buraya park etmeyin.
Kolay gelsin.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

9 Aadaki cmleleri rneklerdeki gibi tamamlayalm.

1. Bu oday hemen temizle.................. .
2. Sekreter dosyay bugn gnder..........................?
3. Derse ge kal.................. .
4. Arkadalarnzla kavga et............... .
5. Ltfen tuvaletleri temiz kullan.. .
6. Partiye mutlaka Aye de gel.................... .

7. Annenize yalan syle..................... .

8. Yamur yayor. Dar emsiyesiz k.................... .
9. Bilgisayarda oyun oyna........................ , devlerinizi
yap...................... .
10. ok yorgunlar. Bu kafede biraz dinlen...................?

10 Aadaki boluklara verilen fillerin emir kiplerini yerletirelim.

DNYACA NL TRK DOKTOR MEHMET ZDEN 7 ALTIN TAVSYE
zen gstermek
ihmal etmek

hareket etmek
olmak

yemek
grmek

yaptrmak
uyumak

1. Bol bol . .
2. Gerekli salk testlerini dzenli olarak . .
3. evrenizde iyi ve gvenilir dostlarnz . .
4. Haftada bir kez balk . .
5. Akrabalarnzla ., bunu . . .
6. Ecza dolabnza . . .
7. Dzenli ve ihtiyacnz kadar . .
11 Biz de resimlere bakalm ve salkl yaam iin tavsiyeler
yazalm.

12 Ne zaman, ne sylyoruz? Uygun cmleleri

yerletirelim.
ok yaayn!

Gemi olsun!

Hayrl olsun!

Elinize salk!

Hasta bir kiiyi ziyaret ediyorsunuz.

................................. .

................................. .

.............................................................. .

Yemek yiyorsunuz ve ok beeniyorsunuz.

.............................................................. .

................................. .

................................. .

Arkadanz yeni bir ev alyor.

.............................................................. .

Hapran bir kiiyi gryorsunuz.

.............................................................. .
................................. .

10

................................. .
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1A
DNLEME
13 Aadaki diyalou dinleyelim. Uygun kelimelerle tamamlayalm.

YOL TARF
Harun ile mer spor salonuna gidiyorlar. Harun otoparkta ve yolu bulamyor. mer ona
yolu tarif ediyor:

Harun: Alo!
mer: Efendim!
Harun: Merhaba mer. u an otoparktaym. Spor salonuna nasl gelebilirim?
mer: Harun, imdi otoparktan .. ve saa ... .
Harun: .. Atatrk Caddesi sanrm.
mer: Evet, oradan ifa Hastanesine kadar .. .
Harun: Evet, hastaneyi .. u anda.
mer: imdi oradan karya .. ve Halk Ktphanesinden sola .. .
Harun: stiklal Caddesine mi ..?
mer: Evet, oradan da dosdoru .. . Gl iekisini ve Atatrk Lisesini
.. .
Harun: Bahar Bfesini .. .
mer: te oradan saa .. ve yolun karsna .. .
Harun: Sper! Genlik Spor Salonunun nndeyim.
mer: .., haydi.
Harun: Tamam, .. imdi. Grrz.
mer: .. .

YAZMA
14 Sizin yemek konusundaki ilk tecrbeniz neydi? Hatrlyor musunuz?
15 Aadaki resimde bir anne kzna yemek tarifi veriyor. Tarifi diyalog hlinde yazalm.
Anne:
Kz / Olu:

KONUMA
16 Arkadamza, stanbul niversitesi Dil Merkezinden evimizi tarif edelim.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

11

NTE GEZELM GRELM

B. LOKANTADA

gidelim mi, smarlayaym,

yapmayalm m, izlemeyelim

-Kantine gidelim mi?

-Evet, gidelim. -Hayr, gitmeyelim.
-Ben bir porsiyon baklava alaym.
-Haydi, dar kalm!
-Bu blmde sigara imeyelim.

HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki meny inceleyelim. Hangi yemekleri biliyorsunuz?

MEN
ORBALAR

ANA YEMEKLER

TATLILAR

Mercimek orbas
kembe orbas
Ezogelin orbas
Yayla orbas

Kark Kebap
Adana Kebap
Urfa Kebap
Tavuk i
Izgara Kfte
Izgara Balk

Baklava
Kazandibi
Stla
Knefe

MEZELER

SALATALAR

Yaprak Sarma
Mevsim Salatas
Biber Dolmas
oban Salatas
Paanga Brei
Ton Balkl Salata
li Kfte
Sezar Salatas

ECEKLER
Ayran
Kola
Gazoz
Soda
algam Suyu
ay
Trk Kahvesi

OKUMA
YEMEK SPAR
Onur: ok am.
nci: Haydi, gzel bir lokantaya gidelim.
Onur: Garson Bey, bakar msnz?
Garson: Evet efendim, buyurun.
Onur: Bugn ana yemekte neler var?
Garson: Kfte, tavuk ve balk.
Onur: Ben kfte alaym. Hayatm sen ne yemek istiyorsun?
nci: Ben de tavuk alaym.

12
12

Onur: Salatalarnz neler peki?

Garson: oban salatas ve mevsim salatas.
Onur: Biz soan yemiyoruz. Ortaya bir mevsim salatas alalm.
nci: Tatl olarak neyi neriyorsunuz?
Garson: Kadayf ve baklavamz ok lezzetli.
nci: Ben kadayf yiyeyim.
Onur: Ben de baklavay denemek istiyorum.
Garson: Peki efendim, hemen getiriyorum

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1B
1A
2 Aadaki cmleler doru ise D, yanl ise Y yazalm.

1. Mende sadece iki eit salata var. ( )
2. nci baklava yemek istemiyor.
( )
3. Onur yeterince kibar deil.
( )
4. Onur kfte, nci tavuk istiyor.
( )
5. Garson hi kibar deil.
( )

YA SZ?
Menye bakalm, siz neler yemek istiyorsunuz?
Syleyelim.

DL BLGS
stek Kipi (Optative Case)
Bir istei, bir dilei anlatmak iin kullanlr. Gnmzde istek kipi, 2. ve 3. ahslarda (sen, siz, o, onlar)
kullanlmamaktadr. 2. ve 3. ahslarda, istek kipi yerine emir kipi getirilir. stek kipi genellikle 1. tekil (ben) ve 1. oul (biz)
ahslarda kullanlmaktadr.
This form is used to express a wish. In modern Turkish this form is not used with you, he, she, it, they. Instead the form
is generally used with I and we.

Olumlu

Olumsuz

Olumlu Soru

Olumsuz Soru

Ben

geleyim

gelmeyeyim

geleyim mi

gelmeyeyim mi

Sen

Biz

gelelim

gelmeyelim

gelelim mi

gelmeyelim mi

Siz

Onlar -

rnek:
Bu akam konsere gidelim mi?
Biraz daha alaym.
Yarn erken kalkalm.
Haydi acele et! Ge kalmayalm.
Kitabn hemen getirmeyeyim mi?
3 Aadaki cmleleri rneklerdeki gibi tamamlayalm.
1. Ben seni darda bekle .
2. Biz sizinle gel .
3. Sana ikolata al ?
4. Fakir insanlara yardm et .
5. Bu konuyu tekrar anlat ?
6. Durakta sar izgiyi ge .

7. Ondan holanmyorum, bence onu yanmza

ar .
8. Bu yaz tatilde Bodruma git .
9. Hafta sonu beraber bir eyler yap ?
10. Haydi basketbol oyna .

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

13

4 Aadaki kelimelerle cmleler oluturalm.

1. gitmek / gelecek hafta / biz / Kz Kulesi

.

2. smarlamak / yarn / sana / baklava

3. yemek / lahmacun / bu lokanta

................ .

4. yapmak / Heybeliada / hafta sonu / piknik

. .

5. almak / Sirkeci / pazar gn / lokum

.

5 rnekteki gibi cmleler yazalm.

6 Aadaki boluklar emir ve istek kipiyle dolduralm.

-ok yorgunum. Ne yapaym?

-Biraz dinlen.

Demet: Bu akam bir

eyler yap..............?

1. ?

Gl: zgnm. Anne-

Cam an.

me gideceim.

2. Czdanm bulamyorum. Ne yapaym?

Demet: Sinemaya

gitmek istiyorum ama

yalnz gitmek istemi-

3. Arkadam hasta. Ne yapaym?

yorum.

.
4. ?

gn.

Taksime gidelim.
5. Yarn doum gnm, herkesi aryorum.
Ama Berk ile Zeynep konumuyor. Ne yapaym?
.
6. ?
Evet gidelim.

bul............... .
Gl: Bu akam git.................. . Bekle yarn akam beraber
git............... .
Demet: Peki yarn akam beraber git................ .
lu............. .
Demet: Biraz ge bulu............ . nk yarn ok iim var.

Tavuk piir.

Sinemadan sonra yemek ye............ ?

8. Taksiye binelim mi?

?
9. Sana para vereyim mi?
.
10. ?

14

Demet: Tamam canm, ben de kendime baka bir arkada

Gl: Ben seni yarn ara................ , sinemann nnde bu-

7. ?

Bence yeil kaza giy.

Gl: Bugn benim iin ok nemli nk annemin doum

Gl: Tamam, ye............ . Ben seni yarn 19.00da ara...... .

Ben imdi maazaya git.......... . Anneme gzel bir hediye
al........... . Aklma geldi annemin doum gnne beraber
git............ ?
Demet: Tamam, git.......... . Ama ben de ona bir hediye
al........... .

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1B
DNLEME
7 Aadaki diyalou dinleyelim. Boluklar dolduralm.
TATL PLANI
Hande: Gelecek ay tatile kyoruz kzlar, biliyorsunuz. Nereye
?
Gzde: Ben uzun zamandr Kapadokyay grmek istiyorum. Bence oraya gidelim.
Canan: Kapadokya yazn ok oluyor ve orada
deniz yok. Antalyaya gidelim.
Zeynep: Antalya da ok . Bence gzel bir Karadeniz turuna .
Hande: Oralar ok merak etmiyorum akas. Bence en iyisi
zmire gidelim. nce Kuadasnda denize ,
sonra Efesi ve Afrodisias . Son iki gn de
Balkesire Cunda Adasna gidelim. Oras olduka sakin ve
bir yer.
Gzde: Bence harika bir fikir!
Canan:

zaman

leden

sonra

tatil

iin

alveri

.
Hande: Haydi kzlar, hemen !
8 Metne gre kim, nereye gitmek istiyor? Eletirelim.
1. Hande
2. Gzde
3. Canan
4. Zeynep

a. Karadeniz
b. Cunda Adas
c. Antalya
. Kapadokya

13. Siz Trkiyede nereleri biliyorsunuz? Tatil iin istek kipi ile neriler yazalm.

YAZMA

KONUMA
9 Hep birlikte dnya turuna kyoruz. Nerelere
gidelim? Neler yapalm?
nerilerimizi yazalm.

10 Arkadalarmzla grup oluturalm. Bir kii garson dier

kiiler mteri olsun. Bir diyalog yazalm.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

15

NTE GEZELM GRELM

C. NTERNETTE

sar sal, uzun boylu, gzlkl, tuzluk,

kiralk, ekersiz

-Mavi gzl, sar sal, uzun boyluyum.

-Bu yemek ok tuzsuz.
-Yazlk evimiz Bodrumda.
-Ben retmenlik yapyorum.

HAZIRLIK ALIMASI
1 nternette en ok hangi sitelere giriyorsunuz?
2 Sosyal paylam ve arkadalk sitelerini kullanyor musunuz?
3 Sizce bu sitelerin yararlar ve zararlar nelerdir?

OKUMA
ARKADA ARIYORUM
4 Aadaki resimlerle profil yazlarn eletirelim.
Boluklar dolduralm.
Ya Aral

Cinsiyet

lke

ehir

ARA

Benim adm Merve. 25 yandaym. Siyah dalgal sal, yeil gzl, orta boylu,
beyaz tenli, sevimli bir kzm. Bir okulda
retmenlik yapyorum. Drstlk benim iin ok nemlidir.

Benim adm Hakan. 29 yandaym. Sar

sal, mavi gzl, uzun boylu, gzlkl,
esprili, yakkl bir erkeim. Bir irkette mhendislik yapyorum. Tembellii
sevmiyorum.

Benim adm Nesrin. 35 yandaym.

Kzl sal, yeil gzl, biraz ksa boylu,
neeli, iyi kalpli, hareketli bir bayanm.
Bir hastanede doktorluk yapyorum.
Dengesiz insanlardan holanmyorum.

16

Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................

Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................

Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1C
5 Kiilere uygun sfatlar seelim, yerletirelim.
irin
enerjik

YA SZ?

komik alkan
gleryzl drst

Biz de kendimize, sosyal paylam sitesi iin bir profil

oluturalm.

Merve: .
Hakan: .
Nesrin: .

DL BLGS
Sfat Yapm Ekleri (Adjective Making Suffixes): -lI / -sIz
isim + -lI

-lI eki, sadece isimlerden sonra gelir. Eklendii ismi sfat yapar.
These suffixes come only after nouns, and change nouns into adjective.

rnek:
Bu makarna ok tuzlu.
Annem ok gzel zml kurabiye yapyor.
Yusuf ok dikkatli bir renci.
Sakall adam tra oluyor.
Pazar gn Bursal bir arkadam geliyor.

isim + -sIz

-sIz eki, sadece isimlerden sonra gelir. -lI ekinin olumsuzudur, genel olarak yokluk
anlam veren sfatlar yapar.
This suffix comes only after nouns. This is the negative form of suffix lI. Generally, this suffix is used to indicate absence.

rnek:
ay ekersiz iiyorum.
Derse kalemsiz ve deftersiz gelmeyin.
Karncalar, zararsz hayvanlardr.
Gnlerim sensiz gemiyor.
Saygsz insanlardan nefret ediyorum.
6 Aadaki kelimelere rnekteki gibi -lI ve -sIz eki getirelim.
salkl

salksz

baar............ baar............

eker............ eker............

su................ su................

tuz............... tuz...............

akl................ akl................

sabr............. sabr............

lezzet............ lezzet............

g.............. g..............

hak...............

hak................

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

17

sim Yapm Eki (Noun Making Suffix): -lIk

-lIk eki, isim ve isim soylu kelimelere gelerek soyut isimler, yer, alet ve meslek isimleri tretir.
This suffix reproduces abstract nouns, place, device and occupational name by coming after nominalwords.
isim / sfat + -lIk

Soyut isimler veya meslek isimleri yapar:

Soyut isimler

Meslek isimleri

gzel

gzellik

retmen

retmenlik

iyi

iyilik

kapc

kapclk

bol

bolluk

doktor

doktorluk

sessiz

sessizlik

gzlk

gzlklk

doru

doruluk

mhendis

mhendislik

simlerin sonuna gelerek isim veya sfat yapar:
eker

ekerlik

perde

perdelik kuma

kitap

kitaplk

yaz

yazlk ev

tuz

tuzluk

ocuk

ocukluk gnleri

sz

szlk

kira

kiralk ev

gz

gzlk

klk giysi

Saylarla belirtilen isimlerin sonuna gelerek sfatlar yapar:
gn

gnlk yol

drt kii

drt kiilik masa

be para

be paralk adam

yetmi

yetmilik nine

rnek:
Tuba stanbulda kiralk bir ev aryor.
Eve yeni bir kitaplk alalm.
Muratn ablas bir klinikte veterinerlik yapyor.
O ela gzl, uzun boylu kz bizim snfmzda.
Biz iki kiilik bir oda kiralamak istiyoruz.

18

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

1C
7 Aadaki cmleleri rneklerdeki gibi uygun eklerle
tamamlayalm.
1. Sar sa, mavi gz, anakkale. bir adamla evleniyor.
2. retmen ok kutsal bir meslektir.
3. yi yapalm, kt yapmayalm.
4. emsiye adam, benim babam.
5. Eren tek kat bir evde oturuyor.

6. Annem kyma brei ok seviyor.

7. Tramvay geliyor, dikkat ol!
8. Her gn makarna ve pizza yiyor. ok salk besleniyor.
9. Gzel geicidir ama aptal kalcdr.
10. Anne! Benim gece nerede?

8 Aadaki sfatlarn zt anlamlsn iaretleyelim.

1. Sinirli
2. Yal
3. Pahal

4. Hzl
5. Evli

Sakin / Sinirsiz
Yasz / Gen
Pahasz / Ucuz
Hzsz / Yava
Evsiz / Bekr

DNLEME
9 Aadaki diyalou dinleyelim. Boluklar dolduralm.
EVLLK HABER
Candan: Biliyor musun? Merve .. .
Suna: Aaaa! Kiminle? O .., .., .
ocukla m?
Candan: Hayr, onunla evlenmiyor. Merti tanyor musun?
Suna: Mert mi? O da kim?
Candan: Hani .., .., ..,
.., .. ve .. bir ocuk var ya, bizim
okulda .. yapyor.
Suna: Gerekten mi! Harika! Merveyi ok seviyorum, hep mutlu olsun inallah.

KONUMA

YAZMA
10 Aadaki resimleri inceleyelim. Kiilerin fiziksel
zelliklerini yazalm.

11 Biz de snftan bir arkadamz tarif edelim.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

19

KLTRDEN KLTRE
YEMEK KLTR
1. Aada farkl lkelerin baz nl yemekleri var. Kiiler ile yemek resimlerini eletirelim.

Merhaba. Benim
adm Shiye. inliyim.
Pekin rdei ok
lezzetli ve farkl bir
yemek.

Merhaba. Benim
adm Aynaz. ranlym. Hore bademcan patlcan, et ve domates ile yapyoruz.
ok lezzetli.

Merhaba. Benim
adm Margarita. Rusyalym. Pelmeniye
baylyorum.

Merhaba. Benim
adm Alain. Fransalym. Salyangoz
yemeini seviyorum.

Merhaba. Benim
adm Elenora.
talyalym. Lazanyay
tavsiye ediyorum.

Merhaba. Benim
adm Ayman.
Msrlym. Falafeli
seviyorum.

2. Bu yemeklerden hangilerini biliyorsunuz?

SINIF DL
Aadaki ynerge cmlelerini okuyalm. nitede hangileri var? aretleyelim.

20

Okuyalm.

Dinleyelim.

Boluklar dolduralm.

Bakalm.

Tamamlayalm.

Numaralandralm.

Yazalm.

Sralayalm.

Yerletirelim.

Dzenleyelim.

aretleyelim.

Eletirelim.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

ELENELM RENELM
Aadaki ataszleri ile resimleri eletirelim. Anlamlarn tahmin edelim.

1. Ayan yorganna gre uzat.

2. Sakla saman, gelir zaman.
3. Dost ile ye, i; alveri etme.
4. Bin dn, bir syle.
5. Anasna bak, kzn al; kenarna bak, bezini al.

(
(
(
(
(

)
)
)
)
)

NELER RENDK?
Aadaki boluklar iin en uygun seenei iaretleyelim.
1. Ltfen imlere .!
a. basalm
b. bas
c. basmayn
. bassn
2. Bir . fndk ok faydal. diyorlar.
a. bardak
b. kadeh
c. avu
. kilo
3. Haydi dans !
a. anlat
b. edelim
c. gelelim
. yapalm

6. Ev.. deilim, bekrm.

a. li
b. siz
c. lik
. le
7. Domatesleri kp kp .. .
a. kartrn
b. rpn
c. halayn
. dorayn
8. Yarn hava para.. bulut.. .
a. sz / -suz
b. l / -lu
c. lk / -luk
. sz / -lu

Z DEERLENDRME

4. Hapuuuuu!
..!
a. ok yaa
b. Gzn aydn
c. Gle gle kullan
. Hayrl olsun

Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.

5. Bu akam seninle zel grmek istiyorum.

?
a. Bulualm m
b. Girelim mi
c. Dnelim mi
. Oynayalm m

1. Ksa, basit bilgilendirici zellikte olan aklamalar ve yazl ynergeleri anlayabilirim. (yemek
tarifleri , formlar vb.)

2. Basit yer, yn tariflerini anlayabilirim ve yol

tarifi yapabilirim.

3. lan, bror vb. gibi eitli yazlardan gerekli

bilgileri karp anlayabilirim.

4. Yiyecek veya iecek sipari edebilirim.

5. eitli yerlerdeki uyar levhalarn anlayabilirim.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2

21
21

KELME LSTES
SMLER
ada
akll
altn
ana yemek
apartman
aptal
k
ak
avu
baklava
beyaz
bez
byk
biber
bol
brek
bulut
bfe
cadde
ikolata
im
izgi
p
dalgal
damar
demet
dengesiz
dilim
dosdoru
drst
dnceli
dzenli
ecza dolab
ela
emir
enerjik
esprili
et
faydal
gece
gerekli
gkyz
gzlk
gler yzl
gvenilir
harika
hayvan
huzurlu

22
22

ihtiya
ila
inat
istek
kadayf
kadeh
kap
kapc
karabiber
karnca
karizmatik
karpuz
kse
kekik
kemer
kenar
ksm
kyma
kzl
kilogram
klinik
konu
korkak
kfte
kurabiye
kuba
kutsal
kp
lahmacun
levha
lezzetli
lokum
makarna
malzeme
maydanoz
men
merakl
meslek
mesut
miktar
mutlaka
mteri
mze
naz
neeli
otopark
neri
patlcan

perde
peynir
pizza
porsiyon
profil
prospekts
rya
rzgr
sabr
sakal
salata
salyangoz
saman
sayg
sevgi
sevimli
sv
sifon
sigara
sipari
site
soan
souk
sosyal paylam
su
arap
eker
irin
i
tane
tarif
tatl
tava
tavsiye
tecrbe
tek
ten
tramvay
tuvalet
tuz
uyar
veteriner
ya
yamur
yarar
yarma
yaam
yeterince

yorgan
yumurta
yksek
zarar

FLLER
acele etmek
anlatmak
balamak
basmak
beenmek
bkmak
armak
ekmek
rpmak
dizmek
doramak
doldurmak
dkmek
duymak
dnmek
dzenlemek
eklemek
ge kalmak
gndermek
haprmak
halamak
hatrlamak
smarlamak
ihmal etmek
ilave etmek
ilerlemek
isyan etmek
iaretlemek
kavga etmek
kaynatmak
kzartmak
kzmak
kopmak
oluturmak
nermek
zen gstermek
park etmek
piirmek
rendelemek
saklamak
sralamak

sslemek
szmek
tamamlamak
tarif etmek
tkenmek
usanmak
uzatmak
yamak
itmek
merak etmek
numaralandrmak
silmek
yalan sylemek
yerletirmek

KALIP FADELER
Afiyet olsun.
ok yaayn.
Elinize salk.
Hayrl olsun.
Kolay gelsin.

S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2